Anatomia Funkcjonalna. mgr Maciej Wojtkowski

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Anatomia Funkcjonalna. mgr Maciej Wojtkowski"

Transkrypt

1 Anatomia Funkcjonalna mgr Maciej Wojtkowski

2 Budowa i ruch stawów Zakres Wiedzy Budowa i działanie mięśni Topografia, przyczepy i funkcje mięśni Powięź i taśmy mięśniowo powięziowe Ćwiczenia siłowe i rozciągające dla mięśni taśm mięśniowo-powięziowych

3 Zaliczenie przedmiotu Termin 1 na ostatnim wykładzie, test 10 pytań Termin 2 zaliczenie na platformie test 50 pytań

4 Ruch ciała Płaszczyzna Strzałkowa Czołowa poprzeczna Oś Strzałkowa pionowa Poprzeczna Zgięcie wyprost Odwiedzenie przywiedzenie Rotacje (odwiedzenie i przywiedzenie horyzontalne)

5 Budowa i ruch stawów Czym jest staw? Jakie kości tworzą staw? Jaki to rodzaj stawu? Jakie ruchy w nim zachodzą?

6 Kończyna dolna i miednica

7 Stawy kończyny dolnej i miednicy Stawy stopy Stawy skokowe Połączenia kości goleni Staw kolanowy i rzepkowo-udowy Staw biodrowy Staw krzyżowo-biodrowy

8 Stawy stopy 26 kości i 33 stawy Stawy palców Międzypaliczkowe Śródstopno-paliczkowe Staw stępowo-śródstopny (Lisfranca) Stawy stępu (kości łódkowata, sześcienna, 3 kości kliniowate) Staw poprzeczny stępu (Choparta) STAWY SKOKOWE

9 Stawy skokowe Staw skokowy górny (skokowo-goleniowy) Staw złożony, zawiasowy (1 oś) Zgięcie/wyprost Staw skokowy dolny (skokowo-piętowołódkowaty) Złożony (1oś) Inwersja/ewersja

10 Połączenie kości goleni Staw piszczelowo strzałkowy (góra) Błona między kostna (na całej długości) Więzozrost piszczelowo-strzałkowy (dół)

11 Staw kolanowy Połączenie kość udowa/piszczel + rzepka (trzeszczka) Największy staw Staw zawiasowy + (zawiasowo obrotowy) (2 osie) Zgięcie/wyprost Rotacje zgięte kolano

12 Staw kolanowy - stabilność Łąkotki boczna i przyśrodkowa dopasowanie powierzchni stawowych Więzadła poboczne hamowanie ruchów bocznych Więzadła krzyżowe hamowanie ruchów przódtył

13 Staw biodrowy Połączenie kości udowej i miednicznej (kulszowa, łonowa, biodrowa) Staw kulisto-panewkowy Wieloosiowy Zgięcie-wyprost, przywiedzenie-odwiedzenie, rotacja zewnętrzna-rotacja wewnętrzna

14 Staw krzyżowo-biodrowy Połączenie kości biodrowej i krzyżowej Staw płaski Niewielka ruchomość (6-8st)

15 Mięśnie Rodzaje mięśni Szkieletowe Gładkie M sercowy Rodzaje mięśni poprzecznie prążkowanych: Pierzaste (np. międzykostne, glistowate) Półpierzaste (np. piszczelowy tylni, strzałkowy krótki) Płaskie (np. mm brzucha) Wrzecionowate (np. mięsień dwugłowy ramienia, mięśnie pośladkowe)

16 Rodzaje włókien mięśniowych mm szkieletowych Wolnokurczliwe TypI (czerwone) Duża ilość białka mioglobiny (magazyn tlenu), mniejsza średnica, gęsto unaczynione, przemiany tlenowe lekki i umiarkowany wysiłek Szybkokurczliwe Typ II(białe) Typ II A tlenowobeztlenowe Typ II B beztlenowe Słabounaczynione Krótki wysiłek - Trening ciężarowy, sprint

17 Mechanika pracy mięśni jednostawowe skurcz tego mięśnia powoduje ruch wyłącznie w jednym stawie. (obszerny boczny, przywodziciel długi) Dwustawowe skurcz tego mięśnia powoduje ruch w dwóch stawach. (dwugłowy, prosty uda)

18 Praca mięśni Rodzaje skurczów mięśni Izotoniczny zmiana długości mięśnia, stałe napięcie mięśniowe Izometryczny zwiększenie napięcia mięśnia, stała długość Auksotoniczny zmiana długości mięśnia i wzrost napięcia (koncentryczny, lub ekscentryczny) Fazy ruchu Koncentryczna (zbliżanie przyczepów mięśniowych) budowa siły, mniejsze obciążenie, mniej uszkodzeń, szybsza regeneracja Ekscentryczna (oddalanie przyczepów) większe obciążenie (do 120%), dłuższa regeneracja, większy wzrost siły (uszkodzenieodbudowa), dłuższa regeneracja Izometryczna (utrzymanie pozycji) odbudowa siły po urazie, stabilizacja

19 Mięśnie powierzchowne kończyny dolnej Trójgłowy łydki Mięśnie strzałkowe Piszczelowy przedni Czworogłowy uda Krawiecki Kulszowo-goleniowe Pośladkowy wielki Naprężacz powięzi szerokiej

20 Trójgłowy łydki Kompleks 2 mięśni zakończonych ścięgnem achillesa Wspólny przyczep dalszy: guz piętowy Przyczepy bliższe Brzuchaty dwie głowy przyczepiające się powyżej kłykcia bocznego i przyśrodkowego (powierzchnia podkolanowa) Płaszczkowaty głowa strzałki i powierzchnia tylna strzałki i piszczeli Funkcja Jako całość zgięcie podeszwowe, odwrócenie i przywiedzenie stopy Mięsień brzuchaty zgięcie kolana i rotacje (M. podeszwowy PP powyżej kłykcia bocznego PK przyśrodkowa część guza piętowego)

21 Mięśnie strzałkowe Boczna część podudzia Strzałkowy długi przyczepy Bliższy kłykieć boczny piszczeli, głowastrzałki Dalszy kość klinowata przyśrodkowa i 1 k. śródstopia Strzałkowy krótki przyczepy Bliższy środkowa część powierzchni bocznej strzałki Dalszy guzowatość 5 kościśródstopia Funkcja zgięcie podeszwowe stopy, nawracanie, odwiedzenie

22 Mięsień piszczelowy przedni Przyczep bliższy kłykieć boczny, powierzchnia boczna piszczeli Przyczep dalszy kość klinowata przyśrodkowa, podstawa 1. kości śródstopia Funkcja ZGIĘCIE GRZBIETOWE, odwracanie stopy

23 Mięsień czworogłowy 4 głowy: prosty uda, obszerny boczny, obszerny pośrodkowy, obszerny przyśrodkowy Przyczepy bliższe Prosty uda - Kolec biodrowy przedni dolny Mięśnie obszerne przyczepiają się do trzonu k. udowej Przyczep końcowy Przechodzą szerokim ścięgnem przez rzepkę i przyczepiają do guzowatości piszczelowej Funkcja WYPROST STAWU KOLANOWEGO, zgięcie stawu biodrowego (głowa prosta) unoszenie uda 2st

24 Mięsień krawiecki Przyczep bliższy Kolec biodrowy przedni górny Przyczep dalszy gęsia stopa Funkcja ZGIĘCIE STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, zakładanie nogi na nogę 2st

25 Mięśnie kulszowo-goleniowe Zespół 3 mięśni, wspólny przyczep bliższy guz kulszowy Dwugłowy przyczep dalszy głowa strzałki Głowa krótka dwugłowego Przyczep bliższy - kresa chropawa Półścięgnisty przyczep dalszy gęsia stopa PÓŁBŁONIASTY przyczep dalszy kłykieć przyśrodkowy piszczeli Funkcja Wyprost stawu biodrowego (przywodzenie), zgięcie stawu kolanowego (rotacje) 2st

26 Mięsień smukły Należy do grupy przywodzicieli Przyczep bliższy gałąź kości łonowej i kulszowej Przyczep dalszy gęsia stopa Funkcja przywodzenie biodra (proste kolano), zgięcie kolana 2st

27 Mięsień pośladkowy wielki Przyczep bliższy powierzchnia pośladkowa talerza kości biodrowej, brzeg boczny k. krzyżowej i guzicznej Przyczep dalszy guzowatość pośladkowa kości udowej, pasmo biodrowo- piszczelowe Funkcja wyprost stawu biodrowego, utrzymywanie pionowej postawy, rotacja zewnętrzna (odwiedzenie) 2st?

