PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO. Opracowanie: Alicja Rogowicz Mariola Michalska Anna Fidali

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Opracowanie: Alicja Rogowicz Mariola Michalska Anna Fidali

2 Edukacja polonistyczna w szkole podstawowej ma na celu umożliwienie uczniom podstawowych umiejętności: czytania, pisania i mówienia. Wymagania edukacyjne uwzględniają zapisy z Programu nauczania języka polskiego w klasach IV-VI Jutro pójdę w świat oraz WSO Publicznej Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Przylepie. 1. Sposoby informowania uczniów i rodziców o PSO z języka polskiego. Nauczyciele zapoznają uczniów z przedmiotowym systemem oceniania w pierwszym tygodniu nauki, natomiast rodziców na pierwszym zebraniu. Informacja ma postać ustną i pisemną. Dotyczy: a. wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen z przedmiotu; b. możliwości poprawiania ocen; c. konieczności zaliczenia wszystkich obowiązkowych prac, na których uczeń nie był; d. informacji o zajęciach wyrównawczych i konsultacji, na których uczeń może uzyskać pomoc ze strony nauczyciela polonisty; e. warunków i trybu uzyskania oceny wyższej niż przewidywana. Na pierwszych zajęciach uczniowie otrzymują skrócony opis wymagań, zapoznają się z nim, podpisują i wklejają do zeszytu. Następnie pokazują w domu rodzicom, którzy mają obowiązek zapoznania się z nim i podpisania. 2. Wymagania na poszczególne oceny: a. celujący: - uczeń samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia; - posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretyczno praktycznych; - nie powiela cudzych poglądów; - osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych; - jest oczytany;

3 - wykonuje prace pisemne na wysokim poziomie (zarówno pod względem treści, jak i formy oraz kompozycji); - zachowuje odpowiedni do charakteru pracy styl wypowiedzi swobodny, barwny, kwiecisty, obrazowy; - posługuje się wyszukanym, bogatym słownictwem; - wprowadza różnorodne zdania, bezbłędnie stosuje zasady interpunkcji i ortografii; - jest gotów pomagać innym. b. bardzo dobry: - uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony przez program nauczania w danej klasie; - charakteryzuje się dużą wiedzą z dziedziny literatury i sztuki; - poprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, bez trudu wyraża swoje myśli, potrafi wyciągać logiczne wnioski; - pisze samodzielnie wypracowania na bardzo dobrym poziomie, które charakteryzuje się: zgodnością treści z tematem, zastosowaniem prawidłowej formy wypowiedzi, brakiem błędów ortograficznych, spójnością tekstu, nienagannym stylem, starannością; -nie ma trudności z ortografią; - dużo czyta, nie tylko wyznaczone lektury; - bierze aktywny udział w lekcjach; c. dobry: - uczeń opanował materiał programowy w znacznym stopniu; - poprawnie wykorzystuje zdobyte wiadomości, samodzielnie wykonuje polecenia nauczyciela; - potrafi wyrażać swe myśli, uzasadniać sądy, wyciągać wnioski; - nie robi poważnych błędów ortograficznych, korzysta samodzielnie ze słownika ortograficznego;

4 - redaguje samodzielnie wypracowania o następujących cechach: zgodność z tematem, spójność wypowiedzi, prawidłowa kompozycja, poprawna budowa zdań, brak błędów ortograficznych I stopnia; - zawsze wywiązuje się ze swoich obowiązków; - czyta lektury szkolne. d. dostateczny: - uczeń opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania w danej klasie na poziomie nie przekraczającym wy6magań zawartych w minimum programowym; - potrafi samodzielnie wykonać zadania o średnim stopniu trudności; - zdarza się mu popełniać poważne błędy ortograficzne; pisanie samodzielnie wypracowań nastręcza mu trudności, jednak prace pisemne powinny być: zgodne z tematem, kompozycja zgodna z ogólnymi z zasadami, słownictwo poprawne, zdania przeważnie dobrze zbudowane, styl na ogół poprawny, ortografia zdarzają się błędy; lektury szkolne niezbyt chętnie czytane albo nie rozumie ich treści. e. dopuszczająca: - posiada niewielki zakres wiadomości, nie opanował nawet minimum programowego, ale braki te nie umożliwiają poprawy; - wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności; - z reguły nie czyta lektur; - nie bierze aktywnego udziału w lekcjach; - robi dużo błędów ortograficznych; - samodzielne wypracowania pisze na bardzo niskim poziomie: dużo błędów ortograficznych, treść słaba, nie zawsze związana z tematem, zdania zbudowane w miarę poprawne; - często nie odrabia zadań domowych.

