PODSTAWY ENERGOELEKTRONIKI LABORATORIUM. Ćwiczenie 3

Transkrypt

1 Plitechnika Łódzka Katedra Mikrelektrniki i Technik Infrmatycznych Łódź, al. Plitechniki 11 tel. ( faks ( secretary@dmcs.p.ldz.pl www: PODSTAWY ENERGOELEKTRONIKI LABORATORIUM Ćwiczenie 3 Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg W labratrium naleŝy wyknać pmiary, których mwa w paragrafie 3.3 instrukcji. Dla bciąŝenia rezystancyjneg liniweg naleŝy dknać dpwiednich bliczeń i wykreślić charakterystykę współczynnika mcy dświadczalną i teretyczną zgdnie z paragrafem 3.4. Pzstałe bliczenia mŝna wyknać w dmu. Opracwanie: Tmasz Pźniak Łukasz Starzak Łódź 2006 wer

2 2 Pdstawy energelektrniki Spis treści 1. Wstęp Pdstawy teretyczne Wprwadzenie Układ z bciążeniem charakterze rezystancyjnym Teretyczne charakterystyki układu przy bciążeniu rezystancyjnym Układ z bciążeniem charakterze indukcyjnym (RL Badanie układu Układ pmiarwy Pmiar kątów fazwych za pmcą scylskpu Prgram pmiarów...13 Obciążenie rezystancyjne Obciążenie indukcyjne Opracwanie wyników Oczekiwana zawartść sprawzdania Literatura...16

3 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( Wstęp Celem ćwiczenia jest pznanie zasady sterwania fazweg sterwników prądu przemienneg raz zbadanie charakterystyk sterwania i parametrów energetycznych takieg sterwnika. Badana jest praca z bciążeniem rezystancyjnym i indukcyjnym (RL z uwzględnieniem wynikających z teg graniczeń. Pruszne jest również zagadnienie wpływu nieliniwści dbirnika na charakterystyki przekształtnika na przykładzie typwej aplikacji sterwnika fazweg, jakim jest zmiana natężenia światła emitwaneg przez żarówkę.

4 4 Pdstawy energelektrniki 2. Pdstawy teretyczne 2.1. Wprwadzenie Sterwnik prądu przemienneg jest układem służącym d ciągłej (bezstpniwej zmiany wartści skutecznej napięcia, wartści skutecznej prądu bądź mcy czynnej dbirnika. Funkcję tę mże spełniać pjedynczy tyrystr lub każdy z układów prstwniczych, lecz występująca wówczas składwa stała w przebiegach wyjściwych mże być tlerwana tylk przy niektórych rdzajach bciążeń. Natmiast sterwniki mcy prądu przemienneg charakteryzują się symetrycznym przebiegiem napięcia na dbirniku i prądu dbirnika. Dlateg układy te mgą być stswane d sterwania typwych bciążeń indukcyjnych rdzeniwych bądź bciążeń rezystancyjnych za pśrednictwem np. transfrmatra Układ z bciąŝeniem charakterze rezystancyjnym Układ jednfazweg sterwnika prądu przemienneg z dbirnikiem rezystancyjnym R jest przedstawiny na rys. 1. Działanie teg układu jest dść prste. Układ sterwania tyrystra dwukierunkweg (triaka wykrywa przejście sinusidy napięcia wejściweg u przez zer. Od teg mmentu dmierzany jest czas tz dpwiadający kątwi fazwemu ϑz, zwanemu kątem załączania. W tym czasie tyrystr znajduje się w stanie blkwania; stąd w układzie nie płynie prąd, a całe napięcie wejściwe dkłada się na tyrystrze. P upływie czasu tz (jak łatw bliczyć, tz = ϑz / ω, gdzie ω jest częstścią napięcia wejściweg u następuje pdanie impulsu wyzwalająceg na bramkę triaka, który zaczyna przewdzić prąd i. W rzpatrywanym przypadku (dbirnik rezystancyjny prąd ten jest prprcjnalny d napięcia wejściweg u zgdnie z prawem Ohma. Spadek napięcia na przewdzącym triaku jest zaniedbywalnie mały w prównaniu z amplitudą napięcia wejściweg, którym w praktycznych aplikacjach jest z reguły napięcie sieciwe 230 V, 50 Hz. Zgdnie ze swją zasadą działania, z chwilą spadku prądu i pniżej wartści prądu pdtrzymania, triak wyłącza się. Pnwnie w układzie sterującym następuje dmierzenie czasu tz i pdanie impulsu wyzwalająceg na bramkę, dzięki czemu zaczyna n przewdzić prąd w drugim kierunku aż d jeg spadku pniżej prądu pdtrzymania. Następnie cała sekwencja pwtarza się d pczątku. Jak pwiedzian na wstępie, zadaniem sterwników prądu przemienneg jest sterwanie wartścią skuteczną prądu, napięcia lub mcą czynną dbirnika. Wielkści te zmieniają się wraz z wartścią kąta załączania ϑz. Pdstawwymi charakterystykami sterwnika są więc: 1 zależnść względneg skuteczneg prądu wyjściweg (dbirnika d kąta załączania: I( ϑz I r ( ϑ z =, (1 I(0

