Podstawowym celem modelowania jest zweryfikowanie s dów, przypuszcze , przekona czy idei mened erów bez konieczno ponoszenia kosztów i ryzyka zwi

Transkrypt

1 Podstawowym celem modelowania jest zweryfikowanie sądów, przypuszczeń, przekonań czy idei menedżerów bez konieczności ponoszenia kosztów i ryzyka związanego z działaniem w rzeczywistym świecie. JK WZ UW 67

2 Argumenty przemawiające za stosowaniem odpowiednich numerycznych metod planistycznych 1. lepsze zrozumienie badanego problemu. prowadzenie badań zmniejsza "lukę" informacyjną, ponieważ dostarcza więcej informacji o badanym zagadnieniu niż intuicyjne rozważania. 2. Złożony ony z odpowiednich równań matematycznych (zależności) model planistyczny stwarza możliwość analitycznego "manipulowania" tymi zależnościami oraz wartościami liczbowymi zmiennych. JK WZ UW 68

3 3. Modelowanie ułatwia również komunikowanie się między uczestnikami procesu decyzyjnego. 4. Numeryczna postać modelu sprzyja kontrolowaniu przebiegu analizowanych zjawisk. Łatwiej jest wtedy określić odchylenia 5. Modelowanie przyczynia się do lepszego poznania zjawisk przez menedżerów. Zwiększenie ich wiedzy wynika głównie z tego, że model, "upraszczając" rzeczywistość, stwarza możliwość pełniejszego poznania złożonych, realnych systemów ekonomicznych czy finansowych. JK WZ UW 69

4 6. Wprowadzenie odpowiednich procedur, dostosowanych do potrzeb planowania, takich jak: analiza punktu progowego, analiza wrażliwości, analiza scenariuszy czy analiza symulacji. 7. Na podstawie modelu ustala się przyszłe wartości analizowanych wielkości (zmiennych) wraz z określeniem prawdopodobieństwa (szansy) ich wystąpienia. Tym samym zmniejsza się ryzyko wyboru niewłaściwej strategii działania. JK WZ UW 70

5 MODEL FINANSOWY - PRZYKŁAD RÓWNANIA RACHUNKU WYNIKÓW (1) S = wartość prognozowana przez użytkownika modelu (2) K = a * S a - udział kosztów w sprzedaży (3) O = b * D b - oprocentowanie zadłużenia (4) T = c * (S - K - O) c - stopa podatku dochod. (5) Zn = S - K - O - T zrównoważenie księgowe RÓWNANIA PRZEPŁYWÓW FUNDUSZY (6) Am = d * Atrw d - stopa amortyzacji (7) D = ΑObr + In + Dw - Zn - Am - Ε zrównoważenie księgowe (8) E = wartość określana przez użytkownika modelu (9) ΑObr = AObr - AObr(-1) AObr(-1) - aktywa obr.roku poprz. (10) In = Am + Atrw - Atrw(-1) zrównoważenie księgowe (11) Dw = e * Zn e - wsk.wypłaty dywidendy RÓWNANIA BILANSU (12) AObr = f * S f - wsk.zmian AObr na tle S (13) Atrw = g * S g - wsk.zmian Atrw na tle S (14) D = D + D(-1) zrównoważenie księgowe (15) E = E(-1) + Zn - Dw + E zrównoważenie księgowe JK-WZ-UW 71

6 Krok 1: Krok 2: Krok 3: Krok 4: Krok 5: EBIT Aobr = Aobr(0) + Aobr(0) * S/S(0) Atrw = Atrw(0) + Atrw(0) * S/S(0) Atrw + Aobr E - decyzja Krok 6 D = A - E 0 - E - 0,6 * EBIT * (1 - T) 1-0,6 * I * (1 - T) JK-WZ-UW 72

7 SPRAWOZDANIE I PLAN FINANSOWY FIRMY JJ Rok poprz.rok aktual. Odchyl. PLAN Odchyl. Rachunek wyników Przychody ze sprzedaży (S) (130%) % Koszty uzyskania przychodów (K=0,9*S) % Zysk operacyjny (EBIT) % Odsetki (O) 1) Zysk brutto (Zb) Podatek (T) (20%) T= 20% Zysk netto (Zn) % Przepływy funduszy Źródła funduszy: Zysk netto (Zn) Amortyzacja (Am = 10% * Atrw) Cash Flow - operac Pożyczki i kredyty ( D) 0 54 Emisje akcji ( E) 44 0 Źródła razem: Wykorzystanie funduszy Wzrost aktywów obrotowych ( ΑObr) Inwestycje (In=Am+Atrw-Atrw(-1)) Dywidenda (Dw=0,4 * Zn) Wykorzystanie razem Bilans Aktywa Aktywa obrotowe (AObr) Aktywa trwałe (Atrw) Aktywa razem Pasywa Kapitał własny (E) Zadłużenie (D) Pasywa razem JK-WZ-UW 73 1) Oprocentowanie = 9% wartości zadłużenia

