Atrakcyjność inwestycyjna Białorusi

Transkrypt

1 Atrakcyjność inwestycyjna Białorusi Informacje ogólne Formy prawne inwestycji zagranicznych na Białorusi System podatkowy Unia Celna (Białoruś, Rosja, Kazachstan) > Informacje ogólne Warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Republice Białorusi na przestrzeni ostatnich lat znacząco się poprawiły. Wraz z utworzeniem Unii Celnej Republika Białoruś, Federacja Rosyjska, Republika Kazachstan i Wspólnego Obszaru Gospodarczego oraz wprowadzeniem istotnych zmian w ustawodawstwie wzrosła inwestycyjna atrakcyjność Białorusi. Przed zagranicznym inwestorem otwiera się bowiem nie tylko rynek Białorusi, ale również rynki innych krajów członkowskich Unii Celnej, tj. Rosji i Kazachstanu. Ponadto inwestor korzysta z możliwości, jakie stwarza Wspólny Obszar Gospodarczy, omijając skomplikowane procedury celne, administracyjne oraz ponoszenie opłat celnych. Działalność inwestycyjną na terytorium Białorusi można prowadzić: 1. w formie bezpośredniej osoby prawnej; 2. bądź w formie pośredniej w drodze nabycia majątku albo praw majątkowych, tj: 2.1. nieruchomości; 2.2. papierów wartościowych; 2.3. praw do przedmiotów (obiektów) własności intelektualnej; 2.4. koncesji; 2.5. urządzeń i innych środków trwałych. Źródłami inwestycji mogą być: 1. środki własne inwestora; zysk po opodatkowaniu, w tym również środki uzyskane ze sprzedaży udziałów w osobie prawnej; 2. zaciągnięte pożyczki, w tym również kredyty bankowe i organizacji kredytowo-finansowych; pożyczki od założycieli (wspólników), a także innych osób fizycznych i prawnych. W celu otrzymania pomocy na szczeblu rządowym przy realizacji projektu inwestycyjnego, który może mieć szczególne znaczenie dla gospodarki Republiki Białorusi, z inwestorem może być zawarta umowa inwestycyjna. Stanowi ona szczególny rodzaj umowy, zawieranej w celu uzyskania dodatkowej pomocy na szczeblu rządowym. Stronami umowy inwestycyjnej są inwestor krajowy lub zagraniczny oraz Republika Białorusi w osobie rządu lub upoważnionego przez niego organu zarządu państwowego. Każda umowa inwestycyjna zawiera katalog ulg i preferencji. Poniżej niektóre z nich: 1. wydzierżawienie nieruchomości gruntowej bez przeprowadzenia przetargu pod budowę obiektu, przewidzianego w projekcie inwestycyjnym; 2. czynsz na dzień podpisania umowy dzierżawy nie ulega zwiększeniu do czasu pełnego zrealizowania projektu inwestycyjnego; 3. możliwość odliczenia podatku VAT zapłaconego przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych do projektowania, budowy i urządzenia obiektów związanych z realizacją projektu inwestycyjnego; 4. zwolnienie z wwozowych opłat celnych pobieranych przez urząd celny podczas wprowadzania na terytorium Białorusi sprzętu technologicznego (akcesoriów i części zamiennych) celem wykorzystania na terytorium Białorusi do realizacji projektu inwestycyjnego; 5. zwolnienie z opłat skarbowych pobieranych od wydania zezwolenia na pracę dla cudzoziemców na terytorium Białorusi; a także zwolnienia z opłat skarbowych za wydanie zezwolenia na pobyt czasowy dla cudzoziemców zaangażowanych w realizację projektu inwestycyjnego; 6. zwolnienie z podatku gruntowego lub czynszu dzierżawnego od nieruchomości gruntowych stanowiących własność państwa, udostępnionych na potrzeby budowy obiektów przewidzianych w projekcie inwestycyjnym w okresie projektowania i budowy tych obiektów

2 do 31 grudnia roku następującego po tym, w którym zakończono budowę tych obiektów; 7. zwolnienie z opłat na rzecz funduszy innowacyjnych na czas obowiązywania umowy inwestycyjnej; 8. możliwość skorzystania z dokumentacji projektowej sporządzonej zgodnie z zagranicznymi normami projektowania i standardami z branży budowlanej; 9. zwolnienia w podatku VAT na import urządzeń technologicznych i części zamiennych do obiektu, przeznaczonych do realizacji projektu inwestycyjnego na podstawie zawartych umów inwestycyjnych. Wolne strefy ekonomiczne (WSE) WSE stwarzają następujące możliwości: 1. prowadzenia działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach; 2. rozwoju biznesu; 3. skorzystania z ulg podatkowych i celnych. Wolna strefa ekonomiczna to część terytorium Republiki Białorusi ze ściśle określonymi granicami. Na obszarze strefy w stosunku do jej rezydentów