INNOWACYJNE UCZENIE SIĘ OSÓB DOROSŁYCH

Transkrypt

1 Człowiek najlepsza inwestycja INNOWACYJNE UCZENIE SIĘ OSÓB DOROSŁYCH Jan Przewoźnik Gorzów Wlkp., 10 grudnia 2014 r.

2 A. PRZYWITAJ SIĘ, BEZ UŚMIECHU, BEZ KONTAKTU WZROKOWEGO. FORMALNIE.

3

4 B. PRZYWITAJ SIĘ, Z PROMIENNYM UŚMIECHEM, Z KONTAKTEM WZROKOWYM, PYTAJĄC, CO SŁYCHAĆ...

5 NASTAWIENIE

6 DOŚWIADCZENIA Uczenie się w psychologii biznesu i sportu 23 (34) lat na rynku szkoleniowym uczestników kursów Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji Młodzieżowa Akademia Szachowa Podejście: mistrzostwo osobiste

7

8 CO BYŚ ZROBIŁ, GDYBY TWÓJ ROK MIAŁ 13 MIESIĘCY!?

9 V. 10,0 8,7 7,2 17,5 15,9 15,5 16,2 14,3 16,8 14,7 15,0 31,3 John Sloboda (2008). Wykłady z psychologii muzyki. Warszawa: Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina. CZAS NAUKI Wiek w latach Średni czas nauki dziennie (minuty) Grupa I. 17,3 22,8 26,7 34,5 46,6 65,9 85,3 107,0 123,1 130,1 172,1 191,8 208,7 II. 22,5 14,7 15,6 24,4 32,3 40,5 55,4 55,6 66,3 74,9 95,4 125,7 167,1 III. 10,0 8,7 13,1 19,5 27,1 33,3 43,0 49,6 66,8 78,5 81,1 72,7 49,7 IV. 5,0 9,7 10,1 17,3 20,8 22,6 24,2 25,7 31,1 25,3 29,5 29,2 24,8

10

11 SZACUNKI NOWOJORSKICH NAUCZYCIELI MUZYKI UMIEJĘTNOŚĆ GODZINY Harmonijka 50 Czytanie nut 150 Gitara 150 Trąbka 300 Fortepian 450 Puzon 600 Saksofon altowy 600 Kung Fu 600 Śpiew 900 Wioloczela 900 Flet 1200 Skrzypce 1900

12 Zwycięzca 6000 CEL Happy Looser 1500

13

14 Unikaj złych nawyków...

15 UCZENIE SIĘ NOWYCH TREŚCI WYNIKI CZAS

16 A Multilevel Model Analysis of Expertise in Chess Across the Life Span. Roy W. Roring and Neil Charness, na podstawie Elo 1986.

17

18 MÓJ OSOBISTY KAPITAŁ X lat potencjału: mój wiek emerytalny minus obecny wiek w latach = x 2024 (253 dni pracy x 8 godzin) =... godz. To mój zasób czasu efektywnej pracy aż do emerytury... x 759 (253 dni pracy x 3 godziny) =... godz x 1344 (112 dni wolne x 12 godz.) =... godz. =... godz. Mój zasób czasu wolnego do emerytury.

19 KUMULACYJNY EFEKT... DZIEŃ TYDZIEŃ ROK GODZ GODZ GODZ GODZ (45 OŚMIOGODZINNYCH DNI PRACY)

20 CZAS godziny dziennie godzin tygodniowo godzin miesięcznie godzin rocznie...

21 CZAS WOLNY... 8 godzin dziennie czasu wolnego godzin tygodniowo godzin miesięcznie godzin rocznie...

22 OBRAZ SIEBIE Wysoka samoocena Przekonanie o własnej skuteczności Nadzieja Optymizm Cele! Układ siatkowaty! Poziom aspiracji!!! WIEDZA MOTYWACJA UMIEJĘTNOŚCI

23 MOTYWACJA CZŁOWIEK ZNIESIE KAŻDE JAK. BYLE MIAŁ PO CO.

24 Procenty ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI Becker B., Huselid M., Ulrich D. 2002

25 TWOJA KARIERA + WIEDZA = + INTELIGENCJA EMOCJONALNA + INNOWACYJNOŚĆ

26 WZROST KRZYWA S CZAS

27 DEFINICJA POJĘCIA UCZENIE SIĘ Uczenie się to proces prowadzący do modyfikacji zachowania jednostki w wyniku jej uprzednich doświadczeń.