5 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( zależnść względnej mcy czynnej wyjściwej (dbirnika d kąta załączania: P r P ( ϑz ( ϑ z =. (2 P (0 Wartści względne są liczne w dniesieniu d maksymalneg prądu skuteczneg i maksymalnej mcy czynnej. Jak wynika z zasady działania układu, występują ne dla kąta załączania ϑz = 0, gdyż wówczas mamy d czynienia z ciągłym przepływem prądu. a u T T i u Sterwanie u R b Rys. 1. Sterwnik prądu przemienneg przy bciążeniu rezystancyjnym: a schemat układu; b przebiegi w układzie przy sterwaniu fazwym Oprócz teg, jak każdy układ przekształtnikwy, sterwnik prądu przemienneg jest charakteryzwany przez dwa pdstawwe parametry energetyczne: 1 sprawnść energetyczną P P η = =, (3 P P + P gdzie P mc czynna wejściwa, P mc czynna wyjściwa (dbirnika, ΔP mc strat w sterwniku (między innymi w kluczu tyrystrwym; 2 współczynnik mcy układu P λ =, (4 S

6 6 Pdstawy energelektrniki gdzie S mc pzrna wejściwa, S= UI ; (5 przy czym przy załżeniu wyskiej sprawnści układu (η 1 współczynnik mcy układu mżna przybliżyć wzrem P λ. (6 S 2.3. Teretyczne charakterystyki układu przy bciąŝeniu rezystancyjnym Przebieg czaswy prądu dbirnika w pierwszym półkresie mżna pisać przy pmcy następująceg wyrażenia (patrz rys. 1: 0 i( t = U 2 sinωt R 0 ωt ϑ ϑ z z ωt π (7 Zakładamy przy tym, że spadek napięcia na tyrystrze ut jest zaniedbywalnie mały w prównaniu z napięciem wejściwym u; w związku z tym w przedziale d ϑz d π u = u ut u. (8 Wartść skuteczna prądu dbirnika bliczna na pdstawie pwyższeg wyrażenia wynsi przy czym U Aϑ ( z I=, (9 R π A ( ϑ + ϑ. (10 1 z = π ϑz sin 2 2 Stąd wartść względna prądu w dniesieniu d prądu przy pełnym wysterwaniu (ϑz = 0 wynsi Mc czynna dbirnika wynsi z I( ϑz A( ϑz I r ( ϑz = =. (11 I(0 π 2 2 U Aϑ ( z P = I R=, (12 R π

7 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( zaś wartść względna mcy czynnej dbirnika P ( ϑz A( ϑz P r ( ϑz = =. (13 P (0 π Współczynnik mcy układu jest w związku z tym również funkcją kąta załączania: λ P P A( ϑ = =, (14 S UI π z ( ϑz Teretyczny zakres sterwania układu przy bciążeniu rezystancyjnym wynsi 0 ϑz π. (15 W rzeczywistści układ sterwania wnsi pewne późnienie związane z detekcją przejścia napięcia wejściweg przez zer i generacją impulsu bramkweg, c granicza zakres sterwania d dłu. Z klei z uwagi na niezerwy czas trwania impulsów niemżliwe jest nadmierne zbliżenie się d ϑz = π, gdyż przeciągnięcie impulsu na klejny półkres napięcia wejściweg mgłby dprwadzić d niepżądaneg załączenia triaka w klejnym półkresie już w chwili ϑz = ,8 0,6 0,4 0, θz [ ] Rys. 2. Teretyczne charakterystyki sterwania dla bciążenia rezystancyjneg: względneg prądu skuteczneg dbirnika Ir i współczynnika mcy układu λ (linia przerywana raz mcy czynnej dbirnika Pr (linia ciągła Na rys. 2 przedstawine są teretyczne charakterystyki względnej wartści skutecznej prądu, względnej wartści mcy czynnej dbirnika raz współczynnika mcy układu przy bciążeniu czyst rezystancyjnym Układ z bciąŝeniem charakterze indukcyjnym (RL Ten typ bciążenia mżna przyjąć za pdstawwy i najczęściej sptykany. Schemat układu jest przedstawiny na rys. 3a.