28 Mięsień naprężacz powięzi szerokiej Przyczep bliższy kolec biodrowy przedni górny Przyczep dalszy przechodzi w pasmo biodrowo piszczelowe i kończy się na kłykciu bocznym piszczeli Funkcja stabilizacja stawu kolanowego i pionowej pozycji ciała, odwiedzenie i rotacja wewnętrzna, (zgięcie kolana) 2st

29 Pozostałe mięśnie kończyny dolnej i miednicy Mięśnie stopy Głębokie mięśnie podudzia Przywodziciele Małe mięśnie pośladkowe Rotatory stawu biodrowego Mięsień biodrowy i lędźwiowy

30 Miednica Ruchy pomiędzy miednicą a udem: Przodopochylenie Zginacze biodra (czwrogłowy, NPS, biodrowolędźwiowy, przednie przywodziciele) Tyłopochylenie Prostowniki biodra (mm pośladowe, kulszowogoleniowe, krótkie rotatory biodra, tylne przywodziciele)

31 Mięsień biodrowo-lędźwiowy (biodrowy i lędźwiowy) Lędźwiowy większy PP- trzony kręgów Th12, L1-L7, PK krętarz mniejszy kości udowej Lędźwiowy mniejszy PP Trzony Th12-L1, PK- powięź biodrowa, wyniosłość biodrowo-łonowa Biodrowy PP powierzchnia dołu biodrowego, PK krętarzmniejszy Funkcja ZGIĘCIE STAWU BIODROWEGO (unoszenie uda), Przywodzenie, rotacja zewnętrzna. przodopochylenie miednicy lub tyłopochylenie miednicy

32 Pośladkowy średni i mały Pośladkowy średni PP- powierzchnia pośladkowa kości biodrowej, PK powierzchnia boczna krętarzawiększego Pośladkowy mały PP powierzchnia pośladkowa kości biodrowej, PK przednia powierzchnia krętarzawiększego Funkcja ODWODZENIE, części przednie zginają udo i rotują do wewnątrz, części tylne prostują i rotują na zewnątrz Mięśnie niezbędne do prawidłowego chodzenia/biegania

33 M. gruszkowaty Przyczep początkowy powierzchnia miedniczna k krzyżowej - otwory krzyżowe 2-4 Przyczep końcowy krętarz większy Funkcja Rotacja zewnętrzna, odwodzenie, prostowanie uda, TYŁOPOCHYLENIE miednicy

34 Przywodziciele Grupa 5 mięśni (lub 6) przyśrodkowej strony uda Grzebieniowy PP grzebień kości łonowej, guzek k łonowej, PK kresa grzebieniowa kości udowej (poniżej krętarza mniejszego), F przywodzenie, zgięcie rotacjazewnętrzna Smukły Przywodziciel długi PP poniżej guzka łonowego, PK kresa chropawa, F przywodzenie, zgięcie, rotacja zewnętrzna Przywodziciel krótki PP dolna gałąź łonowa, PK kresa chropawa, F - Zgięcie, rotacjazewnętrzna Przywodziciel wielki (+przywodziciel najmniejszy) PP gałąź dolna łonowa, gałąź kulszowa, guz kulszowy, PK guzek przywodziciela (powyżej nadkłykcia przyśrodkowego k udowej, F PRZYWODZENIE, rotacja zewnętrzna, WYPROST stawu biodrowego (2msc), Połączenie ścięgniste z m. obszernym przyśrodkowym Funkcja przywodzicieli utrzymywanie równowagi

35 Głębokie mięśnie podudzia Prostownik długi palców (m. strzałkowy trzeci) PP kłykieć boczny, głowa strzałki PK rozcięgna grzbietowe palców 2-5, F prostowanie palucha Prostownik długi palucha PP pow. Przyśrodkowa strzałki PK podstawa paliczka dalszego palucha, F - zgięcie grzbietowe, nawracanie stopy Zginacz długi palców PP powierzchnia tylna piszczeli, PK paliczki dalsze 2-5 palca Piszczelowy tylny PP powierzchnia tylna piszczeli i strzałki, PK kość klinowata, łódkowata + ścięgna do kości śródstopia 2-4 Zginacz długi palucha PP powierzchnia tylna strzałki, PK paliczek dalszy palucha Funkcja zgięcie podeszwowe (stawanie na palce), odwracanie i przywodzenie stopy, wzmacnianie sklepienia stopy M. podkolanowy PP Nadkłykieć boczny k udowej, PK powierzchnia tylna piszczeli, F odblokowuje staw kolanowy

36 Krótkie mięśnie stopy Funkcja usztywnienie łuków stopy (praca statyczna) Mięśnie grzbietu stopy Prostownik krótki palców Prostownik krótki palucha Mięśnie podeszwy Przyśrodkowe Odwodziciel palucha Zginacz krótkipalucha Przywodziciel palucha Boczne Odwodziciel palca małego Zginacz krótki palca małego Pośrednie Zginacz krótki palców Czworoboczny podeszwy Mmglistowate Mmmiędzykostne

37 Rotatory stawu biodrowego - funkcje Zasłaniacz wewnętrzny Mm bliźniacze górne i dolne Czworoboczny uda Zasłaniacz zewnętrzny Funkcja - przywodzenie, rotacja zewnętrzna, prostowanie uda

38 Kończyna górna i obręcz barkowa

39 Funkcja kończyny górnej Chwytanie (chwyt młotkowy, pęsetowy, trójpalcowy) Podnoszenie Pchanie

40 Ruchy obręczy i ramienia Staw ramienny Zgięcie/wyprost Przywiedzenie/odwiedzenie Przywiedzenie/odwiedzenie horyzontalne Rotacje wewnętrzna/zewnętrzna Łokieć zgięcie/wysprost Rotacje nawracanie/odrwacanie Nadgarstek Zgięcie/wyprost Przywodzenie łokciowe/promieniowe Palce Zgięcie/wyprost Zgięcia boczne Kciuk Zgięcie/wyprost Nawracanie/odwracanie

41 Stawy kończyny górnej i obręczy barkowej Połączenia obręczy barkowej Staw ramienny Staw łokciowy Połączenia kości przedramienia Staw promieniowo nadgarstkowy Stawy ręki

42 Budowa i ruch stawów Jakie kości tworzą staw? Jaki to rodzaj stawu? Jakie ruchy w nim zachodzą?

43 Stawy obręczy barkowej Połączenie mostek obojczyk - łopatka Staw mostkowo obojczykowy Różnice w budowie pow. stawowych Staw barkowo obojczykowy Wzmocnienie stawów Więzadła połączenie dwóch kości Więzozrosty więzadła łączące jedną kość stawy funkcjonalnie podobne do kulistych - wieloosiowe

44 Staw ramienny Łopatka kość ramienna Staw kulisty wolny (wieloosiowy) Stabilność stawu ramiennego Kostna obrąbek stawowy Więzadłowa mięsniowa

45 Staw łokciowy Połączenie kości ramiennej, promieniowej i łokciowej Staw złożony 3 połączone stawy ramienno łokciowy Staw zawiasowy, 1 oś ruchu ramienno promieniowy Staw kulisty, TYLKO 2 rodzaje ruchów Promieniowo łokciowy (bliższy) Staw obrotowy 1 oś ruchu

46 Staw łokciowy ruch i stabilność Zgięcie wyprost Rotacje nawracanie i odwracanie Największa stabilność stawu pod kątem 90 stopni Głowa kości promieniowej styka się z główką kości ramiennej

47 Połączenie przedramienia Stawy sprzężone (obrotowe): Staw promieniowo łokciowy bliższy (częśćstawu łokciowego) Staw promieniowo łokciowy dalszy Błona międzykostna Łączy kości promieniową i łokciową na prawie całej długości Ruch odwracanie i nawracanie współpraca ze stawem ramiennym przy wyprostowanym łokciu

48 Kości ręki 8 kości nadgarstka szeregu bliższy, od strony promieniowej: łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta i grochowata. Szereg dalszy: czworoboczna większa, czworoboczna mniejsza, główkowata i haczykowata 5 kości śródręcza Paliczki placów 2-5 bliższy, środkowy, dalszy, Paliczki kciuka bliższy i dalszy

49 Stawy ręki Promieniowo-nadgarstkowy elipsoidalny Staw śródnadgarstkowy Połączenia stawowe kości nadgarstka Stawy międzynadgarstkowe Szeregu bliższego i dalszego Stawy nadgarstkowo-śródręczne (palców i kciuka) Międzyśródręczne

50 Stawy palców Śródręczno-paliczkowe (palców 2-5 i kciuka) Stawy między paliczkowe palców 2-5 Bliższy i dalszy Staw międzypaliczkowy kciuka

51 Ruchy nadgarstka (rotacje stawy promieniowołokciowe+ramienny) Zgięcie dłoniowe i grzbietowe - (promieniowonadgarstkowy) Odwiedzenie łokciowe i promieniowe Obwodzenie kombinacja ruchów zgięcia i odwodzenia

52 Ruchy śródręcza i palców Stawy śródręcza i nadgarstkowo śródręczne niewielka ruchomość Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka odwodzenie i przywodzenie Stawy paliczków zawiasowe Ruchy zgięcia i wyprostu

53 Mięśnie kończyny górnej i obręczy barkowej Mięśnie grzbietu powierzchowne (kolcowo ramienne) Mięśnie piersiowe Mięśnie barku (łączą obręcz z k ramienną) Mięśnie ramienia 1. Grupa tylna (prostownikiłokcia) 2. Grupa przednia (zginaczełokcia) Mięśnie przedramienia 1. Grupa przednia (zginacze nadgarstka powierzchowne i głębokie) 2. Grupa boczna 3. Grupa tylna (powierzchowna igłęboka)

54 Mięśnie powierzchowne grzebietu Czworoboczny Najszerszy grzbietu Równoległoboczny Dźwigacz łopatki

55 Mm czworoboczny PP okolica podpotyliczna czaszki, wyrostki kolczyste C7, Th1-Th12 PK Koniec barkowy obojczyka, grzebień łopatki Funkcja w zależności od aktonu: Unoszenie/opuszczanie barku Cofaniebarków (Cofaniegłowy)

56 Najszerszy grzbietu PP Wyrostki kolczyste Th7-Th12, L1-L5, grzebień biodrowy, pow. Zew dolnych żeber, kąt dolny łopatki PK grzebieńguzka mniejszego Funkcja: Opuszczenie ramienia Przywodzenie do tyłu rotacja wewnętrzna

57 Równoległoboczny PP Wyrostki kolczyste C7-Th4 PK brzeg przyśrodkowy łopatki Funkcja: unoszenie łopatki, ruch łopatek do środka

58 Dźwigacz łopatki PP wyrostki poprzeczne C1-C4 PK brzeg przyśrodkowy łopatki Funkcja: unoszenie łopatki, ruch łopatek do środka (współpracuje z górnym aktonem czworobocznego)

59 Piersiowy większy Piersiowy mniejszy Podobojczykowy Zębaty przedni Mięśnie piersiowe

60 Piersiowy większy PP obojczyk, przednia pow. Mostka i żeber PK grzebień guzka większego Funkcja: ruch do przodu i przyśrodkowo + rotacja wewnętrzna

61 Piersiowy mniejszy PP Przednia powierzchnia żeber 3-5 PK wyrostek kruczy łopatki Funkcja: Obniżanie obręczy i pociąganie przyśrodkowo

