Y. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych

Transkrypt

1 19 A. Tokarki Zabieg : a) mechaniczny przesuw suporlu z toczenia zewnętrznego do planowania piasty na odległość 70 mm, z charakterystyki szybkość przesuwu 00 mm/min, stąd czas przesuwu ^r^ - 0,1 min b) włączenie przesuwu mechanicznego {tabl. A-9I poz. 1) 0,07 c) zmiana prędkości obrotowej i wielkości posuwu jak poz. d i d zabiegu 1 0,6 d) czynności związane z zabiegiem (jak zabieg 1) - 0,0 Zabieg : razem 1,1 min a) pomiar otworu mackami (tabl. A-9 poz, ) 0, min b) zmiana noża i prędkości obrotowej (jak w zab. 1): 1, + + 0,1-1,8 c) czynności związane z zabiegiem jak. w zabiegu 1 0,0 d) powrót suportu do pozycji wyjściowej jak poz. a i b zabiegu - 0,8,. razem,9 min Obliczanie czasu przygotowawczo-zakończeniowego I,,, w tabt, A-88 a) czynności organizacyjne (poz, 1) 1 min b) uzbrojenie tokarki do pracy na tarczy z 1 śrubami (poz. ) ii c) dodatek na 1 wytaczadlo i 1 nóż zdzierak lewy (poz. 8) razem 6 min W wyniku takich obliczeń, jak to wskazuje zestawienie na karcie normowania pracy rys. A/, wypadną dla tej operacji następujące normy czasu t B, = 6 min, tj = min Y. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych 1. Uwagi ogólne Tokarki karuzelowe (rys. A/) dzięki pionowej osi obrotu stołu pozwalają na dogodne ustawianie i mocowanie przedmiotu, dzięki czemu bardziej nadają się do obróbki dużych i ciężkich przedmiotów niż tokarki tarczowe. Są jednak obrabiarkami znacznie droższymi, ale za to charakteryzują, się większą uniwersalnością robót. Mniejsze tokarki karuzelowe mają na suporcie górnym głowicę rewolwerową natomiast tokarki o dużych wymiarach mają dwa suporty górne. Zainstalowanie bocznego suportu umożliwia wykonywanie obróbki przy pomocy zarówno suportów górnych, jak i suportu bocznego. W tych przypadkach przy obliczaniu czasów obróbki należy zwrócić uwagę na stopień pokrycia czasów maszynowych i pomocniczych. Zabiegi obróbkowe na tokarkach karuzelowych charakteryzują się dużymi czasami głównymi. Wobec tego w dużym stopniu możliwe jest pokrywanie czasów pomocniczych przy jednym suporcie pr?c/ cz;',s maszynowy pracy drugiego suportu.

2 V. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych 19 ft! rtintibwj JBJJ ^ f 'ET o. O S-S - M T 1 Normowanie czasu

3 19 A. Tokarki Normalnymi zabiegami obróbkowymi są: a) toczenie zewnętrzne doosiowe (pionowe) z suportu górnego i bocznego tabl. A-9, b) toczenie zewnętrzne doosiowe (poziome) z suportti górnego i bocznego tabl. A-9 poz. 1, c) toczeni? wewnętrzne poosiowe (pionowe) z suportu górnego tabl. A-9 poz,, d) wiercenie z głowicy rewolwerowej tabl, A-9 poz. 1, c) rozwiercanie zgrubne i wykańczające z głowicy rewolwerowej tabl. A-9 poz.. Poza tymi zabiegami można wykonywać na tokarkach karuzelowych: f) toczenie kopiowe po założeniu odpowiedniego suportu do kopiowania hydraulicznego, zwykle jest to toczenie poziome, Rys. A/. Tokarka karuzelowa z głowicą rewolwerowi} model KE 1 firmy A. Jung, Jungcntlial, NRF