28 UCZENIE SIĘ Pierwszym istotnym pojęciem, kluczowym dla rozumienia uczenia się jest zmiana. I to zmiana względnie trwała, nie będąca wynikiem dojrzewania. Uczenie się zatem, to wywoływanie i utrwalenie określonych zmian organizmu. Warto zwrócić uwagę na drugi istotny aspekt - aktywną rolę podmiotu w tym procesie, czyli osoby uczącej się! W niniejszym wykładzie nacisk kładziony jest szczególnie na ten element, jako istotny wyznacznik nowoczesnego podejścia do nauczania i uczenia się. Trzeba też wyraźnie zaznaczyć, że istnieje ścisły związek uczenia się i pamięci. Pamięć i uczenie się to dwie strony tego samego procesu nabywania nowych doświadczeń przez jednostkę. Na nic byłoby uczenie się, gdyby wyuczone umiejętności nie zostały zapamiętane, przechowane i odtworzone w stosownym czasie. Dlatego uczący się musi zwracać szczególną uwagę na organizację materiału i procesów uczenia się.

29 UCZENIE SIĘ DOROSŁYCH 1. Powtórzenia materiału. 2. Rozłożenie powtórzeń w czasie. 3. Sposoby powtarzania metody kombinowane. 4. Informacje o wynikach. 5. Organizacja percepcji. 6. Aktywność jednostki.

30

31 UCZENIE SIĘ

32 UCZENIE SIĘ

33 UCZENIE SIĘ

34 UCZENIE SIĘ

35 UCZENIE SIĘ

36 UCZENIE SIĘ

37 UCZENIE SIĘ

38 UCZENIE SIĘ

39 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: UCZENIE SIĘ SPOŁECZNE

40 Marily Oppezzo, Daniel L. Schwartz: Give your ideas some legs: The positive effect of walking on creative thinking. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition 2014, Vol. 40, No. 4, /14/$

41 LUDZIE ZADANIA

42 FILM POGLĄDOWY

43 TECHNIKA KOMUNIKACJI 1. Dopasowanie komunikatu do wypowiedzi rozmówcy. 2. Wywieranie wpływu ukazanie celu lub kierunku myślenia, działania, poszukiwań.

44 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: WIELOKANAŁOWOŚĆ

45

46 SUPERŁĄCZE! POWIĘKSZONE PŁATY SKRONIOWE MUZYKÓW

47 SUPERŁĄCZE! KANAŁ WZROKOWY KANAŁ SŁUCHOWY KANAŁ KINESTETYCZNY

48

49 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: MAPY UMYSŁU

50 MAPY UMYSŁU! Pozioma, biała kartka papieru formatu A-4 lub A-3. Kolorowe długopisy niebieski, czerwony, zielony, czarny. W środku temat mapy obraz i tekst (6 cm). Stosowane: słowa klucze (główne skojarzenia), obrazy, symbole, kody. Im dalej od centrum, tym cieńsze linie. Wykreuj swój własny styl tworzenia Map Myśli. Wyróżniaj i zaznaczaj asocjacje jednego elementu z drugim. Aby Twoje Mapy były przejrzyste, używaj promienistej hierarchii, numeruj.

51

52

53

54 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: MODEL DAVIDA KOLBA

55 1. DOŚWIADCZENIE MODEL 4. ZASTOSOWANIE W PRAKTYCE KOLBA 2. REFLEKSJA 3. WNIOSKI

56 MODEL KOLBA TYPOLOGIA UCZENIA SIĘ Przeżycie doświadczenia Refleksja Wnioski Zastosowanie praktyczne

57 KREATYWNOŚĆ TWÓRCZOŚĆ INNOWACYJNOŚĆ Kreatywność odnosi się do cech dyspozycyjnych. Twórczość to już aktualizowanie potencjału w procesie. Innowacyjność to aplikacja powstałych rozwiązań.

