Sympozjum Tematyczne SZCZĘŚCIE

Transkrypt

1 Sympozjum Tematyczne SZCZĘŚCIE 11 kwietnia 2013 roku Instytut Psychologii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Kampus przy ul. Wóycickiego, bud. 23, sala 201 Cykl Sympozjów Tematycznych w ramach Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Studentów i Doktorantów Młoda Psychologii

2

3 Konferencja organizowana przez Sekcję Badawczą Studentów i Doktorantów Koła Naukowego Studentów Psychologii UKSW Komitet Organizacyjny Konferencji: Dominika Karaś Małgorzata Najderska www. konferencja.psychologica.pl Patronat: Wydawnictwo Liberi Libri

4

5 Przez wiele lat psychologia jako nauka koncentrowała się na badaniu i pomiarze negatywnych aspektów życia i stanów człowieka. Jednak pod koniec ubiegłego stulecia narodziła się psychologia pozytywna. Jest to obecnie jedna z bardzo dynamicznie rozwijających się gałęzi psychologii koncentrująca się na badaniu tego, co w człowieku dobre, na wspieraniu ludzkiego potencjału i próbie zrozumienia, co sprawia, że nasze życie staje się wartościowe i sensowne. Do obszaru głównych zainteresowań tej dziedziny należą między innymi pojęcia: szczęścia, dobrostanu, rozkwitu, satysfakcji z życia czy mocnych stron charakteru. Psychologia pozytywna stawia na rzetelny warsztat metodologiczny i empiryczny pomiar badanych zjawisk. Z tego względu na Sympozjum Tematycznym "Szczęście" mamy nadzieję pokazać zarówno najnowsze doniesienia z badań prowadzonych w nurcie psychologii pozytywnej, jak również zaprezentować popularne obecnie koncepcje, modele teoretyczne i metody badawcze. Interesuje nas także spojrzenie interdyscyplinarne, dlatego do dyskusji zaprosimy nie tylko psychologów, ale również filozofów. Liczymy na to, że uda nam się podjąć owocną dyskusję między przedstawicielami różnych dziedzin i ujęć teoretycznych, co pogłębi nasze rozumienie zagadnień poruszane na gruncie psychologii pozytywnej. Serdecznie zapraszamy! Serdecznie zapraszamy! Organizatorzy Sympozjum Tematycznego SZCZĘŚCIE

6

7 PROGRAM MŁODA PSYCHOLOGIA Sympozjum SZCZĘŚCIE - 11 kwietnia 2013 Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Kampus przy ul. Wóycickiego, bud. 23, sala 201 9:00 9:15 OTWARCIE SYMPOZJUM 9:15 10:45 SESJA I: Psychologia pozytywna doniesienia z badań część I Przewodnicząca mgr Małgorzata Najderska mgr Małgorzata Najderska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): Tytuł tytuł tytuł tytuł Tytuł tytuł tytuł tytuł Tytuł tytuł tytuł tytuł Tytuł tytuł tytuł tytuł Tytuł mgr Dominika Karaś (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): Czy zdrowie i choroba psychiczna są przeciwieństwami? Weryfikacja modelu dwóch kontinuów Keyesa Agata Naumowicz, Amadeusz Szmigiel, Marzena Brzózko, Ewa Chludzińska, Agnieszka Pawelec, Agnieszka Poniatowska, Klaudia Ponikiewska, Patrycja Wyszyńska, Marta Żebrowka, mgr Dominika Karaś, mgr Małgorzata Najderska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): Skala Wytrwałości (Grit Scale) prace nad polską adaptacją mgr Łukasz Miciuk (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II): Z badań nad optymalnym funkcjonowaniem weryfikacja modelu orientacji pozytywnej mgr Marta Boińska (Uniwersytet Gdański): Związek skłonności do przebaczania z dobrostanem psychicznym. Wstępny raport z badań 10:45 11:15 DYSKUSJA 11:15 12:00 PRZERWA 12:00 13:30 SESJA II: Szczęście i dobrostan z perspektywy różnych nauk Przewodniczący dr hab. Jan Cieciuch Perspektywa psychologii: dr hab. Ludwika Wojciechowska (Uniwersytet Warszawski): Psychologiczna koncepcja dobrostanu psychicznego

