Stan czystości wód w województwie lubuskim na podstawie badań WIOŚ

Transkrypt

1 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze Stan czystości wód w województwie lubuskim na podstawie badań WIOŚ Sława, 9 czerwca 2015 r.

2

3 Ogółem na terenie województwa znajduje się 418 cieków istotnej wielkości, których łączna długość wynosi 4600 km. Województwo lubuskie, a zwłaszcza jego część północna, cechuje się stosunkowo wysokim współczynnikiem jeziorności, wynoszącym około 1% powierzchni województwa. Największe jezioro województwa - Sławskie o powierzchni 817 ha. Najgłębsze jezioro województwa - Trześniowskie o głębokości 58 m.

4 "...woda nie jest produktem handlowym takim jak każdy inny, ale raczej dziedziczonym dobrem, które musi być chronione, bronione i traktowane jako takie..." Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60/WE (RDW) z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej jest wynikiem wieloletnich prac Wspólnot Europejskich zmierzających do lepszej ochrony wód poprzez wprowadzenie wspólnej europejskiej polityki wodnej, opartej na przejrzystych, efektywnych i spójnych ramach legislacyjnych. Zobowiązuje państwa członkowskie do racjonalnego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych w myśl zasady zrównoważonego rozwoju. Cel: osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku. Cel wynika z wprowadzenia do polityki zasady zrównoważonego rozwoju i dotyczy: zaspokojenia zapotrzebowania na wodę ludności, rolnictwa i przemysłu, promowania zrównoważonego korzystania z wód, ochrony wód i ekosystemów znajdujących się w dobrym stanie ekologicznym, poprawy jakości wód i stanu ekosystemów zdegradowanych działalnością człowieka, zmniejszenia zanieczyszczenia wód podziemnych, zmniejszenia skutków powodzi i suszy. Transpozycja przepisów RDW do prawodawstwa polskiego nastąpiła przede wszystkim poprzez ustawę Prawo wodne, poprzez ustawę Prawo ochrony środowiska oraz ustawę o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków wraz z aktami wykonawczymi do tych ustaw rok - Aktualizacja planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy oraz programu wodno-środowiskowego kraju (co 6 lat od daty pierwszej publikacji) 2015/2021/ Osiągnięcie dobrego stanu wód i dobrego potencjału (derogacje)

5 Jakość wód na terenie województwa lubuskiego jest wynikiem presji związanej z poborem wody, odprowadzaniem do wód ścieków komunalnych oraz dopływem zanieczyszczeń z tzw. źródeł przestrzennych. Zużycie wody w gospodarstwach domowych Różnica pomiędzy odsetkiem ludności korzystającej z wodociągu i z kanalizacji

6 Liczba ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków w 2013 roku - 71% ogółu ludności województwa. Występują duże dysproporcje wskaźnika między miastami (93%) i wsiami (32%). Dysproporcje pomiędzy powiatami: obok powiatów oczyszczających ścieki, prawie w 100%, istnieją również takie, gdzie nie odprowadza ścieków do oczyszczalni 50% ludności. Oczyszczalnia ścieków w Ciborzu Przepompownia ścieków Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczby ludności

7 oczyszczalnia ścieków w Krośnie Odrzańskim W ostatnim czasie obserwuje się budowę nowych oczyszczalni ścieków, modernizację już istniejących oraz budowa zbiorczych systemów kanalizacyjnych obejmujących swym zasięgiem coraz więcej obszarów wiejskich. Ścieki przemysłowe i komunalne oczyszczane w % ścieków wymagających oczyszczania

8 dam 3 Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczania odprowadzone do wód lub do ziemi w ciągu roku Ścieki oczyszczane biologicznie i z podwyższonym usuwaniem biogenów w % ścieków ogółem

9 Zużycie nawozów mineralnych (NPK) oraz wapniowych na 1 ha użytków rolnych Ładunki zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu

10 Schemat oceny stanu JCW Schemat klasyfikacji stanu ekologicznego El. biolog. osiągnęły bardzo dobry stan ekologiczny (I klasa SE) TAK Wskaźniki fiz.chem. oraz specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne osiągnęły I klasę SE TAK Warunki hydromorfologiczne osiągnęły bardzo dobry stan ekologiczny (I klasa SE) TAK Bardzo dobry stan ekologiczny NIE NIE Elementy biologiczne osiągnęły dobry stan ekologiczny (II klasa SE) TAK Wskaźniki fizykochemiczne oraz specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne osiągnęły II klasę SE TAK NIE Dobry stan ekologiczny NIE NIE Wymogi dla dobrego stanu JCWP występującej na obszarze chronionym El. biol. osiągnęły stan ekologiczny poniżej dobrego TAK umiarkowany stan ekologiczny (III klasa SE) TAK Umiarkowany stan ekologiczny NIE słaby stan ekologiczny (IV klasa SE) TAK Słaby stan ekologiczny NIE zły stan ekologiczny (V klasa SE) TAK Zły stan ekologiczny

11 Elementy biologiczne makrofity ichtiofauna fitoplankton pobór makrobezkręgowców fitobentos

12 W latach przebadano: 107 jednolitych części wód rzecznych. Stan ekologiczny większości rzek był umiarkowany. Ołobok Najczęściej przekroczenia granicznych wartości określonych dla II klasy jakości wód powierzchniowych występowały w przypadku makrobezkręgowców, ogólnego węgla organicznego oraz w przypadku substancji biogennych.

13 Odra powyżej Nowej Soli

14 Obrzyca m. Sadowa

15

16 Dla większości badanych rzek obserwuje się systematyczną poprawę badanych wskaźników

17 Obra m. Trzciel Przekroczenia średniorocznych wartości sumy wskaźników: benzo(g,h,i)perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu

18 zły Stan większości przebadanych jednolitych części wód rzek - zły. Warta i Noteć m. Santok

19 Nysa Łużycka - Gubin Nysa Łużycka Żarki Wielkie

20 Odra - Kostrzyn Nysa Łużycka poniżej Gubina Odra Kostrzyn azot ogólny fosfor ogólny BZT 5

21 Czernica - Sława

22 Jezioro Ostrowiec W latach przebadanych zostało 56 jezior. Stan ekologiczny większości jezior - dobry. Najczęściej przekroczenia granicznych wartości określonych dla II klasy jakości wód powierzchniowych występowały w przypadku fitoplanktonu, makrofitów oraz przeźroczystości.

23 Zły stan chemiczny związany jest z przekroczeniami takich wskaźników jak: suma benzo(g,h,i)perylenu oraz indeno(1,2,3-cd)pirenu. Jezioro Lubiąż

24 Jezioro Trześniowskie Stan większości jednolitych części wód jezior - zły.

25

26 Jezioro Tarnowskie Duże Jezioro Głębokie k. Międzyrzecza

27 Jezioro Sławskie

28 Najważniejsze problemy i zagrożenia to: konieczność kompleksowego rozwiązania gospodarki wodno-ściekowej, szczególnie na terenach wiejskich, zanieczyszczenia napływające z obszarów sąsiednich: Dolny Śląsk, Wielkopolska, Niemcy, Zachodniopomorskie, odprowadzanie do wód ścieków komunalnych i przemysłowych, niewłaściwe użytkowanie urządzeń wodnych, konserwacja rowów, kanałów, niewłaściwe prowadzenie upraw, nawożenia i hodowli zwierząt, rolnicze wykorzystanie osadów, nawożenie organiczne z ferm wielkoprzemysłowych, nieprzestrzeganie warunków zawartych w pozwoleniach wodnoprawnych, budowle poprzeczne na ciekach, intensywne użytkowanie rekreacyjne i zabudowa linii brzegowej, niekontrolowane i nielegalne zrzuty ścieków, transport śródlądowy, eksploatacja kruszywa. Konserwacja rowów - Kanał Obrzycki Transport śródlądowy po Odrze Elektrownia wodna Bledzew na Obrze Transport śródlądowy po Odrze Eksploatacja kruszywa na Bobrze w Nowogrodzie Bobrzańskim Elektrownia na Bobrze w Gryżycach

29 Zdarzenie na drodze Zanieczyszczenie cieku Zakwit sinic Śnięcie ryb Zbieranie substancji rozlanej wskutek wypadku Zanieczyszczenie kanału Gęśnik w Zielonej Górze

30 Dziękuję za uwagę! Przemysław Susek Naczelnik Wydziału Monitoringu Środowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze p.susek@zgora.pios.gov.pl