Plan Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu. na lata PROJEKT

Transkrypt

1 Plan Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata PROJEKT

2

3 SPIS TREŚCI Wstęp... 5 Wprowadzenie... 9 Słownik podstawowych pojęć Podmioty ekonomii społecznej (PES) Typologia podmiotów ekonomii społecznej Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Podmioty otoczenia ekonomii społecznej Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR CorporateSocial Responsibility) Diagnoza część opisowa Dane społeczno-gospodarcze Mazowsza Podmioty ekonomii społecznej (PES) Wsparcie ekonomii społecznej Otoczenie instytucjonalne Społeczna odpowiedzialność biznesu Cel ogólny (wizja), cele, priorytety, działania i wskaźniki Misja Cel ogólny Cele szczegółowe Tabela priorytety, działania i wskaźniki Źródła finansowania i realizatorzy planu Monitoring realizacji planu Harmonogram realizacji planu Diagnoza część analityczna. Karty powiatu do planu rozwoju ES na Mazowszu Aneks - Wykaz osób uczestniczących w dotychczasowych pracach Zespołu

4 4

5 WSTĘP Plan Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata jest programem wojewódzkim w zakresie rozwoju ekonomii społecznej. W planie tym szczegółowo nakreślono cele niezbędne dla rozwoju ekonomii społecznej w województwie, opisano sposób ich realizacji oraz rezultaty i wskaźniki. Osiągnięcie ich do roku 2020 jest kluczowe dla rozwoju ekonomii społecznej w województwie. W planie zawarto propozycje konkretnych działań, które mają doprowadzić do osiągnięcia zamierzonych efektów, zgodnie z nowo opracowywaną Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego w oparciu o założenia nowego okresu programowania funduszy UE na lata m.in.: Plan Rozwoju ES został przygotowany w oparciu o obowiązujące przepisy prawa krajowego, - art. 3 ust. 1-3, art. 4 ust. 1, ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, - wytyczne Ministra Pracy i Polityki Społecznej do przygotowania i realizacji wieloletniego regionalnego planu działań na rzecz promocji i upowszechnienia ekonomii społecznej oraz rozwoju instytucji sektora ekonomii społecznej i jej otoczenia w regionie, - Zasady przygotowywania, realizacji i rozliczania projektów systemowych OPS, PCPR oraz Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznych określające rolę ROPS w przygotowaniu i monitorowaniu w projektach systemowych, - Plany Działania dla priorytetu VII na lata 2012 i

6 Plan Rozwoju Ekonomii Społecznej powstał w wyniku działań prowadzonych w projekcie systemowym Razem dla Mazowsza Edukacja w działaniu współfinansowanym przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Poddziałanie Został on przygotowany dwuetapowo. W 2011 r opracowano założenia do Planu. W 2012 r kontynuowano prace i uzupełniono go dołączając opracowanie pełnej diagnozy, uaktualnienie celów do założeń i wskaźników oraz harmonogramu. Prace prowadził zespół zadaniowy, którego skład zaakceptował Zarząd Województwa Mazowieckiego na swoim 84. posiedzeniu w dniu 13 września 2011 r. W skład zespołu weszli: przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego, przedstawiciele Urzędu Wojewódzkiego, przedstawiciele Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej, przedstawiciele Wojewódzkiego Urzędu Pracy, przedstawiciele organizacji pozarządowych, przedstawiciele podmiotów ekonomii społecznej, przedstawiciele Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej, eksperci ds. Ekonomii Społecznej, pracownicy wyższych uczelni. Szczegółowy imienny wykaz osób zaangażowanych w opracowywanie Planu znajduje się w aneksie. Plan Rozwoju Ekonomii Społecznej jest spójny z obecnie obowiązującymi dokumentami rządowymi, strategią polityki społecznej na lata , przyjętą przez Radę Ministrów w dniu 13 września 2005 roku, w zakresie priorytetu 2. Wdrożenie aktywnej polityki społecznej (cel 2.2. Rozwój zatrudnienia socjalnego w celu przywrócenia możliwości zatrudnienia osobom podlegającym wykluczeniu społecznemu oraz cel 2.3. Rozwój form ekonomii społecznej na rzecz pobudzenia aktywizacji zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym) a także w Krajową Strategię Zatrudnienia na lata , zaakceptowaną przez Radę Ministrów w dniu 6 września 2005 roku, 6

7 w zakresie priorytetu Wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy poprzez rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności oraz działań: 8.8. Symulowanie rozwoju zatrudnienia w formach pozarynkowych (celem działania jest tworzenie miejsc pracy w sektorach ekonomii społecznej) i 12. Budowa instytucji finansowych na rzecz rozwoju partnerstwa społecznego (celem działania jest wzmocnienie systemu finansowania organizacji społecznych, działających na rzecz wspierania zatrudnienia w środowisku lokalnym). Dokumenty te są nadal aktualne i wykorzystywane do opracowania sposobów rozwoju ekonomii społecznej w nowym okresie programowania. Plan podlega również szerokim konsultacjom społecznym, których koordynacją zajmuje się MCPS. Ostateczna jego wersja będzie podlegać zatwierdzeniu przez władze samorządu województwa mazowieckiego. Ze względu na znaczenie ekonomii społecznej w przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu i ubóstwu, Plan stanie się podstawą przygotowania Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa mazowieckiego na lata W celu nadania Planowi charakteru dokumentu nie tylko strategicznego, ale również wykonawczego, zawarto w nim harmonogram realizacji oraz opis sposobów monitorowania jego wdrażania w rocznych okresach. Roczne sprawozdanie z monitoringu przedstawione będzie władzom województwa wraz z określeniem planu finansowego na każdy kolejny rok realizacji. Pierwsze plany zgodnie z harmonogramem zostaną opracowane przez MCPS na 2014 rok. W chwili opracowywania niniejszego Planu trwają prace nad Krajowym Programem Rozwoju Ekonomii Społecznej. Przygotowywany dokument zawiera wszystkie niezbędne elementy zapewniające jego spójność z politykami krajowymi w tym obszarze. W Planie uwzględniono również założenia opracowane przez m.st Warszawę w Wieloletnim programie współpracy m.st Warszawy z podmiotami ekonomii społecznej na lata , co zapewnia spójność realizacji działań w województwie mazowieckim. 7

8 Samorząd Województwa Mazowieckiego pełni ważną rolę w rozwoju ekonomii społecznej jako kreator i inicjator regionalnej polityki mającej na celu stymulowanie oraz rozwój sektora ekonomii społecznej. Wzmocnienie roli sektora ekonomii społeczne w rozwoju społeczno-gospodarczym regionu to wyzwanie i jednocześnie szansa dla województwa o tak dużym kapitale ludzkim, społecznym i ekonomicznym. Prezentowany dokument jest przykładem partnerskiej współpracy administracji samorządowej z sektorem organizacji pozarządowych, podmiotami ekonomii społecznej i ich otoczenia. Partycypacyjny proces tworzenia dokumentu o tak ważnej roli dla rozwoju województwa mazowieckiego w obszarze ekonomii społecznej stanowi podstawę do dalszych wspólnych prac nad Planem. Dziękujemy członkom Zespołu za zaangażowanie w prace i zapraszamy podmioty, instytucje oraz mieszkańców Mazowsza do konsultacji założeń Planu i współpracy przy monitorowaniu jego wdrażania. 8

9 WPROWADZENIE Inicjatywy i działania, które odnosiły się do istotnych potrzeb społecznych a jednocześnie stanowiły wyraz odpowiedzialności i przedsiębiorczości w sferze ekonomicznej, w postaci ruchów spółdzielczych, czy towarzystw wzajemnościowych (np. poręczenia, ubezpieczenia) sięgają w historii Polski do czasu zaborów. Idee i wartości, do których odwołuje się współcześnie ekonomia społeczna, nie są zatem zupełnie nowym podejściem do podejmowania aktywności w sferze publicznej. Obecne warunki społeczne, polityczne i gospodarcze wyznaczają jednak perspektywę dla tak zwanej nowej ekonomii społecznej, której początek można łączyć z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, a w szczególności z Inicjatywą Wspólnotową EQUAL, w ramach której powstawały pierwsze spółdzielnie socjalne. Sam termin ekonomia społeczna nie doczekał się jeszcze jednorodnej polskiej definicji. Część ekspertów teoretyków twierdzi, że już sama dziedzina, jaką jest ekonomia zawiera w sobie aspekt społeczny, dotyczy ludzi i jest dla nich. Z definicji zatem zawiera w sobie kontekst społeczny. Dlatego w niektórych opracowaniach i wypowiedziach pojawia się pojęcie gospodarka społeczna jako bardziej adekwatne określenie ekonomii społecznej. Ze względu na wyraźną potrzebę ujednolicenia i uporządkowania zagadnień odnoszących się do ekonomii społecznej zasadne jest konsekwentne stosowanie jednego terminu. Bardziej powszechnym i zakorzenionym w języku polskim, między innymi w związku z nazewnictwem zawartym w Programach Operacyjnych (PO KL, PO FIO), jest termin ekonomia społeczna, dlatego w niniejszym dokumencie używane będzie właśnie to pojęcie. Jest jeszcze jeden powód, dla którego termin ekonomia społeczna nabiera znaczenia i mocy. Niezależnie od teoretycznych podstaw nauki jaką jest ekonomia, praktyka i rzeczywiste działania podejmowane w sferze makro i mikroekonomicznej, często wydają się bardzo odległe od perspektywy społecznej. Miarą sukcesu, postępu, rozwoju częściej stają się wskaźniki związane z zamożnością, produkcją, inwestycjami, infrastrukturą. Trudniejsze do zmierzenia, acz niezmiernie istotne dla jakości życia wskaźniki, takie jak poczucie przynależności, bezpieczeństwa, zaufania, godności, 9

10 odpowiedzialności i inne wartości stanowią raczej dodatek, niż centralną oś działań podejmowanych w sferze ekonomicznej. Dlatego właśnie termin ekonomia społeczna może stanowić przypomnienie, nawoływanie, czy wręcz apel o przywrócenie i wzmocnienie społecznego wymiaru w praktyce prowadzonych działań ekonomicznych. Unikatową cechą ekonomii społecznej, mimo że jej podstawę stanowią wspomniane wyżej wartości, stanowi fakt, że jest ona w wielu aspektach łatwa do zmierzenia. Liczba podmiotów ekonomii społecznej, utworzonych w tych podmiotach miejsc pracy, generowane zyski lub oszczędności to przykładowe wskaźniki świadczące o kondycji ekonomii społecznej w danym regionie. Sprawia to, że włączając ekonomię społeczną do prowadzonej w danym regionie polityki możemy traktować ją jako papierek lakmusowy efektywności i autentyczności podejmowanych działań. Mierzalne i długotrwałe efekty wzmacniania kapitału społecznego (zaufania, zaangażowania, współpracy), budowania partnerskich relacji wśród jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych, biznesu i instytucji aktywnej integracji społecznej, będą możliwe do uchwycenia właśnie poprzez włączenie i wyraźny udział ekonomii społecznej w rozwoju społeczności lokalnych. Ekonomia społeczna nie jest sama w sobie celem, jest drogą, sposobem na to, jak po rozmaitych doświadczeniach wynikających z ustroju socjalistycznego i kapitalistycznego, zapewnić zrównoważony i oparty na wartościach rozwój oraz podnoszenie poziomu jakości życia mieszkańców. Można powiedzieć, że jako kraj jesteśmy w nieustannym procesie budowania polskiego modelu ekonomii społecznej. Działania podejmowane w tym obszarze mają dynamiczny charakter, często różnicuje je specyfika danego regionu. Zróżnicowany jest także przekrój interesariuszy począwszy od rozmaitych grup społecznych, poprzez samorządowe, instytucje publiczne, organizacje pozarządowe, biznes, rząd i parlament na instytucjach europejskich kończąc. Dlatego ważne jest, aby praca nad dokumentem wyznaczającym kierunki rozwoju ekonomii społecznej miała charakter interdyscyplinarny i stanowiła nieprzerwany proces analizy, dialogu i zmian. Z inicjatywy Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej prace nad opracowaniem niniejszego dokumentu, podjęte w 2011 roku, stanowią wyraz uznania potrzeby wielosektorowego dialogu na rzecz rozwoju ekonomii społecznej na Mazowszu. Od 2011 roku rozpoczął się proces budowania Zespołu ds. opracowania Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu do 2020 roku (nazwa wypracowana przez Zespół). Praca nad dokumentem ma charakter wybitnie partycypacyjny i przebiega nie tylko w modelu konsultowania, ale 10

11 także współdecydowania. W roku 2012 Zespół spotkał się siedem razy, ostatnie spotkanie miało miejsce 7 grudnia. Zespół planuje wznowienie prac od stycznia 2013 roku. Wtedy też rozpocznie się faza konsultacji projektu Planu. Partycypacyjny proces opracowywania Planu przyniósł jak do tej pory wiele korzyści związanych nie tylko z zawartością samego dokumentu, ale także wynikających z większej otwartości na współpracę i dialog między kluczowymi interesariuszami ekonomii społecznej. 11

12 SŁOWNIK PODSTAWOWYCH POJĘĆ Podstawę przedstawionych poniżej definicji stanowią zapisy Krajowego Programu na Rzecz Rozwoju Ekonomii Społecznej. Nie wszystkie z nich zostały jednak opisane we wspomnianym dokumencie w sposób jednoznaczny. Członkowie Zespołu ds. opracowania Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu podjęli też polemikę z niektórymi zapisami zaproponowanymi w Programie Krajowym. Ważnym aspektem definicyjnym dla ekonomii społecznej może być także przyjęcie Ustawy o przedsiębiorstwie społecznym. Jednak wobec niejasności związanych z wprowadzeniem w życie tej ustawy niniejszy Plan nie odwołuje się do zapisów proponowanych w jej projekcie. W przypadku jej uchwalenia konieczna będzie aktualizacja definicji zapisanych w Planie. Podmioty ekonomii społecznej (PES) Jednostki organizacyjne i posiadające odrębną osobowość prawną podmioty, które w zależności od swojej funkcji i specyfiki w różnym stopniu łączą cele społeczne z ekonomicznymi. Do podstawowych funkcji tych pomiotów należą: Funkcja prozatrudnieniowa tworzenie warunków do zwiększenia zatrudnienia, szczególnie wśród osób, dla których podjęcie pracy wymaga dodatkowego wsparcia ze względu na sytuację życiową czy zdrowotną. Funkcja wspólnotowa zwiększanie więzi i relacji między członkami lokalnych społeczności oraz zwiększanie zaangażowania i współpracy między mieszkańcami. Funkcja rozwojowa odnosi się do kategorii zrównoważonego rozwoju i dotyczy uwzględniania i wzmacniania w procesach rozwojowych takich obszarów, jak: ekologia, kultura, spójność społeczna itd. 12

