Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Raport z badania. Gmina wiejska Adamów

Transkrypt

1 Raport z badania Razem jesteśmy najsilniejsi - wdrożenie modelu współpracy w 6 gminach powiatu łukowskiego realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V Dobre Rządzenie; Działanie: 5.4 Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie Rozwój dialogu obywatelskiego realizowanego przez Fundację EOS Gmina wiejska Adamów Powiat łukowski

2 Spis treści II. Metodologia badania kwestionariusz ankiety, wywiadów pogłębionych... 6 III. Ogólny opis gminy IV. Warunki życia materialnego Warunki życia materialnego mieszkańców gminy wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych Poziom opieki społecznej Problemy społeczne rodzin Stan lokalnych dróg V. Warunki mieszkaniowe Warunki mieszkaniowe analiza ankiet i wywiadów pogłębionych Warunki mieszkaniowe VI. Rozwój ekonomiczny i dostępność miejsc pracy Rozwój ekonomiczny i dostępność miejsc pracy wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych Dostęp do podstawowych usług handlu Połączenia komunikacyjne z innymi miejscowościami Dostęp do Internetu Utworzenie punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy VIII. Edukacja i kultura Edukacja i kultura wyniki ankiet i wywiadu pogłębionego Poziom zadowolenia z jakości edukacji szkolnej... 47

3 1.2. Dostęp do przedszkola Problemy społeczne w obszarze edukacji Problemy społeczne w obszarze kultury i sportu IX. Poziom aktywności obywatelskiej Poziom aktywności obywatelskiej wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych Ważność obszarów życia społecznego Dostęp do gmininnej biblioteki Udział mieszkańców w uroczystościach gminnych i religijno patriotycznych XI. Zdrowie publiczne Zdrowie publiczne wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych Poziom zadowolenia z opieki zdrowotnej Problemy społeczne w obszarze opieki zdrowotnej XII. Jakość środowiska naturalnego XII. Nierówności społeczne Nierówności społeczne wyniki ankiet Problemy społeczne osób w podeszłym wieku Problemy społeczne dzieci i młodzieży Wnioski Literatura Bibliografia... 69

4 Spis tabel, wykresów i ilustracji... 70

5 I. Metodologia badania desk research opis założeń Desk research jako niereaktywna metoda badań polegająca na analizie danych zastanych polega na wykorzystaniu dostępnych danych wtórnych takich jak publikacje, raporty, biuletyny, katalogi, informacje dostępne na stronach WWW itp. Przed wykorzystaniem danych w badaniu są one analizowane pod kątem wiarygodności, rzetelności i aktualności. Analiza danych zastanych objęła cztery różne źródła informacji, do których zdefiniowano cele, a następnie przyporządkowano określone pytania badawcze, na które zgodnie z zapisami SOPZ Wykonawca poszukiwał odpowiedzi. Materiały objęte analizą przyporządkowano do czterech grup, dla których określono cele i pytania badawcze. W koncepcji analizy desk research przedstawiono cele badawcze, które sprowadzono do siedmiu podstawowych obszarów badania, takich jak: 1. Warunki życia materialnego mieszkańców gminy 2. Warunki mieszkaniowe mieszkańców gminy 3. Rozwój ekonomiczny gminy i dostępność miejsc pracy 4. Edukacja i kultura 5. Poziom aktywności obywatelskiej 6. Zdrowie publiczne 7. Jakość środowiska naturalnego 8. Nierówności społeczne W badaniu desk research wykorzystano analizę zagregowanych danych statystycznych dostępnych na stronach Głównego Urzędu Statystycznego, opracowania i analizy z poprzednich badań (o ile takie raporty były dostępne), jak również strony internetowe Urzędu Gminy. Ponadto w badaniu desk research wykorzystano dane uzyskane bezpośrednio od pracowników Urzędu Gminy oraz Powiatowego Urzędu Pracy w Łukowie, dzięki czemu badanie ma charakter partycypacyjny. Model partycypacyjny zastosowany w trakcie całego procesu badawczego podzielono na trzy etapy.

6 Etap 1. I spotkanie plenarne: W pierwszej części spotkania firma badawcza (inicjator spotkania) zaprezentowała zebranym cel spotkania, informując o zamiarze prowadzenia badań a realizator projektu przedstawił jego ogólny zarys. W drugiej przeprowadzono dyskusje nad dotychczasowymi doświadczeniami władz lokalnych, organizacji społecznych i biznesowych oraz poddano zaopiniowaniu propozycje pytań ankietowych. W trzeciej części nastąpiło podsumowanie prac i ostateczne ustalenie wniosków dla prowadzącego badania. Etap 2. Prace zespołu konsultacyjnego: Przez cały okres prowadzenia procesu badawczego funkcjonował zespół konsultacyjny złożony z pracowników urzędu gminy i innych instytucji, który na bieżąco konsultował wyniki cząstkowe prowadzonych badań. Etap 3. II spotkanie plenarne: Celem tego spotkania było przedstawienie przez przedstawiciela władz lokalnych (wójt, burmistrz) wyników badań oraz wniosków zawartych w raportach. II. Metodologia badania kwestionariusz ankiety, wywiadów pogłębionych Na terenie gminy Adamów przeprowadzono 80 ankiet i 5 wywiadów pogłębionych z mężczyznami i kobietami w przedziale wiekowym lat. Założenie zakładało celowy dobór próby mieszkańców gminy Adamów, zarówno w przypadku kwestionariusza ankiety jak i wywiadu. Badanie metodą kwestionariusza ankiety odbywało się od 18 grudnia 2013 roku do 9 stycznia 2014 roku.

7 W badaniu ankietowym wgięło udział 59 kobiet i 21 mężczyzn, co daje 74% udział kobiet w badaniu i 26% mężczyzn. Wykres 1 Udział kobiet i mężczyzn w badaniu.. Wykres 2. Wiek respondentów.

8 Wykres 3. Wykonywany zawód. Wykres 4. Wykształcenie. Ankieta zawiera 8 pytań i dotyka wielu aspektów życia społecznego w gminie, natomiast do raportu zostały wykorzystane tylko te pytania, które mogły odpowiedzieć na

9 założenia do raportu. Zarówno kwestionariusz ankiety, jak i wywiad pogłębiony przeprowadzony w gminie podejmuje następujące obszary: 1. Warunki życia materialnego mieszkańców gminy 2. Warunki mieszkaniowe mieszkańców gminy 3. Rozwój ekonomiczny gminy i dostępność miejsc pracy 4. Edukacja i kultura 5. Poziom aktywności obywatelskiej 6. Zdrowie publiczne 7. Nierówności społeczne Ankieta nie odpowiada na wskaźnik: Jakość środowiska naturalnego Kwestionariusz wywiadu pogłębionego zakładał przeprowadzenie rozmowy i próbę odpowiedzi na 20 pytań z kwestionariusza ankiety. W Gminie Adamów kwestionariusz pogłębiony przeprowadzono z (5 osobami) dwiema kobietami, w tym z Dyrektorem Gminnej Biblioteki Publicznej i trzema mężczyznami, w tym z Wójtem Gminy Adamów, dyrektorem szkoły i mieszkańcem. Udział kobiet i mężczyzn przedstawia wykres 5. Wykres 5. Udział kobiet i mężczyzn w kwestionariuszu pogłębionym.

10 III. Ogólny opis gminy Rysunek 1. Źródło: Rysunek 2. Źródło: Gmina wiejska leżąca w południowej części powiatu łukowskiego, składająca się z 17 miejscowości i 17 sołectw. Na ha gminy zamieszkuje mieszkańców (2012 r.), co daje 59 osób na 1 kilometr kwadratowy. Wskaźnik feminizacji tej gminy wynosi 102, natomiast na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 63,8 osób w wieku nieprodukcyjnym. Strukturę ludności w podziale na płeć i przedziały wiekowe przedstawia wykres 1. W zakresie dochodów własnych budżetu gminy na jednego mieszkańca gmina plasuje się na 10 miejscu w skali powiatu i na 187 w skali województwa. W zakresie wydatków na jednego mieszkańca gmina plasuje się na 10 miejscu w skali powiatu i 156 w skali województwa. W roku 2011 w zakresie dochodów budżetu gminy na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych gmina plasuje się na 2 miejscu w skali powiatu i na 49 w skali województwa. Dochody własne budżetu gminy na jednego mieszkańca wynoszą 187 PLN, a wydatki 156 PLN. Środki w dochodach budżetu gminy na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych wynoszą 49 PLN na jednego mieszkańca. Środki w dochodach budżetu gminy na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów

11 unijnych na jednego mieszkańca wynoszą 49 PLN. W roku 2011 gmina pozyskała 2,8 mln zł na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych.

