Niedobory odporności Zaburzenia odporności mogą powstać na każdym etapie reakcji odpornościowej/odpowiedzi immunologicznej
|
|
|
- Aleksandra Barańska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Niedobory odporności Zaburzenia odporności mogą powstać na każdym etapie reakcji odpornościowej/odpowiedzi immunologicznej Każda czynnościowa składowa układu immunologicznego odgrywa wprawdzie swoistą rolę w układzie obronnym, działa jednak w ścisłej współpracy z pozostałymi elementami w celu zapewnienia wystarczającej obrony Niedobory odporności Ogólna cecha: obniżona odpowiedź na antygeny lub jej brak stałe lub okresowe upośledzenie odporności zwiększona podatność na zakażenie - bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze, grzybicze; często zagrażające życiu objawy kliniczne ze strony układów stykających się z największą liczbą patogenów i antygenów oddechowy, pokarmowy, skóra obserwuje się zależność pomiędzy rodzajem niedoboru a typem zakażenia rzadziej autoimmunizacja Niedobory odporności Pierwotne występują rzadko, praktycznie dotyczą dzieci, wrodzone * wewnętrzne defekty komórek układu odpornościowego na różnym poziomie dojrzewanie, funkcja, w większości uwarunkowane genetycznie ok. 75% można rozpoznać na poziomie genu, ujawniają się wcześnie, często prowadzą do śmierci Wtórne występują częściej, dotyczą wszystkich grup wiekowych, mają charakter przemijający, ustępują po usunięciu przyczyny * definicja - objawy upośledzenia humoralnej lub komórkowej odpowiedzi immunologicznej, które wystąpiły u zdrowego pacjenta po przebytej chorobie lub w wyniku działania czynników jatrogennych Niedobory mogą być zależne od: limfocytów B (za mało przeciwciał słaba opsonizacja) nawracające zakażenia ropne, bakterie zewnątrzkomórkowe: Haemophilus influenzae,streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, Staphylococcus aureus - 50% limfocytów T (odpowiedź komórkowa) pasożyty wewnątrzkomórkowe wirusy, grzyby, pierwotniaki, prątki 10% złożony niedobór limfocytów B i T 20% zaburzenia funkcji fagocytów wrodzona agranulocytoza, przewlekła choroba ziarniniakowa (defekt zabijania, nie tworzą się rodniki tlenowe S.aureus, pałeczki Gram(-), ujemny test NBT; zespół Chediaka-Higashiego (defekt chemotaksji i zabijania) 20% składników dopełniacza może dotyczyć prawie wszystkich białek 2 % cząstek adhezyjnych mało integryny LFA-1 - mała ruchliwość granulocytów, mało wydzieliny Pierwotne niedobory zależne od limfocytów B - leczenie: podawanie immunoglobulin Agammaglobulinemia Brutona sprzężona z chromosomem X chłopcy, prawie brak dojrzałych limfocytów B defekt kinazy tyrozynowej, zakażenia ropne, dróg oddechowych Niedobór IgA izolowany, najczęściej występujący, 1 : 700/500 u osób rasy białej, 70% chłopcy, skłonność do chorób kompleksów immunologicznych, zakażenia dróg oddechowych, alergie pokarmowe Niedobór podklas IgG towarzyszy niedoborowi IgA, brak IgG2, IgG4 zakażenia bakteriami otoczkowymi Niedobór z podwyższeniem IgM towarzyszy IgG i IgA, powstają zakażenia ropne, powstają autoprzeciwciała IgM dla granulocytów, płytek Przejściowa hypogammaglobulinemia niemowląt opóźnione wytwarzanie IgG, do 3 lat Pospolity zmienny niedobór odporności CVID ujawnia się w wieku lat, mutacje w genie Btk, różne objawy kliniczne, po zakażeniach wirusowych? badania fińskie: 95 osób większość rozpoznań na podstawie niskich mian Ig w surowicy 66% nawracające zapalenia płuc 60% zapalenia zatok szczękowych 45% zapalenia oskrzeli większość rozpoznań za późno 17% wystąpienie rozstrzeni oskrzeli Pierwotne niedobory zależne od limfocytów T - upośledzenie odpowiedzi komórkowej ale i humoralnej (złożone) Zespół digeorga nieprawidłowy rozwój grasicy i niedobór T Ciężki złożony niedobór imm. SCID niedobór limfocytów: "T-B-", "T-B+", agenezja grasicy, przewlekłe biegunki, zapalenia płuc, chłopcy: dziewczynki - 3:1 defekt w genu Jak3 w chromosomie X, umierają w ciągu 2 lat ratunek: przeszczep szpiku, terapia genowa,
