OPIS DOBREJ PRAKTYKI. 1. Dane dotyczące podmiotu/podmiotów realizujących lub zasłużonych dla realizacji opisanych inicjatyw lub praktyk

Transkrypt

1 OPIS DOBREJ PRAKTYKI 1. Dane dotyczące podmiotu/podmiotów realizujących lub zasłużonych dla realizacji opisanych inicjatyw lub praktyk nazwa inicjatywy Kościerskie Partnerstwo na Rzecz Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gmina Miejska Kościerzyna Lider dokładny adres ul. 3-go Maja 9a telefon adres strony internetowej miastokoscierzyna.pl faks Powiat Kościerski - Partner dokładny adres ul. 3-go Maja 9c telefon adres strony internetowej powiatkoscierski.pl faks starostwo@powiatkoscierski.pl Gmina Kościerzyna - Partner dokładny adres ul. Strzelecka 9 telefon adres strony internetowej koscierzyna.pl faks ug@koscierzyna.pl Gmina Dziemiany - Partner dokładny adres ul. 8-go Marca 8 telefon adres strony internetowej dziemiany.pl faks ug@dziemiany.pl Gmina Karsin Partner dokładny adres ul. Długa 222

2 telefon adres strony internetowej karsin.pl faks Gmina Stara Kiszewa - Partner dokładny adres ul. Ogrodowa 1 telefon adres strony internetowej starakiszewa.pl faks urzadgminy@starakiszewa.pl Gmina Liniewo - Partner dokładny adres ul. Dworcowa 3 telefon adres strony internetowej liniewo.pl faks ug@liniewo.pl Gmina Nowa Karczma - Partner dokładny adres ul. Kościerska 9 telefon adres strony internetowej nowakarczma.pl faks ue@nowakarczma.pl Gmina Lipusz - Partner dokładny adres ul. Wybickiego 27 telefon adres strony internetowej lipusz.pl faks ug@lipusz.pl Kaszubski Instytut Rozwoju - Partner dokładny adres ul. Świętojańska 10 A telefon

3 adres strony internetowej kir.org.pl faks Lokalna Organizacja Turystyczna Serce Kaszub - Partner dokładny adres ul. Świętojańska 5E telefon adres strony internetowej lot-sercekaszub.pl faks biuro@lot-sercekaszub.pl Pracodawcy Pomorza Gdańsk i Oddział Kościerzyna - Partner dokładny adres ul. Aleja Zwycięstwa 25 telefon adres strony internetowej pracodawcypomorza.pl faks biuro@pracodawcypomorza.pl Oddział Kościerzyna dokładny adres ul. Drogowców 6 telefon adres strony internetowej pracodawcypomorza.pl faks biuro@pudm.pl Stowarzyszenie Przedsiębiorcy Kościerzyna - Partner dokładny adres ul. Drogowców 12 telefon adres strony internetowej - faks sekretariat@botrans.eu Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza - Partner dokładny adres ul. Dyrekcyjna 7 telefon adres strony internetowej rigp.pl faks biuro@rigp.pl

4 Pomorski Zespół Parków Krajobrazowych dokładny adres ul. Szarych Szeregów 14 telefon adres strony internetowej parki.pl faks Rodzaj(e) współpracy (zaznacz): miedzy sąsiednimi gminami między sąsiednimi gminami i powiatami miedzy województwami gmin i powiatu gmin i powiatów z województwem Inne: współpraca także z partnerami społecznymi i gospodarczymi 3. Przedmiot współpracy Kościerskie Partnerstwo na Rzecz Rozwoju Społeczno-Gospodarczego tworzą wszystkie samorządy powiatu kościerskiego (8 JST), z Liderem - Gminą Miejską Kościerzyna na czele, oraz 6 Partnerów społecznych i gospodarczych. Partnerstwo zawiązane listem intencyjnym z dnia r., poszerzone o nowych członków na podstawie listu intencyjnego z dnia r. i wreszcie domknięte Umową Partnerstwa z dnia r., tworzy szeroką, otwartą dla nowych instytucji platformę współpracy, której długofalowym celem jest uzyskanie ożywienia społeczno-gospodarczego na terenie obszaru funkcjonalnego pokrywającego zasięgiem administracyjnym obszar powiatu kościerskiego. 4. Opis działań Kościerskie Partnerstwo na Rzecz Rozwoju Społeczno-Gospodarczego w pierwotnym kształcie, obejmującym Gminę Miejską Kościerzyna, Gminę Kościerzyna oraz Powiat Kościerski, zawiązane zostało z inicjatywy Gminy Miejskiej Kościerzyna ustanowionej Liderem Partnerstwa na mocy Listu intencyjnego z dnia r. Główną przesłanką zawiązania Partnerstwa stała się długoletnia współpraca samorządów, w toku której dostrzeżono, iż obok cech wynikających z położenia na Pojezierzu Kaszubskim samorządy te łączą również wspólne problemy: stosunkowo niska aktywność społeczna i gospodarcza, skutkująca wysokim poziomem bezrobocia i niskimi dochodami ludności,