13 Typologia podmiotów ekonomii społecznej A. Podmioty o charakterze integracyjnym Jednostki organizacyjne podmiotów sektora publicznego lub pozarządowego, które w związku z realizowanymi przez siebie zadaniami mają umożliwić reintegrację społeczną i zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, tj. Zakłady Aktywności Zawodowej, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Centra Integracji Społecznej, Kluby Integracji Społecznej; formy te nie będą przedsiębiorstwami społecznymi, ale mogą przygotowywać do prowadzenia albo pracy w przedsiębiorstwie społecznym lub być prowadzone jako usługa na rzecz społeczności lokalnej przez przedsiębiorstwa społeczne. B. Podmioty sfery pożytku publicznego Prowadzą działalność ekonomiczną, zatrudniają pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym (działalności gospodarczej). Są to organizacje pozarządowe prowadzące działalność odpłatną i nieodpłatną pożytku publicznego; podmioty te mogą stać się przedsiębiorstwami społecznymi o ile podejmą działalność gospodarczą w określonym zakresie, podejmując również zobowiązania statutowe odnośnie do dystrybucji zysku. C. Podmioty o charakterze rynkowym Tworzone w związku z realizacją celu społecznego, bądź dla których leżący we wspólnym interesie cel społeczny jest racją bytu działalności komercyjnej. Grupę tę można podzielić na podgrupy: spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie, pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim, organizacje wzajemnościowe, kooperatywy. 13

14 D. Przedsiębiorstwa społeczne Mogą nimi zostać podmioty ekonomii społecznej typu B i C (sfery pożytku publicznego i o charakterze rynkowym), o ile podejmą działalność gospodarczą charakteryzującą się przynajmniej jednym z opisanych poniżej kryteriów: świadczenie usług społecznych lub dostarczanie towarów i usług przeznaczonych dla słabszych grup społecznych (dostęp do mieszkań, dostęp ochrony zdrowia, pomoc dla osób starszych lub niepełnosprawnych, włączenie słabszych grup społecznych, opieka nad dziećmi, dostęp do zatrudnienia i szkolenia, zarządzanie sytuacją osób zależnych itp.); przyjęcie sposobów produkcji towarów i usług ukierunkowanych na cel o charakterze społecznym (włączenie społeczne lub zawodowe poprzez dostęp do pracy dla osób w niekorzystnej sytuacji, w szczególności ze względu na ich niskie kwalifikacje lub problemy społeczne albo zawodowe prowadzące do wykluczenia i marginalizacji), a których działalność może dotyczyć towarów i usług innych niż społeczne; przeznaczanie całości zysków z prowadzonej działalności gospodarczej na cele należące do sfer pożytku publicznego. Dotyczy w szczególności organizacji pozarządowych prowadzących działalność gospodarczą i spółek typu not-for-profit. 14

15 Ryc. 1. Schemat przedstawiający typy podmiotów ekonomii społecznej. PODMIOTY EKONOMII SPOŁECZNEJ TYP A. TYP B. TYP C. PODMIOTY O CHARAKTERZE INTEGRACYJNYM PODMIOT SFERY POŻYTKU PUBLICZNEGO PODMIOTY O CHARAKTERZE RYNKOWYM Jeżeli prowadzą działalność gospodarczą spełniającą określone kryteria TYP D. PRZEDSIĘBIORSTWA SPOŁECZNE Źródło: oprac. własne. Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Posiadające odrębną osobowość prawną podmioty lub wydzielone jednostki organizacyjne, których działalność jest w całości dedykowana rozwojowi ekonomii społecznej na określonym terytorium w szczególności poprzez: 15

16 wspieranie osób fizycznych i prawnych w zakresie tworzenia podmiotów ekonomii społecznej, wspieranie już istniejących podmiotów ekonomii społecznej, promocję ekonomii społecznej na danym terytorium, tworzenie i wzmacnianie form partnerskiej współpracy jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych, biznesu i podmiotów ekonomii społecznej w obszarach związanych z ekonomią społeczną. Podmioty otoczenia ekonomii społecznej Posiadające osobowość prawną podmioty oraz jednostki organizacyjne, których działalność nie jest w całości dedykowana ekonomii społecznej, niemniej ze względu na swoją rolę, zadania i potencjał mogą w istotny sposób wpłynąć na rozwój ekonomii społecznej w danym regionie. W tym w szczególności: jednostki samorządu terytorialnego, jednostki organizacyjne pomocy społecznej, instytucje rynku pracy, organizacje pozarządowe, lokalny biznes. Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR Corporate Social Responsibility) (Definicja za Międzynarodową Organizacją Normalizacyjną - ISO) Odpowiedzialność organizacji (biznesowej) za wpływ jej decyzji i działań (produkty, serwis, procesy) na społeczeństwo i środowisko, poprzez przejrzyste i etyczne zachowanie, które: przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, zdrowia i dobrobytu społeczeństwa, bierze pod uwagę oczekiwania interesariuszy, jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami zachowania, jest spójne z organizacją i praktykowane w jej relacjach. 16

17 DIAGNOZA CZĘŚĆ OPISOWA Dane społeczno-gospodarcze Mazowsza Najbardziej charakterystyczną cechą województwa mazowieckiego jest jego zróżnicowanie. Rozpiętość między najniższą wartością stopy bezrobocia w m.st. Warszawa (3,8%) a najwyższą w powiecie szydłowieckim (37,2%) wyniosła w 2011 roku 33,4 pkt. proc. 1 Średnie zarobki w Warszawie w roku 2010 były o 60% wyższe od wysokości zarobków w pozostałych powiatach Województwa. 2 W subregionach (podregionach wg NTS-3) ciechanowsko-płockim, ostrołęcko-siedleckim, radomskim, warszawskim wschodnim i zachodnim mieszka między 631 a 786 tys. mieszkańców, a subregion m. st. Warszawa zamieszkuje ponad 1 mln 704 tys. mieszkańców. 3 Ponad połowa miast województwa jest zlokalizowanych w odległości poniżej 40 km od centrum Warszawy. 4 Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w 2011 roku w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w m. st. Warszawa wyniosła 199,5,a w subregionie ciechanowsko-płockim 70, za: Ocena zasobów pomocy społecznej w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej w 2011 roku dla województwa mazowieckiego, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. 2 za: Raport Praca Wysokiej Jakości. Mechanizmy, instrumenty i rozwiązania dla zwiększenia liczby dobrze płatnych miejsc pracy w województwie mazowieckim, Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym. 3 za: Analiza rozwoju społeczno-gospodarczego istniejących i postulowanych podregionów województwa mazowieckiego, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego, Warszawa Tamże. 17

18 Potrzeby w zakresie pomocy społecznej Wśród rodzin korzystających z pomocy społecznej nie maleje liczba osób długotrwale (ponad 3 lata) z niej korzystających 6. Bezrobocie, będące jedną z głównych przyczyn ubiegania się o świadczenia z pomocy społecznej, ma znaczący wpływ na pogarszanie się warunków socjalno-bytowych osób i rodzin. 7 WAŻNĄ ROLĄ EKONOMII SPOŁECZNEJ MOŻE BYĆ PRZECIWDZIAŁANIE POGŁĘBIAJĄCEMU SIĘ ZRÓŻNICOWANIU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEMU MAZOWSZA. 5 Tamże. cd. 6 za: Bilans potrzeb pomocy społecznej w zakresie pomocy społecznej dla województwa mazowieckiego na 2011 rok, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa Tamże. 18

19 Ryc. 2. Powody korzystania z pomocy społecznej w 2010 r. Ubóstwo Bezrobocie Długotrwała lub ciężka choroba Niepełnosprawność Bezradność w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w Uzależnienia - ogółem Alkoholizm Potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności Klęska żywiołowa lub ekologiczna Bezdomność Przemoc w rodzinie Zdarzenie losowe i sytuacja kryzysowa Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego Narkomania Trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę Sieroctwo Brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo Potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi Liczba rodzin Źródło: Bilans potrzeb pomocy społecznej w zakresie pomocy społecznej dla województwa mazowieckiego na 2011 rok, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa

20 Szczególnie niepokojącym zjawiskiem jest wysoka liczba osób bezrobotnych nieposiadających prawa do zasiłku (84,1%) oraz silne zróżnicowanie terytorialne poziomu bezrobocia w regionie. Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach: szydłowieckim 34,3%, radomskim 27,6% oraz przysuskim 24,8%. Najniższą stopą bezrobocia wyróżniały się: m. st. Warszawa 3,5% oraz powiaty: warszawski zachodni 5,7%, pruszkowski 6,4% oraz grodziski 6,8%. 8 Wśród osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy największą grupę stanowiły osoby bez wykształcenia średniego, długotrwale bezrobotni oraz bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych. 9 Ryc. 3. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w 2009 i 2010 roku. którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrdnienia niepełnosprawni samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia kobiety, które nie podjęły zatudnienia po urodzeniu dziecka do 25 roku życia powyżej 50 roku życia bez doświadczenia bez kwalifikacji zawodowych długotrwale bezrobotni bez wykształcenia średniego Źródło: Rynek pracy województwa mazowieckiego w 2010 roku. Część 1 opisowa, Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie, Warszawa za: Rynek pracy województwa mazowieckiego w 2010 roku. Część 1 opisowa, Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie, Warszawa Tamże. 20

21 ZESTAWIENIE DANYCH PREZENTOWANYCH PRZEZ MAZOWIECKIE CENTRUM POLITYKI SPOŁECZNEJ I WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY WYRAŹNIE WSKAZUJE NA MECHANIZM SPRZĘŻENIA ZWROTNEGO MIĘDZY SYTUACJĄ RODZINNO-BYTOWĄ I POŁOŻENIEM NA RYNKU PRACY. KLIENCI JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH POMOCY SPOŁECZNEJ I INSTYTUCJI RYNKU PRACY TO W WIĘKSZOŚCI TE SAME OSOBY. TAK JAK Z PUNKTU WIDZENIA EFEKTYWNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (JOPS) NIEZBĘDNY JEST ASPEKT AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ, TAK Z PERSPEKTYWY SKUTECZNEJ AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ (IRP) NIEZMIERNIE ISTOTNY JEST WYMIAR ZWIĄZANY Z INKLUZJĄ SPOŁECZNĄ (WŁĄCZENIEM SPOŁECZNYM). niepokojącą tendencją jest szybkie zmniejszanie się ludności w wieku przedprodukcyjnym (o ok. 13% od 1999 r.) i towarzyszący temu wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym (szczególnie duży w aglomeracji warszawskiej i powiatach grodzkich). Mimo tego, iż w województwie mazowieckiem mieszka najwięcej osób młodych (15-29 lat) relatywnie stanowią oni najmniejszy udział procentowy w ogóle ludności (poniżej 22%). 10 Ryc. 4. Odsetek młodych (15-29 lat) w ogólnej liczbie ludności wg województw (w %). Warmińsko-mazurskie Podkarpackie Podlaskie Lubelskie Małopolskie Wielkopolskie Lubuskie Kujawsko-pomorskie Pomorskie Zachodniopomorskie Świętokrzyskie Opolskie Dolnośląskie Śląskie Mazowieckie Łódzkie 20,00% 21,00% 22,00% 23,00% 24,00% 25,00% Źródło: Młodzi 2011, Boni M. (red. naukowa), Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa za: Strategia Rozwoju Woj. Mazowieckiego do roku 2020 (aktualizacja), Samorząd Woj. Mazowieckiego, Warszawa, maj

22 W końcu listopada 2011 r. w urzędach pracy w całej Polsce zarejestrowanych było 730,7 tys. bezrobotnych do 30. roku życia i stanowili oni ponad 38% ogółu bezrobotnych. Zatem blisko czterech na dziesięciu bezrobotnych miało mniej niż 30 lat. Najwięcej młodych bezrobotnych zarejestrowanych było w województwach: mazowieckim, śląskim, małopolskim i podkarpackim. 11 ZARÓWNO PROCENTOWY UDZIAŁ LUDZI MŁODYCH W OGÓLE MIESZKAŃCÓW MAZOWSZA, JAK I NARASTAJĄCY WŚRÓD NICH PROBLEM BEZROBOCIA WSKAZUJĄ NA POTRZEBĘ ADRESOWANIA ADEKWATNYCH, ATRAKCYJNYCH I ALTERNATYWNYCH WOBEC TRADYCYJNEGO ZATRUDNIENIA FORM PODEJMOWANIA AKTYWNOŚCI DO LUDZI MŁODYCH. Kapitał społeczny Kapitał społeczny odnoszący się do zaufania, więzi, poczucia wspólnoty, tożsamości, zaangażowania, współpracy i obywatelskich postaw mieszkańców jest niezwykle ważna kategorią w ekonomii społecznej. Wobec u danych określających poziom i specyfikę kapitału społecznego na Mazowszu możemy odwołać się do badań europejskich oraz prowadzonych na poziomie całego kraju. Ryc. 5. Odsetek osób w wieku 16 lat i więcej ufających innym ludziom Źródło: Diagnoza Społeczna 2011, Rada Monitoringu Społecznego i European Social Survey za: Raport. Młodzi w liczbach; Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa

23 Świadomość społeczna w zakresie ekonomii społecznej Badania w zakresie świadomości i postrzegania ekonomii społecznej wśród mieszkańców Mazowsza nie były do tej pory prowadzone. Nie prowadzono też w tym zakresie badań na poziomie krajowym. Hipotezy dotyczące społecznej świadomości w zakresie ekonomii społecznej wysuwane były podczas prac Zespołu ds. opracowania Planu. Poniżej najczęściej pojawiające się obserwacje w tej dziedzinie: Wiedza na temat ekonomii społecznej obecna jest wśród niszowych grup bezpośrednio zaangażowanych w jej rozwój (niektóre organizacje pozarządowe, instytucje pomocy społecznej i rynku pracy). W dużym stopniu łączy się ona z realizacją projektów PO KL. Wśród ogółu mieszkańców znajomość samego terminu i zagadnień związanych z ekonomią społeczną jest znikoma. Osoby charakteryzujące się wiedzą nt. ekonomii społecznej możne podzielić na grupy, których poglądy można wyrazić stwierdzeniami: Ekonomia społeczna to sposób na efektywne działania w obszarach aktywizacji społecznej i zawodowej, a poniesione na jej rozwój koszty to inwestycja która przyniesie zyski zarówno społeczne, jak i ekonomiczne. Ekonomia społeczna to zbiór bardzo kosztownych przedsięwzięć, kierowanych do osób, które nie są w stanie z nich korzystać. Korzyści czerpią głównie instytucje wsparcia i otoczenia ekonomii społecznej. ZARÓWNO KAPITAŁ SPOŁECZNY, JAK I POZIOM I CHARAKTER ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ W ZAKRESIE EKONOMII SPOŁECZNEJ WYDAJĄ SIĘ KLUCZOWE Z PUNKTU WIDZENIA JEJ ROZWOJU. WYRAŹNIE ZAZNACZA SIĘ BRAK PRECYZYJNYCH I MIARODAJNYCH DANYCH DOTYCZĄCYCH TYCH OBSZARÓW. JAKI JEST POZIOM I SPECYFIKA KAPITAŁU SPOŁECZNEGO MAZOWSZA (TEORETYCY PRZEDMIOTU WSKAZUJĄ NA DWA RODZAJE KAPITAŁU SPOŁECZNEGO POZYTYWNY I NEGATYWNY)? KTÓRE ZE SPOŁECZNYCH, KULTUROWYCH, GOSPODARCZYCH CZY ŚRODOWISKOWYCH ZASOBÓW MAZOWSZA MOGĄ STANOWIĆ PODSTAWĘ DO WZMACNIANIA KAPITAŁU SPOŁECZNEGO? JAKIE SĄ PRZEKONANIA I ZRÓŻNICOWANIE W ZAKRESIE WIEDZY NT. EKONOMII SPOŁECZNEJ WŚRÓD MIESZKAŃCÓW MAZOWSZA? JAKIEGO TYPU PRZEKAZ, WIZERUNEK EKONOMII SPOŁECZNEJ MIAŁBY SZANSĘ WZMOCNIĆ AKCEPTACJĘ, ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE W ROZWÓJ EKONOMII SPOŁECZNEJ? TO TYLKO CZĘŚ Ć PYTAŃ, NA KTÓRE POWINNIŚMY W NAJBLIŻSZYM CZASIE POSZUKAĆ ODPOWIEDZI 23

24 Podmioty ekonomii społecznej (PES) Centra Integracji Społecznej (CIS), Kluby Integracji Społecznej (KIS), Warsztaty Terapii Zajęciowej (WTZ), Zakłady Aktywności Zawodowej (ZAZ) Zgodnie z przyjętym w niniejszym Planie słownikiem należą one do podmiotów ekonomii społecznej typu A podmioty integracji społecznej. Na koniec grudnia 2011 roku w Polsce zarejestrowane były 74 centra integracji społecznej, z czego 6 na Mazowszu z zarejestrowanych CIS-ów było prowadzonych przez samorząd, a 54 przez organizacje pozarządowe 13. Ryc. 6. Stopień przestrzennego nasycenia centrami integracji społecznej wg województw. Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Źródło: Informacja o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej, MPiPS, Warszawa 2012 r. 12 za: Informacja o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej, MPiPS, Warszawa Tamże. 24

25 Na koniec 2010 roku liczba klubów integracji społecznej w Polsce wynosiła 284,z czego 223 kluby prowadziły swoją działalność bez przerwy (bez zawieszenia działalności). 14 Szacunkowo 62% KIS-ów prowadzonych było przez samorządy, a 38% przez organizacje pozarządowe. 15 Na koniec 2010 roku na terenie województwa działało 70 warsztatów terapii zajęciowej, z czego 15 w m. st. Warszawa 16 oraz 4 zakłady aktywności zawodowej. Ryc. 7. Stopień przestrzennego nasycenia klubami integracji społecznej wg. województw. Dolnośląskie 8 Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie 3 Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie 6 Podlaskie 2 Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie 116 Wielkopolskie Zachodniopomorskie Źródło: Informacja o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej, MPiPS, Warszawa Tamże. 15 Tamże. 16 Za: Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej na 2011 rok dla województwa mazowieckiego, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa

26 ZAZ-y na Mazowszu 17 : Galeria Apteka Sztuki Zakład Aktywności Zawodowej (jednostka prowadząca: Stowarzyszenie Otwarte Drzwi ) Warszawa, Rolniczy Zakład Aktywności Zawodowej (jednostka prowadząca: Fundacja Praca dla Niewidomych") Stanisławowo, Zakład Aktywności Zawodowej Pracownia Rzeczy Różnych" (jednostka prowadząca: Fundacja SYNAPSIS) Wilcza Góra, Zakład Aktywności Zawodowej (jednostka prowadząca: Caritas Diecezji Siedleckiej) Siedlce. Organizacje pozarządowe Ogółem na terenie Mazowsza zarejestrowanych jest blisko 15 tys. stowarzyszeń i fundacji. Jednak niemal 2/3 z nich zlokalizowanych jest w Warszawie (9,5%). 18 Z kolei, wg badań GUS w 2008 roku na terenie województwa mazowieckiego zlokalizowanych było najwięcej, bo aż 10,2 tys. organizacji (8,2 tys. stowarzyszeń i 2 tys. fundacji), co stanowiło 14% ogółu organizacji w kraju. Niemal połowa z nich (46%) miała swoje siedziby na terenie Warszawy (4,7 tys.). Aż 65% organizacji prowadziło działalność o zasięgu ogólnokrajowym lub międzynarodowym (przy średniej dla kraju 21%). Województwo mazowieckie było również siedzibą 34% wszystkich fundacji (z czego 6 na 10 miało swoją siedzibę w Warszawie). 19 Organizacje zlokalizowane na terenie województwa mazowieckiego są najbardziej zasobne w środki finansowe. Ich średnie przychody przewyższają nawet nieco wartość produkcji per capita, co jest ewenementem w skali kraju za: 18 Polskie organizacje pozarządowe Najważniejsze pytania, podstawowe fakty, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa Wstępna informacja nt. wyników Badania stowarzyszeń, fundacji i organizacji społecznych (SOF-1) zrealizowanego w 2009 roku, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa Stowarzyszenia, fundacje i społeczne podmioty wyznaniowe, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa

27 Na terenie województwa mazowieckiego zlokalizowanych jest najwięcej organizacji pozarządowych działających w sferze pomocy społecznej i socjalnej. W porównaniu do pozostałych województw najwięcej mazowieckich organizacji non-profit wydatkowało również swoje statutowe środki finansowe na pomoc społeczną i socjalną. Działalność odpłatna i gospodarcza organizacji pozarządowych Od kilku już lat podstawową formułą działalności ekonomicznej organizacji stała się odpłatna działalność statutowa, zdefiniowana w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jednak z rozwiązania tego korzysta wciąż zaledwie jedna na 10 organizacji. Co więcej, o ile do niedawna jej popularność rosła, o tyle w ciągu ostatnich dwóch lat doszło do odwrócenia tego trendu sektor wyraźnie wycofuje się z tego rodzaju aktywności. Jeszcze mniej powszechna jest działalność gospodarcza (prowadzona przez jedną na 20 organizacji), jednak to właśnie ona częściej przynosi stowarzyszeniom i fundacjom rzeczywiście duże pieniądze. Warto jednak zauważyć, że część organizacji pobiera opłaty za swoje usługi, choć nie prowadzi działalności ekonomicznej w żadnej z wyżej wymienionych form. Wyniki badania wskazują więc na przesuwanie się sektora pozarządowego w niesprecyzowaną żadnymi przepisami szarą strefę nierejestrowanych płatności za usługi. Coraz więcej z nich pobiera opłaty za usługi, ale coraz mniej czyni to oficjalnie. 21 W przypadku ponad połowy organizacji prowadzących działalność gospodarczą (56% lub ok. 3% ogółu organizacji) przedmiot tej działalności w całości lub w dużej części pokrywa się z ich działalnością statutową. W jednym na trzy przypadki (ok. 2% ogółu organizacji) obszary te pokrywają się częściowo. Tylko jedna na 10 organizacji przedsiębiorców stwierdza wyraźnie, że te sfery są u nich całkowicie oddzielone. Większość organizacji angażujących się w działalność gospodarczą (60%) nie zanotowała w ostatnim roku znaczących zysków z tego tytułu, ale też nie poniosła strat. Blisko 30% zadeklarowało znaczący zysk (przekraczający 10% ogółu przychodów organizacji), a 7% znaczącą stratę Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych, Stowarzyszenie Klon/Jawor Tamże. 27

28 Wśród organizacji prowadzących działalność gospodarczą połowa (51%) planuje ją rozwinąć, a 41% utrzymać na podobnym poziomie, jak w chwili badania. Ok. 2% chce zmniejszyć jej skalę lub w ogóle ją zakończyć, ewentualnie zawiesić, 6% nie potrafi sprecyzować swoich planów w tej dziedzinie. Plany rozwoju odpłatnej działalności nie dla zysku ma 39% organizacji ją prowadzących, a 47% nie chce zmieniać jej skali. Tylko 1% nosi się z zamiarem zamknięcia bądź zawieszenia lub ograniczenia działalności odpłatnej, ale aż 10% nie ma żadnych sprecyzowanych planów związanych z tą działalnością. 23 Ryc. 8. Obszary działalności ekonomicznej organizacji w 2010 roku. działalność szkoleniowa 37% organizacja i obsługa imprez 24% działalność usługowo-handlowa 19% inna 17% działalność wydawnicza 17% działalność turystyczna lub transportowa 8% wynajem/dzierżawa pomieszczeń 7% działalność produkcyjna 3% 0% 10% 20% 30% 40% Źródło: Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych, Stowarzyszenie Klon/Jawor Tamże. 28

29 Ryc. 9. Wykaz organizacji pozarządowych prowadzących działalność gospodarczą na Mazowszu wg powiatów (nie wszystkie nazwy powiatów zmieściły się na liście, wykaz jest alfabetyczny). Źródło: Analiza sytuacji podmiotów ekonomii społecznej na Mazowszu, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej Warszawa DANE DOTYCZĄCE ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH WSKAZUJĄ NA DUŻY POTENCJAŁ TEGO SEKTORA NA MAZOWSZU. JEDNOCZEŚNIE TAKŻE W TYM PRZYPADKU WYRAŹNE JEST SILNE ZRÓŻNICOWANIE MIĘDZY WARSZAWĄ A POZOSTAŁĄ CZĘŚCIĄ WOJEWÓDZTWA. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA I ODPŁATNA ORGANIZACJI NIE STANOWI POWSZECHNEJ FORMUŁY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI, W SZCZEGÓLNOŚCI POZA CENTRALNĄ CZĘŚCIĄ WOJEWÓDZTWA. NIEPOKOJĄCA JEST TENDENCJA ROZMYWANIA FORMY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI, Z TYTUŁU PROWADZENIA KTÓREJ ORGANIZACJE POBIERAJĄ OPŁATY. 29

30 Spółdzielnie Według danych GUS z końca 2005 roku, w Polsce zarejestrowanych jest dziś nieco ponad 18 tys. spółdzielni. Jednak część z nich w praktyce nie prowadzi działalności. Krajowa Rada Spółdzielcza szacuje liczbę aktywnych spółdzielni w Polsce na około 12 tys. podmiotów. Najwięcej spółdzielni zarejestrowanych jest na Mazowszu 2,3 tys. (wiąże się to z faktem, że w stolicy koncentrują się spółdzielnie o zasięgu ogólnokrajowym). Jeśli mierzyć wielkość sektora spółdzielczego przeciętną liczbą spółdzielni w gminie, województwo mazowieckie zajmuje drugie miejsce w Polsce (po woj. zachodniopomorskim), jednak po wyłączeniu z analizy Warszawy Mazowsze pod względem liczby spółdzielni w gminie znajduje się na 12 miejscu. Można więc powiedzieć, że mazowieckie spółdzielnie koncentrują się przede wszystkim w Warszawie za: Kondycja, potrzeby i bariery podmiotów ekonomii społecznej na Mazowszu oraz ich współpraca z instytucjami administracji publicznej, Desk research, FISE

31 Ryc. 10. Udział poszczególnych typów podmiotów wśród aktywnych spółdzielni. Źródło: Kondycja, potrzeby i bariery podmiotów ekonomii społecznej na Mazowszu oraz ich współpraca z instytucjami administracji publicznej, op. cit. Spółdzielnie socjalne Z rejestru prowadzonego przez Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych wynika, że na Mazowszu są zarejestrowane 53 spółdzielnie socjalne Ryc. 11. Przyrost spółdzielni socjalnych w 2011 roku Źródło: INFORMACJA o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r.o spółdzielniach socjalnych za okres r., Departament Pożytku Publicznego. 31

32 Dotacje z Funduszu Pracy i PFRON Osobom zainteresowanym podjęciem działalności w formie spółdzielni socjalnej przysługuje prawo ubiegania się o jednorazową dotację ze środków Funduszu Pracy na podjęcie działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 4-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia na każdego członka założyciela spółdzielni socjalnej oraz 3-krotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia na każdego członka przystępującego do już istniejącej spółdzielni socjalnej (art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy). Osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o dotacje z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W latach w województwie mazowieckim z PFRON nie przeznaczono środków na dotacja na utworzenie spółdzielni socjalnej. 25 Ryc. 12. Wydatki z Funduszu Pracy w roku 2010 w ujęciu wojewódzkim. Źródło: Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za okres r., op. cit. 25 za: INFORMACJA o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za okres r., op. cit. 32

33 Problemy spółdzielni socjalnych Najważniejsze wewnętrzne problemy spółdzielni (region centralny) - konflikty wewnętrzne, - nierównomierna aktywność członków spółdzielni. Najważniejsze zewnętrzne problemy spółdzielni (region centralny) - trudności w pozyskiwaniu zadań na rynku komercyjnym, lub zadań zleconych przez administrację publiczną, - zrozumienia dla problemów spółdzielczości socjalnej i zainteresowania ze strony władz lokalnych. 26 Organizacje wzajemnościowe, kooperatywy, spółki not-for-profit, inne podmioty W trakcie, prowadzonej na potrzeby opracowania niniejszego dokumentu, analizy zastanych danych dotyczących podmiotów ekonomii społecznej działających na terenie Mazowsza nie udało się zgromadzić aktualnych, miarodajnych i wiarygodnych danych. Istnieje potrzeba przeprowadzenia przekrojowych badań w tym zakresie uwzględniających rozmaite formy działań w obszarze ekonomii społecznej. Wydaje się zasadne rozszerzenie badań w tym zakresie na inicjatywy i działalność grup nieformalnych, które realizują założenia ekonomii społecznej nie korzystając ze wsparcia i nie przypisując sobie szyldu ekonomia społeczna. Ciekawym przykładem takich działań, który wskazywać może na kierunek prowadzenia przyszłych badań w tym zakresie jest Warszawska Kooperatywa Spożywcza. Warszawska Kooperatywa Spożywcza to inicjatywa konsumentów, którzy chcą budować sprawiedliwą, demokratyczną i ekologiczną gospodarkę. Chcemy jeść zdrową żywność za sprawiedliwe ceny. Budujemy sieć współpracy producentów i konsumentów, w której celem jest zaspokajanie potrzeb, a nie zysk. Staramy się, aby kupowane przez nas produkty w coraz większym stopniu 26 Tamże. 33

