Pomiar oksygenacji mózgu u chorej z omdleniem wazodepresyjnym podczas testu pochyleniowego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pomiar oksygenacji mózgu u chorej z omdleniem wazodepresyjnym podczas testu pochyleniowego"

Transkrypt

1 PRACE KAZUISTYCZNE Pomiar oksygenacji mózgu u chorej z omdleniem wazodepresyjnym podczas testu pochyleniowego Ewa Szufladowicz, Edward Koźluk, Joanna Dobrogowska-Kunicka, Adam Liebert 1, Rafał Baranowski, Agnieszka Piątkowska, Franciszek Walczak Pracownia Elektrofizjologii Instytutu Kardiologii w Warszawie 1 Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej Polskiej Akademii Naukowej w Warszawie Brain oxygenation monitoring during head-up tilt test in patient with vasodepressive neurocardiogenic syncope Measurement of the brain oxygenation with the technique of NIRS (near infrared spectroscopy) can be useful in assessment of the vasovagal syncope (VVS). We present a case of 23-year old woman in which this technique was used during head-up tilt test (TT). She had periodical junctional rhythm in Holter monitoring, functional conduction disturbances in transesophageal atrial pacing and cardiodepressive VVS in TT. We have performed another TT with NIRS monitoring. She has demonstrated syncope in vasodepressive mechanism 4 minutes after nitroglycerin administration. We have observed in NIRS gradual increase of levels of oxygenated hemoglobin (HbO 2 ) and total hemoglobin (HbT) during initial sinus tacycardia before syncope and short very deep decrease of HbO 2 and HbT and increase of reduced hemoglobin during the syncope. During 1,5 years follow-up and treatment with diprophylline and edrophonium syncope didn t occur. (Folia Cardiol. 2000; 2: ) near infrared spectroscopy, head-up tilt-test, neurocardiogenic syncope, transesophageal atrial pacing Wstęp Omdlenie jest ekspresją kliniczną krótkotrwałego spadku perfuzji mózgowej wywołanego różnymi przyczynami. Omdlenie wazowagalne (VVS, vasovagal syncope) polega na krótkotrwałej utracie przytomności spowodowanej odruchowym zwolnieniem (zahamowaniem) czynności serca lub spadkiem ciśnienia tętniczego [1]. Na podstawie obrazu klinicznego zespół wazowagalny podzielono na 3 typy: kardiodepresyjny, wazodepresyjny i mieszany (klasyfikacja VASIS) [2]. Adres do korespondencji: Dr med. Ewa Szufladowicz Pracownia Elektrofizjologii IK ul. Alpejska 42, Warszawa Nadesłano: r. Przyjęto do druku: r. Zespół wazowagalny rozpoznaje się na podstawie dodatniego wyniku testu pochyleniowego. Do badania kwalifikowani są pacjenci z utratami przytomności, najczęściej poprzedzonymi długotrwałą pionizacją i przyspieszoną czynnością serca. Wstępnie wyklucza się u nich neurologiczne, hormonalne oraz kardiologiczne przyczyny omdleń [1]. Pomiar oksygenacji mózgu za pomocą spektroskopii w bliskiej podczerwieni (NIRS, near infrared spectroscopy) [3 6] może być parametrem użytecznym w ocenie patomechanizmu VVS. Przedstawiamy opis przypadku, w którym NIRS wykorzystano podczas testu pionizacyjnego u pacjentki, u której wystąpiła wazodepresyjna reakcja wazowagalna. 125

2 Folia Cardiol. 2000, tom 7, nr 2 Metody Metodyka testu pionizacyjnego Badanie przeprowadzano na czczo, w godzinach rannych, w warunkach umożliwiających pełny relaks pacjenta, zgodnie z zasadami protokołu westminsterskiego (pionizacja poprzedzona 30 min spoczynkiem w pozycji leżącej). Następnie wykonano pochylenie pod kątem 60 do podłoża, trwające 45 min (z ewentualną kontynuacją przez 20 min po podaniu 0,25 mg nitrogliceryny s.l.) lub do momentu wystąpienia omdlenia. W tym czasie pacjent zabezpieczony był pasami uniemożliwiającymi upadek. Stale monitorowano EKG (Mingograf 7 obserwacja 6 odprowadzeń EKG na monitorze z możliwością rejestracji, również zapisu zamrożonego na monitorze) oraz jednocześnie rejestrowano EKG metodą Holtera. Co minutę (w okresie występowania objawów co 30 s) dokonywano automatycznego, nieinwazyjnego pomiaru ciśnienia tętniczego (aparat Accutorr). Badanie objęło także inne testy odczynowości układu autonomicznego: masaż zatok tętnic szyjnych (3 15 s po każdej stronie), próbę Valsalvy (3 15 s w dwuminutowych odstępach), hiperwentylację (30 głębokich oddechów przez 30 s), próbę ortostatyczną (10 min po 20 min leżenia). Kwalifikacji do poszczególnych typów omdlenia dokonywano na podstawie klasyfikacji VASIS [2]. Metodyka monitorowania NIRS Spektroskopia w bliskiej podczerwieni jest nieinwazyjną metodą optyczną stosowaną do monitorowania oksygenacji i hemodynamiki mózgu przy łóżku chorego. Wykorzystując różnice w absorbcji światła w podczerwieni przez hemoglobinę utlenowaną (HbO 2 ) i odtlenowaną (Hb) uzyskujemy dane dotyczące utlenowania mózgu w badanym obszarze. Suma zawartości obu hemoglobin hemoglobina całkowita jest pośrednim wskaźnikiem zmian regionalnej objętości krwi [3]. Do badania użyliśmy oksymetru mózgowego wyprodukowanego przez zespół inżynierii biomedycznej Uniwersytetu Keele (Anglia). Przyrząd jest wyposażony w źródło światła podczerwonego, którym są pulsujące diody emitujące światło laserowe o długościach fali 904, 845, 805, 775 nm, system fotodetekcji i analizator sygnałów. Światło laserowe jest kierowane na badaną tkankę poprzez wiązkę światłowodów emisyjnych, a po przejściu przez tkankę odbierane przez wiązkę światłowodów detekcyjnych. Zakończenie obu wiązek stanowią optody, które umieszczono po lewej stronie na czole pacjenta, w odległości 4 cm jedna od drugiej. System komputerowy kontroluje wyzwalane impulsy świetlne, analizuje sygnały z układu fotodetekcji, umożliwia wizualizację wyników i ich gromadzenie do dalszej analizy. Oksygenację mózgu monitorowano w sposób ciągły podczas testu pionizacyjnego. Zmiany stężeń hemoglobin w mózgu oznaczano w ustalonych momentach. Pomiar rozpoczynano w okresie spoczynku. Kolejne momenty stanowiły: 1 początek pochylenia, min pochylenia, min pochylenia, min pochylenia, 5 podanie nitrogliceryny (45. min pochylenia). Dodatkowo odnotowywano wartości rejestracji w okresie objawów reakcji wazowagalnej. W czasie kolejnych pomiarów jednocześnie badano saturację krwi na obwodzie za pomocą oksymetru palcowego. Opis przypadku U 23-letniej chorej z 6 omdleniami w wywiadach (5 w ostatnim roku) podczas monitorowania EKG metodą Holtera stwierdzono cechy wędrowania rozrusznika i okresowy rytm z łącza przedsionkowo-komorowego 50/min. W stymulacji przezprzełykowej lewego przedsionka stwierdzono zaburzenia przewodzenia zatokowo-przedsionkowego i przedsionkowo-komorowego, które ustąpiły podczas wlewu izoprenaliny i po odnerwieniu farmakologicznym za pomocą dożylnego podania propranololu w dawce 0,1 mg/kg mc. i atropiny w dawce 0,02 mg/kg mc. (tab. 1). Tabela 1 Parametry automatyzmu i przewodzenia stwierdzone w stymulacji przezprzełykowej Bez Izoprenalina Odnerwienie leków SACT maks. (m. Naruli) 263 ms 124 ms 88 ms SNRT maks ms 776 ms 810 ms csnrt maks. 455 ms 275 ms 197 ms Maks. II pauza 1166 ms 596 ms 642 ms Punkt Wenckebacha 125/min > 220/min 141/min ERP AVN (CL 460) 500 ms < 220 ms 310 ms 126