stosuje się korzystniejsze warunki wykonywania działalności przedsiębiorczej i inwestycyjnej niż ogólnie obowiązujące. Rezydentami WSE są zarejestrowane przez jej administrację osoby prawne bądź osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, korzystające ze statusu prawnego obowiązującego w WSE. Celem WSE jest przyciągnięcie inwestycji i ich efektywne wykorzystanie dla utworzenia i rozwoju przedsiębiorstw zorientowanych na eksport, opartych na nowych i wysokich technologiach, efektywne wykorzystanie terenów przemysłowych, a także inne cele, które zostały określone przy tworzeniu WSE. Opodatkowanie i ulgi podatkowe w stosunku do rezydentów WSE to m.in.: 1. obniżenie stawki podatku dochodowego od zysków o maksymalnie 50%; przy czym łączne opodatkowanie nie może być większe niż, przy spełnieniu określonych warunków, np. towary własnej produkcji; 2. zwolnienie z podatku dochodowego dochodów rezydentów WSE uzyskiwanych ze sprzedaży towarów własnej produkcji przez 5 lat od daty zadeklarowania dochodów; 3. zwolnienie rezydentów WSE z podatku od budynków i budowli posadowionych na terytorium WSE; 4. podatek VAT w wysokości 10% od obrotów ze sprzedaży na terytorium Białorusi towarów wyprodukowanych na terytorium WSE, należących do towarów zastępujących import zgodnie z katalogiem towarów określonych jako zastępujące import. W ramach WSE stworzono wolne strefy celne, w których przewidziano zwolnienia w podatkach i opłatach celnych od towarów importowanych, z wyjątkiem opłat pobieranych od rejestracji/ odprawy celnej. Po stronie administracji WSE przewidziane są ułatwienia przy przekraczaniu granicy Republiki Białorusi dla podmiotów gospodarczych i osób fizycznych, członków delegacji zagranicznych prowadzących rozmowy z podmiotami gospodarczymi Republiki Białorusi, zainteresowanych zrealizowaniem projektu inwestycyjnego na terytorium Republiki Białorusi. Ponadto dla inwestorów na terytorium WSE przewidziano gwarancje w zakresie nabytych praw majątkowych i innych praw rzeczowych nabytych zgodnie z prawem oraz ochronę tych praw i ochronę w zakresie warunków działalności gospodarczej. Na terytorium Republiki Białorusi istnieje sześć wolnych stref ekonomicznych: 1. WSE Mińsk (utworzona w 1998 r. na okres 30 lat); niektóre z celów zakładanie przedsiębiorstw produkcyjnych, usługi transportowo-logistyczne, zwiększenie wykorzystania lotniska Mińsk-2 i dalszy rozwój komunikacji lotniczej; 2. WSE Brześć (utworzona w 1996 r. na okres 50 lat); niektóre z celów rozszerzenie produkcji towarów i usług konsumenckich; przeniesienie do gospodarki regionu przodujących technologii oszczędzających energię i surowce; 3. WSE Witebsk (utworzona w 1999 r. na okres 30 lat); niektóre z celów rozwój i zabezpieczenie efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury inżynieryjnej i transportowej; 4. WSE Mohylew (utworzona w 2002 r. na okres 30 lat); niektóre z celów rozwój i zabezpieczenie efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury inżynieryjnej i transportowej; 5. WSE Homel-Raton (utworzona w 1998 r. na okres 50 lat); niektóre z celów zaangażowanie do działalności produkcyjnej nietradycyjnych zasobów i źródeł energii; 6. WSE Grodnoinwest (utworzona w 2002 r. na okres 30 lat); niektóre z celów przeniesienie do gospodarki regionu przodujących technologii oszczędzających energię i surowce. Aby zostać rezydentem WSE, należy: 1. przedstawić w administracji WSE wymagane dokumenty i uiścić opłatę skarbową; 2. opracować biznes-plan projektu inwestycyjnego, przewidującego inwestycje w wysokości odpowiadającej kwocie EUR; 3. posiadać siedzibę na terytorium WSE. W stosunku do towarów wwożonych na terytorium WSE i zamieszczonych w procedurze celnej wolnej strefy celnej przewidziano liczne preferencje. Dla przykładu gotowy produkt wytworzony w WSE i dalej wykorzystywany tylko na rynku wewnętrznym, tj. na rynku Białorusi albo krajów członkowskich Unii Celnej, może być zwolniony z opłat celnych i podatku VAT, ale z zachowaniem określonych warunków. Jednym z nich jest uznanie wyrobu za towar Unii Celnej, co oznacza spełnienie stosownych uwarunkowań w zakresie dostatecznego przetworzenia. 2