34 pochodziły z upraw ekologicznych, spełniały standardy etyczne, omijały pośredników i zachowywały niską cenę. Działamy od stycznia 2010 roku. 27 Warto wspomnieć, że charakter tego przedsięwzięcia stwarza warunki do wykorzystania potencjału ekonomicznego Warszawy przy jednoczesnym wspieraniu słabiej rozwiniętych części Mazowsza. Wsparcie ekonomii społecznej Perspektywa finansowa dla funduszy unijnych to okres formowania systemu wsparcia na poziomie krajowym, regionalnym i subregionalnym. Kluczową rolę odegrały (i odgrywają) w tym zakresie Poddziałanie i Działanie 1.19 prowadzone w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL). Struktura wsparcia tworzona w ramach PO KL KRAJOWE CENTRUM EKONOMII SPOŁECZNEJ (Departament Pożytku Publicznego MPiPS) pięć CENTRÓW EKONOMII SPOŁECZNEJ (CES) CES-FISE (Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych): woj. kujawsko-pom., łódzkie, mazowieckie CES-UNDP: woj. lubelskie, podkarpackie, podlaskie CES-BARKA: woj. dolnośląskie, lubuskie, opolskie, wielkopolskie CES-FFW: woj. pomorskie, warmińsko-maz., zachodniopomorskie CES-ZLSP+MSAP: woj. małopolskie, śląskie, świętokrzyskie OŚRODKI WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ (OWES) PODMIOTY EKONOMII SPOŁECZNEJ (PES)

35 Ryc. 11. Wykaz projektów realizowanych w ramach Poddziałania PO KL w latach Lider Nazwa projektu Miejscowość Województwo Okres działania Dr Notes Ambasada sukcesu centrum wsparcia podmiotów ekonomii Warszawa mazowieckie społecznej Fundacja SYNAPSIS Czas na ekonomię. Poszukiwanie i testowanie nowych możliwości podniesienia poziomu samofinansowania instytucji ekonomii społecznej Warszawa mazowieckie Zielonkowskie Forum Samorządowe Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych Polski Komitet Pomocy Społecznej Europejski Dom Spotkań - Fundacja Nowy Staw Stowarzyszenie Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS Łosickie Stowarzyszenie Rozwoju EQUUS Zakład Doskonalenia Zawodowego w Warszawie Ogólnopolskie Stowarzyszenie Świadczące Pomoc Osobom Poszkodowanym w Wypadkach Komunikacyjnych Trzeźwy Kierowca Źródło: Analiza własna, MCPS. Kompleksowe wsparcie instytucji otoczenia sektora ekonomii społecznej w powiecie wołomińskim Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej POTENCJAŁ SPOŁECZNY Wsparcie sektora ekonomii społecznej w powiecie szydłowieckim RAZEM! inicjatywy z obszaru ekonomii społecznej. Regionalna Platforma Współpracy Na Rzecz Inicjatyw ES Zielonka mazowieckie Warszawa mazowieckie Warszawa mazowieckie Radom mazowieckie Warszawa mazowieckie TU TEŻ JEST PRACA Łosice mazowieckie Wsparcie ekonomii społecznej na Warszawa mazowieckie Mazowszu Wsparcie Klubów Integracji Warszawa mazowieckie Społecznej w ruchu abstynenckim na Mazowszu Dynamiczne zmiany, zmienny zakres tematyczny i geograficzny działań realizowanych w ramach poddziałania powodują, że trudno nakreślić kompletny obraz systemu wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu. W grudniu 2012 roku odbyło się spotkanie OWES, organizowane przez Fundację Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, podczas którego podjęto próbę nakreślenia struktury wsparcia w kontekście jego subregionalizacji na Mazowszu. 35

36 Ryc.13. Projekty z Poddziałania trwające w 2013 r. związane ze wsparciem ekonomii społecznej. Źródło: Analiza własna, MCPS. 36

37 Ryc. 14. Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej działające na poziomie subregionów. Płocki Ciechanowski Ostrołęcki Siedlecki Radomski Warszawski Subregion Powiaty Lider OWES Źródło: Analiza własna, MCPS. Ryc. 15. Zasięg oddziaływania OWES na Mazowszu. gostyniński, płocki, sierpecki oraz miasto Płock mławski, płoński, żuromiński, przasnyski, ciechanowski oraz miasto Ciechanów ostrołęcki, makowski, pułtuski, wyszkowski, ostrowski oraz miasto Ostrołęka łosicki, sokołowski, węgrowski, siedlecki, miński, garwoliński, oraz miasto Siedlce lipski, zwoleński, radomski, szydłowiecki, przysuski, białobrzeski, kozienicki, grójecki oraz miasto Radom nowodworski, legionowski, wołomiński, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, grodziski, żyrardowski, sochaczewski, warszawsko-zachodni oraz m.st. Warszawa Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsiębiorczości Fundacja Fundusz Współpracy Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Fundacja Fundusz Współpracy Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Źródło: Analiza własna, MCPS. 37

38 Poddziałanie nie wyczerpuje inicjatyw wpisujących się w strukturę wsparcia ekonomii społecznej. Przykładem może być działalność Stowarzyszenia Krajowy Ruch Ekologiczno-Społeczny. STRUKTURA WSPARCIA ES WYMAGA UPORZĄDKOWANIA I STANDARYZACJI. ISTOTNE JEST TAKŻE WZMACNIANIE WSPÓŁPRACY I SIECIOWANIE MIĘDZY OŚRODKAMI WSPARCIA EKONOMII SPOŁECZNEJ ORAZ INNYMI PODMIOTAMI DZIAŁAJĄCYMI NA RZECZ ROZWOJU EKONOMII SPOŁECZNEJ. Otoczenie instytucjonalne Jednostki samorządu terytorialnego, jednostki organizacyjne pomocy społecznej i instytucje rynku pracy to kluczowe instytucje otoczenia ekonomii społecznej. Wiele z przytoczonych w powyższych częściach danych dotyczy także tych instytucji. Poniżej przedstawiono wybrane dane, które mogą wskazywać kierunki przyszłych działań związanych ze wzmacnianiem roli instytucji otoczenia rozwoju ekonomii społecznej. 145 gmin województwa mazowieckiego (na 331) uchwaliło roczne programy współpracy z organizacjami pozarządowymi. Najczęściej wymienianymi przez JOPS problemami we współpracy z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami (w tym PES) są: mała liczba organizacji pozarządowych na terenie gminy-powiatu, odpowiedniego przygotowania ich kadr, statutowe nastawienie na realizację zadań innych niż z zakresu pomocy społecznej, wystarczających środków na zlecanie zadań, dostatecznej współpracy i zaangażowania tych podmiotów w działania społeczne. Potrzeby szkoleniowe w zakresie ekonomii społecznej zgłosiło 6 pracowników JOPS województwa mazowieckiego, tworzenie i prace w partnerstwach lokalnych i współpracę z organizacjami pozarządowymi wskazały odpowiednio 3 i 2 osoby. 38

39 4 powiatowe centra pomocy rodzinie prowadzą projekty konkursowe (na 37) w ramach PO KL, a 3 uczestniczą jako partner w innym projekcie. 16 ośrodków pomocy społecznej realizowało projekty konkursowe (na 327), a 8 z nich uczestniczyło w partnerstwie jako uczestnik innego projektu PO KL. 28 Z wyjątkiem m. st. Warszawy, dotacje na utworzenie spółdzielni socjalnych w 2010 roku i 2011 roku stanowiły znikomą część zagospodarowania środków z Funduszu Pracy przez powiatowe urzędy pracy (około 40 tys. zł.). 29 na Mazowszu nie działa ani jedna spółdzielnia socjalna osób prawnych prowadzona z udziałem jednostki samorządu terytorialnego ( aktualnych danych). Społeczna odpowiedzialność biznesu Wśród obszarów objętych analizą ten dostarcza stosunkowo najmniej zastanych danych. Wynika to między innymi z faktu, że włączanie społecznej odpowiedzialności biznesu do ekonomii społecznej nie jest powszechnie stosowane. Jednak ze względu na wielkość tego sektora na Mazowszu, uznano, że jego włączenie do działań na rzecz rozwoju ekonomii społecznej będzie miało istotne znaczenie dla tego obszaru w odróżnieniu od innych rejonów kraju. Istotne z punktu widzenia zaangażowania biznesu w rozwój ekonomii społecznej wydają się koncepcja odpowiedzialnego inwestowania (ang. Responsible Investing, RI) oraz koncepcja Środowisko Społeczeństwo Zarządzanie (ang. Environment, Society, Governance, ESG) Koncepcja odpowiedzialnego inwestowania (RI) polega na uwzględnianiu aspektów związanych ze środowiskiem, społeczeństwem i ładem korporacyjnym (ESG) w całym procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych oraz w praktykach właścicielskich. Nie chodzi tu o filantropię, czy też o rezygnowanie z maksymalizowania stopy zwrotu na rzecz społeczno-środowiskowego pożytku. Inwestycja nie byłaby inwestycją, gdyby zaprzeczała korzyściom ekonomicznym. Chodzi o to w jaki sposób stopa zwrotu jest wypracowywana, jakie aktywa w tym uczestniczą oraz jakie projekty są finansowane. 28 za: Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej dla województwa mazowieckiego na 2011 rok, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa Źródło: INFORMACJA o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za okres r., op.cit. 39

40 Badanie, które zostało przeprowadzone w 2010 roku wśród polskich instytucji finansowych w zakresie świadomości społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz jej znaczenia w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych pokazało jak jeszcze jest wiele do zrobienia w tym obszarze. Już sama liczb a instytucji, które wyraziły chęć wzięcia udziału w badaniu może wskazywać na niepopularność koncepcji odpowiedzialnych inwestycji w Polsce, z drugiej jednak strony udzielone odpowiedzi ukazują szansę na jej rozwój. 30 Ryc. 16. Potencjalne przyczyny wzrostu zainteresowania działaniami spółek w obszarze ESG. obowiązek publikowania okresowych raportów o działalności spółek w obszarze ESG 5 udostępnianie przez spółki informacji o działalności i wynikach ESG w obszarze "Relacje inwestorskie" 4 stworzenie serwisu poświęconego działalności spółek w obszarze ESG 3 wynik indeksów składających się ze spółek uznanych za odpowiedzialne społecznie 5 popyt ze strony inwestorów indywidualnych 3 porzekonanie, że wpłynie to na zwiększenie efektywności portfeli inwestycyjnych 1 zaostrzone regulacje (np.. dotyczące norm środowiskowych) 2 międzynarodowe inicjatywy (m.in. UN PRI) 2 naciski zewnętrzne (organizacje pozarządowe, media) 3 nie przewiduję zwiększenia zainteresowania tą temtyką 1 Źródło: Społecznie odpowiedzialne inwestowanie w Polsce, Izabela Kwiatkowska, Piotr Kaźmierkiewicz 30 za: 40

41 Ryc. 17. Powody prowadzenia polityki CSR. Odpowiedź na oczenikania akcjonariuszy 2 Odpowiedź na oczekiwania klientów 4 Odpowiedź na oczenikwania dostawców 2 Presja ze strony organizacji pozarządowych 2 Ryzyko związane z zaostrzeniem regulacji 4 Wzmocnienie reputacji, wizerunku 8 Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej 1 Wzrost efektywności kosztowej 2 Nowe możliwości rozwoju (nowe rynk, produkty 2 Większe szanse na pozyskanie nowych, 4 Żadne z powyższych 0 Źródło: Społecznie odpowiedzialne inwestowanie w Polsce, Izabela Kwiatkowska Piotr Kaźmierkiewicz

42 Ryc. 18 Analiza SWOT dotycząca rozwoju ekonomii społecznej na Mazowszu w kontekście Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego i nowego okresu programowania funduszy UE na lata MOCNE STRONY Przygotowanie części samorządów lokalnych do strategicznego planowania działań na rzecz integracji społecznej; Wzrost roli aktywnych form pomocy, programów, usług oraz profilaktyki w miejsce interwencji i dystrybucji świadczeń. Wzrost efektywności działań pomocy społecznej i aktywnej integracji Duży potencjał i zaangażowanie organizacji pozarządowych w działania w obszarze integracji społecznej i ekonomii społecznej Rozwój partnerstw lokalnych i współpracy w obszarze polityki społecznej SŁABE STRONY Utrzymywanie się dużej liczby osób korzystających z pomocy społecznej i wysokiego odsetka osób na trwałe objętych systemem pomocy społecznej w tym osób bezrobotnych Niska liczba podmiotów ekonomii społecznej działających na Mazowszu ( koordynacji działań wspierających, niskie zaangażowanie biznesu,); Niewystarczająca wiedza osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i ubogich o możliwości zatrudnienia w podmiotach ekonomii społecznej,; Niska świadomość środowisk biznesu dotycząca roli możliwości CSR w rozwoju ekonomii społecznej SZANSE Urynkowienie usług z zakresu infrastruktury społecznej; Efektywna współpraca na rzecz stworzenia spójnego i kooperatywnego systemu instytucji pomocy społecznej, rynku pracy, edukacji i zdrowia na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej zwiększanie się dostępności usług z zakresu opieki długotrwałej i paliatywnej; Wzrost liczby programów z zakresu aktywnej integracji realizowanych w środowiskach lokalnych; Zwiększenie świadomości społecznej o roli i potrzebie samoorganizacji i budowania społeczeństwa obywatelskiego odpowiedzialnego za wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; Wzrost liczby podmiotów ekonomii społecznej i współpracy międzysektorowej. ZAGROŻENIA Kumulacja problemów powodujących wykluczenie społeczne (ubóstwo, pracy, choroba); Brak prawnej definicji przedsiębiorstwa społecznego i ekonomii społecznej; Niski poziom współpracy pomiędzy poszczególnymi szczeblami samorządu w zakresie tworzenia warunków dla rozwoju infrastruktury społecznej; Pogłębienie różnic między Warszawą a peryferiami w dostępie do usług społecznych; Koncentracja podmiotów ekonomii społecznych wokół aglomeracji warszawskiej Brak spójnego systemu koordynacji działań dotyczących rozwoju ekonomii społecznej Źródło: Opracowanie własne MCPS 42