62 podobojczykowy Miejsce pod obojczykiem, wzdłuż jego osi PP 1 żebro PK -obojczyk Funkcja: pociąga obojczyk w dół i do przodu

63 Zębaty przedni PP 10 części, przyczepionych do 9 żeber PK brzeg przyśrodkowy łopatki Funkcja: Obniża bark i przesuwa do przodu

64 Mięśnie barku 6 mięśni barku - Połączenie obręczy barkowej i kości ramiennej Naramienny Nadgrzebieniowy Podgrzebieniowy Obły mniejszy Obły większy Podłopatkowy

65 Naramienny PP koniec barkowy obojczyka, grzebień i wyrostek barkowy łopatki PK guzowatość kości ramiennej Funkcja (3 aktony) Przedni - Przywodzenie do przodu + rotacja wewnętrzna Środkowy - Odwodzenie (do poziomu!) Tylny - Przywodzenie do tyłu + rotacja zewnętrzna

66 Nadgrzebieniowy PP - dół nadgrzebieniowy łopatki PK guzek większy kości ramiennej Funkcja: Odwodzenie (rotacja zewnętrzna)

67 Podgrzebieniowy PP Dół podgrzebieniowy łopatki PK guzek większy k ramiennej (Jw) Funkcja Rotacja zewnętrzna

68 Obły mniejszy PP brzeg boczny łopatki PK guzek większy kości ramiennej (jw) Funkcja: Rotacja zewnętrzna

69 Obły większy PP Kąt dolny łopatki PK guzek większy (jw.) Funkcja: Przywodzenie ramienia, opuszczenie ramienia Przywodzenie do tyłu + rotacja WEWNĘTRZNA

70 Podłopatkowy PP powierzchnia żebrowa łopatki PK guzek MNIEJSZY Funkcja: Rotacja WEWNĘTRZNA i przywodzenie

71 1. M Nadgrzebieniowy 2. M Podgrzebieniowy 3. M Podłopatkowy 4. Obły mniejszy Stożek rotatorów Funkcja: Stabilizacja głowy kości ramiennej Odwodzenie i rotacje

72 Mięśnie ramienia grupa przednia Mięsień dwugłowy ramienia Mięsień kruczo ramienny Mięsień ramienny

73 Mięsień dwugłowy ramienia PP: Głowa długa obrąbek stawowy, guzek nadpanewkowy Głowa krótka wyrostek kruczy łopatki PK guzowatość kości promieniowej 2st Funkcja: Zgięcie łokcia i odwracanie Unoszenie ramienia w przód [odwiedzenie, rotacja wewnętrzna (gł długa), przywodzenie (głowakrótka)]

74 M kruczo ramienny PP wyrostek kruczy łopatki PK powierzchnia kości ramiennej Funkcja: Zgięcie i przywodzenie ramienia

75 Mięsień ramienny PP - Powierzchnia przednia kości udowej PK guzowatość kości łokciowej Funkcja: Zgięcie w stawie łokciowym

76 Grupa tylna ramienia Trójgłowy PP: Głowa długa - guzek podpanewkowy łopatki (2st) Głowa boczna i przyśrodkowa powierzchnia tylna kości ramiennej PK wyrostek łokciowy kości łokciowej Funkcja Wyprost stawu łokciowego Wyprost i przywodzenie stawu ramiennego (głowa długa)

77 Mięśnie przedramienia Grupa przednia (dłoniowa) Grupa tylna (grzbietowa) Grupa boczna (promieniowa)

78 Grupa przednia przedramienia Głównie zginacze nadgarstka Większa siła od pozostałych grup (funkcja chwytna ramienia) 8 mięśni 4 warstwy

79 Grupa przednia przedramienia - warstwy 1. Warstwa powierzchowna PP nadkłykieć przyśrodkowy k. ramiennej Nawrotny obły, zginacz promieniowy nadgarstka, dłoniowy długi*, zginacz łokciowy nadgarstka 2. Zginacz powierzchowny palców 3. Zginacz głęboki palców i zginacz długi kciuka 4. Nawrotny czworoboczny

80 Grupa boczna przedramienia PP nadkłykieć boczny k ramiennej 4 mięśnie Ramienno-promieniowy (silny zginacz nadgarstka) Prostownik promieniowy długi nadgarstka Prostownik promieniowy krótki nadgarstka Odwracacz

81 Grupa tylna przedramienia Grupa głównie prostowników nadgarstka i palców 7 mięśni - 2 warstwy: Warstwa powierzchowna (3 mięśnie) PP: nadkłykieć boczny Warstwa głęboka (4 mięśnie)-

82 Grupa tylna przedramienia - mięśnie Warstwa powierzchowna: Prostownik palców Prostownik palca małego Prostownik łokciowy nadgarstka Warstwa głęboka Odwodziciel długi kciuka Prostownik krótki kciuka Prostownik długi kciuka Prostownik wskaziciela

83 Mięśnie krótkie ręki Mięśnie kłębu mięśnie kłębu palca małego (kłębika) Mięśnie środkowe dłoni

84 Ruchy ręki Palce Zgięcie/wyprost(stawy międzypaliczkowe i paliczkowo- śródręczne) Zgięcia boczne (paliczkowo śródręczne) Kciuk Zgięcie/wyprost Przywodzenie/odwodzenie Odwracanie/nawracanie Brak rotacji!! Obwodzenie

85 Funkcja: ruchy kciuka Mięśnie kłębu Odwodziciel krótki kciuka (odwodzenie) Przeciwstawiacz kciuka (przywodzenie do dłoni) Przywodziciel kciuka (przywodzenie do palca 2)

86 Mięśnie kłębika Funkcja: ruch palca małego Dłoniowy krótki Odwodziciel palca małego Zginacz krótki palca małego Przeciwstawiacz palca małego

87 Mięśnie środkowe dłoni Funkcja: Ruchy palców 2-5 Mm glistowate Mm międzykostne

88 Kręgosłup i klatka piersiowa

89 Budowa kręgosłupa Pionowy maszt zbudowany z kręgów zmniejszających się ku górze 5 odcinków kręgosłupa: Szyjny (C1-C7) Piersiowy (Th1-Th12) Lędźwiowy (L1-L5) Krzyżowy (S1-S5) Ogonowy (guziczny) (CO1-CO4/CO5)

90 Budowa kręgu(ogólna) (zmienna w zależności od odcinka) Trzon Łuk (nasada+blaszka) 7 wyrostków Kolczysty(1) Wyrostki stawowe górne i dolne (4) Wyrostki poprzeczne (2) otaczają otwór kręgowy

91 Charakterystyka kręgów Kręg szczytowy brak trzonu (łuk przedni, ząb kręgu obrotowego), guzki Kręg obrotowy ZĄB wyrastający z trzony, C7 kręg wystający długi wyrostek kolczysty Kręgi piersiowe Dołki żebrowe wyrostka poprzecznego, mocno pochyleone wyr. Kolczyste Kręgi lędźwiowe wyrostki żebrowe Kość krzyżowa zrośnięte kręgi Kość guziczna szczątki kręgów

92 Połączenia kręgosłupa (ogólnie) Stawy międzytrzonowe (23) Połączone dyskiem międzykręgowym Stawy międzykręgowe (23 pary) Łączą wyrostki stawowe

93 Krzywizny kręgosłupa Kifoza wygięcie do przodu (pierwotne) Lordoza wygięcie do tyłu (wtórne) Lordoza szyjna Kifoza piersiowa Lordoza lędźwiowa Kifoza krzyżowa

94 Kręgosłup - funkcja Utrzymanie Podpora ciała Ochrona rdzenia kręgowego Narząd ruchu Amortyzacja wstrząsów Równowaga Miejsce przyczepu wielu mięśni i innych tkanek

95 Ruchy kręgosłupa Ruch pomiędzy segmentami jest niewielki Duża ruchomość jako całości Ruchy w dowolnym kierunku Zgięcie/wyprost Zgięcia boczne Rotacje

96 Różnice w ruchomości Odcinek szyjny Dużo rotacji Mało zgięćbocznych Odcinek piersiowy Dużo rotacji Mało zgięćbocznych Odcinek lędźwiowy Mało rotacji Duży wyprost Dużo zgięć bocznych

97 Budowa klatki piersiowej Budowa kostno-chrzęstna Połączenie: Kręgów piersiowych Żeber Mostka

98 Funkcja klatki piersiowej Ochrona narządów oddechowych i narządów krążenia Budowa kostno-chrzęstna zwiększa elastyczność i umożliwia swobodniejszy ruch i oddech

99 Żebra 12 żeber połączonych z kręgami piersiowymi Th1-Th12 Żebra prawdziwe 1-7 (połączone z bezpośrednio z mostkiem) Żebra rzekome 8-10 (połączone z mostkiem wspólną chrząstką) Żebra wolne (brak połączenia z mostkiem)

100 Połączenia klatki piersiowej Połączenie żeber z kręgosłupem Stawy głów żebrowych Stawy żebrowo-poprzeczne Połączenia z żeber mostkiem Połączenia chrzęstne

101 Klatka jako całość Otwór górny i dolny Przestrzenie międzyżebrowe Kształt dostosowany do postawy 56 sprzężonych stawów

102 Mięśnie działające na kręgosłup Prostownik grzbietu Mięśnie biodrowo-lędźwiowe Mm gruszkowaty Dodatkowo m.in: Mięśnie powierzchowne grzbietu (obręcz barkowa) Mięśnie klatki piersiowej (żebra) Mięśnie brzucha (żebra/miednica)

103 Prostownik grzbietu (rodzaje mięśni i przebieg) Pasma poprzeczne lub skośne Mięśnie Poprzeczno-kolcowe Pasma podłużne Mięśnie Międzykolcowe Międzypoprzeczne M.Krzyżowo-grzbietowy Biodrowo-żebrowy Najdłuższy Płatowate (poprzeczno-kolcowe) Pasmo przyśrodkowe Pasmoboczne