8 PLANOWANIE DODATKOWYCH FUNDUSZY - 1.Prognoza Zysków PROGNOZA Okres poprzedni Podstawa prognozy Pierwsze przybliż. Korekta Drugie przybliż. Końcowa prognoza (1) (2) (3) (4) (5) (6) 1. Sprzedaż *1, Koszty operacyjne *1, Amortyzacja 100 *1, Razem koszty oper ZYSK OPERACYJNY Odsetki ZYSK BRUTTO Podatek (40%) ZYSK NETTO Dywidendy uprzywilej ZYSK DO PODZIAŁU Dywidendy zwykłe 58 58*1,08= ZYSK ZATRZYMANY *10% 50mln akcji * 1,16 (dywid) JK-WZ-UW 74

9 PLANOWANIE DODATKOWYCH FUNDUSZY - 2.Prognoza Bilansu PROGNOZA Okres poprzedni Podstawa prognozy Pierwsze przybliż. DODATK. FUND. Drugie przybliż. Końcowa prognoza (1) (2) (3) (4) (5) (6) Gotówka 10 *1,10 11 Bez zmian Należności 375 *1, Bez zmian Zapasy 615 *1, Bez zmian Aktywa obrotowe Bez zmian Aktywa trwałe 1000 *1, Bez zmian Aktywa ogółem Zobow.do zapłac. 60 *1, Pożyczka bank Narosłe zobow. 140 *1, (na 8%) Pasywa bieżące Obligacje dług Dług razem (na 10%) Kap.akc.uprzywil Kap.akc.zwykły Zyski zatrzymyw Kapitał własny Pasywa ogółem Dodatk.fundusze JK-WZ-UW 75

10 PLANOWANIE DODATKOWYCH FUNDUSZY - 1.Prognoza Zysków PROGNOZA Okres poprzedni Podstawa prognozy Pierwsze przybliż. Korekta Drugie przybliż. Końcowa prognoza (1) (2) (3) (4) (5) (6) 1. Sprzedaż *1, Koszty operacyjne *1, Amortyzacja 100 *1, Razem koszty oper ZYSK OPERACYJNY Odsetki ZYSK BRUTTO Podatek (40%) ZYSK NETTO Dywidendy uprzywilej ZYSK DO PODZIAŁU Dywidendy zwykłe ZYSK ZATRZYMANY (56mln/23) * 1,16 * 1,08 JK-WZ-UW 76

11 PLANOWANIE DODATKOWYCH FUNDUSZY - 2.Prognoza Bilansu PROGNOZA Okres poprzedni Podstawa prognozy Pierwsze przybliż. DODATK. FUND. Drugie przybliż. Końcowa prognoza (1) (2) (3) (4) (5) (6) Gotówka 10 *1,10 11 Bez zmian Należności 375 *1, Bez zmian Zapasy 615 *1, Bez zmian Aktywa obrotowe Bez zmian Aktywa trwałe 1000 *1, Bez zmian Aktywa ogółem Zobow.do zapłac. 60 *1, Pożyczka bank Narosłe zobow. 140 *1, (na 8%) Pasywa bieżące Obligacje dług Dług razem (na 10%) Kap.akc.uprzywil Kap.akc.zwykły Zyski zatrzymyw Kapitał własny Pasywa ogółem Dodatk.fundusze JK-WZ-UW 77

12 PLANOWANIE DODATKOWYCH FUNDUSZY - 1.Prognoza Zysków PROGNOZA Okres poprzedni Podstawa prognozy Pierwsze przybliż. Korekta Drugie przybliż. Końcowa prognoza (1) (2) (3) (4) (5) (6) 1. Sprzedaż *1, Koszty operacyjne *1, Amortyzacja 100 *1, Razem koszty oper ZYSK OPERACYJNY Odsetki ZYSK BRUTTO Podatek (40%) ZYSK NETTO Dywidendy uprzywilej ZYSK DO PODZIAŁU Dywidendy zwykłe ZYSK ZATRZYMANY JK-WZ-UW 78