43 CEL OGÓLNY (WIZJA), CELE, PRIORYTETY, DZIAŁANIA I WSKAŹNIKI Misja Mieszkańcy Mazowsza tworzą społeczności lokalne, których aktywność opiera się na odpowiedzialności, godności, pracy i partnerskich relacjach służących zrównoważonemu rozwojowi i podnoszeniu jakości życia. Cel ogólny Ekonomia Społeczna jest integralnym elementem życia społeczno-gospodarczego regionu opartego na zasadach międzysektorowego partnerstwa i świadomości wspólnych celów. Zapewniona jest swoboda realizacji różnorodnych inicjatyw z zakresu ekonomii społecznej oraz niezbędne i adekwatne wsparcie dla ich prowadzenia. Cele szczegółowe 1. Ekonomia społeczna jest obecna w świadomości mieszkańców Mazowsza i stanowi ważne narzędzie w budowaniu spójności społecznej. 2. Skuteczne i trwałe podmioty ekonomii społecznej na Mazowszu. 3. Funkcjonuje kompleksowy, spójny system wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu. 4. Instytucje publiczne na zasadach partnerstwa efektywnie wspierają rozwój ekonomii społecznej. 5. Społecznie odpowiedzialny biznes na Mazowszu. 43

44 TABELA PRIORYTETY, DZIAŁANIA I WSKAŹNIKI Cele główne i cele szczegółowe Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu prezentowane są spójne z celami określonymi w projekcie Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej. Poszczególne cele, zgodnie z przyjętą koncepcją, opisują stan pożądany jaki zamierzamy osiągnąć w województwie mazowieckim w obszarze ekonomii społecznej do 2020 roku. Synteza celów jest zaprezentowana w rycinach opisujących cele i priorytety (ryc.19-25). Poszczególne cele w ujęciu rozszerzonym uwzględniające konkretne działania, rezultaty, wskaźniki oraz potencjalnych realizatorów działań są opisane w kolejnych szczegółowych tabelach (ryc. 26). Cele szczegółowe Planu odnoszą się do 5 głównych obszarów: 1. Społeczeństwo Mazowsza 2. Podmioty ekonomii społecznej na Mazowszu 3. Otoczenie i system wsparcia podmiotów ekonomii społecznej na Mazowszu 4. Instytucje publiczne wspierające rozwój ekonomii społecznej na Mazowszu 5. Społecznie odpowiedzialny biznes na Mazowszu Ten funkcjonalny układ obejmuje całościowo główne działania nakierowane na rozwój i promocję ekonomii społecznej w województwie mazowieckim. 44

45 Ryc. 19 Cele główne i szczegółowe Planu CELE GŁÓWNE PLANU - Ekonomia Społeczna jest integralnym elementem życia społeczno-gospodarczego regionu opartego na zasadach międzysektorowego partnerstwa i świadomości wspólnych celów. - Zapewniona jest swoboda realizacji różnorodnych inicjatyw z zakresu ekonomii społecznej oraz niezbędne i adekwatne wsparcie dla ich prowadzenia. CEL 1 CEL 2 CEL 3 CEL 4 CEL 5 Ekonomia społeczna jest obecna w świadomości mieszkańców Mazowsza i stanowi ważne narzędzie w budowaniu spójności społecznej. Skuteczne i trwałe podmioty ekonomii społecznej na Mazowszu. Funkcjonuje kompleksow, spójny system wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu Instytucje publicznie bazując na partnerskich relacjach efektywnie wspierają rozwój ekonomii społecznej na Mazowszu Społecznie odpowiedzialny biznes na Mazowszu Źródło: Opracowanie własne 45

46 Ryc.20 Cel szczegółowy 1 CEL SZCZEGÓŁOWY 1 Ekonomia społeczna jest obecna w świadomości mieszkańców Mazowsza i stanowi ważne narzędzie w budowaniu spójności społecznej Priorytet 1 Społeczności lokalne, wykorzystując instrumenty ekonomii społecznej, odpowiadają na pojawiające się zmiany i potrzeby/wyzwania społeczne, zwracają się do niszowych, niedostrzeżonych/pomijanych grup, zauważają i wykorzystują swoje potencjały. Priorytet 2 Mazowsze świadomie i skutecznie wykorzystuje potencjał wynikający ze swojej różnorodności. Priorytet 3 Mieszkańcy Mazowsza mają świadomość korzyści płynących z ekonomii społecznej; ekonomia społeczna jest rozpoznawalna. Priorytet 4 Mieszkańcy umiejętnie korzystają z narzędzi ekonomii społecznej. Priorytet 5 Ekonomia społeczna jest obecna w politykach regionalnej i lokalnej. Źródło: Opracowanie własne Ryc.21 Cel szczegółowy 2 Priorytet 1 Podmioty ekonomii społecznej posiadają kompetencje adekwatne do wymagań branży swojej działalności. CEL SZCZEGÓŁOWY 2 Skuteczne i trwałe podmioty ekonomii społecznej na Mazowszu. Priorytet 2 Przedsiębiorstwa społeczne są podmiotami gospodarczym skutecznie konkurującymi z innymi podmiotami na rynku. Priorytet 3 Ekonomizacja organizacji pozarządowych. Priorytet 4 Podmioty ekonomii społecznej umiejętnie korzystają z instrumentów zwrotnych finansowania działalności. Źródło: Opracowanie własne 46

47 Ryc.22 Cel szczegółowy 3 CEL SZCZEGÓŁOWY 3 Funkcjonuje kompleksowy, spójny system wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu Priorytet 1 Instytucje wsparcia ES tworzą sieć oferującą usługi dostosowane do potrzeb różnych typów podmiotów ekonomii społecznej Priorytet 2 Funkcjonuje finansowy i infrastrukturalny system wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu. Priorytet 3 System wsparcia ekonomii społecznej na Mazowszu jest efektywnie koordynowany. Priorytet 4 Istnieje dostępny system edukacji kadry specjalistów i specjalistek zajmujących się wspieraniem podmiotów ekonomii społecznej.istnieje dostępny system edukacji kadry specjalistów i specjalistek zajmujących się wspieraniem podmiotów ekonomii społecznej. Źródło: Opracowanie własne Ryc.23 Cel szczegółowy 4 CEL SZCZEGÓŁOWY 4 Instytucje publicznie bazując na partnerskich relacjach efektywnie wspierają rozwój ekonomii społecznej na Mazowszu Priorytet 1 Instytucje publiczne rozumieją specyfikę podmiotów ekonomii społecznej i ich rolę, jako równoprawnego i niezbędnego partnera w rozwoju społecznym i podnoszeniu jakości życia mieszkańców regionu. Priorytet 2 Instytucje publiczne prowadzą spójną politykę wobec ekonomii społecznej, precyzyjnie określają zakres odpowiedzialności instytucji publicznych wobec ekonomii społecznej. Priorytet 3 Instytucje publiczne i jednostki podległe efektywnie realizują działania z obszaru ekonomii społecznej i stosują metody partnerskiej współpracy (JST-JST, JST-PES/NGO/OWES, JOPS- IRP). Priorytet 4 Instytucje publiczne stwarzają sprzyjające warunki do powstawania i rozwoju podmiotów ekonomii społecznej oraz same inicjują ich powstawanie. Źródło: Opracowanie własne 47

48 Ryc.25 Cel szczegółowy 5 CEL SZCZEGÓŁOWY 5 Społecznie odpowiedzialny biznes na Mazowszu Priorytet 1 Biznes rozumie specyfikę podmiotów ekonomii społecznej i ich rolę, jako równoprawnego i niezbędnego partnera w rozwoju społeczno-gospodarczym i podnoszeniu jakości życia mieszkańców regionu. Priorytet 2 Biznes widzi i traktuje PES jako potencjalnych partnerów i kontrahentów. Priorytet 3 Biznes włącza podmioty ekonomii społecznej do wewnętrznej i zewnętrznej polityki. Źródło: Opracowanie własne Ryc.26 Cel i wskaźniki Planu CEL OGÓLNY Ekonomia Społeczna jest integralnym elementem życia społeczno-gospodarczego regionu opartego na zasadach międzysektorowego partnerstwa i świadomości wspólnych celów. Zapewniona jest swoboda realizacji różnorodnych inicjatyw z zakresu ekonomii społecznej oraz niezbędne i adekwatne wsparcie dla ich prowadzenia. WSKAŹNIKI - Liczba podmiotów ekonomii społecznej z podziałem na typy i rodzaje. - Liczba miejsc pracy utworzonych w PES z podziałem na formy zatrudnienia; - wysokość obrotów PES; - procentowy udział produktów i usług PES w gospodarce Mazowsza. 48

49 CEL SZCZEGÓŁOWY 1 Ekonomia społeczna jest obecna w świadomości mieszkańców Mazowsza i stanowi ważne narzędzie w budowaniu spójności społecznej. PRIORYTET 1 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1. Społeczności lokalne, wykorzystując instrumenty ekonomii społecznej, odpowiadają na pojawiające się zmiany i potrzeby/wyzwania społeczne, zwracają się do niszowych, - Liczba podjętych inicjatyw lokalnych z zakresu ES; - odsetek osób rozumiejących pojęcie ekonomia społeczna. - NGO`s - MCPS - WUP - PUP niedostrzeżonych/pomijanych grup, zauważają i wykorzystują swoje potencjały. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1.1. Promocja i wspieranie tworzenia i działania podmiotów ekonomii społecznej na osiedlach mieszkaniowych (usługi na rzecz wspólnot mieszkaniowych). - Liczba PES działających na terenie osiedli mieszkaniowych. - NGO`s - MCPS - WUP - PUP 1.2 Wspieranie oddolnych inicjatyw wzajemnościowych i samopomocowych - Liczba inicjatyw, - liczba osób zaangażowanych w lokalne inicjatywy. - NGO`s PRIORYTET 2 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2. Mazowsze świadomie i skutecznie wykorzystuje potencjał - NGO`s wynikający ze swojej różnorodności. - MCPS - WUP - PUP 49

50 DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2.1.Budowanie trwałych i cyklicznych mechanizmów wzmacniających rynki zbytu dla - Liczba wypracowanych mechanizmów, - NGO`s przedsiębiorstw społecznych Mazowsza w dużych miastach regionu (targi, sieci, kooperatywy). - wysokość obrotów osiągniętych za pośrednictwem tych mechanizmów Wypracowanie i wdrożenie ścieżki edukacyjnej w modelu regionalnego bumerangu - Opisany i przetestowany model regionalnego bumerangu, - uczelnie wyższe przygotowane z udziałem JSTi uczelni wyższych edukacyjne migracje powrotne do małych miejscowości. - liczba JST stosujących model Prowadzenie wśród mieszkańców dużych miast Mazowsza działań informacyjnych i promocyjnych na temat możliwości spędzania wolnego czasu (rekreacja, agroturystyka etc.) z wykorzystaniem usług świadczonych przez podmioty ekonomii społecznej. - Liczba osób korzystających z modelu, - liczba przeprowadzonych działań informacyjnych. - MCPS - NGO PRIORYTET 3 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3. Mieszkańcy Mazowsza mają - MCPS świadomość korzyści płynących - NGO z ekonomii społecznej; ekonomia społeczna jest rozpoznawalna. - Media 50

51 DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3.1. Edukacja i angażowanie dziennikarzy w działania promujące ES m. in poprzez konkursy na najlepszy materiał - Liczba stworzonych materiałów, - objętość i czas antenowy poświęcony materiałom. - MCPS - NGO - Media prasowy/radiowy/filmowy nt. ekonomii społecznej Organizacja Mazowieckiej Gali Ekonomii Społecznej oraz lokalnych - Liczba zorganizowanych gal, - średnia liczba uczestników - NGO targów ekonomii społecznej. gal Prowadzenie działań promocyjnych poprzez lokowanie zagadnień dotyczących ES w programach z udziałem znanych osób. - Czas antenowy poświęcony na lokowanie ES, - liczba znanych osób zaangażowanych w tworzenie programów. - MCPS - NGO - Media PRIORYTET 4 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4. Mieszkańcy umiejętnie korzystają z narzędzi ekonomii społecznej. - NGO - Szkoły DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4.1. Wprowadzenie elementów ekonomii społecznej do programów edukacyjnych i podręczników (np. lekcje przedsiębiorczości, wiedza - Liczba programów edukacyjnych uwzględniających ES. - NGO - Szkoły o społeczeństwie) 4.2. Prowadzenie kursów i szkoleń dla nauczycieli nt. ekonomii społecznej. - Liczba kursów i szkoleń, - liczba uczestników. - NGO 51

52 4.3 Organizacja konkursów dla szkół i samorządów uczniowskich w zakresie włączania ekonomii społecznej do życia szkolnego (np. szkolne kasy oszczędności). - Liczba konkursów, - odsetek szkół uczestniczących w konkursach - NGO PRIORYTET 5 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 5. Ekonomia społeczna jest obecna w politykach regionalnej i lokalnej. - MCPS - NGO - WUP - PUP DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 5.1. Utworzenie rankingu wspólnot samorządowych wg poziomu stosowania ES w życiu. - Ranking (narzędzie). - MCPS - NGO 5.2. Wypracowanie katalogu aktów prawa miejscowego i zapisów w zakresie wzmacniania ES na poziomie lokalnym. - Katalog (narzędzie). - MCPS - NGO - WUP - PUP 52

53 Cel szczegółowy 2 Skuteczne i trwałe podmioty ekonomii społecznej na Mazowszu. PRIORYTET 1 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1 Podmioty ekonomii społecznej posiadają kompetencje adekwatne do wymagań branży swojej działalności. - MCPS - uczelnie wyższe - WUP - PUP DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1.1 Utworzenie konsorcjów podmiotów ekonomii - Liczba utworzonych konsorcjów - odsetek PES, które przystąpiły do społecznej, których celem będzie rozwijanie współpracy, profesjonalizacja działań i dbanie o interesy członków. konsorcjów. 1.2 Wspieranie włączania podmiotów ekonomii społecznej do już - Odsetek PES, które przystąpiły do istniejących struktur - rynkowych z podziałem na ich istniejących struktur rynkowych (klastry, cechy, izby, związki etc.) rodzaje. 1.3 Wspieranie i promocja organizacji praktyk studenckich w podmiotach ekonomii społecznej. - Liczba odbytych praktyk, - średni czas trwania praktyki. - uczelnie wyższe - WUP - PUP 53

