Globuliny są odpowiedzialne za mechanizmy odpornościowe oraz wiążą tłuszcze i glukozę. 6
|
|
|
- Piotr Wolski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 2. Funkcje wątroby Z wielu funkcji wątroby nie zdajemy sobie w pełni sprawy, a są one bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Mimo, że wątroba spełnia dla naszego organizmu ponad 500 funkcji, można wymienić kilkanaście najważniejszych: 1. przetwarza składniki odżywcze, przenikające do krwi z pożywienia i zamienia te substancje na przydatne organizmowi, 2. unieszkodliwia toksyny, które organizm wchłania do krwi z przewodu pokarmowego, 3. przetwarza czerwone krwinki, które uległy zużyciu, 4. magazynuje glikogen, 5. zachowuje we krwi odpowiedni poziom cukru, 6. zamienia nadmiar cukrów na tłuszcze lub kwasy cukrowe, 7. produkuje żółć, 8. odpowiada za metabolizm węglowodanów, 9. wychwytuje z krwiobiegu szkodliwe związki azotowe, 10. magazynuje witaminy (A, B12, D), 11. reguluje gospodarkę żelaza i miedzi, które się w niej gromadzą, 12. magazynuje enzymy, które są katalizatorami w przemianach chemicznych, 13. wytwarza heparynę, przeciwdziałającą krzepnięciu krwi, 14. odpowiada za syntetyzowanie białek osocza, 15. przerabia cholesterol na kwasy żółciowe, 16. bierze udział w metabolizowaniu białek, 17. bierze udział w termoregulacji ciała (krew wypływa cieplejsza o 1 C), 18. pełni funkcję krwiotwórczą u płodu, 19. bierze udział w odporności organizmu. Głównym zadaniem, należącym do wątroby, jest filtrowanie krwi i oczyszczanie jej z trucizn, pochodzących zarówno z zewnątrz, jak i produkowanych w organizmie. Trzema najważniejszymi czynnościami, są:
2 neutralizacja toksyn (alkoholu i innych używek, a także niektórych leków głównie barbituranów 1 ), przekształcanie toksycznego amoniaku w mocznik 2 (tzw. cykl ornitynowy), sprzęganie metabolitów wielu substancji chemicznych (takich jak bilirubina 3, sterydy, leki) z kwasem glukuronowym. Wątroba dezaktywuje działanie hormonów, wytwarzanych przez organizm oraz dostarczanych do naszego ciała z zewnątrz, a także magazynuje i przechowuje te substancje toksyczne, które mogą okazać się szkodliwe dla zdrowia, a których organizm sam nie potrafi zneutralizować. Do takich substancji należą środki chemiczne, umieszczone w lekach lub stosowane w uprawach owoców i warzyw dla ich ochrony przed szkodnikami, a także obecne w żywności konserwanty. Jednak nie wszystkie substancje szkodliwe są w wątrobie zatrzymywane. Niektóre z nich (alkohol, nikotyna, strychnina) są przez nią całkowicie niszczone. Jednak ze względu na już ograniczoną pojemność wątroby, przyjmowanie jednej z tych substancji, np. alkoholu, przez dłuższy czas powoduje bliznowacenie narządu. Zdrowe komórki wątroby zostają wtedy zastępowane włóknistymi komórkami tkanki łącznej. Proces ten, zwany marskością wątroby, prowadzi do utraty funkcji przez część lub, w skrajnych przypadkach, przez cały narząd. Drugim zadaniem wątroby jest produkcja żółci. Wątroba wytwarza do 1,5 litra żółci na dobę. Głównym zadaniem żółci jest emulgacja tłuszczów. Ponadto do żółci trafiają hormony steroidowe, w tym z leków. W związku z czym żółć pełni też rolę detoksykacyjną dla organizmu. Odpady, które nie są wydalane przez nerki, są usuwane z krwi przez wątrobę. Niektóre z nich przechodzą do dwunastnicy, a następnie do jelita za pomocą przewodów żółciowych. Wątroba 1 Barbiturany to grupa organicznych związków chemicznych, słabo rozpuszczalnych w wodzie. Ze względu na ich dużą toksyczność, tylko niektóre stosuje się w medycynie. Są stosowane jako doustne środki nasenne lub z lekami przeciwbólowymi. Działanie barbituranów determinuje wielkość przyjętej dawki. Przyjęcie jednorazowo małej ilości (ok. 100 mg) działa uspokajająco, nasennie i przeciwepileptycznie. Dawka śmiertelna wynosi ok mg (wartość ta nieco różni się dla poszczególnych barbituranów). Barbiturany mają silne działanie uzależniające. Ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do lekomanii, a objawy w tym przypadku są podobne do objawów alkoholizmu. 2 Jest to końcowy produkt przemiany białek i innych związków azotowych w organizmie. Jest wydalany z moczem, a w niewielkich ilościach z potem. Sztucznie wytworzony, jest stosowany jako nawóz sztuczny, surowiec do produkcji żywic mocznikowych, a także w przemyśle farmaceutycznym. 3 Bilirubina krążąca we krwi jest nierozpuszczalna w wodzie i dlatego nie przechodzi do moczu. Przedostaje się natomiast do komórek wątrobowych, z których później zostaje wydzielona do żółci wątrobowej. Po dostaniu się do komórek wątrobowych bilirubina jest dwukrotnie sprzęgana z kwasem glukuronowym. Przez to traci zdolność przenikania bariery krew-mózg i przestaje być związkiem neurotoksycznym. Jest organicznym związkiem chemicznym, powstały w wyniku rozpadu hemu, uwolnionego wcześniej z hemoglobiny w śledzionie, wątrobie lub szpiku kostnym, w procesie niszczenia czerwonych ciałek krwi. Prawidłowy poziom bilirubiny całkowitej w surowicy krwi człowieka jest bardzo istotny. Po przekroczeniu określonego stężenia we krwi, bilirubina dyfunduje do tkanek, powodując ich zażółcenie (żółtaczka).
