ECOSYSTEM SERVICES IN TOURISM AND RECREATION. REVISITING THE CLASSIFICATION PROBLEM

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ECOSYSTEM SERVICES IN TOURISM AND RECREATION. REVISITING THE CLASSIFICATION PROBLEM"

Transkrypt

1 Economics and Environment 4 (51) 2014 S dyta Woźniak Małgorzata Kowalczyk Marta Derek ECOSYSTEM SERVICES IN TOURISM AND RECREATION. REVISITING THE CLASSIFICATION PROBLEM Sylwia Kulczyk, Ph.D. University of Warsaw Edyta Woźniak, Ph.D. Polish Academy of Sciences Małgorzata Kowalczyk, Ph.D. Institute of Spatial Management and Housing Marta Derek, Ph.D. University of Warsaw correspondence address: Faculty of Geography and Regional Studies Krakowskie Przedmiescie 30, Warszawa skulczyk@uw.edu.pl ŚWIADCZENIA EKOSYSTEMOWE NA POTRZEBY TURYSTYKI I REKREACJI. JESZCZE RAZ O PROBLEMIE KLASYFIKACJI STRESZCZENIE: Na całym świecie obserwuje się rosnące zainteresowanie kulturowymi świadczeniami ekosystemów. Jakkolwiek znaczenie tej grupy świadczeń dla jakości życia ludzkiego jest niepodważalne, ten zakres badań pozostaje słabo rozwinięty tak pod względem metodycznym jak i teoretycznym. Turystyka i rekreacja są zazwyczaj włączane do grupy świadczeń kulturowych. Jednakże nie bazują one wyłącznie na potrzebach duchowych; obejmują również konsumpcję różnego typu zasobów przyrodniczych. Celem artykułu jest analiza relacji między turystyką i rekreacją a różnymi kategoriami świadczeń ekosystemowych. Dla określenia wagi ośmiu wydzieleń drugiego poziomu klasyfikacji CICES dla turystyki i rekreacji posłużono się metodą analizy hierarchicznej. Analiza została przeprowadzona przez ekspertów reprezentujących geografię fizyczną oraz geografię turyzmu. Badanie potwierdziło, że turystyka i rekreacja bazują na zróżnicowanym spektrum świadczeń ekosystemowych, nie powinny być zatem traktowane jako świadczenie per se. SŁOWA KLUCZOWE: turystyka i rekreacja, świadczenia ekosystemowe, klasyfikacja

2 E E 85 Introduction Millenium ecosystem assessment. Ecosystems and human well-being. Synthesis Ecosystem services: multiple classiication systems are needed

3 86!" #$ %!& '( ) *+,-. /0,) Ta b l e 1 Position of tourism and recreation in different classifications of ecosystem services C :;<;1 = > 78?@43A 29B@;6@;27489 D;68F of material aspects Recognition of nonmaterial aspects The value of the world s ecosystem services and natural capital, A typology for the classiication, description and valuation of ecosystem functions, goods and services The Millenium Ecosystem Assessment Classiication of ecosystem services: Problems and solutions What are ecosystem services? The need for standardized environmental accounting units Common International Classiication of the Ecosystem Services v.4.3 Source: after: M. Kowalczyk, S. Kulczyk, Ecosystem services in tourism research. Case study of aquatic recreation, Ekonomia i Środowisko 2012 no. 2(42), p. 203, changed. Method Towards a common international classiication of ecosystem services (CICES) for integrated environmental and economic accounting (Draft V1) The analytic hierarchy process

4 GHIJIKLHMJ NIJLHO MPQ GPRLTIPUVPWMJ XMPMKVUVPW 87 Developing an evaluation model for destination attractiveness: Sustainable forest recreation tourism in Taiwan Mapping recreation and ecotourism as a cultural ecosystem service. An application at the local level in Southern ChileOcena atrakcyjnoci krajoznawczej destynacji eglarskich z wykorzystaniem metody AHP Implementing the analytic hierarchy process as a standard method for multi-criteria decision making in corporate enterprises a new AHP excel template with multiple inputs,proceedings of the international symposium on the analytic hierarchy process Why the magic number seven plus or minus two

5 88 YZ[\[]^Z_ `\a Y\b^c[\]d\e f ghij k lmif Ta b l e 2 CICES classification 1st and 2nd level nopqrst urvrwrst Source: Common international classification, op. cit. Results

6 xyz{z }y~{ z{}y ~ xƒ} z ~{ ˆ~~ 89 NUTRITION Š F i g u r e 1 The results of AHP analysis weight ŒŒŒ ŒŒŽ ŒŒ ŒŽ ŒŒ ŒŽ Œ Œ Œ Ž CICESdivision MATERIALS ENERGY MEDIATIONOFWASTES MEDIATIONOFFLOWS MAINTENANCE 0,07 0,05 0,06 0,05 0,06 PHYSICALINTERACTIONS 0,32 SPIRITUALINTERACTIONS 0,28 e 1...e5 landscape ecologists, t1...t5 tourism geographers. š The results of AHP analysis the individual judgments e 1...e5 landscape ecologists, t1...t5 tourism geographers. Source: own elaboration.

