OBSERWACJA TENDENCJI ZMIAN WARTOŚCI TYCH WSKAŹNIKÓW czyli TENDENCJI ZMIAN ZJAWISK, KTÓRE SĄ MIERZONE PRZEZ TE WSKAŹNIKI JK-WZ-UW

Transkrypt

1 ZAGROŻENIE UPADŁOŚCIĄ I. Podejście BEAVERA Wskaźniki wykorzystane w praktyce: 1. Gotówka / Zobowiązania ogółem Mierzy możliwość generowania gotówki operacyjnej dzięki m.in. zaciągniętym zobowiązaniom lub pokrycie zobowiązań przez gotówkę. 2. Zysk netto / Aktywa ogółem Mierzy długoterminową rentowność majątku 3. Zobowiązania ogółem / Aktywa ogółem Mierzy ryzyko długoterminowe (pokrycie majątkiem zobowiązań) 4. Kapitał obrotowy / Aktywa ogółem Mierzy ryzyko krótkookresowe - wyższy wskaźnik to większy stopień finansowania środkami własnymi majątku firmy. 5. Wskaźnik bieżącej płynności Mierzy ryzyko krótkoterminowe pokrycia zobowiązań majątkiem obrotowym 6. [Majątek obrotowy-zapasy]/[koszty operacyjne-amortyzacja] Mierzy płynność finansową w perspektywie krótkiego okresu. OBSERWACJA TENDENCJI ZMIAN WARTOŚCI TYCH WSKAŹNIKÓW czyli TENDENCJI ZMIAN ZJAWISK, KTÓRE SĄ MIERZONE PRZEZ TE WSKAŹNIKI JK-WZ-UW POWINNA STANOWIĆ NARZĘDZIE OBSERWACJI SŁABOŚCI FIRMY. 93

2 II. Podejście ALTMANA Rok 1968 Z = 1,2 * X 1 + 1,4 * X 2 + 3,3 * X 3 + 0,6 * X 4 + 1,0 * X 5 1,81 2,99 Wskaźniki: X 1 - Kapitał obrotowy / Aktywa ogółem X 2 - Zyski zatrzymane / Aktywa ogółem X 3 - Zysk operacyjny / Aktywa ogółem X 4 - Wart.rynkowa kapitału własnego / Wart.księgowa zobowiązań X 5 - Przychody ze sprzedaży / Aktywa ogółem Rok 1984 Z = 0,717 * X 1 + 0,847 * X 2 + 3,107 * X 3 + 0,420 * X 4 + 0,998 * X 5 1,20 2,90 X 4 - Wart.księgowa kapitału własnego / Wart.księgowa zobowiązań JK-WZ-UW 94

3 ALGORYTM ALTMANA SPÓŁKI X Wersja 1 Z = 1,2 x X 1 + 1,4 x X 2 + 3,3 x X 3 + 0,6 x X 4 + 1,0 x X 5 KO ZYSK ZATRZ. ZYSK OPERAC. KAPITAŁ WŁ. SPRZEDAŻ AKTYWA AKTYWA AKTYWA ZOBOWIĄZANIA AKTYWA (rok 1) Z = 1,2 x 0, ,4 x 0, ,3 x 0, ,6 x 0, ,0 x 1,546 = 2,801 (rok 2) Z = 1,2 x 0, ,4 x 0, ,3 x 0, ,6 x 0, ,0 x 1,411 = 2,260 95

4 ALGORYTM ALTMANA SPÓŁKI X Wersja 2 Z = 0,717 x X 1 + 0,847 x X 2 + 3,107 x X 3 + 0,402 x X 4 + 0,998 x X 5 KO ZYSK ZATRZ. ZYSK OPERAC. KAPITAŁ WŁ. SPRZEDAŻ AKTYWA AKTYWA AKTYWA ZOBOWIĄZANIA AKTYWA (rok 1) Z = 0,717 x 0, ,847 x 0, ,107 x 0, ,402 x 0, ,998 x 1,546 = 2,507 (rok 2) Z = 0,717 x 0, ,847 x 0, ,107 x 0, ,402 x 0, ,998 x 1,411 = 2,051 96