58 TWÓRCZOŚĆ Twórczość to aktywność przynosząca wytwory dotąd nieznane, a zarazem społecznie wartościowe (Pietrasiński, 1969).

59 METODA Świadomie i konsekwentnie stosowany sposób postępowania dla osiągnięcia określonego celu. Cal po calu, cal po calu, ostrzyżemy cię, krasnalu!

60 PREDYSPOZYCJE SAMOOCENA

61 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: CZTERY TYPY UMYSŁOWOŚCI

62 CZTERY TYPY UMYSŁOWOŚCI A. TYP ANALITYCZNY D. TYP WYOBRAŻENIOWY B. TYP SEKWENCYJNY C. TYP INTERPERSONALNY

63 LOGIKA WIZUALIZACJA A D TYP FAKTY HOLISTYCZNIE TYP ANALITYCZNY KRYTYKA INTUICJA WYOBRAŻENIOWY TECHNIKA INNOWACYJNOŚĆ ANALIZA ILOŚĆ PLANY STRUKTURA SEKWENCYJNOŚĆ ARTYZM WYOBRAŹNIA MIĘDZYLUDZKIE KINESTETYCZNE EMOCJE TYP ZORGANIZOWANIE DUCHOWE TYP SEKWENCYJNY SZCZEGÓŁY ZMYSŁOWE INTER- PERSONALNY B KONSERWATYZM WSPÓŁCZUCIE C

64 UCZENIE SIĘ ANALITYCZNE 1. Ucz się zbierania informacji na temat problemu. 2. Kategoryzuj informacje według określonych kategorii. 3. Wizualizuj informacje przez rysunki, wykresy, grafikę. 4. Postrzegaj całości i części w ich wzajemnym powiązaniu. 5. Analizuj istotę części i istotę funkcjonowania całości. 6. Analizuj zachowania różnych decydentów: polityków, graczy giełdowych, szachistów. 7. Rozwiązuj łamigłówki, zadania logiczne, itp. 8. Wykorzystuj komputerowe programy do rozwiązywania różnych problemów. 9. Graj role adwokata diabła w procesach grupowego podejmowania decyzji. 10. Pisz krytyczne artykuły na interesujące cię tematy.

65 UCZENIE SIĘ SEKWENCYJNE 1. Planuj wykonywanie różnych zadań w różny sposób. 2. W oparciu o program komputerowy, realizujący zasady programowego uczenia się, zapoznaj się z jakąś nową dziedziną wiedzy. 3. Zaprojektuj wykonanie jakiegoś zadania krok po kroku i zrealizuj go. 4. Zrób plan budżetowy na miesiąc i zrealizuj go. 5. Zorganizuj systematycznie swoją biblioteczkę domową, płyty, nagrania, itd.

66 UCZENIE SIĘ INTERPERSONALNE 1. Dziel się swoimi myślami, ideami, odczuciami z przyjaciółmi. 2. Ucz się słuchać innych. 3. Ucz się komunikacji w grupie. 4. Znajdź czas na wspólne spożywanie posiłków w rodzinie, pracy. 5. Ucz się i pracuj w grupie, jeśli to możliwe. 6. Skomponuj piosenkę i poproś kogoś o jej zaśpiewanie. 7. Weź udział w jakiejś imprezie sportowej. 8. Baw się z dzieckiem według reguł przez niego ustalonych. 9. Zaadoptuj jakieś zwierzę domowe. 10. Przemyśl, co ludzie zrobili dla ciebie i jak mógłbyś się odwdzięczyć. 11. Ucz innych jakiegoś przedmiotu.

67 UCZENIE SIĘ WYOBRAŻENIOWE 1. Patrz na problemy, obrazy, sytuacje, całościowo. 2. Badaj aktualne trendy w dowolnych dziedzinach i staraj się przewidzieć kilka możliwych kierunków dalszego rozwoju. 3. Zadawaj pytania typu a gdyby tak... i udzielaj wielu odpowiedzi. 4. Pozwalaj sobie na snucie marzeń, myślenie życzeniowe. 5. Szkicuj obrazami własne pomysły. 6. Stosuj często burzę mózgów. 7. Dostrzegaj piękno wzorców: budynków, teorii. 8. Staraj się określić, kiedy jesteś najbardziej twórczy w ciągu dnia. Właśnie wtedy rozwiązuj problemy.