12 Tabela 1 Dochody i wydatki gminy w 2012 roku DOCHODY BUDŻETÓW GMINY Dochody ogółem Jednostka miary 2012 ogółem zł ,03 - Dochody majątkowe ogółem zł ,37 - wpływy ze sprzedaży składników majątkowych zł 60400,00 - Dochody własne razem Subwencja ogólna zł ,85 razem zł ,00 - część oświatowa subwencji ogólnej zł ,00 - uzupełnienie subwencji ogólnej zł 15939,00 - część wyrównawcza subwencji ogólnej zł ,00 - część równoważąca subwencji ogólnej zł ,00 - Dotacje dotacje ogółem (celowe + dotacje 200, 620) ogółem zł ,18 - inwestycyjne zł ,37 -

13 dotacje celowe ogółem zł ,55 - inwestycyjne zł ,37 - dotacje celowe z budżetu państwa ogółem zł ,55 - inwestycyjne zł 23309,37 - dotacje celowe z budżetu państwa na zadania z zakresu administracji rządowej ogółem zł ,46 - dotacje celowe z budżetu państwa na zadania własne ogółem zł ,09 - inwestycyjne zł 23309,37 - dotacje celowe na zadania realizowane na podst. porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego ogółem zł ,00 - inwestycyjne zł ,00 - dotacje 200, 620 ogółem zł ,63 - Finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych dochody razem zł ,63 - środki z budżetu państwa lub inne przekazane jako współfinansowanie programów i projektów realizowanych z udziałem środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE płatności z budżetu środków europejskich (od 1 stycznia 2010 r.) Dochody na 1 mieszkańca zł zł 37685, ,88 ogółem zł 2874,

14 WYDATKI BUDŻETÓW GMIN I MIAST NA PRAWACH POWIATU Wydatki z budżetu ogółem ogółem zł ,44 - wydatki majątkowe ogółem zł ,67 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł ,67 - wydatki bieżące ogółem zł ,77 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł ,10 - wydatki bieżące na pochodne od wynagrodzeń zł ,81 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł ,91 - dotacje ogółem zł ,22 - świadczenia na rzecz osób fizycznych zł ,59 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,68 - wydatki na obsługę długu (obsługa długu publicznego zł bez wypłat z tytułu gwarancji i poręczeń) ,41 - Wydatki w Dziale Rolnictwo i łowiectwo ogółem zł ,79 - wydatki bieżące ogółem zł ,79 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 2391,00 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł 2160,58 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,88 - wydatki majątkowe ogółem zł 7503,00 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł 7503,00 - Wydatki w Dziale Transport i łączność ogółem zł ,06 - wydatki bieżące ogółem zł ,01 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł ,01 -

15 wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,01 - wydatki majątkowe ogółem zł ,05 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł ,05 - wydatki w rozdziale Drogi publiczne gminne zł ,06 - Wydatki w Dziale Gospodarka komunalna i ochrona środowiska ogółem zł ,03 - wydatki bieżące ogółem zł ,49 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 9000,00 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł ,49 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,49 - wydatki majątkowe ogółem zł 82213,54 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł 82213,54 - wydatki w rozdziale Oczyszczanie miast i wsi wydatki w rozdziale Utrzymanie zieleni w miastach i gminach wydatki w rozdziale Oświetlenie ulic, placów i dróg Wydatki w Dziale Gospodarka mieszkaniowa zł zł zł , , , ogółem zł 92515,48 - wydatki bieżące ogółem zł 92515,48 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 3250,00 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł 89265,48 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł 92515,48 - wydatki w rozdziale Gospodarka gruntami i zł nieruchomościami 92515,48 - Wydatki w Dziale Oświata i wychowanie

16 ogółem zł ,31 - wydatki bieżące ogółem zł ,80 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł ,61 - wydatki bieżące na pochodne od wynagrodzeń zł ,55 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł ,78 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,14 - dotacje zł ,87 - świadczenia na rzecz osób fizycznych zł ,79 - wydatki majątkowe ogółem zł 16462,51 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł 16462,51 - wydatki w rozdziale Szkoły podstawowe zł ,35 - wydatki w rozdziale Dowożenie uczniów do zł szkół ,22 - wydatki w rozdziale Gimnazja zł ,79 - wydatki w rozdziale Przedszkola zł ,22 - wydatki w rozdziale Zespoły obsługi zł ekonomiczno-administracyjnej szkół ,64 - Wydatki w Dziale Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego ogółem zł ,19 - wydatki bieżące ogółem zł ,00 - dotacje zł ,00 - wydatki majątkowe ogółem zł 98550,19 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł 98550,19 - wydatki w rozdziale Biblioteki zł 70000,00 - wydatki w rozdziale Domy i ośrodki kultury, zł świetlice i kluby ,19 - wydatki w rozdziale Pozostała działalność zł 4973,00 -

17 udział wydatków w Dziale Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego w wydatkach ogółem Wydatki w Dziale 851- Ochrona zdrowia zł 2,8 - ogółem zł 40048,39 - wydatki bieżące ogółem zł 40048,39 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 14235,57 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł 25812,82 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł 40048,39 - wydatki w rozdziale Przeciwdziałanie zł alkoholizmowi 36185,64 - gminy bez miast na prawach powiatu Wydatki w Dziale Pomoc społeczna ogółem zł ,26 - wydatki bieżące ogółem zł ,26 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł ,66 - wydatki bieżące na pochodne od wynagrodzeń zł 76421,79 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł ,37 - świadczenia na rzecz osób fizycznych zł ,64 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,66 - wydatki w rozdziale Domy pomocy społecznej zł ,99 - wydatki w rozdziale Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wydatki w rozdziale Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze zł zł , ,87 - -

18 wydatki w rozdziale Ośrodki pomocy zł społecznej gminy bez miast na prawach powiatu Wydatki w Dziale Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej ,00 - ogółem zł ,95 - wydatki bieżące ogółem zł ,95 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 70462,25 - wydatki bieżące na pochodne od wynagrodzeń zł 13055,14 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł 50051,56 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,95 - Wydatki w Dziale Kultura fizyczna ogółem zł ,85 - wydatki bieżące ogółem zł ,85 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 14851,77 - wydatki bieżące na pochodne od wynagrodzeń zł 1482,00 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł 62789,08 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł 79122,85 - dotacje zł 50000,00 - Wydatki w Dziale Administracja publiczna ogółem zł ,84 - wydatki bieżące ogółem zł ,84 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł ,15 - wydatki bieżące na pochodne od wynagrodzeń zł ,33 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł ,39 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł ,39 - dotacje zł ,32 -

19 wydatki majątkowe ogółem zł 5228,00 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł 5228,00 - wydatki w rozdziale Rady gmin (miast i miast zł na prawach powiatu) ,72 - wydatki w rozdziale Urzędy gmin (miast i zł miast na prawach powiatu) ,65 - Wydatki w Dziale Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa ogółem zł ,12 - wydatki bieżące ogółem zł 96948,14 - wydatki bieżące na wynagrodzenia zł 10158,99 - wydatki bieżące na zakup materiałów i usług zł 64534,15 - świadczenia na rzecz osób fizycznych zł 13270,00 - wydatki bieżące jednostek budżetowych ogółem zł 83678,14 - wydatki majątkowe ogółem zł 6592,98 - wydatki majątkowe inwestycyjne zł 6592,98 - Wydatki na 1 mieszkańca ogółem zł 2616,28 - na oświatę i wychowanie zł 1260,05 - na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego zł 72,27 - Wydatki ogółem wg działów Klasyfikacji Budżetowej Dział Rolnictwo i łowiectwo zł ,79 - Dział Transport i łączność zł ,06 - Dział Gospodarka mieszkaniowa zł 92515,48 - Dział Działalność usługowa zł 81278,30 - Dział Informatyka zł 1397,43 - Dział Administracja publiczna zł ,84 -

20 Dział Urzędy naczelnych organów władzy zł państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa 1001,00 - Dział Bezpieczeństwo publiczne i ochrona zł przeciwpożarowa ,12 - Dział Obsługa długu publicznego zł ,41 - Dział Oświata i wychowanie zł ,31 - Dział Ochrona zdrowia zł 40048,39 - Dział Pomoc społeczna zł ,26 - Dział Pozostałe zadania w zakresie polityki zł społecznej ,95 - Dział Edukacyjna opieka wychowawcza zł ,03 - Dział Gospodarka komunalna i ochrona zł środowiska ,03 - Dział Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego zł ,19 - Dział Kultura fizyczna zł ,85 - DOCHODY I WYDATKI BUDŻETÓW JST - WSKAŹNIKI Udział wydatków na drogi publiczne w wydatkach ogółem % 3,5 -

21 Wykres 6. Ludność według płci i wieku w 2012 r. Źródło: Według danych GUS opartych na Spisie Powszechnym 1 z 2011 roku w gminie Adamów zamieszkiwało 5901 osób, w tym 2923 mężczyzn i 2978 kobiet. Tabela 2 Ludność wg grup wieku i płci Ludność wg grup wieku i płci ogółem ogółem osoba osoba Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności, który został przeprowadzony w okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2011r. według stanu w dniu 31 marca 2011 roku, o godz zaokrąglenia przy uogólnianiu wyników badania dane mogą nie sumować się na ogółem. Ze względu na