5 niski poziom rozwoju obszaru w stosunku do jego potencjału, wynikający z braku spójnego systemu wspierania przedsiębiorczości, niewykorzystanych zasobów ludzkich w następstwie niewystarczającej i nieadekwatnej do potrzeb rynkowych oferty usług edukacyjnych, wysokiego poziomu zanieczyszczeń środowiska skutkujących spadkiem konkurencyjności turystycznej obszaru funkcjonalnego, rosnące potrzeby w zakresie ochrony zdrowia i pomocy społecznej, spadek poczucia wspólnoty w społeczeństwie. W celu rozwiązania wspólnych problemów konieczne było zawiązanie długookresowej, partnerskiej współpracy, co skłoniło władze lokalne do podjęcia wspólnych, skoordynowanych działań na rzecz poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej spójnego terytorialnie obszaru funkcjonalnego tworzonego wspólnie przez Miasto i Gminę Kościerzyna na terenie Powiatu Kościerskiego. Podejmowane działania mają służyć osiągnięciu następujących celów: poprawy sytuacji na lokalnym rynku pracy, w sektorze oświatowo-edukacyjnym, infrastrukturze transportowej, przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu i cyfrowemu, stworzeniu spójności gospodarczej obszaru funkcjonalnego i w efekcie podniesieniu jego atrakcyjności gospodarczej i osiedleńczej. Po wstępnej analizie stwierdzono, iż zdiagnozowane problemy są również aktualne dla pozostałych samorządów powiatu kościerskiego, stąd Partnerstwo zostało poszerzone Listem intencyjnym z dnia r. o pozostałe gminy powiatu, a z czasem także o partnerów społecznych o przedmiocie działań zbieżnym z celami Partnerstwa, których udział w Partnerstwie warunkuje szeroką partycypację społeczną, zapewniając tym samym efektywne rozwiązanie problemów obszaru funkcjonalnego (Umowa Partnerstwa z dnia r.). Obecnie Partnerstwo funkcjonuje w formie niezinstytucjonalizowanej, docelowo natomiast zostanie ono przekształcone w Stowarzyszenie. W celu rozwoju współpracy i dogłębnego zdiagnozowania wspólnych problemów oraz możliwych sposobów ich zniwelowania przedstawiciele wszystkich samorządów brali udział w cyklicznych spotkaniach organizowanych przez Lidera Partnerstwa, odbywających się w siedzibach poszczególnych Partnerów, a także comiesięcznych Konwentach Samorządów Powiatu Kościerskiego. Wszystkie samorządy przeprowadziły analizę posiadanych dokumentów strategicznych i planistycznych oraz posiadanych zasobów i walorów, pod kątem możliwości rozwiązania zdiagnozowanych wspólnych problemów. Wspólną dyskusję w tym zakresie wsparto także konsultacjami z Ekspertami sektorowymi z dziedzin uznanych przez Partnerów za priorytetowe (eksperci ds. rynku pracy, przedsiębiorczości i rozwoju gospodarczego, efektywności energetycznej, rozwiązań informatycznych), przeprowadzonymi w ramach uczestnictwa Partnerstwa w projekcie predefiniowanym realizowanym przez Związek Miast Polskich pn. Budowanie kompetencji do współpracy międzysamorządowej i międzysektorowej jako narzędzi rozwoju lokalnego i regionalnego w ramach MF EOG Konsultacje koncentrowały się na uszczegółowieniu planowanych zakresów do ujęcia we wniosku aplikującym o dofinansowanie w ramach ww.

