Porównanie metod chemicznych i biochemicznych otrzymywania związków organicznych. Paweł Tumiłowicz
|
|
- Eleonora Magda Sobolewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Porównanie metod chemicznych i biochemicznych otrzymywania związków organicznych Paweł Tumiłowicz
2
3 Cechy METODY CHEMICZNE Dwa etapy procesu pierwszy: synteza chemiczna (bądź ekstrakcja i/lub modyfikacja), drugi: oczyszczanie produktu. METODY BIOTECHNOLOGICZNE Zazwyczaj łagodne warunki reakcji. Małe zanieczyszczenie środowiska. Dwa etapy procesu pierwszy: wytwarzanie związku przy pomocy mikroorganizmów; drugi: oczyszczanie.
4 Przykłady związków produkowanych obydwoma metodami Alkohole (etanol, butanol, glicerol). Kwasy organiczne (octowy, cytrynowy, mlekowy, glukonowy). Witaminy. Hormony steroidowe. Ketony (aceton). Aminokwasy.
5 Produkcja kwasu cytrynowego Porównanie koncepcji
6 Jak go otrzymać? Izolacja z owoców. Metoda mikrobiologiczna (biotechnologiczna). Synteza chemiczna.
7 Izolacja z owoców Metoda istotna do lat 30 XX wieku. Do otrzymania 1 kg kwasu zużywano kg cytryn. Zawartość kwasu w cytrynie to około 8%. Jaka jest wydajność procesu?
8 Izolacja z owoców metoda laboratoryjna
9 Roczna produkcja Początki wieku XX 10 tys. ton (wszystko poprzez izolację z cytryn). Rok ton (z czego zaledwie 1800 ton z cytryn). Obecna produkcja (2004) 1,4 mln. ton (znikoma część to produkcja z cytryn).
10 Produkcja biotechnologiczna Wynik zakłóceń w metabolizmie mikroorganizmów. Najczęściej używane są selekcjonowane szczepy Aspergillus niger. Istotny skład medium hodowlanego.
11 Metody hodowli Hodowla w podłożach stałych (marginalna). Hodowla powierzchniowa (klasyczna). Hodowla wgłębna.
12 Wydzielanie i oczyszczanie kwasu cytrynowego
13 Pełna synteza chemiczna kwasu cytrynowego Wiele patentów. Różne substraty: izotetralina, kwas szczawiooctowy, kwas maleinowy, kwas fumarowy, aceton i dwutlenek węgla
14 Kwas cytrynowy z izotetraliny
15 Hormony steroidowe Zastosowanie biotransformacji
16 Hormony steroidowe Związki o budowie opartej na czteropierścieniowym układzie steranu. Androgeny (np. testosteron), estrogeny (np. estradiol), gestageny (np. progesteron), kortykosteroidy (np. kortyzon). Metody otrzymywania: syntetyczne oraz półsyntetyczne (w których ważną rolę odgrywają biotransformacje).
17 Wykorzystanie biotransformacji w produkcji hormonów steroidowych. Wprowadzenie grupy hydroksylowej w pozycję C-11 steranu (Rhizopus). Wprowadzenie grupy hydroksylowej w pozycję C-16 (Streptomyces). Uwodornienie pierścienia w pozycji C-1 (Corynebacterium simplex). Redukcja grupy ketonowej przy C-17 lub C-20 (Saccharomyces).
18 Otrzymywanie kortyzonu Zastosowanie przemian biochemicznych znacznie upraszcza produkcję. Dla przykładu otrzymanie kortyzonu wymaga użycia w metodzie chemicznej kwasu dezoksycholowego i 26 przemian. Wykorzystanie biotransformacji umożliwia zastosowanie tańszych surowców (diosgeniny lub stigmasterolu) i ograniczenie liczby przemian do 12.
19 Produkcja kwasu mlekowego Parę słów o enancjomerach
20 Kwas mlekowy Nazwa systematyczna: kwas 2-hydroksypropionowy; posiada jeden węgiel asymetryczny; enancjomer L tworzy się w mięśniach szkieletowych podczas pracy fizycznej przekształcany jest następnie w kwas cytrynowy, a potem spalany do CO 2 i wody w cyklu kwasu cytrynowego; substancją konserwującą dostępną w handlu jest racemat L-kwasu i D-kwasu mlekowego; mikrobiologicznie kwas mlekowy otrzymuje się poprzez fermentację mlekową bakterii Lactobacillus. Właściwości fizyczne: klarowna lepka ciecz ciemnożółta lub przezroczysta; ciężar właściwy: 1,16 g/cm 3 ; rozpuszcza się w wodzie w każdych proporcjach;
21 Zastosowanie Przemysł spożywczy i rolnictwo: Produkcja kiszonek Mleczarstwo Piekarnictwo Przetwórstwo mięsne Środek konserwujący Lecznictwo weterynaryjne Przemysł farmaceutyczny i chemiczny: Farmaceutyki zawierające mleczan wapnia i żelaza Regulator ph Środki dezynfekujące Składnik kosmetyków Techniczny: Biodegradowalne tworzywa sztuczne polilaktyd Garbarstwo i przemysł tekstylny Produkcja dysków komputerowych polilaktyd z kukurydzy (Sanyo Mavic Media) Lakierowanie samochodów ustalanie konsystencji farb i pigmentów (znów polilaktyd!)