22 5-9 osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba osoba i więcej osoba 26 Źródło: IV. Warunki życia materialnego Odnosząc się do warunków materialnych mieszkańców należy wspomnieć, że w ujęciu regionalnym widoczne są wyraźne różnice wartości średniego rocznego dochodu ekwiwalentnego. Najwyższy przeciętny roczny ekwiwalentny dochód został odnotowany w regionie centralnym (woj. mazowieckie i woj. łódzkie) - 109,4% wartości średniej dla Polski, natomiast najniższy w regionie wschodnim (woj. lubelskie, woj. świętokrzyskie, woj. podkarpackie i woj. podlaskie) - 88,2 %. Poza tym co czwarte gospodarstwo domowe (24,9%) z regionu wschodniego jest zagrożone ubóstwem (wskaźnik dla ogółu Polski wynosi 17,1%) (Główny Urząd Statystyczny Departament Badań Społecznych i Warunków Życia, 2013). Gmina Adamów leży więc w regionie uboższym niż centralna część kraju. W latach we wszystkich województwach wystąpił spadek liczby osób korzystających z pomocy społecznej. Średnioroczny spadek w analizowanym okresie w Polsce kształtował się na poziomie ok. 4%, od najwyższego w woj. lubuskim (7,2%) do najniższego w woj. pomorskim (1,8%). W 2012 r. w porównaniu do 2010 r. udział korzystających z pomocy społecznej w Polsce zmniejszył się o 0,6 % (w 2012 r. 8,1%, a w

23 2010 r. 8,7%). Spadek wskaźnika wystąpił we wszystkich województwach, największy o 1,1% odnotowano w woj. lubuskim oraz o 1,0% w świętokrzyskim. Wyraźny spadek powyżej 0,5% odnotowano zarówno w województwach, w których skala korzystania z pomocy społecznej jest wysoka (podkarpackie, zachodniopomorskie, warmińsko-mazurskie i kujawsko-pomorskie), jak również w województwach, w których poziom korzystania z pomocy społecznej jest relatywnie niski (dolnośląskie i mazowieckie). W Województwie lubelskim udział gospodarstw beneficjentów w gospodarstwach ogółem wynosi 9,4% (Jakóbika, 2013). Odnosząc się do wskaźnika mieszkańców w poszczególnych przedziałach dochodowych brak jest jakichkolwiek danych wskazujących na rozkład dochodów mieszkańców gminy Adamów. Na podstawie danych GUS można jednak powiedzieć, że w gminie występuje większy niż w skali województwa i powiatu odsetek osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej. Zmniejsza się natomiast wskaźnik mieszkańców żyjących poniżej minimum socjalnego, uprawniającego do pomocy socjalnej. W roku 2010 wskaźnik ten wynosił 19,30 % ( ,59%; ,92%; ,96%). Poza tym w 2013 roku co dziesiąte dziecko (10,19%) z terenu gminy jest zagrożone ubóstwem ( ,26%, ,49%, rok ,04%). W roku 2011 wydatki na pomoc społeczną i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej wyniosły 3.217,9 tys. zł a w ,5 tys. zł. Warto także dodać, że na jeden spośród dwóch znajdujących się na terenie gminy ośrodków zdrowia przypada osób.

24 Wykres 7. Udział osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem. Źródło: Na terenie gminy 252 gospodarstw domowych korzystało w 2012 roku ze środowiskowej pomocy społecznej (917 osób). Można powiedzieć, że udział osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem wynosił 15,6%. Tabela 3. Korzystający ze środowiskowej pomocy społecznej Kategoria gospodarstwa domowe korzystające ze środowiskowej pomocy społecznej osoby w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej udział osób w gospodarstwach domowych korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem Jednostka miary wartość 252 gosp.dom. 917 osoba % 15,6 Źródło: Odnosząc się do świadczeń rodzinnych warto zaznaczyć, że w 2012 roku 422 rodziny otrzymywały zasiłki rodzinne na łącznie 887 dzieci, w tym na 794 dzieci do 17 roku życia.

25 Tabela 4. Świadczenia rodzinne Kategoria rodziny otrzymujące zasiłki rodzinne na dzieci dzieci, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny - ogółem dzieci w wieku do lat 17, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny Jednostka miary rodzina osoba osoba wartość udział dzieci w wieku do lat 17, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku % 62,7 Źródło: Z kolei kwota świadczeń rodzinnych w 2012 roku wyniosła 2125 tys. zł, kwota zasiłków rodzinnych (wraz z dodatkami) wyniosła 1503 tys. zł, zaś kwota zasiłków pielęgnacyjnych wyniosła 237 tys. zł. Tabela 5. Kwoty świadczeń rodzinnych wypłaconych w roku - ogółem Kategoria kwota świadczeń rodzinnych Jednostka miary wartość 2125 tys. zł kwota zasiłków rodzinnych (wraz z dodatkami) kwota zasiłków pielęgnacyjnych Źródło: tys. zł tys. zł Warunki życia materialnego mieszkańców gminy wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych W tej części raportu został opisany stosunek mieszkańców gminy do opieki społecznej, przytoczone zostały również wypowiedzi z przeprowadzonych wywiadów pogłębionych na ten temat. Następnie przeanalizowane zostały wyniki z pytania zadanego w ankiecie, Które z wymienionych problemów społecznych rodzin uważa Pan/i za najważniejsze na terenie naszej gminy?

26 Analizując warunki życia mieszkańców poddany został również stopień zadowolenia mieszkańców ze stanu lokalnych dróg Poziom opieki społecznej Wyniki ankiet o stan zadowolenia mieszkańców z poziomu opieki społecznej przedstawia poniższy wykres. Wykres 8. Poziom zadowolenia mieszkańców z dostępu do opieki społecznej. Z powyższego zestawienia danych ankietowych wynika, że poziom niezadowolenia mieszkańców z opieki społecznej w gminie Adamów jest dość wysoki i stanowi w sumie 50%. Natomiast tylko 29% badanych deklaruje zadowolenie, z czego tylko 6 % twierdzi, że jest zdecydowanie zadowolony. Natomiast 16% ma obojętne stanowisko do poziomu opieki społecznej w gminie. Z przeprowadzonych wywiadów pogłębionych wynika, że mieszkańcy są objęci pomocą społeczna. Bardzo dużo dobrego zaczęło się dziać w pomocy społecznej od momentu realizowania projektu w ramach Poakcesyjnego Programu Wspierania Obszarów Wiejskich. Wtedy gmina otrzymała pieniądze na zadania prospołeczne, opracowana została gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych. Projekt ten będzie poddany ewaluacji. Gmina współpracuje z organizacjami pozarządowymi, zatrudnia opiekunki domowe, pomaga

27 przy tworzeniu spółdzielni socjalnej i klubie integracji społecznej. W wywiadach dowiadujemy się również iż pomoc udzielana jest w ramach posiadanych środków finansowych, Akurat nie interesuje się tym tematem, ale myślę, że w miarę potrzeb i środków, którymi gmina dysponuje, ta pomoc jest udzielana. W innym z wywiadów słyszymy iż Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zapisy strategii rozwiązywania problemów społecznych, projekty systemowe oraz w ramach otrzymanych środków przygotowuje się do założenia Klubu Integracji Społecznej - Myślę, że na wysokim poziomie. Realizujemy zapisy gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych, realizujemy projekt systemowy w ramach którego obejmujemy klientów pomocy społecznej, są to głównie osoby bezrobotne, organizujemy dla nich różne kursy, poradnictwo psychologiczne i zawodowe oraz przyznajemy wsparcie finansowe. Otrzymaliśmy też grant na założenie Klubu Integracji Społecznej w ramach którego będziemy pracować z osobami wykluczonymi społecznie. Będziemy oferować im podwyższanie kwalifikacji, będzie z nimi pracowało 5 specjalistów terapeutów, psychologów. Także poziom pomocy społecznej jest na wysokim poziomie Problemy społeczne rodzin Zapytano respondentów z gminy Adamów Które z wymienionych problemów społecznych rodzin uważa Pani / Pan za najważniejsze na terenie naszej gminy? Odpowiedzi respondentów przedstawia poniższy wykres.

28 Wyniki pokazują, że największym problemem, na który wskazują mieszkańcy gminy Adamów jest bezrobocie (34%) i alkoholizm (20%). Jako problem społeczny respondenci wskazują również ubóstwo (11%). 9% ankietowanych zwraca uwagę na nieporadność życiową. Również 9% biorących udział w badaniu, jako problem społeczny wskazuje brak wsparcia psychologiczno-prawnego. Bezradność opiekuńczo-wychowawczą wskazuje i zanikanie tradycyjnych form spotkań rodzinnych (5%) i niski poziom więzi między rodzinami i sąsiadami wskazało (7%) ankietowanych Stan lokalnych dróg Poziom zadowolenia ze stanu lokalnych dróg przedstawia poniższy wykres.