5 f. niedostateczny: - uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności określonych minimum programowym; - braki w wiadomo9ściach i umiejętnościach uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy z danego przedmiotu; - jego wypowiedzi ustne i pisemne są nie do przyjęcia; - w pracach prezentuje niski poziom ortografii; - lekceważy swe obowiązki; - nie czyni nic, aby nadrobić zaległości. Przedmiotowy system oceniania uwzględnia pisemne opinie PPP i zakłada obniżenie wymagań edukacyjnych w stosunku do uczniów, u których stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe. 3. Formy i metody sprawdzania wiedzy: a. obszary aktywności ucznia podlegające ocenianiu: - kształtowanie języka przedmiotu sprawdzenie stopnia zrozumienia podstawowych pojęć; - rozwiązywanie problemów; - aktywność na lekcjach; - przygotowanie do lekcji; - praca domowa; - praca w grupie, praca indywidualna; - aktywność dodatkowa udział w konkursach, zajęciach dodatkowych. b. ocenianiu podlegają: formy ustne: - odpowiedzi; - dialog; - opowiadania twórcze i odtwórcze;

6 - analiza przekazów medialnych (słownych, ikonicznych, audiowizualnych); - udział w dyskusji, argumentowanie, wnioskowanie; - prezentacja; - recytacja; - czytanie tekstów. formy pisemne: - prace klasowe, sprawdziany, dyktanda, testy, kartkówki; - zadania domowe w formie ćwiczeń (np. gramatycznych, ortograficznych, słownikowych); - wypracowania ujęte w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia (recenzja, list, zaproszenie, pozdrowienia, życzenia, ogłoszenie, przepis, opis, instrukcja, charakterystyka, streszczenie, sprawozdanie, zawiadomienie), odpowiedzi na pytania, wnioski; - ćwiczenia wykonane na lekcji, referaty. formy praktyczne: - niewerbalne wytwory pracy (albumy, mapy, słowniczki, plakaty, słuchowiska, filmy, komiksy, gazetki); - karty dydaktyczne; - pomoce dydaktyczne; - przygotowanie i przeprowadzenie fragmentu lekcji (np. zabaw, konkursów, ciekawych zadań) zeszyt przedmiotowy. Kryteria oceniania (umiejętności szczegółowe): kształtowanie języka przedmiotu: - rzeczowość wypowiedzi; - odwoływanie się do wiedzy przedmiotowej; - włączanie terminologii do swojego słownika, do mowy potocznej;

7 - rozumienie dosłownego i przenośnego znaczenia słów i stosowanie w sytuacjach praktycznych; - poprawne stosowanie podstawowych pojęć; - zbieranie, uogólnianie, porównywanie wiadomości, wyciąganie wniosków; rozwiązywanie problemów: - właściwe rozpoznanie i zdefiniowanie problemu; - analizowanie wszystkich aspektów zagadnienia; - zaplanowanie rozwiązania; - zaproponowanie różnych wariantów rozwiązania problemu; - uogólnianie, porównywanie i wyciąganie wniosków; aktywność na lekcjach: - udział w rozmowach i dyskusjach; - współpraca z zespołem; - udzielanie pomocy kolegom; - inicjatywa (własne propozycje, pytania); - reakcje na polecenie nauczyciela; - samodyscyplina; - zainteresowanie tematem, przebiegiem lekcji; - inwencja twórcza; przygotowanie do lekcji: - orientacja w bieżącym materiale; - posiadanie podstawowego wyposażenia (podręcznika, zeszytu ćwiczeń, zeszytu przedmiotowego); - odrabianie zadań domowych; - posiadanie niezbędnych materiałów pomocniczych; praca domowa: - prawidłowe wykonanie; - samodzielność w wykonywaniu zadania; - stopień zrozumienia zadania; - zastosowanie wiedzy przedmiotowej;