7 90 œžÿž Ÿ œÿ žÿ Ÿ ª«Discussion What are ecosystem services? The need for standardized environmental accounting unitsclassiication of ecosystem services: problems and solutions Ecosystem services: classiication for valuation Applying the ecosystem services concept to poverty alleviation: the need to disaggregate human well-being Ecosystem services multiple classiication systems are needed

8 ±²³ ³µ ² ³ ²¹ º» ±º¼ ½³º¾ ºÀ Á º µ ¾ ºÀ 91 F i g u r e 3 Ecosystem services concept ecological approach. b = benefit Source: own elaboration. F i g u r e 4 Ecosystem services concept social approach. T&R = tourism and recreation b = other benefits Source: own elaboration. The diversity of the ecosystem services concept and its implications for their assessment and management

9 92 ÂÃÄÅÄÆÇÃÈ ÉÅÊ ÂÅËÇÌÄÅÆÍÅÎ Ï ÐÑÒÓ Ô ÕÖÒÏ Conclusions The research was funded by the National Science Centre on the basis of a decision DEC-2012/ 07/B/HS4/ Landscape Services as a bridge between landscape ecology and sustainable development Cultural ecosystem services provided by landscapes. Assessment of heritage values and identity A classiication of landscape services to support local landscape planning A typology for the classiication, description and valuation of ecosystem functions, goods and services

THE USE OF INTEGRATED ENVIRONMENTAL PROGRAMME FOR ECOSYSTEM SERVICES ASSESSMENT

THE USE OF INTEGRATED ENVIRONMENTAL PROGRAMME FOR ECOSYSTEM SERVICES ASSESSMENT Economics and Environment 4 (51) 2014 A A izgajski Małgorzata Stępniewska Jacek Tylkowski THE USE OF INTEGRATED ENVIRONMENTAL PROGRAMME FOR ECOSYSTEM SERVICES ASSESSMENT Prof. Andrzej Kostrzewski, Ph.D.

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Description Master Studies in International Logistics is the four-semesters studies, dedicate

Bardziej szczegółowo

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska MAES - Grupa Robocza UE ds. Rozpoznania i oceny ekosystemów i ich usług (EU Working Group on Mapping and assessment of ecosystems and their services) European

Bardziej szczegółowo

3.

3. 1 2 3 4. :.1 1392 1390..2 m.adib@sbu.ac.ir 3. mkzadeh@gmail.com ) 1385 15. (..4 yousefi.mary@gmail.com....... 134. 22. 1347 1389 1391. 1392. .. 1392 1389.. 5... 6 : (4 (3 (2 (1 (5 (10 (9 (8 (7 (6 (14 (13

Bardziej szczegółowo

Wiejskie organizacje pozarządowe

Wiejskie organizacje pozarządowe Wiejskie organizacje pozarządowe Rural Non-Governmental Organisations Editor Maria Halamska Institute of Rural and Agricultural Development Polish Academy of Sciences Warsaw 2008 Wiejskie organizacje pozarządowe

Bardziej szczegółowo

Działania w dziedzinie klimatu, środowisko, efektywna gospodarka zasobami i surowce

Działania w dziedzinie klimatu, środowisko, efektywna gospodarka zasobami i surowce HORIZON 2020 - THE FRAMEWORK PROGRAMME FOR RESEARCH AND INNOVATION (2014-2020) 2020) Challenge 5 Climate action, environment, resource efficiency and raw materials INFORMAL DRAFT 1 Copyright KPK PB UE

Bardziej szczegółowo

Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce

Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce Katarzyna Zawalińska Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2009 SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska Zalecana literatura Czajkowski M., Bartczak A., Giergiczny M., Navrud S., Tylicz T., 2014: Providing preference-based support for forest ecosystem service management,

Bardziej szczegółowo

Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia

Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia Katedra Rynku Transportowego Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia dr Marcin Wołek Department of Transportation Market University of Gdansk Warsaw,

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Recent Developments in Poland: Higher Education Reform Qualifications Frameworks Environmental Studies

Recent Developments in Poland: Higher Education Reform Qualifications Frameworks Environmental Studies 544524-TEMPUS-1-2013-1-PL-TEMPUS-SMHES Qualifications Frameworks for Environmental Studies at Ukrainian Universities Recent Developments in Poland: Higher Education Reform Qualifications Frameworks Environmental

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH Studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność PROGRAM OF BACHELOR STUDIES IN Description The objective of the studies is to train an expert in international

Bardziej szczegółowo

PL-DE data test case. Kamil Rybka. Helsinki, November 2017

PL-DE data test case. Kamil Rybka. Helsinki, November 2017 PL-DE data test case Kamil Rybka Helsinki, 13-14 November 2017 1 1 st step PL Data mapping 2 1 st step PL Data mapping PL Kod mspdata sztuczne wyspy, konstrukcje i urządzenia W other-islands transport