3 Park Wysokich Technologii (PWT) Park powstał w 2005 r. Przewidziano dla niego specjalny system prawny. PWT mieści się na wschodzie Mińska na obszarze 50 ha i ma na celu modernizację i promocję przemysłu IT na terytorium Republiki Białorusi. Rezydentem PWT może zostać osoba prawna bądź indywidualny przedsiębiorca, jeśli ich działalność: 1. polega na analizie, projektowaniu i programowaniu systemów informacyjnych; 2. jest związana z obróbką danych z wykorzystaniem systemów oprogramowania użytkownika lub własnego; 3. polega na badaniach, pracach eksperymentalnych w dziedzinie naukowo-technicznej, sprzedaży wyników badań i opracowań; 4. została zatwierdzona przez Radę Ministrów po uzgodnieniu z Prezydentem RB i zgłoszona za pośrednictwem administracji PWT, przy innych rodzajach działalności. Rezydenci PWT korzystają z następujących ulg: 1. zwolnienia z podatku dochodowego, z wyjątkiem wypłaty dywidend; 2. zwolnienia w podatku VAT od obrotów ze sprzedaży towarów (usług) albo przekazania praw majątkowych na terytorium Białorusi; 3. zwolnienia z podatków i innych opłat (składek) budżetowych; 4. zwolnienia z podatku od nieruchomości gruntowej, nie dłużej niż 3 lata, dla działek gruntowych w granicach PWT w okresie budowy przez rezydentów PWT budynków i budowli, wykorzystywanych w ramach działalności gospodarczej; 5. zwolnienia z podatku od nieruchomości budynków i budowli, znajdujących się na terytorium PWT, z wyjątkiem dzierżawionych budynków i budowli oraz ich części; 6. opodatkowania dochodów pracowników rezydentów PWT preferencyjną stawką 9% (nie dotyczy pracowników technicznych); 7. opodatkowania dywidend, należności licencyjnych (роялти) i odsetek wypłaconych przez rezydentów PWT na rzecz spółek zagranicznych podatkiem u źródła w wysokości jedynie 5%, chyba że w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania została przewidziana niższa stawka; 8. zwolnienia z podatku VAT i innych opłat celnych towarów importowanych na potrzeby prowadzenia działalności w PWT. Działalność inwestycyjna na terytorium małych i średnich miejscowości oraz obszarów wiejskich Za tereny małych i średnich miejscowości oraz obszarów wiejskich należy uznać terytorium Białorusi z wyjątkiem miast: Brześć, Baranowicze, Bobrujsk, Borysów, Witebsk, Homel, Grodno, Żodino, Żłobin, Lida, Mińsk, Mohylew, Mozyr, Mołodieczno, Nowopołock, Orsza, Pińsk, Połock, Reczica, Swietłogorsk, Słuck, Soligorsk. Organizacje komercyjne Republiki Białorusi oraz indywidualni przedsiębiorcy zarejestrowani na terytorium Białorusi z siedzibą na terenie średnich i małych miejscowości, a także obszarów wiejskich i prowadzący na tych obszarach działalność związaną z produkcją towarów i świadczeniem usług, w ciągu 7 lat od momentu ich rejestracji mają prawo do następujących przywilejów: 1. zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży towarów własnej produkcji i świadczenia usług; 2. zwolnienia z obowiązku sprzedaży waluty zagranicznej otrzymanej z transakcji z osobami prawnymi-nierezydentami i osobami fizycznymi-nierezydentami; 3. zwolnienia z opłat skarbowych za wydanie zezwolenia (licencji) na wykonywanie przez osoby fizyczne i prawne poszczególnych rodzajów działalności. > Formy prawne inwestycji zagranicznych na Białorusi Zagraniczne organizacje i osoby fizyczne mogą prowadzić działalność gospodarczą na terytorium Białorusi w dwojaki sposób: 1. poprzez utworzenie osoby prawnej ze statusem bądź bez statusu organizacji komercyjnej z inwestycjami zagranicznymi; 2. poprzez otwarcie przedstawicielstwa zagranicznej organizacji na terytorium Białorusi. Najbardziej rozpowszechnione formy organizacyjno-prawne osób prawnych na terytorium Republiki Białorusi to: 1. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością; 2. zamknięta spółka akcyjna; 3. prywatne przedsiębiorstwo unitarne. Dla inwestorów zagranicznych dostępne są także inne formy prawne, np. spółka komandytowa. Jednak w praktyce mają one znikome zastosowanie. Za organizację komercyjną z kapitałem zagranicznym uznaje się osobę prawną, w której kapitał zagraniczny ma udział w wysokości nie mniej niż USD. Jeśli kapitał zakładowy takiej organizacji składa się w 100% z kapitału zagranicznego, wówczas uznaje się ją za organizację komercyjną zagraniczną. Natomiast jeśli w organizacji komercyjnej obok kapitału zagranicznego obecny jest również białoruski, wówczas taką organizację uznaje się za wspólną organizację komercyjną. Dla organizacji komercyjnych z kapitałem zagranicznym przewidziano następujące preferencje: a) 50% kapitału zakładowego takiej organizacji może być wpłacone w ciągu pierwszego roku od dnia jej rejestracji, a następne 50% przed upływem dwóch lat od dnia jej rejestracji; b) w przypadku zatrudnienia w takiej organizacji zagranicz- 3