68 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: AKTYWIZOWANIE WEWNĘTRZNYCH RÓL

69

70 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: RADZENIE SOBIE ZE STRESEM

71 TRZY FAZY STRESU MOBILIZACJA ADAPTACJA ZAŁAMANIE ALARM CZAS

72 REAKCJA STRESOWA Stresujące myśli Przekaz z podwzgórza kortykoliberyna hormon uwalniający kortykotropinę CRH Przysadka mózgowa kortykotropina ACTH Kora nadnerczy glikokortykoidy Reakcja organizmu zagrożenie chorobą

73 REAKCJA ANTYSTRESOWA ŚMIECH Zwiększenie liczby i aktywności limfocytu T i naturalnych zabójców komórek żernych Zwiększenie poziomu interferonu białka wyzwalającego reakcję obronną przed wirusami Wzrost immunoglobuliny A, antyciała, które walczy z infekcjami górnych dróg oddechowych Zwiększenie liczby immunoglobulin G i M, które pomagają zwalczać inne infekcje Zwiększenie wydzielania się endorfin Organizm, w tym mózg, jest lepiej dotleniony Szybciej bije serce WEWNĘTRZNE POCZUCIE KONTROLI WEWNĘTRZNE MONOLOGI

74 KWESTIONARIUSZ JAKOŚCI ŻYCIA

75

76 CERTYFIKAT DLA BLISKIEJ MI OSOBY

77 TALENT PASJA GŁOS POTRZEBA SUMIENIE

78 STRATEGIA UCZENIA SIĘ: TECHNIKI

79

80 TECHNIKA MNEMOTECHNICZNA PODRÓŻ SZYBSZE ZAPAMIĘTYWANIE I ODTWARZANIE 80

81

82 T I L K N M O P F EFEKTYWNE UCZENIE SIĘ TECHNIKA ZDAŃ ZNACZĄCYCH ZAPAMIĘTYWANIE CIĄGÓW WYRAZÓW I

83 CECHY ROMANTYZMU I L K N M O P F I T INDYWIDUALIZM LUDOWOŚĆ KULT UCZUCIA NASTROJOWOŚĆ MISTYCYZM ORIENTALIZM PATRIOTYZM FANTASTYKA IDEOWOŚĆ TRAGIZM

84 PLANETY MOJA WIECZNIE ZAPRACOWANA MAMA JUTRO SAMA USMAŻY NAM PLACKI 84

85 PLANETY M W Z M J S U N P 85

86 PLANETY M W Z M J S U N P MERKURY WENUS ZIEMIA MARS JOWISZ SATURN URAN NEPTUN PLUTON?

87 STRATEGIA: DOBRE RADY

88 Organ nie używany zanika! Szczury w stymulującym środowisku 3 lata życia Odpowiednik 90 lat życia człowieka! Zakonnice aktywne umysłowo żyją dłużej. Władysław Tatarkiewicz, Czesław Miłosz Wniosek: Mózg pracuje podobnie jak mięsień. Im więcej go ćwiczymy, tym więcej się rozwija. Za mało ćwiczenia, to sflaczały mózg.

89 Najlepiej zapamiętujemy to, czemu towarzyszą silne emocje. Adrenalina Noradrenalina Wyraźniejsze obrazy w mózgu Lepsza pamięć

90 Jedzmy pełnowartościowe śniadania! Korelacja z długowiecznością. Mózg pracuje na większych obrotach. Grupa I: Czarna kawa. Spadek poziomu cukru we krwi, rozdrażnienie, nerwowość, gniew, zmęczenie, wyczerpanie i ból głowy. Grupa II: Kawa z cukrem, śmietaną i dwoma pączkami. Wzrost poziomu cukru w ciągu pierwszej godziny, potem spadek. Grupa III: Szklanka soku, dwa plasterki bekonu, dwa jajka, grzanka, dżem i kawa ze śmietaną i cukrem. Wzrost poziomu cukru i sprawność aż do południa.