Bardziej szczegółowo

Spatial planning in floodplains in mountain catchments of different row, in the basin of the Upper Vistula and the Upper and Central Odra

Spatial planning in floodplains in mountain catchments of different row, in the basin of the Upper Vistula and the Upper and Central Odra Warsaw, October 15-16, 2015 Spatial planning in floodplains in mountain catchments of different row, in the basin of the Upper Vistula and the Upper and Central Odra Paweł Franczak 1, Karolina Listwan-Franczak

Bardziej szczegółowo

PhD Programme in Sociology

PhD Programme in Sociology PhD Programme in Sociology The entity responsible for the studies: Faculty of Social Sciences, University of Wroclaw Name of the programme: PhD Programme in Sociology Duration of studies: 4 Years The form

Bardziej szczegółowo

Number of hours teaching hours practical classes. others 1

Number of hours teaching hours practical classes. others 1 Faculty of Economics and Social Sciences Course: Agri-food Economics and Trade (Start date: academic year 2019/2020) Subject Number of credits Total lectures Number of hours teaching hours practical classes

Bardziej szczegółowo

Eugeniusz Koś micki Zrównoważony rozwój w warunkach globalizacji gospodarki. Podstawowe problemy teoretyczne i polityczne

Eugeniusz Koś micki Zrównoważony rozwój w warunkach globalizacji gospodarki. Podstawowe problemy teoretyczne i polityczne Eugeniusz Koś micki Zrównoważony rozwój w warunkach globalizacji gospodarki Podstawowe problemy teoretyczne i polityczne Białystok Poznań 2009 3 copyright by: Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów

Bardziej szczegółowo

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Projekt finansowany Fundusze Europejskie z budżetu państwa dla rozwoju oraz ze Polski środków Wschodniej Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Prof. Peter Nijkamp (Tinbergen Institute, Jheronimus Academy of Data Science, 's-hertogenbosch, The Netherlands )

Prof. Peter Nijkamp (Tinbergen Institute, Jheronimus Academy of Data Science, 's-hertogenbosch, The Netherlands ) Prof. Peter Nijkamp (Tinbergen Institute, Jheronimus Academy of Data Science, 's-hertogenbosch, The Netherlands ) AMU Course Programme May 2018 Course: Modern trends in economic geography studies The course

Bardziej szczegółowo

IMPLEMENTATION AND APLICATION ASPECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT. Scientific monograph edited by Edyta Sidorczuk Pietraszko

IMPLEMENTATION AND APLICATION ASPECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT. Scientific monograph edited by Edyta Sidorczuk Pietraszko IMPLEMENTATION AND APLICATION ASPECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT Scientific monograph edited by Edyta Sidorczuk Pietraszko SPIS TREŚCI WSTĘP Edyta Sidorczuk Pietraszko... 9 Rozdział 1. Metody pomiaru zrównoważonego

Bardziej szczegółowo

Wojciech Budzianowski Consulting Services

Wojciech Budzianowski Consulting Services From the SelectedWorks of Wojciech Budzianowski 2017 Wojciech M. Budzianowski Available at: https://works.bepress.com/wojciech_budzianowski/114/ is the at, Wrocław, Poland. He is also an Associate Professor

Bardziej szczegółowo

What our clients think about us? A summary od survey results

What our clients think about us? A summary od survey results What our clients think about us? A summary od survey results customer satisfaction survey We conducted our audit in June 2015 This is the first survey about customer satisfaction Why? To get customer feedback

Bardziej szczegółowo

PIOTR BtljDOWSKI ZOFIA SZWEDA-LEWANDOWSKA WOBEC. I STARZENIA Sil; W POLSCE W LATACH

PIOTR BtljDOWSKI ZOFIA SZWEDA-LEWANDOWSKA WOBEC. I STARZENIA Sil; W POLSCE W LATACH PIOTR BtljDOWSKI ZOFIA SZWEDA-LEWANDOWSKA POLITYKA WOBEC STAROSCI I STARZENIA Sil; W POLSCE W LATACH 2015-2035 ASPEKTY TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE WARSZAWA 2016 Spis tresci WSTIJP 9 1.ZMIANY STRUKTURY DEMOGRAFICZNEJ

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent

Bardziej szczegółowo

WULS Plant Health-Warsaw Plant Health Initiative Regpot (EU FP7)

WULS Plant Health-Warsaw Plant Health Initiative Regpot (EU FP7) SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO W WARSZAWIE Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu WULS Plant Health-Warsaw Plant Health Initiative Regpot -2011-1 (EU FP7) SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA

Bardziej szczegółowo

Specjalność: Kształtowanie środowiska przyrodniczego Speciality: Forming of natural environment I rok

Specjalność: Kształtowanie środowiska przyrodniczego Speciality: Forming of natural environment I rok Specjalność: Kształtowanie środowiska przyrodniczego Speciality: Forming of natural environment I rok Studia licencjackie Undegraduate studies (BA) Wstęp do geografii fizycznej Introduction of physical