4 nej osoby fizycznej na szczeblu kierowniczym nie ma obowiązku uzyskania dla niej zezwolenia na pracę na terytorium Białorusi; c) dla pracowników zagranicznych istnieje możliwość wypłaty wynagrodzenia w walucie obcej; powinno to zostać określone w umowie bądź statucie spółki, aktach prawa miejscowego lub w umowie o pracę (kontrakcie menedżerskim) z zagranicznym pracownikiem. Organizację komercyjną z kapitałem zagranicznym można utworzyć w następujący sposób: a) założyć jako nowy podmiot; b) poprzez nabycie przez zagranicznego inwestora udziałów (akcji) we wcześniej założonej organizacji bez zagranicznych inwestycji; c) poprzez nabycie przedsiębiorstwa w całości lub części. Spółki akcyjne istnieją w formie Otwartej Spółki Akcyjnej (ОАО) oraz Zamkniętej Spółki Akcyjnej (ЗАО). Wspólnik ОАО może zbywać należące do niego akcje nieograniczonej liczbie osób bez zgody innych akcjonariuszy, natomiast wspólnik ЗАО może zbywać należące do niego akcje ograniczonej liczbie osób za zgodą innych akcjonariuszy. Białoruski ustawodawca nie wprowadza szczególnych ograniczeń co do liczby akcjonariuszy dla ОАО. Niezależnie od tego spółka akcyjna powinna mieć jednak co najmniej dwóch akcjonariuszy. ОАО w odróżnieniu od ЗАО powinna spełnić określoną liczbę warunków co do udostępnienia niektórych informacji zgodnie z obowiązującymi przepisami. W związku z tym w praktyce częściej zakładane są spółki ЗАО z białoruskim partnerem. Dokumentem założycielskim jest statut. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (ООО) podział zysków może być proporcjonalny bądź nieproporcjonalny do udziałów, jeśli jest to zapisane w statucie spółki nieskomplikowana procedura rejestracyjna w praktyce wiele zagranicznych przedsiębiorstw wybiera tę formę działalności udziały wniesione w formie pieniężnej lub aportem nie mniej niż dwóch wspólników Zamknięta spółka akcyjna (ЗАО) podział zysków proporcjonalny do udziałów z wyjątkiem akcji uprzywilejowanych procedura rejestracyjna złożona w części dotyczącej emisji i rejestracji akcji maksymalna liczba akcjonariuszy wynosi 50 Prywatne przedsiębiorstwo unitarne (ЧУП) zyski pobiera właściciel procedura rejestracyjna w zakresie terminów podobna do spółki OOO popularna forma organizacyjno-prawna założyciel jest bezpośrednim właścicielem majątek ЧУП jest własnością osoby fizycznej lub prawnej; a przedsiębiorstwo korzysta z niego do prowadzenia działalności gospodarczej 4 Przedstawicielstwa Spółki zagraniczne mogą prowadzić działalność na terytorium Białorusi, otwierając swoje przedstawicielstwa. Przedstawicielstwo jest niejako odosobnioną komórką osoby prawnej, nie posiadającą odrębnej osobowości prawnej. Bardzo często przedstawicielstwa zajmują się rozwojem stosunków gospodarczych między spółkami zagranicznymi i organizacjami białoruskimi oraz gromadzeniem informacji na temat rynku białoruskiego. Rejestracja Białoruska osoba prawna podlega rejestracji w organach rejestracyjnych. Podmioty gospodarcze z udziałem kapitału zagranicznego rejestrują obwodowe komitety wykonawcze i administracje wolnych stref ekonomicznych. Natomiast aby otworzyć przedstawicielstwo zagranicznej spółki na terytorium Białorusi, należy otrzymać stosowne zezwolenie z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Następnie organ rejestracyjny we własnym zakresie koordynuje zarejestrowaną osobę prawną w organach podatkowych, Funduszu Krajowej Ochrony Społecznej, organach statystycznych, Białoruskim Republikańskim Unitarnym Zakładzie Ubezpieczeń «Белгосстрах». Trzeba pamiętać, że do wykonywania działalności gospodarczej w niektórych dziedzinach wymagane jest zezwolenie (licencja). Poniżej niektóre rodzaje takiej działalności: czynności bankowe; sprzedaż detaliczna w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych; detaliczna i hurtowa sprzedaż ropy i produktów ropopochodnych; działalność w zakresie usług medycznych; usługi transportowe i działalność redakcyjna.