22 Historia 1780 r. odkrycie kwasu mlekowego w skwaśniałym mleku przez szwedzkiego chemika C. W. Scheele 1856 r. odkrycie przez L. Pasteura bakterii Lactobacillus produkujących kwas mlekowy 1881 r. pierwszy patent dotyczący produkcji kwasu mlekowego w wyniku fermentacji przez A. Avery ego (Stany Zjednoczone) 1895 r. pierwsza przemysłowa produkcja kwasu mlekowego przez niemiecką firmę farmaceutyczną Boehringer Ingelheim 1933 r. pierwsze patenty dotyczące chemicznej produkcji kwasu mlekowego Lata 50 pierwsza komercyjna produkcja syntetycznego kwasu mlekowego w Japonii Światowa produkcja kwasu mlekowego wynosi ponad 30 tys. ton/rok z czego 30% produkowane jest syntetycznie.
23 Syntetyczny kwas mlekowy Kwas mlekowy otrzymuje się syntetycznie przez chlorowanie kwasu propanowego a następnie podstawienie atomu chloru grupą hydroksylową. Produktem jest racemat.
24 Fermentacja mlekowa Fermentację mlekową przeprowadza się w warunkach beztlenowych w temperaturze C. Mikroorganizmy: Lactobacillus (np. L. delbrueckii ssp. bulgaricus) Lactococcus Streptobacterium Pożywka: źródło węgla 10 13%: pożywki syntetyczne z sacharozą; źródło azotu: mieszanina aminokwasów, sole amonowe; biostymulatory: kiełki słodowe, zarodki żytnie lub pszenne, autolizaty drożdżowe; makro- i mikroelementy.
25 Oczyszczanie kwasu mlekowego Odbarwianie (sorpcja) na węglu aktywnym i krystalizacja mleczanu wapnia lub cynku, następnie uwalnianie kwasu za pomocą H 2 SO 4. Ekstrakcja eterem. Przeciwprądowa estryfikacja metodą ciągłą. Destylacja (w próżni lub pod ciśnieniem atmosferycznym w obecności przegrzanej pary). Chromatografia jonowymienna. Elektrodializa.
26 Wydajność: g/dm 3 h Hodowle ciągłe Recyrkulacyjny bioreaktor membranowy oczyszczanie cieczy pofermentacyjnej: adsorpcja kwasu na węglu aktywnym lub żywicach i usuwanie adsorbentu nasyconego kwasem; wymiana jonowa z zawracaniem do reaktora wycieku po przepuszczeniu cieczy fermentacyjnej z biomasą komórek przez kolumnę jonitową; ekstrakcja realizowana poprzez ciągły przepływ w cieczy pofermentacyjnej rozpuszczalnika; ekstrakcja cieczy reakcyjnej i jej recyrkulacja do reaktora po usunięciu kwasu.
27 Synteza chemiczna Wysoka wydajność reakcji Stosunkowo tanie reagenty Kwas solny jako produkt uboczny Fermentacja mlekowa Łatwość prowadzenia hodowli (kiszonki w warunkach domowych) Możliwość wykorzystania różnych substratów Następuje inhibicja produktem (zatrzymanie fermentacji przy ok. 3%)
28 Co warto zapamiętać? Czym charakteryzują się biotechnologiczne metody otrzymywania związków organicznych? Jak współcześnie otrzymywany jest kwas cytrynowy? Czego jest to wynikiem? Czym są biotransformacje? Jak produkowany jest kwas mlekowy?
29 DZIĘKUJĘ ZA WSPÓLNE ZAJĘCIA
Spis treści. asf;mfzjf. (Jan Fiedurek)
asf;mfzjf Spis treści 1. Informacje wstępne 11 (Jan Fiedurek) 1.1. Biotechnologia w ujęciu historycznym i perspektywicznym... 12 1.2. Biotechnologia klasyczna i nowoczesna... 18 1.3. Rozwój biotechnologii:
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. Wprowadzenie do biotechnologii. Rys historyczny. Zakres i znaczenie nowoczesnej biotechnologii. Opracowanie procesu biotechnologicznego. 7. Produkcja biomasy. Białko mikrobiologiczne.
Bardziej szczegółowoMIKROORGANIZMY W PRODUKCJI KOSMETYKÓW I WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW. wykłady
MIKROORGANIZMY W PRODUKCJI KOSMETYKÓW I WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW wykłady 1 PRODUKCJA KWASÓW ORGANICZNYCH PRODUKCJA KWASU MLEKOWEGO surowce: glukoza, laktoza, sacharoza, melasa, hydrolizaty skrobiowe, serwatka,
Bardziej szczegółowoKierunek: Biotechnologia Kod przedmiotu: 4.3 Rodzaj przedmiotu: treści kierunkowych. Poziom kształcenia: II stopnia. Liczba godzin/tydzień: 1W, 1Ć
Nazwa przedmiotu: Procesy jednostkowe w biotechnologii Unit processes in biotechnology Załącznik nr do procedury nr W_PR_ Kierunek: Biotechnologia Kod przedmiotu: 4.3 Rodzaj przedmiotu: treści kierunkowych
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Technologie z udziałem bakterii kwasu mlekowego: wykorzystanie fermentacji mlekowej, masłowej i propionowej
Ćwiczenie 14. Technologie z udziałem bakterii kwasu mlekowego: wykorzystanie fermentacji mlekowej, masłowej i propionowej Cel ćwiczenia: Analiza mikrobiologiczno-biochemiczna fermentowanych produktów spożywczych.
