Niedoskonałości prawodawstwa w zakresie infrastruktury liniowej w praktyce Gazoprojektu Wrocław 15 styczeń 2010

Transkrypt

1 Niedoskonałości prawodawstwa w zakresie infrastruktury liniowej w praktyce Gazoprojektu Wrocław 15 styczeń 2010 Dariusz MoŜejko Daniel Hawryłkiewicz

2 Plan prezentacji: Cel Obecnie obowiązuj zujące w RP prawodawstwo NajwaŜniejsze akty prawne dla inwestycji liniowych Obszary niedoskonałości prawodawstwa Przykłady

3 CEL Wskazanie obszarów prawa polskiego mającego znaczący wpływ na realizację infrastruktury technicznej przy koniecznych do spełnienia standardach i wymaganiach europejskich. Mimo wspólnej realizacji zadań z zakresu infrastruktury gazowniczej przez organy państwowe, samorządowe oraz inwestorów na kaŝdym z etapów realizacji, rozpoczynając od procesu przygotowania, aŝ do końcowej fazy napotyka się problemy związane z Niedoskonałością prawodawstwa w zakresie infrastruktury liniowej co zostanie w dalszej części prezentacji przykładowo wykazane.

4 Plany rozwojowe dotyczące inwestycji gazowniczych w Polsce PGNiG S.A. realizuje inwestycje związane z zagospodarowaniem nowych złóŝ. Spółki Dystrybucyjne naleŝące do Grupy Kapitałowej PGNiG S.A. przewidujące rozwój infrastruktury gazowej na obszarze swojej działalności OGP GAZ-SYSTEM S.A. przewidujący wybudowanie do roku 2015 ok km gazociągów przesyłowych wysokiego ciśnienia Spółki Dystrybucyjne naleŝące do Grupy Kapitałowej PGNiG S.A. przewidujące rozwój infrastruktury gazowej na obszarze swojej działalności Spółki gazownicze z poza Grupy Kapitałowej PGNiG S.A. które równieŝ zainteresowane są podłączeniem nowych odbiorców EWE Polska, VNG Polska, inne EuRoPol GAZ S.A. planuje sukcesywną rozbudowę I nitki gazociągu tranzytowego, co moŝe zaowocować w 10 letniej perspektywie inwestycją liniową o długości ok 700 km

5

6 Celem planowanych procesów inwestycyjnych są głównie zapewnienie bezpieczeństwa rynku i przesyłu gazu zapewnienie świadczenia usług przesyłowych dla nowych podmiotów zwiększenie przepustowości sieci i podłączenie nowych podmiotów Jest to zgodne z projektem Polityki energetycznej do 2030 roku, który wskazuje podstawowe kierunki dla polskiej energetyki: poprawę efektywności energetycznej wzrost bezpieczeństwa energetycznego ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko

7 Obecnie obowiązuj zujące w RP prawodawstwo jest w znaczącym cym stopniu niedoskonałe e w następuj pujących obszarach: Zagospodarowanie przestrzenne Prawo budowlane Środowisko Ustawy współzale zaleŝne Sądownictwo

8 NajwaŜniejsze akty prawne dla inwestycji liniowych Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Ustawa o lasach Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie Prawo budowlane Ustawa o gospodarce nieruchomościami Ustawa Prawo wodne Rozporz. MG w sprawie warunków techn. akim powinny odpowiadać sieci gazowe Ustawy prawne

9 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

10 Dowolność interpretacyjna Bardzo duŝa dowolność interpretacyjna przepisów prawa przez organy administracji państwowej i samorządowej, a tym samym uznaniowość przy trwających procedurach formalno prawnych, często nawet przez ten sam urząd, w stosunku do tej samej inwestycji.