3 E. Szufladowicz i wsp., Monitorowanie NIRS w omdleniu wazodepresyjnym W zapisie EEG wystąpiły niewielkie nieprawidłowości skroniowe bez zmian napadowych. Tomografia komputerowa głowy nie wykazała zmian patologicznych. Masaż zatok tętnic szyjnych, próby: ortostatyczna, Valsalvy i hiperwentylacji były ujemne. Podczas testu pochyleniowego, w 3,5 min po podjęzykowym podaniu 0,25 mg nitrogliceryny, wystąpiły objawy przedomdleniowe, z równoczesnym spadkiem ciśnienia krwi i częstości rytmu serca (zaawansowany blok przedsionkowo-komorowy z maksymalnym odstępem R-R 2100 ms). Rozpoznano kardiodepresyjne VVS (2B wg klasyfikacji VASIS). Wykonano drugi test pochyleniowy z monitorowaniem NIRS. W 3 min po podaniu 0,25 mg nitrogliceryny wystąpiły objawy przedomdleniowe, a w kolejnej minucie utrata przytomności (przyspieszenie rytmu zatokowego do 153/min, gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego do nieoznaczalnego). Rozpoznano reakcję wazodepresyjną (typ 3 wg VA- SIS). W rejestracji NIRS (ryc. 1) podczas całego okresu pochylenia obserwowano stopniowe zwiększanie stężenia hemoglobiny utlenowanej (HbO 2 ) i całkowitej (HbT), które nasiliło się (wraz z przyspieszeniem rytmu zatokowego) kilka minut przed omdleniem. W czasie rozwijania VVS stwierdzono krótkotrwały (~1 min), gwałtowny spadek HbO 2 /HbT, z towarzyszącym wzrostem hemoglobiny zredukowanej (Hb). Wdrożono leczenie diprofiliną o przedłużonym działaniu (2 250 mg) i edrofonium (2 5 mg). W okresie 1,5-rocznej obserwacji u pacjentki nie wystąpiły omdlenia. Dyskusja Mechanizm omdleń wazowagalnych wciąż znajduje się w sferze intensywnych badań [1, 7 10]. Ryc. 1. Zmiany stężenia różnych postaci hemoglobiny w mózgu podczas testu pionizacyjnego (opis w tekście). Fig. 1. Variability of different hemoglobins concentration in the brain during head-up tilt test. Slow increase of oxygenated hemoglobin and total hemoglobin was observed during the whole test and was higher after nitroglycerine administration (with the increase of the heart rate after nitroglycerine see fig. 2). During developing of the vasovagal reaction sudden drop of HbO 2 and HbT and increase of reducted hemoglobin were observed for a period about 1 min. 127

4 Folia Cardiol. 2000, tom 7, nr 2 Poszukuje się metody, która pozwoliłaby przybliżyć ich patofizjologię, co pomogłoby również wdrożyć leczenie przyczynowe. W czasie ostatnich 2 lat zwrócono uwagę na monitorowanie czynności ośrodkowego układu nerwowego podczas omdlenia wazowagalnego [11 13]. Dotychczasowe badania dotyczą tradycyjnej i holterowskiej oceny EEG [11] oraz dopplerowskiego badania przezczaszkowego tętnic mózgowych [12]. W dostępnym piśmiennictwie istnieje tylko jedna praca oceniająca wpływ pionizacji na zmiany stężeń hemoglobiny w mózgu [5]. Badanie przeprowadzono u 15 woluntariuszy (brak danych na temat wywiadu omdleniowego), u których pochylenie do 50 i hiperwentylację wykonano w celu wywołania centralnej hipowolemii. Nie spotkaliśmy w dostępnym piśmiennictwie doniesień o monitorowaniu oksygenacji mózgu podczas omdlenia wazowagalnego za pomocą spektroskopii w bliskiej podczerwieni (NIRS). Przeprowadziliśmy takie badanie u pacjentki z omdleniem wazodepresyjnym. W rejestracji NIRS podczas całego okresu pochylenia obserwowano stopniowy wzrost stężeń hemoglobiny utlenowanej i całkowitej. W tym czasie rytm serca i ciśnienie tętnicze były stabilne. Zmiany stężeń hemoglobiny nasiliły się, wraz z przyspieszeniem rytmu zatokowego, kilka minut przed omdleniem. Nie można jednak wykluczyć, że powyższe zmiany powstały na skutek podania nitrogliceryny. W czasie rozwoju VVS stwierdzono krótkotrwały (~1 min), gwałtowny spadek HbO 2 /HbT z towarzyszącym wzrostem hemoglobiny zredukowanej. Jest to zgodne z obserwacjami odnotowanymi podczas monitorowania NIRS u chorych z zatrzymaniem krążenia ,5 4 [t/min] Rytm serca Ciœnienie skurczowe krwi Ciœnienie rozkurczowe krwi Ryc. 2. Zmienność tętna i ciśnienia tętniczego po podaniu nitrogliceryny. Fig. 2. Variability of the heart rate and blood pressure after nitroglycerine administration. Na podstawie uzyskanego wyniku wysunęliśmy hipotezę, że w ocenie czynności układu autonomicznego podczas testu pochyleniowego, pomiar oksygenacji mózgu ma prawdopodobnie większą czułość od pomiarów rytmu serca i obwodowego ciśnienia tętniczego. Wymaga to jednak potwierdzenia w grupie pacjentów (m.in. celem wykluczenia wpływu leku na charakter krzywej utlenowania hemoglobiny). Uzyskane wyniki mogą przyczynić się do zwiększenia czułości testów pochyleniowych, skrócenia ich czasu trwania oraz przybliżyć patofizjologię zespołu wazowagalnego. U prezentowanej pacjentki zwracają uwagę dwa inne zjawiska: zmienność reakcji wazowagalnej u tego samego chorego oraz współwystępowanie czynnościowych zaburzeń węzła zatokowego i przedsionkowo-komorowego. W naszym materiale różny wynik dwóch dodatnich testów pionizacyjnych obserwowaliśmy u 40% badanych (zwykle dotyczył współwystępowania zespołu czystego kardio- lub wazodepresyjnego z zespołem mieszanym, sporadycznie czystych postaci reakcji kardio- i wazodepresyjnej) [14]. Zmienność typów reakcji wazowagalnej może być przyczyną nieskuteczności leczenia zespołu kardiodepresyjnego stałą stymulacją serca [15]. Jednak VVS podczas testu pionizacyjnego nie wyklucza częściowej (nawet znacznej) poprawy po wszczepieniu układu stymulującego [16 17]. Niewykluczone, że zjawisko to odpowiada za dużą skuteczność stałej stymulacji serca u chorych z mieszanym zespołem wazowagalnym [15 17]. Z powodu zmienności reakcji wazowagalnej u jednego chorego przed leczeniem inwazyjnym powinno się naszym zdaniem wykonywać przynajmniej dwa testy pionizacyjne [14]. W stymulacji przezprzełykowej lewego przedsionka u pacjentów z zespołem wazowagalnym dość często współistnieją zaburzenia automatyzmu lub przewodzenia [18 23]. Pomimo że obecność zaburzeń może utrudniać leczenie farmakologiczne, ich stwierdzenie może ułatwić podjęcie decyzji o wszczepieniu układu stymulującego (niezależnie od typu reakcji wazowagalnej). Wnioski Na podstawie wykonanego badania wydaje się, że w ocenie czynności układu autonomicznego podczas testu pochyleniowego, pomiar oksygenacji mózgu może mieć większą czułość od pomiarów rytmu serca i obwodowego ciśnienia tętniczego. Wymaga to jednak potwierdzenia w grupie pacjentów. 128