54 1.4 Organizacja specjalistycznych praktyk u mistrza dla pracowników PES - Odsetek PES, których pracownicy uczestniczyli w praktykach u mistrza. PRIORYTET 2 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2. Przedsiębiorstwa społeczne są podmiotami gospodarczym skutecznie konkurującymi z innymi podmiotami na rynku. - MCPS - uczelnie wyższe - WUP - PUP DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2.1 Utworzenie Akademii Zarządzających PES - Liczba edycji Akademii, - liczba absolwentów Akademii. stworzenie systemu kształcenia w formie dobrych, skutecznych praktyk 2.2 Realizacja programów edukacyjno-doradczych adresowanych do - Liczba programów edukacyjnodoradczych, - liczba beneficjentów tych - MCPS przedsiębiorców społecznych w zakresie analizy rynku, innowacji, planowania strategicznego itd. programów. 2.3 Prowadzenie działań edukacyjnych i promocyjnych wśród absolwentów nt. przedsiębiorczości społ. - Odsetek uczelni objętych działaniami edukacyjnymi. - uczelnie wyższe - WUP - PUP 54

55 PRIORYTET3 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3 Ekonomizacja organizacji pozarządowych. - NGO - MCPS - WUP - PUP DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3.1. Promowanie - Liczba akcji i działań promocyjnych, - NGO działalności odpłatnej i gospodarczej organizacji pozarządowych jako wyrazu ich odpowiedzialności i profesjonalizmu - poziom zróżnicowania form działań promocyjnych Szkolenia i doradztwo w zakresie podejmowania efektywnej działalności odpłatnej i gospodarczej - Liczba szkoleń i usług doradczych. - NGO - MCPS 3.3. Tworzenie narzędzi ułatwiających zarządzanie finansami w organizacjach prowadzących działalność ekonomiczną. - Liczba organizacji korzystających ze szkoleń i doradztwa, - liczba utworzonych narzędzi, - poziom zróżnicowania narzędzi. - NGO - MCPS PRIORYTET 4 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4. Podmioty ekonomii - NGO społecznej umiejętnie korzystają z instrumentów zwrotnych finansowania - WUP działalności. - PUP 55

56 DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4.1. Tworzenie gier i narzędzi symulacyjnych (np. on-line lub w postaci - Liczba stworzonych gier i narzędzi symulacyjnych. - NGO gier planszowych) pozwalających na bezpieczne testowanie wykorzystania rozmaitych zwrotnych mechanizmów finansowania PES Utworzenie sieci doradców finansowych dla PES z wykorzystaniem istniejących instytucji branży finansowej. - liczba instytucji finansowych uczestniczących w sieci, - liczba doradców. - NGO 56

57 Cel szczegółowy 3 Funkcjonuje kompleksowy, spójny system wsparcia ekonomii społecznej na Mazowsz u PRIORYTET 1 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1. Instytucje wsparcia ES tworzą sieć oferującą usługi dostosowane do potrzeb różnych typów podmiotów ekonomii społecznej. - NGO - ORGAZNIACJE BIZNESOWE - OPERATORZY FINANSOWI DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1.1. Utworzenie działających w sposób ciągły (min. 3-5 lat) - Liczba utworzonych OWES, - średni czas ciągłego Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej w każdym subregionie. funkcjonowania OWES Wypracowanie standardów i kompleksowego katalogu działań OWES w obszarach związanych z animacją, popularyzacją, informacją, poradnictwem, - Wypracowany dokument, - liczba OWES zaangażowanych w tworzenie standardów. - NGO - ORGAZNIACJE BIZNESOWE monitoringiem rynku, współpracą z biznesem, budowaniem i wzmacnianiem relacji między PES i biznesem Wypracowanie i wdrożenie mechanizmu cyklicznych spotkań i bieżącej wymiany informacji między OWES. - Kalendarz spotkań, - liczba spotkań, - średni odsetek OWES uczest. w spotkaniach. 57

58 1.4. Tworzenie lokalnych inkubatorów PES zapewniających miejsc a dostępu do sprzętu teleinformatycznego, wsparcie w zakresie korzystania z tego sprzętu, przestrzeń do co-workingu, wspieranie grup nieformalnych, itd. - Liczba lokalnych inkubatorów, - poziom zróżnicowania usług lokalnych inkubatorów. - NGO - ORGAZNIACJE BIZNESOWE PRIORYTET 2 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2. Funkcjonuje finansowy i infrastrukturalny system wsparcia - OPERATORZY FINANSOWI ekonomii społecznej na Mazowszu. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2.1. Utworzenie Regionalnego Funduszu Pożyczkowego (OWES - Regionalny Fundusz Pożyczkowy. - OPERATORZY FINANSOWI partnerem merytorycznym + operator finansowy) 2.2. Łączenie różnych instrumentów finansowych - Liczba mechanizmów finansowych, - OPERATORZY FINANSOWI pożyczki umarzalne, pożyczki + dotacje itd. - poziom zróżnicowania mechanizmów finansowych Tworzenie mechanizmów poręczeniowych. - Liczba mechanizmów poręczeniowych - OPERATORZY FINANSOWI PRIORYTET 3 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3 System wsparcia ekonomii - MCPS społecznej na Mazowszu jest efektywnie koordynowany. - NGO - WUP 58

59 DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3.1. Powołanie Wydziału ds. ekonomii społecznej przy Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej 3.2 Powołanie interdyscyplinarnego Zespołu ds. monitorowania działań w zakresie ekonomii społecznej na Mazowszu 3.3 Prowadzenie ewaluacji on-going Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu do roku Wydział ds. ekonomii - MCPS społecznej. - Zespół, - MCPS - liczba podmiotów reprezentowanych w Zespole. - NGO - WUP - inne - Liczba zapisów - MCPS aktualizujących Plan - NGO - WUP - inne PRIORYTET 4 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4. Istnieje dostępny system edukacji kadry specjalistów i specjalistek - MCPS zajmujących się wspieraniem podmiotów ekonomii społecznej. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4.1. Utworzenie Akademii Trenerów i Doradców ES - Liczba edycji Akademii, - MCPS - liczba absolwentów Akademii Wprowadzenie systemu certyfikacji trenerów i doradców ES - System certyfikacji, - liczba osób objętych systemem certyfikacji. - MCPS 59

60 Cel szczegółowy 4 Instytucje publicznie bazując na partnerskich relacjach efektywnie wspierają rozwój ekonomii społecznej na Mazowsz u PRIORYTET 1 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1. Instytucje publiczne rozumieją specyfikę podmiotów ekonomii społecznej i ich rolę, jako równoprawnego i niezbędnego partnera w rozwoju społecznym i podnoszeniu jakości życia - NGO - JOPS - IRP mieszkańców regionu. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1.1. Prowadzenie lobbingu na rzecz wpisania wspierania ekonomii społecznej do zakresu zadań własnych gmin, powiatów nadanie priorytetu idei ekonomii społecznej. - Liczba podmiotów zaangażowanych w działania lobbingowe. - MCPS - NGO - WUP - PUP 1.2. Organizacja wizyt studyjnych w PES w Polsce i za granicą. - Liczba wizyt studyjnych, - liczba uczestników wizyt studyjnych, - poziom zróżnicowania podmiotów uczestniczących w wizytach studyjnych - MCPS - NGO 1.3. Tworzenie w JST stanowisk dedykowanych wspieraniu lokalnego rozwoju ekonomii. społecznej. - Odsetek JST, w których powstały stanowiska dedykowane ES. - MCPS 60

61 1.4. Utworzenie Forum Pełnomocników Ekonomii Społecznej - Forum, - liczba osób uczestniczących w forum. - MCPS - NGO PRIORYTET 2 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2. Instytucje publiczne prowadzą spójną politykę wobec ekonomii społecznej, precyzyjnie określają zakres odpowiedzialności instytucji publicznych wobec ekonomii społecznej. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2.1. Ujednolicenie i uzupełnienie aktów prawnych, aktów prawa miejscowego i dokumentów - Odsetek JST uwzględniających ES w aktach prawa miejscowego o charakterze strategicznym o zapisy dotyczące ES. i dokumentach strategicznych, - liczba aktów prawnych i dokumentów strategicznych uwzględniających ES Stworzenie narzędzia w postaci filtra ekonomii społecznej dotyczącego wszelkiego rodzaju działań i planów o charakterze społecznym i inwestycyjnym podejmowanych przez samorządy. - Filtr (narządzie), - Odsetek JST stosujących to narzędzie Włączanie PES i OWES do tworzenia lokalnych strategii społecznych. - Odsetek lokalnych strategii stworzonych (aktualizowanych) z udziałem PES i OWES 61

62 PRIORYTET 3 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3. Instytucje publiczne i jednostki podległe efektywnie realizują działania z obszaru ekonomii społecznej i stosują metody partnerskiej współpracy (JST-JST, JST-PES/NGO/OWES, JOPS- IRP). - NGO - JOPS - IRP DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3.1. Edukacja i doradztwo dla pracowników JST w zakresie specjalistycznych form tworzenia i wspierania PES - Liczba programów edukacyjnych i doradczych, - odsetek JST objętych programami. - MCPS 3.2. Promowanie działań partnerskich poprzez zwiększanie dofinansowania takich działań i wyższe ich punktowanie w konkursach Promowanie i tworzenie systemu zachęt do przygotowania solidarnych ofert i wniosków dofinansowanie Certyfikowanie samorządów prowadzących aktywna politykę wsparcia ES na zasadach partnerskiej współpracy. - Odsetek konkursów uwzględniających promowanie - MCPS partnerstw. - NGO - Liczba solidarnych ofert. - MCPS - NGO - System certyfikacji, - MCPS - odsetek certyfikowanych samorządów. - NGO 62

63 PRIORYTET 4 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4. Instytucje publiczne stwarzają sprzyjające warunki do powstawania i rozwoju podmiotów ekonomii społecznej oraz same inicjują ich powstawanie. - MCPS - NGO DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 4.1. Utworzenie interaktywnej, przyjaznej bazy danych o grupach formalnych i nieformalnych działających w zakresie ekonomii społecznej Wspieranie przez JST inicjatyw lokalnych (np. udostępnianie sal, objęcie patronatem, reklama np. na stronie internetowej, wsparcie merytoryczne). - Baza danych (narzędzie) - MCPS - NGO - Liczba inicjatyw lokalnych wspartych przez JST, - MCPS - poziom zróżnicowania form wsparcia. 4.3 Zaangażowanie mediów lokalnych współpracujących z JST w promowaniu podmiotów ekonomii społecznej. - Liczba JST współpracujących z lokalnymi mediami w zakresie promocji ES. - MCPS - MEDIA 63

64 CEL SZCZEGÓŁOWY 5 Społecznie odpowiedzialny biznes na Mazowsz u PRIORYTET 1 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1. Biznes rozumie specyfikę podmiotów ekonomii społecznej i ich rolę, jako równoprawnego i niezbędnego partnera w rozwoju społeczno-gospodarczym - BIZNES - MCPS - UCZELNIE WYŻSZE i podnoszeniu jakości życia mieszkańców regionu. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 1.1. Elementy ekonomii społecznej - Liczba uczelni - UCZELNIE WYŻSZE w programach studiów MBI i zarządzania,w studiach podyplomowych z CSR. uwzględniających ES w programach Promowanie społecznie odpowiedzialnych inwestycji i zakupów - Liczba akcji promocyjnych. - BIZNES - MCPS PRIORYTET 2 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2. Biznes widzi i traktuje PES jako potencjalnych partnerów i kontrahentów. - BIZNES - MCPS DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 2.1. Organizacja wspólnych targów biznes PES - Liczba zorganizowanych targów, - stosunek udziału w targach PES do biznesu. - BIZNES - MCPS 64

65 2.2. Tworzenie biznes mixerów - Liczba biznes mixerów - BIZNES PES i biznesu mechanizmy cyklicznej wymiany informacji. PRIORYTET 3 WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3. Biznes włącza podmioty ekonomii społecznej do wewnętrznej - BIZNES i zewnętrznej polityki. DZIAŁANIA WSKAŹNIKI REALIZATORZY 3.1. Prowadzenie wolontariatu pracowniczego w PES (konsultanci biznesowi). - liczba firm organizujących wolontariat w PES, - liczba wolontariuszy pracowniczych. - BIZNES 3.2. Promocja i wsparcie tworzenia trójsektorowych partnerstw lokalnych. - Liczba partnerstw trójsektorowych - BIZNES - MCPS 65

66 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA I REALIZATORZY PLANU ŹRÓDŁA FINANSOWANIA środki unijne (włączanie zapisów dot. ES do różnych programów operacyjnych inwestycje i in. poprzez kryteria, typy operacji, szczegółowe warunki realizacji); środki samorządowe; biznes (fundusze, odpowiedzialne zakupy, CSR); dochody PES (też 1%); środki rządowe, środki Innych krajów (publiczne i niepubliczne). REALIZATORZY Urząd Marszałkowski Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej Wojewódzki Urząd Pracy Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej jednostki samorządu terytorialnego jednostki organizacyjne pomocy społecznej instytucje rynku pracy podmioty ekonomii społecznej organizacje pozarządowe uczelnie wyższe szkoły ośrodki badawcze organizacje biznesowe instytucje finansowe instytucje dialogu społecznego media 66

67 MONITORING REALIZACJI PLANU W ramach monitoringu realizacji Planu, MCPS wraz zespołem ds. jego opracowywania będzie przygotowywał roczne sprawozdanie z monitoringu podejmowanych działań w poprzednim roku, które będzie przedstawione władzom województwa wraz z określeniem planu finansowego na każdy kolejny rok jego realizacji. Pierwsze plany, zgodnie z harmonogramem, zostaną opracowane przez MCPS na 2014 rok. 67

68 HARMONOGRAM REALIZACJI PLANU 68

69 69 Działanie Realizatorzy Źródło finansowania Niezbędne środki Cel szczegółowy 1 Priorytet 1 Działanie 1.1.Promocja i wspieranie tworzenia i działania podmiotów ekonomii społecznej na osiedlach mieszkaniowych (usługi na rzecz wspólnot mieszkaniowych). Działanie 1.2. Wspieranie oddolnych inicjatyw wzajemnościowych i samopomocowych. - NGO`s - MCPS - NGO`s Priorytet 2 Działanie 2.1.Budowanie trwałych i cyklicznych mechanizmów wzmacniających rynki zbytu dla przedsiębiorstw społecznych Mazowsza w dużych miastach regionu (targi, sieci, kooperatywy). Działanie 2.2 Wypracowanie i wdrożenie ścieżki edukacyjnej w modelu regionalnego bumerangu przygotowane z udziałem JSTi uczelni wyższych edukacyjne migracje powrotne do małych miejscowości. - NGO`s - uczelnie wyższe