11 Dowolność interpretacyjna Przykład : Wprowadzanie do MPZP gmin układu Baltic Pipe. Kwestionowanie Uchwał końcowych jednej gminie przy jednoczesnej akceptacji tych samych zapisów w Uchwale dla innej gminy. Gmina 1 Gmina 2

12

13 Dowolność interpretacyjna Przykład : Błędne i niezgodne z logiką decyzję związane z ustalaniem stref ochronnych wód przy występowaniu inwestycji istniejących i projektowanych. Konieczność uzyskania Rozporządzenia zmieniającego odpowiednie strefy dla stanu istniejącego.

14

15

16 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

17 Sprzeczności i ciągłe zmiany przepisów Występujące w polskim prawodawstwie sprzeczności i ewidentne błędy lub brak spójności w wielu przepisach, wprowadzane w nich ciągłe zmiany utrudniają przygotowanie inwestycji.

18 Sprzeczności i ciągłe zmiany przepisów Przykład : Wielokrotne i Ustawiczne zmiany (w ostatnich latach) w zakresie Prawa Budowlanego Zagospodarowania Przestrzennego łącznie ze zmianami przepisów wykonawczych.

19 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

20 ZłoŜoność procedur ZłoŜoność i związany z tym bardzo długi czas trwania poszczególnych procedur formalno - prawnych poprzedzających przygotowanie inwestycji aby przygotować duŝą inwestycję wymagany jest okres min. kilku lat.

21 ZłoŜoność procedur Przykład : Nawet przy akceptacji dla inwestycji przez organy administracyjne, naleŝy uzyskać Decyzję środowiskową, opracować Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, następnie wprowadzić do Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy, przeprowadzić wiele procedur związanych z opiniowaniem, uzgadnianiem inwestycji wynikających z przepisów szczególnych i dopiero wówczas istnieje moŝliwość przystąpienia do uzyskania pozwolenia na budowę.

22 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

23 Blokowanie procedur MoŜliwość wielokrotnego blokowania procedur i ich przedłuŝanie (praktycznie bez ściśle określonego terminu moŝliwych odwołań, protestów i skarg) przez strony uczestniczące w postępowaniach właścicieli gruntów, organizacje ekologiczne. Nawet w przypadku zupełnego braku uzasadnienia stosowana przez ww. strony blokada moŝe w rzeczywistości spowodować zaniechanie kontynuacji działań inwestycyjnych przez Inwestora oraz wstrzymać kaŝdą inwestycję

24 Blokowanie procedur Przykład : Niezrealizowany gazociąg systemowy wysokiego ciśnienia DN500/400 o długości 120 km w rejonie centralnej Polski (10 lat)!!!

25

26 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

27 Opieszałość sądownicza Opieszałe działanie organów sądowniczych i brak prostych mechanizmów rozwiązywania konfliktów w przypadku odwołań, skarg, itp., powoduje ciągłe wydłuŝenie procedur bez moŝliwości skutecznych interwencji Inwestora.

28 Szczególne znaczenie dla rozwoju infrastruktury gazowej w Polsce mają przepisy Ustawy KPA regulujące postępowanie przed organami administracji publicznej na róŝnych etapach procesu inwestycyjnego. Przepisy zarówno nakładają na strony obowiązki, które stanowić mogą bariery dla rozwoju inwestycji jak i zawierają instrumenty prawne, pozwalające na sprawne przeprowadzenie koniecznych procedur i Ŝądanie od organów podejmowania określonych czynności w ustalonych ramach czasowych. Instrumenty te są jednak dalece nieskuteczne i naleŝy uznać, iŝ przepisy omawianych Ustaw zawierają istotne przeszkody w rozwoju sieci gazowej w Polsce. 2 kwietnia 2009 została zmieniona Ustawa Kodeks cywilny w zakresie SłuŜebności przesyłu.

29 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U ) Postępowanie przed Sądami Administracyjnymi (Dz.U ) Ustawa o ochronie danych osobowych (Dz. U ) Zmiana Ustawy Kodeks Cywilny (Dz.U )

30 Opieszałość sądownicza Przykład : Ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla rozbudowy I nitki gazociągu tranzytowego. Wnioski zostały złoŝone w 1999r. po kilku latach bezskutecznych działań zrezygnowano z uzyskania WZiZT. PMG Wierzchowice, dla którego w poł. 2007r. uzyskano pozwolenie na budowę, jednak do dzisiaj trwają postępowania odwoławcze na róŝnych szczeblach administracyjnych.