5 Wpływy ze sprzedaży = 180 Oprocentowanie lokaty = 20 Emisja akcji = 70 Razem wpływy IF = 270 G 1 = 250 Stan końcowy gotówki 31 grudnia G 0 = stycznia Stan początkowy gotówki Przepływy CF = Przepływy CF = Przepływy operacyjne CF oper = Przepływy inwestycyjne CF inw = Przepływy finansowe CF fin = Wydatki produkcyjne = 125 Zakup maszyny = 60 Spłata kredytu = 35 Razem wydatki OF =

6 ISTOTA INFORMACJI ZAWARTYCH W ZESTAWIENIU CASH FLOW CASH FLOW z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ informuje o wpływach i wydatkach pieniężnych związanych z PRODUKTEM FIRMY baza informacyjna to elementy Rachunku Zysków z części przychodów i kosztów operacyjnych oraz elementy Aktywów i Pasywów bieżących, związanych z działalnością operacyjną (zapasy, należności, zobowiązania) CASH FLOW z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ informuje o wpływach i wydatkach związanych ze zmianami w Aktywach (głównie trwałych), czyli o inwestycjach i dezinwestycjach baza informacyjna to przede wszystkim zmiany stanów składników aktywów (głównie trwałych) CASH FLOW z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ informuje o wpływach i wydatkach związanych ze zmianami w Pasywach kapitałach) głównie stałych oraz o obsłudze tych kapitałów baza informacyjna to przede wszystkim zmiany stanów poziomu JK-WZ-UW 111 składników kapitałów (Pasywa) oraz niektóre elementy Rachunku Zysków

7 CF operacyjne jest sporządzane METODĄ BEZPOŚREDNIĄ lub METODĄ POŚREDNIĄ CF inwestycyjne i finansowe tylko metodą bezpośrednią METODA BEZPOŚREDNIA NA BAZIE BILANSU, RACHUNKU ZYSKÓW I INFORMACJI DODATKOWYCH OSOBNO OKREŚLAMY WPŁYWY I WYDATKI (w trzech rodzajach działalności) I RÓŻNICUJEMY JE: WPŁYWY WYDATKI METODA POŚREDNIA: Rachunek zaczyna się od ZYSKU NETTO, który należy skorygować; KOREKTY (z trzech powodów): 1. O ELEMENTY NIEPIENIĘŻNE 2. O TE POZYCJE RACHUNKU ZYSKÓW, KTÓRE NIE MAJĄ CHARAKTERU OPERACYJNEGO (i ich umieszczenie we właściwych im przepływach) 3. O ZMIANY W POZIOMIE operacyjnych elementów Kapitału obrotowego, czyli * ZMIANY W ZAPASACH * ZMIANY W NALEŻNOŚCIACH *ZMIANY W ZOBOWIĄZANIACH BIEŻĄCYCH (nie kredytowych) JK-WZ-UW 112