5 E. Szufladowicz i wsp., Monitorowanie NIRS w omdleniu wazodepresyjnym Ryc. 3. Punkt Wenckebacha 125/min stwierdzony podczas stymulacji przezprzełykowej bez podawania leków. Fig. 3. Wenckebach period 480 ms diagnozed during transesophageal atrial pacing with no drug. Streszczenie Monitorowanie NIRS w omdleniu wazodepresyjnym Pomiar oksygenacji mózgu spektroskopią w bliskiej podczerwieni (NIRS) może być pomocny w ocenie patomechanizmu omdlenia wazowagalnego (VVS). Przedstawiamy opis 23-letniej chorej z omdleniami, u której NIRS wykorzystano podczas testu pionizacyjnego. W monitorowaniu EKG metodą Holtera stwierdzono okresowy rytm z łącza przedsionkowo- -komorowego. Stymulacja przezprzełykowa wykazała czynnościowe zaburzenia przewodzenia, natomiast test pochyleniowy kardiodepresyjne VVS. W teście pochyleniowym z monitorowaniem NIRS w 4. min po podaniu nitrogliceryny wystąpiło omdlenie w mechanizmie wazodepresyjnym. W NIRS podczas pionizacji nastąpił stopniowy wzrost stężeń hemoglobiny utlenowanej (HbO 2 ) i całkowitej (HbT); nasilił się on (podczas przyspieszenia rytmu zatokowego) przed omdleniem. W czasie VVS zaobserwowano krótkotrwały, gwałtowny spadek HbO 2 /HbT oraz wzrost stężenia hemoglobiny zredukowanej. W okresie 1,5-rocznej obserwacji (diprofilina, edrofonium) u pacjentki nie wystąpiły omdlenia. (Folia Cardiol. 2000; 2: ) spektroskopia w bliskiej podczerwieni, test pochyleniowy, omdlenie wazowagalne, stymulacja przezprzełykowa 129

6 Folia Cardiol. 2000, tom 7, nr 2 Piśmiennictwo 1. Kozłowski D., Raczak G. Omdlenia neurokardiogenne u osób starszych. W: Kardiologia starszego wieku. Pod red.: Świątecka G., Via Medica, Gdańsk 1998; Sutton R., Petersen M., Brignole M., Raviele A., Menozzi C., Giani P. Proposed classification for tilt induced vasovagal syncope. Eur. J. C. P. E. 1992; 2: Dobrogowska-Kunicka J., Liebert A. Spektroskopia w bliskiej podczerwieni nieinwazyjna metoda optyczna monitorowania oksygenacji i hemodynamiki mózgu. Neur. Neurochir. Pol. 1997; 31: Germon T.J., Kane N.M., Manara A.R., Nelson R.J. Nearinfared spectroscopy in adults: effects of extracranial ischaemia and intracranial hypoxia on estimation of cerebral oxygenation. Br. J. Anaesth. 1994; 73: Madsen P., Lyck F., Pedersen M., Olesen H.L, Bay Nielsen H., Secher N.H. Brain and muscle oxygen saturation during head-up-tilt-induced central hypovolaemia in humans. Clin. Physiol. 1995; 15: Mancini D.M., Bolinger L., Hao L., Kendrick K., Chance B., Wilson J.R. Validation of near-infared spectroscopy in humans. J. Appl. Physiol. 1994; 77: Quan K.J., Carlson M.D., Thames M.D. Mechanism of heart rate and arterial blood pressure control: implications for the pathophysiology of neurocardiogenic syncope. PACE 1997; 20: Ziegler M.G., Echon C., Wilner K.D., Specho P., Lake C.R., McCutchen J.A. Sympathetic nervous withdrawal in the vasodepressor (vasovagal) syncope. J. Autonom. Nerv. Syst. 1986; 17: Oberg B., Thoren P. Increased activity in left ventricular receptors during hemorrhage or occlusion of caval veins in the cat: a possible cause of the vasovagal reaction. Acta Physiol. Scand. 1972; 85: Van Lieshout J.J., Wieling W., Karemakar J.M. The vasovagal response. Clin. Sci. 1991; 81: Koźluk E., Kozłowski D., Szufladowicz E., Jakitowicz J., Nowicki Z., Dobrogowska-Kunicka J., Toruński A., Krupa W., Liebert A., Grabicka A., Świątecka G., Walczak F. Monitorowanie czynności mózgu podczas testu pochyleniowego doniesienie wstępne. Kardiol. Pol. 1999; 51 (supl. II): II 315 (streszczenie). 12. Jorgensen L.G., Perko M., Perko G., Secher N.H. Middle cerebral artery velocity during head-up tilt induced hypovolaemic shock in humans. Clin. Physiol. 1993; 13: Brooks D.J., Redmond S., Mathias C.J., Bannister R., Symond L. The effect of orthostatic hypotension on cerebral blood flow and middle cerebral artery velocity in autonomic failure, with observations on the action of ephedrine. J. Neurol. Neurosurg. Psych. 1989; 52: Koźluk E., Szufladowicz E., Baranowski R., Kozłowski D., Walczak F. Ocena powtarzalności testów badających odczynowość układu autonomicznego doniesienie wstępne. Folia Cardiol. 1999; 6: 324 (streszczenie). 15. Connolly S.J., Sheldon R., Roberts R.S., Gent M. The North American Vasovagal Pacemaker Study (VPS). A randomized trial of permanent cardiac pacing for the prevention of vasovagal syncope. J. Am. Coll. Cardiol. 1999; 33: Kozłowski D., Kempa M., Staniewicz J., Radomski M., Królak T., Raczak G., Świątecka G. The treatment efficiency of mixed type of vasovagal syncope. Arch. Mal. Coeur. 1998; 91: 240 (streszczenie). 17. Kozłowski D., Zacharek D., Koźluk E., Tybura S., Szufladowicz E., Krupa W., Grabicka A., Świątecka G., Walczak F. Stymulacja z funkcją rate drop response w leczeniu omdleń wazowagalnych. Folia Cardiol. 1999; 6 (supl. III): III 24 (streszczenie). 18. Koźluk E., Piątkowska A., Kozłowski D., Szufladowicz E., Szumowski Ł., Walczak F. Zaburzenia przewodzenia u chorych z zespołem wazowagalnym. Folia Cardiol. 1999; 6 (supl. III): III 19 (streszczenie). 19. Koźluk E., Piątkowska A., Kozłowski D., Szufladowicz E., Szumowski Ł., Walczak F., Świątecka G. Sinus and atrioventricular nodes abnormalities in patients with vasovagal syncope. PACE 1999; 22: A79 (streszczenie). 20. Wojciechowski D., Sionek P., Pęczalski K., Kowalewski M., Łuczak G., Skoczylas G., Pytkowski M., Sadowski Z., Stopczyk M. Coexistence of vasovagal reaction and sick sinus syndrome in patients with recurrent syncope. Arch. Mal. Coeur. 1998; 91: Brignole M., Menozzi C., Gianfranchi L., Oddone D., Lolli G., Bertulla A. Neurally mediated syncope detected by carotid sinus massage and head-uptilt test in sick sinus syndrome. Am. J. Cardiol. 1991; 68: Sgarbossa E.B., Pinski S.L., Jaeger F.J., Trohman R.G., Maloney J.D. Incidence and predictors of syncope in paced patients with sick sinus syndrome. PACE 1992; 15: Janosik D., Bjerregaard P., Fredman C. High diagnostic yield of head-up tilt testing in patients with syncope following permanent pacemaker implantation. PACE 1991; 14: 634 (streszczenie). 130