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. Wprowadzenie do biotechnologii. Rys historyczny. Zakres i znaczenie nowoczesnej biotechnologii. Opracowanie procesu biotechnologicznego. 7. Produkcja biomasy. Białko mikrobiologiczne.
Bardziej szczegółowoFESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ
FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ Agata Ołownia-Sarna 1. Chemia organiczna to chemia związków: a) Węgla, b) Tlenu, c) Azotu. 2. Do związków organicznych zaliczamy: a) Metan, b) Kwas węglowy,
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA TECHNOLOGICZNA PROCESU OTRZYMYWANIA DROŻDŻY EKOLOGICZNYCH
INSTRUKCJA TECHNOLOGICZNA PROCESU OTRZYMYWANIA DROŻDŻY EKOLOGICZNYCH Na podstawie wyników przeprowadzonych prac badawczych i w oparciu o doświadczenie w zakresie produkcji drożdży w systemie konwencjonalnym
Bardziej szczegółowoPRODUKTY FARMACEUTYCZNE - PORÓWNANIE METOD CHEMICZNYCH I BIOTECHNOLOGICZNYCH. Dominik Jańczewski
PRODUKTY FARMACEUTYCZNE - PORÓWNANIE METOD CHEMICZNYCH I BIOTECHNOLOGICZNYCH Dominik Jańczewski PLAN WYKŁADU Potrzeby przemysłu farmaceutycznego Zmierzch tradycyjnej farmacji Wady i zalety różnych sposobów
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoWęgiel aktywny - Elbar Katowice - Oddział Carbon. Węgle aktywne ziarniste produkowane są z węgla drzewnego w procesie aktywacji parą wodną.
Węgle aktywne - Węgle aktywne do uzdatniania wody i oczyszczania ściekãłw: - {jgbox linktext:=[węgiel aktywny ziarnisty 1-4,4-8 mm ]} Węgiel aktywny ziarnisty 1-4,4-8 mm Węgle aktywne ziarniste produkowane
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA, podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne Aleksander Chmiel, PWN 1998
Wykłady - tematy Biotechnologia farmaceutyczna definicja i znaczenie. Typy procesów biotechnologicznych, biokatalizatory. Fermentacja tlenowa - przykład najczęściej stosowanego procesu biotechnologicznego.
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. 2. 3. 4. 5. Ogólne podstawy biologicznych metod oczyszczania ścieków. Ścieki i ich rodzaje. Stosowane metody analityczne. Substancje biogenne w ściekach. Tlenowe procesy przemiany
Bardziej szczegółowoZWIĄZKI WĘGLA Z WODOREM 1) Uzupełnij i uzgodnij równania reakcji spalania całkowitego alkanów, alkenów i alkinów.
Nauczanie domowe WIEM, CO TRZEBA Klasa VIII Chemia od listopada do czerwca aktualizacja 05.10.2018 ZWIĄZKI WĘGLA Z WODOREM 1) Uzupełnij i uzgodnij równania reakcji spalania całkowitego alkanów, alkenów
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII
Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli................... XIII 1. Wprowadzenie............................... 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw....................... 1 1.2. Definicja biomasy............................
Bardziej szczegółowoRZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)164743 (13) B1. (21) Numer zgłoszenia: 286648
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)164743 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 286648 (22) Data zgłoszenia: 28.08.1990 (54) IntCl5: C12J 1/04 C12P
Bardziej szczegółowoStandardyzacja ocen substratów oraz zasady doboru składu mieszanin dla biogazowni rolniczych z uwzględnieniem oddziaływao inhibicyjnych.
w Falentach Oddział w Poznaniu ul. Biskupioska 67 60-461 Poznao Standardyzacja ocen substratów oraz zasady doboru składu mieszanin dla biogazowni rolniczych z uwzględnieniem oddziaływao inhibicyjnych.
Bardziej szczegółowoBiopaliwo do silników z zapłonem samoczynnym i sposób otrzymywania biopaliwa do silników z zapłonem samoczynnym. (74) Pełnomocnik:
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 197375 (21) Numer zgłoszenia: 356573 (22) Data zgłoszenia: 10.10.2002 (13) B1 (51) Int.Cl. C10L 1/14 (2006.01)
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli
Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli XIII 1. Wprowadzenie 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw 1 1.2. Definicja biomasy 3 1.3. Metody konwersji biomasy w biopaliwa 3 1.4. Biopaliwa 1. i 2. generacji
Bardziej szczegółowoOczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ
Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ Spis treści Przedmowa 1. Woda w przyrodzie 1.1. Wprowadzenie 1.2. Fizyczne właściwości wody 1.3. Ogólna charakterystyka roztworów wodnych 1.3.1. Roztwory
Bardziej szczegółowoPowodzenia!!! WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP. Termin: r. Czas pracy: 90 minut. Liczba otrzymanych punktów
KOD Ucznia WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII III ETAP Termin: 21.03.2006r. Czas pracy: 90 minut Numer zadania Liczba możliwych punktów 1 6 2 3 3 6 4 7 5 7 6 6 7 6 8 3 9 6 10 8 Razem 58 Liczba otrzymanych
Bardziej szczegółowoOdkrycie. Patentowanie. Opracowanie procesu chemicznego. Opracowanie procesu produkcyjnego. Aktywność Toksykologia ADME
Odkrycie Patentowanie Opracowanie procesu chemicznego Opracowanie procesu produkcyjnego Aktywność Toksykologia ADME Optymalizacja warunków reakcji Podnoszenie skali procesu Opracowanie specyfikacji produktu
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9
Spis treści Wstęp... 9 1. Szkło i sprzęt laboratoryjny 1.1. Szkła laboratoryjne własności, skład chemiczny, podział, zastosowanie.. 11 1.2. Wybrane szkło laboratoryjne... 13 1.3. Szkło miarowe... 14 1.4.
