Podatek dochodowy od osób prawnych (Körperschaftsteuer)

Transkrypt

1 Podatek dochodowy od osób prawnych (Körperschaftsteuer) 1.Podstawa prawna 2.Podmiot i przedmiot opodatkowania 3.Zwolnienia podmiotowe 4.Podstawa opodatkowania 5.Stawka podatku 6.Metoda obliczenia podatku 7.Porównanie metody rachunku pełnego (Vollanrechnungsverfahren) z metodą opodatkowania połowy dochodów (Halbeinkünftenverfahren) na przykładzie zysków spółki z o.o 1. Podstawa prawna Podatek dochodowy od osób prawnych ustawodawstwie niemieckim składa się z trzech ustaw stanowiących podstawę działalności i zasad opodatkowania osób prawnych: Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (Körperschaftssteuergesetz) po nowelizacji 22 kwietnia 1999 r. (BGBl. I S.817) i ostatnio zmieniona przez ustawę obniżającą stawkę podatkową z 23 października 2000 (BGBl I s. 1433) oraz przez rozporządzenie o wprowadzeniu podatku od osób prawnych. Znaczenie mają tutaj również przepisy prawa o podatku dochodowym. Dodatkowo ustawa główna powiązana jest z ustawą o spółkach inwestycyjnych (Gesetz über Kapitalanlagengesellschaften) po nowelizacji z 9 września 1998 r (BGBl.I S. 2726) i ustawą o podatku od przemian (przekształceń)- (Umwandlungssteuergesetz) z 28 października 1994 r. (BGBl. I S.3267) Podatek ten, tak samo jak podatek dochodowy od osób fizycznych, należy do podatków bezpośrednich i jest podatkiem osobistym, który nie jest potrącany od dochodu. Niemiecka ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych składa się z 6 części, które zawierają uregulowania takich tematów jak: 1. obowiązek podatkowy, 2. dochód, przepisy szczególne dotyczące organów spółek, przepisy szczególne dla przedsiębiorstw ubezpieczeniowych i kas budowlano-oszczędnościowych, 3. Stawka podatku, opodatkowanie udziałów z zagranicy, metoda obliczenia podatku, 4. opodatkowanie udziałów oraz kapitału bezimiennego, w tym przy przekształceniach, 5. przepisy upoważniające i końcowe, 6. przepisy szczególne dotyczące przejścia z pełnej metody obliczenia podatku (Vollanrechnungsvervahren) na metodę obliczenia podatku z połowy dochodów (Halbeinkünftenverfahren). 2. Podmiot i przedmiot opodatkowania Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych podatkiem tym opodatkowane są osoby prawne (w tym spółki cywilne). Zgodnie z prawem 1

2 niemieckim spółka cywilna posiada osobowość prawną. Ustawa dzieli jednak podmioty podlegające ograniczonemu i nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Podatek ten jest szczególną formą podatku dochodowego od osób prawnych (w szczególności spółek kapitałowych, np. spółka akcyjna lub z o.o.), od innych stowarzyszeń (o ile nie są one według ustawy o podatku dochodowym ) i dla wspólnot mieszkaniowych. Podstawą opodatkowania tak samo jak dla podatku dochodowego jest dochód, który osoba prawna pobrała w ciągu roku kalendarzowego. Co należy do dochodu i jak należy go obliczać jest ustalane według przepisów ustawy o podatku dochodowym. Brak jest natomiast katalogu tzw. kosztów niepotrącalnych, nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów. Ustawa ta jednak określa przepisami szczególnymi przypadki ustalania dochodów dla niektórych rodzajów działalności gospodarczej. W tym opodatkowania kapitałów w trakcie przekształceń zgodnie z ustawą o przekształceniach w połączeniu z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają ( 1): - spółki kapitałowe ( S.A.; komandytowo-akcyjne i z o.o), - spółdzielnie trudniące się działalnością produkcyjną i gospodarczą, - towarzystwa ubezpieczeniowe - pozostałe osoby prawne prawa prywatnego - związki, fundacje i organizacje nie posiadające osobowości prawnej jak i inne stowarzyszenia prawa prywatnego - zakłady przemysłowe osób prawnych prawa publicznego. Nieograniczony obowiązek podatkowy tych zakładów ma zastosowanie dla wszelkiego rodzaju uzyskanego przez te spółki przychodu. Dodatkowo należy tutaj skorzystać ze szczególnych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i uwzględnić ukryte zyski. Obowiązkowi temu podlegają spółki, stowarzyszenia i masy majątkowe, które mają swoją siedzibę lub kierownictwo w kraju. Osoby prawne prawa publicznego są tylko podmiotami podatkowymi (podatnikami), dopóki posiadają zakład przemysłowy, czyli dopóki występują jako prywatne podmioty gospodarcze. Ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu ( 2) podlegają przede wszystkim spółki, stowarzyszenia i wspólnoty mieszkaniowe, które nie mają siedziby ani zarządu na terenie kraju (Niemiec) a dokładniej opodatkowaniu podlega uzyskany przez te spółki dochód. 3. Zwolnienia podmiotowe Ustawa przewiduje dodatkowo ponad 21 zwolnień podmiotowych z podatku dochodowego ( 5) do których należą między innymi: 2