Bardziej szczegółowo

ś ść ő ś ś ń Í ś Ż ś Ó ś ś ś Ż Ż Ż ś ść ść Ć Ż ś Ó Ć ś Ć Ć Ć ś ś ś ś Ż Ż ń ś

ś ść ő ś ś ń Í ś Ż ś Ó ś ś ś Ż Ż Ż ś ść ść Ć Ż ś Ó Ć ś Ć Ć Ć ś ś ś ś Ż Ż ń ś é Ś Ś Ś ŁĄ ń ľ ś ń ś ś ń Í Ż ś ś Í Ż Ć Ć ś ś ś ś ń Ż ń ś ś Ć ś Ć ś ń Ć ś ś ń Ż ś ś ść ő ś ś ń Í ś Ż ś Ó ś ś ś Ż Ż Ż ś ść ść Ć Ż ś Ó Ć ś Ć Ć Ć ś ś ś ś Ż Ż ń ś ś ć ś ś ś ś ś Í ś ś ś ś Ć ć ś ś ś ś ś Í Ż ń

Bardziej szczegółowo

Specjalność: Geoinformacja Speciality: Geoinformation I rok SEMESTR ZIMOWY - I

Specjalność: Geoinformacja Speciality: Geoinformation I rok SEMESTR ZIMOWY - I Specjalność: Geoinformacja Speciality: Geoinformation I rok Studia licencjackie Undegraduate studies (BA) SEMESTR ZIMOWY - I Wstęp do geografii fizycznej Introduction to physical geography 15 zal. 2 Wstęp

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa. Misja nauczyciela nauczycieli / 13. Wstęp / 27

Spis treści. Przedmowa. Misja nauczyciela nauczycieli / 13. Wstęp / 27 Spis treści Przedmowa. Misja nauczyciela nauczycieli / 13 Wstęp / 27 I II III Edukacja nauczycieli w kontekście wyzwań XXI stulecia / 51 Wstęp / 53 Megatrendy / 53 Wyzwania XXI wieku / 55 O reformie systemu

Bardziej szczegółowo

Ó ż ż Ść ż ż ć ż ż Ś Ść Ó

Ó ż ż Ść ż ż ć ż ż Ś Ść Ó Ć ż Ą Ą Ó Ł Ś Ł Ó Ś Ó ż ż Ść ż ż ć ż ż Ś Ść Ó Ó Ł ź ć ż Ść ż ż ż ż Ś ż ć ż ż Ś ć Ś Ś ż ć ż ż Ż Ż Ż Ś Ż Ś Ą Ó ź ź Ł Ż ź ź ź ż ż Ż ż ż ć ż Ś ż Ą ź ć ż Ł ć ż ż Ą Ł ż ż ż ź ż ć Ą ż Ś ź ż ż ż ż ć Ź ć ż ć ż

Bardziej szczegółowo

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I LOGISTYKI PLANY I PROGRAMY STUDIÓW STUDY PLANS AND PROGRAMS KIERUNEK STUDIÓW FIELD OF STUDY - LOGISTYKA - LOGISTICS Studia stacjonarne pierwszego stopnia - wg specjalności

Bardziej szczegółowo

Leszek Klank. Sukcesja gospodarstw rolnych w Polsce

Leszek Klank. Sukcesja gospodarstw rolnych w Polsce Leszek Klank Sukcesja gospodarstw rolnych w Polsce Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2006 SPIS TREŚCI Wstęp 9 Rozdział 1. Sukcesja gospodarstw rolnych. Zagadnienia ogólne

Bardziej szczegółowo

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW WYDZIAŁ MECHANICZNY PLANY I PROGRAMY STUDIÓW STUDY PLANS AND PROGRAMS KIERUNEK STUDIÓW FIELD OF STUDY - INŻYNIERIA ŚRODOWISKA - ENVIRONMENTAL ENGINEERING Studia stacjonarne drugiego stopnia - wg specjalności

Bardziej szczegółowo

Ś

Ś ź Ś ź Ż Ż Ż Ż ć Ś Ó Ń ć ć Ż Ż Ż Ż ń ć Ż Ż Ż Ż Ą Ś ć Ź Ż ć ć Ż ć ć Ż Ż Ż Ż Ż ć Ó Ó ź Ż Ż ź ź Ś Ż ć Ż ć ć Ą Ż ź Ż ź Ż ć Ż Ż Ż Ź Ż Ż ź ć ć ć ć Ż ć ć ć ć Ż Ż ź ź Ż Ż Ś ć Ź ć ć ć ć ć Ż ć ć ć ć ć Ż ć ć ć Ż Ń