2 Niedobór deaminazy adenozyny (ADA) i fosforylazy nukleozydów purynowych (PNP) może towarzyszyć SCID, mutacje w genach RAG-1 lub RAG-2 - SCID/ADA - próby terapii genowej Niedobór cząsteczek MHC kl.ii niedobór Th MHC II warunkują dojrzewanie i pozytywną selekcję T w grasicy, nawracające zakażenia przewodu pokarmowego Dziedziczna teleangiektazja cecha autosomalna recesywna, różne objawy kliniczne chwiejny chód, rozszerzone naczynia krwionośne, niedobory limfocytów, IgA, - zapalenia płuc, zatok Zespół Wiskotta-Aldricha defekty limfocytów, nieprawidłowe stężenia Ig trombocytopenia, zakażenia oportunistyczne, skórne - wyprysk Niedobory dopełniacza C1, C2, C4 choroby autoimmunizacyjne: np. toczeń rumieniowaty C3 zakażenia ropne (opsonizacja) S.pneumoniae, H.influenzae, N.meningitidis; inhibitora C1 obrzęk naczynioruchowy, obrzęki różnych części ciała: jelita, drogi oddechowe, najbardziej powszechny, może być nabyty w ciągu życia C5-8 zakażenia Neisseria gonorrhoeae, N.meningitidis, Niedobór Objawy kliniczne C1q C1r C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 nawracające ropne zakażenia zakażenia Neisseria spp inhibitor C1 obrzęk naczynioruchowy czynnik I czynnik H czynnik D properdyna nawracające ropne zakażenia nawracające ropne zakażenia zakażenia Neisseria spp zakażenia Neisseria spp Występowanie wybrane niedobory IgA nieodbór 1:700 Obrzęk naczynioruchowy 1:1000 Pospolity zmienny niedobór 1: SCID (wszystkie formy) 1: SCID/ADA 1: ? X-agammaglobulinemia 1: Pierwotne niedobory odporności (klasyfikacja WHO, 1999) skojarzone niedobory odporności : * T- B+ SCID sprzężony z chromosomem X, autosomalny recesywny (niedobór JAK 3) * T- B- SCID niedobór RAG 1/RAG 2, niedobór ADA, dysgenezja siateczki * T+ B+ SCID zespół Omenna, niedobór IL-2R * zespół hiper-igm sprzężony z chromosomem X * niedobór PNP * niedobór antygenów zgodności tkankowej klasy II
3 * niedobór CD3gamma lub CD3epsilon * niedobór ZAP-70 - kinaza tyrozynowa uczestnicząca w przekazywaniu sygnału z receptora limfocytów T * niedobór TAP-2 - białko transportujące podjednostki proteasomu niedobory odporności z przewagą defektu przeciwciał * agammaglobulinemia sprzężona z chromosomem X * agammaglobulinemia autosomalna recesywna * niedobór immunoglobulin ze zwiększonym lub normalnym stężeniem IgM niesprzężony z chromosomem X * delecje genu dla łańcucha ciężkiego immunoglobulin * niedobór łańcucha kappa * niedobór podklas IgG z lub bez niedoboru IgA * niedobór przeciwciał z prawidłowym stężeniem immunoglobulin * CVID * niedobór IgA * przejściowa hipogammaglobulinemia dzieci niedobory odporności z przewagą zaburzeń funkcji limfocytów T * pierwotny niedobór limfocytów CD4 * niedobór IL-2 * niedobór wielu cytokin (IL-2, IL-4, IL-5, INFgamma) * zaburzenia w przewodzeniu sygnałów z receptorów do wnętrz komórki z lub bez miopatii * defekt napływu wapnia do komórek z miopatią Wg WHO (1999) inne dobrze zdefiniowane niedobory odporności skojarzone z dużymi defektami * zespół Wiskotta i Aldricha * ataksja-teleangiektazja * zespół Nijmegen *anomalia DiGeorge'a * niedobory odporności z bielactwem * zespół Chediaka i Higashiego * zespół Griscelli * zespół limfoproliferacyjny sprzężony z chromosomem X zaburzenia limfocytów B agammaglobulinemia sprzężona z chromosomem X pospolity zmienny niedobór odporności zespół hiper-igm sprzężony z chromosomem X izolowany niedobór IgA niedobór podklas IgG przemijająca hipogammaglobulinemia niemowląt niedobór przeciwciał z prawidłowym całkowitym stężeniem immunoglobulin niedobór odporności z grasiczakiem zaburzenia limfocytów T przewlekła kandydoza błon śluzowych i skóry zespół DiGeorge'a niedobór fosforylazy nukleozydów purynowych skojarzone zaburzenia limfocytów B i T ciężki złożony niedobór odporności niedobór deaminazy adenozynowej dysgenezja układu siateczkowatego zespół ataksji-teleangiektazji zespół Wiskotta i Aldricha hipoplazja chrząstek i włosów zespół Omenna zespół nagich limfocytów zaburzenia fagocytozy przewlekła choroba ziarniniakowa zespół hiper-ige zespół Chediaka i Higashiego niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej niedobór mieloperoksydazy zaburzenia układu dopełniacza niedobór składowych C2-C9 niedobór czynnika D Pierwotne niedobory odporności - nieco inny podział
4 niedobór składowych C1q, C1r, C1rs Pierwotne niedobory przebiegające z innymi zaburzeniami wrodzonymi zespół Wiskotta-Aldricha zespół Bluma niedokrwistość Fanconiego zespół Downa zespół Turnera hipoplazja chrząstek i włosów niskorosłość MULIBREY (muscle-liver-brain-eye) zespół Dubowitza zespół Hutchinsona-Gilforda zespół Nethertona ektodermalny zespół dysplastyczno-rozszczepienny z ektrodaktylią hipochondrotyczna dysplazja ektodermalna kwasica metylomalonowa zespół Chediaka-Higashiego zespół hiper-ige ataksja teleangiektazja zespół Hoveraala-Hreidarssona Niedobory wtórne bardzo zróżnicowana grupa związane z wiekiem ( fizjologiczne ) wcześniactwo, > 70 lat towarzyszące zaburzeniom metabolicznym niewydolność nerek, niedobory witamin, mikroelementów.. * niedożywienie odpowiednie odżywienie jest niezbędne