Wskaż grupy reakcji, do których można zaliczyć proces opisany w informacji wstępnej. A. I i III B. I i IV C. II i III D. II i IV

Transkrypt

1 Informacja do zadań 1. i 2. Proces spalania pewnego węglowodoru przebiega według równania: C 4 H 8(g) + 6O 2(g) 4CO 2(g) + 4H 2 O (g) + energia cieplna Zadanie 1. (1 pkt) Procesy chemiczne można zakwalifikować m.in. do poniższych grup reakcji: I. egzotermicznych II. endotermicznych III. spalania całkowitego IV. spalania niecałkowitego Wskaż grupy reakcji, do których można zaliczyć proces opisany w informacji wstępnej. A. I i III B. I i IV C. II i III D. II i IV Zadanie 2. (2 pkt) Oblicz, ile dm 3 tlenu odmierzonego w warunkach normalnych należy użyć do spalenia węglowodoru C 4 H 8 (zgodnie z równaniem reakcji podanej w informacji wstępnej), aby otrzymać 10 moli CO 2. Zadanie 3. (2 pkt) Narysuj wzór półstrukturalny (grupowy) jednego izomeru węglowodoru o wzorze sumarycznym C 4 H 8 i podaj jego nazwę systematyczną. Informacja do zadania 4. i 5. Dany jest schemat przemian: Zadanie 4. (2 pkt) Zapisz równania reakcji oznaczonych numerami 1 i 2, dobierając odpowiednie reagenty. W równaniach stosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.

2 Zadanie 5. (3 pkt) Posługując się podziałem charakterystycznym dla chemii organicznej, określ typy reakcji oznaczonych na powyższym schemacie numerami 1, 2, 4. Zadanie 6. (3 pkt) Pewien węglowodór zawierający 14,28% wodoru ma masę molową 56 g/mol. Ustal wzór sumaryczny tego węglowodoru oraz zaproponuj jego wzór półstrukturalny. Zadanie 7. (3 pkt) Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch ciekłych węglowodorów o wzorach: W tym celu: a) wybierz odpowiedni odczynnik spośród: - mieszanina stężonego kwasu azotowego(v) i stężonego kwasu siarkowego(vi), - wodorotlenek miedzi(ii), - woda bromowa, - zasada sodowa; b) zapisz, jakie przewidujesz obserwacje, c) w oparciu o przewidywane obserwacje podaj uzasadnienie identyfikacji każdego z podanych węglowodorów.

3 Zadanie 8. (3 pkt) Reakcje addycji cząsteczek niesymetrycznych HX (np. HCl, H 2 O) do niesymetrycznych alkenów przebiegają według schematu: Korzystając z powyższej informacji, zidentyfikuj produkty reakcji 1 3 i wpisz w miejsce kropek odpowiednie wzory półstrukturalne (grupowe). Zadanie 9. (2pkt) But-2-en można otrzymać w wyniku reakcji dysproporcjonowania propenu na odpowiednich katalizatorach. Reakcja polega na tym, że z alkenu o n atomach węgla powstają dwa nowe alkeny: jeden o (n+1) atomach węgla i drugi, o (n-1) atomach węgla. Podaj nazwę drugiego alkenu, który powstał w wyniku tej reakcji i napisz jej równanie, posługując się wzorami półstrukturalnymi (grupowymi). Zadanie: 10 (3 pkt) Homolog etenu ma masę cząsteczkową 70u. Na podstawie obliczeń wyznacz wzór sumaryczny i podaj jego nazwę.