5 > System podatkowy Na system podatkowy składają się: - podatki powszechne (państwowe); - podatki lokalne; - inne opłaty obowiązkowe. Podstawowe rodzaje podatków i stawki podatkowe: 1. podatek dochodowy od zysków: 18%; 2. podatek od dywidendy: ; 3. podatek dochodowy od osób fizycznych: ; 4. przychody podmiotów produkujących wyroby laserowooptyczne, rezydentów parków naukowo-technologicznych, uzyskane ze sprzedaży produkcji własnej z katalogu produktów wysokotechnologicznych: 10%; 5. Stawki podatkowe od dochodów organizacji zagranicznych, nie prowadzących na terytorium Białorusi działalności gospodarczej poprzez stałe przedstawicielstwa: 5.1. opłaty za przewóz, fracht w związku z dokonywaniem działalności w zakresie międzynarodowych przewozów, a także w związku ze świadczeniem usług transportowo-ekspedycyjnych: 6%; 5.2. dochody kapitałowe i dochody z papierów wartościowych: 10%; 5.3. dochody otrzymywane w postaci dywidendy: ; 5.4. dochody uzyskiwane z udzielenia licencji na korzystanie z praw autorskich na poszczególnych polach eksploatacji, inne dochody licencyjne: 15%; 6. Podatek VAT: 20%; 7. W zakresie VAT w sytuacjach określonych w ustawie mają zastosowanie również stawki: 0%; 0,5%; 9,09%; 10%; 8. Podatek od nieruchomości (stawka standardowa): 1%; 9. Składki na ubezpieczenie społeczne: emerytalne, rentowe i chorobowe. Podatek dochodowy od osób fizycznych Przedmiotem opodatkowania są: 1. przychody uzyskiwane przez rezydentów podatkowych Republiki Białorusi ze źródeł na terytorium Białorusi jak i poza jej granicami; 2. przychody osób fizycznych nie będących rezydentami podatkowymi Republiki Białorusi uzyskane ze źródeł na terytorium Białorusi. Za rezydenta podatkowego Republiki Białorusi uznaje się osoby fizyczne przebywające na jej terytorium więcej niż 183 dni w roku kalendarzowym. Podatek dochodowy od zysków Stałe przedstawicielstwa organizacji zagranicznych uiszczają podatek od dochodów uzyskanych na terytorium Białorusi z tytułu sprzedaży towarów, praw majątkowych oraz świadczenia usług. Przykładowe preferencje podatkowe: 1. pomniejszenie podstawy opodatkowania o koszty poniesione na infrastrukturę towarzyszącą, nieodpłatnie przekazaną organizacjom publicznym (np. chodniki, parkingi); 2. zwolnienie z opodatkowania: a. zysków ze sprzedaży towarów innowacyjnych bądź wysokotechnologicznych towarów własnej produkcji zgodnie z katalogiem ustalonym przez Radę Ministrów; b. zysków organizacji, wykorzystujących pracę osób niepełnosprawnych, po spełnieniu dodatkowych warunków; c. zysków ze sprzedaży towarów, usług w obiektach przydrożnego serwisu w ciągu 5 lat od rozpoczęcia działalności w tych obiektach; d. zysków organizacji z produkcji towarów żywnościowych dla dzieci. Podatkowi dochodowemu podlegają zyski białoruskich organizacji uzyskiwane poza granicami Białorusi, tj. także w państwie, w którym ta organizacja jest zarejestrowana jako płatnik podatku organizacji zagranicznej. Natomiast na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartych przez Republikę Białorusi z poszczególnymi państwami, podatek od zysków w innym państwie, zapłacony w tym państwie zgodnie z ustawodawstwem tego państwa, może być zaliczony do podatku dochodowego na terytorium Białorusi. Płatnikami podatku dochodowego są też organizacje, które nie prowadzą działalności na terytorium Białorusi poprzez swoje stałe przedstawicielstwa, natomiast uzyskują przychody ze źródeł na terytorium Białorusi. Przedmiotem opodatkowania są: 1. dywidendy i zrównane z nimi przychody; 2. przychody uzyskiwane z licencji, praw autorskich, tzw. «роялти»; 3. przychody ze sprzedaży nieruchomości, papierów wartościowych, udziałów w spółce; 4. także inne przychody, np. ze świadczenia usług konsultingowych, księgowych, prawnych, transportowych, kurierskich, pośrednictwa. VAT Podstawowa stawka w wysokości 20% ma zastosowanie do większości towarów i usług sprzedawanych na terytorium Białorusi. Przykładowo stawką 0% są opodatkowane towary przeznaczone na eksport i związane z eksportem usługi transportowo-spedycyjne; sprzedaż eksportowa i reeksportowa oraz związana z wywozem towarów do państw członkowskich Unii Celnej, a także inne, np. eksport usług transportowych, w tym tranzytowych. Przykłady zwolnień z VAT: 1. sprzedaż leków, urządzeń medycznych, urządzeń weterynaryjnych; 2. usługi medyczne i weterynaryjne; 3. usługi w zakresie kultury; 4. sprzedaż towarów oraz świadczenie usług przez płatników zatrudniających osoby niepełnosprawne, ze spełnieniem dodatkowych warunków; 5