29 Wykres 9 Stan dróg lokalnych w opinii mieszkańców gminy Adamów Jak wynika z powyższego zestawienia mieszkańcy w sumie w (55%) są niezadowoleni ze stanu lokalnych dróg, z czego aż (26%) respondentów deklaruje swoje zdecydowane niezadowolenie. Natomiast tylko 7% ankietowanych stwierdza, że jest zdecydowanie zadowolonych ze stanu lokalnych dróg i aż 29% jest raczej zadowolonych. Na uwagę zasługuje (9%) wskaźnik obojętności do stwierdzenia poziomu zadowolenia. Z wywiadów pogłębionych wynika, że drogi są w dobrym stanie. Najlepsza droga to do Łukowa i Woli Gułowskiej według mieszkańców. Jednakże jest to droga powiatowa. Ogólna opinia badanych stanowi, iż stan nawierzchni dróg nie jest jeszcze taki zły. Przez teren gminy nie prowadzi droga wojewódzka. W jednym z wywiadów wskazano, iż gmina dokonywała inwestycji drogowych w celu poprawy jakości dróg Stan lokalnych dróg jest dobry. Dużo było remontów, prac nad tymi drogami, więc myślę, że są dobre. Kiedy wystąpi problem, jest na bieżąco zgłaszany i gmina się stara taki problem jak najszybciej rozwiązać.

30 V. Warunki mieszkaniowe Na terenie gminy rozprowadzonych jest 59,8 km sieci wodociągowej, do której podłączonych jest gospodarstw. Długość sieci kanalizacyjnej, odprowadzającej ścieki od 393 gospodarstw wynosi 20,3 km. Średnioroczne zużycie wody w 2012 roku na jednego mieszkańca wynosi 25,1 m3. W 2002 roku na 545 mieszkań ogółem 388 było wyposażonych w łazienkę; spośród 2020 osób zamieszkujących teren gminy w 2002 roku 22,23% mieszkało w mieszkaniach, które nie były wyposażone w łazienkę, a 26,98% nie miało dostępu do ciepłej wody. W latach wskaźnik osób niekorzystających z wodociągów wynosił 11%. Można także powiedzieć, że gmina nie dysponuje dużą ilością mieszkań komunalnych. Odsetek mieszkających w mieszkaniach komunalnych wynosi 0,03%. Jakkolwiek brak jest informacji dotyczących odsetka rodzin bez własnego mieszkania lub domu, to dostępność mieszkań na lokalnym rynku wynosiła 30% w 2012 roku i 20% w 2013 roku. Pod względem przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania w zasobach mieszkaniowych w 2010 r gmina plasuje się na 6 miejscu w skali powiatu i na 81 w skali województwa. Dane statystyczne dostępne w GUS obejmują rok Tabela 6 Mieszkania zamieszkałe 2002 rok Jednostka miary 2002 MIESZKANIA ZAMIESZKANE OGÓŁEM Mieszkania zamieszkane ogółem mieszkania ogółem mieszk powierzchnia użytkowa mieszkania ogółem m ,0 mieszkania zamieszkane stale mieszk powierzchnia użytkowa mieszkania zamieszkane stale m ,0 ludność w mieszkaniach zamieszkanych stale osoba 5773 Źródło:

31 Tabela 7 Budynki 2002 rok BUDYNKI Budynki ogółem i budynki mieszkalne budynki ogółem budynki bud mieszkania ogółem mieszk mieszkania zamieszkane stale mieszk powierzchnia użytkowa mieszkań ogółem m ,0 powierzchnia użytkowa mieszkań zamieszkanych stale m ,0 ludność w mieszkaniach osoba 5773 Źródło: 1. Warunki mieszkaniowe analiza ankiet i wywiadów pogłębionych W tej części raportu omawiać będziemy poziom zadowolenia z warunków mieszkaniowych osób z terenu gminy Adamów. Ustawa o samorządzie gminnym z 1990 roku w rozdziale 2 Zakres działania i zadania gminy w sposób oczywisty wskazuje zadania gminy w poszczególnych dziedzinach życia. W myśl art. 6. pkt. 7, 2 i 3 zadania własne gminy obejmują sprawy: gminnego budownictwa mieszkaniowego, gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz Warunki mieszkaniowe Mieszkańcy gminy Adamów zostali zapytani w ankiecie o stopień zadowolenia z warunków mieszkalnych, którego wyniki przedstawia poniższy wykres.

32 Wykres 10. Stopień zadowolenia z warunków mieszkaniowych. Jak widać na powyższym wykresie w sumie 64 % ankietowanych jest zadowolonych z warunków mieszkaniowych na terenie gminy Adamów. Natomiast w sumie 31% mieszkańców deklaruje swoje niezadowolenie. Z wypowiedzi w wywiadach pogłębionych dowiadujemy się, że w Gminie Adamów występuje problem starzenia się społeczeństwa. Na terenie gminy znajduje się spółdzielnia mieszkaniowa oraz wspólnota mieszkaniowa po dawnym Domu Nauczyciela. W kontekście problemu bezdomności w gminie on nie występuje. Miał miejsce jeden incydentalny przypadek gdzie jedna osoba chora psychicznie mieszkała w urągających warunkach. Do dnia badania sytuacja się poprawiła - osoba trafiła do szpitala dla osób chorych psychicznie, a następnie do Domu Pomocy Społecznej. Ponadto w Gminie Adamów brak jest mieszkań socjalnych. Mieszkania socjalne są potrzebne m.in. dla osób opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze, matek z małymi dziećmi z rodzin z problemem uzależnienia od alkoholu ojca rodziny. Warunki mieszkaniowe w gminie ulegają poprawie, młodzi ludzie budują domy. W chwili obecnej można zaobserwować tzw. powroty osób, które wyjechały do pracy na przykład na Śląsk, a po osiągnięciu wieku emerytalnego wracają.

33 VI. Rozwój ekonomiczny i dostępność miejsc pracy Na koniec listopada 2013 roku stopa bezrobocia w skali kraju wynosiła 13,2%, zaś w skali województwa lubelskiego 14%. Odnosząc się do innych województw można powiedzieć, że wyższa stopa bezrobocia została odnotowana w województwach świętokrzyskim, zachodniopomorskim, warmińsko-mazurskim, kujawsko-pomorskim, podlaskim i podkarpackim. Według danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Lublinie w roku 2013 wzrosła liczba zarejestrowanych bezrobotnych w stosunku do roku poprzedniego (+5,543 os.). Największy wzrost odnotowano wśród osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy, długotrwale bezrobotnych, bez wykształcenia średniego oraz osób powyżej 50 r. życia. Największe problemy ze znalezieniem pracy mają bezrobotni do 25 r. życia (Stan bezrobocia w województwie lubelskim, 2013). Dane z Powiatowego Urzędu Pracy w Łukowie wskazują, że w 2013 r. największe bezrobocie jest odczuwalne w sektorze przetwórstwa przemysłowego, budownictwa i handlu hurtowego i detalicznego (Dane PUP w Łukowie). Dokładne dane prezentuje Tabela 8.

34 Tabela 8. Bezrobotni zarejestrowani w PUP w Łukowie (2013 r.) Sektor N % Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 187 2% Górnictwo i wydobywanie 8 0% Przetwórstwo przemysłowe % Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą 16 0% wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z 73 1% rekultywacją Budownictwo % Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając % motocykle Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 279 3% Transport i gospodarka magazynowa 344 4% Informacja i komunikacja 56 1% Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 105 1% Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 29 0% Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 142 2% Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 220 3% Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia 466 5% społeczne Edukacja 306 4% Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 170 2% Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 82 1% Pozostała działalność usługowa 270 3% Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe 4 0% produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0% Działalność niezidentyfikowana 67 1% % Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych PUP w Łukowie W regionie puławskim, do którego należy powiat łukowski stopa bezrobocia wynosiła 13,6%. Można powiedzieć, że w gminie Adamów stopa bezrobocia jest wyższa niż w skali powiatu łukowskiego (12,7%) i w roku 2013 wynosiła 13,6%. W latach poprzednich stopa bezrobocia wynosiła 12,8% r. i 12,4% r. Z kolei stopa zatrudnienia wynosi około 59,7% (dane za rok 2012).

35 Tabela 9 Bezrobocie dane GUS 2012 Jednostka miary 2012 BEZROBOCIE Bezrobotni zarejestrowani wg płci ogółem osoba 350 mężczyźni osoba 172 kobiety osoba 178 Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wg płci ogółem % 9,8 mężczyźni % 8,9 kobiety % 10,9 PRACUJĄCY WEDŁUG INNEGO PODZIAŁU NIŻ PKD Pracujący wg płci ogółem osoba 371 mężczyźni osoba 109 kobiety osoba 262 W roku 2012 na terenie gminy Adamów były zarejestrowane 303 podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON, spośród których 25 należało do sektora publicznego, a 278 do sektora prywatnego. W ramach wszystkich przedsiębiorstw 63% wykonuje pozostałą działalność gospodarczą, 30% działa w ramach przemysłu i budownictwa, a 7% to rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Najwięcej jest mikroprzedsiębiorstw 96,7%, pozostałe to firmy zatrudniające do 49 pracowników. Dane prezentuje wykres10.