8 Perspektywa filozofii: ks. dr Adam Filipowicz (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): Hedonizm a eudajmonizm w tradycji filozoficznej egzemplifikacja Perspektywa pedagogiki: dr Aleksandra Borkowska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): Felicytologia pedagogiczna sztuka wprowadzania do życia szczęśliwego 13:30 14:30 DYSKUSJA 14:30 15:00 PRZERWA 15:00 16:30 SESJA III: Psychologia pozytywna doniesienia z badań część II Przewodnicząca mgr Dominika Karaś Aleksandra Sułecka (Uniwersytet Jagielloński): Poczucie humoru w schizofrenii. Rola integracji komponentu emocjonalnego i poznawczego w poczuciu humoru mgr Magdalena Kolańska, dr hab. Oleg Gorbaniuk, Aleksandra Maciejewska, Aleksandra Kisiel, mgr Justyna Filipowska (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II): Kreowanie siebie poprzez markę jako sposób na własne szczęście? Martyna Terebus, Emilia Zyskowska, Katarzyna Włodarska, Paulina Sukiennik (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego): Postawy wobec miłości jako predyktor jakości relacji w bliskich związkach Zuzanna Kowalska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), Katarzyna Maj (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach): Podejmowanie regularnej aktywności fizycznej a poziom dobrostanu psychicznego u kobiet w wieku lat mgr Katarzyna Sosnowska (Akademia Pedagogiki Specjalnej): Aktywizacja kapitału społecznego seniorów a poczucie ich szczęścia 16:30 17:00 DYSKUSJA 17:00 ZAKOŃCZENIE KONFERENCJI

9 Streszczenia wystąpień w Sesji I PSYCHOLOGIA POZYTYWNA DONIESIENIA Z BADAŃ CZĘŚĆ I Tytuł będzie później Tytuł będzie później mgr Małgorzata Najderska, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Wystąpienie będzie poświęcone modelowi modelowi będzie poświęcone modelowi będzie poświęcone modelowi słowa kluczowe: słowo 1, słowo 2, słowo3, słowo 4 Czy zdrowie i choroba psychiczna są przeciwieństwami? Weryfikacja modelu dwóch kontinuów Keyesa mgr Dominika Karaś, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Wystąpienie będzie poświęcone modelowi modelowi będzie poświęcone modelowi będzie poświęcone modelowi Wystąpienie będzie poświęcone modelowi modelowi będzie poświęcone modelowi będzie poświęcone modelowi będzie poświęcone modelowi będzie poświęcone modelowi będzie poświęcone modelowi słowa kluczowe: kontinuum zdrowia psychicznego, dobrostan, rozkwit

10 Skala Wytrwałości (Grit Scale) prace nad polską adaptacją Agata Naumowicz, Amadeusz Szmigiel, Magdalena Bednarczyk, Marzena Brzózko, Ewa Chludzińska, Agnieszka Pawelec, Agnieszka Poniatowska, Klaudia Ponikiewska, Patrycja Wyszyńska, Marta Żebrowska, mgr Dominika Karaś, mgr Małgorzata Najderska, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Przeprowadzone badania miały na celu weryfikację parametrów psychometrycznych polskiej adaptacji Skalai Wytrwałości (Grit Scale): rzetelności (mierzonej współczynnikiem alfa Cronbacha) i trafnośćci zewnętrznej(mierzonej współczynnikiem z wynikami innych zastosowanych kwestionariuszy). W badaniach wzięło udział 271 studentów różnych kierunków, różnych warszawskich uczelni w wieku od 18 do 34 lat (50,9% kobiet, M wiek =20,79, SD=1.87). Zastosowano polską adaptację kwestionariusza Skala Wytrwałości (Grit Scale, Duckworth, Quin, 2009) oraz Mental Health Continuum-Short Form (Keyes, 2008, polska adaptacja: Karaś, Cieciuch, Keyes, 2014) do pomiaru dobrostanu i Kwestionariusz PPS (Steel, 2010, polska adaptacja: Stępień, Cieciuch, 2013) do pomiaru prokrastynacji. Uzyskane wyniki wskazują, że Skala Wytrwałości cechuje się zadowalającymi właściwościami psychometrycznymi wysoką rzetelnością oraz trafnością zewnętrzną, co czyni z niej wartościowe narzędzie do zastosowania w badaniach naukowych. słowa kluczowe: wytrwałość, wysiłek, zainteresowanie, dobrostan, prokrastynacja Z badań nad optymalnym funkcjonowaniem weryfikacja modelu orientacji pozytywnej mgr Łukasz Miciuk, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II W czasach rozkwitu psychologii pozytywnej, szczególną uwagę badaczy przykuwają m.in. zasoby osobiste człowieka, które wiążą się jego optymalnym funkcjonowaniem i subiektywnie odczuwanym dobrostanem. Caprara i współpracownicy (2009) zasugerowali istnienie tzw. orientacji pozytywnej, czyli latentnej zmiennej osobowościowej leżącej u podstaw współzmienności trzech czynników: samooceny, optymizmu i zadowolenia z życia. Model orientacji pozytywnej znajduje dotychczas empiryczne potwierdzenie w badaniach międzykulturowych. Celem niniejszego badania była weryfikacja modelu orientacji pozytywnej na polskiej próbie, a w przypadku jego potwierdzenia sprawdzenie, czy orientacja pozytywna posiada więcej niż trzy czynniki. W badaniach wzięło udział 200 studentów (wiek: M = 22,77; SD = 2,39) przebadano za pomocą metod: SES, LOT-R, SWLS, LET, PANAS-X oraz GSES. Uzyskane dane poddano modelowaniu równań strukturalnych (SEM). Potwierdził się oryginalny, trzyczynnikowy model orientacji pozytywnej, a model zawierający dodatkowo sens życia (LET) okazał się równie dobrze dopasowany. Dyskutowana jest m.in. propozycja nowej definicji (czteroczynnikowej) orientacji pozytywnej. słowa kluczowe: orientacja pozytywna, psychologia pozytywna, optymalne funkcjonowanie