104 Mięśnie grzbietu Mięśnie długie Mięśnie krótkie Mięśnie podpotyliczne

105 Mięśnie długie grzbietu Kolcowo-poprzeczne Mm płatowate (głowy, szyi) Krzyżowo-grzbietowy Biodrowo-żebrowy Najdłuższy Kolcowy Kolcowy klatki piersiowej Kolcowy szyi Kolcowy głowy Poprzeczno kolcowe Pólkolcowe Wielodzielny skręcające

106 Mm płatowate (głowy, szyi) Okolica karku Funkcja: Zgięcie głowy i szyi w tył Obracanie twarzy w tę samą stronę i do góry

107 Krzyżowo-grzbietowy (prostownik grzbietu) Biodrowo-żebrowy (cz. lędźwiowa, piersiowa, szyjna) Od grzebienia biodrowego i wyr kolczystych Do wszystkichżeber Najdłuższy (cz. lędźwiowa, piersiowa, szyjna) Od grzebienia biodrowego i wyr poprzecznych(th7-12) Do wyrostków poprzecznych Th1-6 iszyjnych Funkcja: Zgięcia boczne (biodrowo-żebrowy) Wyprost (najdłuższy

108 Mięśnie Poprzeczno-kolcowe Półkolcowy (klatki i szyi), wielodzielny, skręcające Od miednicy aż do czaszki Łączą wyrostki kolczyste z poprzecznymi Funkcja: Zgięcia boczne głowy i wyprost (półkolcowy) Zgięcia boczne Rotacje w przeciwną stronę Wyprost kręgosłupa

109 Mięśnie krótkie grzbietu Międzykolcowe Krzyżowo-guziczny tylny Międzypoprzeczne Krzyżowo-guziczny przedni Dźwigacze żeber

110 Mięsnie krótkie grzbietu Łączą dwa sąsiednie kręgi Międzykolcowe (szyjny i lędźwiowy) rotacje Międzypoprzeczne Łączą wyrostki poprzeczne Zgięcia boczne Dźwigacze żeber Łączą wyrostek poprzeczny z żebrem Wyprost, Zgięcia boczne, rotacja w przeciwną stronę

111 Mięśnie podpotyliczne Okolica podpotyliczna 5 mięśni działających na głowę Skośny górnygłowy Skośny dolnygłowy Prosty tylny mniejszygłowy Prosty tylny większygłowy Prosty głowy boczny Funkcja Pociąganie głowy w tył Rotacje Zgięcie głowy (prostyboczny)

112 Mięśnie brzucha

113 Mięśnie brzucha Mięśnie przednie i boczne brzucha Skośny zewnętrzny Skośny wewnętrzny Poprzeczny Prosty Piramidowy Tylne mm brzucha Międzypoprzeczne boczne lędźwi Czworoboczny lędźwi

114 M skośny zewnętrzny Przebieg - Przednia kieszeń) PP - Powierzchnia 5-12 żebra PK pochewka m prostego, kresa biała, więzadło pachwinowe, grzebień biodrowy

115 Mięsień skośny wewnętrzny Przebieg tylna kieszeń PP powięź piersiowo- lędźwiowa, grzebień biodrowy, więzadło pachwinowe PK pochewka m. prostego brzucha

116 M poprzeczny brzucha PP chrząstki żebrowe 7-12, powięź piersiowo-lędźwiowa, grzebień biodrowy PK kresa biała

117 M prosty brzucha PP chrząstki żebrowe 5-12, wyrostek mieczykowaty mostka, PK górna gałąź kości łonowej

118 Funkcja mm brzucha przednich i bocznych Zgięcie tułowia w przód Rotacje (skośne zewnętrzny i wewnętrzny) Zbliżanie żeber do środka i zwężanie klatki piersiowej (poprzeczny) funkcja oddechowa Tworzą tłocznię brzuszną Odciążenie/wzmocnienie odcinka lędźwiowego

119 M czworoboczny lędźwi PP wyrostki żebrowe L5-2, grzebień biodrowy PK wyrostki żebrowe L4-1, żebro 12, trzon kręgu th12 Funkcja zgięcia boczne, stabilizacja odcinka L

120 Klatka piersiowa i oddech

121 Funkcja klatki piersiowej Ochrona narządów oddechowych i narządów krążenia Zwiększenie efektywności (umożliwienie) oddychania sztywna konstrukcja pozwalająca na stworzenie podciśnienia Budowa kostno-chrzęstna zwiększa elastyczność i umożliwia swobodniejszy ruch i oddech

122 Klatka jako całość Otwór górny i dolny Przestrzenie międzyżebrowe Kształt dostosowany do postawy 56 sprzężonych stawów

123 Mięśnie oddechowe Wdechowe Główny - przepona Pomocnicze Mm szyi Mm powierzchowne klatkipiersiowej Wydechowe MM tłoczni brzusznej Mm głębokie klatki piersiowej

124 Mięśnie klatki piersiowej Powierzchowne (piersiowy większy, mniejszy, zębaty, podobojczykowy) Głębokie (właściwe)

125 Właściwe mięśnie klatki piersiowej MM międzyżebrowe Mm podżebrowe M poprzeczny klatki piersiowej Funkcje: Wzmocnienie klatki piersiowej Ruchy Oddechowe

126 Przepona Główny mięsień WDECHOWY Wypełnia dolny otwór klatki piersiowej Odgranicza jamę brzuszną od jamy klatki piersiowej Tworzy kształt kopuły wchodzącej w głąb klatki piersiowej Mięsień poprzecznie prążkowany nie całkiem zależny od woli

127 Przepona podział i przyczepy Część lędźwiowa (najsilniejsza) Część żebrowa Część mostkowa Przyczepy (ogólnie): Więzadło łukowate, Żebra, powierzchnia wewnętrzna wyrostka mieczykowatego Połączenia z narządami wewnętrznymi np. Wątroba Otwory m.in.: Aorta, przełyk, żyła główna dolna

128 Funkcja Przepony WDECH 1. Napinając się - zwiększa objętość klatki piersiowej 1. zmniejszenie objętości jamy brzusznej rozluźnienie mm brzucha miejsce dla narządów 2. tworzy podciśnienie w jamie opłucnej 3. Powietrze wpływa do płuc (rozpoczęcie wdechu)

129 Mięśnie tłoczni brzusznej Mięsień prosty brzucha MM skośne brzucha M poprzeczny brzucha

130 Funkcja oddechowa mm brzucha WYDECH natężony Skurcz mm brzucha powoduje zmniejszenie objętości klatki piersiowej Swobodny wydech opiera się o sprężystość klatki piersiowej i jej mięśni powrót tkanek na swoje miejsce

131 Inne mięśnie wydechowe Mięśnie właściwe klatki piersiowej Międzyżebrowe Podżebrowy Pooprzeczy klatki piersiowej Mięsień najszerszy grzebietu

132 mm pomocnicze wdechowe MM pochyłe MM mostkowo-obojczykowo-sutkowe Zębaty przedni Piersiowy większy i mniejszy Najszerszy grzebietu Podobojczykowy Zębaty tylny górny

133 Rodzaje oddechu Brzuszny (przeponowy) Mięsień właściwy wdechowy Żebrowy (piersiowy) Mięśnie pomocnicze wdechowe Swobodny oddech tylko tor brzuszny!! Natężony oddech Przeponowo- piersiowy

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet

Bardziej szczegółowo

mgr Grzegorz Witkowski Układ mięśniowy

mgr Grzegorz Witkowski Układ mięśniowy mgr Grzegorz Witkowski Mięsień kurczliwy narząd, jeden ze strukturalnych i funkcjonalnych elementów narządu ruchu, stanowiący jego element czynny. Jego kształt i budowa zależy od roli pełnionej w organizmie.

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE PODPOTYLICZNE

MIĘŚNIE PODPOTYLICZNE MIĘŚNIE PODPOTYLICZNE M. PROSTY BOCZNY GŁOWY M. SKOŚNY GÓRNY GŁOWY M. PROSTY TYLNY WIĘKSZY M. SKOŚNY DOLNY GŁOWY mm. międzypoprzeczne szyi wyrostek kolczysty kręgu obrotowego M. PROSTY TYLNY MNIEJSZY wyrostek

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU Mięśnie grzbietu dzieli się na dwie grupy: - warstwę bardziej powierzchowną stanowią mięśnie związane ze szkieletem kończyny górnej - do warstwy głębokiej

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE GRZBIETU MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ MIĘŚNIE BRZUCHA MIĘŚNIE SZYI MIĘŚNIE GŁOWY MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ: -mięśnie obręczy kończyny górnej

MIĘŚNIE GRZBIETU MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ MIĘŚNIE BRZUCHA MIĘŚNIE SZYI MIĘŚNIE GŁOWY MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ: -mięśnie obręczy kończyny górnej MIĘŚNIE GRZBIETU MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ MIĘŚNIE BRZUCHA MIĘŚNIE SZYI MIĘŚNIE GŁOWY MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ: -mięśnie obręczy kończyny górnej -mięśnie ramienia -mięśnie przedramienia -mięśnie ręki MIĘŚNIE

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY

MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ KOŃCZYNY GÓRNEJ Kończyna górna jest połączona ze szkieletem tułowia za pomocą obręczy. W tym połączeniu znajdują się trzy

Bardziej szczegółowo

Spis Tabel i rycin. Spis tabel

Spis Tabel i rycin. Spis tabel Spis Tabel i rycin Spis tabel 1. Podział stawów ze względu na ilość osi ruchów i ukształtowanie powierzchni stawowych. 20 2. Nazwy ruchów w stawach człowieka w pozycji anatomicznej..... 21 3. Zestawienie

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia. ANATOMIA CZYNNOŚCIOWA UKŁADU RUCHU CZŁOWIEKA Autor; dr Ida Wiszomirska

Wybrane zagadnienia. ANATOMIA CZYNNOŚCIOWA UKŁADU RUCHU CZŁOWIEKA Autor; dr Ida Wiszomirska Wybrane zagadnienia ANATOMIA CZYNNOŚCIOWA UKŁADU RUCHU CZŁOWIEKA Autor; dr Ida Wiszomirska 1. Nazwy kości oraz powierzchnie stawowe tych kości. 2. Podział połączeń: połączenia ścisłe (stałe) i wolne (ruchome).