8 8 Pdstawy energelektrniki Zgdnie z wykresem 3b przy czym: ϑw kąt wyłączania tyrystra, λt kąt przewdzenia tyrystra. ϑ = ϑ + λ π, (16 w z T> a u T T i u Sterwanie u R L b c Rys. 3. Układ dwrtnie równległy przy bciążeniu indukcyjnym: a schemat układu; b przebiegi napięć i prądów dla ϑz > ϕ; (c przebiegi napięć i prądów dla ϑz = ϕ. Równanie pisujące układ p załączeniu tyrystra ma pstać di U sin ω t = ir + L dt. (17 2

9 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( Rzwiązanie teg równania daje następującą pstać przebiegu prądu: 2U R i ( t = sin( ωt ϕ sin( ϑz ϕ exp ( ωt ϑz, (18 Z ωl gdzie Z znacza mduł impedancji dbirnika Z 2 ( ωl 2 = R +, (19 zaś ϕ kąt fazwy dbirnika ωl ϕ = arctg. (20 R Obecnść indukcyjnści w bwdzie bciążenia pwduje zachwanie ciągłści prądu (brak dużych strmści prądwych raz późnienie mmentu wyłączenia przewdząceg tyrystra na następny półkres kąt wyłączania ϑw > π. Przeciąganie prądu na następny półkres jest tym większe, im większy jest kąt fazwy dbirnika ϕ. Pełne wysterwanie układu siąga się przy ϑz = ϕ. Zatem zakres sterwania przy bciążeniu RL wynsi ϕ ϑz π. (21 Pdbnie jak przy bciążeniu rezystancyjnym, mżna wyznaczyć teretyczne charakterystyki sterwania. Charakterystyka prądu skuteczneg ma pstać charakterystyka mcy czynnej dbirnika pstać: zaś współczynnika mcy: gdzie B jest pewną funkcją parametrów ϑz i ϕ. U B( ϑz, ϕ I=, (22 Z π 2 U B( ϑz, ϕ P = csϕ, (23 Z π B( ϑz, ϕ λ = csϕ, (24 π Jak już zauważyliśmy, w przypadku bciążenia RL minimalny kąt załączania jest równy kątwi fazwemu dbirnika. Przy tym kącie wystąpi pełne wysterwanie tyrystra i ciągłe przewdzenie prądu, a więc maksimum mcy dstarczanej d dbirnika. Dlateg wartści względne blicza się z zależnści I( ϑz I r ( ϑz =, (25 I( ϕ

10 10 Pdstawy energelektrniki P ( ϑz P r ( ϑz =. (26 P ( ϕ Charakterystyki sterwania układu bliczne na pdstawie wyżej pdanych wzrów są przedstawine na rys. 4. a b c d Rys. 4. Charakterystyki sterwania przy bciążeniu indukcyjnym w funkcji kąta załączania [3]: a względna wartść skuteczna napięcia na dbirniku u; b względna wartść skuteczna prądu i; c względna wartść mcy czynnej dbirnika P; d współczynnik mcy układu λ

11 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( Badanie układu 3.1. Układ pmiarwy Badanim pddawany jest sterwnik prądu przemienneg sterwany fazw, w którym rlę klucza półprzewdnikweg pełni triak. D sterwnika należy przyłączyć dpwiedni dbirnik i włączyć w bwód mierniki, zgdnie z rys. 5. UWAGA! Pdłączenia układu d sieci w dpwiednim mmencie dknuje się pprzez transfrmatr separujący p sprawdzeniu płączeń przez prwadząceg zajęcia! Jeżeli układ jest włączny d sieci, nie należy dtykać wyprwadzeń punktów N, L i ut, na których mże występwać napięcie sieciwe. D dwu kanałów scylskpu należy przyłączyć: sygnał z gniazda BNC (wyjście przetwrnika LEM prąd/napięcie; współczynnik przetwarzania przetwrnika należy ustawić na 10 A/V; Multimetr TrueRMS z pmiarem mcy czynnej A W Gniazd w przystawce multimetru i V Odbirnik Gniazd BNC i u 230 V 50 Hz Transfrmatr separujący u Przetwrnik LEM Układ sterwania Gniazd na płycie układu Triak u T Układ labratryjny sterwnika fazweg Rys. 5. Schemat układu pmiarweg napięcie sieciwe u przez sndę tłumiącą 100:1. Pmiaru wielkści elektrycznych dknuje się za pmcą multimetru z przystawką umżliwiającą jednczesny pmiar mcy raz wartści skutecznych prądu i napięcia. Blce