4 V. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych 19 g) toczenie gwintów po zainstalowanhi specjalnego urządzenia posuwowego do przesuwu suportu górnego, względnie często przy karuzelówkach dwustojakowych przez założenie odpowiednich kół zmianowych. W takich przypadkach do obliczeń czasu pracy należy wykorzystać odpowiednie wytyczne robocze umieszczone : w tabi. A-8 poz, dla obróbki kopiowej, w tabl. A-6 poz. 1 dla nacinania gwintów nożem. Zabiegi pomocnicze, jak podcinanie (wcinanie nożem zacinakiem) i wcinanie nożem kształtowym można obliczyć wg warunków stosowanych na tokarkach kłowych: wg tabl. A- poz. dla podcinania, wg tabl. A- poz. wcinania kształtowego. Przy ustalaniu warunków skrawania obróbki zgrubnej tak samo jak na tokarkach kłowych należy sprawdzić, czy zainstalowana moc N s obrabiarki jest wystarczająca. Sprawdzenie wykonuje się wg zasad podanych w rozdziale A-I. Jeśli w charakterystyce tokarki karuzelowej jest podany doptiszczalny przekrój warstwy skrawanej / mm, to oczywiście tego rodzaju wskaźnik ułatwia kontrolę doboru posuwu p mm/obr przy danej głębokości skrawania g mm. Normatywy czasu przygotowawczo-zakończeniowego t pz podano w tabl. A-99. Na czasy pojnocnicze obróbki t p składają się czynności: 1) mocowania tabl. A-0 ) związane z roboczym przejściem narzędzia - tabl. A-1 ) zmian warunków technicznych obróbki tabl. A- ) mierzenia kontrolnego tabl. A- Przy ustalaniu czasów pomocniczych związanych z przejściem narzędzia' w przypadku korzystania z przyspieszonych mechanicznych przesuwów suportów czy belki suportowej, czas trwania tych przesuwów należy obliczać następująco i = 0,0 + -min [A.] PmJ gdzie: p, j szybkość minutowego przesuwu w mm/min, wynosząca dla suportów mm/min, a dla belki suportowej :-80Q mm/min. Czas 0,0 min odpowiada.czasowi włączenia lego przyspieszonego przesuwu, Czasy uzupełniające t u dla robót na tokarkach karuzelowych ze względu na duży udział czynności obsługowych o charakterze technicznym należy przyjmować rzędu 11% czasu wykonania t w

5 196 A. Tokarki. Tablice wytycznych i normatywny dla normowania czasu robót wykonywanych na tokarkach karuzelowych Tablica A-9. Wytyczne do obliczania czasów słownych im tokarkach kar u zel owych Szkice a) Przelotowe b) Do oporu n t Wytyczne robocze up.-sll-j. Toczenie zewnętrzne poosiowe Dobieg /,, i wybieg / w mm Głębokość g tt = x= 70" X = 90 a «= " K=> 70" a- 90" 1 7 Na próbny wiór /,, = mm Posuw p, mm/obr li S Zgrubny - tabl. A-8 [ Wykańcz. - tabl. A-8 Szybkość skrawania v, m/min Grupa materiałowa Stal Żeliwo Tablica A-86 A-S7 Współczynnik rodzaju i materiału noża K (przy p > 0,) c) Pod odsądzanie Z&iersih prosty wycięły Bocian prosty Bocian wygięty Stal Żeliwo Ostrze ze stali szybkotnącej (SS) 1,0 0,8 0,6 0,60 0,6 węglików spiekanych (WSp) 0.9 0,7 0,7 0,8 Ostrze z 1 1, ,0 1 0,9 0,7 0,6 0,7 Sprawdzenie ze względu na moc obrabiarki JV, obcią- Wg rys. A/ z pomocą rys. A/ dla okresu największego żenia przy pracy kilkoma narzędziami Wg metody uproszczonej N < 600 gdzie: przekrój warstwy / ( = g,p, opór właściwy dln stali: k, =, R^ dla żeliwa: k^ = 6R m

6 V. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych 197 Tablica A-!>. Wytyczne do obliczania czasów głównych na tokarkach karuzelowych a) Przelotowe Szkice Wytyczne robocze A np s-18-h. Toczenie zewnętrzne doosiowe Dobieg /j wybieg /, i na próbny wińr l p - jak przy toczeniu poosiowym tabl. D Posuw p, mm/obr zgrubny tabl. A-8 wykańcz. - tabl. A.-8 Szybkość skrawania v, m/min Grupa materiałowa Tablica Stal A-86 Żeliwo A-87 Współczynnik rodzaju i materiału noża K dla p > 0, prosili wygięty Sedsui prosty 8xinn b) Nieprzelotowe P Zależnie od stosunku - M D, >0, >0, >0, >0, >0, K 1, 1,0 l.oj 0,7 0,9s 0,7 0,9 0,6 0,9 0,6 Przy pracy jednoczesnej -ma nożami szybkoić skorygować współczynnikiem K Ostrze ze stali szybkotnącej K w = 0,9 Ostrze ze spiekiem Sprawdzenie mocy obrabiarki N, jak przy toczeniu poosiowym tabl. A-9