3 rozkłada także jedzenie i przekształca je w energię, kiedy jej potrzebujemy. Węglowodany, takie jak zjedzone przez nas chleb i ziemniaki, są rozkładane do glukozy i przechowywane głównie w wątrobie i mięśniach w postaci glikogenu zapasowego cukru. W przypadku braku wolnego miejsca na magazynowanie wytworzonego glikogenu, pozostała glukoza przetwarzana jest na cząsteczki tłuszczu. Tłuszcz może być w organizmie magazynowany w wielu miejscach, w tym bezpośrednio pod skórą. Kiedy w sytuacji awaryjnej potrzebujemy dużej dawki energii, wątroba szybko przekształca swoje zapasy glikogenu w glukozę, gotową do wykorzystania przez ciało. Osoby z uszkodzeniem wątroby mogą czasami tracić zdolność do kontrolowania stężenia glukozy we krwi i potrzebują regularnych dostaw cukru. Ponadto wątroba jest odpowiedzialna za poziom cholesterolu, wykorzystywanego w 80% właśnie w wątrobie, do wytwarzania kwasów żółciowych. Wątroba, obok glikogenu, który jest główną substancją w niej magazynowaną, przechowuje także zapasy witamin A (potrafi utrzymać zapas, wystarczający na 1-2 lata), niewielkie ilości B12 (zapas na 1-3 lata), C i D (zapas na 1-2 miesiące) oraz żelaza. Substancje te są niezwykle ważne dla zdrowia człowieka i w miarę potrzeb organizmu uwalniane przez wątrobę do krwi. Wątroba magazynuje także niektóre białka osocza. Wytwarzane są w niej na przykład: albumina 4, globulina 5, protrombina 6, fibrynogen 7, angiotensynogen 8. Białka te są wydzielane do krwi. Kolejną ważną funkcją wątroby jest przetwarzanie czerwonych krwinek, które uległy zużyciu. Przeciętna długość życia krwinki czerwonej (erytrocytu) wynosi około 100 dni. Wyeksploatowane krwinki rozkładane są przez wyspecjalizowane komórki wątroby. Te części erytrocytów, które mogą być ponownie wykorzystane, zostają zachowane, zaś pozostałe są wydalane. Natomiast u płodów, podczas pierwszego trymestru ciąży, wątroba jest głównym 4 Albumina jest głównym składnikiem surowicy krwi, stanowi 60% wszystkich zawartych w niej białek; znajduje się również w mleku i białku jaja kurzego. Charakteryzuje się około 20-dniowym okresem półtrwania. Pełni kluczową rolę w utrzymaniu ciśnienia onkotycznego, niezbędnego do zachowania prawidłowych proporcji między ilością wody, zawartą we krwi, a ilością wody w płynach tkankowych. Rolą albumin jest także działanie buforujące ph, transport niektórych hormonów, leków, kwasów tłuszczowych i barwników żółciowych oraz wiązanie i transport dwutlenku węgla. U każdego człowieka występuje jeden rodzaj albuminy, bardzo rzadko wątroba produkuje dwa rodzaje tego białka (bisalbuminemia) lub nie produkuje go w ogóle (analbuminemia powoduje obrzęki, niskie ciśnienie krwi). 5 Globuliny są odpowiedzialne za mechanizmy odpornościowe oraz wiążą tłuszcze i glukozę. 6 Protrombina to II czynnik krzepnięcia, białko znajdujące się w osoczu krwi, wytwarzane w wątrobie przy udziale witaminy K. Jest białkiem rozpuszczalnym w surowicy krwi. 7 Fibrynogen to I czynnik krzepnięcia, białko osocza krwi wytwarzane w wątrobie, angażowane w końcowej fazie procesu krzepnięcia i współtworzące skrzep krwi. Jego niedobór predysponuje do wystąpienia krwawień. 8 Angiotensynogen to substancja będąca pośrednio odpowiedzialna za ciśnienie krwi w naczyniach.
4 organem wytwarzającym czerwone krwinki. Dopiero w około 32 tygodniu ciąży zadanie to przejmuje szpik kostny. Wątroba odpowiedzialna jest także za syntezę mocznika. Organizm ludzki nie ma zdolności utleniania grup aminowych. Może je jedynie odłączać od węglowych szkieletów, czyli przeprowadzać tzw. dezaminację, doprowadzając do tworzenia się mocznika, który wydalany jest przez nerki. Dezaminacja ma miejsce w wątrobie, zaś mocznik tworzony jest częściowo w wątrobie, a częściowo w nerkach. Około 20% całkowitej ilości mocznika, który został wytworzony danego dnia, wydalane jest do jelita cienkiego, gdzie ulega degradacji i tworzy się amoniak. Amoniak z kolei wchłaniany jest do krwi i transportowany do wątroby. Komplikacje występują w momencie, gdy dostarczymy organizmowi zbyt dużo białka, zawartego np. w mleku, jajkach, drobiu, itp. Masa białkowa organizmu dorosłego człowieka jest stała i wynosi około 0,45 g na każdy kilogram masy ciała na dobę. Jest to niezbędne fizjologiczne minimum. Nadmiar aminokwasów podlega dezaminacji. Przy spożyciu nadmiernej ilości białka dochodzi do obciążenia wątroby, która zmuszona jest do zsyntetyzowania mocznika. Wątroba jest częściowo odpowiedzialna za naszą odporność na choroby. Siateczkowośródbłonkowy układ wątroby zawiera wiele czynnych immunologicznie komórek, działających jak sito dla antygenów, dostających się do wątroby za pośrednictwem układu wrotnego. Jest to tak zwana fagocytoza, czyli pochłaniane różnorakich cząstek, wytwarzanych wewnątrz ciała lub przedostających się z zewnątrz. Są to między innymi rozpadające się fragmenty komórek, białka będące produktami procesów zapalnych, wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty. Ulegają one degradacji w komórkach żernych, czyli makrofagach wątrobowych (komórki Browicza- Kupffera), które wydzielają mediatory zapalenia, niezbędne we właściwym kształtowaniu się odporności. Z tego też powodu wątroba jest narządem odgrywającym dużą rolę w różnego rodzaju zakażeniach, pełniąc funkcje neutralizacyjne w stosunku do drobnoustrojów. Wszystkie wyżej opisane czynności można podzielić na cztery główne funkcje wątroby: 1. detoksykacyjną, 2. metaboliczną, 3. filtracyjną, 4. magazynującą. Każda z nich jest niezmiernie ważna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Nie można więc zapominać o tym, że wątroba jest zapracowanym, kruchym