Bardziej szczegółowoKwasy karboksylowe. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. 4. Przebieg lekcji. a) Wiadomości.
Kwasy karboksylowe 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna budowę kwasów karboksylowych, nazewnictwo kwasów karboksylowych, podział kwasów karboksylowych, sposoby otrzymywania kwasów karboksylowych, właściwości
Bardziej szczegółowoLista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7
Lista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7 W tabeli zostały wyróżnione y z doświadczeń zalecanych do realizacji w szkole podstawowej. Temat w podręczniku Tytuł Typ
Bardziej szczegółowoBiosynteza witamin. B 2, B 12, A (karotenów), D 2
Biosynteza witamin B 2, B 12, A (karotenów), D 2 Witamina B 2 ryboflawina 1. szczepy produkujące do 100 mg witaminy na 1L pożywki 2. szczepy produkujące od 500 do 1000 mg/1l 3. szczepy wytwarzające do
Bardziej szczegółowoProcesy biotransformacji
Procesy biotransformacji Charakterystyczne cechy procesów biotransformacji Biotransformacja enzymatyczne przekształcenie różnorodnych egzogennych związków chemicznych (ksenobiotyków) do strukturalnie podobnych
Bardziej szczegółowoBIOSYNTEZA ACYLAZY PENICYLINOWEJ. Ćwiczenia z Mikrobiologii Przemysłowej 2011
BIOSYNTEZA ACYLAZY PENICYLINOWEJ Ćwiczenia z Mikrobiologii Przemysłowej 2011 Acylaza penicylinowa Enzym hydrolizuje wiązanie amidowe w penicylinach Reakcja przebiega wg schematu: acylaza Reszta: fenyloacetylowa
Bardziej szczegółowoLactobacillus pałeczki kwasu mlekowego Probiotyki
Lactobacillus pałeczki kwasu mlekowego Probiotyki. Klasyfikacja Lactobacillus, rodzaj w obrębie rodziny Lactobacillaceae (pałeczka kwasu mlekowego). Gatunki najważniejsze: Lactobacillus plantarum, Lactobacillus
Bardziej szczegółowo(54) Sposób wydzielania zanieczyszczeń organicznych z wody
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175992 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 305151 (22) Data zgłoszenia: 23.09.1994 (51) IntCl6: C02F 1/26 (54)
Bardziej szczegółowoBIOSYNTEZA I NADPRODUKCJA AMINOKWASÓW. Nadprodukcja podstawowych produktów metabolizmu (kwas cytrynowy, enzymy aminokwasy)
BIOSYNTEZA I NADPRODUKCJA AMINOKWASÓW Nadprodukcja podstawowych produktów metabolizmu (kwas cytrynowy, enzymy aminokwasy) KTÓRE AMINOKWASY OTRZYMYWANE SĄ METODAMI BIOTECHNOLOGICZNYMI? Liczba aminokwasów
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII 2013/2014
Uczeń klasy I: WYMAGANIA EDUKACYJNE Z CHEMII 2013/2014 -rozróżnia i nazywa podstawowy sprzęt laboratoryjny -wie co to jest pierwiastek, a co to jest związek chemiczny -wyszukuje w układzie okresowym nazwy
Bardziej szczegółowoZadanie 4. Podaj nazwy zwyczajową i systematyczną związku chemicznego o podanym wzorze półstrukturalnym, zaznacz grupy karboksylową i hydroksylową.
