EXCEL. Diagramy i wykresy w arkuszu lekcja numer 6. Instrukcja. dla Gimnazjum 36 - Ryszard Rogacz Strona 20

Transkrypt

1 Diagramy i wykresy w arkuszu lekcja numer 6 Tworzenie diagramów w arkuszu Excel nie jest sprawą skomplikowaną. Najbardziej czasochłonne jest przygotowanie danych. Utworzymy następujący diagram (wszystko zapisujemy w pliku wykresy): Instrukcja. Odczytujemy plik Paostwa UE (zawiera on potrzebne dane informacji możemy poszukad w Internecie). Zaznaczamy komórki z danymi (tu zakres od A do B8). Na pasku wzbieramy [wstawianie]. Wybieramy wykres kołowy, jak przedstawia Rysunek 6 Ten typ wykresu umożliwia umieszczenie większych wartości na dużym kole mniejszych na mniejszym. Stosowany jest, gdy występuje duża ilośd danych. 5. Otrzymujemy wstępny diagram: Rysunek 6 - Rysunek 6 dla Gimnazjum 6 - Ryszard Rogacz Strona 0

2 6. Umieścimy diagram w nowym arkuszu na pasku, w sekcji *narzędzia wykresów+ wybieramy [projektowanie] 7. Klikamy przycisk *przenieś wykres+. Klikamy teraz na wybranym wycinku wybierzmy największe paostwo Francję.. Klikamy prawym klawiszem myszy i wybieramy [formatuj punkt danych] Rysunek 6 8. W otwartym okienku zaznaczamy *Nowy arkusz+ i wprowadzamy nazwę *powierzchnia paostw+ 9. Zmienimy ilośd paostw wyświetlanych na małym kole klikamy, na nim, prawym klawiszem myszy i wybieramy *formatuj serię danych+ Rysunek 67. W otwartym oknie: Rysunek W otwartym oknie Rysunek 68 Rysunek 66 W polu [drugi wykres zawiera] wprowadzamy wartośd paostwa o powierzchni mniejszej niż 80 tys. km lub wybierając z listy *podziel serię według+ wartość wpisujemy w polu [Drugi wykres zawiera wartości mniejsze niż+ wpisujemy 80. Dla dużego wykresu zmienimy kolory poszczególnych wycinków na flagi paostw klikamy na dużym wykresie zostaje on całkowicie zaznaczony. Zaznaczamy *wypełnienie+ Klikamy opcję *wypełnienie obrazem lub teksturą+ Klikamy przycisk [Plik..] i odszukujemy plik graficzny z właściwą flagą. 5. Powtarzamy czynności dla pozostałych wycinków wykresu (zmiana wypełnienia wycinka powoduje zmianę we właściwym polu legendy). 6. Zmieniamy położenie legendy klikamy prawym klawiszem myszy na legendzie i wybieramy [formatuj legendę] 7. W otwartym oknie wybieramy właściwe położenie tu na dole dla Gimnazjum 6 - Ryszard Rogacz Strona

3 Wykresy matematyczne 0. Następnie wybieramy wykres punktowy Tworzenie wykresów matematycznych jest bardzo podobne do tworzenia diagramów. Inaczej jedynie przebiega proces przygotowania danych i naturalnie wybieramy inny typ wykresu. W dwiczeniu utworzymy wykresy liniowe, parabole, hiperbole oraz zajmiemy się rozwiązywaniem układu równao liniowych metodą graficzną. Wykres funkcji liniowej Weźmy funkcję: f x = x +. Przygotowanie danych zakładamy, w jakim zakresie wykreślad będziemy wykres np. x < 5 5 >. W komórce A wpisujemy x. W komórce B opis funkcji f(x)=-/x+. W komórce A wprowadzamy wartośd początkową zakresu (czyli -5), w komórce A wartośd następną (-) Rysunek 7 Zaznaczamy punktowy z wygładzonymi liniami (Rysunek 7). Otrzymujemy, w zasadzie, gotowy wykres Rysunek 7 Rysunek Ustawiamy się w punkcie przeciągania i wypełniamy w dół wartościami do 5 6. W komórce B wprowadzamy formułę obliczająca wartośd funkcji: =-/*A+ Rysunek Przeciągamy formułę do komórki B dane do utworzenia wykresu zostały przygotowane. 8. Zaznaczamy obszar komórek z danymi (A do B) 9. Na pasku menu wybieramy [wstawianie]. Możemy zmienid położenie wykresu przenosząc go do nowego arkusza (patrz punkty 6 8 poprzedniej instrukcji). Przenieśd (punkty 6 7 poprzedniej instrukcji) lub usunąd (po zaznaczeniu klikamy klawisz Del )legendę.. Formatowanie osi X ustawiamy wskaźnik myszy na dowolnej wartości opisującej oś klikamy prawym klawiszem i wybieramy opcję [formatuj oś] 5. W otwartym oknie możemy dokonad dowolnej modyfikacji osi. Zmienimy zakres wartości osi x na przedział od -5 do 5 oraz częstośd wyświetlana znacznika osi z co na co. dla Gimnazjum 6 - Ryszard Rogacz Strona