6 Programu Regionalnego Mechanizmu Finansowego EOG. Specjalnie w tym celu Partnerstwo powołało Zespół Realizujący Projekt, składający się z pracowników merytorycznych Partnerów, którego głównym zadaniem stało się merytoryczne przygotowanie wniosku aplikacyjnego. Lider Partnerstwa wytypował także w swojej strukturze organizacyjnej komórkę koordynującą działania projektowe. Po dogłębnej analizie doprecyzowano wspólne obszary problemowe kościerskiego obszaru funkcjonalnego oraz wydyskutowano kompleksowe sposoby ich rozwiązania, stanowiące przedmiot działań Partnerstwa. Wśród zidentyfikowanych obszarów problemowych, wspólnych dla całego obszaru funkcjonalnego znalazły się: Przedsiębiorczość Ekologia, efektywność energetyczna i poszerzenie wykorzystania OZE Integracja społeczna Wysoka jakość przestrzeni publicznej W wyniku krytycznej selekcji obszarów problemowych uwzględniającej również priorytety kolejnej perspektywy finansowej Unii Europejskiej, za priorytetowy, ze względu na jego szerokie oddziaływanie na pozostałe sfery życia społecznego, uznano obszar Przedsiębiorczość w powiązaniu z efektywnością energetyczną i wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. W związku z powyższym przedmiot działań Partnerstwa obejmuje przede wszystkim działania koncentrujące się na rozwiązywaniu problemów obszaru priorytetowego poprzez utworzenie tzw. Kościerskich Stref Aktywności Gospodarczej. W związku z koniecznością kształtowania nowej polityki rozwoju obszaru funkcjonalnego i zmiany podejścia strategicznego jednym z działań stanowiących przedmiot Partnerstwa i zarazem przedmiot projektu jest opracowanie dokumentów strategicznych i operacyjnych wytyczających wspólne kierunki rozwoju dla całego obszaru funkcjonalnego, których realizacja pozwoli na zniwelowanie zdiagnozowanych problemów. Dopiero wspólne wypracowanie ww. dokumentów stanie się punktem wyjścia do podjęcia kolejnych działań stanowiących przedmiot Partnerstwa i projektu, mianowicie opracowania studiów wykonalności oraz dokumentacji techniczno-kosztorysowej konkretnych inwestycji. Przygotowana w ramach projektu dokumentacja warunkuje poprawę sytuacji w sektorze przedsiębiorczości, sytuacji na lokalnym rynku pracy powiązanym z gospodarką niskoemisyjną i dostosowanie go do zmian demograficznych, a w konsekwencji osiągniecie długofalowego celu Partnerstwa w postaci uzyskania ożywienia społeczno-gospodarczego na obszarze funkcjonalnym Partnerstwa. Partnerstwo złożyło wniosek aplikacyjny pn. Kościerskie Strefy Aktywności Gospodarczej przygotowanie dokumentacji strategicznej i techniczno-kosztorysowej do Programu Regionalnego Mechanizmu Finansowego EOG w kwietniu 2013r., natomiast w październiku 2013r. uzyskano informację o jego zakwalifikowaniu do dofinansowania. W chwili obecnej rusza realizacja projektu.

7 5. Ocena efektów Dotychczasowa współpraca przyniosła do tej pory ważne dla wszystkich mieszkańców obszaru funkcjonalnego efekty. Przede wszystkim zwiększyła się świadomość Partnerów nt. konieczności współdziałania w zakresie rozwiązywania kluczowych problemów obszaru. Pogłębiona została analiza całego obszaru pod kątem wypracowania wspólnych dokumentów strategicznych, ustalono priorytety w polityce rozwoju. Całość analizy dokonano uwzględniając kontekst zmian zachodzących w otoczeniu, w tym uwarunkowań związanych z kolejną perspektywą finansową Unii Europejskiej. Zdobyte doświadczenie jest nieocenione w perspektywie aplikowania o kolejne środki finansowe od czasu zawiązania Partnerstwa jego członkowie wspólnie ustalają, jakie nowe projekty i inwestycje są istotne dla rozwoju obszaru, m.in. wspólnie przygotowują przedsięwzięcia planowane do ujęcia w Zintegrowanych Porozumieniach Terytorialnych dla Województwa Pomorskiego dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Kościerzyna. Niezwykle istotne w działaniach Partnerstwa jest zróżnicowanie środowisk, które reprezentują Partnerzy (8 JST, zarówno szczebla powiatowego, jak i gminnego, 6 partnerów społecznych, w tym przedstawicieli otoczenia biznesu i sektora turystycznego). Ich udział w Partnerstwie umożliwia konsultacje przeprowadzanych działań z ważnymi środowiskami społecznymi. Jednocześnie lokalna społeczność posiada stały dostęp do informacji o postępach prac Partnerstwa - w sierpniu 2012r. odbyła się konferencja inaugurująca działanie Partnerstwa w ramach projektu predefiniowanego, a bieżące informacje o współpracy w ramach Partnerstwa można znaleźć na stronie internetowej Lidera Partnerstwa. Co więcej, społeczność obszaru funkcjonalnego będzie brała udział w konsultacjach tworzonych dokumentów strategicznych (poprzez współpracę z wykonawcami opracowań), co pozwoli włączyć obywateli w procesy decydowania i kształtowania polityk lokalnych. Dokumenty zostaną opracowane w toku realizacji projektu pn. Kościerskie Strefy Aktywności Gospodarczej przygotowanie dokumentacji strategicznej i technicznokosztorysowej, który uzyskał dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (NMF) w ramach programu Rozwój miast poprzez wzmocnienie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego, dialog społeczny oraz współpracę z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego. Projekt o łącznej wartości ,00 zł (w tym dofinansowanie ,60 zł), realizowany do marca 2016 i obejmujący swoim zasięgiem cały Powiat Kościerski, został przygotowany wspólnie przez członków Partnerstwa i stanowi najbardziej wymierny efekt jego prac. Dzięki realizacji projektu powstanie wspólna dla całego obszaru dokumentacja strategiczna i operacyjna obejmująca: 1. aktualizację Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Ziemi Kościerskiej - Zintegrowaną Strategię Rozwoju Kościerskiego Obszaru Funkcjonalnego; 2. programy sektorowe wraz z analizami sektorowymi do tych dokumentów, w tym: a. Program Sektorowy Rozwoju Rynku Pracy, Edukacji i Aktywizacji Społecznej,