Bardziej szczegółowo

Ó Ż Ń Ń ć ż ć Ż Ż ć ż Ż ć

Ó Ż Ń Ń ć ż ć Ż Ż ć ż Ż ć ż ż Ą ż Ż Ć Ó Ż Ń Ń ć ż ć Ż Ż ć ż Ż ć Ż ć Ż ć Ż Ó Ż ć Ó Ą ż ć Ż Ż ć ż ć Ż ć Ż Ż Ż Ż Ż Ż Ó Ż Ż Ó Ż Ż Ś Ś Ś ż Ż Ś Ó ż Ż Ż Ń Ż ż ć ż ż ż ż Ń Ś Ó Ż Ś Ż ć Ś Ś ć ż Ś Ą Ż Ś Ń Ń Ś Ż ż Ś ż Ż Ą Ż Ś Ż ż Ś ć Ś Ś Ż

Bardziej szczegółowo

"Strategic management in organizations XXI Century"

Strategic management in organizations XXI Century INTERNATIONAL CONFERENCE "Strategic management in organizations XXI Century" On the days:15 th -17 th of September 2016 in Gdansk POLAND Organizator: Groupivg.com e-mail: biuro@groupivg.com www.groupivg.com

Bardziej szczegółowo

Ż ż Ź ś ż ż ś Ą Ą Ź ż Ż ś ż ż Ż Ż ż ć ś ś ć ć Ń ź ś Ż ć ż ż ś ś ś

Ż ż Ź ś ż ż ś Ą Ą Ź ż Ż ś ż ż Ż Ż ż ć ś ś ć ć Ń ź ś Ż ć ż ż ś ś ś ś ż ź ż ś Ż ż Ź ś ż ż ś Ą Ą Ź ż Ż ś ż ż Ż Ż ż ć ś ś ć ć Ń ź ś Ż ć ż ż ś ś ś ż ż ś ź Ą ż Ń ż ż ż Ż ź ż ść Ż ś ź ź ś Ś ź ś ś Ą Ż ś Ż ś Ż ś ż ż ś ż ść ś ż ż ś ż ś ż ć ś ś ź ś ż ś ż ź ż ż ź ź Ó ż ć ż ż ż ź

Bardziej szczegółowo

Ą Ą Ś Ń Ć Ó Ą Ą

Ą Ą Ś Ń Ć Ó Ą Ą Ń Ś Ą Ż Ż Ś Ż Ź Ń Ą Ą Ś Ń Ć Ó Ą Ą Ś Ą Ź Ń Ó Ś Ć Ż Ą Ą Ć Ż Ó Ą Ó Ą Ć Ś Ą Ą Ń Ń Ń Ń Ń Ą Ń Ą Ń Ń Ń Ń Ą Ń Ń Ń Ń Ń Ń Ń Ń Ś Ą Ń Ś Ś Ó Ś Ó Ą Ń Ś Ą Ś Ą Ś Ś Ż Ą Ą Ą Ą Ą Ś Ą Ś Ó Ą Ś Ś Ś Ń Ń Ż Ą Ś Ś Ą Ń Ż

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dyplomacji ekonomicznej dla strategii surowcowej

Wsparcie dyplomacji ekonomicznej dla strategii surowcowej Wsparcie dyplomacji ekonomicznej dla strategii surowcowej dr Stanisław Cios, Departament Współpracy Ekonomicznej seminarium: Strategia Surowcowa Polski 26 maja 2014 r., Pałac Staszica, Warszawa Wsparcie

Bardziej szczegółowo

Wiesław Maik. Theoretical-methodological foundations of geographical-urban studies. A study of urban geography methodology.

Wiesław Maik. Theoretical-methodological foundations of geographical-urban studies. A study of urban geography methodology. Wiesław Maik Theoretical-methodological foundations of geographical-urban studies. A study of urban geography methodology. Bydgoszcz 2012 Wiesław Maik Podstawy teoretyczno - metodologiczne studiów geograficzno

Bardziej szczegółowo

STUDIA TURYSTYKI I REKREACJI W POLSCE

STUDIA TURYSTYKI I REKREACJI W POLSCE Zygmunt Jaworski STUDIA TURYSTYKI I REKREACJI W POLSCE Programy i podmioty propozycje standardów Tourism and recreation studies in Poland Syllabuses and subjects propositions of standards Warszawa 2008

Bardziej szczegółowo

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,

Bardziej szczegółowo

POLISH CULTURAL FOUNDATION

POLISH CULTURAL FOUNDATION 177 Broadway Clark, New Jersey 07066 Tel: 732-382-7197 Fax: 732-382-7169 web: www.pcfnj.org e-mail: pcf@pcfnj.org Accept our cordial invitation to JOIN TODAY! Come visit and experience our hospitality.