8 RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH (metoda pośrednia) A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ I. Zysk (strata) netto Zmiana stanu rezerw... II.Korekty razem (1 do 10) Zmiana stanu zapasów Amortyzacja Zmiana stanu należności Zyski (straty) z tyt. różnic kursowych Zmiana st.zobow.kr-term (poza kred) Odsetki i udziały w zyskach Zmiana stanu rozliczeń m-okres Zysk (strata) z działaln.inwestyc. 10. Inne korekty... III. PRZEPŁYWY PIEN.NETTO Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ(I +... II) B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ I. WPŁYWY I. WYDATKI 1. Zbycie wart.niemat.i pr.oraz akt. rzecz Nabycie wart.niemat.i praw.oraz rzecz Zbycie inwest.w nieruchom.oraz wart. niemat.i praw Inwest.w nieruch.i wart.niemat.i prawne Z aktywów finansowych Na aktywa finansowe Inne wpływy inwestycyjne Inne wydatki inwestycyjne III. PRZEPŁYWY PIEN.NETTO Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ (I - II) C. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ I. WPŁYWY I. WYDATKI 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instr.kapitał.oraz dopłat do kapitału Umorzenie lub reemisja kapitału podstawowego... E.2. w tym: ZMIANA STANU ŚR.PIEN. Z TYT.RÓŻNIC KURS.OD WALUT OBCYCH... JK-WZ-UW Kredyty i pożyczki Dywid. i inne wypł. na rzecz właścicieli Emisja dłużnych papierów wartościow Inne (niż dla właśc.) wydatki z podz.zysk Z tytułu innych zobowiązań finansowyc Spłaty kredytów i pożyczek Inne wpływy finansowe Wykup dłużnych papierów wartośc Z tytułu innych zobowiązań Płatności zobowiąz. z tyt.leasingu finans Odsetki Inne wydatki finansowe III. PRZEPŁYWY PIEN.NETTO Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ (I -... II) D. PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO RAZEM (A.III+/-B.III+/-C.III)... E.1. BILANSOWA ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH... F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK OKRESU... G. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC OKRESU...

9 RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH (metoda bezpośrednia) A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ I. WPŁYWY I. WYDATKI 1. Sprzedaż Dostawy Inne wpływy operacyjne Wynagrodzenia Ubezpieczenia i inne świadcz Podatki i opł.o char.publicznoprawnym Inne wydatki operacyjne III. PRZEPŁYWY PIEN.NETTO Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ(I -... II) B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ I. WPŁYWY I. WYDATKI 1. Zbycie wart.niemat.i pr.oraz akt. rzecz Nabycie wart.niemat.i praw.oraz rzecz Zbycie inwest.w nieruchom.oraz wart. niemat.i praw Inwest.w nieruch.i wart.niemat.i prawne Z aktywów finansowych Na aktywa finansowe Inne wpływy inwestycyjne Inne wydatki inwestycyjne III. PRZEPŁYWY PIEN.NETTO Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ (I - II) C. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ I. WPŁYWY I. WYDATKI 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instr.kapitał.oraz dopłat do kapitału Umorzenie lub reemisja kapitału podstawowego... E.2. w tym: ZMIANA STANU ŚR.PIEN. Z TYT.RÓŻNIC KURS.OD WALUT OBCYCH... JK-WZ-UW Kredyty i pożyczki Dywid. i inne wypł. na rzecz właścicieli Emisja dłużnych papierów wartościow Inne (niż dla właśc.) wydatki z podz.zysk Z tytułu innych zobowiązań finansowyc Spłaty kredytów i pożyczek Inne wpływy finansowe Wykup dłużnych papierów wartośc Z tytułu innych zobowiązań Płatności zobowiąz. z tyt.leasingu finan Odsetki Inne wydatki finansowe III. PRZEPŁYWY PIEN.NETTO Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ (I -... II) D. PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO RAZEM (A.III+/-B.III+/-C.III)... E.1. BILANSOWA ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH... F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK OKRESU... G. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC OKRESU...

10 BILANS RACHUNEK ZYSKÓW w okresie "0-1" AKTYWA "0" "1" PASYWA "0" "1" Przychody 230 Aktywa trwałe Kapitały własne - Koszty operacyjne Rzeczowe aktywa trwałe Kapitał podstawowy Amortyzacja Finansowe aktywa trwałe Kapitał zapasowy Odsetki 4 Razem Aktywa trwałe Zysk Razem Kapitały własne Zysk brutto 35 Aktywa obrotowe 3. Zapasy Kapitały obce Podatek dochodowy (20%) 7 4. Należności Kredyt długoterminowy Stan gotówki Kredyt krótkoterminowy 4 10 ZYSK NETTO 28 Razem Aktywa obrotowe Zobowiązania bieżące Razem Kapitały obce Z Zysku netto wypłacono Suma AKTYWÓW Suma PASYWÓW akcjonariuszom dywidendę Przepływy pieniężne (CF = G 1 - G 0 ) = 5 JK WZ UW 116