3 - Państwowe przedsiębiorstwa loteryjne, federalny zarząd kolei. - Niemieckie banki, w tym Niemiecki Bank Federalny, oraz banki związane z udzieleniem kredytów ze środków państwowych w ramach wspierania rozwoju przedsiębiorstw. Do tych banków należą: Kreditanstalt für Wiederaufbau, die Deutsche Ausgleichsbank, jak i banki poszczególnych landów związane z programem wspierania rozwoju gospodarki i systemu rentowego np.die Landwirtschaftliche Rentenbank, Bayrische Landesanstalt für Aufbaufinanzierung. Wszystkie banki korzystające ze zwolnienia podatkowego zostały wymienione w ustawie. - Kasy chorych, emerytalne czy pogrzebowe posiadające zdolność prawną, jeżeli odbiorca usług jest osobą uprawnioną do ich skorzystania posiadająca odpowiednią ochronę prawną gwarantowaną przez tą kasę. - Partie polityczne w rozumieniu 2 ustawy o partiach politycznych. - Spółki wspierające rozwój gospodarczy, których działalność związana jest z poprawą struktury gospodarczej i socjalnej w określonym regionie przez wspieranie gospodarki takimi instrumentami jak rozwój przemysłu czy stworzenie nowych miejsc pracy. Zwolnienia podatkowe podmiotowe nie dotyczą jednak: - przychodów osiąganych w kraju, podlegających opodatkowaniu - wypłaconych dywidend zgodnie z przepisami ustawy - osób podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. 4. Podstawa opodatkowania Podstawą opodatkowania zgodnie z 7 jest uzyskany dochód podlegający opodatkowaniu. Podatek dochodowy od osób prawnych jest podatkiem rocznym i rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy z wyjątkami określonymi w ustawie np. dotyczącymi zamknięcia ksiąg w trakcie roku kalendarzowego. W tym przypadku o zmianie roku podatkowego na rok kalendarzowy i odwrotnie należy powiadomić właściwy urząd skarbowy. 5. Stawka podatku Stawka podatku dochodowego od osób prawnych została od 2001 jednolicie obniżona do 25 % ( 23) dla zysków tezauryzowanych, czyli nie wypłacanych udziałowcowi i zysków wypłacanych, poprzednio obowiązywała stawka 40 %. Dodatkowo osoby podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych przy wypłacie dywidend i zysków zobowiązane są do potrącenia i zapłaty podatku od wypłaconych kapitałów (Kapitalertragsteuer) Przy wypłacie dywidend i zysków obowiązują stawki stosownie do 43 45d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wynoszą - 25 % przy wypłacie udziału w zyskach (dywidend) z akcji, udziałów w spółkach 3