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE 3 (47) 2007

ZESZYTY NAUKOWE 3 (47) 2007 ZESZYTY NAUKOWE 3 (47) 2007 Warszawa 2007 SPIS TREŚCI I. ŚRODOWISKO, TURYSTYKA I REKREACJA Stefan Korycki ORGANY I INSTYTUCJE OCHRONY PRAWNEJ ŚRODOWISKA W POLSCE... 9 Zbigniew Krawczyk PODRÓŻE KRAJOWE

Bardziej szczegółowo

TELEDETEKCJA ŚRODOWISKA dawniej FOTOINTERPRETACJA W GEOGRAFII. Tom 51 (2014/2)

TELEDETEKCJA ŚRODOWISKA dawniej FOTOINTERPRETACJA W GEOGRAFII. Tom 51 (2014/2) TELEDETEKCJA ŚRODOWISKA dawniej FOTOINTERPRETACJA W GEOGRAFII Półrocznik Tom 51 (2014/2) POLSKIE TOWARZYSTWO GEOGRAFICZNE Oddział Teledetekcji i Geoinformatyki WARSZAWA www.ptg.pan.pl./?teledetekcja_%a6rodowiska

Bardziej szczegółowo

Redakcja naukowa Stanislawa Borkowska i Anna Jawor- Joniewicz. Anna Rogozinska-Pawelczyk Barbara Sajkiewicz Piotr Chmielarz KSZTALTOWANIE

Redakcja naukowa Stanislawa Borkowska i Anna Jawor- Joniewicz. Anna Rogozinska-Pawelczyk Barbara Sajkiewicz Piotr Chmielarz KSZTALTOWANIE Redakcja naukowa Stanislawa Borkowska i Anna Jawor- Joniewicz Anna Rogozinska-Pawelczyk Barbara Sajkiewicz Piotr Chmielarz KSZTALTOWANIE ZAANGAZOWANIA PRACOWNIRÖW W RONTERSCIE ZARZADZANIA RÖZNORODNOSCIA

Bardziej szczegółowo

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I LOGISTYKI PLANY I PROGRAMY STUDIÓW STUDY PLANS AND PROGRAMS KIERUNEK STUDIÓW FIELD OF STUDY - ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI - MANAGEMENT AND PRODUCTION ENGINEERING Studia

Bardziej szczegółowo

Ewa Pancer-Cybulska, tukasz Olipra, Leszek Cybulski, Agata Suröwka TRANSPORT LOTNICZY A REGIONALNE RYNKI PRACY W POLSCE THE IMPACT OF AIR TRANSPORT

Ewa Pancer-Cybulska, tukasz Olipra, Leszek Cybulski, Agata Suröwka TRANSPORT LOTNICZY A REGIONALNE RYNKI PRACY W POLSCE THE IMPACT OF AIR TRANSPORT Ewa Pancer-Cybulska, tukasz Olipra, Leszek Cybulski, Agata Suröwka TRANSPORT LOTNICZY A REGIONALNE RYNKI PRACY W POLSCE THE IMPACT OF AIR TRANSPORT ON REGIONAL LABOUR MARICETS IN POLAND jt^l Wydawnictwo

Bardziej szczegółowo

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska

USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW. Małgorzata Stępniewska USŁUGI GEOEKOSYSTEMÓW Małgorzata Stępniewska MAES digital atlas Źródło: http://biodiversity.europa.eu/maes/maes-digital-atlas MAES - Grupa Robocza UE ds. Rozpoznania i oceny ekosystemów i ich usług (EU

Bardziej szczegółowo

The landscape dimension of green infrastructure for urban areas in Central Europe

The landscape dimension of green infrastructure for urban areas in Central Europe The landscape dimension of green infrastructure for urban areas in Central Europe Marek Degórski Institute Geography and Spatial Organization Polisha Academy of Sciences Andora 2015 Green infrastructure

Bardziej szczegółowo

Związki geografii z innymi naukami

Związki geografii z innymi naukami Podstawowe idee i koncepcje w geografii - Tom 7 Instytut Gospodarki Turystycznej i Geografii Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy Katedra Geografii Społecznej i Regionalnej Uniwersytetu Łódzkiego Związki

Bardziej szczegółowo

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy Definition: WHAT DOES THE SPECIAL ECONOMIC ZONE MEAN? THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IS THE SEPERATED AREA WITH ATTRACTIVE TAX

Bardziej szczegółowo

Demand Analysis L E C T U R E R : E W A K U S I D E Ł, PH. D.,

Demand Analysis L E C T U R E R : E W A K U S I D E Ł, PH. D., Demand Analysis L E C T U R E R : E W A K U S I D E Ł, PH. D., D E P A R T M E N T O F S P A T I A L E C O N O M E T R I C S U Ł L E C T U R E R S D U T Y H O U R S : W W W. K E P. U N I. L O D Z. P L

Bardziej szczegółowo

PLAN STUDIÓW Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Wydział Zarządzania i Ekonomii Inżynieria danych

PLAN STUDIÓW Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Wydział Zarządzania i Ekonomii Inżynieria danych WYDZIAŁ: KIERUNEK: poziom kształcenia: profil: forma studiów: Lp. O/F kod modułu/ przedmiotu* SEMESTR 1 1 O PG_00045356 Business law 2 O PG_00045290 Basics of computer programming 3 O PG_00045352 Linear