Bardziej szczegółowo

(musculus) poprzecznie prążkowane. mięsień sercowy. mięśnie szkieletowe. gładkie. przyczep do kości

(musculus) poprzecznie prążkowane. mięsień sercowy. mięśnie szkieletowe. gładkie. przyczep do kości (musculus) poprzecznie prążkowane mięsień sercowy budową zbliżony do m. poprzecznie prążkowanych, a pod względem czynności i unerwienia do m. gładkich mięśnie szkieletowe przyczep do kości przyczep do

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 7

Spis treści. Wstęp... 7 Wstęp.............................................................. 7 I. Plan budowy ciała ludzkiego... 9 Okolice ciała ludzkiego........................................................................

Bardziej szczegółowo

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ POŁĄCZENIE Z TUŁOWIEM Kończyna górna jest połączona z kośćcem tułowia za pomocą obręczy złożonej z obojczyka i łopatki. W tym połączeniu znajdują się

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp. I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P. Określenie orientacyjne w przestrzeni

Spis treści. Wstęp. I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P. Określenie orientacyjne w przestrzeni Wstęp 7 I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P Określenie orientacyjne w przestrzeni Płaszczyzny ciała Osie ciała II. Układ bierny i czynny ruchu (osteologia, syndesmołogia,

Bardziej szczegółowo

Slajd 1 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY. Slajd 2. Slajd 3 MM WEWNĘTRZNE

Slajd 1 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY. Slajd 2. Slajd 3 MM WEWNĘTRZNE Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY Do tej grupy należą mięśnie działające na staw biodrowy jako: zginacze, prostowniki, odwodziciele, przywodziciele oraz rotatory uda. Otaczają one

Bardziej szczegółowo

MODUŁ II Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz. 1.

MODUŁ II Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz. 1. MODUŁ II Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz. 1. 1. Anatomia palpacyjna 1.1 Anatomia palpacyjna kolana, podudzia, stopy Elementy kostne: Rzepka Kość piszczelowa Guzowatość przednia piszczeli Śródlinia

Bardziej szczegółowo

WYBRANE RUCHY W STAWACH KOŃCZYNY GÓRNEJ - ZARYS CZYNNOŚCI MIĘŚNI

WYBRANE RUCHY W STAWACH KOŃCZYNY GÓRNEJ - ZARYS CZYNNOŚCI MIĘŚNI WYBRANE RUCHY W STAWACH KOŃCZYNY GÓRNEJ - ZARYS CZYNNOŚCI MIĘŚNI Uwagi: 1. W prezentowanym zestawieniu czynność mięśni opisana jest w ujęciu klasycznym rozpatrywane są jedynie mięśnie bezpośrednio działające

Bardziej szczegółowo

Wykłady i ćwiczenia w dużych grupach

Wykłady i ćwiczenia w dużych grupach Fizjoterapia w dysfunkcjach narządu ruchu plan przedmiotu Dr n. med. Małgorzata Chochowska UWAGA OGÓLNA: Studenci na zajęciach muszą posiadać wygodny zmienny strój, zmienne obuwie oraz ręcznik. Jest to

Bardziej szczegółowo

PROGRAM KURSU. I. Wykłady (10h) II. Ćwiczenia w grupach dziekańskich (14h) III. Ćwiczenia w grupach klinicznych (46h)

PROGRAM KURSU. I. Wykłady (10h) II. Ćwiczenia w grupach dziekańskich (14h) III. Ćwiczenia w grupach klinicznych (46h) Autorski program kursu TERAPIA MANUALNA TKANEK MIĘKKICH W DYSFUNKCJACH NARZĄDU RUCHU Kurs będzie realizowany na WZKF w Gorzowie Wielkopolskim, w ramach przedmiotu: Fizjoterapia w dysfunkcjach narządu ruchu

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ ŻEBRO

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ ŻEBRO Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ W skład szkieletu klatki piersiowej wchodzi: 12 kręgów piersiowych, 12 par żeber i mostek. trzon mostka ŻEBRO Jest kością długą w kształcie

Bardziej szczegółowo

SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ

SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ DZIELI SIĘ NA: kości obręczy kończyny dolnej, który stanowią kości miedniczne, kości części wolnej kończyny dolnej: - kość udowa

Bardziej szczegółowo

POŁĄCZENIA KOOCZYNY GÓRNEJ

POŁĄCZENIA KOOCZYNY GÓRNEJ POŁĄCZENIA KOOCZYNY GÓRNEJ POŁĄCZENIE Z TUŁOWIEM Kooczyna górna jest połączona z kośdcem tułowia za pomocą obręczy złożonej z obojczyka i łopatki. W tym połączeniu znajdują się 3 stawy: 1. mostkowo obojczykowy,

Bardziej szczegółowo

SZKIELET KOŃCZYNY GÓRNEJ

SZKIELET KOŃCZYNY GÓRNEJ Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 SZKIELET KOŃCZYNY GÓRNEJ SZKIELET Szkielet kończyny górnej dzieli się na: 1. Kości obręczy kończyny górnej: - obojczyk, - łopatka 2. Kości części wolnej kończyny górnej: - kość

Bardziej szczegółowo

KOŃCZYNA GÓRNA. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Położenie mm przedramienia

KOŃCZYNA GÓRNA. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Położenie mm przedramienia Slajd Slajd Slajd KOŃCZYNA GÓRNA MIĘŚNIE PRZEDRAMIENIA Położenie mm przedramienia Mięśnie przedramienia rozpoczynają się na nadkłykciach kości ramiennej oraz na kościach przedramienia. Należą do nich m.in.

Bardziej szczegółowo

OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ

OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ SZKIELET KLATKI PIERSIOWEJ W skład szkieletu klatki piersiowej wchodzi: 12 kręgów piersiowych, 12 par żeber i mostek. trzon mostka ŻEBRO Jest kością długą w

Bardziej szczegółowo

ZOFIA IGNASIAK WYDANIE II ELSEYIER URBAN&PARTNER

ZOFIA IGNASIAK WYDANIE II ELSEYIER URBAN&PARTNER ZOFIA IGNASIAK ELSEYIER URBAN&PARTNER WYDANIE II Zofia Ignasiak Anatomia układu ruchu Wydanie II Elsevier Urban & Partner Wrocław \ Spis treści J Wstęp... I. Plan budowy ciała ludzkiego... Okolice ciała

Bardziej szczegółowo

Tablica 18. Głowa szyja tułów. 18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu ( ryc , , 2.96) I Pasmo boczne

Tablica 18. Głowa szyja tułów. 18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu ( ryc , , 2.96) I Pasmo boczne Tablica 18 Głowa szyja tułów 18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu ( ryc. 2.76 2.79, 2.81 2.84, 2.96) I Pasmo Pasmo mięśni właściwych grzbietu pokrywa w odcinku szyjnym i lędźwiowym pasmo przyśrodkowe,

Bardziej szczegółowo

Wykaz mian anatomicznych obowiązujących na zaliczeniu praktycznym z Anatomii dla Kierunku Ratownictwo Medyczne i Pielęgniarstwo 2014/15

Wykaz mian anatomicznych obowiązujących na zaliczeniu praktycznym z Anatomii dla Kierunku Ratownictwo Medyczne i Pielęgniarstwo 2014/15 Wykaz mian anatomicznych obowiązujących na zaliczeniu praktycznym z Anatomii dla Kierunku Ratownictwo Medyczne i Pielęgniarstwo 2014/15 Kolokwium I: Klatka piersiowa, grzbiet i kończyna górna Typowy kręg

Bardziej szczegółowo

Pozycja sondy Pozycja kończyny Widoczne struktury Test czynnościowy. Oporowany wyprost Równoległa do długiej

Pozycja sondy Pozycja kończyny Widoczne struktury Test czynnościowy. Oporowany wyprost Równoległa do długiej Nadgarstek Pozycja sondy Pozycja kończyny Widoczne struktury Test czynnościowy Staw promieniowo- Oporowany wyprost Równoległa do długiej nadgarstkowy, wysięk, test ścięgien osi k. promieniowej, prostopadle

Bardziej szczegółowo

SZKIELET KOOCZYNY DOLNEJ

SZKIELET KOOCZYNY DOLNEJ SZKIELET KOOCZYNY DOLNEJ SZKIELET KOOCZYNY DOLNEJ DZIELI SIĘ NA: kości obręczy kooczyny dolnej, który stanowią kości miedniczne, kości części wolnej kooczyny dolnej: - kośd udowa, - kości goleni, - kości

Bardziej szczegółowo

SZKIELET KOOCZYNY GÓRNEJ

SZKIELET KOOCZYNY GÓRNEJ SZKIELET KOOCZYNY GÓRNEJ SZKIELET Szkielet kooczyny górnej dzieli się na: 1. Kości obręczy kooczyny górnej: - obojczyk, - łopatka 2. Kości części wolnej kooczyny górnej: - kośd ramienna, - kości przedramienia,

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA KOŃCZYNY DOLNEJ - OBRĘCZ MIEDNICZNA I STAW BIODROWY

MECHANIKA KOŃCZYNY DOLNEJ - OBRĘCZ MIEDNICZNA I STAW BIODROWY MECHANIKA KOŃCZYNY DOLNEJ - OBRĘCZ MIEDNICZNA I STAW BIODROWY POŁĄCZENIA OBRĘCZY KOŃCZYNY DOLNEJ Kończyna dolna wolna łączy się z tułowiem za pośrednictwem obręczy kończyny dolnej. Trzy kości obręczy kończyny:

Bardziej szczegółowo

STABILIZATORY CZYNNE POSTAWY

STABILIZATORY CZYNNE POSTAWY Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 STABILIZATORY CZYNNE POSTAWY PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU Mięśnie grzbietu dzieli się na dwie grupy: - warstwę bardziej powierzchowną stanowią mięśnie związane ze szkieletem kończyny

