SCI = Spinal Cord Injury

Transkrypt

1 URAZ KRĘGOSŁUPA W WODZIE AUTOR: Eryk Kresa - Instruktor WOPR nr 1018 SCI = Spinal Cord Injury

2 patofizjologia / urazy towarzyszące uraz głowy / objawy neurologiczne / ciśnienie śródczaszkowe / pozycja transportowa / bezruch / ciągła ocena stanu neurologicznego i ogólnego poszkodowanego /

3 CHARAKTERYSTYKA NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANEJ SYTUACJI RATUNKOWEJ LICZBA WYPADKÓW - w Polsce ok. 800 wypadków rocznie - na świecie, w milionowej populacji ludzi dochodzi rocznie do urazów - średni odsetek wypadków zaistniałych w wyniku skoku do wody wynosi 10,6% (grupa urazów sportowych lub upadków z wysokości)

4 CHARAKTERYSTYKA NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANEJ SYTUACJI RATUNKOWEJ OKOLICZNOŚCI WYPADKÓW - najczęstszą przyczyną urazów na pływalniach są skoki do wody - 66 % wszystkich urazów kręgosłupa związanych z działalnością sportową odnosi się do urazów wynikłych podczas uprawiania sportów wodnych. Natomiast spośród tych, 62 % ma miejsce w wyniku skoków do wody. - najczęściej do SCI dochodzi w wodzie płytkiej o głębokości 1,5 m lub mniejszej (mniejsze ryzyko występuje w wodzie o głębokości poniżej 0,6 m) Odczucie bezpieczeństwa skoku, budowane przez skoczka na podstawie wrażenia wzrokowego podczas oceny minimalnej głębokości przejrzystej wody pozwalającej na oddanie bezpiecznego skoku jest mylące

5 CHARAKTERYSTYKA NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANEJ SYTUACJI RATUNKOWEJ OKOLICZNOŚCI WYPADKÓW... - mężczyźni ulegają obrażeniom kręgosłupa w wodzie 5-6-krotnie częściej niż kobiety - są to osoby w wieku średnio:16-30 lat - czynnikiem istotnie wpływającym na wzrost liczby urazów kręgosłupa w wodzie jest stan upojenia alkoholowego poszkodowanego - najczęściej do wypadków dochodzi nad wodą w miejscach znanych poszkodowanemu - do SCI w wodzie dochodzi ponad dwukrotnie częściej w mieście (14.9%) niż na wsi (6,9%) - większość uszkodzeń kręgosłupa w wodzie ma miejsce w sezonie letnim oraz w okresie weekendów

6 CHARAKTERYSTYKA NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANEJ SYTUACJI RATUNKOWEJ OKOLICZNOŚCI WYPADKÓW... - w około 76% przypadków zanotowano brak widocznej informacji na temat głębokości wody a w 87% znaków ostrzegawczych

7 CHARAKTERYSTYKA NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANEJ SYTUACJI RATUNKOWEJ STAN KLINICZNY POSZKODOWANEGO - większość urazów w środowisku wodnym daje kliniczny obraz tetraplegii 52 % oraz paraplegii 41 % (składowa psychologiczna) - mniej niż 1% przypadków klinicznych wykazuje poprawę stanu neurologicznego!!! - najczęstszym mechanizmem zgonu w wyniku urazu kręgosłupa w wodzie jest UTONIĘCIE!!! >>... dostosowanie algorytmu postępowania resuscytacyjnego. Natomiast proces ratowania przed utonięciem może prowadzić do traumatologicznych powikłań, już po fakcie wystąpienia urazu. Brak jest dowodów na konieczność wystąpienia takich powikłań w związku z prowadzonymi czynnościami ratunkowymi!!!

8 Literatura: Cripps R. A., Australian Institute of Health and Welfare - Canberra, Spinal cord injury, Australia , Injury Research and Statistics Series, Number 29, Demas S., Sports-related spinal cord injuries, Oklahoma: , Europejska Rada Resuscytacji, Wytyczne resuscytacji krążeniowo-oddechowej, Kiwierski J., Epidemiologia urazów kręgosłupa, Prewencja i rehabilitacja nr 3/9, World Health Organization, G uidelines for safe recreational water environments, Volume 2: Swimming pools and similar environments, National Spinal Cord Injury Statistical Center - Birmingham, Alabama - SCI, Facts and Figures at a Glance, 2006.

9 PROCEDURY POSTĘPOWANIA CZYNNIKI STAŁE / CZYNNIKI ZMIENNE >>... mnogość rozwiązań ~ ZAMYSŁ...

10 ROZPOZNANIE SYTUACJI ZAGROŻENIA!!! ALARM!!! WEZWANIE POMOCY DOTARCIE DO POSZKODOWANEGO WODA GŁĘBOKA ( sprzęt ) TRANSPORT NA WODĘ PŁYTKĄ* ( stabilizacja manualna ) WODA PŁYTKA OCENA PARAMETRÓW ŻYCIOWYCH przytomność / oddech ODDECH PRAWIDŁOWY PRIORYTET PRECYZYJNA STABILIZACJA oraz EWAKUACJA ze strefy zagrożenia ODDECH NIEPRAWIDŁOWY PRIORYTET CZAS EWAKUACJI W MIEJSCE BEZPIECZNE + RKO KWALIFIKOWANA POMOC MEDYCZNA UNIWERSALNY ALGORYTM POSTĘPOWANIA RATUNKOWEGO W SYTUACJI URAZU KRĘGOSŁUPA W WODZIE

11 PROCEDURA POSTĘPOWANIA CZYNNIKI STAŁE >> ocena parametrów życiowych następuje przed ewakuacją poszkodowanego z wody... stan poszkodowanego determinuje priorytet akcji ratunkowej!!! >> prowadzenie pośredniego masażu serca w wodzie jest nieefektywne i niezalecane (ILS)!!! >> decyzja o podaży oddechów ratunkowych na wodzie głębokiej, warunkowana jest: - poziomem przygotowania sprawnościowego i technicznego ratownika - dostępnością sprzętu poprawiającego pływalność (pas rat., deska, płetwy, koło,...) >> prowadzenie sztucznej wentylacji w wodzie płytkiej jest zalecane nawet w sytuacji przeprowadzenia procedury przez jednego ratownika, pozbawionego sprzętu!!!