do utrzymania prawidłowego działania wszystkich funkcji ustroju, w tym mechanizmów odpornościowych w przebiegu choroby nowotworowej białaczki, chłoniaki, guzy lite... związane z zaburzeniami układu pokarmowego enteropatie z utratą białka, celiakia, nieswoiste zapalenia jelit, przewlekłe zapalenie, marskość wątroby jako następstwo czynnika zakaźnego HIV, HBV, HCV, CMV, EBV, odra, różyczka, trąd, gruźlica, aspergiloza, malaria, glistnica... * przewlekłe zakażenia prowadzą do zaburzeń wzajemnych relacji składników odżywczych Niedobory wtórne spowodowane urazem mechanicznym lub operacyjnym uraz wielonarządowy, rozległe oparzenie, rozległy zabieg operacyjny, znieczulenie ogólne.. zależne od terapii powodującej immunosupresję radioterapia, glikokotrykosterydy, cytostatyki, cyklosporyna, niektóre leki przeciwpadaczkowe i antyretrowirusowe, niektóre antybiotyki, splenektomia, tymektomia inne przyczyny zespół przewlekłego zmęczenia, silny lub przewlekły stress, nadmierny długotrwały wysiłek fizyczny (trening wysokospecjalistyczny), alkoholizm, narkomania, w przebiegu chorób autoimmunizacyjnych (reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy, cukrzyca, autoimmunologiczne choroby wątroby, choroba Cushinga), innych chorób ( zespół nerczycowy), Zaburzenia odporności niektóre zależności przewlekłe choroby układu oddechowego (POChP) odczynowa reakcja obronna na czynniki wywołujące chorobę prowadzi do zmniejszenia światła oskrzeli i upośledzenia przepływu powietrza powtarzające się zakażenia wtórne zaburzenie odporności wielokrotne stosowanie antybiotyków antybiotyki niekorzystne bezpośrednie działanie na układ odpornościowy niszczenie bakterii brak swoistej odpowiedzi immunologicznej antybiotyk broń obosieczna, przejściowa korzyść za cenę zwiększonej podatności na infekcję Diagnostyka zaburzeń odporności Lekarz musi zdecydować: czy podejrzewa pierwotny niedobór odporności częstość 1: czy jest wariant normy - u zdrowych dzieci może dochodzić do 6-8 epizodów zakażeń dróg oddechowych rocznie wczesne wykrycie umożliwia skuteczne leczenie i poprawę rokowania
5 rozpoznanie wywiad!!! wywiad rodzinny, badanie fizykalne, diagnostyka wstępna, diagnostyka specjalistyczna leczenie w zależności od defektu Diagnostyka zaburzeń odporności Lekarz musi zdecydować: czy jest to niedobór wtórny - różne przyczyny jest wynikiem niekorzystnego wpływu choroby podstawowej, jej powikłań lub zastosowanego leczenia zaburzenia odporności mogą wynikać także z samej choroby podstawowej nie ma charakterystycznych wskaźników obniżonej odporności nakładanie się zespołów zaburzeń!!! postępowanie: * usunięcie przyczyny wikłającej lub nasilającej niedobór Podejrzenie niedoboru odporności dane z wywiadu zwiększona podatność na zakażenia nawracające lub przewlekłe * infekcje cięższe lub bardziej uporczywe * najczęściej zapalenia ucha środkowego, zatok, oskrzeli, płuc * zapalenie płuc zmiany rozsiane w wielu płatach lub towarzyszą rozstrzeniom oskrzeli * utrzymywanie się w plwocinie Haemophilus, S.pneumoniae * zakażenia Haemophilus, S.pneumoniae... * posocznica, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, kości i szpiku > 1 x * zakażenia nie poddają się leczeniu antybiotykami bez względu na wiek!!! Europejskie Towarzystwo Niedoborów Odporności (ESID) i międzynarodowe organizacje JMF oraz IPOPI lista dziesięciu niepokojących objawów, mogących wskazywać na pierwotne niedobory odpornościowe Przynajmniej sześć zakażeń w ciągu roku Przynajmniej dwa zakażenia zatok w ciągu roku Konieczność antybiotykoterapii trwającej >2 miesiące z niewielką poprawą Przynajmniej dwa zapalenia płuc w ciągu roku Brak przyrostów masy ciała, zahamowanie wzrostu Głębokie ropnie skóry lub narządów wewnętrznych Przewlekła grzybica jamy ustnej lub skóry u dzieci >1 roku Konieczność długotrwałej antybiotykoterapii dożylnej Dwa lub więcej ciężkich zakażeń: zapalenia mózgu, zakażenia kości, mięśni, skóry, posocznica Wywiad rodzinny dodatni w kierunku pierwotnych niedoborów odporności Podejrzenie niedoboru odporności dane z wywiadu * po 6 miesiącach zaburzenia w limfocytach B * w pierwszych miesiącach przewlekły wyprysk, oporne na leczenie pleśniawki, biegunki, prątki, pierwotniaki, wirusy, zespół upośledzonego wchłaniania, zahamowanie przyrostu wagi i wzrostu T, T i B choroby autoimmunizacyjne częstsze u chorych z pospolitym zmiennym niedoborem odporności, izolowanym IgA, niedoborem składników dopełniacza * opóźnione odpadnięcie kikuta pępowiny > 3 tyg. nawracające ropnie skóry zaburzenia adhezji