8 - oryginalność; praca w grupie: - aktywne uczestnictwo w pracy zespołu; - aktywne słuchanie innych; - tolerancja wobec wartości i poglądów innych osób; - pomoc innym; - modelowanie zachowania innych w grupie; - umiejętność wchodzenia w różne role; - korzystanie z pomocy innych osób; - podporządkowanie się poleceniom; - umiejętność dyskutowania, negocjowania; - przestrzeganie kultury języka i dyskusji; - twórczy wykład (argumenty, pomysły) - współodpowiedzialność; recytacja (wierszy, prozy): - stopień opanowania treści; - odpowiednia intonacja i modulacja głosu; - właściwe tempo wypowiedzi, przestankowanie, akcentowanie, artykulacja, dykcja; - interpretacja głosowa tekstu (walory artystyczne); aktywność pozalekcyjna, dodatkowa: - udział w konkursach przedmiotowych; - wykonanie dodatkowych prac w czasie pozaszkolnym; - dobrowolne działania na rzecz innych; - zdobywanie wiadomości wykraczających poza program nauczania; zeszyt przedmiotowy: - kompletność, systematyczność prowadzenia notatek; - sposób udzielania odpowiedzi na pytania, formułowanie wniosków; - czytelność i estetyka pisma;

9 - poprawność językowa i gramatyczna; wypowiedź ustna: - zawartość rzeczowa; - wyrażanie sądów, uzasadnienie; - formułowanie argumentów i ich porządkowanie; - płynność, spójność wypowiedzi, logiczny układ treści; - kształtowanie wypowiedzi w zależności od jej celu i sytuacji komunikacyjnej; - bogactwo słownictwo; - poprawność językowa; - sugestywność wypowiedzi; wykorzystanie informacji z różnych źródeł: - poszukiwanie, porządkowanie i wybór istotnych źródeł informacji; - analiza, porównywanie, uogólnianie, ocena zgromadzonego materiału; - korzystanie z mediów; - umiejętność oceny przydatności zgromadzonych materiałów; analiza przekazów medialnych: - określanie tematyki dzieła (elementów konwencji gatunkowej); - dostrzeganie problemów stawianych przez utwór, odczytanie jego intencji; - dostrzeganie związków między kategoriami estetycznymi istniejącymi w utworze (piękno, brzydota, patos, liryzm, ironia...) a oddziaływaniem na odbiorcę; - wyjaśnienie (na przykładach) sposobu konstruowania obrazu (filmowego, literackiego, graficznego) i warstwy informacyjnej, symbolicznej, estetycznej: - uzasadnienie zastosowania określonych technik; wypracowanie: - zgodność treści pracy z tematem;

10 - sposób rozwinięcia tematu; - zakres i poprawność wykorzystanego materiału; - respektowanie zasad kompozycyjnych; - zastosowanie właściwej formy wypowiedzi; - estetyka pracy; - bogactwo słownictwa; - poprawność językowa, ortograficzna, interpunkcyjna; - samodzielność. Kryteria szczegółowe oceny wypowiedzi ustnych i pisemnych zawarte zostały w załączniku. Metody sprawdzania osiągnięć i warunki oceniania: A. Przewiduje się w każdej klasie: - prace klasowe; - sprawdziany gramatyczne; - dyktanda; - sprawdziany z kształcenia językowego i literackiego; - kartkówki; - czytanie ze zrozumieniem; - pisemne i ustne prace domowe; - wypowiedzi ucznia przygotowane i spontaniczne; - zadania praktyczne, wysiłek i efekt pracy. O ilości prac decyduje nauczyciel, biorąc pod uwagę poziom wiedzy i umiejętności klasy oraz poszczególnych uczniów. B. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami Przedmiotowego Systemu Oceniania. C. Kartkówki, prace klasowe, sprawdziany i odpowiedzi ustne są obowiązkowe. Uczeń nieobecny musi je zaliczyć w terminie uzgodnionym z nauczycielem (maksymalnie w ciągu 2 tygodni).