4 z o.o i spółdzielniach - 30 % (podatek od odsetek), a w przypadku wypłat gotówkowych 35 %- między innymi przy pożyczkach federalnych i innych spółek (obligacje komunalne, obligacje Skarbu Państwa, listy dłużne skarbu państwa), obligacje przemysłowe, listy zastawne, przepisywanie wierzytelności bankowych jak i również długi krajowych instytucji kredytowych, lokaty terminowe, lokaty na okaziciela powyżej 1 %, lokaty na kontach oszczędnościowych. Zyski stowarzyszeń zostały definitywnie obciążone jednolitą stawką podatkową od osób prawnych w wysokości 25 procent. Na płaszczyźnie udziałowców wcześniejsze obciążenie wypłacanych zysków podatkiem od osób prawnych, jest uwzględnione w ten sposób, że do obliczania podatku dochodowego udziałowców jest uwzględniana połowa wartości dywidendy. 6. Kwota wolna dla określonych spółek Niemiecka ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w 24 umożliwia osobom podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu do pomniejszenia uzyskanego dochodu o kwotę wolną od podatku w wysokości 7500 DM przed ustaleniem dochodu podlegającemu opodatkowaniu z wyjątkami określonymi w ustawie a dotyczą one: 1. Spółek wypłacających odszkodowania stosownie do 20 ust.1 pkt. 1 ustawy 2. stowarzyszeń osób zgodnie z 25 (dotyczy to stowarzyszeń posiadających zwolnienie z dochodu w wysokości 3000 DM z tytułu prowadzenia działalności w gospodarce rolno - leśnej). 7. Metoda obliczenia podatku Dotychczas można było uniknąć podwójnego obciążenia podatkowego dzięki metodzie rachunku pełnego określającego podatek. W ramach reformy podatkowej 2000 został on zastąpiony przez metodę ustalania połowy dochodów, które ma celu uniknięcie podwójnego opodatkowania zysków w formie ryczałtu. W przypadku wypłaty należnych udziałów, dywidend podatek dochodowy od osób prawnych do roku 2000 mógł być pomniejszony lub powiększony o wypłacone dywidendy zgodnie z obowiązującą taryfą obciążeń podatkowych. Obecnie od 2001 r przepisy te nie obowiązują. 8. Porównanie metody rachunku pełnego (Vollanrechnungsverfahren) z metodą opodatkowania połowy dochodów (Halbeinkünftenverfahren) na przykładzie zysków spółki z o.o Metoda pełnego rachunku (Vollanrechnungsverfahren) 4

5 Dochód podlegający opodatkowaniu DM x 40 % = DM podatku obciążenie dywidend pdof DM DM x 10/60 obniżenia zgodnie z taryfą ostateczne obciążenie podatkiem dochodowym podatek od wypłaconych kapitałów = DM = DM wypłaty dla udziałowca przychody stosownie do 20 ust. 1 pkt. 1 przychody stosownie do 20 ust.1 pkt. 3 do opodatkowania przyjęty podatek dochodowy osobisty wg stawki 30% należny podatek dochodowy spółki należny podatek od kapitału zwrot podatku u udziałowca obciążenia sp. z o.o. ( ) ostateczne obciążenie spółki = DM = DM = DM =./ DM = DM = DM Metoda ustalenia połowy przychodów (Halbeinrechnungsverfahren) obowiązuje od 2001 r. Dochód podlegający opodatkowaniu DM x 25% = DM podatek od wypłaconych kapitałów 25 % z ( dywidenda) = DM 5

6 Udziałowiec Dywidenda netto zgodnie z 20 ust. 1 pkt.1 uopdf = DM podatek od wypłaconych kapitałów zgodnie z 20 ust. 1 pkt.1 uopdf (minus) = DM dochód do opodatkowania podatek wg stawki 30 % należny podatek od kapitałów (minus) = DM = DM = DM zwrot = DM obciążenie spółki ( DM DM) obciążenie ostateczne = DM = DM Porównanie obciążenia metod rachunków podatkiem dochodowym od osób fizycznych ,5 51 Stawka podatku w % Metoda pełnego rachunku Metoda połowy rachunku , ,25 67,5 63, ,125 57,375 56,81 Nie aktualna różnice ,75 +12,5 +6,25 0-3,125-4,375-5,81 Podatek dochodowy od osób prawnych jest pobierany przez landy i w roku 1999 dochód jego wyniósł 43,7 mld. DEM Opr. Izabella Ewa Cech WEH-Berlin. 6