leukocytów * zakażenia Neisseria meningitidis zaburzenia dopełniacza Niedobory odporności diagnostyka wstępna badania przesiewowe umożliwiające ocenę każdego elementu układu immunologicznego * pełna morfologia krwi obwodowej z oceną obrazu odsetkowego leukocytów agranulocytoza, ziarnistości, niedokrwistość hemolityczna, małopłytkowość, limfopenia * stężenie immunoglobulin w surowicy krwi IgG, IgM, IgA, Ig całkowite > 400 mg/dl, IgG >20mg/dl * testy nadwrażliwości typu późnego Trichophyton, Candida,tuberkulina Niedobory odporności diagnostyka specjalistyczna Podklasy IgG IgG2, IgG4 Zdolność do syntezy swoistych przeciwciał Liczba limfocytów, subpopulacje: B - CD19, CD20, T - CD3, CD4, CD8, wskaźnik CD4/CD8 Funkcje limfocytów - proliferacja limfocytów pod wpływem mitogenów: B EBV, T PHA Ocena aktywności enzymów ADA, PNP, ekspresja MHC kl. II Funkcje granulocytów - test NBT, chemiluminescencja, wytwarzanie rodników tlenowych, chemotaksja, cząsteczki adhezyjne CD11, CD18 Ocena składowych dopełniacza, czynników B, P, CH50 Defekt genu 98% prawdopodobieństwa, że za 20 lat rozpoznanie nie ulegnie zmianie
6 Leczenie/zapobieganie zaburzeniom odporności najpierw: ustalić przyczynę!!! Szczepienia profilaktyczne nie stosować żywych drobnoustrojów Szczepionki lecznicze * tzw. szczepionki nieswoiste Broncho-Vaxom, IRS-19, Panodina, Polyvaccinum, Ribomunyl, Luivac... * autoszczepionki przygotowane z własnych bakterii wyizolowanych z ogniska zapalnego u chorego, podawane temu samemu choremu Preparaty roślinne Esberitox, Echinacea, Ginsana, Padma, Biostymina... Stymulatory syntetyczne izoprinozyna Immunoglobuliny IVIG Przeszczep szpiku, komórek macierzystych krwi pępowinowej Terapia genowa Prawidłowe odżywianie Metody oceny sprawności układu immunologicznego fagocytoza: test pochłaniania bakterii przez granulocyty, test NBT ocena zabijania wewnątrzkomórkowego, ocena chemotaksji dopełniacz: oznaczanie składowych: C3, C4, C1 inhibitora, czynnik B, P, aktywność dopełniacza metoda 50% hemolizy odpowiedź humoralna: * poziom limfocytów B oznaczanie markerów powierzchniowych:cd19 metodą IF, cytometrem przepływowym, testy rozetokowe EA,EAC, *test transformacji blastycznej pod wpływem LPS, białka A * poziom globulin, * poziom IgG, IgM, IGA, siga, * poziom swoistych przeciwciał testy serologiczne: aglutynacji, precypitacji, Elisa, IF, neutralizacji, OWD, RIA, hemaglutynacji odpowiedź komórkowa: *poziom limfocytów T markery CD4, CD8, test rozetkowy E - C2, * test transformacji blastycznej pod wpływem ConA, (PHA stymuluje T i B), * testy skórne późne test tuberkulinowy, naciek komórkowy (limfocyty, makrofagi), odczyt po 2 3 dniach reakcje nadwrażliwości typ I anafilaktyczny: * poziom IgE całkowitego metoda RIST, PRIST, * poziom swoistych IgE metoda RAST, * testy skórne wczesne testy śróskórne, testy prick bąbel pokrzywkowy, odczyt po 15 min *oznaczanie eozynofilów, * tryptazy, * uwalniania histaminy, * leukotrienów autoimmunizacja wykrywanie przeciwciał przeciwko własnym antygenom: przeciwciała przeciwjądrowe, przeciw różnych białkom komórkowym Wstępne i specjalistyczne badania ukł. immunologicznego w zależności od stwierdzanych objawów klinicznych Niektóre objawy Badania wstępne kliniczne Skład układu imunologicznego Badania specjalistyczne odporność humoralna (limfocyty B) stężenie immunoglobulin w surowicy (igg, IgM, IgA) izohemaglutyniny (anty-a, anty-b) miano swoistych przeciwciał po wykonanych wcześniej szczepieniach (tężec, błonica) podklasy IgG liczba limfocytów B miano swoistych przeciwciał po szczepieniu przeciwko pneumokokom* (u dzieci >2. rż.) testy z mitogenami, takimi jak EBV, cowan I, anty- IgM, gronkowiec nawracające zakażenia dróg oddechowych przewlekła biegunka, zespół upośledzonego wchłaniania zakażenia enterowirusami odporność komórkowa (limfocyty T) bezwzględna liczba limfocytów testy nadwrażliwości typu późnego (z antygenem Candida, wirusem nagminnego zapalenia przyusznic, anatoksyną tężca subpopulacje limfocytów T poliferacja limfocytów (po stymulacji) fitohemaglutyniną, mitogenem szkarłatki, konkawaliną A) ocena aktywności enzymów (ADA, PNP) nawracająca kandydoza błony śluzowej jamy ustnej ("pleśniawki"), zahamowanie prawidłowego przyrostu masy ciała i wzrostu, oporna na leczenie biegunka zakażenia powodowane przez grzyby, pierwotniaki, prątki lub wirusy