12 12 Pdstawy energelektrniki sieciwe przystawki należy włączyć w gniazd na płycie układu pmiarweg, zaś w gniazd sieciwe przystawki włączyć dbirnik zgdnie z rys. 5. Drugą kńcówkę przystawki należy włżyć w dpwiednie gniazda multimetru zgdnie z pisem (20 A, COM, V/Ω. Na multimetrze ustawić tryb pmiaru POWER. Nieprzestawienie multimetru w tryb POWER grzi jeg uszkdzeniem! Pmiaru kąta załączania ϑz i kąta fazweg dbirnika ϕ dknuje się za pmcą scylskpu lub prgramu SP107. Odpwiednią prcedurę pisan w paragrafie 3.2. D rejestracji i przetwarzania przebiegów z scylskpu wykrzystuje się prgram SP107 dstępny z menu Start, zakładka Pmiary. Pbrania przebiegów aktualnie wyświetlanych na ekranie dknuje się przyciskiem Read. Jeżeli zgłaszany jest brak łącznści z scylskpem, należy sknfigurwać płączenie wciskając przycisk Cnfig i Autsearch, a następnie przestawiając prędkść płączenia na baud. Zapisu przebiegów w frmie numerycznej dknuje się z menu Data Save, a w frmie brazu przyciskiem WMF- Exprt; braz mżna również skpiwać d schwka z menu Data Clipbard. Zgdnie z instrukcją, dane z mierników zapisujemy w arkuszu kalkulacyjnym. W labratrium dstępny jest arkusz kalkulacyjny pakietu OpenOffice. Jeżeli przy uruchamianiu pjawi się infrmacja kniecznści dknania instalacji, należy ją przeprwadzić zgadzając się na wszystkie dmyślne ustawienia, bez wypełniania danych i rejestrwania prgramu. Obsługa arkusza kalkulacyjneg w zakresie ptrzebnym na labratrium jest identyczna z prgramem Micrsft Excel. Aby bezprblemw dczytać arkusz w prgramie Micrsft Excel, należy na kniec zapisać g w frmacie XLS (menu Plik, Zapisz jak Pmiar kątów fazwych za pmcą scylskpu Kąty fazwe należy dczytać w parciu wyświetlane przebiegi napięcia sieci i prądu dbirnika w następujący spsób. 1. W celu maksymalnie dkładneg pmiaru kąta należy ustawić pdstawę czasu tak, aby na ekranie widczny był jeden półkres napięcia sieci. W razie ptrzeby wyregulwać mment wyzwalania pkrętłem LEVEL; przebieg mżna przesuwać zgrubnie 1/4 ekranu w praw przyciskiem PTR (pre-trigger. 2. Zmierzyć czas dpwiadający danemu kątwi fazwemu (ϑz lub ϕ na scylskpie lub w prgramie SP107. a Pmiar bezpśredni na scylskpie: włączyć kursry wciskając i przytrzymując (d sygnału dźwiękweg przycisk CHI/II pd ekranem; wciskając i przytrzymując (d sygnału dźwiękweg przycisk I/II wybrać kursry pinwe; krótk wciskając przycisk I/II wybiera się kursr, którym mżna pruszać za pmcą dżjstika CURSOR; w prawym dlnym rgu ekranu wyświetla się długść zmierzneg dcinka czasu (jeżeli mierzy się częsttliwść, należy wcisnąć przycisk CHI/II. b Pmiar w prgramie SP107: pbrać przebiegi na kmputer;