Ocena oksygenacji mózgu i zapisu elektroencefalograficznego podczas omdlenia wazowagalnego doniesienie wstępne

Ocena oksygenacji mózgu i zapisu elektroencefalograficznego podczas omdlenia wazowagalnego doniesienie wstępne PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2001, tom 8, nr 2, 129 136 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Ocena oksygenacji mózgu i zapisu elektroencefalograficznego podczas omdlenia wazowagalnego doniesienie

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

Wartość diagnostyczna czynnego testu pochyleniowego z zastosowaniem nitrogliceryny

Wartość diagnostyczna czynnego testu pochyleniowego z zastosowaniem nitrogliceryny Wartość diagnostyczna czynnego testu pochyleniowego z zastosowaniem nitrogliceryny Dariusz Kozłowski 1, Wojciech Krupa 1, Edward Koźluk 6, Anna Pazdyga 1, Anna Grabicka 2, Jarosław Jurowiecki 3, Antoni

Bardziej szczegółowo

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS. Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej

Bardziej szczegółowo

Powtarzalność wyników testu pochyleniowego

Powtarzalność wyników testu pochyleniowego PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2005, tom 12, nr 6, 458 464 Copyright 2005 Via Medica ISSN 1507 4145 Powtarzalność wyników testu pochyleniowego Reproducibility of tilt table testing Dorota Zyśko 1, Jacek

Bardziej szczegółowo

Wskazania do elektrostymulacji u chorych z omdleniami w świetle ostatnich wytycznych ESC. Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa

Wskazania do elektrostymulacji u chorych z omdleniami w świetle ostatnich wytycznych ESC. Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa Wskazania do elektrostymulacji u chorych z omdleniami w świetle ostatnich wytycznych ESC Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa Deklaracja potencjalnego konfliktu interesów (w stosunku do

Bardziej szczegółowo

Wpływ aktywacji układu RAA u chorych z omdleniami wazowagalnymi w fazie biernej testu pochyleniowego na sposób leczenia

Wpływ aktywacji układu RAA u chorych z omdleniami wazowagalnymi w fazie biernej testu pochyleniowego na sposób leczenia PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2004, tom 11, nr 1, 33 37 Copyright 2004 Via Medica ISSN 1507 4145 Wpływ aktywacji układu RAA u chorych z omdleniami wazowagalnymi w fazie biernej testu pochyleniowego na

Bardziej szczegółowo

Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1, E K G W P R A K T Y C E

Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1, E K G W P R A K T Y C E Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1, 50 54 E K G W P R A K T Y C E Redaktor działu: dr hab. n. med. Rafał Baranowski Kaszel najtańszy i łatwo dostępny lek antyarytmiczny, a czasem lek mogący uratować

Bardziej szczegółowo

Rola monitorowania EKG przez telefon w diagnostyce zaburzeń czynności rozrusznika serca

Rola monitorowania EKG przez telefon w diagnostyce zaburzeń czynności rozrusznika serca Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. A, A35 A40 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Rola monitorowania EKG przez telefon w diagnostyce zaburzeń czynności rozrusznika serca Dariusz Wojciechowski 1, Marek

Bardziej szczegółowo

Sebastian Stec, Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej,Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski, Warszawa. smstec@wp.pl

Sebastian Stec, Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej,Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski, Warszawa. smstec@wp.pl Sebastian Stec, Pracownia Elektrofizjologii Klinicznej,Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski, Warszawa smstec@wp.pl Wykładowca, członek grup doradczych i granty naukowe firm: Medtronic, Biotronic,

Bardziej szczegółowo

Test pochyleniowy z nitrogliceryną. Jaki jest optymalny czas jego trwania?

Test pochyleniowy z nitrogliceryną. Jaki jest optymalny czas jego trwania? PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2003, tom 10, nr 1, 71 76 Copyright 2003 Via Medica ISSN 1507 4145 Test pochyleniowy z nitrogliceryną. Jaki jest optymalny czas jego trwania? Grzegorz Gielerak 1, Karol

Bardziej szczegółowo

Badanie pilotażowe TCares 1; TCares 2

Badanie pilotażowe TCares 1; TCares 2 Badanie pilotażowe 1; 2 E-Zdrowie - opieka medyczna i niezależnośd Lek. med. Korneliusz Fil Celem nadrzędnym projektu jest zachęcenie do stosowania opieki telemedycznej oraz udoskonalenie działających

Bardziej szczegółowo

Test pochyleniowy u osób w wieku podeszłym: zastosowanie, wyniki, bezpieczeństwo metody i implikacje terapeutyczne

Test pochyleniowy u osób w wieku podeszłym: zastosowanie, wyniki, bezpieczeństwo metody i implikacje terapeutyczne PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2004, tom 11, nr 8, 591 598 Copyright 2004 Via Medica ISSN 1507 4145 Test pochyleniowy u osób w wieku podeszłym: zastosowanie, wyniki, bezpieczeństwo metody i implikacje

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie monitorowania holterowskiego w diagnostyce niewyjaśnionych utrat przytomności

Zastosowanie monitorowania holterowskiego w diagnostyce niewyjaśnionych utrat przytomności ARTYKUŁY POGLĄDOWE Zastosowanie monitorowania holterowskiego w diagnostyce niewyjaśnionych utrat przytomności Małgorzata Kurpesa Klinika Kardiologii Instytutu Medycyny Wewnętrznej Akademii Medycznej w

Bardziej szczegółowo

PRACA BADAWCZA PRZEDRUK

PRACA BADAWCZA PRZEDRUK PRACA BADAWCZA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2007, tom 2, nr 12, 598 603 Copyright 2007 Via Medica ISSN 1896 2475 Blok zatokowo-przedsionkowy typu periodyki Wenckebacha jako niezależny wskaźnik

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Przy przyjęciu w EKG AFL z czynnością komór 120/min. Bezpośrednio przed zabiegiem, na sali elektrofizjologicznej,

Przy przyjęciu w EKG AFL z czynnością komór 120/min. Bezpośrednio przed zabiegiem, na sali elektrofizjologicznej, Opis przypadku Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS u pacjenta po zawale serca czy zawsze VT? Wide QRS complex tachycardia in a patient after myocardial infarction: is it always ventricular tachycardia?