7 198 A. Tokarki Tablica A-9 (cd.) Szkice Wytyczne robocze np D Toczenie wewnętrzne poosiowe a) Przelotowe r ULI. Dobieg! wybieg / w i na próbny wiór I? ~ jak przy toczeniu zewnętrznym tabl. A.-9 Posuw p, mm/obr pny 0 > <; 80 wylaczakiem - tabl, A-1 przy 0 j)> 80 wytaczadlem tabl. A.-8 przy 0 D> 0 przy wysunięciu ' - tabl A-97 suportu górnego z nożem Wykańczający tabl.a-8 b) Do odsądzenia Szybkość skrawania v, m/min Grupa materiałowa Stal Żeliwo Tablica A-86 A-87 Współczynnik rodzaju noża D <7 D 7S-O0 D > o -60 0,8 0,9 1,0 i średnicy otworu 90 0,6 0,6 0.7

8 V. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych 199 Tablica A-9. Wytyczne do obliczania c/.asów głównych na tokarkach karuzelowych Szkice Wytyczni; robocze =J- = 1 D Wiercenie Dobieg /j i wybieg /. Otwór Wiercenie Ślepy z pełnego 0, D wtórne po wiercą nie 0, D a) Olworu ślepego Przelotowy 0, DĄ- O U n] Posuw p, mm/obr Przy wierceniu z pełnego tabl. B-7 1 wtórnym labl. B-16 Dla głębokich otworów posuw zmniejszać współczynnikiem Kę I; B - 0,90-7 0,80 7-0,7 b) Olworn przelotowego Szybkość skrawania v, m/min Grupa materiałowa Stal Żeliwo Wiercenie z pełnego tabl. B-8 tabl. B-9 Wiercenie wtórne tabl. B-J7 tabl. B-18 Dla głębokich otworów szybkość zmniejszać współczynnikiem K I : D - 0,7-7 0,6 7-0,

9 0fl A. Tokarki Szkice Wytyczne robocze np " ~ J> TaWica A-9 (cd,) Zgrubne a) Otworu ślepego Otwór Dobieg /j i wybieg! w mm Rozwiercanie zgrubne Wykańczające: ro/.wiertak nasadza- I płytkowy ny Ślepy / I Przelotowy 0,7, ,1 DI- b) Otworu przelotowego Posuw p, mm/obr Rozwiercanie zgrubne wykańczające Otwór ślepy 0,-0,6 0,1-0, Otwór przelotowy tabl. B-19 tabl. A.-98 Wykańczające c) Otworu ślepego Din głębokich otworów posuw zmniejszać współczynnikiem K g J i :D - 0,9-0,7 Wij Szybkość skrawania -o, m/min d) Otworu przelotowego Grupa materiałowa Stal Żeliwo W/^ irr o- Rozwiercanie zgrubne Rozwiercanie wykańczające tabl. B-0 tabl. B-6 tabl. B-I tabl. B-7 Przy rozwicrcaniu zgrubnym głębokich otworów szybkość zmniejszać jak przy wierceniu