36 Wykres 11. Przedsiębiorstwa z terenu gminy Adamów. Podział według sektora (2012 r.) Źródło: Tabela 10 Podmioty gospodarki narodowej wpisane do REGON rok 2012 i 2013 Jednostka miary PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ WPISANE DO REJESTRU REGON Podmioty wg sektorów własnościowych podmioty gospodarki narodowej ogółem jed.gosp sektor publiczny - ogółem jed.gosp sektor publiczny - państwowe i samorządowe jednostki jed.gosp. prawa budżetowego sektor publiczny - spółki handlowe jed.gosp. 1 1 sektor prywatny - ogółem jed.gosp sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące jed.gosp. działalność gospodarczą sektor prywatny - spółki handlowe jed.gosp. 3 3 sektor prywatny - spółki handlowe z udziałem kapitału jed.gosp. zagranicznego 1 1 sektor prywatny - spółdzielnie jed.gosp. 4 4 sektor prywatny - stowarzyszenia i organizacje jed.gosp. społeczne 14 15

37 Podmioty wg PKD 2007 i rodzajów działalności ogółem jed.gosp rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo jed.gosp przemysł i budownictwo jed.gosp pozostała działalność jed.gosp Gminne i powiatowe samorządowe jednostki organizacyjne wg PKD 2007 gminne samorządowe jednostki organizacyjne ogółem jed.gosp. 6 6 w sekcji M jed.gosp. 1 1 w sekcji O jed.gosp. 1 1 w sekcji P jed.gosp. 1 1 w sekcji Q jed.gosp. 1 1 w sekcji R jed.gosp. 2 2 powiatowe samorządowe jednostki organizacyjne ogółem jed.gosp. 1 1 w sekcji I jed.gosp. 1 1 Podmioty gospodarki narodowej wg formy prawnej Spółdzielnie ogółem jed.gosp. 4 4 Spółdzielnie w sekcji A jed.gosp. 1 1 Spółdzielnie w sekcji G jed.gosp. 1 1 Spółdzielnie w sekcji L jed.gosp. 1 1 Spółki handlowe ogółem jed.gosp. 4 4 Spółki handlowe - z udziałem kapitału zagranicznego jed.gosp. razem 1 1 Spółki handlowe - w sekcjach B,C,D,E jed.gosp. 2 2 Spółki handlowe - w sekcji G jed.gosp. 1 1 Spółki handlowe - z ograniczoną odpowiedzialnością jed.gosp. razem 3 3 Spółki handlowe - z ograniczoną odpowiedzialnością z jed.gosp. udziałem kapitału zagranicznego 1 1 Spółki cywilne ogółem jed.gosp. 6 6 NOWO ZAREJESTROWANE W REJESTRZE REGON PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ Podmioty nowo zarejestrowane wg sektorów własnościowych podmioty gospodarki narodowej ogółem jed.gosp sektor publiczny - ogółem jed.gosp. 1 0 sektor publiczny - państwowe i samorządowe jednostki jed.gosp. prawa budżetowego 1 0 sektor prywatny - ogółem jed.gosp sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące jed.gosp. działalność gospodarczą sektor prywatny - stowarzyszenia i organizacje jed.gosp. społeczne 0 1 WYREJESTROWANE Z REJESTRU REGON PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ Podmioty wyrejestrowane wg sektorów własnościowych podmioty gospodarki narodowej ogółem jed.gosp sektor prywatny - ogółem jed.gosp

38 sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące jed.gosp. działalność gospodarczą Podmioty wg klas wielkości na 10 tys. mieszkańców w wieku produkcyjnym ogółem jed.gosp. 849, jed.gosp. 821, jed.gosp. 25, jed.gosp. 2,8 - Źródło: statystyka regionalna gmina Adamów W roku 2011 na terenie gminy zostało zarejestrowanych 40 podmiotów gospodarczych, spośród których 39 z sektora prywatnego. Spośród 39 zarejestrowanych podmiotów trzy to stowarzyszenia i organizacje społeczne. W latach kolejnych zarejestrowano nieco mniej podmiotów gospodarczych (2012 r. 39, 2013 r. 30). Ponadto spośród 30 nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w roku to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Odnosząc się do wyrejestrowanych firm można powiedzieć, że liczba wyrejestrowanych podmiotów działalności gospodarczej w roku 2012 wynosiła 28, natomiast w roku 2013 wynosiła 19. W ramach sektora publicznego spośród 25 podmiotów 20 należy do państwowych i samorządowych jednostek prawa budżetowego, a jedna to spółka handlowa. Z kolei sektor prywatny to przede wszystkim osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (92,0%; 249 jedn.), trzy spółki handlowe (1%), cztery spółdzielnie (1%) oraz 15 stowarzyszeń i organizacji społecznych (6%). Dane prezentuje wykres 11 i 12.

39 Wykres 12. Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON (sektor publiczny) Źródło:

40 Wykres 13Podmioty gospodarki narodowej wg REGON (sektor prywatny) 2013 sektor prywatny - spółki handlowe 1% sektor prywatny - spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego 0% sektor prywatny - spółdzielnie 1% sektor prywatny - stowarzyszenia i organizacje społeczne 6% sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 92% Źródło: W roku 2012 na terenie gminy Adamów powstało 39 firm z sektora prywatnego, spośród których 34 to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i jedna spółka. Odnosząc się do wyrejestrowanych firm można powiedzieć, że liczba wyrejestrowanych podmiotów działalności gospodarczej w roku 2012 wynosiła 28, spośród których wszystkie to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Największy wzrost można odnotować w zakresie budownictwa oraz handlu hurtowego i detalicznego.

41 Tabela 11. Podmioty nowo zarejestrowane wg sekcji i działów PKD 2007 oraz sektorów własnościowych (rok 2012) Kategoria Zarejestrowane Wyrejestrowane N % N % Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 1 3% 0% Przetwórstwo przemysłowe 5 13% 4 14% Budownictwo 9 23% 10 36% Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 6 15% 8 29% Transport i gospodarka magazynowa 4 10% 2 7% Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 0% 1 4% Informacja i komunikacja 1 3% 1 4% Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 2 5% 0% Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 0% 1 4% Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 3 8% 1 4% Edukacja 5 13% 0% Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 1 3% 0% Pozostała działalność usługowa 2 5% 0% Źródło: Odnosząc się do wskaźników podmiotów gospodarki narodowej należy stwierdzić, że na 10 tys. ludności z terenu gminy Adamów przypada 519 firm. W roku 2012 powstało więcej firm (67) niż zostało wyrejestrowanych (48). Na 100 osób w wieku produkcyjnym 6,7 osoby prowadzi działalność gospodarczą. Z kolei na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym przypada 109 nowo zarejestrowanych przedsiębiorstw. Odnosząc się do fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych można powiedzieć, że na 10 tys. mieszkańców przypada 24 tego typu instytucji. Dokładne dane prezentuje tabela. Tabela 12. Podmioty gospodarki narodowej - wskaźniki Kategoria Jednostka miary Wartość wskaźnika podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności jed.gosp. 519 jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności jed.gosp. 67 jednostki wykreślone z rejestru REGON na 10 tys. ludności jed.gosp. 48 osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym jed.gosp. 6,7 fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców jed.gosp. 24 podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym jed.gosp. 109 Źródło

42 1. Rozwój ekonomiczny i dostępność miejsc pracy wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych W tym rozdziale zaprezentowane zostaną wynik badań dotykające problemów dostępności do podstawowych usług handlu dla mieszkańców gminy i połączeń komunikacyjnych z najbliższymi miejscowościami. Analizie został poddany również poziom zadowolenia z dostępu do Internetu. Zapytano respondentów o potrzebę utworzenia punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy 1.1. Dostęp do podstawowych usług handlu Poziom zadowolenia mieszkańców gminy Adamów z dostępu do podstawowych usług handlu przedstawia poniższy wykres. Wykres 14. Dostęp do podstawowych usług i handlu Jak wynika z zebranych danych ankietowani w 55% zadeklarowali zadowolenie z dostępności do podstawowych usług i handlu na terenie gminy Adamów. Tylko 6% ankietowanych wyraża zdecydowane niezadowolenie z dostępu do podstawowych usług i handlu, natomiast 30% ankietowanych zadeklarowało umiarkowane zadowolenie.