Zadanie 1. Wyjaśnij pojęcia; wędzenie, mrożenie, liofilizacja, kiszenie, peklowanie, marynowanie.. Zadanie 2. Oceń prawdziwość dokończeń poniższego zdania. Wstaw znak X w odpowiednie kratki. W warunkach
Bardziej szczegółowoCENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE. BioProcessLab. Dr inż. Karina Michalska
CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII W OBSZARZE OZE BioProcessLab Dr inż. Karina Michalska PLAN PREZENTACJI 1.Opieka merytoryczna 2.Obszar badawczy 3.Wyposażenie 4.Oferta współpracy OPIEKA MERYTORYCZNA 1. Praca
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii dla klasy VIII
Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii dla klasy VIII Temat 1.Wzory i nazwy kwasów. dopuszczająca - zna zasady bezpiecznego posługiwania
Bardziej szczegółowoPL B1. Ciecze jonowe pochodne heksahydrotymolu oraz sposób wytwarzania cieczy jonowych pochodnych heksahydrotymolu
PL 214104 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214104 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 396007 (51) Int.Cl. C07D 233/60 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoUzdatnianie wody. Ozon posiada wiele zalet, które wykorzystuje się w uzdatnianiu wody. Oto najważniejsze z nich:
Ozonatory Dezynfekcja wody metodą ozonowania Ozonowanie polega na przepuszczaniu przez wodę powietrza nasyconego ozonem O3 (tlenem trójatomowym). Ozon wytwarzany jest w specjalnych urządzeniach zwanych
Bardziej szczegółowoBardzo trudno jest znaleźć wodę wolną od pięciu typowych zanieczyszczeń: Twardość Żelazo Mangan Zanieczyszczenia organiczne (NOM) Zapach amoniaku
Bardzo trudno jest znaleźć wodę wolną od pięciu typowych zanieczyszczeń: Twardość Żelazo Mangan Zanieczyszczenia organiczne (NOM) Zapach amoniaku i/lub siarkowodoru Te problemy często występują razem.
Bardziej szczegółowoPotencjał metanowy wybranych substratów
Nowatorska produkcja energii w biogazowni poprzez utylizację pomiotu drobiowego z zamianą substratu roślinnego na algi Potencjał metanowy wybranych substratów Monika Suchowska-Kisielewicz, Zofia Sadecka
Bardziej szczegółowoBeata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ
Beata Mendak fakultety z chemii II tura Test rozwiązywany na zajęciach wymaga powtórzenia stężenia procentowego i rozpuszczalności. Podaję również pytania do naszej zaplanowanej wcześniej MEGA POWTÓRKI
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY. (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (61) Patent dodatkowy do patentu:
R ZECZPO SPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 306329 (22) Data zgłoszenia: 16.12.1994 (61) Patent dodatkowy do patentu: 175504 04.11.1994
Bardziej szczegółowo1. Biotechnologia i inżynieria genetyczna zagadnienia wstępne 13
Spis treści Przedmowa 11 1. Biotechnologia i inżynieria genetyczna zagadnienia wstępne 13 1.1. Wprowadzenie 13 1.2. Biotechnologia żywności znaczenie gospodarcze i społeczne 13 1.3. Produkty modyfikowane
Bardziej szczegółowoŹródła energii dla mięśni. mgr. Joanna Misiorowska
Źródła energii dla mięśni mgr. Joanna Misiorowska Skąd ta energia? Skurcz włókna mięśniowego wymaga nakładu energii w postaci ATP W zależności od czasu pracy mięśni, ATP może być uzyskiwany z różnych źródeł
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia i prawa chemiczne
Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Pierwiastki, nazewnictwo i symbole. Budowa atomu, izotopy. Przemiany promieniotwórcze, okres półtrwania. Układ okresowy. Właściwości pierwiastków a ich położenie w
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 05/12. JOANNA FEDER-KUBIS, Wrocław, PL ADAM SOKOŁOWSKI, Wrocław, PL
PL 214111 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214111 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 395999 (51) Int.Cl. C07D 233/60 (2006.01) C07C 31/135 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoPlan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści
Anna Kulaszewicz Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy lp. Dział Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania i wymaganiami edukacyjnymi z
Bardziej szczegółowoMULTI BIOSYSTEM MBS. Nowoczesne technologie oczyszczania ścieków przemysłowych Multi BioSystem MBS
MULTI BIOSYSTEM MBS Nowoczesne technologie oczyszczania ścieków przemysłowych Multi BioSystem MBS TECHNOLOGIA MBS ZAPEWNIA: Efektywność oczyszczania, mająca na uwadze proekologiczne wartości; Aspekty ekonomiczne,
Bardziej szczegółowoCHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.
CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. Dział - Węgiel i jego związki. określa, czym zajmuje się chemia organiczna definiuje
Bardziej szczegółowoWYKAZ ODPADÓW PODDAWANYCH UNIESZKODLIWIENIU LUB ODZYSKOWI
WYKAZ ODPADÓW PODDAWANYCH UNIESZKODLIWIENIU LUB ODZYSKOWI KOD ODPADU RODZAJ ODPADU 02 02 Odpady z przygotowania i przetwórstwa produktów spożywczych pochodzenia zwierzęcego 02 02 01 Odpady z mycia i przygotowania
Bardziej szczegółowoMIKROORGANIZMY W PRODUKCJI KOSMETYKÓW I WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW. wykłady
MIKROORGANIZMY W PRODUKCJI KOSMETYKÓW I WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW wykłady 1 TEMATYKA WYKŁADÓW 1. Biotechnologia farmaceutyczna 2. Produkcja biomasy 3. Produkcja probiotyków 4. Nadprodukcja metaboliczna jako
Bardziej szczegółowoWielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony
Wielofunkcyjne związki organiczne poziom rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt) Źródło: KE 2010 (PR), zad. 29. Pewien dwufunkcyjny związek organiczny ma masę molową równą 90 g/mol. W jego cząsteczce stosunek liczby
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2012/2013 Kod: STC AP-s Punkty ECTS: 2. Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Analityka przemysłowa i środowiskowa
Nazwa modułu: Podstawy biotechnologii Rok akademicki: 2012/2013 Kod: STC-2-103-AP-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Energetyki i Paliw Kierunek: Technologia Chemiczna Specjalność: Analityka przemysłowa i środowiskowa
Bardziej szczegółowoProdukty metabolizmu drobnoustrojów
Przedmiot: TECHNOLOGIA CHEMICZNA Produkty metabolizmu drobnoustrojów Substraty pokarmowe Metabolizm pierwotny Metabolizm wtórny Aminokwasy Białka DNA/RNA Witaminy Produkty końcowe metabolizmu beztlenowego
Bardziej szczegółowoPraca objętościowa - pv (wymiana energii na sposób pracy) Ciepło reakcji Q (wymiana energii na sposób ciepła) Energia wewnętrzna
Energia - zdolność danego układu do wykonania dowolnej pracy. Potencjalna praca, którą układ może w przyszłości wykonać. Praca wykonana przez układ jak i przeniesienie energii może manifestować się na
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych CHEMIA klasa III Oceny śródroczne:
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych CHEMIA klasa III Oceny śródroczne: Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: -określa, co to są
Bardziej szczegółowoZadanie 2. [3 pkt.] Podaj wzory trzech związków o budowie jonowej, w których wszystkie kationy i aniony tworzące te związki mają po 18 elektronów.