7 fagocytoza morfologia krwi obwodowej (z oceną liczby i morfologii leukocytów) test redukcji błękitu nitrotetrazolowego (NBT) chemiluminescencja wytwarzanie rodników nadtlenkowych chemotaksja oznaczanie cząstek adhezyjnych opóźnione odpadnięcie kikuta pępowiny (w upośledzeniu adhezji leukocytów) ropienie skóry zakażenia powodowane drobnoustrojami o małej zjadliwości: gronkowce, grzyby, oportunistyczne drobnoustroje Gramujemne układ dopełniacza CH50** C3, C4 ocena składowych układu dopełniacza nawracające zakażenia oznaczenie czynników Neisseria spp B, P, AH50
Szczepienia w stanach zaburzonej odporności kiedy warto szczepić
Szczepienia w stanach zaburzonej odporności kiedy warto szczepić Sympozjum Szczepienia Ochronne Warszawa, 27.04. 2018 14:55 15:15 Profesor Ewa Bernatowska Klinika Immunologii Instytut Pomnik Centrum Zdrowia,
Poradnia Immunologiczna
Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje
Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Nawracające zakażenia u dzieci wariant normy czy przejaw zaburzeń odporności?
Nawracające zakażenia u dzieci wariant normy czy przejaw zaburzeń odporności? dr n. med. Sylwia Kołtan Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium
Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie
Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.
Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,
ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO
ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU STUDIÓW KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO 1. NAZWA PRZEDMIOTU : IMMUNOLOGIA 2. NAZWA JEDNOSTKI realizującej przedmiot: Zakład Immunologii,
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi
Terapie komórkami macierzystymi
Terapie komórkami macierzystymi Krwiotwórcze komórki macierzyste wykorzystuje się przeszczepiając je pacjentowi. Takie komórki odbudowują zniszczone tkanki (w białaczkach jest to nieprawidłowy szpik kostny)
Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań
Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6 Nazwa przedmiotu: Immunopatologia Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Osoba odpowiedzialna za przedmiot:
Niedokrwistość normocytarna
Dominika Dąbrowska Interpretacja badań laboratoryjnych III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Niedokrwistość normocytarna NIedokrwistość normocytarna Hemoglobina - normy, przelicznik Kobiety
Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego
Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny
Rok akademicki 2016/2017 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
Wirus zapalenia wątroby typu B
Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby
Szczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak
Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego
Pierwotne i wtórne niedobory odporności-praktyczne aspekty diagnostyki i terapii dla lekarzy
Pierwotne i wtórne niedobory odporności-praktyczne aspekty diagnostyki i terapii dla lekarzy Mechanizmy nieswoistej (wrodzonej) odpowiedzi immunologicznej Bariera śluzówkowo-skórna i składniki wydzielin
Rok akademicki:2017/2018
Rok akademicki:2017/2018 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 30 godzin Seminaria 15 godzin Forma zaliczenia:
Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie
Diagnostyka zakażeń EBV
Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne
dr Agnieszka Pawełczyk Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych WUM 2016/2017
dr Agnieszka Pawełczyk Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych WUM 2016/2017 Sposób pobudzenia układu immunologicznego Pochodzenie Udział limfocytów Th w pobudzeniu odpowiedzi odpornościowej
Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5
Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj
CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE
CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE Autoimmunizacja Odpowiedź immunologiczna skierowana przeciwko własnym antygenom Choroba autoimmunizacyjna Zaburzenie funkcji fizjologicznych organizmu jako konsekwencja autoimmunizacji
Wysypka i objawy wielonarządowe
Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie
Rodzaj oznaczenia (wybierz) - C3 / C4 /C1q
Imię i nazwisko Data ĆW. 1 Temat: Odpowiedź nieswoista humoralna 1. Metoda immunodyfuzji radialnej Opisz zasadę metody Wybierz i odczytaj wynik dla wybranego pacjenta korzystając z tabeli z wartościami
Defekty immunologiczne u noworodków
1 Defekty immunologiczne u noworodków Najpierw by móc się zastanowić nad tym problemem, należałoby wyjaśnić, co definiujemy jako odporność: Odporność jest ogólną niepodatnością ustroju na działanie drobnoustrojów
Gdańsk 10.10.2015 r.