13 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( przeciągnąć myszą kursry (pinwe przerywane linie w kńce dpwiednieg dcinka czasu; długść dcinka wyświetla się w kienku Cursr, pzycja dt. 3. Przeliczyć czas na kąt fazwy w parciu znany kres przebiegu. Przeliczenia mżna dknać na kalkulatrze lub wpisując frmułę w arkuszu kalkulacyjnym [liczbę π mżna uzyskać wpisując PI( ] Prgram pmiarów Obciążenie rezystancyjne 1. Ustawić rezystancję dbirnika liniweg (szeregwe płączenie prników labratryjnych zgdnie z pleceniem prwadząceg. Uwaga. Pdczas pmiaru rezystancji należy dłączyć dbirnik d układu. 2. Włączyć w bwód dbirnik nieliniwy (żarówkę mcy wskazanej przez prwadząceg. 3. Włączyć układ d sieci (gniazd uzwjenia wtórneg transfrmatra i ustawić ϑz 90. Żarówka pwinna zacząć świecić. 4. Wprwadzić dpwiednie ustawienia scylskpu: a wyłączyć uwzględnianie tłumienia sndy 1:10 na bu kanałach wcisnąć i przytrzymać (d sygnału dźwiękweg przycisk AC DC bk wejścia kanału (uwzględnianie tłumienia jest sygnalizwane wyświetlaniem symblu sndy p lewej strnie wzmcnienia daneg kanału; b sprawdzić, czy na bu kanałach ustawine jest sprzężenie DC. Sprzężenie DC jest sygnalizwane przez znak = bk nazwy kanału na dle ekranu, zaś sprzężenie AC przez znak ~. W razie ptrzeby należy zmienić ustawienie wciskając (krótk przycisk AC DC; c wybrać wyzwalanie z kanału, d któreg dłączn napięcie sieci (wybór przyciskiem pd kntrlkami TRIG.; d ustawić tryb wyzwalania DC (przycisk TRIG. MODE; e jeżeli scylskp nie wyzwala się pprawnie (nie świeci się kntrlka TR lub braz jest niestabilny, należy wyregulwać pzim wyzwalania (pkrętł LEVEL; f wzmcnienia kanałów pwinny być takie, aby bserwwane przebiegi dla pełneg wysterwania zajmwały mżliwie dużą część ekranu. 5. Zmieniając kąt załączania ϑz d wartści maksymalnej d minimalnej (mżliwych d uzyskania w badanym układzie, dla k. 10 punktów pmiarwych należy: a dczytać z scylgramu nastawiną wartść ϑz (patrz par. 3.2; b pmierzyć wartść skuteczną prądu I; c pmierzyć mc czynną wydzielaną w dbirniku P; d zabserwwać, czy i jak zmienia się amplituda sinusidy prądu i; zarejestrwać przebiegi, które t brazują. Dane uzyskane w punktach a c prszę wpisać d arkusza kalkulacyjneg.

14 14 Pdstawy energelektrniki 6. Dla kąta załączania 90 i minimalneg zarejestrwać przebieg prądu na tle napięcia sieci. Pdstawę czasu należy ustawić tak, aby widczne były 2 3 kresy napięcia sieci. 7. P dknaniu pmiarów w dstępnym zakresie kąta załączania, należy ddatkw: a zewrzeć klucz półprzewdnikwy i również dla teg przypadku (ϑz = 0 zantwać wartści I i P; b zmierzyć wartść skuteczną napięcia sieci U. Uwaga. Zwarcia triaka należy dknywać pd nadzrem prwadząceg. 8. Pwtórzyć punkty 5 7 dla dbirnika liniweg nastawinej wcześniej rezystancji. Obciążenie indukcyjne 9. Odłączyć sterwnik d sieci. W szereg z prnikiem labratryjnym włączyć cewkę indukcyjnści pdanej przez prwadząceg. Pnwnie przyłączyć sterwnik d zasilania. 10. Zmieniając kąt załączania ϑz d wartści maksymalnej d minimalnej (pełne wysterwanie, z krkiem pdbnym jak w punkcie 5, należy: a dczytać nastawiną wartść ϑz; b pmierzyć wartść skuteczną prądu I; c pmierzyć mc czynną wydzielaną w dbirniku P; Uzyskane dane prszę wpisać d arkusza kalkulacyjneg. 11. Dla kąta załączania 90 i minimalneg zarejestrwać przebieg prądu na tle napięcia sieciweg. Pdstawę czasu należy ustawić tak, aby widczne były 2 3 kresy napięcia sieci. 12. Odłączyć układ d sieci. Odłączyć cewkę d układu i zmierzyć jej rezystancję RsL Opracwanie wyników 1. Na pdstawie danych z mierników, prszę bliczyć dla każdeg kąta ϑz, dla bu dbirników rezystancyjnych, na pdstawie wzrów pdanych w paragrafie 2.2: a względną wartść skuteczną prądu Ir, b względną wartść mcy czynnej dbirnika Pr, c mc pzrną pbieraną z sieci S, d współczynnik mcy układu λ. 2. Wykrzystując wzry wyprwadzne w paragrafie 2.3, prszę bliczyć teretyczne charakterystyki Ir(ϑz, Pr(ϑz i λ(ϑz. 3. Wyknać trzy wykresy charakterystyk: Ir(ϑz, Pr(ϑz i λ(ϑz, na każdym z nich umieszczając trzy przebiegi: dświadczalny dla dbirnika liniweg, dświadczalny dla dbirnika nieliniweg i teretyczny. Bez względu na wykrzystywane prgramwanie, należy wykreślać wykresy typu XY, a nie Liniwy. W przeciwnym razie ś X nie będzie dpwiedni wyskalwana w wartściach ϑz. Arkusz kalkulacyjny pakietu OpenOffice wymaga, aby wszystkie klumny danych, które zamierzamy umieścić na wykresie, leżały bezpśredni bk siebie. Jeżeli nie jest t spełnine, t dane należy skpiwać w nwe miejsce, używając funkcji Edycja Wklej