Bardziej szczegółowo

szkielet tułowia widok od przodu klatka piersiowa żebra mostek kręgi piersiowe kręgosłup (33-34 kręgi)

szkielet tułowia widok od przodu klatka piersiowa żebra mostek kręgi piersiowe kręgosłup (33-34 kręgi) Kości tułowia szkielet tułowia kręgosłup (33-34 kręgi) klatka piersiowa żebra mostek kręgi piersiowe widok od przodu kręgosłup czaszka odcinek szyjny C 1-7 (1-7) - (lordoza szyjna) klatka piersiowa odcinek

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE STOPY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Stopa (pes) Różnice i podobieństwa w budowie stopy i ręki

MIĘŚNIE STOPY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Stopa (pes) Różnice i podobieństwa w budowie stopy i ręki Slajd Slajd Slajd 3 MIĘŚNIE STOPY Stopa (pes) Stanowi aparat podpierający całe ciało w pozycji stojącej i podczas chodu. W związku z czynnościami stopy jej budowa znacznie różni się od budowy ręki, choć

Bardziej szczegółowo

zgięcie odwiedzenie rotacja zewnętrzna (ręka za głowę górą) rotacja wewnętrzna (ręka za plecami do łopatki)

zgięcie odwiedzenie rotacja zewnętrzna (ręka za głowę górą) rotacja wewnętrzna (ręka za plecami do łopatki) Diagnostyka wizualna barku 1. Norma ustawienia łopatki: łopatka w odległości ok 8 cm od kręgosłupa, umiejscowiona między TH2 i TH7, płasko przylegająca do klatki, zrotowana 30 st. 2. Norma ustawienia głowy

Bardziej szczegółowo

2 Taping Rehabilitacyjny - taping w rehabilitacji i sporcie

2 Taping Rehabilitacyjny - taping w rehabilitacji i sporcie Spis treści! Spis treści... l Od Autorów...5 Wstęp... 6 Taping Rehabilitacyjny...8 Filozofia plastra... 13 Ogólne zasady plastrowania...14 Wskazania... 15 Cele i możliwości tapingu... 16 Przeciwwskazania...17

Bardziej szczegółowo

Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne

Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne DATA Ćwiczenie 1 04.10.2017 SZCZEGÓŁY Regulamin zajęć. Obowiązuje nomenkatura pojęć anatomicznych w języku polskim. Podstawy anatomii.

Bardziej szczegółowo

Punkty Spustow e / Terapia M ięśniowo-

Punkty Spustow e / Terapia M ięśniowo- Punkty Spustow e / Terapia M ięśniowo- DIMITRIOS KOSTOPOULOS I KONSTANTINE RIZOPOULOS c ^ b publisfcng www.dbpublishing.pl \ Punkty Spustowe ; Terapia Mięśmowo- Powięziowa D im itrios Kostopoulos, PT,

Bardziej szczegółowo

Termin narząd ruchu obejmuje trzy działy anatomii:

Termin narząd ruchu obejmuje trzy działy anatomii: UKŁAD BIERNY RUCHU Termin narząd ruchu obejmuje trzy działy anatomii: Osteologię naukę o kościach Artrologię naukę o stawach Miologię naukę o mięśniach Tkanka kostna jest zespołem komórek kostnych i substancji

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ

MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ Slajd Slajd 2 Slajd 3 MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ Podział mięśni klatki piersiowej Wyróżnia się trzy grupy mm klatki piersiowej: mięśnie powierzchowne, mięśnie głębokie, przepona Mięśnie powierzchowne Związane

Bardziej szczegółowo

POŁĄCZENIA KOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ

POŁĄCZENIA KOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 POŁĄCZENIA KOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ Połączenia kości kończyny dolnej dzielą się na: - połączenia obręczy, - połączenia kończyny wolnej. POŁĄCZENIA OBRĘCZY KOŃCZYNY DOLNEJ Trzy kości

Bardziej szczegółowo

ANATOMIA. mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus

ANATOMIA. mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus ANATOMIA mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus Wśród nauk biologicznych, zajmujących się wszelkimi formami życia, wyróżnia się dwa podstawowe działy: morfologię, fizjologię. MORFOLOGIA - zajmuje się poznaniem

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII 07.10.2015 PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ OSTEOLOGIA, ANATOMIA JAM CIAŁA Wykład Inauguracyjny. Anatomia budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu anatomicznego. Ogólna budowa kości i ich połączeń. 14.10.2015 Biomechanika

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE GOLENI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Powięzie goleni. Na goleni wyróżnia się trzy grupy mięśni działających głównie na staw skokowogoleniowy.

MIĘŚNIE GOLENI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Powięzie goleni. Na goleni wyróżnia się trzy grupy mięśni działających głównie na staw skokowogoleniowy. Slajd Slajd Slajd MIĘŚNIE GOLENI Na goleni wyróżnia się trzy grupy mięśni działających głównie na staw skokowogoleniowy. Część z nich bierze udział w ruchach stawu kolanowego, ponieważ ich przyczepy położone

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA KRĘGOSŁUPA

MECHANIKA KRĘGOSŁUPA MECHANIKA KRĘGOSŁUPA KRZYWIZNY FIZJOLOGICZNE KRĘGOSŁUPA Prawidłowo zbudowany kręgosłup dorosłego człowieka tworzy w płaszczyźnie strzałkowej linię łamaną przypominającą sinusoidę. Odcinek krzyżowy i piersiowy

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII 12.10.2016 PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ OSTEOLOGIA, ANATOMIA JAM CIAŁA Wykład Inauguracyjny. Anatomia budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu anatomicznego. Ogólna budowa kości i ich połączeń. 19.10.2016 Biomechanika

Bardziej szczegółowo

Terapia manualna. i igłoterapia sucha punktów spustowych

Terapia manualna. i igłoterapia sucha punktów spustowych ZAGADNIENIA Terapia manualna i igłoterapia sucha punktów spustowych Podstawy układu mięśniowo-powięziowego i punktów spustowych: Anatomia i fizjologia układu mięśniowo-powięziowego: - Budowa i cytoszkielet

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA OFC.EDU.PL STRONA 1 / 7

ZAGADNIENIA OFC.EDU.PL STRONA 1 / 7 ZAGADNIENIA Podstawy układu mięśniowo-powięziowego i punktów spustowych - Anatomia i fizjologia układu mięśniowo-powięziowego: - Budowa i cytoszkielet włókna mięśniowego - Architektura śród- i okołomięśniowej

Bardziej szczegółowo

MODUŁ II. Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz Diagnostyka różnicowa wykluczająca. B. Nieurazowe: Wady kolana. 1.1 Kolano

MODUŁ II. Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz Diagnostyka różnicowa wykluczająca. B. Nieurazowe: Wady kolana. 1.1 Kolano MODUŁ II Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz 1 1. Diagnostyka różnicowa wykluczająca 1.1 Kolano 1.2 Stopa 1.3 Podstawy diagnostyki neurologicznej 1.4 Testy kliniczne i funkcjonalna B. Nieurazowe: Wady

Bardziej szczegółowo

Program zajęć z Anatomii kierunek: Położnictwo, studia stacjonarne

Program zajęć z Anatomii kierunek: Położnictwo, studia stacjonarne Program zajęć z Anatomii kierunek: Położnictwo, studia stacjonarne DATA Ćwiczenie 1 06.10.2016 Ćwiczenie 2 13.10.2016 Ćwiczenie 3 20.10.2016 SZCZEGÓŁY Regulamin zajęć. Podstawy anatomii. Mianownictwo anatomiczne.

Bardziej szczegółowo

PROGRAM KURSU. Terapia Manualna Holistyczna Tkanek Miękkich

PROGRAM KURSU. Terapia Manualna Holistyczna Tkanek Miękkich PROGRAM KURSU Terapia Manualna Holistyczna Tkanek Miękkich MODUŁ I Koncepcja Terapii Manualnej Holistycznej. Miednica, stawy biodrowe, segmenty ruchowe kręgosłupa lędźwiowego i przejścia piersiowo-lędźwiowego.

Bardziej szczegółowo

Funkcjonowanie narządu ruchu. Kinga Matczak

Funkcjonowanie narządu ruchu. Kinga Matczak Funkcjonowanie narządu ruchu Kinga Matczak Narząd ruchu zapewnia człowiekowi utrzymanie prawidłowej postawy ciała, dowolne zmiany pozycji i przemieszczanie się w przestrzeni. Ze względu na budowę i właściwości

Bardziej szczegółowo

Kinezjologiczna analiza łucznictwa

Kinezjologiczna analiza łucznictwa Treść Schemat mięśni szkieletowych Kinezjologiczna analiza łucznictwa Neuromuskularne podstawy ruchów ciała Anatomia górnych części ciała Mięśnie zaangażowane w łucznictwie Mięśnie podczas pracy 1 UTRZYMYWANIE

Bardziej szczegółowo

WYPROST staw biodrowy

WYPROST staw biodrowy www.pandm.org ZGIĘCIE staw biodrowy Suplinacyjna Stabilizacja miednicy Krętarz większy kości udowej Głowa strzałki Wzdłuż tułowia, równolegle do podłoża, skierowane do dołu pachowego Zgięcie Norma Między

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE RĘKI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Ręka (manus) Palce (digiti)

MIĘŚNIE RĘKI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Ręka (manus) Palce (digiti) Slajd Slajd Slajd MIĘŚNIE RĘKI Ręka (manus) Częścią dystalną kończyny górnej jest ręka zakończona palcami. Na ręce znajdują się małe mięśnie, które mają znaczenie dla precyzyjnych ruchów palców, natomiast

Bardziej szczegółowo

Wskaziciel środkowy obrączkowy mały kłębikiem

Wskaziciel środkowy obrączkowy mały kłębikiem MIĘŚNIE RĘKI Ręka (manus) Częścią dystalną kooczyny górnej jest ręka zakooczona palcami. Na ręce znajdują się małe mięśnie, które mają znaczenie dla precyzyjnych ruchów palców, natomiast najsilniejsze

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE UDA. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3

MIĘŚNIE UDA. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 MIĘŚNIE UDA Podział mięśni uda Mięśnie położone na udzie stanowią najsilniejszy i największy objętościowo zespół w organizmie ludzkim. Trzy grupy mięśni oddzielone są od siebie

Bardziej szczegółowo

Połączenia kości tułowia

Połączenia kości tułowia Połączenia kości tułowia Połączenia kręgosłupa z czaszką Staw szczytowo-potyliczny prawy lewy Staw szczytowo-obrotowy staw szczytowo-obrotowy pośrodkowy przedni tylny staw szczytowo-obrotowy boczny prawy

Bardziej szczegółowo

Kolokwium II: Brzuch, miednica i kończyna dolna

Kolokwium II: Brzuch, miednica i kończyna dolna Wykaz mian anatomicznych obowiązujących na zaliczeniu praktycznym z Anatomii dla Kierunku Ratownictwo Medyczne i Pielęgniarstwo 2014/15 Mięśnie brzucha m. prosty brzucha * smugi ścięgniste * pochewka m.