5 narządem, o który należy dbać, a wszelkie związane z nią objawy choroby należy natychmiast konsultować z lekarzem. Wątroba jest konieczna do życia i rozległe jej uszkodzenie lub wycięcie prowadzi po kilkunastu godzinach do śmierci, wśród objawów zatrucia organizmu. 3. Powiązania wątroby z innymi organami. Wątroba jest największym gruczołem organizmu ludzkiego. Od jej sprawności uzależniona jest sprawność układu trawienia i krążenia, a tym samym całego organizmu. Wątroba ma dwie duże części, zwane prawym i lewym płatem. Pęcherzyk żółciowy znajduje się pod wątrobą, wraz z pewnymi obszarami trzustki i jelit. Wszystkie te organy, będąc częściami układu pokarmowego, współpracują ze sobą w procesie trawienia i wchłaniania jedzenia, dlatego też powiązania pomiędzy nimi są bardzo istotne, a choroba lub niedoczynność jednego z nich może rzutować na pozostałe. Do przyswojenia większości pożywienia (białka, tłuszcze i węglowodany) konieczny jest proces trawienia. W jego wyniku zachodzi rozkład pokarmu do substancji prostszych, które podlegają wchłanianiu przez organizm. Pokarmy są trawione za pomocą soków, wydzielanych przez różne gruczoły. Ślinianki i gruczoły ślinowe produkują ślinę, błona śluzowa żołądka wydziela sok, składający się głównie z kwasu solnego i pepsyny, jelito cienkie wytwarza tak zwany sok jelitowy, trzustka sok trzustkowy, a wątroba żółć. Soki te różnią się składem i czynnością. Jedzenie, poddane ich działaniu, zostaje strawione, a strawione składniki pokarmu ulegają wchłanianiu. Odbywa się ono głównie w jelicie cienkim, a w jelicie grubym wchłaniane są tylko niektóre substancje, jak np. woda i sole mineralne Wątroba a dwunastnica. Stany zapalne, wrzody, refluks. Dwunastnica to rurowaty narząd długości około cm, wychodzący z żołądka i stanowiący początkowy odcinek jelita cienkiego. Można więc stwierdzić, że dwunastnica to część jelita cienkiego, łącząca żołądek i jelito cienkie. Leży ona na wysokości pierwszego kręgu lędźwiowego. Kształtem przypomina literę C, a jej wklęsły obwód obejmuje głowę trzustki. Długość dwunastnicy w IV w p.n.e Herofilus (grecki lekarz, ojciec anatomii) określił na 12 długości palców, stąd nazwa tego odcinka jelita. Dwunastnica przylega do płata czworobocznego
6 wątroby przednią powierzchnią, a jej górna połowa przylega do prawego płata wątroby i do pęcherzyka żółciowego. Do jej wnętrza dochodzą przewody, które doprowadzają z trzustki żółć, a z wątroby sok trawienny. Dzięki temu pokarm częściowo strawiony w żołądku podlega dalszej obróbce, a substancje odżywcze w nim zawarte mogą bez trudu zostać wchłonięte przez organizm w dalszych częściach jelita cienkiego. Wątroba produkuje i wydziela do dwunastnicy żółć. Wytworzone w hepatocytach (komórkach wątrobowych) składniki żółci wydalane są do kanalików żółciowych, a poprzez drobne przewody żółciowe docierają do przewodu odprowadzającego żółć do dwunastnicy. Miazga pokarmowa przechodzi z żołądka do dwunastnicy i tu miesza się z wydzieliną trzustki (sokiem trzustkowym) oraz wątroby (żółcią). Tak więc w dwunastnicy rozpoczyna się wchłanianie witamin, minerałów i innych składników odżywczych, za pomocą żółci, wytwarzanej przez wątrobę. Jakiekolwiek zaburzenia w działaniu wątroby mogą rzutować na prawidłowe działanie dwunastnicy. Najczęstszymi chorobami dwunastnicy są zapalenie, wrzody i refluks. Stan zapalny dwunastnicy. Stan zapalny dwunastnicy poprzedza zwykle wrzody. Objawy są zwykle nagłe i nie wolno ich lekceważyć to dość ostre bóle nadbrzusza, czasem promieniujące w kierunku kręgosłupa. Rozpoznania dokonuje się na podstawie gastroskopii, tak więc konieczna jest wizyta u lekarza. Przyczynami zapalenia dwunastnicy są najczęściej: nadkwasota, stres, zażywanie niektórych leków (np. salicylanów, środków przeciwreumatycznych). Powodują one przekrwienie, obrzęk, a nawet niewielkie uszkodzenie błony śluzowej dwunastnicy, czyli tzw. nadżerkę. Jeśli zlekceważymy powyższe sygnały ostrzegawcze, uszkodzenia mogą się powiększać, choroba nabierze przewlekłego charakteru lub doprowadzi do wrzodów. Wrzody trawienne dwunastnicy. Wrzody trawienne dwunastnicy są częstą chorobą, która zwłaszcza w przypadku nieleczenia, może prowadzić do poważnych następstw z zagrożeniem życia włącznie. Wrzód zwykle umiejscawia się w opuszce dwunastnicy, czyli części położonej najbliżej żołądka. Choroba nasila się jesienią i wiosną, tj. w okresach sezonowego spadku nastroju i osłabienia organizmu. Objawami istnienia wrzodów są ostre bóle w nadbrzuszu, pojawiające się około 2 godzin po
7 posiłku lub bóle nocne są to tak zwane bóle głodowe. Bólom mogą towarzyszyć wymioty, mdłości oraz zgaga. Przyczynami powstawania wrzodów mogą być stres, nieregularne posiłki, papierosy, alkohol. Powstają, gdy w żołądku wytwarza się zbyt dużo soków trawiennych, a soki dwunastnicze nie są w stanie ich zobojętnić. Jeśli odżywiamy się nieregularnie i w formie odstresowania się palimy papierosy, doprowadzamy do miejscowego niedokrwienia błony śluzowej dwunastnicy. Staje się wtedy podatna na działanie kwasów żołądkowych, które zaczynają trawić jej ścianki. Efektem takiego procesu jest nadżerka. Z czasem może ona osiągnąć wielkość ziarna pieprzu lub pestki wiśni i rozwinąć się we wrzód. Inną przyczyną powstawania wrzodu dwunastnicy może być zakażenie jednym z podtypów szczepu bakterii, tak zwaną helicobacter pylori. Do niedawna uważano, że bakterie te są odpowiedzialne jedynie za wrzody żołądka. Stosunkowo niedawno odkryto, że bakterie te są