11 Związek skłonności do przebaczania z dobrostanem psychicznym. Wstępny raport z badań mgr Marta Boińska, Uniwersytet Gdański Celem przeprowadzonych badań była weryfikacja hipotez o pozytywnej korelacji skłodnności do przebaczania z satysfakcją z życia oraz prosperowaniem (ang. flourishing). W badaniach wzięli udział studenci studiów zaocznych i dziennych Uniwersytetu Gdańskiego i Akademii Morskiej w Gdyni (N = 240, z czego kobiety stanowiły 79,2%, średnia wieku wyniosła 22,64 przy odchyleniu standardowym: 4,38) oraz studenci studiów zaocznych i dziennych Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej (N = 100, z czego kobiety stanowiły 59%, średnia wieku wyniosła 26,78 przy odchyleniu standardowym 6,21). Zastosowano Kwestionariusz Skłonności do Przebaczania Boińskiej, składający się z trzech podskal: Zemsty, Chowania Urazy oraz Kierowania się Życzliwością w stosunku do sprawcy. Alfa Cronbacha narzędzia wynosi: 0.886, skala charakteryzuje się też zadowalającą strukturą czynnikową. Zastosowano również Skalę Satysfakcji z Życia Deinera, Emmonsa i Griffina w polskiej adaptacji językowej Juczyńskiego oraz Skalę Prosperowania Deinera i Biswas-Deinera w polskiej adaptacji językowej Kaczmarka i Baran. Wstępne wyniki nie potwierdziły pierwszej hipotezy, a mianowicie nie potwierdzono związku między skłonnością do przebaczania a satysfakcją z życia. Druga hipoteza znalazła potwierdzenie w uzyskanych rezultatach: skłonność do przebaczania koreluje pozytywnie z prosperowaniem (r = 0,164, p < 0.05), choć siła tej korelacji jest słaba. słowa kluczowe: przebaczanie, satysfakcja z życia, prosperowanie