10 V. Normowanie czasu robol na tokarkach karuzelowych 01 Tablica A-96. Zestawienie tablic normatywów warunków skrawania rto użytkowania przy normowaniu typ o wy cli robót na karuzel ów kach L P. ] Rodzaj zabiegu Toczenie zewnętrzne pionowe i poziome Posuwy p, mm/obr Rodzaj obróbki i nr tablicy zgrubne A-8 wyka ncz, A-8 Szybkości skrawania v, m/min Toczenie wewnętrzne pionowe zgrubne nożem 0 D < BO A-J zgrubne wytaczadłem 0 D> 80 - A-8 zgrubne przy wysunięciu suportu górnego z nożem (0 D> 0) -A-97 w stali A-86 w żeliwie A-87 Wiercenie z pełnego B-7 wtórne - B-16 w stali BS w żeliwie fl-9 w stali w żeliwie B-18 Rozwiercanie zgrubne B-19 wykańczające A- w stali B-0 w żeliwie B-1 w stali - B-6 w żeliwie B-7 Tablica A-97. Posuwy p (nim/obr) przy wytaczaniu na Wysięg mm Obrabiany materiał staj żeliwo stal żeliwo slal żeliwo stal żeliwo 1,-1,6,0-, 1,-1, 1,8-,0 1,-1, 1,6-1,8 1,0-1, 1,-1,6 1,-1, 1,9-.1 1,-1, 1,7-1,9 1,1-1, 1,-1,7 0,9-1,1 1,-1, tokarkach karuzelowych Głębokość skrawania g, mm 1 1,-1, 1,7-1,9 1,-1, 1,-1,7 1,0-1, 1,-1, 0,8-1,0 1,1-1, Uwaga. Wytszc wartości graniczne i!otycii\ materiałów mięksiych, a niższe inater aió* 1 Iwurdsiyeh. 0 1,-1, 1,-1,7 1,0-1, 1,-1, 0,8-1,0 1,1-1, 0,9-1,1 1,0-1, 1,-1, 0,8-1, , 0,9-1,1 0,7-0,9 Tablica A-98. Posuwy p (mm/obr) przy rozwiercaiiiit wykańczającym otworów rozwiertakami Mielooslrzowymi i płytkowymi Materia! obrabiany 0 Średnica rozwiercania D, mm Stal R a < 60 Stal R, = Żeliwo HB < 170 Żeliwo HB> 170 1,00 0,80,7,00 1,0 1,00, 1,0 1,7 1,0,90 1,7, 1,70,60,,0,00,00,0,0,0,80,0,0, 6,,0 Uwagi; 1) Przy krótkich otworach śkpych i obróbce ai do dna otworu posuwy wybiera się w granicach 0,1-0, rnm/obr. ) Przy stosowaniu rozwiertuków z płytkami z węglików spiekanych stosuje się posuwy w granicach 0,-0,9 mm/obr w zależności od średnicy i doklpdnosei obróbki.

11 - 0 A, Tokarki Tablica S A-99. Czasy przygotowawczo-zakończeniowe (min) dla robót na tokarkach karuzelowych Czynności Czynności organizacyjne związane z przyjęcie ni i zdaniem roboiy 1 ) Uzbrojenie obrabiarki do obróbki 1- nożami w uchwycie-zczękowym, na stole ze szczękami, na pfycie kątowej na stole z mocowaniem dociskami płytkowymi w specjalnym przyrządzie ustawczym Dodatek czasu na: kontrolę 1-szej sztuki zamocowanie każdego następnego bez ustawienia narzędzia obróbkowego z ustawieniem ustawienie 1-go zderzaka dokładne ustawienie suportu pod kątem zamocowanie każdego dodatkowego zacisku na stote założenie suportu hydraulicznego i kopiatu do kopiowania założenie kó! zmianowych do toczenia gwintu pójście do rozdzielni robót lub rysunków Uwq u. 1) Zakres czynności organizacyjnych porinno w tsibl. A-0. Wielkość obrabiarki: średnica stołu, mm IO Tablica A-0. Czasy pomocnicze (min) zwią/anc z mocowaniem i zdjęciem pr/.ctlmiotu oraz włączeniem i wyłączeniem rudni stołu I Sposób mocowania w uchwycie -szczękowym na stole ze szczękami przy ustawieniu: na stole z dociskami piytkowymi przy ustawieniu: na płycie kątowej przy ustawieniu : Stan p u wierzchni u stulającej he/. centrowania 1 ustawianiem **» & średnio obrał), trudnym surowa * *- a średnio obrąb, trudnym surowa średnio obrąb, trudnym surowa l "* towa W specjalnym przyrządzie uslawczym 0, 0,90 1,6 1,9,,6,0,,0,,8,,8,6,0,,7,0,9,9 0 0,6 1,,1,,8,,, 'i A,1,, 6,1 7,1,7,,8,8 7,0 8.8 Masa przedmiotu w kg do: ,,7,0,9,9 7,,7,6,7 6, 7,6 9,1, 6,6 7. 8, 9, ll.o,7,,7,6 6,8 8,, 6, 6,7 7,6 8,9, 6,1 7, 8,1 " 9,,8 1,,0,7 6, 7,6 8,8, 8,1 9,7, 11, 1,0 1,1 8,6. 11,0 1,9 1,9 17,0 6,7 7,7 8,,1 11, 1, 11, 1,7 1, 1,0 17, 0,0 9,0, 11, 1, 1,0 17, 17, 19,0 0,,,., 1,0 1, 1, 17, 0, 0,0 1,,0 6,0 9,,0,0, 7, 9,,0 7,,0,0,, 7, Sposób manipulacji przedmiotem ręcznie z pomocą dźwigu Ilość zacisków UWRBS. -teili mocowanie odbywa się 7. iuimoc;i suwnicy ob<mnowarsztalowcj, na czekanie dodać zależnio od obcisifrsnia Itj suwnicy - minut.