Celiakia- czy nadążamy za zmieniającymi się rekomendacjami Gdańsk 10.10.2015 r. prof. dr hab. n. med. Barbara Kamińska Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci Gdański
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne naczynie chłonne komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych
Streptococcus pneumoniae
Streptococcus pneumoniae Bakteria Streptococcus pneumoniae jest Gram (+) dwoinką i należy do najgroźniejszych bateryjnych patogenów człowieka. Odpowiedzialna jest za szereg chorób inwazyjnych o wysokiej
Kliniczne cechy zaburzeń układu immunologicznego
Kliniczne cechy zaburzeń układu immunologicznego Prof. zwycz. dr hab. Maria Korzon Polskie Towarzystwo Pediatryczne jest patronem sekcji Pediatria w serwisie Akademia-Heel Z aburzenia systemu odporności
Dziecko przebyło infekcję kiedy szczepić? Dr n. med. Ewa Duszczyk
Dziecko przebyło infekcję kiedy szczepić? Dr n. med. Ewa Duszczyk Częste pytania rodziców Dziecko miało kontakt z chorobą zakaźną czy szczepić, czy czekać? Dziecko przebyło infekcję, kiedy i czy szczepić?
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor
Pierwotne niedobory odporności
Leczenie pierwotnych niedoborów odporności - poradnik dla pacjentów i ich rodzin Czym są wrodzone niedobory odporności? Niniejsza broszura tłumaczy, czym są pierwotne niedobory odporności (PNO) oraz jak
Immunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Seminarium 5.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminarium 1. Wprowadzenie do układu immunologicznego 1. Rodzaje odporności (nabyta i wrodzona), charakterystyka ogólna 2. Komórki układu immunologicznego
ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok
ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra
Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO 2016-2017 WYKŁAD NR 1 6. X. 2016 I Wprowadzenie do patofizjologii 1. Pojęcia: zdrowie, choroba, etiologia, patogeneza, symptomatologia 2. Etapy i klasyfikacja
NIEDOBORY ODPORNOŚCI A ZABURZENIA ŻOŁĄDKOWO-JELITOWE
PIERWOTNE NIEDOBORY ODPORNOŚCI PNO A ZABURZENIA ŻOŁĄDKOWO-JELITOWE NIEDOBORY ODPORNOŚCI A ZABURZENIA ŻOŁĄDKOWO-JELITOWE 1 PIERWOTNE NIEDOBORY ODPORNOŚCI SKRÓTY 6-MP AR AZA CGD 6-merkaptopuryna Choroba
Oddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18
Problemy przedstawione w prezentowanym przypadku: Odstawienie immunosupresji Przewlekłe odrzucanie Zwiększona immunosupresja Zakażenie
Problemy przedstawione w prezentowanym przypadku: Odstawienie immunosupresji Przewlekłe odrzucanie Zwiększona immunosupresja Zakażenie Pytania Co było przyczyną zgonu dziecka? 1. Odstawienie leków przez
1. wrodzone hipoplazje szpiku ( zespół Fanconiego ) 6. wybiórcza hipoplazja układu płytkotwórczego
Skazy krwotoczne Anna Klukowska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii WUM Krzepnięcie krwi I.Małopłytkowości zależne od zaburzeń w wytwarzaniu 1. wrodzone hipoplazje szpiku ( zespół Fanconiego
Białka układu immunologicznego. Układ immunologiczny
Białka układu immunologicznego Układ immunologiczny 1 Białka nadrodziny immunoglobulin Białka MHC 2 Białka MHC typu I Łańcuch ciężki (alfa) 45 kda Łańcuch lekki (beta 2 ) 12 kda Występują na powierzchni
Podstawy immunologii. Odporność. Odporność nabyta. nieswoista. swoista
Podstawy immunologii dr n. med. Jolanta Meller Odporność nieswoista mechanizmy obronne skóry i błon śluzowych substancje biologicznie czynne: interferon, lizozym, dopełniacz leukocyty (fagocyty) swoista
Przedmowa do wydania polskiego 11 Wstęp 13 Podziękowania 14
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 11 Wstęp 13 Podziękowania 14 1. Wstęp i ustalanie rozpoznania 15 Co to jest mukowiscydoza? 15 Skąd nazwa mukowiscydoza? 16 Kiedy można podejrzewać występowanie
u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
HIV/AIDS Jacek Juszczyk 0
HIV/AIDS Jacek Juszczyk 0 HIV/AIDS/Polska Od 1985 r. 16 tys. zakażeń HIV (co 4-ta osoba - kobieta) Rzeczywista ciemna liczba: 25 30 tysięcy AIDS rozpoznano u ~ 2500 osób Zakażenie HIV (także już z AIDS)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem
Zadanie 2. (2 pkt) Na schemacie przedstawiono namnażanie się retrowirusa HIV wewnątrz limfocytu T (pomocniczego) we krwi człowieka.