6 5. wwóz na terytorium Białorusi towarów: a) przemieszczanych tranzytem; b) przeznaczonych do wykorzystania przez przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne zagranicznych państw lub osobistego korzystania przez dyplomatów i/lub przez personel administracyjnotechniczny tych przedstawicielstw i urzędów; c) towary bezpłatnej pomocy zagranicznej, towary otrzymywane w ramach międzynarodowej pomocy technicznej przeznaczone na cel ustanowiony przez projekt lub program międzynarodowej pomocy technicznej; d) urządzenia przeznaczone do badań naukowych. Istnieją specjalne regulacje w VAT w zakresie sprzedaży towarów oraz świadczenia usług pomiędzy organizacjami państw członków Unii Celnej. Podatek akcyzowy Towary akcyzowe, np. napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, przeznaczone do sprzedaży, podlegają akcyzowaniu. Stawka akcyzy może być ustalona w stałej kwocie jednostkowej lub jako procent od wartości towaru. Podatek gruntowy Podatek ekologiczny Opodatkowaniu podatkiem ekologicznym podlegają podatnicy, których działalność wpływa negatywnie na środowisko. Istnieją także następujące podatki i opłaty: - podatek od wydobycia zasobów naturalnych; - opłaty za przejazd zagranicznych środków transportowych po drogach publicznych Białorusi; - opłata konsularna; - opłata skarbowa. Ponadto istnieją podatki i opłaty lokalne, m.in. podatek od posiadania psów, opłaty środowiskowe. W związku z tym, że Białoruś jest krajem członkowskim Unii Celnej, w 2012 r. wprowadzono między innymi mechanizm kontroli cen transferowych: organ podatkowy może zweryfikować podstawę opodatkowania podatkiem od zysku w przypadku dokonywania przez podmioty powiązane/ zależne określonych transakcji, których celem będzie ukrywanie dochodów do opodatkowania, między innymi transakcje ze sprzedaży nieruchomości, transakcje w handlu zagranicznym z podmiotami zależnymi i inne transakcje określone w ustawie. Wysokość podatku zależy od rodzaju i lokalizacji terenu. Obciążenia podatkowe na tle porównawczym: rodzaj podatku WSE małe miasta i miejscowości na zasadach ogólnych CIT 1 VAT podatek od nieruchomości podatek od dywidendy akcyza podatek ekologiczny 9 PIT 10 podatek gruntowy lub opłata z tytułu dzierżawy nie więcej niż 2 20% 4 nie ma 7 18% 3 20% 5 1% od wartości bilansowej budynku 8 18% 20% 1% od wartości bilansowej budynku 6 zgodnie ze stawkami określonymi dla poszczególnych towarów emisja zanieczyszczeń, odprowadzanie ścieków według wartości katastralnej 6 1 Podatek dochodowy od zysków. 2 Zwolnienie z podatku dochodowego dochodów rezydentów WSE uzyskiwanych ze sprzedaży towarów własnej produkcji przez 5 lat od daty zadeklarowania dochodów, a po tym okresie obniżenie stawki podatku dochodowego od zysków o maksymalnie 50%, przy czym łączne opodatkowanie nie może być większe niż, przy spełnieniu określonych warunków, np. towary własnej produkcji. 3 Od chwili rejestracji firmy w ciągu 7 lat nie powstaje obowiązek podatkowy od zysków ze sprzedaży towarów własnej produkcji i świadczenia usług. 4 Przy produkcji krajowej towarów zastępujących import zapłacie podlega 55,6% od kwoty podatku, przy spełnieniu dodatkowych warunków. 5 Preferencje w zakresie wwiezienia urządzeń i maszyn jako aport do spółki. 6 Stawka podstawowa. 7 W sytuacji określonej w ustawie. 8 Możliwość zwolnienia pod pewnymi warunkami. 9 Za korzystanie z zasobów naturalnych. 10 Podatek dochodowy od osób fizycznych. Stawka obniżona 9% w odniesieniu do pracowników PWT, stawka 15% w odniesieniu do osób fizycznych, prowadzących jedno-osobową działalność gospodarczą.