70 70 Działanie 2.3. Prowadzenie wśród mieszkańców dużych miast Mazowsza działań informacyjnych i promocyj-nych na temat możliwości spędzania wolnego czasu (rekreacja, agroturystyka etc.) z wykorzystaniem usług świadczonych przez podmioty ES. Priorytet 3 Działanie Edukacja i angażowanie dziennikarzy w działania promujące ES poprzez m. in konkursy na najlepszy materiał prasowy/radiowy/filmowy nt. ekonomii społecznej. Działanie 3.2 Organizacja Mazowieckiej Gali Ekonomii Społecznej oraz lokalnych targów ekonomii społecznej. Działanie 3.3 Prowadzenie działań promocyjnych poprzez lokowanie zagadnień dotyczących ESw programach z udziałem znanych osób. Priorytet 4 Działanie 4.1. Wprowadzenie elementów ekonomii społecznej do programów - MCPS - NGO - MCPS - NGO - Media - NGO - MCPS - NGO - Media - NGO

71 71 edukacyjnych i podręczników (np. lekcje przedsiębiorczości, wiedza o społeczeństwie). Działanie 4.2 Prowadzenie kursów i szkoleń dla nauczycieli nt. ekonomii społecznej. Działanie 4.3 Organizacja konkursów dla szkół i samorządów uczniowskich w zakresie włączania ekonomii społecznej do życia szkolnego (np. szkolne kasy oszczędności). Priorytet 5 Działanie 5.1. Utworzenie rankingu wspólnot samorządowych wg poziomu stosowania ES w życiu publicznym. - Szkoły - NGO - NGO - MCPS - NGO Działanie 5.2 Wypracowanie katalogu aktów prawa miejscowego i zapisów w zakresie wzmacniania ES na poziomie lokalnym. - MCPS - NGO Cel szczegółowy 2 Priorytet 1 Działanie 1.1. Utworzenie konsorcjów podmiotów ekonomii społecznej, których celem

72 72 będzie rozwijanie współpracy, profesjonalizacja działań i dbanie o interesy członków. Działanie 1.2 Wspieranie włączania podmiotów ekonomii społecznej do już istniejących struktur rynkowych (klastry, cechy, izby, związki etc.) Działania 1.3 Wspieranie i promocja organizacji praktyk studenckich w podmiotach ekonomii społecznej Działania 1.4 Organizacja specjalistycznych praktyk u mistrza dla pracowników PES - uczelnie wyższe Priorytet 2 Działanie 2.1 Utworzenie Akademii Zarządzających PES - stworzenie systemu kształcenia w formie dobrych, skutecznych praktyk Działanie 2.2 Realizacja programów edukacyjnodoradczych adresowanych do przedsiębiorców społecznych w zakresie analizy rynku, innowacji, planowania strategicznego etc. Działanie 2.3 Prowadzenie działań - MCPS

73 73 edukacyjnych i promocyjnych wśród absolwentów nt. przedsiębiorczości społecznej Priorytet 3 Działanie 3.1. Promowanie działalności odpłatnej i gospodarczej organizacji pozarządowych jako wyrazu ich odpowiedzialności i profesjonalizmu. Działanie 3.2. Szkolenia i doradztwo w zakresie podejmowania efektywnej działalności odpłatnej i gospodarczej. - uczelnie wyższe - NGO - NGO - MCPS Priorytet 4 Działania 4.1. Tworzenie gier i narzędzi symulacyjnych (np. on line lub w postaci gier planszowych) pozwalających na bezpieczne testowanie wykorzystania rozmaitych zwrotnych mechanizmów finansowania PES. Działanie 4.2.Utworzenie sieci doradców finansowych dla PES z wykorzystaniem istniejących instytucji branży finansowej. - NGO - NGO

74 74 Cel szczegółowy 3 Priorytet 1 Działania 1.1. Utworzenie działających w sposób ciągły (min 3-5 lat) Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej w każdym subregionie. Działanie 1.2 Wypracowanie standardów i kompleksowego katalogu działań OWES w obszarach związanych z animacją, popularyzacją, informacją, poradnictwem, monitoringiem rynku, współpracą z biznesem, budowaniem i wzmacnianiem relacji między PES i biznesem. Działanie 1.3. Wypracowanie i wdrożenie mechanizmu cyklicznych spotkań i bieżącej wymiany informacji pomiędzy OWES Działanie 1.4. Tworzenie lokalnych inkubatorów PES zapewniających miejsca i dostępu do sprzętu teleinformatycznego, wsparcie w zakresie korzystania z tego sprzętu, przestrzeń do co- - NGO - ORGAZNIACJE BIZNESOWE - NGO - ORGAZNIACJE BIZNESOWE

75 75 Działanie 2.2. Łączenie różnych instrumentów finansowych pożyczki umarzalne, pożyczki + dotacje, itd. - OPERATORZY FINANSOWI workingu, wspieranie grup nieformalnych, itd. Priorytet 2 Działanie 2.1. Utworzenie Regionalnego Funduszu Pożyczkowego (OWES partnerem merytorycznym + operator finansowy). - OPERATORZY FINANSOWI Działanie 2.3. Tworzenie mechanizmów poręczeniowych. - OPERATORZY FINANSOWI Priorytet 3 Działanie 3.1. Powołanie Wydziału ds. ekonomii społecznej przy Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej. Działanie 3.2. Powołanie interdyscyplinarnego Zespołu ds. monitorowania działań w zakresie ekonomii społecznej na Mazowszu. - MCPS - MCPS - NGO - WUP - inne

76 76 Działanie 3.3 Prowadzenie ewaluacji on-going Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu do roku Priorytet 4 Działanie 4.1. Utworzenie Akademii Trenerów i Doradców ES. Działanie 4.2. Wprowadzenie systemu certyfikacji trenerów i doradców ES. Cel szczegółowy 4 Priorytet 1 Działanie 1.1. Prowadzenie lobbingu na rzecz wpisania wspierania ekonomii społecznej do zakresu zadań własnych gmin, powiatów nadanie priorytetu idei ekonomii społecznej. 1.2 Organizacja wizyt studyjnych w PES w Polsce i za granicą. - MCPS - NGO - WUP - inne - MCPS - MCPS - MCPS - NGO - MCPS - NGO

77 Tworzenie w JST stanowisk dedykowanych wspieraniu lokalnego rozwoju ekonomii społecznej Utworzenie Forum Pełnomocników Ekonomii Społecznej. - MCPS - MCPS - NGO Priorytet 2 Działanie 2.1. Ujednolicenie i uzupełnienie aktów prawnych, aktów prawa miejscowego i dokumentów o charakterze strategicznym o zapisy dotyczące ES. Działanie 2.2. Stworzenie narzędzia w postaci filtra ekonomii społecznej dotyczącego wszelkiego rodzaju działań i planów o charakterze społecznym i inwestycyjnym podejmowanych przez samorządy. Działanie 2.3. Włączanie PES i OWES do tworzenia lokalnych strategii społecznych.

78 78 Priorytet Edukacja i doradztwo dla pracowników JSTw zakresie specjalistycznych form tworzenia i wspierania PES Promowanie działań partnerskich przez zwiększanie dofinansowania takich działań i wyższe ich punktowanie w konkursach 3.3. Promowanie i tworzenie systemu zachęt do tworzenia solidarnych ofert i wniosków o dofinansowanie 3.4 Certyfikowanie samorządów prowadzących aktywną politykę wsparcia ES na zasadach partnerskiej współpracy. Priorytet 4 - NGO - JOPS - IRP - MCPS - NGO - MCPS - NGO - MCPS - NGO

79 Utworzenie interaktywnej, przyjaznej bazy danych o grupach formalnych i nieformalnych działających w zakresie ekonomii społecznej 4.2. Wspieranie przez JST inicjatyw lokalnych (np. udostępnianie sal, objęcie patronatem, reklama np. na stronie internetowej, wsparcie merytoryczne) Zaangażowanie mediów lokalnych współpracujących z JSTw promowanie podmiotów ekonomii społecznej. - MCPS - NGO - MCPS - MCPS - MEDIA Cel szczegółowy 5 Priorytet Elementy ekonomii społecznej w programach studiów MBI i zarządzania w studiach podyplomowych z CSR. 1.2 Promowanie społecznie odpowiedzialnych inwestycji i zakupów - UCZELNIE WYŻSZE - BIZNES - MCPS Priorytet 2

80 Organizacja wspólnych targów biznes PES Tworzenie biznes mixerów PES i biznesu mechanizmy cyklicznej wymiany informacji. Priorytet Prowadzenie wolontariatu pracowniczego w PES (konsultanci biznesowi) Promocja i wsparcie tworzenia trójsektorowych partnerstw lokalnych. - BIZNES - MCPS - BIZNES - BIZNES - BIZNES - MCPS

81 DIAGNOZA CZĘŚĆ ANALITYCZNA KARTY POWIATU DO PLANU ROZWOJU ES NA MAZOWSZU 81

82 POWIAT BIAŁOBRZESKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy Powierzchnia 639 km 2 miasto i gmina Białobrzegi, miasto i gmina Wyśmierzyce, gmina Promna, gmina Radzanów, gmina Stara Błotnica, gmina Stromiec (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,14% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 7,21% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 3 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 21 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy 84 82

83 POWIAT CIECHANOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Ciechanów, miasto i gmina Glinojeck, gmina Ciechanów, gmina Gołymin-Ośrodek, gmina Grudusk, gmina Ojrzeń, gmina Opinogóra Górna, gmina Regimin, gmina Sońsk (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,53% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 8,53% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 65 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 153 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla 5 osób osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 191 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy 2 Schroniska dla osób bezdomnych. Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony 5-6. Lider Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsiębiorczości 1 83

84 POWIAT GARWOLIŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Garwolin, miasto Łaskarzew, miasto i gmina Pilawa, miasto i gmina Żelechów, gmina Borowie, gmina Garwolin, gmina Górzno, gmina Łaskarzew, gmina Maciejowice, gmina Miastków Kościelny, gmina Parysów, gmina Sobolew, gmina Trojanów, gmina Wilga (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,05% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku 2,3% do 2010 roku) Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) osób bezrobocia 16 bezdomności Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 151 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla 43 osoby osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 223 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Schronisko dla osób bezdomnych Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 84

85 POWIAT GOSTYNIŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Gostynin, gmina Gostynin, gmina Pacyna, gmina Sanniki, gmina Szczawin Kościelny (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 615 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,56% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -2,01% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę 2072 osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 23 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 100 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 55 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Dom dla samotnych matek 90 Lider Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego 85

86 POWIAT GRODZISKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Milanówek, miasto Podkowa Leśna, miasto i gmina Grodzisk Mazowiecki, gmina Baranów, gmina Jaktorów, gmina Żabia Wola (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011r.) Powierzchnia 367 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,48% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / 624 osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 8,26% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia 701 osób bezdomności 47 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 261 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 24 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 217 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy 1 Klub Samopomocy,1 Schronisko dla osób bezdomnych. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 86

87 POWIAT GRÓJECKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Grójec, miasto i gmina Mogielnica, miasto i gmina Nowe miasto n/pilicą, miasto i gmina Warka, gmina Belsk Duży, gmina Błędów, gmina Chynów, gmina Goszczyn, gmina Jasieniec, gmina Pniewy (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (49 868/48 210) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,07% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób /1 575 osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 2,97% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 36 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 83 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 22 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 179 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy 1 Schronisko dla osób bezdomnych. Lider Fundacja Fundusz Współpracy 87

88 POWIAT KOZIENICKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Kozienice, gmina Garbatka-Letnisko, gmina Głowaczów, gmina Gniewoszów, gmina Grabów/Pilicą, gmina Magnuszew, gmina Sieciechów (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 916 km 2 Ludność (kobiety/ mężczyźni) osób (31 804/31 108) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,50% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 4,20% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 14 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 108 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 13 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Schronisko dla osób bezdomnych Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Lider Fundacja Fundusz Współpracy Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony

89 POWIAT LEGIONOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Legionowo, miasto i gmina Serock, gmina Jabłonna, gmina Nieporęt, gmina Wieliszew (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 390 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (53 408/49 157) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 2,16% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 18,36% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 76 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 236 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 14 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Brak Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. 1 Rolniczy Zakład Aktywności Zawodowej (Fundacja Praca dla Niewidomych ) Stanisławowo 230 Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 89

90 POWIAT LIPSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Lipsko, gmina Chotcza, gmina Ciepielów, gmina Rzeczniów, gmina Sienno, gmina Solec n/wisłą (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 740 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (18 616/18 345) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,89% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,35% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia 1 126osób bezdomności 6 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 83 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 2 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 86 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy Lider Fundacja Fundusz Współpracy 90

91 POWIAT ŁOSICKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Łosice, gmina Huszlew, gmina Olszanka, gmina Platerów, gmina Sarnaki, gmina Stara Kornica (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 772 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (16 704/16 611) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,64% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 10,36% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia 838osób bezdomności 1 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 56 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 7 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) zł / zł (2011) zł / zł (2012) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 2 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 91

92 POWIAT MAKOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Maków Mazowiecki, miasto i gmina Różan, gmina Czerwonka, gmina Karniewo, gmina Krasnosielc, gmina Młynarze, gmina Płoniawy- Bramura, gmina Rzewnie, gmina Sypniewo, gmina Szelków (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (24 025/23 886) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,60% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 22,04% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 16 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 77 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 39 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Klub Samopomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. 118 Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion ostrołęcki) 92

93 POWIAT MIŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Mińsk Mazowiecki, miasto Sulejówek, miasto i gmina Halinów, miasto i gmina Kałuszyn, gmina Cegłów, gmina Dębe Wielkie, gmina Dobre, gmina Jakubów, gmina Latowicz, gmina Mińsk Mazowiecki, gmina Mrozy, gmina Siennica, gmina Stanisławów (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/ mężczyźni) osoby (74 280/70 393) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,67% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / 1536 osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku 14,44% do 2010 roku) Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) osoby bezrobocia 37 bezdomności Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 119 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 24 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 324 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Klub Samopomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych, 1 Hostel dla matek z dziećmi. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion siedlecki) 93

94 POWIAT MŁAWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Mława, gmina Dzierzgowo, gmina Lipowiec Kościelny, gmina Radzanów, gmina Strzegowo, gmina Stupsk, gmina Szreńsk, gmina Szydłowo, gmina Wieczfnia Kościelna, gmina Wiśniewo (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby (37 967/36 575) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,42% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -5,86% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 25 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 154 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 23 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. 169 Lider Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsiębiorczości (subregion ciechanowski) 94

95 POWIAT NOWODWORSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Nowy Dwór Mazowiecki, miasto i gmina Nasielsk, miasto i gmina Zakroczym, gmina Czosnów, gmina Leoncin, gmina Pomiechówek (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011r.) Powierzchnia 695 km 2 Ludność (kobiety/ mężczyźni) osób (39 087/37 042) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,26% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 7,1% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 108 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 178 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 37 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 132 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Dzienny Dom Pomocy, 1 Klub Samopomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion warszawski) 95