12 V. Normowanie czasu robót na tokarkach karuzelowych 0 Tablica A-1. Czasy pomocnicze (min) związane z roboczym przejściem narzędzia (poz. 1- nic obejmują czasu powrotu suportu do pozycji wyjściowej) Rodzaj zabiegu lub czynności Obróbka narzędziem ustawionym na wymiar Obróbka narzędziem ustawianym wg skali Ustawienie narzędzia w osi sto!u Obróbka narzędziem ustawionym wg skali ze wstępnym pomiarem Obróbka w 11-1 klasie ISA zzeskrawanicm Uncgo próbnego wióra Obróbka w 9-tO klasie ISA z zeskrawaniem -ch próbnych wiórów Przesuw ręczny suportu górnego Przesuw ręczny suportu bocznego pionowo poziomo pionowo poziomo Włączenie przesuwu mechanicznego Dodatek czasu przy dokładnych przesuwach Narzędzie miernicze - suwmiarka rozsuwny linia! suwmiarka rozsuwny linia) sprawdzian stały narzędzie ze śrubą mtkrometryczcia. sprawdziany płytkowe do otworów sprawdzian szczękowy graniczny jednostronny irednicówki stałe na odlegiość w nim do: na odległość w mm do: Mierzony wymiar w mm do ( LO00 I0O Wielkość obrabiarki: średnica Stołu, mm 0,11 0, 0,1 0,6 0,80 0,90 1, 0,7 0,96 0,0 0, 0, 1, 1, 1,7 1,9 0,98 1,0 0,9 1, 1,0 1, 1,0 0,08 0,11 0,1 0,17 0,1 0,16 0,1 0,0 0,1 0,0 0, 0, 0,08 0,1 0,19 0,0 J 0,1 0,8 0,17 0,6 0,86 0,96 1,8 0,81 1,0. 1,1 0,6 0,1 0,61 1,8 1,66 1,86,08 1,1 1,.W 1, 1, 1,0 1,0 1.6S 0,09 0,1 0,] 0,18 0,1 0,18 0, 0, 0,16 0,1 0,7 0,7 0, 0,1 0,1 0, 0, ,1 0, 0,1 0,76 1,00,,,00,,,67 0,60 0,6 0,7 1,68,00,0, 1, 1,6 1,0 1, 1,(1 1,70 1,9 0,1 0,1 0,18 0, 0,19 0, 0,8 0,9 0,0 0, 0,0 0,0 0,1 0,0 0,9 0,6 0,0

13 0 ^- Tokarki Tnblica A-. Czasy pomocniczo (min) zwisanie ze zmianą warunków obróbki Rodzaj czynności Wielkość obrabiarki: średnica stołu, mm Zmienić prędkość obroiowći rękojeścią mi z preselekcja. elektr.-liydr. 0, 0,0 0,1 0,0 0,1 0,08 Zmienić kierunek obrotów 0,0 0,1) 0,08 Zmienić wielkość posuwu 0,07 o,os 0, Zmienić kierunek posuwu 0,0 0,0 0,0 6 Obrócić imak -nożowy 0, 0,1 0,18 7 Obrócić głowicę rewolwerową o 1 gniazdo 0,1 0,1 0, 8 9 Zmiana noża w imaku zwyktego kształtowego 0,80 1,1 1,00 1,0 1,90,0 Zmiana narzędzia w gnieździe głowicy rewolwerowej 0, 0,0 0, Skręcić supori pod kątem zgrubnie dokładnie 0,80 1,0 1,00 1,0 1,0,0 Tablica A-. Czasy pomocnicze (min) związane /. czynnościami mierzeniu kont roi nogo Narzędzie miernicze 0 Mierzony wymiar w mm do Przymiar kreskowy Liniał rozsuwny Macki Suwmiarka lub głębokość io mierz Mikrometryczne Średnicówki stałe Sprawdzian stały 0,08 0,17 0,1 0,19 0,0 0,1 0,08 0,0 0,16 0, 0, 0,16 0, 0,0 0,6 0,7 0, 0,0 0,11 0,0 0, 0, 0,0 0,1 0,0 0,6 0,0 0,16 0, 0,70 0,0 0,60,00 8 Kątomierz 0,8 9 Wzorzec Sprawdzanie zgrubne dokładne 0, 0, 0,11 0,7 0,1 0,1 Ilość pełnych obrotów przy wkręcaniu 11 Sprawdzian gwintowy do otworów D < 0 6 Czas, min 0,8 0,60 0,80