31 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

32 Dokładność wczesnych stadiów opracowania Wymagana bardzo duŝa dokładność podkładów mapowych i opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, we wczesnych stadiach przygotowania inwestycji. Jednocześnie brak moŝliwości prawnej np. opiniowania lokalizacji inwestycji przed rozpoczęciem procedur. Powoduje to, Ŝe inwestor musi przygotować bardzo dokładną dokumentację przy minimalnej wiedzy, a jednocześnie o wielu problemach dowiaduje się w trakcie przygotowania inwestycji Zbyt wiele załoŝeń związanych z brakiem wiedzy powodujących np. zwiększenie kosztów inwestycji moŝe spowodować rezygnację Inwestora z realizacji przedsięwzięcia.

33 Dokładność wczesnych stadiów opracowania Przykład : Nawet przy równoległym prowadzeniu procedur związanych z opracowaniem Studium i Planu nie moŝna uniknąć bardzo szczegółowego wytyczenia przebiegu inwestycji, gdzie organy samorządowe wymagają podkładów geodezyjnych w skali i formie nie określonej w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. STUDIUM MPZP

34 Niedoskonałości w prawodawstwie RP Dowolność interpretacyjna Sprzeczność i ciągłe zmiany przepisów ZłoŜoność procedur Blokowanie procedur Opieszałość sądownicza Dokładność wczesnych stadiów opracowania Brak dostępności do gruntów

35 Brak dostępności do gruntów Inwestorzy realizujący inwestycje liniowe pozyskują nieruchomości przewaŝnie w drodze umownej, unikając drogi administracyjnej, z uwagi na długotrwały czas jej trwania. Uzyskanie prawa do dysponowania gruntem np. na podstawie przeprowadzonej procedury ograniczenia praw własności, dla 1-go właściciela nie wyraŝającego zgody na lokalizację przedsięwzięcia, moŝe trwać i trwa czasami wiele lat.

36 Brak dostępności do gruntów Przykład : Realizowanie inwestycji liniowej, na terenie 1-ej gminy, na długości ok.15 km niejednokrotnie występuje ponad 300-tu właścicieli/współwłaścicieli nieruchomości/działek. W przypadku realizowania inwestycji magistralnych (wojewódzkich) właścicieli gruntów są tysiące. Przygotowanie i budowa gazociągu magistralnego DN 500 o długości ok. 251 km w rejonie centralno-północnej Polski trwa juŝ 16 lat.

37 Aspekty słuŝebności przesyłu Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 o zmianie Ustawy Kodeks Cywilny (Dz.U ) Podstawowymi załoŝeniami instytucji słuŝebności przesyłu jest : Ustanowienie słuŝebności następuje na rzecz przedsiębiorcy, który jest właścicielem urządzeń przesyłowych lub który zamierza wybudować takie urządzenia, Przedsiębiorstwo przesyłowe ma moŝliwość ustanowienia słuŝebności przesyłu za wynagrodzeniem na drodze sądowej, jeŝeli właściciel nieruchomości odmówi jej ustanowienia,

38 PODSUMOWANIE I WNIOSKI Przepisy państw unijnych, posiadają rozwiązania zmierzające do ułatwienia lokalizacji inwestycji gazowniczej. Prawodawstwo RP, z racji niedoskonałości, powinno ulec wielu modyfikacjom, naprawom i usprawnieniu, korzystając równieŝ z dobrych przykładów państw unijnych. Gazownictwo polskie w tym równieŝ Gazoprojekt na wielu płaszczyznach próbuje współdziałać i doprowadzać do naprawy prawa, do jego zmian i usprawnień prowadzących do umoŝliwienia jednoznacznego i skutecznego obowiązywania prawa interesującej nas infrastruktury technicznej