43 Z wywiadów pogłębionych dowiadujemy się, że w miejscowości gminnej w każdy poniedziałek funkcjonuje lokalny targ, na którym można kupić wszystko. Niektórzy mieszkańcy twierdzą iż w gminie nie ma sklepów przemysłowych ale istnieje kilka sklepów spożywczych, gdzie można kupić podstawowe artykuły przemysłowe. Ponadto na terenie gminy funkcjonują gabinety lekarskie, zakłady fryzjerskie, zakłady samochodowe, piekarnia, drobna lokalna przedsiębiorczość, zakład krawiecki, duża chłodnia i producent mebli na co wskazuje wywiad pogłębiony Jest dostęp do podstawowych usług, są sklepy, fryzjer, kosmetyczna, kobiety szyją sobie same po domach. Także są tego typu usługi. Fotograf, szewc prywatnie. Są sklepiki, są targi w Adamowie Połączenia komunikacyjne z innymi miejscowościami Poziom zadowolenia z połączeń komunikacyjnych z innymi miejscowościami przedstawia poniższy wykres. Wykres 15. Poziom zadowolenia z połączeń komunikacyjnych. Jak widać na powyższym wykresie mieszkańcy w 39% deklarują zadowolenie z połączeń komunikacyjnych z innymi miejscowościami i 6% ankietowanych opowiada się za zdecydowanym zadowoleniem w tym temacie. Natomiast 20% ankietowanych wyraża

44 zdecydowane niezadowolenie i 28% badanych, umiarkowane. 17% osób biorących udział w badaniu nie wyraziło swojego poziomu zadowolenia. Z wywiadu pogłębionego dowiadujemy się z o bardzo złej komunikacji z najważniejszymi, większymi miastami i miasteczkami na terenie Lubelszczyzny. Podstawowym problemem jest mała liczba bezpośrednich połączeń z gminy Adamów do Łukowa Kocka, Lublina czy Warszawy. Brak również bezpośrednich połączeń do Dęblina. Gmina leży daleko od szosy, to wada i zaleta. Gdybyśmy mieli drogę wojewódzką czy krajową może byłoby trochę lepiej. Przez kraniec gminy przebiega linia kolejowa. Jednakże dostrzec można z opinii mieszkańców, że większość dróg gminnych jest już asfaltowa Nigdy nie jest tak dobrze, żeby nie mogło być lepiej. Sukcesywnie stan dróg się poprawia. Jest taka tendencja. Aczkolwiek opóźnienia pewnie mamy wieloletnie i to nie jest prosto tak w ciągu krótkiego czasu dokonać jakichś rewolucyjnych zmian. Wydaje mi się, że większość dróg gminnych to są drogi już asfaltowe. Dróg wojewódzkich na swoim terenie nie mamy, drogi powiatowe są w dosyć przyzwoitym stanie. Wydaje mi się, że jest nieźle. Główna droga powiatowa jest w niezłym standardzie. Nie jest jeszcze całkowicie wykończona ale całkiem niezła. Dałbym tu taką czwórkę z minusem, jeśli trzymamy się szkolnych ocen Dostęp do Internetu Poziom zadowolenia z dostępu do Internetu przedstawia poniższy wykres.

45 Wykres 16. Poziom zadowolenia mieszkańców z dostępu do Internetu. Z przeprowadzonych badań wynika, że mieszkańcy deklarują wysoki stopień zadowolenia z dostępu do Internetu 59% i zdecydowanie zadowolonych jest 11%. Natomiast 19% ankietowanych twierdzi, że jest raczej nie zadowolonych i 15% zdecydowanie niezadowolonych z dostępu do Internetu. Z wywiadów pogłębionych wnioskować można że dostęp do Internetu mieszkańcy gminy Adamów oceniają jako bardzo dobry. W opinii Wójta gmina jest liderem w tym zakresie, gdyż jako pierwsza przystąpiła do projektu z wykluczenia cyfrowego. 60 osobom wykluczonym pod tym względem daliśmy Internet mobilny, laptopy dla rodzin. Kłopot tylko jest, bo laptopy po 3 latach się psują, a laptop zmodernizować nie jest tak łatwo. Gmina uczestniczy też w dużym projekcie, w ramach, którego rozdała 20 komputerów z dostępem do Internetu. W ostatnich latach zrealizowano również inwestycje infrastrukturalne, a Telekomunikacja Polska wybudowała linie światłowodową. W ramach projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej zbudowano dwa telecentra, jedno w bibliotece w Adamowie, gdzie znajduje się 10 stanowisk komputerowych, drugie w Domu Kultury Woli Gułowskiej

46 1.4. Utworzenie punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy Zapytano respondentów o potrzebę utworzenia punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy. Wyniki przedstawia poniższy wykres. Wykres 17. Utworzenie punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy. Dla respondentów utworzenie punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy jest bardzo ważne, gdyż opowiedziało się za nim aż 69% ankietowanych. Dla 20% taki punkt wydał się mało ważny, a dla 11 średnio ważny. Wywiad pogłębiony nie przewidywał pytania o utworzenie punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy.

47 VIII. Edukacja i kultura Na terenie gminy znajdują się 3 szkoły podstawowe, 3 gimnazja, 1 liceum ogólnokształcące i 1 liceum ogólnokształcące dla dorosłych, 1 szkoła zawodowa. Spośród gimnazjów 2 prowadzone są przez jednostki samorządu terytorialnego, a jedno przez organizacje społeczną. W roku 2012 do gimnazjów uczęszczało 245 uczniów (105 mężczyzn i 140 kobiet). Współczynnik skolaryzacji brutto dla szkół podstawowych wynosi 95,94%, z kolei dla gimnazjów wynosi 116,67%. Spośród uzyskanych w Urzędzie Gminy Adamów danych statystycznych wynika, że w roku 2010 co czwarty uczeń (25,5%) uzyskiwał niskie wyniki szkolne. W roku 2011 wskaźnik ten wynosił 17,5%. W placówkach znajdujących się na terenie gminy nie odnotowuje się uczniów, którzy wykazują wysoki poziom absencji szkolnej. Na terenie gminy znajdują się 2 przedszkola prowadzone przez jednostkę samorządu gminnego, które łącznie dysponują 150 miejscami.. Odnosząc się sytuacji dzieci w wieku 3-6 lat można powiedzieć, że na przestrzeni 4 ostatnich lat rośnie odsetek dzieci, które uczęszczają do przedszkoli ( ,9%; ,09%; ,42%; ,5%). 1. Edukacja i kultura wyniki ankiet i wywiadu pogłębionego W tej części raportu znajdują się dane odnoszące się do poziomu zadowolenia z jakości edukacji szkolnej i dostępu do przedszkola. Zapytani respondenci odpowiadali również na pytanie: Które z wymienionych problemów społecznych w obszarze edukacji uważa Pani/Pan za najważniejsze na terenie naszej gminy? oraz Które z wymienionych problemów społecznych w obszarze sportu i kultury uważa Pani/Pan za najważniejsze na terenie naszej gminy? 1.1. Poziom zadowolenia z jakości edukacji szkolnej Poziom zadowolenia z jakości edukacji szkolnej przedstawia wykres 17.

48 Wykres 18. Poziom zadowolenia z jakości edukacji szkolnej. Z powyższego zestawienia wynika, że mieszkańcy są zadowoleni z poziomu edukacji szkolnej, w sumie w 64% badanych. 5% badanych wyraża zdecydowane zadowolenie. Natomiast 21% ankietowanych wyraża niezadowolenie z jakości edukacji szkolenj. 10% badanych posiada obojętne stanowisko. W wywiadach pogłębionych czytamy, że poziom zadowolenia z jakości edukacji jest dobry. Od dłuższego czasu w opinii Wójta wyniki z egzaminów i testów zewnętrznych były na pierwszym miejscu w powiecie, na drugim w województwie. Wśród gmin wiejskich szkoły posiadają dobrą kadrę nauczycielską i dyrektorów. Zlikwidowano 2 filie szkolne. Nie przyniosło to negatywnych skutków w jakości nauczania. W szkołach znajdują się doskonale wyposażone pracownie. Na terenie gminy są 3 szkoły podstawowe, jedna z nich jest prowadzona przez stowarzyszenie. Stanowi to modelowy przykład współpracy Gminy z NGO w opinii Wójta. Trzy lata temu gmina przejęła od Powiatu Łukowskiego prowadzenie Gimnazjum w Adamowie Dostęp do przedszkola Poziom zadowolenia z dostępu do przedszkola przedstawia poniższy wykres.

49 Wykres 19. Poziom zadowolenia z dostępu do przedszkola. Z powyższego wykresu wynika, że mieszkańcy są raczej zadowoleni z dostępu do przedszkola w 64%. Dosyć duży odsetek mieszkańców bo aż 23% deklaruje zdecydowane zadowolenie z dostępu do przedszkola. 16% ankietowanych wyraża niezadowolenie a 12% ankietowanych wyraża zdecydowane niezadowolenie. Z wywiadu pogłębionego dowiadujemy się, że dostęp do przedszkoli na terenie gminy Adamów jest bardzo dobry. Na terenie gminy są 2 przedszkola, oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych oraz 2 punkty przedszkolne Problemy społeczne w obszarze edukacji Respondenci odpowiadali na pytanie Które z wymienionych problemów społecznych w obszarze edukacji uważa Pani / Pan za najważniejsze na terenie naszej gminy? Wyniki na tak zadane pytanie znajdują się na wykresie poniżej.