12 PROCEDURA POSTĘPOWANIA CZYNNIKI ZMIENNE Do zmiennych wpływających na charakterystykę sytuacji ratunkowej związanej z ewakuacją poszkodowanego z podejrzeniem urazu kręgosłupa z wody możemy zaliczyć: GŁĘBOKOŚĆ WODY - woda głęboka >> taka, która nie pozwala ratownikowi oprzeć stóp o dno w trakcie prowadzenia akcji ratunkowej - woda płytka >> taka, która pozwala ratownikowi oprzeć stopy o dno i w swobodny sposób wykonywać czynności manualne przy poszkodowanym

13 PROCEDURA POSTĘPOWANIA CZYNNIKI ZMIENNE Rodzaj brzegu akwenu wodnego, na który ma nastąpić ewakuacja poszkodowanego: >> BRZEG WYSOKI - dosiężny, będący powyżej lustra wody np. wysoka krawędź pływalni, burta łodzi ratunkowej, pomost... >> BRZEG PŁASKI - będący na poziomie lustra wody - nie pozwalający na swobodne wyjście ratownika z wody (np. przelewowa krawędź basenu) >> BRZEG PŁASKI - pozwalający na swobodne wyjście z wody ratownikowi (np. łagodnie nachylone dno zbiornika naturalnego lub sztucznego, schody zejściowe do niecki pływalni) >> PRZESZKODY na powierzchni wody...

14 Liczba ratowników w zespole: >> 1... >> 2! PROCEDURA POSTĘPOWANIA CZYNNIKI ZMIENNE >> 3-4 / więcej...

15 PROCEDURA POSTĘPOWANIA CZYNNIKI ZMIENNE Dostępność specjalistycznego sprzętu ortopedycznego: >> zespół wyposażony kompletnie: - deska ortopedyczna z zestawem pasów i stabilizatorem - kołnierz ortopedyczny - pasy ratunkowe Węgorz >> zespół pozbawiony sprzętu.

16 PROCEDURA POSTĘPOWANIA CZYNNIKI ZMIENNE STAN POSZKODOWANEGO >> przytomny >> nieprzytomny, z zachowanym prawidłowym oddechem (bez wskazań do resuscytacji) >> nieprzytomny, pozbawiony prawidłowego oddechu (ze wskazaniami do resuscytacji)... ustalenie priorytetu postępowania ratunkowego!!!

17 ~ WNIOSEK ~ >> wysoki stopień złożoności prowadzonych czynności oraz mnogość i różnorodność scenariuszy wypadków, prowokuje następujące rozumowanie: Niemożliwe jest stworzenie PROSTEGO, UNIWERSALNEGO ALGORYTMU postępowania ratunkowego w odniesieniu do wszystkich wariantów sytuacyjnych!... w zależności od czynników zmiennych, należy w bezpośrednim odniesieniu do danych warunków pełnienia dyżuru, stosować adekwatne procedury.... należy szkolić zespół ratowniczy w realnych warunkach pełnienia codziennego dyżuru.

18 ROZPOZNANIE SYTUACJI ZAGROŻENIA!!! ALARM!!! WEZWANIE POMOCY DOTARCIE DO POSZKODOWANEGO WODA GŁĘBOKA ( sprzęt ) TRANSPORT NA WODĘ PŁYTKĄ* ( stabilizacja manualna ) WODA PŁYTKA OCENA PARAMETRÓW ŻYCIOWYCH przytomność / oddech ODDECH PRAWIDŁOWY PRIORYTET PRECYZYJNA STABILIZACJA oraz EWAKUACJA ze strefy zagrożenia ODDECH NIEPRAWIDŁOWY PRIORYTET CZAS EWAKUACJI W MIEJSCE BEZPIECZNE + RKO KWALIFIKOWANA POMOC MEDYCZNA UNIWERSALNY ALGORYTM POSTĘPOWANIA RATUNKOWEGO W SYTUACJI URAZU KRĘGOSŁUPA W WODZIE

19 SPECJALISTYCZNY SPRZĘT ORTOPEDYCZNY

20 NOSZE RATUNKOWE typu DESKA

21 SYSTEM PASÓW

22 KOŁNIERZ ORTOPEDYCZNY

23 STABILIZATOR

24

25

26

27

28 PASY RATUNKOWE Węgorz

29 POZYCJA TRANSPORTOWA... >> leżąca z lekką elewacją tułowia!!! POSZKODOWANEGO URAZOWEGO PRZENOSIMY TYLKO RAZ!!! TLENOTERAPIA! Komfort termiczny oraz psychiczny

30 URAZ KRĘGOSŁUPA W WODZIE SCI = Spinal Cord Injury AUTOR: Eryk Kresa - Instruktor WOPR nr 1018