4 Zadanie 11. (2 pkt) Jedną z metod ustalenia struktury alkenu jest proces ozonolizy. Proces ten przebiega w kilku etapach i w uproszczeniu można go zilustrować schematem: Korzystając z powyższej informacji i znając produkty ozonolizy, ustal strukturę alkenów, wpisując w wolne pola ich wzory półstrukturalne. Zadanie 12. (1 pkt) Określ liczbę wiązań typu σ i typu π między atomami węgla w cząsteczce związku o następującym wzorze: Liczba wiązań typu σ: Liczba wiązań typu π: Zadanie: 13 (4 pkt) Masa molowa pewnego alkenu wynosi 56 g/mol. Na podstawie obliczeń podaj wzór sumaryczny tego związku: Narysuj wzory półstrukturalne dwóch izomerów geometrycznych tego alkenu i podaj ich nazwy systematyczne:

5 Zadanie 14. (1 pkt) Dany jest wzór sumaryczny związku: C 2 H 2 Br 2. Podaj wzory strukturalne i nazwy izomerów geometrycznych tego związku. Zadanie 15. (3 pkt.) Ogrzewano 2-chlorobutan z alkoholowym roztworem zasady sodowej. Zachodzi reakcja eliminacji i powstaje mieszanina trzech izomerycznych alkenów. Przedstaw wzory strukturalne powstałych węglowodorów i podaj ich nazwy systematyczne. Zadanie 16. (4 pkt.) Dany jest wzór strukturalny związku Przedstaw po jednym wzorze strukturalnym związku, który jest dla podanego związku a) homologiem, b) pochodną, c) izomerem szkieletowym, d) izomerem geometrycznym. Zadanie 17. (4 pkt.) Narysuj wzory i podaj nazwy czterech łańcuchowych izomerów C 4 H 8.

6 Zadanie 18. (1 pkt) Wskaż, która z chloropochodnych etenu ma izomery geometryczne. A. C 2 H 3 CI, B. C 2 H 2 CI 2, C. C 2 HCI 3, D. C 2 CI 4. Zadanie 19. (3 pkt.) Do dwóch cylindrów z chlorem wprowadzono gazy etan i eten. Zamknięte naczynia wystawiono na działanie światła. Po pewnym czasie w obu naczyniach zniknęło zielonkawe zabarwienie charakterystyczne dla chloru. Ustal, w którym naczyniu był pierwotnie etan. Napisz równania reakcji, które zaszły w obu cylindrach. Zadanie: 20 (1 pkt) Zadanie 21. (4 pkt) Poniżej podano dwa określenia używane w chemii organicznej. I. Związki o tym samym wzorze ogólnym, podobnej budowie i właściwościach, których kolejne cząsteczki różnią się o grupę metylenową. II. Związki o tym samym składzie jakościowym i ilościowym, ale różnej budowie cząsteczek. a) Napisz, co definiują te określenia. b) Na podstawie ogólnego wzoru węglowodorów nienasyconych C n H 2n podaj po jednym przykładzie związków dla definicji I i II (napisz ich wzory półstrukturalne i nazwy systematyczne).

7 Zadanie 22. (1 pkt) Węglowodór o nazwie 3-metylobut-1-en poddano reakcji z bromowodorem. Podaj wzór półstrukturalny i nazwę produktu głównego. Zadanie 23. (3 pkt) W dwóch nieoznakowanych cylindrach znajdują się etan i eten. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na rozróżnienie tych węglowodorów. Napisz wzór odczynnika, którego użyjesz do identyfikacji przewidywane obserwacje oraz sformułuj wniosek Zadanie 24. (2 pkt) Dla związku o nazwie 2-chloropent-2-en narysuj parę izomerów cis-trans (zaznacz, który z narysowanych izomerów jest izomerem trans, a który cis).