8 b. Program Sektorowy Rozwoju Turystyki i Promocji z analizą możliwości uzyskania statusu uzdrowiska bądź obszaru uzdrowiskowego, c. Program Sektorowy Energetyki Odnawialnej z analizą dostępności zasobów odnawialnych źródeł energii i możliwości ich wykorzystania, d. Program Informatycznego Wsparcia Biznesu i Obsługi Turystyczne z analizą wdrożenia informatycznego systemu wsparcia biznesu i jednolitego systemu obsługi i informacji turystycznej, e. Studium wewnętrznej i zewnętrznej dostępności komunikacyjnej obszaru funkcjonalnego; 3. Plan rozwoju instytucjonalnego Partnerstwa 4. Plan komunikacji i konsultacji społecznych działań Partnerstwa, w tym niezbędnych konsultacji tworzonych dokumentów i opracowań. Ponadto opracowane zostaną studia wykonalności oraz dokumentacja technicznokosztorysowa dla każdej z planowanych do utworzenia Kościerskich Stref Aktywności Gospodarczej, w tym 2 stref ukierunkowanych na rozwój OZE. Kolejnym etapem prac Partnerstwa będzie budowa w oparciu o wypracowane dokumenty stref w wytypowanych lokalizacjach, która obejmie: przygotowanie terenów inwestycyjnych wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną obejmującą branże: drogową, uzbrojenie w sieci: wodno-kanalizacyjną, energetyczną, telekomunikacyjną oraz pozostałą infrastrukturę towarzyszącą, przygotowanie bazy infrastrukturalnej dla prowadzenia działalności gospodarczej, stworzenie połączeń komunikacyjnych do stref gospodarczych, dostosowanie edukacji na poziomie ponadgimnazjalnym do potrzeb rynku pracy poprzez stworzenie pracowni nauki zawodu, w tym w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystania OZE oraz posługiwania się narzędziami informatycznymi, wdrożenie Systemu Informatycznego Wsparcia Biznesu i Obsługi Turystycznej. Utworzenie stref umożliwi pełne wykorzystanie potencjału gospodarczego i środowiskowego regionu kościerskiego i pobudzenie przedsiębiorczości, co ważne - także działalności innowacyjnej w zakresie wykorzystania OZE, co istotnie przełoży się na warunki i jakość życia mieszkańców. Jednocześnie w toku realizacji projektu Partnerstwo, funkcjonujące obecnie w formie niezinstytucjonalizowanej w oparciu o Umowę Partnerstwa, zostanie docelowo, w wyniku procesu wdrażania opracowanego w ramach niniejszego projektu Planu rozwoju instytucjonalnego Partnerstwa, przekształcone w stowarzyszenie złożone z przedstawicieli wszystkich Partnerów, pełniące wiodącą rolę w kreowaniu rozwoju obszaru funkcjonalnego. Zadaniem stowarzyszenia będzie m.in. zapewnienie lokowania się w strefach jak największej liczby nowych, innowacyjnych przedsiębiorstw stwarzających nowe miejsca pracy w regionie