Bardziej szczegółowo

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Personel: Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna Chromiński Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Kierownik Pracowni Hemodynamiki: lek. med. Gerard Grossmann Samołyk Kierownik ds. Pielęgniarstwa:

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności leczenia pacjentów z zespołem wazowagalnym u kogo wszczepienie stymulatora serca może być korzystne?

Ocena skuteczności leczenia pacjentów z zespołem wazowagalnym u kogo wszczepienie stymulatora serca może być korzystne? PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2006, tom 13, nr 1, 60 67 Copyright 2006 Via Medica ISSN 1507 4145 Ocena skuteczności leczenia pacjentów z zespołem wazowagalnym u kogo wszczepienie stymulatora serca może

Bardziej szczegółowo

MONITOROWANIE OSÓB ZAGROŻONYCH KARDIOLOGICZNIE W ŻYCIU CODZIENNYM DOŚWIADCZENIA INSTYTUTU TECHNIKI I APARATURY MEDYCZNEJ W ZABRZU ADAM GACEK

MONITOROWANIE OSÓB ZAGROŻONYCH KARDIOLOGICZNIE W ŻYCIU CODZIENNYM DOŚWIADCZENIA INSTYTUTU TECHNIKI I APARATURY MEDYCZNEJ W ZABRZU ADAM GACEK MONITOROWANIE OSÓB ZAGROŻONYCH KARDIOLOGICZNIE W ŻYCIU CODZIENNYM DOŚWIADCZENIA INSTYTUTU TECHNIKI I APARATURY MEDYCZNEJ W ZABRZU ADAM GACEK POLSKO BRYTYJSKIE FORUM NOWOCZESNEJ OCHRONY ZDROWIA ZABRZE 27-28.03.2015

Bardziej szczegółowo

Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie b-blokera. Mechanizmy patofizjologiczne determinujące efektywność terapii

Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie b-blokera. Mechanizmy patofizjologiczne determinujące efektywność terapii PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2004, tom 11, nr 7, 489 498 Copyright 2004 Via Medica ISSN 1507 4145 Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie b-blokera. Mechanizmy patofizjologiczne

Bardziej szczegółowo

Interesujące zapisy 24-godzinnego EKG

Interesujące zapisy 24-godzinnego EKG ELEKTROKARDIOGRAMY, ELEKTROGRAMY... Interesujące zapisy 24-godzinnego EKG Przedstawiamy Państwu 3 zapisy 24-godzinnego EKG, prezentowane podczas Konferencji Sekcji Elektrokardiologii Nieinwazyjnej w Kościelisku

Bardziej szczegółowo

Wpływ wieku i płci na przebieg pionizacji w teście pochyleniowym u chorych z izolowanymi omdleniami

Wpływ wieku i płci na przebieg pionizacji w teście pochyleniowym u chorych z izolowanymi omdleniami Wpływ wieku i płci na przebieg pionizacji w teście pochyleniowym u chorych z izolowanymi omdleniami The effect of age and sex on tilting response during the head up tilt test in patients suffering from

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia przewodzenia zatokowo-przedsionkowego Disorders of the sino-atrial impuls conduction

Zaburzenia przewodzenia zatokowo-przedsionkowego Disorders of the sino-atrial impuls conduction 224 GERIATRIA 2011; 5: 224-230 Akademia Medycyny POGADANKI O ELEKTROKARDIOGRAFII/SPEECHES ABOUT ELECTROCARDIOGRAPHY Otrzymano/Submitted: 13.05.2011 Zaakceptowano/Accepted: 20.05.2011 Zaburzenia przewodzenia

Bardziej szczegółowo

Padaczka versus omdlenie co wynika z wytycznych 2009? Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa

Padaczka versus omdlenie co wynika z wytycznych 2009? Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa Padaczka versus omdlenie co wynika z wytycznych 2009? Piotr Kułakowski Klinika Kardiologii CMKP, Warszawa Omdlenie Objaw a nie choroba Przejściowa i samoograniczająca się utrata przytomności Mechanizm:

Bardziej szczegółowo

PRACA ORYGINALNA. Grzegorz Gielerak i Marian Cholewa

PRACA ORYGINALNA. Grzegorz Gielerak i Marian Cholewa PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2002, tom 9, nr 3, 227 233 Copyright 2002 Via Medica ISSN 1507 4145 Wartość rokownicza badania podmiotowego w przewidywaniu dodatniego wyniku testu pochyleniowego u chorych

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

Znaczenie kliniczne określenia wewnętrznej częstości serca

Znaczenie kliniczne określenia wewnętrznej częstości serca PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2003, tom 10, nr 3, 317 326 Copyright 2003 Via Medica ISSN 1507 4145 Znaczenie kliniczne określenia wewnętrznej częstości serca Artur Pietrucha i Wiesława Piwowarska Klinika

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie elektroencefalografii w diagnostyce omdleń wazowagalnych

Zastosowanie elektroencefalografii w diagnostyce omdleń wazowagalnych PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2001, tom 8, nr 1, 33 40 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Zastosowanie elektroencefalografii w diagnostyce omdleń wazowagalnych Jarosław Jurowiecki 1, Dariusz Kozłowski

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA dr hab. med. Ewa Konduracka Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny

Bardziej szczegółowo

Arytmia - kiedy Twoje serce bije nierówno

Arytmia - kiedy Twoje serce bije nierówno Arytmia - kiedy Twoje serce bije nierówno Zaburzenia rytmu serca spowodowane są przez nieprawidłowe wytwarzanie bodźców w układzie rozrusznikowym lub zaburzone przewodzenie bodźców elektrycznych w obrębie

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie dożylnego podania esmololu w próbie pionizacyjnej Efficacy of esmolol in the vasovagal syncope diagnostics

Zastosowanie dożylnego podania esmololu w próbie pionizacyjnej Efficacy of esmolol in the vasovagal syncope diagnostics Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Wpłynęło: 13.12.2009 Zaakceptowano: 13.12.2009 Zastosowanie dożylnego podania esmololu w próbie pionizacyjnej Efficacy of esmolol in the vasovagal syncope

Bardziej szczegółowo

Zespół wazowagalny w nadciśnieniu tętniczym

Zespół wazowagalny w nadciśnieniu tętniczym PRACA POGLĄDOWA Folia Cardiologica Excerpta 2006, tom 1, nr 8, 437 441 Copyright 2006 Via Medica ISSN 1896 2475 Zespół wazowagalny w nadciśnieniu tętniczym Agnieszka Rojek 1, Monika Tokarczyk 2, Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Wanda Siemiątkowska - Stengert

Wanda Siemiątkowska - Stengert Wanda Siemiątkowska - Stengert Wpływ zabiegu odsysania z tchawicy na ciśnienie śródczaszkowe i układ krążenia noworodków wymagających wentylacji zastępczej, po zastosowaniu różnej premedykacji farmakologicznej.

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

EKG pomiędzy napadami kołatania serca lub omdleniami

EKG pomiędzy napadami kołatania serca lub omdleniami 2 EKG pomiędzy napadami kołatania serca lub omdleniami Wywiad i badanie fizykalne 59 Kołatania serca 59 Zawroty głowy i omdlenia 60 Badanie fizykalne 64 EKG 64 Omdlenia w przebiegu chorób serca innych

Bardziej szczegółowo

Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski

Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski FARMAKOTERAPIA W PSYCIDATRII I NEUROLOOll, 98, 2, 82-87 Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski WPŁYW IMIPRAMINY, DOKSEPlNY I MIANSERYNY NA UKŁAD KRĄŻENIA U CHORYCH NA DEPRESJĘ W STARSZYM

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA 2006: 139 142 (przypadek 32); 143 146 (przypadek 33). PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Pomiar utlenowania mózgowego metodą NIRS - 30 lat "razem" dr n. med. Łukasz Karpiński

Pomiar utlenowania mózgowego metodą NIRS - 30 lat razem dr n. med. Łukasz Karpiński Pomiar utlenowania mózgowego metodą NIRS - 30 lat "razem" dr n. med. Łukasz Karpiński Spektroskopia w bliskiej podczerwieni Metoda opracowana w 1977 roku. Po raz pierwszy wykorzystana u noworodków w latach

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka omdleń z zastosowaniem wszczepialnego rejestratora arytmii wskazania i praktyka

Diagnostyka omdleń z zastosowaniem wszczepialnego rejestratora arytmii wskazania i praktyka PRACA POGLĄDOWA Folia Cardiologica Excerpta 2009, tom 4, nr 4, 212 217 Copyright 2009 Via Medica ISSN 1896 2475 Diagnostyka omdleń z zastosowaniem wszczepialnego rejestratora arytmii wskazania i praktyka

Bardziej szczegółowo

Różnorodne oblicza telemedycyny

Różnorodne oblicza telemedycyny Sympozjum Comarch e Zdrowie. Perspektywy jutra 2012 11 22, Warszawa Różnorodne oblicza telemedycyny Piotr Madej, Dyrektor Departamentu Rozwoju Systemów Telemedycznych, imed24 (Comarch Group) DROGA OD WIZJI

Bardziej szczegółowo

Śmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM

Śmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Śmierć mózgu Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Proces śmierci Przerwanie czynności neurologicznych OUN Zatrzymanie czynności serca Zatrzymanie czynności oddechowej Śmierć

Bardziej szczegółowo

Skuteczność podawanego dożylnie b-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych charakterystyka kliniczna populacji

Skuteczność podawanego dożylnie b-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych charakterystyka kliniczna populacji PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2001, tom 8, nr 5, 625 632 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Skuteczność podawanego dożylnie b-blokera w zapobieganiu nawrotom omdleń wazowagalnych charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Hipotermia po NZK. II Katedra Kardiologii

Hipotermia po NZK. II Katedra Kardiologii Hipotermia po NZK II Katedra Kardiologii Hipotermia Obniżenie temperatury wewnętrznej < 35 st.c łagodna 32 do 35 st. C umiarkowana 28 do 32 st. C ciężka - < 28 st. C Terapeutyczna hipotermia kontrolowane

Bardziej szczegółowo

Zablokowane pobudzenie przedwczesne przedsionkowe poziom bloku

Zablokowane pobudzenie przedwczesne przedsionkowe poziom bloku Franciszek Walczak, Robert Bodalski Klinika Zaburzeń Rytmu Serca Instytutu Kardiologii w Warszawie STRESZCZENIE Niniejsza praca jest komentarzem do ryciny 13. zamieszczonej w Forum Medycyny Rodzinnej (2007;

Bardziej szczegółowo

EKG u pacjentów z kołataniem serca i utratą przytomności

EKG u pacjentów z kołataniem serca i utratą przytomności EKG u pacjentów z kołataniem serca i utratą przytomności Wywiad i badanie fizykalne 56 Kołatania serca 56 Zawroty głowy i omdlenia 56 Badanie fizykalne 58 EKG pomiędzy napadami kołatań serca i omdleń 6

Bardziej szczegółowo

Wartość rokownicza bloku zatokowo- -przedsionkowego drugiego stopnia typu Wenckebacha

Wartość rokownicza bloku zatokowo- -przedsionkowego drugiego stopnia typu Wenckebacha PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2005, tom 12, nr 6, 421 427 Copyright 2005 Via Medica ISSN 1507 4145 Wartość rokownicza bloku zatokowo- -przedsionkowego drugiego stopnia typu Wenckebacha Prognostic value

Bardziej szczegółowo

Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie b-blokera czy pomiary hemodynamiczne prognozują skuteczność terapii?

Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie b-blokera czy pomiary hemodynamiczne prognozują skuteczność terapii? PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2004, tom 11, nr 2, 121 130 Copyright 2004 Via Medica ISSN 1507 4145 Zapobieganie nawrotom omdleń wazowagalnych za pomocą podawanego dożylnie b-blokera czy pomiary hemodynamiczne

Bardziej szczegółowo

Współczesne sensory w monitorowaniu niewydolności serca

Współczesne sensory w monitorowaniu niewydolności serca Współczesne sensory w monitorowaniu niewydolności serca Lek. Ewa Jędrzejczyk-Patej Katedra Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii, Oddział Kliniczny Kardiologii, Śląskie Centrum Chorób Serca

Bardziej szczegółowo

Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca

Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca PRACA POGLĄDOWA Folia Cardiologica Excerpta 2012, tom 7, nr 1, 41 45 Copyright 2012 Via Medica ISSN 1896 2475 Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca Anna Hrynkiewicz-Szymańska 1, Marek

Bardziej szczegółowo

Technologia dla oddechu. Prezentuje: Kamila Froń

Technologia dla oddechu. Prezentuje: Kamila Froń Technologia dla oddechu Prezentuje: Kamila Froń Innowacja kluczem do lepszej jakości życia VR Mind to firma łącząca innowacje technologiczne z najnowszą wiedzą z zakresu wsparcia leczenia bólu i terapii

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia rytmu serca. Monika Panek-Rosak

Zaburzenia rytmu serca. Monika Panek-Rosak Zaburzenia rytmu serca Monika Panek-Rosak załamek P depolaryzacja przedsionków QRS depolaryzacja komór załamek T repolaryzacja komór QRS < 0,12 sek PR < 0,2 sek ROZPOZNAWANIE ZAPISU EKG NA MONITORZE 1.

Bardziej szczegółowo

Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia wyzwaniem w ustalaniu wskazań do stałej stymulacji serca

Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia wyzwaniem w ustalaniu wskazań do stałej stymulacji serca Wytyczne a praktyka kliniczna forum dyskusyjne kardiologów Folia Cardiologica 2014 tom 9, nr 2, strony 186 193 Copyright 2014 Via Medica ISSN 2353 7752 Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia wyzwaniem

Bardziej szczegółowo

System INVOS. Więcej niż nowa generacja. Szósta generacja technologii POPRAWA WYNIKÓW LECZENIA DZIĘKI OKSYMETRII SOMATYCZNO-MÓGOWEJ

System INVOS. Więcej niż nowa generacja. Szósta generacja technologii POPRAWA WYNIKÓW LECZENIA DZIĘKI OKSYMETRII SOMATYCZNO-MÓGOWEJ System INVOS Więcej niż nowa generacja Szósta generacja technologii POPRAWA WYNIKÓW LECZENIA DZIĘKI OKSYMETRII SOMATYCZNO-MÓGOWEJ Nie jedynie kolejna generacja to SZÓSTA generacja technologii Obserwując

Bardziej szczegółowo

MONITEL-HF. DLACZEGO CHORZY MOGĄ NA TYM SKORZYSTAĆ? Lech Poloński MONITOROWANIE CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA- DOŚWIADCZENIA WŁASNE

MONITEL-HF. DLACZEGO CHORZY MOGĄ NA TYM SKORZYSTAĆ? Lech Poloński MONITOROWANIE CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA- DOŚWIADCZENIA WŁASNE MONITOROWANIE CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA- DOŚWIADCZENIA WŁASNE MONITEL-HF DLACZEGO CHORZY MOGĄ NA TYM SKORZYSTAĆ? Lech Poloński III Katedra i Kliniczny oddział Kardiologii SUM, Śląskie Centrum Chorób

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia stymulacji w codziennej praktyce pracowni 24 h monitorowania EKG ocena częstości, przykłady zapisów EKG

Zaburzenia stymulacji w codziennej praktyce pracowni 24 h monitorowania EKG ocena częstości, przykłady zapisów EKG Folia Cardiol. 2001, tom 8, supl. A, A21 A29 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Zaburzenia stymulacji w codziennej praktyce pracowni 24 h monitorowania EKG ocena częstości, przykłady zapisów EKG

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. 1. Podstawy fizyczne elektrokardiografii... 11. 2. Rejestracja elektrokardiogramu... 42. 3. Ocena morfologiczna elektrokardiogramu...

SPIS TREŚCI. 1. Podstawy fizyczne elektrokardiografii... 11. 2. Rejestracja elektrokardiogramu... 42. 3. Ocena morfologiczna elektrokardiogramu... SPIS TREŚCI 1. Podstawy fizyczne elektrokardiografii.............................. 11 Wstęp................................................................ 11 Ogólny opis krzywej elektrokardiograficznej...................................

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE DIAGNOSTYCZNE 6-MINUTOWEGO TESTU KORYTARZOWEGO CHODU U MĘŻCZYZN Z MIAŻDŻYCĄ KOŃCZYN DOLNYCH

ZNACZENIE DIAGNOSTYCZNE 6-MINUTOWEGO TESTU KORYTARZOWEGO CHODU U MĘŻCZYZN Z MIAŻDŻYCĄ KOŃCZYN DOLNYCH ZNACZENIE DIAGNOSTYCZNE 6-MINUTOWEGO TESTU KORYTARZOWEGO CHODU U MĘŻCZYZN Z MIAŻDŻYCĄ KOŃCZYN DOLNYCH Bartosz Wnuk 1, Teresa Kowalewska-Twardela 2, Damian Ziaja 3 Celem pracy była ocena przydatności 6-minutowego

Bardziej szczegółowo

Leczenie Hemlibra przypadki kliniczne (doświadczenia własne)

Leczenie Hemlibra przypadki kliniczne (doświadczenia własne) Leczenie Hemlibra przypadki kliniczne (doświadczenia własne) Ewa Stefańska-Windyga Instytut Hematologii i Transfuzjologii Warszawa 23.03.2019 r. Początki Kwiecień 2016 pierwsi pacjenci w badaniu Haven

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA KARDIOMONITORY 5 SZTUK

SPECYFIKACJA TECHNICZNA KARDIOMONITORY 5 SZTUK Załącznik nr 9 SPECYFIKACJA TECHNICZNA KARDIOMONITORY 5 SZTUK Lp. Parametr Parametr graniczny 1. Centrala umożliwiająca jednoczesne monitorowanie i podgląd 5 pacjentów z możliwością rozbudowy 2. Ekran

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY POMPEGO (ICD-10 E 74.0)

LECZENIE CHOROBY POMPEGO (ICD-10 E 74.0) Załącznik B.22. LECZENIE CHOROBY POMPEGO (ICD-10 E 74.0) WIADCZENIOBIORCY Kwalifikacji świadczeniobiorców do terapii dokonuje Zespół Koordynacyjny ds. Chorób Ultrarzadkich powoływany przez Prezesa Narodowego

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka

Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka PRACA KAZUISTYCZNA Folia Cardiologica Excerpta 2010, tom 5, nr 5, 310 314 Copyright 2010 Via Medica ISSN 1896 2475 Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka Alicja Nowowiejska-Wiewióra, Bartosz Hudzik,

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki nieinwazyjnej układu krążenia ze szczególnym uwzględnieniem EKG i echokardiografii

Podstawy diagnostyki nieinwazyjnej układu krążenia ze szczególnym uwzględnieniem EKG i echokardiografii Podstawy diagnostyki nieinwazyjnej układu krążenia ze szczególnym uwzględnieniem EKG i echokardiografii 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia,

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 12

Tyreologia opis przypadku 12 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 12 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku Pacjent lat 72 skierowany do poradni endokrynologicznej

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie i opieka nad chorym kierowanym do ablacji. lek. Janusz Śledź

Przygotowanie i opieka nad chorym kierowanym do ablacji. lek. Janusz Śledź Przygotowanie i opieka nad chorym kierowanym do ablacji lek. Janusz Śledź Kwalifikacja do EPS i ablacji Wnikliwa ocena EKG w czasie arytmii i w czasie rytmu zatokowego Badanie echokardiograficzne EKG m.

Bardziej szczegółowo

Przydatność i bezpieczeństwo stosowania wszczepialnych rejestratorów zdarzeń doniesienie wstępne

Przydatność i bezpieczeństwo stosowania wszczepialnych rejestratorów zdarzeń doniesienie wstępne Przydatność i bezpieczeństwo stosowania wszczepialnych rejestratorów zdarzeń doniesienie wstępne Implantable loop recorders, usefulness and safety preliminary report Adam Stańczyk 1, Krzysztof Kaczmarek

Bardziej szczegółowo

Miara Praca Moc Ciśnienie Temperatura. Wyjaśnij pojęcia: Tętno: . ( ) Bradykardia: Tachykardia:

Miara Praca Moc Ciśnienie Temperatura. Wyjaśnij pojęcia: Tętno: . ( ) Bradykardia: Tachykardia: Imię i nazwisko. Sprawozdanie 1 Ocena:. Podpis.. Data oddania Data i podpis Przyporządkuj podane symbole jednostek do odpowiednich zmiennych. Miara Praca Moc Ciśnienie Temperatura Jednostka stopień Celcjusza

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

Ocena stymulacji typu DDD u chorego z komorowymi zaburzeniami rytmu serca

Ocena stymulacji typu DDD u chorego z komorowymi zaburzeniami rytmu serca PRACE KAZUISTYCZNE Ocena stymulacji typu DDD u chorego z komorowymi zaburzeniami rytmu serca Grażyna Kübler 1, Joanna Moszczyńska-Stulin 2 1 Poradnia Elektrostymulacji i Zaburzeń Rytmu Serca Szpitala Klinicznego