Bardziej szczegółowo

ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland

ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland 1957 the first ETICS was applied to residential building in Berlin, Germany the

Bardziej szczegółowo

PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ROZWOJU USŁUG W POLSCE. TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE UWARUNKOWANIA BADAŃ

PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ROZWOJU USŁUG W POLSCE. TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE UWARUNKOWANIA BADAŃ Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 11 PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE POZIOMU ROZWOJU USŁUG W POLSCE. TEORETYCZNE I PRAKTYCZNE UWARUNKOWANIA BADAŃ Dariusz

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie... 13

Spis treści. Wprowadzenie... 13 Spis treści Wprowadzenie... 13 Rozdział I. Przedsiębiorstwo turystyczne we współczesnej gospodarce rynkowej... 17 1.1. Współczesna gospodarka rynkowa i społeczeństwo konsumpcyjne jako środowiska przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

Z-LOG-1070 Towaroznawstwo Commodity Studies. Logistics 1st degree (1st degree / 2nd degree) General (general / practical)

Z-LOG-1070 Towaroznawstwo Commodity Studies. Logistics 1st degree (1st degree / 2nd degree) General (general / practical) MODULE DESCRIPTION Z-LOG-1070 Towaroznawstwo Commodity Studies Module code Module name Module name in English Valid from academic year 2012/2013 MODULE PLACEMENT IN THE SYLLABUS Subject Level of education

Bardziej szczegółowo

Adam Czudec. Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa

Adam Czudec. Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa Adam Czudec Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU RZESZOWSKIEGO RZESZÓW 2009 Spis treści Contents 7 Wstęp 9 1. Przestanki rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa

Bardziej szczegółowo

Ś Ż Ó Ś ż Ó ć ź ż ż Ą

Ś Ż Ó Ś ż Ó ć ź ż ż Ą Ś ż Ż Ż Ś Ż Ó ż ż ż Ą Ś Ż Ó Ś ż Ó ć ź ż ż Ą Ą Ó ż ż Ó Ś Ż Ó ż ż ż Ż Ź ź Ć Ó ż Ż ć Ż ż Ś ć Ś Ś Ż Ą Ż Ż Ó Ż Ż Ś Ż Ż Ź Ż Ż Ż Ę Ś Ż Ż Ś Ó Ż Ż ż Ą Ż Ą Ż Ś Ś ć Ź ć ć Ó ć Ś Ą Ó Ó ć Ż ż Ż Ó ż Ś Ś Ó Ś Ż Ż Ż Ż Ż

Bardziej szczegółowo

Ń Ś Ó Ó Ć Ś ŃŃ Ó Ą

Ń Ś Ó Ó Ć Ś ŃŃ Ó Ą Ń Ó Ń Ń Ś Ń Ą Ń Ą Ź Ź Ą Ś Ż Ń Ć Ń Ń Ń Ń Ń Ś Ó Ó Ć Ś ŃŃ Ó Ą Ń Ń Ź Ś ĄŃ Ż Ń Ą Ć Ś Ą Ą Ń Ó Ą Ą Ś Ó Ą Ń Ą Ą Ą Ą Ń Ą Ś Ś Ą Ń Ą Ć Ó Ą Ś Ń Ą Ą Ą Ą Ń Ą Ń Ą Ą Ą Ą Ż Ż Ś Ń Ń Ń Ó Ó Ś Ż Ó Ą Ń Ń Ń Ń Ń Ą Ą Ń Ą Ń Ą Ą

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

ć ć ź ć ć ć Ść ć ź ź ź ć ź Ą ź

ć ć ź ć ć ć Ść ć ź ź ź ć ź Ą ź ć ć ć ź ć ć ć ć ź ć Ż ź ź ć ć ź ć ć ć Ść ć ź ź ź ć ź Ą ź ć ć ć ć ć ć ź ź Ż ć ć ć ć ć Ś ć ć Ź ć Ś ź ć ź ć ź ć ź ć ź Ź ć ć Ś ź ć ć ź Ć ć ź Ó Ż ć ć ź Ś ź ź ć ć ć ź ć ć ć ć ć ć ć ź ź ć ć ć Ś Ć Ó ź ć ź ć ć

Bardziej szczegółowo

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I LOGISTYKI PLANY I PROGRAMY STUDIÓW STUDY PLANS AND PROGRAMS KIERUNEK STUDIÓW FIELD OF STUDY - LOGISTYKA - LOGISTICS Studia niestacjonarne pierwszego stopnia - wg specjalności

Bardziej szczegółowo

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW

PLANY I PROGRAMY STUDIÓW WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I LOGISTYKI PLANY I PROGRAMY STUDIÓW STUDY PLANS AND PROGRAMS KIERUNEK STUDIÓW FIELD OF STUDY - ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI - MANAGEMENT AND PRODUCTION ENGINEERING Studia