11 D. Prace klasowe i sprawdziany są zapowiadane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i podany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiadomości. E. Kartkówki z trzech poprzednich lekcji nie muszą być zapowiadane. F. Każdą ocenę niesatysfakcjonującą ucznia, można poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu 2 tygodni od dnia podania informacji o ocenach. Uczeń poprawia pracę tylko raz i brane są pod uwagę obydwie oceny (mają tę samą wagę). Uczeń, który otrzymał ocenę ndst. może być przez nauczyciela zobowiązany do jej poprawy. G. Każdorazowe nieprzygotowanie się do lekcji oraz każdorazowe nie odrobienie zadania domowego, uczeń musi zgłosić nauczycielowi; otrzymuje wówczas. Czwarty równa się ocenie niedostatecznej. H. Gdy uczeń nie zgłosi nauczycielowi braku zadania domowego lub nieprzygotowania do lekcji otrzymuje ocenę niedostateczną ( nawet jeżeli jest to po raz pierwszy w danym semestrze). I. Na koniec semestru nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych. J. Aktywność na lekcji nagradzana jest +. Czwarty + jest równoznaczny z otrzymaniem oceny celującej. Przez aktywność na lekcji rozumiemy: częste zgłaszanie się na lekcji, aktywną pracę w grupach, itp. K. Przy ocenianiu nauczyciel uwzględnia możliwości ucznia. L. Ocenie podlegają: prace klasowe i ich poprawy (waga 3), kartkówki, recytacja, dyktanda (waga 2), odpowiedzi ustne (waga 2), zadania domowe, zeszyty ćwiczeń, praca w grupach (waga 1), prace długoterminowe, aktywność na lekcjach, praca własna, udział w konkursach (waga 1). Ł. Prace kontrolne i sprawdziany przechowywane są w szkole jako dokumentacja nauczyciela. M. Rodzic ma prawo zapoznać się z pracami dziecka na konsultacjach oraz na zebraniach z rodzicami.

12 PLUSY I MINUSY A. Uczeń może otrzymać + za: - nieskomplikowane, krótkie zadania domowe; - przyniesienie dodatkowych materiałów wykorzystanych na lekcji; - dobre wywiązanie się z zadań realizowanych w grupie; - aktywność na lekcji; - kompletność zeszytu przedmiotowego. B. Uczeń może otrzymać - za: - brak zadania domowego; - brak podręcznika, zeszytu ćwiczeń, zeszytu przedmiotowego i potrzebnych przyborów; - słabe, złe wywiązywanie się z zadań wykonywanych w grupie; - braki, niekompletność (tematów, notatek, zadań domowych) zeszytu przedmiotowego. POZOSTAŁE USTALENIA: 1. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie przystąpił do pisemnej formy sprawdzania wiedzy otrzymuje nb ( symbol ten nie jest oceną, a jedynie informacją dotyczącą systematyczności pracy ucznia). 2. Ocena śródroczna i roczna jest średnią ze wszystkich ocen uzyskanych przez ucznia w danym okresie szkolnym (śródrocznym/rocznym) z uwzględnieniem ich wag. Zapis nie dotyczy uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce. Tutaj brane są pod uwagę możliwości i zaangażowanie ucznia. 3. Nauczyciel na początki roku szkolnego informuje uczniów oraz rodziców o wymaganiach edukacyjnych z realizowanego programu nauczania oraz sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów.

13 4. O osiągnięciach uczniów rodzice informowani będą w sposób bezpośredni (zebrania, konsultacje, spotkania indywidualne) lub w sposób pośredni (zapis w zeszycie, pisemne zawiadomienie). SKALA OCEN: % - celujący 96 90% - bardzo dobry 89 70% - dobry 69 51% - dostateczny 50 31% - dopuszczający 30 0% - niedostateczny PROGI: 5,51 i powyżej z 5 celujący 4,75 z 4 bardzo dobry 3,75 z 3 dobry 2,51 z 2 dostateczny 1,51 2,50 dopuszczający 0,00 1,50 niedostateczny Opracowanie: Anna Fidali Mariola Michalska Alicja Rogowicz