przyczyną 90% wrzodów trawiennych dwunastnicy. Tak samo, jak w przypadku diagnozowania stanu zapalnego, po zaobserwowaniu u siebie objawów, należy udać się do lekarza. Najpewniejszym badaniem, pozwalającym z blisko 100% prawdopodobieństwem rozpoznać zaostrzenie choroby wrzodowej, jest badanie endoskopowe z biopsją. W przypadku, kiedy lekarz potwierdził wrzód trawienny, może wykonać test na obecność bakterii helicobacter pylori, którego wynik decyduje o sposobie leczenia. Obecność helicobacter pylori potwierdzić można testem, dostępnym w aptekach (tzw. helicotest dostępny bez recepty). Najdokładniejsze jest jednak badanie histopatologiczne wycinka błony śluzowej. W niektórych przypadkach wystąpienia wrzodów dwunastnicy lekarz może zlecić badanie radiologiczne, jednak badanie endoskopowe jest metodą bardziej skuteczną. W przypadku choroby wrzodowej wykonuje się także pewne badania rutynowe: badanie palpacyjne per rectum i inne testy, potwierdzające krwawienie, takie jak morfologia oraz badanie kału na krew utajoną, gdyż krew w jelicie nie zawsze jest widoczna. Badania te mogą potwierdzić obecność i mikrokrwawienia z wrzodów. W przypadkach stanu zapalnego lub wrzodów dwunastnicy należy bezwzględnie zmienić sposób odżywiania. Najlepiej jadać pięć lekkostrawnych posiłków dziennie i unikać ostrych przypraw. Ponadto należy zrezygnować z alkoholu i nikotyny oraz przyjmować leki, hamujące wydzielanie soków żołądkowych lub zobojętniające kwas solny. Niekiedy można stosować naturalne leki, wytworzone w domu. Często stosowanym środkiem naturalnym jest zwykły sok, wyciśnięty ze świeżej główki kapusty, który należy pić rano przed śniadaniem przez okres 1 tygodnia. Sok można wycisnąć na 2 dni i przetrzymać
8 w lodówce, ale pić należy letni, a nie zimny. Zdarza się, że już po pierwszej dawce ból ustępuje. Sok z kapusty jest względnie smaczny, nie jest szkodliwy, a poza tym jest ogólnie dostępny. Można także wspomóc wytwarzanie żółci w wątrobie, doprawiając potrawy kurkumą (przyprawa, stosowana także przy marskości wątroby i przewlekłych zapaleniach wątroby): zmieloną, dostępną w każdym sklepie spożywczym, lub przyjmowaną w postaci kapsułek (o większe stężenie), dostępną w aptekach bez recepty. Refluks. Najczęstszą chorobą dwunastnicy jest jednakże refluks, czyli zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego. Refluks polega przede wszystkim na okresowym zwracaniu zawartości, która znajduje się w żołądku, a następnie przemieszcza się do przełyku. Przebywanie tej drogi związane jest z powstaniem przykrych dolegliwości, najpowszechniej zgagi. Zasadowa treść dwunastnicy, wraz z solami kwasów żółciowych, zamiast przemieścić się do jelita cienkiego, cofa się do żołądka. Tam miesza się z kwasami trawiennymi i działa toksycznie na śluzówkę tego narządu. Refluks objawia się bólami nadbrzusza, którym towarzyszą wymioty z żółcią. Refluks występuje często u chorych po usunięciu woreczka żółciowego, ponieważ towarzyszy zaburzeniom pracy nerwów, dochodzących do dwunastnicy i dróg żółciowych. O samej chorobie można mówić dopiero wtedy, kiedy tego typu dolegliwości są bardzo silne oraz często nawracające, co staje się dość uciążliwe dla danej osoby. W łagodniejszych przypadkach, mowa jest jedynie o refluksie, który nie powoduje choroby. Objawami są: zbyt częste, puste odbijania i cofanie się treści pokarmowej do gardła, ból w klatce piersiowej i nadbrzuszu, problemy z połykaniem i ból przy połykaniu, krwawienie z przewodu pokarmowego, uszkodzenie krtani i gardła przez kwaśną treść żołądkową, co może objawiać się chrypką, zapaleniem krtani, suchym zapaleniem gardła lub uczuciem zatykania w gardle. Diagnoza stawiana jest na podstawie badań radioizotopowych, (tak zwanego testu Hida), polegających na zjedzeniu posiłku, zawierającego znacznik izotopowy, zabarwiający treść dwunastnicy. Dzięki temu na wykonywanym później zdjęciu radiologicznym można zaobserwować, czy zawartość dwunastnicy cofa się do żołądka. Pomocne bywa też badanie typu bilitec. Jest to pomiar ilości żółci w żołądku w ciągu doby. Wykonuje się go za pomocą sondy (zakładanej przez nos do żołądka w znieczuleniu miejscowym), podłączonej do rejestratora. Jeśli żółć cofa się z dwunastnicy, zanotuje on, że jej ilość w żołądku wzrasta. Jednak najczęściej wystarczy zwykły
9 wywiad z chorym lekarz po kilku minutach rozmowy jest w stanie stwierdzić, czy dolegliwości, z którymi się borykamy, mogą być właśnie refleksem. Refluks leczy się najczęściej lekami przyspieszającymi perystaltykę przewodu pokarmowego, hamującymi wydzielanie soków żołądkowych oraz zobojętniającymi sole kwasów żółciowych. Rzadko refluks leczy się operacyjnie. Można wypróbować naturalne środki lecznicze, na przykład coraz bardziej popularny miód Manuka (produkowany jest przez pszczoły, żywiące się nektarem z krzewu Manuka roślina ta występuje tylko w Nowej Zelandii), herbata z pokrzywy dwa razy dziennie, herbata z rumianku przed posiłkiem, zaparzone siemię lniane z samego rana lub mieszanki ziół z porostem islandzkim. Należy także unikać pokarmów kwaśnych, które wywołują zgagę cytrusów, napojów gazowanych, ostrych przypraw, a także kawy, alkoholu, czekolady, tłustych potraw. Pomóc może także zmniejszenie masy ciała u chorych z nadwagą lub otyłością, uniesienie wezgłowia łóżka podczas snu, unikanie przyjmowania pozycji leżącej przez 2-3 godziny po posiłku i przede wszystkim zaprzestanie palenia tytoniu.
ZRÓŻNICOWANIE DIETY WĄTROBOWEJ ZE WZGLĘDU NA WYSTĘPOWANIE CHORÓB WĄTROBY... 13 DIETA WĄTROBOWA PO RESEKCJI WORECZKA ŻÓŁCIO- WEGO...