96 POWIAT OSTROŁĘCKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Myszyniec, gmina Baranowo, gmina Czarnia, gmina Czerwin, gmina Goworowo, gmina Kadzidło, gmina Lelis, gmina Łyse, gmina Olszewo- Borki, gmina Rzekuń, gmina Troszyn (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (43 794/44 647) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,11% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 5,35% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 25 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 138 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi 29 osób Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na zł / zł (2011) realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy zł / zł (2012) społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie 3 Środowiskowe Domy Samopomocy Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć 392 ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony 5-6. Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion ostrołęcki) 96

97 POWIAT GRODZKI OSTROŁĘKA Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 29 km 2 Ludność Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (27 712/25 443) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -1,03% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,48% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 74 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 65 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 22 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej 1 Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 2 Schroniska dla osób bezdomnych, 1 Noclegownia. 246 Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion ostrołęcki) 97

98 POWIAT OSTROWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Ostrów Mazowiecka, miasto i gmina Brok, gmina Andrzejewo, gmina Boguty-Pianki, gmina Małkinia Górna, gmina Nur gmina Ostrów Mazowiecka, gmina Stary Lubotyń, gmina Szulborze Wielkie, gmina Wąsewo, gmina Zaręby Kościelne (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (38 443/37 643) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 2,31% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 3,64% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 9 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 133 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 16 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion ostrołęcki) 98

99 POWIAT OTWOCKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Józefów, miasto Otwock, miasto i gmina Karczew, gmina Celestynów, gmina Kołbiel, gmina Osieck, gmina Sobienie-Jeziory, gmina Wiązowna (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 616 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby (61 510/56 113) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,90% Liczba osób bezrobotnych / bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 4,80% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 61 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 232 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 14 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 3 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 3 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Dom samotnych kobiet i matek z dziećmi. 223 Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion warszawski) 99

100 POWIAT PIASECZYŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Góra Kalwaria, miasto i gmina Konstancin Jeziorna, miasto i gmina Piaseczno, miasto i gmina Tarczyn, gmina Lesznowola, gmina Prażmów (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 621 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (81 506/73 569) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 2,35% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 9% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 66 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 301 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 21 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C - Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D - Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Dom dla samotnych matek z dziećmi, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. 1 ZAZ Pracownia Rzeczy Różnych (Fundacja Synapsis, Wilcza Góra) 300 Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion warszawski) 100

101 POWIAT PŁOCKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Drobin, miasto i gmina Gąbin, miasto i gmina Wyszogród, gmina Bielsk, gmina Bodzanów, gmina Brudzeń Duży gmina, Bulkowo, gmina Łąck, gmina Mała Wieś, gmina Nowy Duninów, gmina Radzanowo, gmina Słubice, gmina Słupno, gmina Stara Biała, gmina Staroźreby (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,36% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku 3,66% do 2010 roku) Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) osób bezrobocia 32 bezdomności Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 135 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 39 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej 1 Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej 1 Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Dom dla samotnych matek. 699 Lider Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego (subregion płocki) 101

102 POWIAT GRODZKI PŁOCK Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 88 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,69% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 6,81% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 109 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 466 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 41 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 6 Centra Integracji Społecznej 2 Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 2 Schroniska dla osób bezdomnych, 1 Noclegownia. 522 Lider Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego (subregion płocki) 102

103 POWIAT PŁOŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Płońsk, miasto Raciąż, gmina Baboszewo, gmina Czerwińsk n/wisłą, gmina Dzierzążnia, gmina Joniec, gmina Naruszewo, gmina Nowe Miasto, gmina Płońsk, gmina Raciąż, gmina Sochocin, gmina Załuski (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby (45 255/43 819) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,33% Liczba osób bezrobotnych/ bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 4,61% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 50 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 238 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 17 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej zł / zł (2011) zł / zł (2012) Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony Lider Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsiębiorczości (subregion ciechanowski) 103

104 POWIAT PRUSZKOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Piastów, miasto Pruszków, miasto i gmina Brwinów, gmina Michałowice, gmina Nadarzyn, gmina Raszyn (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.) Powierzchnia 246 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (78 324/69 865) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,18% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 3,64% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 34 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 348 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 35 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich 258 działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C - Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D - Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion warszawski) 104

105 POWIAT PRZASNYSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Przasnysz, miasto i gmina Chorzele, gmina Czernice Borowe, gmina Jednorożec, gmina Krasne, gmina Krzynowłoga Mała, gmina Przasnysz (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( /27 174) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,38% Liczba osób bezrobotnych / bezrobotnych długotrwale osób /1 779 osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 7,54% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 47 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 126 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 21 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Klub Samopomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. 112 Lider Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsiębiorczości (subregion ciechanowski) 105

106 POWIAT PRZYSUSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Przysucha, gmina Borkowice, gmina Gielniów, gmina Klwów, gmina Odrzywół, gmina Potworów, gmina Rusinów, gmina Wieniawa (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 801 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( /22 044) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,74% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,29% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby, nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 2 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 21 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej 1 Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C - Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D - Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Domy Samopomocy 62 Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion radomski) 106

107 POWIAT PUŁTUSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Pułtusk, gmina Gzy, gmina Obryte, gmina Pokrzywnica, gmina Świercze, gmina Winnica, gmina Zatory (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 872 km 2 Ludność (kobiety /mężczyźni) osób (25 932/25 398) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,14% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 11,49% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 35 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 118 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 18 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy 149 Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion ostrołęcki) 107

108 POWIAT RADOMSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Pionki, miasto i gmina Iłża, miasto i gmina Skaryszew, gmina Gózd, gmina Jastrzębia, gmina Jedlińsk, gmina Jedlnia-Letnisko, gmina Kowala, gmina Pionki, gmina Przytyk, gmina Wierzbica, gmina Wolanów, gmina Zakrzew (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (75 755/74 563) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,30% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -3,74% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 28 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 211 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 36 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 422 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 3 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej - OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Klub Samopomocy. Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion radomski) 108

109 POWIAT GRODZKI RADOM Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 112 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,93% Liczba osób bezrobotnych/ bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -6,63% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 152 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 432 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 21 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 5 Centra Integracji Społecznej 1 Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 195 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C - Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D - Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Klub Samopomocy, 3 Schroniska dla osób bezdomnych, 1 Noclegownia. Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion radomski) 109

110 POWIAT SIEDLECKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Mordy, gmina Domanice, gmina Korczew, gmina Kotuń, gmina Mokobody, gmina Paprotnia, gmina Przesmyki, gmina Siedlce, gmina Skórzec, gmina Suchożebry, gmina Wiśniew, gmina Wodynie, gmina Zbuczyn Poduchowny (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia km 2 Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) osoby (41 025/41 357) Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale 0,18% Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) osób / osoby Bezrobotni (zmiana w procentach do 2010 roku) -1,0% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 22 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 60 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 24 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej zł / zł (2011) zł / zł (2012) Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 402 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony 5-6. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion siedlecki) 110

111 POWIAT GRODZKI SIEDLCE Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 32 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (40 777/36 364) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,32% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 4,38% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 71 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 219 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 18 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej zł / zł (2011) zł / zł (2012) 2 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy, 1 Noclegownia. 1 ZAZ (Caritas Diecezji Siedleckiej, Siedlce) Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 220 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony 5-6. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion siedlecki) 111

112 POWIAT SIERPECKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Sierpc, gmina Gozdowo, gmina Mochowo, gmina Rościszewo, gmina Sierpc, gmina Szczutowo, gmina Zawidz (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 852 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (27 764/26 507) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,45% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 11,02% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 17 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 147 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 35 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Dzienny Dom Pomocy 128 Lider Centrum Innowacji Społeczeństwa Informacyjnego (subregion płocki) 112

113 POWIAT SOCHACZEWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Sochaczew, gmina Brochów, gmina Iłów, gmina Młodzieszyn, gmina Nowa Sucha, gmina Rybno, gmina Sochaczew, gmina Teresin (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 734 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (43 122/ ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,12% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osoby / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 9,16% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 76 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 136 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 29 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 159 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C - Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D - Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (warszawski) 113

114 POWIAT SOKOŁOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Sokołów Podlaski, miasto i gmina Kosów Lacki, gmina Bielany, gmina Ceranów, gmina Jabłonna Lacka, gmina Repki, gmina Sabnie, gmina Sokołów Podlaski, gmina Sterdyń (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby (29 253/28 519) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,78% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 6,69% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia 981 osób bezdomności 0 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 143 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 35 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy 190 Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion siedlecki) 114

115 POWIAT SZYDŁOWIECKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Szydłowiec, gmina Chlewiska, gmina Jastrząb, gmina Mirów, gmina Orońsko (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 452 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (20 636/20 310) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,28% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 5,89% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 17 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 95 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 8 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej zł / zł (2011) zł / zł (2012) Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 101 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony 5-6. Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion radomski) 115

116 MIASTO STOŁECZNE WARSZAWA Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy dzielnice: Bemowo, Białołęka, Bielany, Mokotów, Ochota, Praga Południe, Praga Północ, Rembertów, Śródmieście, Targówek, Ursus, Ursynów, Wawer, Wesoła, Wilanów, Włochy, Wola, Żoliborz (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011r.). Powierzchnia 517 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,18% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 7,69% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 1217 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 7596 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 801 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 15 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* zł / zł (2011) zł / zł (2012) 20 Środowiskowych Domów Samopomocy, 15 Dziennych Domów Pomocy, 3 Kluby Samopomocy, 3 Domy dla matek z dziećmi i kobiet w ciąży, 2 Noclegownie, 17 Schronisk dla bezdomnych, 9 Jadłodajni, 2 Ogrzewalnie. Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 31 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony 5-6. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa (subregion warszawski) 3 116

117 POWIAT WARSZAWSKI ZACHODNI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Błonie miasto i gmina Łomianki, miasto i gmina Ożarów Mazowiecki, gmina Izabelin, gmina Kampinos, gmina Leszno, gmina Stare Babice (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 534 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby (53 242/48 941) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,45% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 14,36% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę 775 osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia 619 osób bezdomności 34 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 95 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 5 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 248 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy,1 Dom dla samotnych matek i kobiet w ciąży 2 Schroniska dla osób bezdomnych. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa (subregion warszawski) 117

118 POWIAT WĘGROWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Węgrów, miasto i gmina Łochów, gmina Grębków, gmina Korytnica, gmina Liw, gmina Miedzna, gmina Sadowne, gmina Stoczek, gmina Wierzbno (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (34 520/34 185) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,44% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -5,78% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 11 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 86 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 22 osoby z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 2 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy. 198 Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (subregion siedlecki) 118

119 POWIAT WOŁOMIŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Kobyłka, miasto Marki, miasto Ząbki, miasto Zielonka, miasto i gmina Radzymin, miasto i gmina Tłuszcz, miasto i gmina Wołomin, gmina Dąbrówka, gmina Jadów, gmina Klembów, gmina Poświętne, gmina Strachówka (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 953 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( / ) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,77% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 4,13% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 71 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 312 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 45 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 2 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 3 Środowiskowe Domy Samopomocy, 1 Schronisko dla osób bezdomnych 419 Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa (subregion warszawski) 119

120 POWIAT WYSZKOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Wyszków, gmina Brańszczyk, gmina Długosiodło, gmina Rząśnik, gmina Somianka, gmina Zabrodzie (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 875 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (37 116/36 280) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 0,18% Liczba osób bezrobotnych / bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -5,39% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osoby nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 36 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 207 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 36 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin/powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej 1 Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy, 1 Dzienny Dom Pomocy, 1 Klub Samopomocy. Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion ostrołęcki) 120

121 POWIAT ZWOLEŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Zwoleń, gmina Kazanów, gmina Policzna, gmina Przyłęk, gmina Tczów (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 573 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osoby (18 984/18 820) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,44% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -2,36% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osób bezdomności 14 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 36 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 8 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 81 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 dom dla kobiet z dziećmi, 1 Schronisko dla osób bezdomnych. Lider Fundacja Fundusz Współpracy (subregion radomski) 121

122 POWIAT ŻUROMIŃSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto i gmina Bieżuń, miasto i gmina Żuromin, gmina Kluczbork-Osada, gmina Lubowidz, gmina Lutocin, gmina Siemiątkowo Koziebrodzkie (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 807 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób (20 933/20 424) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,51% Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób / osób Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 8,61% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę 818 osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia 889 osób bezdomności 7 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 38 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 77 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Środowiskowy Dom Samopomocy. Lider Stowarzyszenie Radomskie Centrum Przedsiębiorczości (subregion ciechanowski) 122

123 POWIAT ŻYRARDOWSKI Karta Powiatu do Planu Rozwoju Ekonomii Społecznej na Mazowszu na lata Gminy miasto Żyrardów, miasto i gmina Mszczonów, gmina Puszcza Mariańska, gmina Radziejowice, gmina Wiskitki (dane z Oceny Zasobów Pomocy Społecznej, 2011 r.). Powierzchnia 533 km 2 Ludność (kobiety/mężczyźni) osób ( /35 331) Ludność (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) -0,01% % Liczba osób bezrobotnych/bezrobotnych długotrwale osób /1 732 osoby Liczba osób bezrobotnych (zmiana w procentach w stosunku do 2010 roku) 1,20% Ubóstwo w powiecie (Liczba osób korzystających z pomocy społecznej z powodu ubóstwa, kryterium dochód na 1 osobę osób nie może przekraczać 351 zł) bezrobocia osoby bezdomności 56 Liczba osób korzystających z usług opiekuńczych 169 Liczba osób korzystających z usług specjalistycznych dla osób 10 osób z zaburzeniami psychicznymi Wysokość środków (w zł) niezbędnych (w 2011 i 2012 roku) na realizację zadań zleconych gmin / powiatu z zakresu pomocy społecznej Liczba ośrodków wsparcia w powiecie Typ A Podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym* Zakład Aktywności Zawodowej Warsztaty Terapii Zajęciowej 1 Centra Integracji Społecznej Kluby Integracji Społecznej Typ B Podmioty ekonomii społecznej sfery pożytku publicznego* (organizacje pozarządowe prowadzące 115 działalność ekonomiczną, zatrudniające pracowników, choć ich działanie nie jest oparte na ryzyku ekonomicznym) Typ C Podmioty ekonomii społecznej o charakterze rynkowym* Spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie Pozostałe spółdzielnie o charakterze konsumenckim Organizacje wzajemnościowe Kooperatywy Typ D Przedsiębiorstwa społeczne* spółdzielnie socjalne 1 Podmioty wsparcia ekonomii społecznej OWES Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzone w ramach projektu *podział dokonany zgodnie z rozdziałem Słownik podstawowych pojęć, strony zł / zł (2011) zł / zł (2012) 1 Schronisko dla osób bezdomnych. Lider Fundacja Rozwoju Społeczeństwa (subregion warszawski) 123