7 > Unia Celna (Białoruś, Rosja, Kazachstan) Początki Unii Celnej Republika Białoruś, Federacja Rosyjska, Republika Kazachstan sięgają 1995 r. Najważniejsze postanowienia regulujące działalność Unii Celnej przyjęto jednak w latach Faktyczne funkcjonowanie Unii Celnej rozpoczęło się 1 stycznia 2010 r. Tego dnia weszły w życie postanowienia dotyczące: 1. wspólnej taryfy celnej, tj. katalog stawek, opłat celnych, mających zastosowanie do towarów importowanych do wspólnej strefy celnej z krajów trzecich; 2. jednolitego systemu zasad regulacji nietaryfowej, tj. wymagania licencyjne, weterynaryjne, sanitarne i fitosanitarne w stosunku do importu. W dniu 1 lipca 2010 r. weszły w życie Kodeks Celny Unii Celnej i inne międzynarodowe postanowienia. W tej chwili towary wyprodukowane lub dopuszczone do obrotu na terytorium państwa członkowskiego Unii Celnej, np. Białorusi, mogą być transportowane między państwami członkowskimi bez opłat celnych i innych ograniczeń gospodarczych. Nie są one zakwalifikowywane pod określone procedury celne. Wyjątek stanowią określone rodzaje towarów, które będą podlegały rejestracji celnej przy transportowaniu z jednego państwa członkowskiego do innego. Na granicach wewnętrznych Unii Celnej zniesiono kontrolę państwową, tj. celną, sanitarną, weterynaryjną, fitosanitarną, transportową, wskutek czego mamy do czynienia ze swobodnym przepływem towaru między tymi państwami. Od 1 stycznia 2012 r. państwa członkowskie Unii Celnej przyjęły pełniejszą integrację w formie Wspólnego Obszaru Gospodarczego (dalej WOG ). Poza swobodnym przepływem towarów z powstaniem WOG wiąże się także swobodny przepływ usług, kapitału i siły roboczej. Transport każdego towaru, w tym środków transportowych, przez granicę państwową Republiki Białorusi odbywa się zgodnie z przepisami Kodeksu Celnego Unii Celnej. Instytucje Unii Celnej i WOG: 1. Najwyższa Euroazjatycka Rada Gospodarcza najwyższy organ Unii Celnej na szczeblu prezydentów państw i szefów rządu; 2. Euroazjatycka Komisja Gospodarcza organ regulacyjny Unii Celnej i WOG; zabezpiecza warunki funkcjonowania i rozwoju Unii Celnej i WOG; składa się z Rady i Kolegium; 3. Sąd EurAzGS (ЕвроАзЭС) zabezpiecza jednolite stosowanie przez państwa członkowskie Unii Celnej obowiązującego międzynarodowego ustawodawstwa i decyzji podjętych przez organy unijne. Wybrane procedury celne: 1. procedura czasowego wwozu (udostępnienia) Na podstawie tej procedury towary zagraniczne są wykorzystywane na terytorium Unii Celnej przez określony czas z pełnym, warunkowym bądź częściowym zwolnieniem od opłat wwozowych, podatków i bez zastosowania zasad regulacji nietaryfowej z dalszym zakwalifikowaniem do procedury reeksportu. Termin czasowego wwozu jest ograniczony. Po jego upływie towary są reeksportowane bądź dopuszczone do obrotu. W drugim przypadku należy uregulować opłaty celne i podatki. Z powyższej procedury korzysta się często przy wydzierżawianiu zagranicznych urządzeń, np. na potrzeby budownictwa. 2. procedura celna przetworzenia 2.1 na terytorium Unii Celnej W ramach powyższej procedury na terytorium Unii Celnej można wprowadzać towary przeznaczone do dalszego przetwarzania z warunkowym zwolnieniem od opłat celnych i podatków. Po ich przetworzeniu gotowy produkt powinien być eksportowany poza granice Unii Celnej. W przypadku przeznaczenia produktu do obrotu należy uregulować opłaty celne, podatki i inne opłaty. 