Bardziej szczegółowo

SZKIELET OSIOWY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3

SZKIELET OSIOWY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 SZKIELET OSIOWY Szkielet osiowy zbudowany jest z czaszki, kręgosłupa, żeber i mostka. CZASZKA (cranium) Czaszka składa się z dwóch części: tylno górnej, która stanowi czaszkę mózgową

Bardziej szczegółowo

OFC SZKOLENIE. Igłoterapia sucha. Mięśniowo-powięziowych punktów spustowych. Karol Szapel MSc PT MT CAFS CDN

OFC SZKOLENIE. Igłoterapia sucha. Mięśniowo-powięziowych punktów spustowych. Karol Szapel MSc PT MT CAFS CDN OFC SZKOLENIE Igłoterapia sucha Mięśniowo-powięziowych punktów spustowych Karol Szapel MSc PT MT CAFS CDN Struktura szkolenia 2 Cele i efekty kształcenia 2 Zagadnienia teoretyczne 3 Zagadnienia praktyczne

Bardziej szczegółowo

Objawy mięśniowe uszkodzeń nerwów rdzeniowe. PoraŜenie nie daje wyraźnych objawów mięśniowych.

Objawy mięśniowe uszkodzeń nerwów rdzeniowe. PoraŜenie nie daje wyraźnych objawów mięśniowych. splotów rdzeniowych Splot ramienny (plexus brachialis) utworzony jest przez przednie (brzuszne) gałęzie nerwów rdzeniowych, głównie od C 5 do Th 1 oraz niekiedy równieŝ przez gałęzie przednie C 4 i Th

Bardziej szczegółowo

Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ

Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ KOMPENDIUM Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ CZŁOWIEKA ć i ; 4 T m»4 TOM I Redakcja wydania II MedPharm T O M I KOMPENDIUM Z ANATOMII PRAWIDŁOWEJ CZŁOWIEKA Redakcja wydania II autorzy: Elżbieta Błaszczyk Danuta Biegańska-Dembowska

Bardziej szczegółowo

PIR poizometryczna relaksacja mięśni

PIR poizometryczna relaksacja mięśni PIR poizometryczna relaksacja mięśni Pojęcie PIR może wydawać się nam obce jednak to nic innego jak jedna z najlepszych technik rozciągania mięśni poprzez zastosowanie niewielkiego oporu. Rozciąganie to

Bardziej szczegółowo

DAT /19 Jelenia Góra r. ZAPROSZENIE

DAT /19 Jelenia Góra r. ZAPROSZENIE DAT-2601-16/19 Jelenia Góra 19.02.2019r. ZAPROSZENIE Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze zaprasza do złożenia oferty cenowej na: Dostawa pomocy dydaktycznych (modele anatomiczne) dla Karkonoskiej

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIE PRASKIEJ SZKOŁY MEDYCYNY MANUALNEJ: TERAPIA MANUALNA PROGRAM SZKOLENIA:

SZKOLENIE PRASKIEJ SZKOŁY MEDYCYNY MANUALNEJ: TERAPIA MANUALNA PROGRAM SZKOLENIA: SZKOLENIE PRASKIEJ SZKOŁY MEDYCYNY MANUALNEJ: TERAPIA MANUALNA PROGRAM SZKOLENIA: Moduł I A : techniki tkanek miękkich, techniki relaksacji mięśni. Cel modułu: uczestnicy szkolenia poznają techniki diagnostyczno

Bardziej szczegółowo

ATLAS ANATOMII PALPACYJNEJ 2. Kończyna dolna

ATLAS ANATOMII PALPACYJNEJ 2. Kończyna dolna ATLAS ANATOMII PALPACYJNEJ 2 Kończyna dolna BADANIE MANUALNE POWŁOK Kończyna dolna Z języka francuskiego tłumaczyła Joanna Józefowicz-Pacuła WARSZAWA WYDAWNICTWO LEKARSKIE PZWL SPIS TREŚCI Wprowadzenie...

Bardziej szczegółowo

POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA

POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA KRĘGOSŁUP (columna vertebralis) Kręgosłup nie jest sztywnym słupem kostnym składa się z kręgów zrośniętych ze sobą w odcinkach krzyżowym i guzicznym oraz ruchomych połączeo w części

Bardziej szczegółowo

Układ szkieletowy Iza Falęcka

Układ szkieletowy Iza Falęcka Układ szkieletowy Iza alęcka Zaznacz podpunkt, w którym nie wymieniono kości krótkich. a) kość łokciowa, kość miednicza, rzepka b) kość krzyżowa, paliczki, łopatka c) kość nadgarstka, kręgosłup, kość śródręcza

Bardziej szczegółowo

Biomechanika człowieka i kinematyka stawu kolanowego

Biomechanika człowieka i kinematyka stawu kolanowego Biomechanika człowieka i kinematyka stawu kolanowego Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. Terminologia 2. Wstęp do

Bardziej szczegółowo

Podstawy anatomii funkcjonalnej.

Podstawy anatomii funkcjonalnej. Podstawy anatomii funkcjonalnej. Zestawienie czynnościowe mięśni kończyny górnej. Staw ramienny i stawy obojczyka Ruchy kończyny górnej, jako całości odbywają się w stawach: ramiennym, barkowo-obojczykowym

Bardziej szczegółowo

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka Adam Zborowski ATLAS anatomii człowieka Kraków 2007 SPIS TREŚCI schemat komórki ludzkiej...12 rodzaje komórek...13 składniki komórkowe krw i... 14 rodzaje komórek...15 rodzaje nabłonków jednowarstwowych...

Bardziej szczegółowo

Harmonogram zajęć z przedmiotu Anatomia prawidłowa. dla studentów WNoZ Kierunek Fizjoterapia. w roku akademickim 2019/2020

Harmonogram zajęć z przedmiotu Anatomia prawidłowa. dla studentów WNoZ Kierunek Fizjoterapia. w roku akademickim 2019/2020 Harmonogram zajęć z przedmiotu Anatomia prawidłowa dla studentów WNoZ Kierunek Fizjoterapia w roku akademickim 2019/2020 Kryteria zaliczenia przedmiotu Anatomia prawidłowa dla studentów WNoZ Kierunek Fizjoterapia

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Rozdział 1 Bark 1. Rozdział 2 Kość ramienna 73. Rozdział 3 Staw łokciowy 111. Słowo wstępne XXV

Spis treści. Rozdział 1 Bark 1. Rozdział 2 Kość ramienna 73. Rozdział 3 Staw łokciowy 111. Słowo wstępne XXV Spis treści Słowo wstępne XXV Rozdział 1 Bark 1 Dostęp przedni do obojczyka 2 Dostęp przedni do stawu ramiennego 4 Anatomia praktyczna dostępu przedniego do stawu ramiennego 17 Dostęp przednio-boczny do

Bardziej szczegółowo

ŚCIANY KLATKI PIERSIOWEJ 2.3.1.2 ŻEBRA

ŚCIANY KLATKI PIERSIOWEJ 2.3.1.2 ŻEBRA 133 2.3.1.2 ŻEBRA U człowieka występuje 12 par żeber. Są to długie, płaskie i wygięte listwy kostne, zwane też kośćmi żebrowymi. Z przodu ich przedłużeniami są chrząstki żebrowe. Tylny koniec żebra (costa)

Bardziej szczegółowo

OSTEOPATIA GINEKOLOGICZNA OSTEOPATA EWELINA TYSZKO-BURY

OSTEOPATIA GINEKOLOGICZNA OSTEOPATA EWELINA TYSZKO-BURY OSTEOPATIA GINEKOLOGICZNA OSTEOPATA EWELINA TYSZKO-BURY MIEDNICA- budowa Żródło: grafika google MIEDNICA- kość biodrowa TRZON KOŚCI BIODROWEJ- stanowi część panewki stawu biodrowego (ok 2/5 panewki) TALERZ

Bardziej szczegółowo

MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ

MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ MM OBRĘCZY MM RAMIENIA PODZIAŁ CZYNNOŚCIOWY MIĘŚNI Do szkieletu obręczy kończyny górnej, łopatki i obojczyka, a także nawet do kości ramiennej dochodzą mięśnie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1 Wprowadzenie... 1

Spis treści. 1 Wprowadzenie... 1 Spis treści 1 Wprowadzenie... 1 2 Podstawy... 5 Terminologia... 5 Fizyczne właściwości tkanki łącznej.. 6 Znaczenie modelu tensegrycznego... 7 Plastyczność podatność na odkształcanie tkanki łącznej...

Bardziej szczegółowo

tel:

tel: Miniaturowy model obręczy barkowej z więzadłami i przekrojem Nr ref: MA01828 Informacja o produkcie: Minaturowy model obręczy barkowej z więzadłami i przekrojem Wykonany w pomniejszniu (ok. 50% wymiarów

Bardziej szczegółowo

Podział mięśni uda przywodziciele prostowniki zginacze Prostowniki

Podział mięśni uda przywodziciele prostowniki zginacze Prostowniki MIĘŚNIE UDA Podział mięśni uda Mięśnie położone na udzie stanowią najsilniejszy i największy objętościowo zespół w organizmie ludzkim. Trzy grupy mięśni oddzielone są od siebie silnymi przegrodami międzymięśniowymi:

Bardziej szczegółowo

OSTEOLOGIA. Małżowina nosowa dolna Kość łzowa Kość nosowa

OSTEOLOGIA. Małżowina nosowa dolna Kość łzowa Kość nosowa 1 OSTEOLOGIA Kość potyliczna Otwór wielki Część podstawna Stok Guzek gardłowy Część boczna Łuska potyliczna Kłykieć potyliczny Kanał kłykciowy Kanał nerwu podjęzykowego Dół kłykciowy Guzowatość potyliczna

Bardziej szczegółowo

Szkielet osiowy zbudowany jest z czaszki, kręgosłupa, żeber i mostka.