SPIS TREŚCI DLACZEGO WĄTROBA JEST TAK WAŻNA?.... 7 ZRÓŻNICOWANIE DIETY WĄTROBOWEJ ZE WZGLĘDU NA WYSTĘPOWANIE CHORÓB WĄTROBY... 13 DIETA WĄTROBOWA PO RESEKCJI WORECZKA ŻÓŁCIO- WEGO... 21 DIETA WĄTROBOWA
Układ pokarmowy. Układ pokarmowy
Układ pokarmowy Układ pokarmowy Układ pokarmowy przekształca pokarm spożywany przez psa, dostarczając jego organizmowi energii i składników odżywczych, których potrzebuje do spełnienia różnorodnych funkcji
Andrew Laughin. Dieta. dla wątroby. e-book ASTRUM. www.astrummedia.pl W R O C Ł A W
Dieta dla wątroby Andrew Laughin Dieta dla wątroby e-book ASTRUM M E D I A www.astrummedia.pl W R O C Ł A W Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone Redakcja Jolanta Tkaczyk
Tułów człowieka [ BAP_ doc ]
![Tułów człowieka [ BAP_ doc ]](/thumbs/46/23427424.jpg "Tułów człowieka [ BAP_ doc ]")
Tułów człowieka [ ] Prezentacja Wstep Ciało człowieka jest najpiękniejszym i najbardziej skomplikowanym mechanizmem na świecie. W naszym ciele rozgrywa się bez przerwy tysiące zdarzeń. Nasze płuca pracują,
JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby
SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja
Czynność wątroby. Fizjologia człowieka
Czynność wątroby Fizjologia człowieka Wątroba (hepar) Jest największym gruczołem, Zbudowana jest w 80% z komórek miąższowych hepatocytów, w 16% z komórek siateczkowo-śródbłonkowych gwieździstych Browicza-Kupffera
Andrew Laughin. Zdrowa. Wątroba. dieta profilaktyka. e-book ASTRUM. www.astrummedia.pl W R O C Ł A W
Zdrowa Wątroba Andrew Laughin Zdrowa Wątroba dieta profilaktyka e-book ASTRUM M E D I A www.astrummedia.pl W R O C Ł A W Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone Redakcja Jolanta
Trawienie i wchłanianie substancji odżywczych
Trawienie i wchłanianie substancji odżywczych Człowiek, aby mógł się rozwijać, wzrastać i wykonywać podstawowe funkcje życiowe musi się odżywiać. Poprzez ten proces każda komórka organizmu otrzymuje niezbędne
DLA PLACÓWKI EDUKACJI USTAWICZNEJ EFIB mgr Weronika Szaj, wszelkie prawa zastrzeżone
Układ pokarmowy przewód pokarmowy wątroba trzustka DLA PLACÓWKI EDUKACJI USTAWICZNEJ EFIB Przewód pokarmowy: ściany: błona śluzowa nabłonek wielowarstwowy płaski jama ustna, gardło, przełyk nabłonek jednowarstwowy
2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Wzajemne oddziaływanie substancji leczniczych, suplementów diety i pożywienia może decydować o skuteczności i bezpieczeństwie terapii. Nawet przyprawy kuchenne mogą w istotny sposób
(+) ponad normę - odwodnienie organizmu lub nadmierne zagęszczenie krwi
Gdy robimy badania laboratoryjne krwi w wyniku otrzymujemy wydruk z niezliczoną liczbą skrótów, cyferek i znaków. Zazwyczaj odstępstwa od norm zaznaczone są na kartce z wynikami gwiazdkami. Zapraszamy
Karty pracy dla grup Przykładowe odpowiedzi
Jama ustna Karty pracy dla grup Przykładowe odpowiedzi Karta pracy I 1. Wykonaj schematyczny rysunek zęba i podpisz jego najważniejsze części. 2. Uzupełnij tabelę. Zęby Rozdrabnianie pokarmu Język Gruczoły
Układ pokarmowy. czyli jak bułeczka przekracza barierę jelitową
Układ pokarmowy czyli jak bułeczka przekracza barierę jelitową Układ pokarmowy jest zbudowany z przewodu pokarmowego oraz gruczołów dodatkowych czyli narządów wspomagających jego pracę. Przewód pokarmowy:
8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185
SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje
II. III. Scenariusz lekcji. I. Cele lekcji. Metoda pracy rozwiązywanie testu. Środki dydaktyczne formularz testu. Przebieg lekcji
Scenariusz lekcji I. Cele lekcji 1) Wiadomości Uczeń: zna pojęcia: trawienie, odżywianie, enzymy wymienia narządy układu pokarmowego (jama ustna, przełyk, żołądek, wątroba, trzustka, jelito) zna funkcje
Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS
Nauczycielski plan dydaktyczny Produkcja zwierzęca Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012 Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS 2005.02.03 Prowadzący mgr inż. Alicja Adamska Moduł, dział, Temat: Lp. Zakres
ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU
ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie
Konkursu wiedzy o zdrowym stylu życia Trzymaj Formę! rok szkolny 2013/2014
Konkursu wiedzy o zdrowym stylu życia Trzymaj Formę! rok szkolny 2013/2014 Kod ucznia Informacje dla ucznia 1. Na stronie tytułowej arkusza w wyznaczonym miejscu wpisz swój kod ustalony przez komisję.
Układ pokarmowy człowieka
Układ pokarmowy człowieka Odcinki: Jama ustna Gardło Przełyk Żołądek Jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze, jelito kręte) Jelito grube (kątnica, okrężnica, odbytnica) Gruczoły układu pokarmowego: Ślinianki
biologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA
biologia w gimnazjum 2 UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA SKŁAD KRWI OSOCZE Jest płynną częścią krwi i stanowi 55% jej objętości. Jest podstawowym środowiskiem dla elementów morfotycznych. Zawiera 91% wody, 8%
Cena : 40,00 zł Stan magazynowy : < 0 Średnia ocena : brak recenzji. watermark
Informacje o produkcie Proszek zasadowy z inuliną 200 g Dolomico Cena : 40,00 zł Stan magazynowy : < 0 Średnia ocena : brak recenzji Utworzono 03-03-2017 PROSZEK ZASADOWY Z INULINĄ zawiera łatwo przyswajalne
Polacy a ich wątroba Raport z badania realizowanego przez GfK Polonia Sp. z o.o.
Polacy a ich wątroba Raport z badania realizowanego przez GfK Polonia Sp. z o.o. METODOLOGIA I CELE BADANIA Metodologia i cele badania 1 Metoda badania CAPI (Computer Assisted Personal Interviews): wywiady
Układ wydalniczy (moczowy) Osmoregulacja to aktywne regulowanie ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych w celu utrzymania homeostazy.
Układ wydalniczy (moczowy) Osmoregulacja to aktywne regulowanie ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych w celu utrzymania homeostazy. Wydalanie pozbywanie się z organizmu zbędnych produktów przemiany
Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych
Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie budzą wątpliwości spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju wielu nowotworów złośliwych, zwłaszcza
Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie
Warsztaty żywieniowe Żywność buduje i regeneruje dostarcza energii zapewnia prawidłowe funkcjonowanie poprawia samopoczucie Żaden pojedynczy produkt nie dostarczy Ci wszystkiego, czego potrzebujesz dlatego
SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE I BIOLOGIA. TEMAT LEKCJI: Etapowość trawienia i wchłaniania białek, węglowodanów i tłuszczowców.