2.2 poza granicami Unii Celnej Powyższa procedura przewiduje możliwość wywozu towarów poza granice Unii Celnejw celu ich przetworzenia w określonych terminach i z dalszym reimportem. W tym przypadku opłaty celne i VAT są naliczane tylko od wartości dodanej, uzyskanej w efekcie przetworzenia towarów poza granicami Unii Celnej, a nie od wartości całego wwożonego towaru. Z tej procedury można skorzystać podczas wywożenia towaru poza granice Unii Celnej np. celem jego naprawy. 3. Procedura wolnego (swobodnego) handlu w ramach Wspólnoty Niepodległych Państw (dalej WNP ) 18 grudnia 2011 r. w Sankt-Petersburgu Rosja, Białoruś, Kazachstan, Armenia, Kirgistan, Mołdawia, Tadżykistan i Ukraina podpisały Umowę o strefie wolnego handlu. Deklarację o przystąpieniu wyraził również Uzbekistan. Umowa przewiduje zwolnienia z opłat eksportowych i importowych, zobowiązania stron w zakresie niedyskryminującego stosowania zasad regulacji nietaryfowej. Ponadto dokument przewiduje preferencje w ograniczeniach ilościowych w zakresie handlu wzajemnego i swobody w tranzycie. Stan prawny: listopad

8 Przedmiot Republika Białoruś Rzeczpospolita Polska PIT CIT VAT Podatek akcyzowy Podatek od dywidendy Wybrane pozostałe podatki i opłaty Wybrane preferencje w: Wolnych Strefach Ekonomicznych (Białoruś); Specjalnych Strefach Ekonomicznych (Polska) Wybrane preferencje w: Parku Wysokich Technologii (Białoruś); Parkach Przemysłowych i Technologicznych (Polska) Wybrane preferencje na terytorium małych i średnich miejscowości oraz obszarach wiejskich 18% 20% (w sytuacjach określonych w ustawie stosuje się też stawki: 0%; 0,5%; 9,09%; 10%) Zgodnie ze stawkami określonymi dla poszczególnych towarów - podatek gruntowy i od nieruchomości; - podatek ekologiczny; - podatek od posiadania psów; - podatek od gier; - podatek od wydobycia (części) zasobów naturalnych; - opłata środowiskowa; - opłata za przejazd środkiem transportu państwa zagranicznego na drogach publicznych; - cła patentowe i opłaty celne; - uprzywilejowanie w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej; - specjalne zachęty do rozwoju biznesu; - ulgi/zwolnienia podatkowe i celne; - cel modernizacja i promocja przemysłu IT na Białorusi; - przywileje podatkowe; - przywileje w zakresie opłat celnych; - przywileje podatkowe; - zwolnienia z opłat za wydanie zezwolenia (licencji) na wykonywanie poszczególnych rodzajów działalności; do kwoty ,00 zł: 18% minus kwota wolna od podatku 556,02 zł; powyżej kwoty ,00 zł kwota ,02 zł plus 32% nadwyżki ponad ,00 zł. 19% 22% (w sytuacjach określonych w ustawie stosuje się też stawki: 0%, 3%, 5%, 7%) Zgodnie ze stawkami określonymi dla poszczególnych towarów 19% - podatek od nieruchomości; - podatek leśny; - podatek od posiadania psów; - podatek od gier; - podatek od czynności cywilno-prawnych (PCC); - podatek od spadków i darowizn; - podatek rolny; - podatek od środków transportowych; - opłata miejscowa; - ulgi/zwolnienia podatkowe; - możliwość rozpoczęcia działalności na specjalnie przygotowanym terenie; - pomoc przy załatwieniu formalności związanych z inwestycją; - cel wspieranie przedsiębiorstw innowacyjnych oraz oferujących zaawansowane technologiczne produkty, usługi; - przywileje podatkowe; - udostępnienie firmom niezbędnej infrastruktury; W dniu 30 lipca 1993 r. weszła w życie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białoruś w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1993 r. Nr 120 poz. 534). Kontakt Aleksander Antonowicz Herus (Gieruś) Prawnik Rödl & Partner Warszawa tel.: aleksander.herus@roedl.pro Agnieszka Kunc Radca prawny, doradca podatkowy, Partner Rödl & Partner Warszawa tel.: agnieszka.kunc@roedl.pro 8 Rödl & Partner ul. Sienna 73, Warszawa, tel.: , fax: warszawa@roedl.pro, website: