TENDENCJE W SEKTORZE DOBROWOLNYCH PLANÓW EMERYTALNYCH W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWO- WSCHODNIEJ - ANALIZA KOMPARATYWNA

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "TENDENCJE W SEKTORZE DOBROWOLNYCH PLANÓW EMERYTALNYCH W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWO- WSCHODNIEJ - ANALIZA KOMPARATYWNA"

Ludwik Kamil Piotrowski
8 lat temu
Przeglądów:

TENDENCJE W SEKTORZE DOBROWOLNYCH PLANÓW EMERYTALNYCH W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWO- WSCHODNIEJ - ANALIZA KOMPARATYWNA EDYTA MARCINKIEWICZ Politechnika Łódzka Projekt

1 TENDENCJE W SEKTORZE DOBROWOLNYCH PLANÓW EMERYTALNYCH W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWO- WSCHODNIEJ - ANALIZA KOMPARATYWNA EDYTA MARCINKIEWICZ Politechnika Łódzka Projekt badawczy finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (DEC-/15/D/HS4/1238) Konferencja naukowa "DŁUGOTERMINOWE OSZCZĘDZANIE" Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 2-21 czerwca 216

2 PRZESŁANKI PODJĘCIA TEMATU badanie prowadzone w ramach projektu badawczego pt. Determinanty rozwoju dobrowolnych form oszczędzania na starość luka empiryczna w zakresie badań ilościowych nad dobrowolnymi systemami emerytalnymi brak informacji statystycznych na temat dobrowolnych systemów emerytalnych w międzynarodowych bazach danych

3 CEL BADANIA ocena roli oszczędności gromadzonych w dobrowolnych programach emerytalnych w zabezpieczeniu emerytalnym w krajach regionu Europy Środkowo-Wschodniej

4 ZAKRES BADANIA I ŹRÓDŁA DANYCH Kraj Bułgaria Czechy Chorwacja Węgry Źródło Financial Supervision Commission (FSC) The Association of Pension Funds of the Czech Republic (APS CR) Croatian Financial Services Supervisory Agency (HANFA) The Magyar Nemzeti Bank (MNB) Polska Financial Supervision Authority (KNF) Rumunia Słowenia Słowacja The Romanian Pension Funds' Association (APAPR) Securities Market Agency (ATVP) Insurance Supervision Agency (AZN) Ministry of Labour, Family, Social Affairs and Equal Opportunities (MDDSZ) National Bank of Slovakia (NBS) The Ministry of Labour, Social Affairs and Family of the Slovak Republic (MPSVR)

5 REFORMY EMERYTALNE II I III FILARU Kraj Filar II obowiązkowy, prywatnie zarządzany Filar III dobrowolny, prywatnie zarządzany Bułgaria 22 Powszechne fundusze emerytalne, Fundusze dla 22 Dobrowolne fundusze emerytalne grup zawodowych 27 Dodatkowe dobrowolne fundusze pracownicze Czechy Fundusze emerytalne (dobrowolne w ramach filaru 1994 Dobrowolne fundusze emerytalne (w przekształcone w II) Fundusze Transformowane) 215 Likwidacja II filaru Participating funds Chorwacja 22 Obowiązkowe fundusze emerytalne 22 Dobrowolne fundusze emerytalne typu open-ended oraz closeended Węgry 1998 Obowiązkowe fundusze emerytalne 1994 Dobrowolne fundusze emerytalne Nacjonalizacja II filaru 26 Konta oszczędności emerytalnych 27 Pracownicze fundusze emerytalne Polska 1999 Otwarte fundusze emerytalne 1999 Pracownicze programy emerytalne Obniżenie składki do OFE 24 IKE Transfer 5% aktywów OFE do ZUS, zniesienie IKZE obowiązkowości uczestnictwa w OFE Rumunia 27 Prywatnie administrowane fundusze emerytalne 27 Dobrowolne fundusze emerytalne Składka zamrożona na poziomie 2% Słowenia 2 Obowiązkowe plany pracownicze dla zawodów wysokiego ryzyka, dobrowolne dla pozostałych 2 Dobrowolne pracownicze i indywidualne plany 24 Obowiązkowe plany pracownicze dla sektora publicznego Słowacja 25 Obowiązkowe indywidualne konta emerytalne 1996 Dodatkowe dobrowolne plany emerytalne Wprowadzenie opcjonalnego uczestnictwa w II 26 Dobrowolne fundusze emerytalne (DDS) filarze Redukcja składki z 9% do 4%

6 LICZBA PLANÓW EMERYTALNYCH DO OGÓLNEJ LICZBY ZATRUDNIONYCH 11% 1% 9% 8% 7% 6% 5% Bulgaria Czech Rep. Croatia Hungary Poland Romania Slovenia Slovakia 4% 3% 2% 1% % Dane nie uwzględniają kont NYESZ (Węgry) Źródło: opracowanie własne na podstawie FSC, HANFA, APS CR, MNB, KNF, APAPR, MDDSZ, MPSVR, Eurostat

7 AKTYWA W III FILARZE W RELACJI DO PKB 1% 9% 8% 7% 6% 5% Bulgaria Czech Rep. Croatia Hungary Poland Romania Slovenia Slovakia 4% 3% 2% 1% % Dane nie uwzględniają kont NYESZ (Węgry) oraz planów prowadzonych przez zakłady ubezpieczeniowe (Słowenia) Źródło: opracowanie własne na podstawie FSC, HANFA, APS CR, MNB, KNF, APAPR, ATVP, AZN, NBS, Eurostat

8 AKTYWA W PODZIALE NA PLANY INDYWIDUALNE I PRACOWNICZE Źródło: opracowanie własne na podstawie FSC, HANFA, APS CR, KNF, APAPR

9 ROCZNE WPŁATY W PLANACH DOBROWOLNYCH Bulgaria Czech Rep Croatia 8 6 Hungary 25 2 Poland 25 2 Romania Slovenia 3 Slovakia Źródło: opracowanie własne na podstawie FSC, HANFA, APS CR, MNB, KNF, APAPR, ATVP, AZN, NBS

10 ROCZNE WPŁATY W PLANACH DOBROWOLNYCH NA 1 ZATRUDNIONEGO Czech Rep. 12, 262,2 Slovenia 121, 185,3 Hungary 55,8 41,4 Croatia 37,1 26,6 Poland 35, 2,3 Bulgaria Slovakia 15,2 1,7 12,2 11,7 Romania 4,7 2,7-5, 1, 15, 2, 25, 3, Źródło: opracowanie własne na podstawie FSC, HANFA, APS CR, MNB, KNF, APAPR, ATVP, AZN, NBS, Eurostat

11 III FILAR A POZIOM DOCHODU Źródło: opracowanie własne na podstawie FSC, HANFA, APS CR, MNB, KNF, APAPR, ATVP, AZN, NBS, Eurostat

12 PODSUMOWANIE Spośród analizowanych krajów dobrowolne plany emerytalne mają istotne znaczenie tylko w Czechach, gdzie nie wprowadzono obowiązkowego II filaru, jak w innych krajach regionu Europy Środkowo-Wschodniej. W Czechach świadczenia z systemu obowiązkowego charakteryzują się również stosunkowo niską adekwatnością. Również w Słowenii dobrowolne plany mają znaczącą rolę pod względem powszechności uczestnictwa i zgromadzonych aktywów. II filar jest tam obowiązkowy tylko dla wybranych sektorów. W większości badanych krajów obserwowany jest stały wzrost w sektorze dobrowolnych planów emerytalnych, jednak różnice między poszczególnymi krajami są znaczące. Skutki kryzysu finansowego widoczne były również w III filarze, ale głównie pod względem mniejszych rocznych wpłat, a nie pod względem mniejszej liczby uczestników planów emerytalnych lub zmniejszonych aktywów. Składki w r. zmalały, lecz krótko potem ponownie zaczęły wzrastać (z wyjątkiem Słowenii). Reformy systemów emerytalnych znacząco ograniczające rolę II filaru w Polsce, na Węgrzech i Słowacji nie wpłynęły istotnie na zwiększenie dodatkowych oszczędności emerytalnych w III filarze.

Podobne dokumenty

System emerytalny w Polsce

System emerytalny w Polsce 1 Reformy systemów emerytalnych w wybranych krajach Europy Środkowo- Wschodniej i Ameryki Łacińskiej 20 18 16 Bułgaria Chorwacja Estonia Litwa Dominikana 14 12 10 Kazachstan