12 Streszczenia wystąpień w Sesji III PSYCHOLOGIA POZYTYWNA DONIESIENIA Z BADAŃ CZĘŚĆ II Poczucie humoru w schizofrenii. Rola integracji komponentu emocjonalnego i poznawczego w poczuciu humoru. mgr Aleksandra Sułecka, Uniwersytet Jagielloński Celem badania było rozszerzenie dotychczasowej wiedzy dotyczącej poczucia humoru w schizofrenii. Poczucie humoru jest jednym z niezwykle ważnych sfer funkcjonowania człowieka w życiu społecznym, wpływającego na wzbogacenie relacji społecznych i wzmacniającego kooperację między ludźmi. Problem poczucia i rozumienia humoru w schizofrenii, pozostaje problemem marginalnym, do którego naukowcy odwołują się niezbyt często w porównaniu do licznych doniesień z obszaru deficytów procesów poznawczych i emocjonalnych. Głównym problemem badawczym było określenie specyfiki deficytu poczucia humoru w schizofrenii analizowanego w kontekście funkcjonowania poznawczego oraz zdolności do percepcji emocji. W badaniu wzięło udział 60 osób (27 osób z diagnozą schizofrenii oraz 33 osoby zdrowe), które wykonały zestaw testów mierzących funkcjonowanie poznawczo-językowych i emocjonalne. Wykorzystano następujące narzędzia: MOCA, RVLT, ToH, Test Humoru z baterii RHLB w polskiej adaptacji Emilii Łojek oraz zadania w wersji komputerowej dotyczące zdolności nazywania oraz dyskryminacji emocji. Uzyskane wyniki wskazują, że osoby chorujące na schizofrenię przejawiają obniżoną zdolność poznawczą w postaci osłabionej pamięci i funkcji wykonawczych oraz selektywne zaburzenia funkcji komunikacyjnych między innymi poczucia humoru. W porównaniu do badanych z grupy kontrolnej, chorzy mieli trudność z dopasowaniem puenty do treści żartu, wybierając w znaczącej przewadze odpowiedzi neutralne (nieśmieszne) i czasem, choć sporadycznie, absurdalne. Jeśli chodzi o testy rozpoznawania i dyskryminacji emocji, wystąpiły niewielkie różnice między grupą chorych i kontrolą. Można przypuszczać, że podłożem trudności w rozumieniu żartu jest raczej deficyt poznawczy niż emocjonalny, wymaga to jednak dalszych badań, uwzględniających również podłoże neurobiologiczne. słowa kluczowe: schizofrenia, humor, poczucie humoru, deficyt poznawczy, emocje Kreowanie siebie poprzez markę jako sposób na własne szczęście? mgr Magdalena Kolańska, dr hab. Oleg Gorbaniuk, Aleksandra Maciejewska, Aleksandra Kisiel, mgr Justyna Filipowska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Podstawę badań własnych stanowiły dwie koncepcje odnoszące się do tożsamości osoby w świetle dóbr materialnych. Koncepcja poszerzonego Ja opiera się na zapożyczonym z XIXwiecznej teorii Williama Jamesa (2002) Ja-empirycznym. Według Belka (1988) na obraz siebie składa się nie tylko cielesność człowieka, lecz także wszystko to, co on posiada, współkształtując jego tożsamość jednostkową i społeczną (Belk, 1988). Drugą ważną teorią jest koncepcja symbolicznego dopełniania siebie poprzez rzeczy materialne, której twórcami są Wicklund i Gollwitzer (1981). Współgra ona z ujęciem Belka i głosi, że do utrzymania obrazu siebie lub do jego zmiany ludzie posługują się różnymi wskaźnikami (np. przedmiotami), pozwalającymi im na uwierzytelnienie posiadania określonych cech lub kompetencji. Jednostka może dzięki nim zaprezentować zarówno cechy, które posiada, jak i takie, których jej brakuje.