2 Zadanie 1. [2 pkt.] Uzupełnij poniższe zdania. Podkreśl właściwe określenie spośród wymienionych w każdym nawiasie. Elektroujemność aktywnych metali jest (wyższa/niższa) od elektroujemności aktywnych
Bardziej szczegółowoOdpady ciekłe z zakładowej regeneracji srebra inne niż wymienione w 09 01 06. 29 10 01 09* Kwas siarkowy. 30 10 01 22*
Odpady 01 06 01 01* Kwas siarkawy i siarkowy. 02 06 01 02* Kwas chlorowodorowy. 03 06 01 04* Kwas fosforowy i fosforawy. 04 06 01 06* Inne kwasy. 05 06 02 01* Wodorotlenek wapniowy. 06 06 02 03* Wodorotlenek
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Tytuł projektu: Realizacja Przedmiot Treści nauczania z podstawy programowej Treści wykraczające poza podstawę
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY
Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 30.10.2018 r. 1. Test konkursowy zawiera 22 zadania. Są to zadania
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 12 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoZASADY techno- i biotechno- LOGICZNE
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Chemiczny LABORATORIUM PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH Projektowanie Procesów Biotechnologicznych Ludwik Synoradzki ZASADY techno- i biotechno- LOGICZNE KONCEPCJA (BIO)CHEMICZNA
Bardziej szczegółowoBiogazownia w Zabrzu
Biogazownia w Zabrzu Referują: Zdzisław Iwański, Ryszard Bęben Prezes Zarządu, Dyrektor d/s Techniczno-Administracyjnych Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Zabrzu Sp. z o.o. Plan terenów inwestycyjnych
Bardziej szczegółowoKreacja aromatów. Techniki przygotowania próbek. Identyfikacja składników. Wybór składników. Kreacja aromatu
Kreacja aromatów Techniki przygotowania próbek Identyfikacja składników Wybór składników Kreacja aromatu Techniki przygotowania próbek Ekstrakcja do fazy ciekłej Ekstrakcja do fazy stałej Desorpcja termiczna
Bardziej szczegółowoODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA ODPADAMI STUDIA STACJONARNE
PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR ZIMOWY) ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA ODPADAMI STUDIA STACJONARNE Ćwiczenie 1 (Karty pracy laboratoryjnej: 1a, 1b, 1d, 1e) 1. Organizacja ćwiczeń.
Bardziej szczegółowoKarta przedmiotu. 2. Poziom kształcenia: I stopień biotechnologia medyczna. 3. Forma studiów: stacjonarne 4. Rok: II 5.
Karta przedmiotu Informacje ogólne o przedmiocie. Kierunek studiów: 2. Poziom kształcenia: I stopień biotechnologia medyczna 3. Forma studiów: stacjonarne. Rok: II 5. Semestr: IV 6. Nazwa przedmiotu: TECHNOLOGIE
Bardziej szczegółowoKrowa sprawca globalnego ocieplenia?