13 Część aktywów nie zmienia się proporcjonalnie do sprzedaży. Zapasy Okresy Sprzedaż Należności przeszłe Należności NALEŻNOŚCI (met.regr.lin) y = 0,0967x + 61, Sprzedaż Progn Wg poprzedniej prognozy i zapasy i należności były wyższe - w sumie o 130. Zatem wg tej metody niższą wartość będą miały aktywa i mniej będzie potrzebnych dodatkowych funduszy. Zapasy ZAPASY (regr.lin) y = 0,186x - 35, Sprzedaż JK-WZ-UW 79

14 WZÓR DO PROGNOZOWANIA DODATKOWYCH FUNDUSZY Potrzebne Wymagany Fundusze Przyrost nie = - dodatkowe wzrost - generowane podzielonych zysków fundusze aktywów automatyczni DF = (A / S) S - (L / S) S - MS 1 (1 - d) A / S...aktywa, które muszą wzrosnąć, by wzrosła sprzedaż: 2000 / 3000 = 0,66667 L / S...pasywa, rosnące automatycznie wraz ze wzrostem sprzedaży (automatycznie generowane finansowanie na jednostkę wzrostu sprzedaży): ( ) / 3000 = 0,06667 S 1...prognozowana sprzedaż: S...zmiana sprzedaży S 1 - S 0 : = 300 M...marża zysku (udział zysku w jednostce sprzedaży): 114 / = 0,038 d...współczynnik wypłat dywidend (% wypłat od akcji zwykłych): 58 / 114 = 0,5088 DF = 0,66667 * 300-0,06667 * 300-0,038 * * 0,4912 = 118,4 JK-WZ-UW 80

15 OCENA JAKOŚCI BIZNES PLANU W ocenie takiej należy wziąć pod uwagę dwa aspekty biznes planu: 1/ poprawność formalna Biznes Planu 2/ realistyczność prognozowanych efektów. K R Y T E R I A 1. UKŁAD BIZNES PLANU jest to kryterium o charakterze czysto formalnym. Ocenia się wg niego w jakim stopniu zachowano właściwą kolejność przedstawianych zagadnień. 2. SPOSÓB PREZENTACJI również kryterium formalne. Ocenia się wg niego stopień czytelności poszczególnych części ze względu na zastosowane środki (tablice, wykresy, opisy, analiza werbalna itp.). 3. KOMPLETNOŚĆ ANALIZOWANYCH OBSZARÓW ocenia się tu czy biznes plan dotyka wszystkich istotnych dla firmy dziedzin: produkcja, sprzedaż,koszty, kadra, majątek, sytuacja prawna, inwestycje, rynek, ceny itd. JK WZ UW 81

16 4. GŁĘBOKOŚĆ ANALIZ W KAŻDYM Z OBSZARÓW ocenia się wg tego kryterium z jakim stopniem wnikliwości biznes plan przedstawia różne płaszczyzny funkcjonowania. W tym punkcie należy odpowiedzieć na pytanie czy przedstawione zjawiska i procesy są odpowiednio wyczerpująco objaśnione. 5. WARIANTOWOŚĆ kryterium ściśle związane z poprzednim. W biznes planie zazwyczaj zakłada się możliwość zaistnienia więcej niż jednej sytuacji w przyszłości. Ocenia się tu więc zakres opisu i analizy alternatywnej drogi zmian określonych zjawisk. 6. UZASADNIENIE ZAŁOŻEŃ DO PROGNOZ często może to być jedno z ważniejszych kryteriów. Założenia stanowią fundament tworzonych projekcji. Opierając się tylko na informacjach zawartych w biznes planie ocenia się w jakim stopniu przekonujące są przesłanki, na podstawie których sformułowano założenia do prognoz. W istocie rzeczy kryterium to stanowi o wiarygodności przedstawionego wizerunku przyszłości firmy. JK WZ UW 82