Szkielet osiowy zbudowany jest z czaszki, kręgosłupa, żeber i mostka. SZKIELET OSIOWY Szkielet osiowy zbudowany jest z czaszki, kręgosłupa, żeber i mostka. CZASZKA (cranium) Czaszka składa się z dwóch części: tylno górnej, która stanowi czaszkę mózgową i przednio dolnej,

Bardziej szczegółowo

Anatomia i Fizjologia. Akademia Mistrzostwa Sportowego Rekreacji i Turystyki we Wrocławiu

Anatomia i Fizjologia. Akademia Mistrzostwa Sportowego Rekreacji i Turystyki we Wrocławiu Anatomia i Fizjologia Akademia Mistrzostwa Sportowego Rekreacji i Turystyki we Wrocławiu Osie i Płaszczyzny Układ kostny Układ mięśniowy Fizjologia Płaszczyzny ciała Płaszczyzny ciała Wyróżniamy 3 płaszczyzny:

Bardziej szczegółowo

METODYKA MASAŻU KLASYCZNEGO. mgr fizjoterapii Aleksandra Bartkiewicz

METODYKA MASAŻU KLASYCZNEGO. mgr fizjoterapii Aleksandra Bartkiewicz METODYKA MASAŻU KLASYCZNEGO mgr fizjoterapii Aleksandra Bartkiewicz Poszczególne grupy mięśniowe dzielą się na mięśnie: - mięśnie głowy i szyi - kończyny górnej - kończyny dolnej - grzbietu, - klatki

Bardziej szczegółowo

UKŁADY NARZĄDÓW U CZŁOWIEKA

UKŁADY NARZĄDÓW U CZŁOWIEKA UKŁADY NARZĄDÓW U CZŁOWIEKA 1. Układy narządów: szkieletowy stawowy mięśniowy pokarmowy oddechowy moczowy płciowy dokrewny (gruczoły wydzielania wewnętrznego) sercowo naczyniowy chłonny nerwowy narządów

Bardziej szczegółowo

mgr Grzegorz Witkowski Układ szkieletowy

mgr Grzegorz Witkowski Układ szkieletowy mgr Grzegorz Witkowski Układ ruchowy Kości Połączenia kości ścisłe (więzozrost, chrząstkozrost, kościozrost) wolne (stawy) Mięśnie Kości Kości tworzy tkanka kostna tkanka łączna składająca się z: Substancji

Bardziej szczegółowo

5dni / 35godzin (7h zajęć / 1h na lunch w sumie 8h dziennie) pon-pt; godz. 09:00-17:00

5dni / 35godzin (7h zajęć / 1h na lunch w sumie 8h dziennie) pon-pt; godz. 09:00-17:00 William Huhn Method - Advanced Clinical Trigger Point From Understanding to Implementing [ Od zrozumienia do realizacji ] TRIGGER POINT COURSE - www.rehabilitacja-warszawa.pl Punkty spustowe - kurs w Warszawie

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Część ogólna I. ROZWÓJ POŁĄCZEŃ KOŚCI 9

SPIS TREŚCI. Część ogólna I. ROZWÓJ POŁĄCZEŃ KOŚCI 9 Przedmowa PRZEDMOWA Nauka o budowie połączeń kości i więzadłach zwana arthrologiąi syndesmologią" stanowi dział anatomii stosunkowo mało akcentowany w ramach nauczania tego przedmiotu. Sama nazwa łacińska

Bardziej szczegółowo

rok szkolny 2012/2013

rok szkolny 2012/2013 Projekt Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkół podstawowych W zdrowym ciele proste plecy Realizator Hanna Antoń Termin 20 XI 2012r. - Liczba godzin 60 rok szkolny 2012/2013

Bardziej szczegółowo

SPECJALISTYCZNE ZABIEGI LEKARSKIE I PIELĘGNIARSKIE. Dobieranie szkieł kontaktowych. Wstrzyknięcie podspojówkowe. Zabiegi na przewodach łzowych

SPECJALISTYCZNE ZABIEGI LEKARSKIE I PIELĘGNIARSKIE. Dobieranie szkieł kontaktowych. Wstrzyknięcie podspojówkowe. Zabiegi na przewodach łzowych Badanie pola widzenia Badanie refrakcji okulistyczny Gonioskopia Tonografia Dobieranie szkieł kontaktowych Elektroretinografia Badanie GDx Wstrzyknięcie podspojówkowe i na przewodach łzowych Usunięcie

Bardziej szczegółowo

PROGRAM GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ na rok szkolny 2010/2011

PROGRAM GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ na rok szkolny 2010/2011 PROGRAM GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ na rok szkolny 2010/2011 ZADANIA OGÓLNE: 1. Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy ciała. 2. Niedopuszczenie do powstania wad postawy ciała, gdy zaistnieją warunki sprzyjające

Bardziej szczegółowo

SPECJALISTYCZNA OPIEKA LEKARSKA

SPECJALISTYCZNA OPIEKA LEKARSKA WIZYTA Alergolog Chirurg klatki piersiowej Chirurg naczyniowy Chirurg onkologiczny Choroby zakaźne Dermatolog Diabetolog Endokrynolog Gastroenterolog Hematolog Nefrolog Neurochirurg Neurolog Onkolog Ortopeda

Bardziej szczegółowo

1. Zaznacz w poniższych zdaniach określenia charakteryzujące układ ruchu. (0 1)

1. Zaznacz w poniższych zdaniach określenia charakteryzujące układ ruchu. (0 1) Sprawdzian a Imię i nazwisko Klasa Liczba punktów Ocena Test podsumowujący dział X Ruch Masz przed sobą test składający się z 15 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwych do uzyskania.

Bardziej szczegółowo

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS Załącznik nr do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Edu Plus zatwierdzonych uchwałą 0/04/03/204 Zarządu InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group z dnia 04.03.204 r. I. USZKODZENIA GŁOWY. ZŁAMANIE KOŚCI POKRYWY

Bardziej szczegółowo

ANATOMIA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37.

ANATOMIA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. ANATOMIA 1. Kręgi zaliczane są do kości: 2. Kręgi lędźwiowe nie posiadają: 3. W obrębie kręgosłupa nie występują: 4. Szkielet kręgosłupa zbudowany jest z: 5. W obrębie kręgosłupa występują połączenia:

Bardziej szczegółowo

HACCP 2.0 opis produktu 2.1 Półtusza wieprzowa klasy S Zakład Ubojowy Bogdan Grabiec i Wspólnicy 34-608 Kamienica 438

HACCP 2.0 opis produktu 2.1 Półtusza wieprzowa klasy S Zakład Ubojowy Bogdan Grabiec i Wspólnicy 34-608 Kamienica 438 2.0 opis produktu 2.1 Półtusza wieprzowa klasy S Opis Warunki Okres PN-91/A-82001 Mięso w tuszach, półtuszach i ćwierćtuszach Wraz ze zmianami PN-A- 82001/A1:1995, PN-A-82001/A2:1996 Połowa półtuszy ze

Bardziej szczegółowo

Urazy i uszkodzenia w sporcie

Urazy i uszkodzenia w sporcie Artur Dziak, Samer Tayara Urazy i uszkodzenia w sporcie Kraków Artur Dziak, Samer Tayara Urazy i uszkodzenia w sporcie Wydawnictwo Kasper Kraków Spis treści 5 Spis treści Przedmowa... 3 Wstęp...11 I. Specyfika

Bardziej szczegółowo

ĆWICZĘ ODDYCHAM ODPOCZYWAM

ĆWICZĘ ODDYCHAM ODPOCZYWAM DR N. MED. MAŁGORZATA RAKOWSKA-MUSKAT ĆWICZĘ ODDYCHAM ODPOCZYWAM AUTOTERAPIA DYSFUNKCJI NARZĄDU RUCHU W KONCEPCJI TERAPII MANUALNEJ HOLISTYCZNEJ ANDRZEJA RAKOWSKIEGO DEDYKUJĘ MOJEJ MAMIE spis treści płyty

Bardziej szczegółowo

A.l. KAPANDJI URBAN&PARTNER A MAI OMIA FUNKCJONALNA STAWÓW. Redakcja wydania I polskiego RAFAŁ GNAT

A.l. KAPANDJI URBAN&PARTNER A MAI OMIA FUNKCJONALNA STAWÓW. Redakcja wydania I polskiego RAFAŁ GNAT A.l. KAPANDJI E L S E V 1 E R URBAN&PARTNER A MAI OMIA FUNKCJONALNA STAWÓW Redakcja wydania I polskiego RAFAŁ GNAT ANATOMIA FUNKCJONALNA Tom 1 Kończyna górna A.l. KA NDJI Słowo wstępne: Profesor Raoul

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie 13

Spis treści. Wprowadzenie 13 Spis treści Wprowadzenie 13 Badanie klatki piersiowej 21 Klatka piersiowa - projekcja boczna (pionowa wiązka promieni 24 Klatka piersiowa - projekcja grzbietowo-brzuszna 26 Klatka piersiowa - projekcja

Bardziej szczegółowo

Strony i kierunki ciała

Strony i kierunki ciała Osteologia, artrologia, syndesmologia, miologia Strony i kierunki ciała Doogonowy (tylny) Doczaszkowy (przedni) Grzbietowy (górny) Brzuszny (dolny) Dłoniowy (stopowy / podeszwowy) Bliższy (proksymalny)

Bardziej szczegółowo