11 WPŁYWY z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ (IF-op) WYDATKI na DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNĄ (OF-op) METODA POŚREDNIA KOREKTY: +KOREKTY: JK WZ UW 117

12 WPŁYWY z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ (IF-inw) WYDATKI na DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNĄ (OF-inw) JK WZ UW 118

13 WPŁYWY z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ (IF-fin) WYDATKI na DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWĄ (OF-fin) ŁĄCZNE PRZEPŁYWY z DZIAŁALN. OPER., INWEST. I FINANS = + 5 JK WZ UW 119

14 WSTĘPNA ANALIZA PRZEPŁYWÓW GOTÓWKOWYCH CF oper CF inwest CF finans JK-WZ-UW 120

15 WSKAŹNIKOWA ANALIZA STRUMIENI GOTÓWKI Znając wielkość strumienia gotówki z działalności operacyjnej (CF op ) można zapytać: 1. Jak duży jest strumień CF op na tle jednostkowej sprzedaży, zysku czy zasobów? Jest to pytanie o wydajność (efektywność) gotówkową. 2. W jakim stopniu strumień CF op jest w stanie pokryć potrzeby z różnych tytułów? Jest to pytanie o wystarczalność gotówki. Dla wymiernego przedstawienia obu tych podejść stosuje się kilka podstawowych wskaźników. Wskaźniki wydajności gotówkowej CashFlowoperac. Wsk.wydajn ościgotówk.sprzedaży = Sprzedaż Wsk.wydajn ościgotówk.zysku = CashFlowoperac. Zyskoperac.(bezwynikunadzwycz.) Wsk.wydajn ości gotówk.majątku = Cash Flow operac. Średnia wart.majątku W trakcie analizy przeprowadzanej w regularnych odcinkach czasu pożądany jest wzrost wartości JK-WZ-UW 124 tych wskaźników.

16 Wskaźniki wystarczalności gotówki Cash Flow operac. Wsk.wystar czalności gotówki na spłatę długów ogółem = Zobowiąz.o gółem Odwrotność tego wskaźnika (swoisty cykl gotówkowego regulowania zobowiązań) mówi w jakim czasie zobowiązania mogą być uregulowane z gotówki pochodzącej z działalności operacyjnej. Jeśli badanie dotyczy okresu rocznego wskaźnik ten przyjmie postać: Zobowiąz. ogółem Cykl gotówkowej spłaty długów ogółem = Cash Flow operac. 365 Można badać możliwość gotówkowego regulowania zobowiązań długoterminowych: Cash Flow operac. Wsk.wystar czalności gotówki na spłatę długów długotermi n. = Zobowiąz.d ługotermin Pokrycie potrzeb odtworzenia i wzrostu majątku z własnych środków pieniężnych pochodzących z działalności operacyjnej (gotówka zatrzymana w przedsiębiorstwie na potrzeby rozwoju) bada się wskaźnikiem: Wsk. reinwestyc ji gotówki operacyjne j Cash Flow operac. = Środki trwałe + Inwestycje + Majątek obrotowy 100 Spotkać niekiedy można pogląd, że wartość tego wskaźnika na poziomie ok.10% powinna satysfakcjonować przedsiębiorstwo. Wskaźnik, który syntetycznie wyraża wystarczalność gotówki operacyjnej to: Wsk.ogólnej wystarczaln.gotówki operac. = Cash Flow operac. JK-WZ-UW Spł. zobow.dł - term. + Wypłata dywidend + Zakupy maj.trw. 125