SCENARIUSZ LEKCJI W KLASIE I BIOLOGIA NAUCZYCIEL PROWADZĄCY... TEMAT LEKCJI: Etapowość trawienia i wchłaniania białek, węglowodanów i tłuszczowców. KLASA:... DATA:... GODZ.... HASŁO PROGRAMOWE: Prawidłowe
Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia
Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Niedożywienie może występować u osób z nadwagą (powyżej 120% masy należnej) niedowagą (poniżej 80%
Zaznacz wykres ilustrujący stałocieplność człowieka. A. B. C. D.
I. Organizm człowieka. Skóra powłoka organizmu 1. Zadanie Napisz, czym zajmuje się anatomia............................................................................................................................
RAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F. SEMINARIUM Fizjologia układu pokarmowego
RAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F SEMINARIUM 1 09-13.04.2018 Fizjologia układu pokarmowego Pobieranie pokarmów. Ogólne zasady funkcjonowania układu pokarmowego I. Neurohormonalna
Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki
Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki Zestaw witamin i składników mineralnych przygotowany
UKŁAD POKARMOWY. Zadanie 1. (3 pkt) Tabela przedstawia wartości odczynu środowiska, w którym różne enzymy trawienne wykazują największą aktywność.
Zadanie 1. (3 pkt) Tabela przedstawia wartości odczynu środowiska, w którym różne enzymy trawienne wykazują największą aktywność. enzym ph środowiska A 1,5 B 7 C 9 Podaj przykład enzymów A, B i C oraz
Liofilizowany sok z kapusty kiszonej, mikronizowany błonnik jabłkowy, celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki Liofilizowany sok z kapusty kiszonej, mikronizowany błonnik jabłkowy, celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać w suchym
PRZEDMIOTY PODSTAWOWE
PRZEDMIOTY PODSTAWOWE Anatomia człowieka 1. Które z białek występujących w organizmie człowieka odpowiedzialne są za kurczliwość mięśni? 2. Co to są neurony i w jaki sposób stykają się między sobą i efektorami?
JENNA MAY FINALLY REVEALS HER
Pokarmowy UKŁAD ZAMKNIĘTY NIETYPOWO O ORGANIZMIE CZŁOWIEKA / WYDANIE #01 JENNA MAY FINALLY REVEALS HER ZSECRET N A L EROMANCE, Z I O N O P7 M O Z G W J E L I T A C H TOP 10 OUTFITS sprawdź jak jelita AT
Kategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia
Kategoria, WITAMINY VITAMINS 1 Wiatminy ogólnie Vitamins, in general - witaminy pomagają w rozwoju wszystkich struktur organizmu; - witaminy pomagają zachować silny organizm; - witaminy są niezbędne dla
CIAŁO I ZDROWIE WSZECHŚWIAT KOMÓREK
CIAŁ I ZDRWIE WSZECHŚWIAT KMÓREK RGANIZM RGANY TKANKA SKŁADNIKI DŻYWCZE x x KMÓRKA x FUNDAMENT ZDRWEG ŻYCIA x PRZEMIANA MATERII WSZECHŚWIAT KMÓREK Komórki są budulcem wszystkich żywych istot, również nasze
Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie
Gruczołami wspomagającymi proces trawienia są: ślinianki, wątroba i trzustka.
Spis treści: 1.Budowa układu pokarmowego człowieka. 2.Jama ustna. 3.Budowa zęba. 4.Ślinianki. 5.Gardło i przełyk. 6.Żołądek. 7.Jelito cienkie. 8.Jelito grube. 9.Trzustka. 10.Wątroba. 11.Trawienie pokarmu.
I I I I II. III1I. Bilocol
I I I I II. III1I Bilocol Bilocol Zółć jest ważnym czynnikiem biorącym udział w trawieniu i wchłanianiu tłuszczu, jak również w przyswajaniu witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Warunkuje ona pełną aktywność
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Krew jest płynną tkanką łączną, krążącą ciągle w ustroju, umożliwiającą stałą komunikację pomiędzy odległymi od siebie tkankami.
Spis treści BUDOWA, CZYNNOŚCI ŻYCIOWE I HIGIENA ORGANIZMU CZŁOWIEKA 1 WIADOMOŚCI WSTĘPNE... 6
Spis treści BUDOWA, CZYNNOŚCI ŻYCIOWE I HIGIENA ORGANIZMU CZŁOWIEKA 1 WIADOMOŚCI WSTĘPNE...................................... 6 Miejsce człowieka w przyrodzie................................... 6 Podstawowe
TIENS L-Karnityna Plus
TIENS L-Karnityna Plus Zawartość jednej kapsułki Winian L-Karnityny w proszku 400 mg L-Arginina 100 mg Niacyna (witamina PP) 16 mg Witamina B6 (pirydoksyna) 2.1 mg Stearynian magnezu pochodzenia roślinnego
ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r
ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także
Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2
Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2 1. Zapoznanie z PSO, wymaganiami edukacyjnymi i strukturą egzaminu zewnętrznego. 2. Problematyka żywienia w Polsce i na świecie. -wymienia
Europejski Tydzień Walki z Rakiem
1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie
TIENS Kubek H-Cup. Wybór doskonałości
TIENS Kubek H-Cup Wybór doskonałości Woda jest niezbędna do życia Badania nad wysoce uwodornioną wodą Rok 2007 Prof. Ohsawa z Uniwersytetu Medycznego w Japonii opublikował pracę na temat wodoru jako przeciwutleniacza,
WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie.
WZW co to jest? Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to bardzo groźna i jedna z najczęstszych chorób zakaźnych na świecie. Ma zasięg globalny. Wywołana jest zakażeniem wirusowym czynnikami sprawczymi zarówno
Jak przebiega trawienie w żwaczu?
https://www. Jak przebiega trawienie w żwaczu? Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 26 maja 2019 Przeżuwacze, w tym bydło, zostały obdarowane przez naturę w wielokomorowy żołądek. Tak wyspecjalizowany
Przewód pokarmowy przeżuwacza
Przewód pokarmowy przeżuwacza Przewód pokarmowy krowy - pojemność całkowita (l) względna (%) żwacz 170 55 czepiec 10 3 księgi 10 3 trawieniec 20 6 jelito cienkie 66 21 jelito ślepe 10 3 okrężnica 28 9
WODA ŹRÓDŁEM DOBREGO SAMOPOCZUCIA!!!