9 i tym samym stanowiących lokomotywę rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru funkcjonalnego, a także m.in. wspólne przygotowywanie wniosków aplikacyjnych dla obszaru funkcjonalnego i realizacja projektów dla tego obszaru. 6. Oszacowanie nakładów poniesionych na organizację i realizację projektu W chwili obecnej działalność Kościerskiego Partnerstwa na Rzecz Rozwoju Społeczno- Gospodarczego w formie niezinstytucjonalizowanej jest finansowana ze środków własnych Partnerów jednostek samorządu terytorialnego (dochody własne jednostek). Wielkość tych środków wynika z bieżących potrzeb i do tej pory nie była ewidencjonowana. Można stwierdzić, że nakłady poniesione na dotychczasową działalność Partnerstwa są w zasadzie niewymierne. Nie sposób zliczyć spotkań, konsultacji telefonicznych czy tych przeprowadzanych drogą elektroniczną. Zdecydowaną większość spotkań zorganizował w swojej siedzibie Lider Partnerstwa, ale należy podkreślić, że regularnie odbywają się, często kilkugodzinne, spotkania w pozostałych samorządach, a także Konwenty Samorządów Powiatu Kościerskiego. Oznacza to koszty różnego rodzaju: udostępniania i eksploatacji pomieszczeń i sprzętu multimedialnego, zaangażowania pracowników do obsługi spotkania, podróży i delegacji, czasu poświęconego na wspólne konsultacje itp. Jest to wkład, jaki w funkcjonowanie Partnerstwa wnosi praktycznie każdy z Partnerów. Każdy Partner ponosił także nakłady związane z przygotowaniem wniosku aplikacyjnego do Programu Regionalnego Rozwój miast poprzez wzmocnienie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego, dialog społeczny oraz współpracę z przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego poprzez zaangażowanie czasu i osób niezbędnych do wypracowania dokumentów aplikacyjnych. Podobnie na etapie realizacji projektu Partnerzy będą m.in. podejmować trud dalszych konsultacji w ramach wdrażanego w projekcie Planu Rozwoju Instytucjonalnego Partnerstwa. Natomiast koszty funkcjonowania Partnerstwa oraz projektu będą ponoszone wyłącznie przez Partnerów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego. Z tej perspektywy istotnym wkładem w osiągnięcie efektu Partnerstwa w postaci ww. projektu jest także przekonanie radnych wszystkich samorządów do podjęcia jego realizacji i tym samym zabezpieczenia w planach finansowych jednostek niezbędnych środków finansowych na ten cel. 7. Czy napotkali Państwo trudności, z którymi należało się zmierzyć, aby zrealizować projekt? Istotną trudność, mającą znaczenie dla powodzenia całego przedsięwzięcia, stanowią wszelkie niezidentyfikowane wcześniej zagrożenia, jakie mogą pojawić się w toku współpracy oraz realizacji - w naszym przypadku - projektu w ramach MF EOG. Z tej perspektywy ważne było jednoznaczne określenie ram i celów współpracy oraz identyfikacja wszelkich ryzyk związanych z projektem i możliwych działań zaradczych.

10 8. Zalecenia dla innych jednostek samorządu terytorialnego zainteresowanych wdrożeniem projektu Zaleceniem dla wszelkich jednostek samorządowych, którym na sercu leży trwały, harmonijny rozwój społeczno-gospodarczy obszaru oraz dobro jego mieszkańców, można by zawrzeć w haśle skupić się na tym co łączy, a nie na tym, co dzieli. Naprawdę istotne dla rozwoju Partnerstwa, a w ślad za tym dla uzyskania wymiernych efektów jego działalności, jest skoncentrowanie się na wspólnych potrzebach, problemach, określenie kluczowych priorytetów rozwoju, poszukanie rozwiązań służących wszystkim i wreszcie ich konsekwentne wdrażanie. Dla harmonijnego rozwoju Partnerstwa warto wybrać dynamicznego Lidera, który zdopinguje cały zespół do pracy. Nieocenione jest także zasięgnięcie opinii wprost u źródła - we wszelkich pracach warto korzystać z wiedzy i doświadczenia różnych grup społecznych, gospodarczych czy trzeciego sektora. Warto także - tak po prostu - nie zrażać się niepowodzeniami czy różnicami poglądów, a także szukać wsparcia dla Partnerstwa z zewnątrz (np. konsultacyjnego czy finansowego).