14 Załącznik - KRYTERIA OCENIANIA DYKTANDA Podziałał błędów: a. błędy I kategorii: u, ó, rz, ż, h, ch, nie z różnymi częściami mowy, wielka i mała litera, pisownia łączna i rozłączna; b. błędy II kategorii: brak znaków diakrytycznych i liter na końcach wyrazów, zamiana liter w pisowni głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, pisownia samogłosek nosowych: -om, -on, -em, -en; c. błędy interpunkcyjne brak przecinków bądź ich nadmiar. Brak znaków lub ich nieodpowiednie zastosowanie na końcu zdania. 3 błędy interpunkcyjne i językowe liczone są jak 1 błąd ortograficzny. Uczniom, którzy mają stwierdzoną przez PPP dysleksję i dysortografię, zapisuje się w dzienniku liczbę błędów popełnionych w tekście dyktanda oraz jego poprawie. O ilości oraz o stopniu trudności dyktand w każdej klasie decyduje nauczyciel polonista, biorąc pod uwagę poziom wiedzy i umiejętności klasy oraz poszczególnych uczniów. OCENIANIE: 0 bł. celujący 1 bł. bardzo dobry 2 bł. dobry 3 4 bł. dostateczny 5 6 bł. dopuszczający 7 i więcej - niedostateczny

15 INSTRUKCJA Lp. Kryteria Pkt. 1. Realizacja tematu: - podanie dokładnych poleceń dotyczących sposobu wykonania czegoś lub obsługi jakiegoś sprzętu, lub postępowania w określonych okolicznościach. 2. Poprawne zredagowanie tekstu: - konsekwentne użycie albo czasowników w trybie rozkazującym albo bezokoliczników, albo czasowników w 1 osobie liczby mnogiej; - dopuszcza się jedno odstępstwo od normy; - więcej niż jedno odstępstwo od normy. 3.. Właściwa kolejność wykonywanych czynności i poprawny zapis albo w punktach, albo jako tekst ciągły. 4. Zwięzłość wypowiedzi Respektowanie norm językowych: - bez błędów - 1 błąd językowy - 2 i więcej błędów. 6. Poprawność ortograficzna: - bez błędów - 1 i więcej błędów Uczeń z dysleksją: błędów - 4 i więcej błędów. 7. Poprawność interpunkcyjna: błąd - 2 i więcej błędów. Uczeń z dysleksją: błędy - 4 i więcej. 8. Estetyka zapisu (czystość, czytelność zapisu dopuszczalne 1 estetyczne skreślenie) Ocenianie: 10pkt. celujący 9pkt. bardzo dobry 8 7pkt. dobry 6 5pkt. dostateczny 4-3pkt. - dopuszczający 2 0pkt. - niedostateczny

16 Lp. PRZEPIS KULINARNY 1. Realizacja tematu podanie składników i sposobu postępowania z nimi Podanie prawdopodobnej ilości składników dotyczy także wagi i 0-1 objętości. 3. Zachowanie logicznego układu podawanych czynności dotyczących 0-1 postępowania ze składnikami. 4. Rzeczowość i komunikatywność pisanie w prosty sposób, zrozumiały 0-1 dla każdego odbiorcy. 5. Konsekwentne użycie form czasowników uczeń stosuje 0-1 bezokoliczniki, formy trybu rozkazującego lub formy 1. osoby liczby mnogiej. 6. Przejrzysty zapis podanie tytułu, składników, sposobu ich wykonania 0-1 w odpowiedniej kolejności. 7. Poprawność językowa (dopuszczalne 2 błędy) Poprawność ortograficzna (dopuszczalne dwa błędy) Poprawność interpunkcyjna (dopuszczalne 2 błędy) Estetyka zapisu (czystość, czytelność zapisu, dopuszczalne 1 skreślenie). 0-1 Pkt. Uczeń z dysleksją za kryteria 7,8,9 punkt przyznajemy, jeśli uczeń zaczyna zdanie wielką literą, a kończy kropką. Ocenianie: 10pkt. celujący 9pkt. bardzo dobry 8 7pkt. dobry 6 5pkt. dostateczny 4 3pkt dopuszczający 2 0pkt. niedostateczny

17