WODA ŹRÓDŁEM DOBREGO SAMOPOCZUCIA!!! 1 DLACZEGO WODA??? Ciało człowieka prawie w 70% składa się z wody. Od razu mamy wytlumaczenie jak ogromnie woda jest dla nas ważna. Pijąc wodę czyli uzupełniając płyn
Zadbaj o swoje zdrowie już dziś
Zadbaj o swoje zdrowie już dziś Jurata Jurkun Specjalista ds. odżywiania i kontroli wagi Centrum Zdrowego Odżywiania i Kontroli Wagi w Suwałkach Zmiany cywilizacyjne Zmiany cywilizacyjne Transport Zbiory
jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz
Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności
Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki: Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać
Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet
KARTA OŚWIADCZEŃ PRODUKTOWYCH Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet GŁÓWNE OŚWIADCZENIA Równowaga hormonalna: Zawiera witaminę B6 przyczyniającą się do regulacji aktywności hormonalnej. Metabolizm
a problemy z masą ciała
POLACY a problemy z masą ciała POLACY a problemy z masą ciała Badanie NATPOL PLUS (2002): reprezentatywna grupa dorosłych Polek: wiek 18-94 lata Skutki otyłości choroby układu sercowo-naczyniowego cukrzyca
Konspekt lekcji diagnozującej z biologii dla kl. II gimnazjum. Temat: Budowa i funkcjonowanie układu pokarmowego człowieka.
Konspekt lekcji diagnozującej z biologii dla kl. II gimnazjum Temat: Budowa i funkcjonowanie układu pokarmowego człowieka. Hasło programowe: Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka. Cele lekcji: w
OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011
OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK
VITA-MIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport.
Witaminy i minerały > Model : Producent : Olimp VITAMIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport. DZIAŁA PROZDROWOTNIE WZMACNIA SYSTEM ODPORNOŚCIOWY
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. LIPANCREA 8 000, j. Ph. Eur. lipazy, kapsułki. Pancreatinum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta LIPANCREA 8 000, 8 000 j. Ph. Eur. lipazy, kapsułki Pancreatinum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ
SPIS TREŚCI. 1. Znaczenie nauki o żywieniu. 2. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka. 3. Podstawowe składniki pokarmowe i ich rola
3 SPIS TREŚCI 1. Znaczenie nauki o żywieniu 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu................................................8 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka.............................................9
Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS. Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów
Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów Lekarze z Chin uważają, że owoce głożyny znane jako chińskie daktyle pomagają zachować sprawność, poprawiają odporność, wspomagają
,,CHEMIA W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA REAKCJE CHEMICZNE W UKŁADZIE TRAWIENNYM. Autor pracy i zdjęć 100% : -Anna Michalska
,,CHEMIA W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA REAKCJE CHEMICZNE W UKŁADZIE TRAWIENNYM. Autor pracy i zdjęć 100% : -Anna Michalska JESTEŚMY TYM CO JEMY W obecnych czasach mało kto zwraca uwagę na to co je. Pośpiech,
Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które
DROGI RODZICU Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które zjadamy w ciągu dnia. Przy czym obowiązuje zasada,
W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?
W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? Prawidłowe odżywianie się to dostarczanie organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a tym samym energii i substratów potrzebnych do utrzymania zdrowia
GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH
GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH Rodzaje testów Genodiet Test Genodiet składają się z 3 uzupełniających się modułów, stanowiących 3 kroki do poznania indywidualnych zasad zdrowia. Identyfikacja typu
Cel diety? Redukcja masy ciała? Utrzymanie masy ciała? Przyrost masy ciała? Zwiększenie wydolności organizmu? Choroba? Ciąża?
Cel diety? Redukcja masy ciała? Utrzymanie masy ciała? Przyrost masy ciała? Zwiększenie wydolności organizmu? Choroba? Ciąża? BMI BMI = waga [kg] / wzrost 2 [m] BMI = 77 kg / (1,85 m) 2 BMI = 22,5 Wyniki
KURACJA OCZYSZCZAJĄCA zalecana przez prof. Valeria Szedlak-Vadocz (Przewodniczącą Zespołu Doradców Medycznych CaliVita)
KURACJA OCZYSZCZAJĄCA zalecana przez prof. Valeria Szedlak-Vadocz (Przewodniczącą Zespołu Doradców Medycznych CaliVita) Kuracja będzie skuteczna gdy będziemy: regularnie stosować wskazane suplementy przestrzegać
Testy wodorowe biogo.pl
Testy wodorowe Wodorowy test oddechowy pozwala na sprawdzeniu przebiegu procesu trawienia i wchłaniania węglowodanów przez organizm. W badaniu określa się poziom wodoru w wydychanym powietrzu na czczo
Ból w klatce piersiowej. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM
Ból w klatce piersiowej Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PUM Patomechanizm i przyczyny Źródłem bólu mogą być wszystkie struktury klatki piersiowej, z wyjątkiem miąższu płucnego: 1) serce
Profil metaboliczny róŝnych organów ciała
Profil metaboliczny róŝnych organów ciała Uwaga: tkanka tłuszczowa (adipose tissue) NIE wykorzystuje glicerolu do biosyntezy triacylogliceroli Endo-, para-, i autokrynna droga przekazu informacji biologicznej.
PAKIET KONSULTACJI GENETYCZNYCH GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH
PAKIET KONSULTACJI GENETYCZNYCH GENODIET ZDROWIE ZAPISANE W GENACH Rodzaje pakietów Genodiet Pakiet konsultacji genetycznych Genodiet składaja się z 3 uzupełniających się modułów, stanowiących 3 kroki
Częstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.
GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Układ pokarmowy - zadania Zadanie 1. (2 pkt) Przedstaw schematyczny zapis kolejnych etapów trawienia skrobi przez człowieka bez ich lokalizacji w organizmie. Uwzględnij następujące substancje: glukoza,
Wszystkie prawa zastrzeżone
Wszystkie prawa zastrzeżone CALIVITA INTERNATIONAL-POLSKA 2006 NIE MA śycia BEZ ENZYMÓW dr Edward Howell ENZYMY TRAWIENNE ENZYMY PRODUKOWANE PRZEZ ŚLINIANKI, śołądek, TRZUSTKĘ I KOMÓRKI JELITA CIENKIEGO,
Układ pokarmowy. podsumowanie
Układ pokarmowy podsumowanie Układ pokarmowy spełnia bardzo waŝne zadanie: przekształca pokarm spoŝywany przez człowieka, dostarczając organizmowi energii i składników odŝywczych, których potrzebuje on
Podczas gotowania część składników przedostaje się do wody. Część składników ulatnia się wraz z parą (głównie witamina C).
Podczas gotowania część składników przedostaje się do wody. Część składników ulatnia się wraz z parą (głównie witamina C). Wzrost temperatury redukuje poziom większości składników odżywczych. Surowy por
ZDROWE JELITA NOWE SPOSOBY PROFILAKTYKI. Poradnik dla pacjenta o diagnozowaniu i leczeniu chorób jelit
ZDROWE JELITA NOWE SPOSOBY PROFILAKTYKI Poradnik dla pacjenta o diagnozowaniu i leczeniu chorób jelit W przypadku choroby nasze jelita mają niewiele możliwości zwrócenia na siebie naszej uwagi. Typowe
CO SKŁADA SIĘ NA ZDROWY TRYB ŻYCIA?