.pl https://www..pl Krowa sprawca globalnego ocieplenia? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 19 czerwca 2018 Liczba ludności na świecie rośnie. Rośnie też potrzeba produkcji żywności, a w związku
Bardziej szczegółowog % ,3%
PODSTAWOWE PRAWA I POJĘCIA CHEMICZNE. STECHIOMETRIA 1. Obliczyć ile moli stanowi: a) 2,5 g Na; b) 54 g Cl 2 ; c) 16,5 g N 2 O 5 ; d) 160 g CuSO 4 5H 2 O? 2. Jaka jest masa: a) 2,4 mola Na; b) 0,25 mola
Bardziej szczegółowoWODA I OGIEŃ. Prezentacja Mileny Oziemczuk
WODA I OGIEŃ Prezentacja Mileny Oziemczuk Ogień Ogień - suma obserwowalnych zjawisk towarzyszących na ogół fizykochemicznemu procesowi spalania,, a przede wszystkim: emisja promieniowania widzialnego -światła
Bardziej szczegółowoI. Węgiel i jego związki z wodorem
NaCoBeZU z chemii dla klasy 3 I. Węgiel i jego związki z wodorem 1. Poznajemy naturalne źródła węglowodorów wymieniam kryteria podziału chemii na organiczną i nieorganiczną wyjaśniam, czym zajmuje się
Bardziej szczegółowoStymulowanie wzrostu bakterii fermentacji mlekowej przez białka mleka. Waldemar Gustaw
Stymulowanie wzrostu bakterii fermentacji mlekowej przez białka mleka Waldemar Gustaw Stymulowanie wzrostu bakterii fermentacji mlekowej Wzrost zainteresowania prozdrowotnym wpływem bakterii fermentacji
Bardziej szczegółowoUmiejętności ponadpodstawowe Ocena bardzo dobra. Temat. Ocena celująca. Ocena dobra. Ocena dopuszczająca. Ocena dostateczna KWASY
Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii dla klasy VIII, opracowane na podstawie programu nauczania chemii w szkole podstawowej
Bardziej szczegółowoZakład Technologii Wody, Ścieków i Odpadów
Zakład Technologii Wody, Ścieków i Odpadów Katedra Inżynierii Sanitarnej. Wydział Budownictwa i Architektury Semestr zimowy 2017/18 harmonogram zajęć przedmiotów z formą zajęć laboratoryjnych Chemia Budowlana
Bardziej szczegółowoProjekty realizowane w ramach Programu Operacyjnego Rozwój j Polski Wschodniej
Projekty realizowane w ramach Programu Operacyjnego Rozwój j Polski Wschodniej dr inż. Cezary Możeński prof. nadzw. Projekty PO RPW Wyposażenie Laboratorium Wysokich Ciśnień w nowoczesną infrastrukturę
Bardziej szczegółowoSkładniki podłoża hodowlanego
Składniki podłoża hodowlanego 35-40 pierwiastków niezbędne w odżywianiu drobnoustrojów Makroelementy: C, O, H, N, P, S, K i Mg stanowią 98% s.s. bakterii i grzybów Mikroelementy niezbędne: Zn, Mn, Fe,
Bardziej szczegółowoNiestandardowe wykorzystanie buraków cukrowych
Niestandardowe wykorzystanie buraków cukrowych Stanisław Wawro, Radosław Gruska, Agnieszka Papiewska, Maciej Stanisz Instytut Chemicznej Technologii Żywności Skład chemiczny korzeni dojrzałych buraków
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp 11
Technologia chemiczna organiczna : wybrane zagadnienia / pod red. ElŜbiety Kociołek-Balawejder ; aut. poszczególnych rozdz. Agnieszka Ciechanowska [et al.]. Wrocław, 2013 Spis treści Wstęp 11 1. Węgle
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoPlan wykładu: Wstęp. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia wód. Odpady stałe
Plan wykładu: Wstęp Klasyfikacja odpadów i zanieczyszczeń Drogi przepływu substancji odpadowych Analiza instalacji przemysłowej w aspekcie ochrony środowiska Parametry charakterystyczne procesu oczyszczania
Bardziej szczegółowoI edycja Konkursu Chemicznego im. Ignacego Łukasiewicza dla uczniów szkół gimnazjalnych. rok szkolny 2014/2015 ZADANIA.
I edycja Konkursu Chemicznego im. Ignacego Łukasiewicza dla uczniów szkół gimnazjalnych rok szkolny 2014/2015 ZADANIA ETAP I (szkolny) Zadanie 1 Wapień znajduje szerokie zastosowanie jako surowiec budowlany.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Budowa i nazewnictwo fenoli
Spis treści 1 Budowa i nazewnictwo fenoli 2 Kwasowość fenoli 2.1 Kwasowość atomów wodoru 2.2 Fenole jako kwasy organiczne. 3 Reakcje fenoli. 3.1 Zastosowanie fenolu Budowa i nazewnictwo fenoli Fenolami
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowol. at C Wzór sumaryczny pół strukturalny Nazwa systematyczna Nazwa zwyczajowa 1 HCOOH
KWASY KARBOKSYLOWE Temat: Szereg homologiczny kwasów karboksylowych 1) Występowanie kwasów karboksylowych 2) Podział kwasów karboksylowych 3) Wzory i nazwy kwasów karboksylowych Ad.1 - kwas octowy - kwas
Bardziej szczegółowoOcenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
Kryteria oceniania z chemii dla klasy 3A i 3B Gimnazjum w Borui Kościelnej Rok szkolny: 2015/2016 Semestr: pierwszy Opracowała: mgr Krystyna Milkowska, mgr inż. Malwina Beyga Ocenę niedostateczną otrzymuje
Bardziej szczegółowo2. Procenty i stężenia procentowe
2. PROCENTY I STĘŻENIA PROCENTOWE 11 2. Procenty i stężenia procentowe 2.1. Oblicz 15 % od liczb: a. 360, b. 2,8 10 5, c. 0.024, d. 1,8 10 6, e. 10 Odp. a. 54, b. 4,2 10 4, c. 3,6 10 3, d. 2,7 10 7, e.