Zadanie 1. (3 pkt) W aptekach dostępne są bez recepty różnego rodzaju preparaty lecznicze podnoszące odporność, zwane immunostymulatorami. Przeważnie zawierają substancje pochodzenia roślinnego, np. z
Anna Skop. Zachęcam do zapoznania się z prezentacja na temat szczepień.
W ostatnim tygodniu kwietnia obchodziliśmy Europejski Tydzień Szczepień. Jest to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia, WHO. W związku z tą inicjatywą w naszej szkole w maju prowadzona jest kampania,
PAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ %W PAKIECIE BADAŃ W PAKIECIE TANIEJ Wersja 1
PAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ 19 BADAŃ W PAKIECIE %W PAKIECIE TANIEJ 2018 Wersja 1 CZY WIESZ, ŻE: Badania ujęte w tym pakiecie podzielić można na dwie grupy. Wyniki badań z pierwszej grupy informują
LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 764 Poz. 86 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY
Komórki układu immunologicznego
Mariusz Kaczmarek Komórki układu immunologicznego immunologicznie czynne limfocyty T limfocyty B komórki NK pomocnicze komórki dendrytyczne monocyty/makrofagi granulocyty obojętnochłonne (neutrofile) Testy
Substancje pomocnicze: fenol, sodu chlorek, disodu fosforan dwunastowodny, sodu diwodorofosforan dwuwodny, woda do wstrzykiwań.
Ulotka dla pacjenta Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem szczepionki. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty,
SZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 19 grudnia 2002 r.
Dz.U.02.237.2018 04-04-14 zm. Dz.U.2004.51.513 1 05-05-11 zm. Dz.U.2005.69.624 1 06-03-17 zm. Dz.U.2006.36.254 1 07-05-30 zm. Dz.U.2007.95.633 1 08-10-01 zm. Dz.U.2008.122.795 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA
TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA 2017-2018 Prof. dr hab. med. Jolanta Jaworek Środa 14.00-16.30 WYKŁAD NR 1-25.X.2017 1. Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego: definicja, epidemiologia,
LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
Niemowlę z gorączką i wysypką. Dr n. med. Ewa Duszczyk
Niemowlę z gorączką i wysypką Dr n. med. Ewa Duszczyk Co to jest wysypka? Osutka = exanthema ( gr. Rozkwitać ) Zmiana skórna stwierdzana wzrokiem i dotykiem, będąca reakcją skóry na działanie różnorodnych
Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu?
Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Pruszewicz według kryterium etiologicznego podzielił zaburzenia słuchu u dzieci na trzy grupy: 1. głuchota dziedziczna i wady rozwojowe, 2. głuchota wrodzona, 3.
SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia.
Nazwa modułu/przedmiotu : Wydział: Kierunek studiów: Specjalności: - SYLABUS Część A - Opis przedmiotu kształcenia. IMMUNOLOGIA KLINICZNA Kod modułu LK.3.C.001 I Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologicznym
LECZENIE PRZEWLEKŁYCH ZAKAŻEŃ PŁUC U PACJENTÓW
Nazwa programu: Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Załącznik nr 30 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku LECZENIE PRZEWLEKŁYCH ZAKAŻEŃ PŁUC U PACJENTÓW Z MUKOWISCYDOZĄ
Działania niepożądane radioterapii
Działania niepożądane radioterapii Powikłania po radioterapii dzielimy na wczesne i późne. Powikłania wczesne ostre występują w trakcie leczenia i do 3 miesięcy po jego zakończeniu. Ostry odczyn popromienny
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Profilaktyka i terapia krwawień u dzieci z hemofilią A i B.