Bardziej szczegółowo

Skuteczność metoprololu XL w leczeniu omdleń wazowagalnych Metoprolol XL efficacy in the treatment of vasovagal syncope patients

Skuteczność metoprololu XL w leczeniu omdleń wazowagalnych Metoprolol XL efficacy in the treatment of vasovagal syncope patients Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Wpłynęło: 01.12.2009 Zaakceptowano: 04.12.2009 Skuteczność metoprololu XL w leczeniu omdleń wazowagalnych Metoprolol XL efficacy in the treatment of

Bardziej szczegółowo

VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze

VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze Zakopane - Kościelisko 5-7 stycznia 2006 r. strona główna 5 stycznia 2006 r. (czwartek) WARSZTATY HOLTEROWSKIE NA TEMAT: ELEKTROKARDIOGRAFICZNA OCENA CHORYCH Z ROZRUSZNIKIEM

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Nadciśnienie tętnicze od A do Z 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek )

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 731 Poz. 66 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA - PARAMETRY JAKOŚCIOWE

PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA - PARAMETRY JAKOŚCIOWE Strona 1 z 7 PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA - PARAMETRY JAKOŚCIOWE Załącznik Nr 2 do siwz Część 1 - Defibrylator - kardiowerter ICD-VR jednojamowy z elektrodami 1 Nazwa, nr katalogowy, producent 2 Rok produkcji

Bardziej szczegółowo

OMDLENIA. Wojciech Szczepański Klinika Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii z Podoodziałem Kardiologii

OMDLENIA. Wojciech Szczepański Klinika Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii z Podoodziałem Kardiologii Wojciech Szczepański Klinika Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii z Podoodziałem Kardiologii Definicja Jeśli chory pada i wstaje jest to omdlenie, jeśli pada i nie wstaje nagła śmierć sercowa. Nagła,

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

Układ bodźcoprzewodzący

Układ bodźcoprzewodzący ZABURZENIA RYTMU I PRZEWODZENIA II KATEDRA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 2014 Układ bodźcoprzewodzący Węzeł zatokowo-przedsionkowy Węzeł przedsionkowo-komorowy Pęczek Hisa lewa i prawa odnoga Włókna

Bardziej szczegółowo

Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała

Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała Marcin Pachucki Anna Durka Monitorowanie rzutu serca CO za pomocą metod mało inwazyjnych: czujnika FloTrac TM i monitora Vigileo TM przedstawienie metody, opis przypadku. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar

Bardziej szczegółowo

Czy to jest blok przedsionkowo-komorowy II stopnia, a jeśli tak, to jaki? Is this a second degree atrioventricular block and if so, which one?

Czy to jest blok przedsionkowo-komorowy II stopnia, a jeśli tak, to jaki? Is this a second degree atrioventricular block and if so, which one? Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 4, 219 224 E K G W P R A K T Y C E Redaktor działu: dr hab. n. med. Rafał Baranowski Czy to jest blok przedsionkowo-komorowy II stopnia, a jeśli tak, to jaki? Is

Bardziej szczegółowo

lek.med. Szymon Michniewicz

lek.med. Szymon Michniewicz Urządzenie z oporowa zastawką wdechową (ITD-Impedance Threshold Device) jako alternatywa w leczeniu pierwszych objawów hipotensji w różnych stanach klinicznych. lek.med. Szymon Michniewicz CELE: Hipotensja

Bardziej szczegółowo

Wpływ umiarkowanej hiperwentylacji na głębokość anestezji wywołanej dożylnym wlewem propofolu u chorych poddawanych operacjom wewnątrzczaszkowym

Wpływ umiarkowanej hiperwentylacji na głębokość anestezji wywołanej dożylnym wlewem propofolu u chorych poddawanych operacjom wewnątrzczaszkowym Marcin Antoni Siciński Wpływ umiarkowanej hiperwentylacji na głębokość anestezji wywołanej dożylnym wlewem propofolu u chorych poddawanych operacjom wewnątrzczaszkowym Rozprawa na stopień doktora nauk

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Aneta Binkowska

Mgr inż. Aneta Binkowska Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Anestezjologia i reanimacja

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Anestezjologia i reanimacja Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nforma cje ogólne Anestezjologia i reanimacja Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny

Bardziej szczegółowo

Rola moksonidyny w leczeniu chorych z omdleniami wazowagalnymi i samoistnym nadciśnieniem tętniczym

Rola moksonidyny w leczeniu chorych z omdleniami wazowagalnymi i samoistnym nadciśnieniem tętniczym Małgorzata Lelonek, Jan Henryk Goch PRACA ORYGINALNA Klinika Kardiologii I Katedry Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Szpital Kliniczny nr 3 im. S. Sterlinga Rola moksonidyny w leczeniu chorych

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA I LECZENIE URAZÓW CZASZKOWO-MÓZGOWYCH

DIAGNOSTYKA I LECZENIE URAZÓW CZASZKOWO-MÓZGOWYCH Częstochowa 2012 1 DIAGNOSTYKA I LECZENIE URAZÓW CZASZKOWO-MÓZGOWYCH Izabela Duda Częstochowa 2012 2 nomenklatura Traumatic brain injury Brain injury Head injury Traumatic cerebral injury Head trauma Traumatic

Bardziej szczegółowo

Inwazyjne monitorowanie hemodynamiczne u pacjentów w do operacji torakochirurgicznych z wysokim ążeniowych

Inwazyjne monitorowanie hemodynamiczne u pacjentów w do operacji torakochirurgicznych z wysokim ążeniowych Marcin Pachucki Inwazyjne monitorowanie hemodynamiczne u pacjentów w do operacji torakochirurgicznych z wysokim ryzykiem powikłań krąż ążeniowych Opiekun ITS: drr n. med. Waldemar Machała Studenckie Koło

Bardziej szczegółowo

Zależność od stymulatora u pacjentów po wszczepieniu stałego stymulatora serca

Zależność od stymulatora u pacjentów po wszczepieniu stałego stymulatora serca PRACA BADAWCZA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2007, tom 2, nr 2, 75 79 Copyright 2007 Via Medica ISSN 1896 2475 Zależność od stymulatora u pacjentów po wszczepieniu stałego stymulatora serca Jacek

Bardziej szczegółowo

Promotor: gen. bryg. prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak

Promotor: gen. bryg. prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCZNY lek. Anna Kazimierczak Tytuł rozprawy: WPŁYW LECZENIA ZABURZEŃ ODDYCHANIA TYPU CHEYNE A-STOKESA METODĄ ADAPTOSERWOWENTYLACJI NA UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY U CHORYCH Z NIEWYDOLNOŚCIĄ

Bardziej szczegółowo

Przepływ mózgowy krwi w omdleniach neurokardiogennych u dzieci

Przepływ mózgowy krwi w omdleniach neurokardiogennych u dzieci PRACE ORYGINALNE Aleksandra GERGONT 1,3 Katarzyna KURDZIEL 3 Urszula STOLARSKA-WERYŃSKA 2 Przepływ mózgowy krwi w omdleniach neurokardiogennych u dzieci Cerebral blood flow during neurocardiogenic syncopes

Bardziej szczegółowo