4 Rozwiązywanie układu równao metodą graficzną Rysunek 7 Jak widad na powyższym rysunku zmieniamy: minimum, maksimum oraz jednostkę główną z dobieranej automatycznie na stałą i wprowadzamy wartości w polach (Rysunek 7) 6. Kolor linii wykresu klikamy na linii wykresu wybieramy [Narzędzia wykresów] [projektowanie] Rysunek 7 Wybieramy właściwy kolor 7. Styl całego wykresu można zmienid jednym kliknięciem wybierając [układy wykresu] Wiemy, że rozwiązaniem układu równao są współrzędne punktu przecięcia dwóch wykresów liniowych. Należy zatem wykreślid dwa wykresy na jednym układzie współrzędnych.. Przygotowanie danych zakładamy zakres zmian x i wypełniamy komórki arkusza kolejnymi wartościami UWAGA: jeśli chcemy otrzymać dokładniejszy wynik należy zagęścić zmianę argumentu np. co 0,5 lub 0, Wprowadzamy np. -5 a w następnej komórce -,9 i przeciągamy. W komórce B wprowadzamy opis pierwszej funkcji, w komórce C opis drugiej.. W komórce B wprowadzamy formułę obliczającą wartośd pierwszej funkcji, w komórce C formułę obliczającą wartośd funkcji drugiej. Np. dla układu równao: y x y x wprowadzamy Rysunek Usunięcie dowolnego elementu wykresu następuje po naciśnięciu klawisza Delete 9. Zmianę tła wykresu wykonujemy również po kliknięciu prawym klawiszem myszy w obszarze kreślenia wybieramy [formatuj obszar kreślenia] Rysunek 76 oraz Rysunek 77. Przeciągamy wprowadzone formuły do wiersza i zaznaczamy obszar komórek z danymi. 5. Wybieramy wykres punktowy dla Gimnazjum 6 - Ryszard Rogacz Strona

5 6. W celu zwiększenia czytelności przenosimy legendę w dolną częśd wykresu. 7. Umieszczamy wskaźnik myszy w punkcie przecięcia się wykresów Rozwiąż układ równao: y x y x Wykresy paraboli, hiperboli Rysunek Odczytujemy współrzędne punktu będące rozwiązaniem układu równao, tu: x = y = - Jeżeli punkt przecięcia nie jest widoczny na wykresie, a widad, że linie wykresu nie są równoległe (układ nie posiada rozwiązania) należy zmienid zakres zmian argumentu x. Ćwiczenia Utwórz wykresy następujących funkcji liniowych w podanym zakresie. x x 66 x x 88 x 5 x 50 5 x x x x 66 x x 6 Tworzenie tych wykresów niczym nie różni się od tworzenia wykresów liniowych (dla hiperboli konieczne jest wprowadzenie większej ilości argumentów najlepsza jest zmiana co 0,). Podobnie jak poprzednio określamy zakres zmian argumentu x, wprowadzamy formuły obliczające wartośd funkcji, przeciągamy i tworzymy wykres (punktowy) W przypadku hiperboli mogą pojawid się punkty nieciągłości funkcji komórce obliczającej wartośd funkcji pojawia się błąd dzielenia przez zero. Należy zawartośd takiej komórki po prostu skasowad (pozostaje ona pusta punkt nieciągłości) wykres w tym miejscu zostanie przerwany. Ćwiczenia Utwórz wykresy funkcji dobierając zakres zmian argumentu x: y y y y x x x x x x 7 x Wykres hiperboli y w zakresie x zmian argumentu x (*) Utwórz wykres funkcji 5 y x 6x 7x 6x 8x (dobierz właściwy przedział x) x 5 x 8 dla Gimnazjum 6 - Ryszard Rogacz Strona