17 7. SPÓJNOŚĆ MERYTORYCZNA ocenia się wg tego kryterium zachowanie logicznych związków przyczynowo-skutkowych między kolejno przedstawianymi częściami biznes planu. Należy wziąć pod uwagę taki ciąg relacji jak: cele główne - cele podrzędne (instrumenty realizacji), rozpoznanie wnętrza i otoczenia firmy, założenia do prognoz - zgodność prognoz z założeniami, interpretacja zmian opisywanych i analizowanych zjawisk oraz ich uzasadnienie. 8. ZASTOSOWANE NARZĘDZIA ANALITYCZNE zarówno w części marketingowej biznes planu, jak i w części ci ekonomiczno-finansowej używane są różne metody analityczne (np. analiza SWOT, cash flow, analiza wrażliwości, ocena wskaźnikowa itd.). Ocenia się wg tego kryterium adekwatność stosowanych metod oraz ich poprawne użycie z metodologicznego punktu widzenia. 9. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI powstały w prognozach przyszły wizerunek firmy przejawia się m.in. w zmianach wielkości i/lub struktury zatrudnienia, majątku trwałego, środków obrotowych, zysku itp. Przedmiotem oceny wg tego kryterium jest stopień świadomego zarządzania tymi zasobami czyli sugestie JK WZ UW 83 biznes planu, dotyczące kierunków polityki kadrowej, inwestycyjnej, finansowej.

18 Biznes plan ocenia się wg wyżej opisanych kryteriów, przyjmując skalę od 1 do 5. Jednocześnie specyfika firmy czy konkretnego przedsięwzięcia biznesowego może powodować, iż niektóre kryteria są ważniejsze, inne mniej ważne i dlatego zaleca się każdemu z kryteriów nadać wagę: 1, 2 lub 3. Ocena liczbowa w każdym kryterium jest iloczynem przyznanej liczby punktów oraz wagi kryterium. JK WZ UW 84

19 OCENA BIZNES PLANU - Przykład KRYTERIUM WAGA OCENA PUNKTY Układ biznes planu Sposób prezentacji Kompletność obszarów Głębokość analiz Wariantowość Uzasadnienie prognoz Spójność merytoryczna Narzędzia analityczne Zarządzanie zasobami ŁĄCZNA OCENA: 66 Możliwa maksymalna liczba punktów 95 Procent 69,5% JK WZ UW 85

20 PRZEDSIĘBIORCA [Opolski K., Waśniewski K. BIZNES PLAN. JAK GO BUDOWAĆ I ANALIZOWAĆ CEDEWU.PL, Warszawa 2007] JEST NIE TYLE FACHOWCEM, CO RACZEJ OSOBĄ O ZAINTERESOWANIACH INTERDYSCYPLINARNYCH [Edward Lazear Badania: cechy przedsiębiorcy USA 2002] W CIĄGU 10 LAT AKTYWNOŚCI SAMOZATRUDNIONY OSIĄGA ŚREDNIO 35% NIŻSZY DOCHÓD W PORÓWNANIU Z PRACĄ NA ETACIE [Burton Hamilton Badania: zyski drobnych przedsiębiorców USA 2000] ANGAŻUJE ŚREDNIO DO 70% OSOBISTEGO MAJĄTKU W BIZNES, A ZWROT OTRZYMUJE NIŻSZY NIŻ GRA NA GIEŁDZIE Z TAKIM KAPITAŁEM [Tobias Moskowitz, Annette Vising- Jorgensen Badania: porównanie dochodu z własnego biznesu z dochodem na rynku kapitałowym USA 2002] JK WZ UW 86

21 TYLKO 25% NAJLEPIEJ ZARABIAJĄCYCH SAMOZATRUDNIONYCH PRZEDSIĘBIORCÓW MOŻE MÓWIĆ O RZECZYWISTYM SUKCESIE FINANSOWYM W PORÓWNANIU Z INNYMI FORMAMI ZAROBKOWANIA BYCIE PRZEDSIĘBIORCĄ TO BYCIE RACJONALNYM I KONSEKWENTNYM BIZNES PLAN JEST ODZWIERCIEDLENIEM RACJONALNYCH DECYZJI PODEJMOWA- NYCH W ZMIENNYM OTOCZENIU ANTYCYPOWANYCH DZIAŁAŃ NYCH NA REDUKCJĘ RYZYKA SKIEROWA- JK WZ UW 87

22 NAJLEPSZĄ PODSTAWĄ UDANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ JEST DOBRZE UGRUNTOWANA I POPARTA RACJONALNYMI ARGUMENTAMI.. ŚLEPA WIARA W SUKCES ARTHUR CLARKE - pisarz amerykański Planowanie biznesowe polega na tym, by SPROWADZIĆ MARZENIA DO KSIĘGOWYCH OBLICZEŃ JK WZ UW 88