15 Ćwiczenie 3. Sterwanie fazwe sterwników prądu przemienneg ( specjalnie i zaznaczając Ciągi znaków, Liczby i Frmaty. Micrsft Excel nie psiada teg graniczenia. 4. Prszę przeanalizwać uzyskane wykresy, zwracając uwagę na różnicę między dbirnikiem liniwym a nieliniwym. Prszę wyjaśnić tę rzbieżnść. Na czym plega nieliniwść żarówki? jaki ma t związek z kątem załączania? Pmcne pwinny być wyniki z punktu d. 5. Na pdstawie danych z mierników uzyskanych dla bciążenia indukcyjneg, prszę bliczyć dla każdeg kąta ϑz: a względną wartść skuteczną prądu Ir, b względną wartść mcy czynnej dbirnika Pr, c mc pzrną pbieraną z sieci S, d współczynnik mcy układu λ. 6. Prównać przebiegi zarejestrwane w punktach i Odczytać z zarejestrwaneg scylgramu kąt fazwy dbirnika ϕ. Niezależnie d teg bliczyć kąt fazwy dbirnika na pdstawie znanej wartści indukcyjnści i zmierznych wartści rezystancji. Prównać trzymane wyniki. 8. Wyknać trzy wykresy charakterystyk: Ir(ϑz, Pr(ϑz i λ(ϑz, na każdym z nich umieszczając dwa przebiegi trzymane dświadczalnie dla bciążenia R liniweg i dla bciążenia RL. 9. Przeanalizwać wykresy trzymane dla bciążeń R i RL. Prównać charakterystyki dla bciążenia RL z pdanymi w paragrafie 2.4.

16 16 Pdstawy energelektrniki 4. Oczekiwana zawartść sprawzdania Sprawzdanie pwinn zawierać: tabele z wynikami pmiarów (par. 3.3 i bliczeń (par. 3.4, wraz z zastswanymi wzrami i przykładami bliczeń; wykresy uzyskane na pdstawie danych dświadczalnych i wzrów teretycznych (par. 3.4; przebiegi zarejestrwane w dpwiednich punktach (par. 3.3; wyniki z punktu 3.4.7; analizę wyników i wniski. W katalgu sieciwym zespłu należy zstawić plik arkusza kalkulacyjneg z wynikami pmiarów raz pliki z zarejestrwanymi przebiegami. 5. Literatura [1] Luciński J.: Układy tyrystrwe. Wydawnictwa Naukw-Techniczne, Warszawa [2] Luciński J.: Układy z tyrystrami dwukierunkwymi. Wydawnictwa Naukw- Techniczne, Warszawa [3] Nwak M., Barlik R.: Pradnik inżyniera energelektrnika. Wydawnictwa Naukw-Techniczne, Warszawa [4] Tunia H., Winiarski B.: Energelektrnika. Wydawnictwa Naukw-Techniczne, Warszawa [5] Barlik R., Nwak M.: Technika tyrystrwa. Wydawnictwa Naukw-Techniczne, Warszawa 1997.