Załącznik nr do zarządzenia Nr./2008/DGL Prezesa NFZ Nazwa programu: PROFILAKTYKA I TERAPIA KRWAWIEŃ U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B. ICD- 10 D 66 Dziedziczny niedobór czynnika VIII D 67 Dziedziczny niedobór
NON-HODGKIN S LYMPHOMA
NON-HODGKIN S LYMPHOMA Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku We Wrocławiu Aleksandra Bogucka-Fedorczuk DEFINICJA Chłoniaki Non-Hodgkin (NHL) to heterogeniczna grupa nowotworów charakteryzująca
FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach
FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne
CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ
CENNIK DIAGNOSTYKA NIEPŁODNOŚCI MĘSKIEJ AZOOSPERMIA badanie wykrywa delecje w regionie długiego ramienia chromosomu Y w fragmencie zwanym AZF, będące często przyczyną azoospermii lub oligospermii o podłożu
Jak żywiciel broni się przed pasożytem?
https://www. Jak żywiciel broni się przed pasożytem? Autor: Anna Bartosik Data: 12 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń omówiliśmy, w jaki sposób pasożyt dostaje
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA GAMMA anty-hbs 1000 Immunoglobulinum humanum hepatitidis B Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Roztwór do wstrzykiwań Należy
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA
LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 765 Poz. 42 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY
Leczenie biologiczne co to znaczy?
Leczenie biologiczne co to znaczy? lek med. Anna Bochenek Centrum Badawcze Współczesnej Terapii C B W T 26 Październik 2006 W oparciu o materiały źródłowe edukacyjnego Grantu, prezentowanego na DDW 2006
STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI. Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii
STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii W trosce o młode pokolenie. Jak wychować zdrowe dziecko? Konferencja prasowa 09.09.2015 Sytuacja demograficzna
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA GAMMA anty-hbs 200 Roztwór do wstrzykiwań Immunoglobulinum humanum hepatitidis B Immunoglobulina ludzka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Należy
Europejski Tydzień Szczepień kwietnia 2017 r.
Europejski Tydzień Szczepień 24-30 kwietnia 2017 r. Europejski Tydzień Szczepień Inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia WHO (World Health Organization). Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na znaczenie
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA
INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2)
Załącznik B.71. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU C TERAPIĄ BEZINTERFERONOWĄ (ICD-10 B 18.2) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji: 1) Do programu kwalifikowani są dorośli świadczeniobiorcy
WYCIECZKA DO LABORATORIUM
WYCIECZKA DO LABORATORIUM W ramach projektu e-szkoła udaliśmy się do laboratorium w Krotoszynie na ul. Bolewskiego Mieliśmy okazję przeprowadzić wywiad z kierowniczką laboratorium Panią Hanną Czubak Oprowadzała
Spis treści. Wykaz używanych skrótów i symboli... 14. 1. Wprowadzenie... 18
Spis treści Wykaz używanych skrótów i symboli... 14 1. Wprowadzenie... 18 1.1. Podstawowe zasady działania układu immunologicznego... 18 1.1.1. Formy odpowiedzi immunologicznej... 19 1.1.2. Rozpoznanie
Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV
Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV HCV zidentyfikowany w 1989 roku należy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA koduje białka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10) ma 6 podstawowych
Osoczopochodne produkty lecznicze
Osoczopochodne produkty lecznicze 1 Wstęp Niniejsza broszura opisuje terapie oparte na produktach osoczopochodnych stosowanych w leczeniu pierwotnych niedoborów odporności. (PNO) są grupą rzadkich schorzeń
Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Leczenie choroby Hurler
Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY HURLER ICD-10 E-76.0 - Mukopolisacharydoza typu I (MPS I) Dziedzina medycyny: pediatria załącznik nr 23 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008
KWESTIONARIUSZ MEDYCZNY DLA MATKI
KWESTIONARIUSZ MEDYCZNY DLA MATKI DO UMOWY nr PL sporządzonej dnia na usługę kwalifikacji i preparatyki oraz przechowywania Materiału biologicznego Kwestionariusz dla Matki (Wypełnia Matka wg swojej aktualnie
Wydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014
Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1
Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała
Anna Durka Zastosowanie aktywowanego białka C (Xigris) u pacjentów leczonych z powodu ciężkiej sepsy w II Zakladzie Anestezjologii i Intensywnej Terapii USK nr 2 im. WAM w Łodzi. Opiekun pracy: Dr n. med.
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie
(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi
Gdy robimy badania laboratoryjne krwi w wyniku otrzymujemy wydruk z niezliczoną liczbą skrótów, cyferek i znaków. Zazwyczaj odstępstwa od norm zaznaczone są na kartce z wynikami gwiazdkami. Zapraszamy
Aneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej
Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną immunoglobulinę anty-t limfocytarną pochodzenia króliczego stosowaną u ludzi [rabbit anti-human thymocyte] (proszek
ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE 1. Dawkowanie oraz sposób modyfikacji dawkowania w programie:
Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte
Jedna bakteria, wiele chorób
Jedna bakteria, wiele chorób prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Specjalistyczny