50 Wykres 20. Które z wymienionych problemów społecznych w obszarze edukacji uważa Pani/Pana za najważniejsze na terenie naszej gminy? Jak wynika z powyższego wykresu 50% ankietowanych za problem społeczny uważa brak wykorzystania bazy szkolnej w czasie wolnym od nauki. 34% badanych wskazuje na niedostateczne wsparcie psychologiczne lub pedagogiczne 9% badanych wskazuje problem braku placówek wychowania przedszkolnego. Na brak stołówek szkolnych wskazuje 6% badanych. 1% ankietowanych wskazuje inne problemy społeczne w obszarze edukacji Problemy społeczne w obszarze kultury i sportu Problemy społeczne w obszarze kultury i sportu przedstawia poniższy wykres 20.

51 Wykres 21 Problemy społeczne w obszarze kultury i sportu Z wykresu wynika że 17% badanych wskazuje, na niewykorzystany potencjał uzdolnionej i utalentowanej młodzieży w gminie Adamów. W 22% ankietowani zaznaczyli że jest zbyt mało imprez i wydarzeń kulturalnych. Mieszkańcy gminy Adamów w 15% deklarują, że brak jest pozarządowych organizacji, które by inspirowały działalność kulturalną i sportową. W opinii 13% ankietowanych nie w pełni wykorzystany jest potencjał historii i kultury regionu. Tylko 12% objętych badaniem zaznaczyło, że problemem społecznym w obszarze kultury i sportu jest brak lokalnego ośrodka bądź klubu sportowego.

52 Dla 21% ankietowanych brak świetlic wiejskich, to problem społeczny w dziedzinie kultury i sportu. Z wywiadu pogłębionego dowiadujemy się, że na terenie gminy znajdują się: kompleks boisk Moje boisko ORLIK przy Zespole Szkół w Adamowie, boisko przy Zespole Szkół w Woli Gułowskiej, siłownia zewnętrzna w Gułowie i Adamowie oraz dwie sale sportowe. Ponadto w wywiadach pogłębionych wskazano, iż w gminie powstają nowe place zabaw dla dzieci, boiska czy świetlice Jest bardzo przyzwoicie. Biorąc tak przekrojowo mieszkańców gminy, to w prawie każdej miejscowości jest świetlica, gdzie zauważam pobudzenie aktywności. Mieszkańcom zaczęło zależeć na tym żeby było miejsce które żyje. Wokół świetlic gromadzi się młodzież, jakąś salkę rekreacyjną gdzie można pooglądać mecze, jakąś siłownię, wokół tego widzę, że tworzą się altanki. Dobrym pomysłem Wójta było oddanie mieszkańcom pieniędzy z funduszu społecznego na pobudzenie takiej aktywności. Mieszkańcy decydują że potrzebny jest plac zabaw i stawiają sobie plac zabaw. Myślę, że dostęp do placów zabaw jest dobry, są boiska, asfaltowe, trawiaste. W każdej miejscowości coś takiego ma miejsce. Myślę, że jest przyzwoicie. IX. Poziom aktywności obywatelskiej Poziom aktywności obywatelskiej można mierzyć na wiele sposobów. Najbardziej powszechnym, a jednocześnie najbardziej trafnym pomiarem jest zaangażowanie społeczne i polityczne obywateli. Zaangażowanie polityczne można mierzyć poprzez udział w wyborach czy różnego rodzaju akcjach społecznych organizowanych na terenie gminy (Stypułkowski, 2012). W ciągu ostatnich dwóch lat ( ) na terenie gminy funkcjonowało 15 stowarzyszeń i organizacji społecznych, Gminna Biblioteka Publiczna z filią, jedno muzeum w ramach Gminnego Centrum Kultury. Odnosząc się do działalności domów, ośrodków kultury, klubów i świetlic można powiedzieć, że w roku 2012 instytucje te zorganizowały 20 imprez. Szczegółowe dane przedstawia tabela 1.

53 Tabela 13. Działalność domów, ośrodków kultury, klubów i świetlic Kategoria imprezy Imprezy uczestnicy imprez Ogółem Wystawy występy zespołów amatorskich występy artystów i zespołów zawodowych Dyskoteki 2 50 imprezy turystyczne i sportowo rekreacyjne Konkursy 2 40 Inne Źródło: dane GUS, Łącznie w 20 imprezach organizowanych na terenie gminy uczestniczyło osób. Najwięcej uczestników (4.500 osób) uczestniczyło w występach artystów i zespołów zawodowych. Można powiedzieć, że organizowane na terenie gminy wystawy nie cieszą się zbytnią popularnością. Spośród zebranych z Urzędu Gminy Adamów danych statystycznych wynika, że odsetek obywateli, którzy w ostatnim roku angażowali się w wolontariat i pomoc sąsiedzką wynosi 3,38%, podczas gdy 6,76% mieszkańców należy do organizacji pozarządowych. Odnosząc się do wskaźnika politycznego aktywności obywatelskiej należy stwierdzić, że w wyborach Prezydenckich w 2010 roku wzięło udział 53,66%, w wyborach samorządowych 65,94% uprawnionych do głosowania. Z kolei wybory do Sejmu i Senatu, które odbyły się w 2011 roku przyciągnęły zaledwie 40,42% uprawnionych do głosowania. 1. Poziom aktywności obywatelskiej wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych Ta część raportu zawiera informacje z przeprowadzonych ankiet i wywiadów pogłębionych na terenie gminy. Poziom aktywności obywatelskiej badaliśmy, przez wskazanie stopnia ważności w 20 wskazanych kategoriach określających obszary życia społecznego: 1. Utworzenie punktu informacyjnego w gminie oferującego usługi doradztwa zawodowego i pośrednictwa pracy 2. Mobilny punkt pomocy specjalistycznej dla osób uzależnionych

54 3. Dzienny dom pomocy społecznej 4. Likwidacja barier architektonicznych w urzędach 5. Mieszkania chronione, lokale socjalne 6. Usługi opiekuńcze dla osób starszych i/lub niepełnosprawnych 7. Stworzenie sieci pomocy sąsiedzkiej 8. Założenie grupy wsparcia dla osób niepełnosprawnych 9. Założenie grupy wsparcia dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie 10. Organizacja miejsc zakwaterowania dla sprawców przemocy 11. Założenie wolontariatu 12. Finansowanie płatnych szczepionek dla dzieci 13. Zwiększenie dostępu do lekarzy specjalistów (kardiolog, diabetolog, onkolog) 14. Pomoc psychologa/terapeuty, profilaktyka uzależnień dla dzieci, młodzieży i dorosłych 15. Stypendia dla dzieci z ubogich rodzin 16. Zapewnienie dostępu do pedagoga, logopedy i opieki medycznej w szkołach i przedszkolach 17. Wydłużenie czasu otwarcia przedszkoli 18. Poszerzenie oferty o oddział żłobkowy 19. Zwiększenie liczby obiektów sportowo-rekreacyjnych na terenie placówek oświatowych 20. Potrzeba pedagogizacji rodziców i dzieci Dodatkowo zapytaliśmy ankietowanych o poziom zadowolenia z dostępu do biblioteki i poziom zadowolenia z udziału mieszkańców w wydarzeniach gminnych i religijno patriotycznych. 1.1 Ważność obszarów życia społecznego W kwestionariuszu ankiety badani zostali poproszeni o udzielenie pytań odnoszących się do kwestii najważniejszych dotyczących ich miejsca zamieszkania. Ważność obszarów życia społecznego dokładnie wskazuje poniższy wykres.

55 Wykres 22 Proszę wskazać w jaki zakresie uważa Pan/Pani wybrane obszary za ważne (bądź nieważne)? Potrzeba pedagogizacji rodziców i Zwiększenie liczby obiektów Poszerzenie oferty o oddział żłobkowy Wydłużenie czasu otwarcia przedszkoli Zapewnienie dostępu do pedagoga, 7 Stypendia dla dzieci z ubogich 9 Pomoc psychologa/terapeuty, Zwiększenie dostępu do lekarzy 1 77 Finansowanie płatnych szczepionek Założenie wolontariatu Organizacja miejsc zakwaterowania Założenie grupy wsparcia dla osób Założenie grupy wsparcia dla osób Stworzenie sieci pomocy sąsiedzkiej Usługi opiekuńcze dla osób starszych Mieszkania chronione, lokale socjalne Likwidacja barier architektonicznych Dzienny dom pomocy społecznej Mobilny punkt pomocy Utworzenie punktu informacyjnego % 20% 40% 60% 80% 100% mało ważne średnio ważne bardzo ważne Jak wynika z wykresu najważniejszym kwestią społeczną dla mieszkańców gminy Adamów jest brak dostępu do lekarzy specjalistów, wskazuje na to ponad 77% ankietowanych. Bardzo ważnym obszarem jest również zapewnienie dostępu do pedagoga, logopedy i opieki medycznej w szkołach i przedszkolach 65% oraz stypendia dla dzieci z ubogich rodzin, (ponad 64%). 67% badanych wskazuje na finansowanie szczepionek dla

56 dzieci. Na usługi opiekuńcze dla osób starszych i niepełnosprawnych wskazuje ponad 61% badanych a 66% ankietowanych wskazuje, że ważna jest pomoc psychologa lub terapeuty, profilaktyka uzależnień dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Z wywiadu pogłębianego dowiadujemy się, że od dłuższego czasu na terenie gminy pracuje asystent rodziny w GOPS. Również GOPS w ramach projektu prowadzi klub integracji społecznej, gdzie można skorzystać z porad psychologa, pedagoga, doradcy zawodowego, prawnika, pracownika socjalnego. W szkołach prowadzonych przez gminę zatrudniono pedagoga i psychologa. Gmina posiada również psychologa, doradców zawodowych, jako efekt realizacji projektu unijnego. Gmina zatrudnia prawnika również jako doradcę dla mieszkańców Dostęp do gmininnej biblioteki Poziom zadowolenia mieszkańców z dostępu do Gminnej Biblioteki Publicznej przedstawia wykres 22. Wykres 23. Dostęp do gminnej biblioteki. Ankietowani w 60% deklarowali zadowolenie z dostępu do biblioteki. Tylko 8% badanych opowiedziało się za tym, że są zdecydowanie niezadowoleni z dostępu do biblioteki.