Bardziej szczegółowo

Ą Ź ć ć Ó Ó Ć Ć Ś

Ą Ź ć ć Ó Ó Ć Ć Ś Ł Ł ź Ę Ą Ą Ź ć ć Ó Ó Ć Ć Ś Ł Ą Ą Ó ć ć ć Ś Ś Ó Ś Ó Ó Ó Ó Ó Ó Ó ć Ść Ó Ć ć Ź Ó ć Ó Ó Ó Ś Ź Ó ć ć ć Ł Ć Ź Ó Ó Ś ć Ź ć ć Ć ć ć ć Ź Ó ć Ó Ó Ś Ź Ó Ó Ś Ó ć ć ć Ś Ś Ó Ó Ó ć Ź Ł Ó ć Ś Ś Ó Ó ć Ź ć Ź Ł Ó Ó ć Ź

Bardziej szczegółowo

AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA OBSZARÓW PRZYRODNICZO CENNYCH DLA POTRZEB ICH ZRÓWNOWA ONEGO ROZWOJU

AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA OBSZARÓW PRZYRODNICZO CENNYCH DLA POTRZEB ICH ZRÓWNOWA ONEGO ROZWOJU AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA OBSZARÓW PRZYRODNICZO CENNYCH DLA POTRZEB ICH ZRÓWNOWAONEGO ROZWOJU Tereny wiejskie spełniaj istotn rol w procesie ochrony rodowiska. Dotyczy to nie tylko ochrony zasobów

Bardziej szczegółowo

Ogólne zasady odbywania studenckich ciągłych praktyk zawodowych na kierunku turystyka i rekreacja w Uniwersytecie Łódzkim

Ogólne zasady odbywania studenckich ciągłych praktyk zawodowych na kierunku turystyka i rekreacja w Uniwersytecie Łódzkim Ogólne zasady odbywania studenckich ciągłych praktyk zawodowych na kierunku turystyka i rekreacja w Uniwersytecie Łódzkim 1 1. Studenckie ciągłe praktyki zawodowe na kierunku turystyka i rekreacja w Uniwersytecie

Bardziej szczegółowo

Supergroup ERASMUS-14-Z-Logistics in period from 29-09-2014 to 20-02-2015 Daty zajęć Dzień Od Do Sala Przedmiot Wykładowca Forma zajęć.

Supergroup ERASMUS-14-Z-Logistics in period from 29-09-2014 to 20-02-2015 Daty zajęć Dzień Od Do Sala Przedmiot Wykładowca Forma zajęć. Supergroup ERASMUS-14-Z-Logistics in period from 29-09-2014 to 20-02-2015 Daty zajęć Dzień Od Do Sala Przedmiot Wykładowca Forma zajęć. 07/10 Wt 08:00 13:00.Rejon AON Must week. Lectures 08/10 Śr 08:00

Bardziej szczegółowo

Ś ż Ś ć Ś ż Ą ż Ś Ż ż Ż ć ż ż Ż Ż Ś Ś Ś Ś

Ś ż Ś ć Ś ż Ą ż Ś Ż ż Ż ć ż ż Ż Ż Ś Ś Ś Ś Ą ź Ż ż Ś Ś Ź Ź ć Ś Ż Ś ź Ż Ż Ł Ż Ż Ż Ł Ś Ś Ź ć Ś Ś ż Ś ć Ś ż Ą ż Ś Ż ż Ż ć ż ż Ż Ż Ś Ś Ś Ś ć ć Ś Ść Ż Ó ż Ż Ń Ó ć ż ć ć Ść Ś Ś Ś Ż ć ć ż Ż ż Ż ć Ą Ż Ś Ś ż Ż Ó Ś ż ż Ż ż Ó Ż ć ż ż Ż ż ż Ż ć Ź Ź Ś ż Ść

Bardziej szczegółowo

WNZZ-4052-5/2015 Poznań, 2015-06-18

WNZZ-4052-5/2015 Poznań, 2015-06-18 WNZZ-4052-5/2015 Poznań, 2015-06-18 Dziekan Wydziału Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu ogłasza K O N K U R S na stanowisko adiunkta w Katedrze Higieny Żywienia Człowieka

Bardziej szczegółowo

ć ć Ą ć Ęć Ó Ą ź ć ć ć ć ź ź Ą ć Ę ć ź ć ć ć ź ć ź ć ć ć Ś Ź ź

ć ć Ą ć Ęć Ó Ą ź ć ć ć ć ź ź Ą ć Ę ć ź ć ć ć ź ć ź ć ć ć Ś Ź ź ź Ó ć Ę ć Ó ć ć ć ć Ź ć ź ć ć Ź ć ć ć Ą ć Ęć Ó Ą ź ć ć ć ć ź ź Ą ć Ę ć ź ć ć ć ź ć ź ć ć ć Ś Ź ź ć Ą ć Ą ć ź ć ź ć Ę ć ć Ź ź Ę ć ć ć ć Ę Ę ź ć Ó ć ć ć ć ć ć ć ć ć Ź Ź ć ć ć ź Ę ć ć ć ć Ę Ąć ź Ź ć Ą ć ć

Bardziej szczegółowo