ZDROWY TRYB ŻYCIA ZDROWY TRYB ŻYCIA Jest bardzo ważny dla naszego organizmu. Daje nam zdrowie i lepsze samopoczucie. Zdrowy styl życia to ewidentnie ruch, dbanie o ładną sylwetkę. Jednakże w dzisiejszych
African Mango - recenzja, opis produktu
African Mango - recenzja, opis produktu African mango to popularne obecnie suplementy diety wspomagające odchudzanie, stworzone na bazie pestek afrykańskiego mango. Skutecznie pomagają w utracie nadmiaru
Rodzaje substancji leczniczych
Rodzaje substancji leczniczych Próby kliniczne leków - film Leki na nadkwasotę neutralizujące nadmiar kwasów żołądkowych Leki na nadkwasotę hamujące wydzielanie kwasów żołądkowych Ranitydyna (ranitidine)
10. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych
10. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych Temat: Potrawy typu fast food a żywność przygotowywana w domu. Cele: uświadomienie różnic pomiędzy daniami typu fast food a żywnością przygotowywaną
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. LIPANCREA , j. Ph. Eur. lipazy, kapsułki. Pancreatinum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta LIPANCREA 16 000, 16 000 j. Ph. Eur. lipazy, kapsułki Pancreatinum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ
Higiena układu pokarmowego człowieka.
Literka.pl Higiena układu pokarmowego człowieka. Data dodania: 2006-05-22 12:20:00 Konspekt zawiera wiadomości dotyczące dolegliwości układu pokarmowego człowieka, zasad prawidłowego zywienia, uczniowie
Best Body. W skład FitMax Easy GainMass wchodzą:
Gainery > Model : - Producent : Fitmax Easy GainMass - to produkt przeznaczony jest szczególnie dla sportowców trenujących dyscypliny siłowe, szybkościowo-siłowe oraz wytrzymałościowe. Doskonale dopracowany
Zadania egzaminacyjne obejmujące materiał z klasy II gimnazjum
Zadania egzaminacyjne obejmujące materiał z klasy II gimnazjum Informacje do zadań 1. i 2. A C D B Schemat przedstawia szkielet kończyny górnej. Zadanie 1. (0 2) Podaj nazwy kości oznaczonych literami
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY nr zad. max punktów 1. 4 pkt. A. ośrodek dotyku płat ciemieniowy ośrodek ruchowy płat czołowy ośrodek Wernickiego płat skroniowy
WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH
Dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH Zestaw witamin i składników mineralnych przygotowany w oparciu o doniesienia naukowe oraz przyjęte
1.5. Zasady planowania diet leczniczych na podstawie dziennej racji pokarmowej człowieka zdrowego
DIETETYKA Dariusz Włodarek SPIS TREŚCI Rozdział I. Planowanie i organizacja żywienia dietetycznego 1.1. Zagadnienia sanitarno-higieniczne w żywieniu dietetycznym 1.2. Dobór surowców i technik przyrządzania
TIENS SKONCENTROWANY EKSTARKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH
TIENS SKONCENTROWANY EKSTARKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH TIENS SKONCENTROWANY EKSTRAKT Z DAKTYLI CHIŃSKICH Główny surowiec Skoncentrowanego Ekstraktu z Daktyli Chińskich TIENS to najwyższej jakości owoce głożyny
Przedzabiegowa ankieta anestezjologiczna
SPECJALISTYCZNY NIEPUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ MOTO MED Kazimiera Sikora 25 731 KIELCE, ul. Słoneczna 1 Biuro tel (041) 346-08-50; fax (041) 346-21-00 Przychodnie- ul Słoneczna 1 (041)345-11-47;
Praca kontrolna z biologii LO dla dorosłych semestr IV
Praca kontrolna z biologii LO dla dorosłych semestr IV Poniższa praca składa się z 25 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie zadań
Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów
Zewnątrzwydzielnicza niewydolność Roman Lechowski Katedra Chorób Małych Zwierząt z Klinika, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie Niewystarczajace wytwarzanie enzymów trawiennych przez trzustkę
ZDROWE ODŻYWIANIE Dietetyka Dietetyka to nauka, która bada jak to, co spożywamy wpływa na nasze zdrowie i wydajność organizmu. Bada pewne składniki pożywienia, które mogą wpływać na nasze zdrowie. Na przykład
Konsultacje dietetyczne. biogo.pl
Konsultacje dietetyczne biogo.pl Jesteś tu. Postawiłeś pierwszy kroczek w swojej drodze ku zdrowszemu odżywianiu. Przeprowadzamy konsultacje dietetyczne w zakresie: alergii i nietolerancji pokarmowych
NOPALIN NATURALNE ROZWIĄZANIE PROBLEMÓW METABOLICZNYCH.
NOPALIN NATURALNE ROZWIĄZANIE PROBLEMÓW METABOLICZNYCH Co wiemy o Nopalu? Kaktus z gatunku Opuntia Rośnie w Meksyku i USA, ale spotkać go można również na Wyspach Kanaryjskich Światowa Organizacja Zdrowia
Co to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii
Estabiom junior x 20 kaps + kredki ołówkowe GRATIS!!!
Estabiom junior x 20 kaps + kredki ołówkowe GRATIS!!! Cena: 21,65 PLN Opis słownikowy Dostępność Dostępny w aptece w 24h Opakowanie 20 kaps Postać Kapsułki Producent USP ZDROWIE Rodzaj rejestracji Suplement
MIĘSO, WĘDLINY, RYBY, JAJKA I NASIONA ROŚLIN STRĄCZKOWYCH W DIECIE DZIECKA
MIĘSO, WĘDLINY, RYBY, JAJKA I NASIONA ROŚLIN STRĄCZKOWYCH W DIECIE DZIECKA Wartość odżywcza Żywność z tej grupy należy do grupy produktów białkowych. Białko mięsa, ryb i jaj charakteryzuje sie dużą wartością
Sterydy (Steroidy) "Chemia Medyczna" dr inż. Ewa Mironiuk-Puchalska, WChem PW
Sterydy (Steroidy) Związki pochodzenia zwierzęcego, roślinnego i mikroorganicznego; pochodne lipidów, których wspólnącechą budowy jest układ czterech sprzężonych pierścieni węglowodorowych zwany steranem(cyklopentanoperhydrofenantren)