8 Zadanie 25. (2 pkt) Napisz wzory półstrukturalne (grupowe) dwóch alkenów zawierających 4 atomy węgla w cząsteczce oraz podaj ich nazwy systematyczne. Zadanie 26. (2 pkt) Przebieg reakcji chemicznych, jakim ulegają związki organiczne, można wyjaśnić na podstawie różnych mechanizmów. Stosując skróty: S R - substytucja rodnikowa, S N substytucja nukleofilowa, S E - substytucja elektrofiłowa, A E - addycja elektrofilowa. Wpisz poniżej typ reakcji charakterystycznej dla: I. alkanów z chlorem - II. alkenów z chlorowodorem - Zadanie 27. (1 pkt) Głównym produktem powstającym w reakcji 2-chloropropenu z chlorowodorem jest: A. 1,2-dichloropropan, B. 2,2-dichloropropan, C. 1,2-dichloropropen, D. 1,2,2-trichloropan. Zadanie 28. (1 pkt) Wskaż w poniższym związku atomy leżące w jednej płaszczyźnie (część płaska). A. atomy węgla oznaczone lokantami 1, 2, 3, 4, 5 B. atomy węgla oznaczone lokantami 1 i 2 oraz wszystkie inne atomy bezpośrednio związane z tymi atomami węgla C. atomy węgla oznaczone lokantami 1, 2, 3 i związane z nimi atomy wodoru i chloru D. atomy węgla oznaczone lokantami 3, 4, 5 i związane z nimi atomy wodoru

9 Zadanie 29. (1 pkt) Podaj nazwę systematyczną związku: Zadanie 30. (1 pkt) Poniżej przedstawiono dwa wzory związków: Określ, czy związki te są względem siebie: A. homologami, B. izomerami, C. tymi samymi związkami zapisanymi w innej formie. D. Żadna odpowiedź nie jest prawidłowa. Informacja do zadań Dany jest wzór związku organicznego: Zadanie 31. (2 pkt) Podaj nazwę systematyczną tego związku i określ, do jakiej grupy związków należy ta substancja. Zadanie 32. (2 pkt) Napisz, ile wiązań δ i ile wiązań π występuje w cząsteczce związku, którego wzór podano w informacji do zadań Zadanie 33. (1 pkt) Określ typ hybrydyzacji orbitali waleneyjnych atomów węgla C-1 oraz C-3 w cząsteczce związku, którego wzór podano w informacji do zadań 16., 17., 18. Zadanie 34. (1 pkt) W którym z podanych równań reakcji produkt został zapisany niezgodnie z regułą Markownikowa?

10 Zadanie 35. (4 pkt) Poniżej przedstawiono równania reakcji chemicznych, którym ulegają różne węglowodory: Określ typ tych reakcji. A. - reakcja... B. - reakcja... C. - reakcja... D. reakcja... Zadanie 36. (2 pkt) Węglowodory cykliczne ulegają podobnym reakcjom, jak ich analogi łańcuchowe. Napisz równanie reakcji addycji bromowodoru do cykloheksenu. Podaj nazwę produktu reakcji. Zadanie 37. (1 pkt) Oblicz objętość chloru (war. normalne), którą należy użyć do reakcji z 12, cząsteczkami butenu. A.8,96dm 3 B. 4,48 dm 3 C. 89,6 dm 3 D.44,8dm 3 Zadanie 38. (3 pkt) Napisz wzór strukturalny (lub pólstrukturalny) związku o nazwie: cis-2,3-dichloro-2-buten.

11 Zadanie 39. (1 pkt) Który z poniższych związków może tworzyć izomery typu cis-trans? A. etyn B. 1-buten C. 1-heksen D. 3-hepten Zadanie 40. (1 pkt) Napisz wzór strukturalny związku o nazwie: 1,2-dibromo-1,5,5-trijodo-2-metylohept-3-en Zadanie 41. (1 pkt) Poniżej przedstawiono wzory dwóch węglowodorów: Wzory te są przykładem izomerów: A. łańcuchowych B. położeniowych C. optycznych D. geometrycznych (cis-trans) Zadanie 42. (2 pkt) Podaj nazwy systematyczne związków I i II z zadania 41. Zadanie 43. (1 pkt) Określ liczbę par elektronów wiążących w cząsteczce etenu C 2 H 4.