13 Celami przeprowadzonych badań były (1) usystematyzowanie postrzeganych przez konsumentów pozytywnych i negatywnych zmian w obrazie siebie z tytułu korzystania z marek usług oraz (2) opracowanie wielowymiarowego narzędzia do pomiaru tych zmian. Zrealizowano badania jakościowe oraz ilościowe. Badania jakościowe, prowadzone metodą indywidualnego wywiadu, objęły próbę 318 osób w wieku od 13 do 82 roku życia (M = 37,64, SD = 16,69; 47,2% kobiet). W efekcie skompletowano zbiór pozytywnych i negatywnych zmian w obrazie siebie wskutek korzystania z usług różnych marek, które zostały poddane szczegółowej kategoryzacji. W oparciu o wyniki kategoryzacji opracowano kwestionariusz w postaci dyferencjału semantycznego. Badania ilościowe przeprowadzone zostały na próbie 378 osób w wieku od 15 do 78 lat (M = 34,62; SD = 13,42; 53,6% kobiet). Analiza wyników badań umożliwiła identyfikację dziewięciu wymiarów postrzeganych zmian w obrazie siebie pod wpływem korzystania z marek usług. Na podstawie uzyskanych wyników opracowano kwestionariusz do wielowymiarowego pomiaru zmian w obrazie siebie o bardzo dobrych wskaźnikach psychometrycznych z uwagi na rzetelność pomiaru i trafność przewidywania preferencji marek usług. słowa kluczowe: obraz siebie, korzyści i straty, wizerunek konsumenta Postawy wobec miłości jako predyktor jakości relacji w bliskich związkach Martyna Terebus, Emilia Zyskowska, Katarzyna Włodarska, Paulina Sukiennik, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego W badaniach postawiono następujące hipotezy: Hipoteza 1. Wyższa satysfakcja ze związku będzie związana z postawami wobec miłości Eros, Storge i Agape. Hipoteza 2. Postawy wobec miłości Ludus, Mania i Pragma będą predyktorami niższej oceny jakości relacji. Hipoteza 3. Wymiary jakości związku: konflikty/ambiwalencja i przymus będą korelowały dodatnio z Ludus, Manią i Pragmą, zaś ujemnie z Eros, Storge i Agape. Badaniami objęto grupę 209 osób (kobiet i mężczyzn) między 20 a 30 rokiem życia, którzy uczęszczali na kurs przedmałżeński w warszawskich parafiach. Wypełniali oni dwa kwestionariusze Skalę Postaw Wobec Miłości LAS Clyda i Susan S. Hendrick ów w polskiej adaptacji Jarosława Jastrzębskiego oraz Skalę Oceny Związku RRF Keitha E. Daviesa w polskiej adaptacji Jarosława Jastrzębskiego. Ocena jakości związku zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn korelowała dodatnio z postawami wobec miłości Eros i Agape, zaś ujemne zależności ujawniono z postawą wobec miłości Ludus. Pozytywne związki z Ludus, a negatywne z Eros i Agape wykazano dla takich wymiarów oceny satysfakcji, jak konflikty/ambiwalencja i przymus. Co więcej, u mężczyzn postawy wobec miłości są silniejszymi predyktorami satysfakcji ze związku niż u kobiet. słowa kluczowe: postawy wobec miłości, jakość relacji, bliskie związki Podejmowanie regularnej aktywności fizycznej a poziom dobrostanu psychicznego u kobiet w wieku lat Zuzanna Kowalska, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Katarzyna Maj, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Podjęto próbę zbadania, czy kobiety podejmujące się regularnie aktywności fizycznej różnią się poziomem dobrostanu psychicznego od kobiet, które takiej aktywności się nie podejmują. Jako tezę przyjęto, że istnieją istotne różnice pomiędzy wyróżnionymi grupami, oraz że poziom dobrostanu będzie wyższy u kobiet podejmujących się aktywności fizycznych niż u tych, które w ogóle nie uprawiają sportu.

14 Badania przeprowadzono na grupie 72 kobiet w wieku lat. Do określenia regularności podejmowanej aktywności fizycznej wykorzystano krótką ankietę własnego autorstwa, zaś dobrostan psychiczny został zmierzony kwestionariuszem MHC-SF w wersji dla dorosłych, autorstwa Keyes, w polskiej adaptacji Karaś, Najderskiej oraz Cieciucha. Analizy wykazały różnice w poziomie dobrostanu pomiędzy porównywanymi grupami kobiet. Postawione hipotezy zostały potwierdzone. Grupa kobiet podejmujących się regularnej aktywności fizycznej uzyskała wyższy średni wynik w teście mierzącym poziom poczucia dobrostanu. słowa kluczowe: aktywność fizyczna, dobrostan psychiczny, jakość życia Aktywizacja kapitału społecznego seniorów a poczucie ich szczęścia mgr Katarzyna Sosnowska, Akademia Pedagogiki Specjalnej W badaniach podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania: w jaki sposób aktywność seniorów wpływa na poczucie zadowolenia ze swojego życia? Jakie korzyści daje seniorom podejmowanie aktywności? Jakiego rodzaju aktywność podejmują seniorzy w domu pomocy społecznej i jaka jest ich satysfakcja? Grupę badawczą stanowiły osoby starsze zamieszkujące dom pomocy społecznej w Warszawie. W badaniach zastosowano narzędzia badawcze własne oraz metodę obserwacji i wywiadów. Uzyskane wyniki wskazują, że aktywność wpływa na poczucie zadowolenia seniorów. Dzięki aktywności seniorzy mają możliwość, zaspokojenia potrzeb szczególnie emocjonalnych, czują się potrzebni, nawiązują kontakty z drugim człowiekiem, stawiają sobie plany. Oferowana aktywizacja w domu pomocy społecznej nie jest wystarczająca, jedynie osoby które podejmują działania na zewnątrz domu związane z realizacją swoich zainteresowań odczuwają większą radość ze swojego życia słowa kluczowe: zadowolenie z życia, osoby starsze, dom pomocy społecznej, aktywizacja, aktywność