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje wojewódzkie
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje wojewódzkie Zadanie
Bardziej szczegółowoZastosowanie generatorów dwutlenku chloru i elektrolizerów w dezynfekcji wody pitnej
Zastosowanie generatorów dwutlenku chloru i elektrolizerów w dezynfekcji wody pitnej Jarosław Witkowski Dozowanie i Dezynfekcja Dezynfekcja dwutlenkiem chloru Właściwości dwutlenku chloru Bardzo wysoka
Bardziej szczegółowoPL 216012 B1. UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU, Wrocław, PL 11.10.2010 BUP 21/10
PL 216012 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216012 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 391223 (22) Data zgłoszenia: 14.05.2010 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoBiotechnologia w produkcji piwa. Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba
Biotechnologia w produkcji piwa Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba Literatura Wolfgang Kunze - Technologia Piwa i Słodu, Piwochmiel, 1999 r. Treść wykładów
Bardziej szczegółowoPLAN STUDIÓW NR II PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI POZIOM STUDIÓW: STUDIA DRUGIEGO STOPNIA (1,5-roczne magisterskie) FORMA STUDIÓW:
UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY 1.TECHNOLOGIA PROCESÓW CHEMICZNYCH 2. BIOTECHNOLOGIA PRZEMYSŁOWA 3. ANALITYKA CHEMICZNA I SPOŻYWCZA 4. NOWOCZESNE TECHNOLOGIE MATERIAŁOWE godzin tygodniowo (semestr
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie
Kuratorium Oświaty w Lublinie KOD UCZNIA ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2014/2015 ETAP WOJEWÓDZKI Instrukcja dla ucznia 1. Zestaw konkursowy zawiera 11 zadań. 2. Przed
Bardziej szczegółowoProdukcja biogazu w procesach fermentacji i ko-fermentacji
PROGRAM STRATEGICZNY ZAAWANSOWANE TECHNOLOGIE POZYSKIWANIA ENERGII Produkcja biogazu w procesach fermentacji i ko-fermentacji Irena Wojnowska-Baryła, Katarzyna Bernat Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoC 6 H 12 O 6 2 C 2 O 5 OH + 2 CO 2 H = -84 kj/mol
OTRZYMYWANIE BIOETANOLU ETAP II (filtracja) i III (destylacja) CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie procesu filtracji brzeczki fermentacyjnej oraz uzyskanie produktu końcowego (bioetanolu)
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (0 1) Uzupełnij schemat reakcji estryfikacji. Wybierz spośród podanych wzór kwasu karboksylowego A albo B oraz wzór alkoholu 1 albo 2.
Zadanie 1. (0 1) W celu odróżnienia kwasu oleinowego od stopionego kwasu palmitynowego wykonano doświadczenie, którego przebieg przedstawiono na schemacie. W probówce I wybrany odczynnik zmienił zabarwienie.
Bardziej szczegółowoPlan pracy dydaktycznej na chemii w klasach trzecich w roku szkolnym 2015/2016
1 Agnieszka Wróbel nauczyciel biologii i chemii Wrocław,01.09.2015r. Plan pracy dydaktycznej na chemii w klasach trzecich w roku szkolnym 2015/2016 Poziom wymagań Ocena Opis wymagań podstawowe niedostateczna
Bardziej szczegółowouczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe
1 Agnieszka Wróbel nauczyciel biologii i chemii Plan pracy dydaktycznej na chemii w klasach pierwszych w roku szkolnym 2015/2016 Poziom wymagań Ocena Opis wymagań podstawowe niedostateczna uczeń nie opanował
Bardziej szczegółowoProdukcja biomasy. Termin BIOMASA MIKROORGANIZMÓW oznacza substancję komórek wytwarzaną w wyniku masowej hodowli drobnoustrojów.
Termin BIOMASA MIKROORGANIZMÓW oznacza substancję komórek wytwarzaną w wyniku masowej hodowli drobnoustrojów. BIAŁKO JEDNOKOMÓRKOWCÓW (SCP single cell protein) biomasa mikroorganizmów stosowana jako źródło
Bardziej szczegółowo2. Badanie zmian właściwości oddechowych mikroorganizmów osadu czynnego pod wpływem sulfonamidów
1. Badanie przebiegu nitryfikacji w obecności sulfonamidów Celem pracy będzie zbadanie wpływu sulfonoamidów obecnych w ściekach farmaceutycznych na przebieg procesu nitryfikacji a także badanie postępu
Bardziej szczegółowoInżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16
Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Ćwiczenia 1 7.10.2015 1. Załóżmy, że balon ma kształt sfery o promieniu 3m. a. Jaka ilość wodoru potrzebna jest do jego wypełnienia, aby na poziomie morza
Bardziej szczegółowoKonkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014 Imię i nazwisko uczestnika Szkoła Klasa Nauczyciel Imię
Bardziej szczegółowoCiśnieniowe techniki membranowe (część 2)
Wykład 5 Ciśnieniowe techniki membranowe (część 2) Opracowała dr Elżbieta Megiel Nanofiltracja (ang. Nanofiltration) NF GMM 200 Da rozmiar molekuły 1 nm, TMM 5 30 atm Membrany jonoselektywne Stopień zatrzymywania:
Bardziej szczegółowo