91 CATS... Te cztery czynniki mogą osłabić nasze zdrowie i umysł. Coffee Kawa Alcohol Alkohol Tea Herbata Sugar Cukier Papierosy Witamina B1, ukrwienie mózgu

92 70% tego, czego się uczysz, może być zapomniane w ciągu doby! POWTÓRKI!!! Przed snem! KRZYWA ZAPOMINANIA EBBINGHAUSA

93 MOTYWACJA BŁYSKAWICZNA MICHAEL PANTALON 1. Dlaczego mógłbyś dokonać zmiany? 2. W jakim stopniu jesteś gotowy na zmianę? (1 10) 3. Dlaczego nie wybrałeś mniejszej liczby? 4. Wyobraź sobie, że nastąpiła zmiana jakie byłyby jej pozytywne skutki? 5. Dlaczego te skutki są dla Ciebie ważne? 6. Jaki jest następny krok, jeśli takowy istnieje? + PLAN + AUTONOMIA

94

95 LITERATURA Koncepcja czterech typów uczenia się: Lumsdaine E., Lumsdaine M.: Creative Problem Solving. Nowy Jork Wyniki neuroobrazowania: Amen D.: Zmień swój mózg, zmień swoje ciało. Warszawa Small G., Vorgan G.: imózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości. Poznań Spitzer M.: Jak uczy się mózg. Warszawa Vetulani J.: Jak usprawnić pamięć. Warszawa, 1993.

96 LITERATURA Becker B., Huselid M., Ulrich D.: Karta wyników zarządzania zasobami ludzkimi. Kraków Kaplan R., Norton D.: Strategiczna karta wyników. Jak przełożyć strategie na działanie. Warszawa Kaplan R., Norton D.: Strategiczna karta wyników. Balanced Scorecard. Praktyka. Warszawa Kaplan R., Norton D.: Strategiczna karta wyników: Mierniki, które wpływają na wzrost efektywności firmy. Warszawa, Harvard Business Review, październik 2007, ss Kaplan R., Norton D.: Strategiczna karta wyników: co się zmieniło po 15 latach. Warszawa, Harvard Business Review, październik 2007, ss Rampersad H.: Kompleksowa karta wyników. Warszawa 2004.

97 LITERATURA Wyniki badań nad zarządzaniem czasem: Seiwert L.: Zarządzanie czasem. Bądź panem własnego czasu. Warszawa Zimbardo P., Boyd J.: Paradoks czasu. Warszawa Powiązanie nawyków z uczeniem się i długością życia: Paster Z.: Kod długowieczności. Warszawa Zarządzanie wiedzą: Brousseau K., Driver M., Hourihan G., Larsson R.: Jak doświadczeni menedżerowie podejmują decyzje. Harvard Business Review, wrzesień 2006, Warszawa 2006, ss

98 LITERATURA Wspomaganie komunikacji i projektowanie kariery: Adams M.: Myślenie pytaniami. Warszawa Gardner H.: Inteligencje wielorakie. Warszawa Lanthaler W., Zuckman J.: Akcja Ja. Warszawa Łaguna M.: Przekonania na własny temat i aktywność celowa. Lublin Jeśli chcesz zdiagnozować stan mózgu i ciała :

99 LITERATURA INTERNET Partnerzy projektu MindWellness Improvement of the Learning Capacities and Mental Health of Elder People. Podręcznik do ćwiczenia umysłu dla osób starszych. Stopińska Pająk A. (red.): Edukacja wobec starości tradycja i współczesność. Chowanna, tom 2 (33). Katowice Craik F., Salthouse T. (red.): Hanbook of aging and cognition. Nowy Jork HtP8C&oi=fnd&pg=PR7&dq=cognitive+aging+research&ots= h4uqrrte3y&sig=vxetuewwlgdvq2lhvyhi9h5u78i#v= onepage&q=cognitive%20aging%20research&f=false

100 Człowiek najlepsza inwestycja DZIĘKUJĘ I DO WIDZENIA! jp@janprzewoznik.pl