57 Z pogłebionego wywiadu dowiadujemy się, że na terenie gminy funkcjonuje Gminna Biblioteka Publiczna w Adamowie, z filią w Woli Gułowskiej. Gmina jest w trakcie budowy supernowoczesnej Biblioteki +. Będzie to jedna z najnowocześniejszych bibliotek w powiecie, a może nawet w województwie. W tym miejscu nie będzie jedynie biblioteki, ale również pełnić będzie ona funkcję opieki nad dziećmi, współpracy z organizacjami pozarządowymi, czy miejsca spotkań osób starszych Udział mieszkańców w uroczystościach gminnych i religijno patriotycznych Udział mieszkańców w uroczystościach gminnych i religijno patriotycznych przedstawiają dwa poniższe wykresy. Wykres 24. Udział mieszkańców w wydarzeniach gminnych.

58 Wykres 25. Udział mieszkańców w wydarzeniach religijno-patriotycznych Jak wynika z powyższych wykresów większym zadowoleniem wśród mieszkańców gminy Adamów cieszą się wydarzenia religijno-patriotyczne (54%), niż gminne (43%). W obu przypadkach występuje grupa mieszkańców, która wykazuje brak zainteresowania uroczystościami (11%-20%) W sumie 37% ankietowanych jest niezadowolonych z udziału w uroczystościach gminnych, a 35% w uroczystościach religijno-patriotycznych. Z wywiadów pogłębionych dowiadujemy się, że udział mieszkańców w tradycyjnych wydarzeniach jest duży i mieszkańcy chętnie w nich uczestniczą. W niektórych uroczystościach, które są już tradycją, mieszkańcy uczestniczą regularnie. Jeśli weźmiemy pod uwagę wydarzenia lokalne to zajmują one szczególnie bliskie miejsce wśród mieszkańców, poprzez poczucie bliskości, - w takim przypadku mieszkańcy przychodzą jeszcze liczniej. Na terenie gminy organizowane są również ponadlokalne imprezy sportowe, w tym największe imprezy w województwie, na które przyjeżdża corocznie 1500 zawodników np.:. biegi przełajowe, biegi sztafetowe czy indywidualne. Gmina Adamów jest rozpropagowana w całym województwie. Stowarzyszenie z gminy Adamów jest również organizatorem półmaratonu.

59 Jeśli chodzi o uczestnictwo mieszkańców w uroczystościach religijno-patriotycznych, to gmina podejmuje wszelkie starania w celu aktywizowanie mieszkańców, poprzez różnego rodzaju akcje społeczne, np. rozdawanie flag narodowych i ich wywieszanie. XI. Zdrowie publiczne Na terenie gminy Adamów średnia oczekiwana długość życia wynosi 76 lat. Na obszarze gminy funkcjonują w ramach SP ZOZ 2 przychodnie podległe jednostce samorządu terytorialnego. W roku 2012 udzielono łącznie porad. Z tego wynika, że statystyczny mieszkaniec gminy korzystał niecałe 4 razy z konsultacji lekarskiej. Można powiedzieć, że z roku na rok rośnie wskaźnik dostępu do lekarza rodzinnego i do specjalistów. Wskaźnik ten w roku 2012 wynosił 70%, natomiast w roku 2013 wynosił 80%. Odsetek osób niepełnosprawnych w roku 2013 wynosił 3,2% (rok ,85%). Co nie wynika ze wzrostu liczby osób z niepełnosprawnością, ale z liczby wydanych orzeczeń. 1. Zdrowie publiczne wyniki ankiet i wywiadów pogłębionych Ta część raportu zawiera opinie mieszkańców odnoszące się do poziomu zadowolenia z opieki zdrowotnej w gminie, jak i również odpowiedź na zadane pytanie Które z wymienionych problemów społecznych w obszarze opieki zdrowotnej uważa Pani/Pan za najważniejsze na terenie naszej gminy? 1.1. Poziom zadowolenia z opieki zdrowotnej Wyniki problemów w obszarze opieki zdrowotnej w gminie Adamów przedstawia poniższy wykres.

60 Wykres 26. Poziom zadowolenia z opieki zdrowotnej. Jak wynika z powyższego zestawienia 39% objętych badaniem wykazuje zadowolenie z opieki zdrowotnej w gminie. 5% badanych przejawia obojętność do tematu. A w sumie 56% badanych jest niezadowolona z poziomu opieki zdrowotnej w gminie Adamów. Z wywiadu pogłębionego wynika, na terenie gminy funkcjonują dwa ośrodki zdrowia, jeden w Adamowie, drugi w Woli Gułowskiej. Zostały one zmodernizowane, doposażone w sprzęt ponadstandardowy, zakupiony w ramach projektu unijnego. Największą słabością jest profilaktyka. Ośrodki są czynne od poniedziałku do piątku. Na terenie gminy, w opinii Wójta jest współpraca ze specjalistami, gabinety są wyposażone w nowoczesne USG, a gabinety są wynajmowane również dla innych lekarzy specjalistów. Jest pediatra, ale rzadko, tylko 2 razy w tygodniu Problemy społeczne w obszarze opieki zdrowotnej Które z wymienionych w ankiecie problemów społecznych w obszarze opieki zdrowotnej uważają mieszkańcy Gminy Adamów za najważniejsze przedstawia poniższy wykres.

61 Wykres 27. Które z wymienionych problemów społecznych w obszarze opieki zdrowotnej uważają mieszkańcy Gminy Adamów za najważniejsze Jak wynika z powyższego zestawienia za największy problem ankietowani mieszkańcy gminy Adamów wskazują małą liczbę lekarzy specjalistów (36%). 26% ankietowanych uważa, że problemem społecznym w obszarze opieki zdrowotnej jest zbyt długi okres oczekiwania na wszelkie usługi medyczne. Dla ankietowanych problemem jest również mała liczba specjalistycznych gabinetów, na które zwraca uwagę 30%. Tylko 6% ankietowanych zwraca uwagę na osoby przewlekle chore i niepełnosprawne i ich opiekę zdrowotną.

62 XII. Jakość środowiska naturalnego Na ha powierzchni gminy Adamów 3.161,7 ha zajmują lasy (lesistość 32%). Można powiedzieć, że Gmina Adamów leży na obszarze czystym w stosunku do województwa lubelskiego. Emisja dwutlenku siarki w tym rejonie waha się w granicach Mega Ton na rok, dwutlenku azotu Mega Ton na rok, pyłu Mega Ton na rok i jest stosunkowo niska w porównaniu z regionem lubelsko-puławskim i chełmsko-krasnostawskim. Można jednak powiedzieć, że emisja tlenku węgla dla tego regionu jest zbliżona do regionu lubelsko-puławskiego Mega Ton na rok. Stan czystości powietrza i wód w gminie Adamów określa się na poziomie 90%. Na terenie gminy Adamów funkcjonuje jedna oczyszczalnia ścieków, która obsługuje mieszkańców. W Gminie Adamów funkcjonują również przydomowe oczyszczalnie ścieków. W roku 2012 zostało wytworzonych 171,16 ton odpadów komunalnych zebranych z gospodarstw domowych. Średnio jeden mieszkaniec wytworzył 25,7 kg odpadów komunalnych. Przed 2013 na terenie gminy w ograniczonym zakresie prowadzono recyklingu odpadów. Sytuacja zmieniła się po wprowadzeniu nowych przepisów w zakresie gospodarowania odpadami, co nie zostało jeszcze ujęte w statystykach gminnych. Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych wynosi 0,5%. Warto dodać, rokrocznie liczba zmieszanych odpadów komunalnych w ciągu roku zmniejsza się. Wykres 28. Zmieszane odpady komunalne zebrane w ciągu roku