USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

Transkrypt

1 USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska

2 Zalecana literatura Czajkowski M., Bartczak A., Giergiczny M., Navrud S., Tylicz T., 2014: Providing preference-based support for forest ecosystem service management, Forest Policy and Economics, 39: Hubacek K., Kronenberg J., 2014: Synthesizing different perspectives on the value of urban ecosystem services, Landscape and Urban Planning 109 (1), 1 6 Lupa P., Mizgajski A. 2014: The influence of the data analysis scale on the estimated size of ecosystem services. Ekonomia i Środowisko 4(51): ( ) Lupa P., 2012: Ecosystems local recreational services valuation. Krajenka municipality case study. Ekonomia i Środowisko 2(42): ( ) Łowicki D., Piotrowska S., 2015: Monetary valuation of road noise. Residential property prices as an indicator of the acoustic climate quality. Ecological Indicators, 52: Mizgajski A., Stępniewska M., 2012: Ecosystem services assessment for Poland challenges and possible solutions. Ekonomia i Środowisko 2(42): ( Mizgajski A., Bernaciak A., Kronenberg J., Roo-Zielińska E., Solon J., Śleszyński J. 2014: Development of the ecosystem services approach state of issue in Poland. Ekonomia i Środowisko 4(51): ( ) Ekonomia i Środowisko, 2014, nr 4 (51), materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Sympozjum Świadczenia ekosystemów jako przedmiot badań transdyscyplinarnych ECOSERV 2014, Ekonomia i Środowisko, 2012, nr 2 (42), materiały konferencyjne Ogólnopolskiego Sympozjum Świadczenia ekosystemów jako przedmiot badań transdyscyplinarnych ECOSERV 2012,

3 Formy ochrony przyrody jako wskaźnik dostarczania regulacyjnych i kulturowych usług ekosystemowych Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody:

4 Potencjał do regulacji warunków klimatycznych w skali globalnej w Kampinoskim Parku Narodowym Źródło: Stępniewska, 2015

5 Potencjał do regulacji obiegu biogenów w Kampinoskim Parku Narodowym Źródło: Stępniewska, 2015

6 Potencjał do poprawy jakości wody w Kampinoskim Parku Narodowym Źródło: Stępniewska, 2015

7 Potencjał do kontroli szkodników i przeciwdziałania plagom w Wigierskim Parku Narodowym Źródło: Stępniewska, 2015

8 Potencjał do zapylania i rozprzestrzeniania nasion w Wigierskim Parku Narodowym Źródło: Stępniewska, 2015

9 Wycena usług ekosystemowych dla obszaru Ramsar: Wigierski Park Narodowy Źródło: Centrum UNEP/GRID na zlecenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska,

10 Formy ochrony przyrody jako wskaźnik dostarczania regulacyjnych i kulturowych usług ekosystemowych Wartości chronione w obszarach chronionych wraz z odpowiadającymi im usługami ekosystemowymi Źródło: Mizgajski, Zwierzchowska, Stępniewska, Zajączkowski 2015

11 Źródło: Mizgajski, Zwierzchowska, Stępniewska, Zajączkowski 2015 Formy ochrony przyrody jako wskaźnik dostarczania regulacyjnych i kulturowych usług ekosystemowych

12 Usługi ekosystemowe - interakcją między kapitałem naturalnym, gospodarczym, ludzkim i społecznym Źródło: Costanza i in. 2014

13 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów (1) Kapitał naturalny Wszystkie formy ekosystemów i zasobów naturalnych, które uczestniczą w tworzenia dobrobytu człowieka, ale nie są wytworem jego pracy. Poza tradycyjnie rozumianymi zasobami naturalnymi (takimi jak drewno, woda, zasoby mineralne), do kapitału naturalnego zalicza się także procesy, których wartość nie daje się łatwo określić, np. procesy glebotwórcze, regulacja przepływu wody, biogenów czy ograniczanie przez pokrywę roślinną procesów erozyjnych. (2) Kapitał gospodarczy Zasoby wytworzone przez człowieka, które są wykorzystywane do produkcji innych dóbr i usług. Do tego kapitału zalicza się np.: maszyny, narzędzia, budynki, infrastrukturę.

14 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów (3) Kapitał ludzki Odnosi się do zdrowia, jakości życia i potencjału produkcyjnego poszczególnych ludzi. Elementami tego kapitału są np. zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka, wykształcenie, motywacja i umiejętności. Od nich zależy budowa zdrowego, szczęśliwego społeczeństwa, ale też dostarczenie produktywnej siły roboczej dla rozwoju gospodarczego. (4) Kapitał społeczny System sieci i związków opartych na formalnych i nieformalnych zasadach, które umożliwiają jednostkom lub grupom dostęp do zasobów. Przykłady tego kapitału: struktury prawne i polityczne, stowarzyszenia obywatelskie. Podobnie jak kapitał ludzki, kapitał społeczny odnosi się do społecznego dobrostanu, lecz bierze pod uwagę całe społeczności, a nie indywidualnych ludzi. Sprzyja politycznej stabilności, wydajnemu zarządzaniu oraz sprawiedliwości społecznej.

15 Źródło: wngig.amu.edu.pl

16 USŁUGI ZAOPATRUJĄCE USŁUGI REGULACYJNE USŁUGI KULTUROWE

17 Korzyści z ekosystemów współdziałanie czterech kapitałów (naturalnego, gospodarczego, ludzkiego i społecznego)

18 Ewolucja koncepcji usług ekosystemowych

19 NATURE VOL MAY The value of the world s ecosystem services and natural capital Robert Costanza, Ralph d Arge, Rudolf de Groot, Stephen Farber, Monica Grasso, Bruce Hannon, Karin Limburg, Shahid Naeem, Robert V. O Neill, Jose Paruelo, Robert G. Raskin, Paul Sutton & Marjan van den Belt * We have estimated the current economic value of 17 ecosystem services ( ). For the entire biosphere, the value (most of which is outside the market) is estimated to be in the range of US$ trillion (1012) per year, with an average of US$ 33 trillion per year. Because of the nature of the uncertainties, this must be considered a minimum estimate. Global gross national product total is around US$ 18 trillion per year.

20 Ewolucja koncepcji usług ekosystemowych MEA (Millenium Ecosystem Assesment Milenijna Ocena Ekosystemów) ; Ocena stanu i trendów w ekosystemach Świata oraz usług, które dostarczają; TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity) ; Międzynarodowy projekt obejmujący problematykę ekonomicznego znaczenia strat w ekosystemach i bioróżnorodności spowodowanych działalnością człowieka; IPBES (Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services Międzyrządowa platforma ds. różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych) od 2012; utworzona przez 10. Konferencję Stron Konwencji o różnorodności biologicznej.

21 Działania Unii Europejskiej Strategia bioróżnorodności UE, Cel 2, Działanie 5 Kraje członkowskie rozpoznają i ocenią stan ekosystemów i ich usług do 2014 r., a także wycenią ekonomiczną wartość tych usług oraz będą promować włączenie tych wartości do systemów rachunkowości i raportowania na poziomach Unii Europejskiej i krajowym do 2020 r.