BLIŻEJ BIOLOGII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA KLASA 2 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI I BIOLOGII SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW:

Transkrypt

1 BLIŻEJ BIOLOGII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA KLASA 2 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI I BIOLOGII SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW: W ciągu półrocza uczeń może uzyskać oceny za: 1. sprawdzian wiadomości i umiejętności 2. pisemny sprawdzian diagnozujący wiedzę 3. odpowiedź ustną 4. kartkówkę 5. pracę domową pisemną 6. aktywność na lekcji 7. realizację zadania metodą projektu 8. prezentację multimedialną 9. przygotowanie pomocy naukowej np. planszy, modelu 10. udział w konkursie o charakterze przyrodniczym 11. prowadzenie badań, doświadczeń i obserwacji Ad. 1. Sprawdzian piszą uczniowie po zakończeniu działu. Jest on zawsze zapowiedziany co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. Obejmuje różnorodne typy zadań. Ocena jest zależna od ilości uzyskanych punktów. 100% + zadanie dodatkowe - celujący % - bardzo dobry 75-89% - dobry 55-74% - dostateczny 35-54% - dopuszczający poniżej 34% niedostateczny Uczeń, który uzyskał dolną granicę punktów, otrzymuje ocenę z minusem, a górną z plusem. Uczniowie, którzy mają zalecenie dostosowania wymagań mogą otrzymać ocenę dopuszczającą za 20% punktów. Uczeń ma prawo poprawić sprawdzian, w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Ocena z tego sprawdzianu zostaje wpisana w dzienniku obok pierwszej oceny. W tym samym terminie piszą również sprawdzian uczniowie, którzy byli nieobecni. Oceny ze sprawdzianu wpisuje się czerwonym kolorem. Nauczyciel może odmówić uczniowi prawa do poprawy sprawdzianu, jeśli uczeń nagannie zachowuje się na zajęciach lub w lekceważący sposób traktuje swoje obowiązki. Ad.2. Pisemny sprawdzian diagnozujący wiedzę może być przeprowadzony: - na początku danego roku szkolnego, - po jego I półroczu lub - na jego zakończenie, czyli obejmujący treści zaplanowane na dany rok nauki. Oceny ze sprawdzianu są wpisywane kolorem czerwonym do dziennika lekcyjnego. Tego sprawdzianu uczniowie nie mogą poprawić. 1

2 Ad.3. Uczeń ma obowiązek być przygotowanym do odpowiedzi z trzech ostatnich lekcji. Aby uzyskać ocenę celującą lub bardzo dobrą, uczeń powinien samodzielnie i wyczerpująco omówić zagadnienia, bez dodatkowych pytań ze strony nauczyciela. Jeżeli uczeń nie umie omówić żadnego zagadnienia otrzymuje ocenę niedostateczną. Oceny z odpowiedzi nie można poprawić. Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji: 2 razy w jednym półroczu. Nieprzygotowanie należy zgłosić tuż po wejściu do klasy, nauczyciel odnotowuje je w swojej dokumentacji. Ad.4. Kartkówka to pisemna odpowiedź z dwóch lub trzech ostatnich lekcji. Nie jest zapowiedziana wcześniej, nie może być poprawiana. Punktacja, jak za sprawdzian, ale nie można uzyskać oceny celującej, chyba że odpowiedzi ucznia zawierają materiał dodatkowy, wykraczający poza materiał omawiany na lekcji. Oceny wpisuje się do dziennika czarnym kolorem. Ad.5. Praca domowa pisemna może być różnego rodzaju: opracowanie zagadnień problemowych, wykonanie ćwiczeń, przygotowanie plakatów, rysunków, modeli itp. Jeżeli uczeń nie wykona pracy domowej, może zgłosić nieprzygotowanie przed lekcją (jeśli go jeszcze nie wykorzystał); uczeń ma obowiązek wykonać to zadanie na następną lekcję. Jeśli nie wykona zadania, otrzymuje ocenę niedostateczną. Jeżeli uczeń jest nieobecny oddaje pracę na najbliższej lekcji [jako pierwszy termin]. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną za brak pracy, może ją wykonać w ciągu 2 tygodni i otrzymać za nią odrębną ocenę. Ad.6. Uczeń może otrzymać ocenę celującą lub bardzo dobrą za aktywność na lekcji powtórzeniowej. Oceny takie otrzymuje gdy udzieli poprawnej odpowiedzi co najmniej 5 razy w ciągu lekcji. Jeżeli odpowie 3 lub 4 razy otrzymuje + wpisany do notatnika nauczyciela i uwzględniany na innych zajęciach. Uczeń może uzyskać ocenę również z zajęć realizujących nowy materiał np. za pracę w grupie, samodzielną pracę z tekstem itp. przewidziana jest tu skala od niedostatecznej do celującej. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń wówczas gdy nie pracuje, przeszkadza innym, lekceważy obowiązki i nawet w minimalnym stopniu nie zrealizował zadania. Ad.7. Uczeń może otrzymać ocenę celującą lub bardzo dobrą za wykonanie zadania metodą projektu. Jest to praca, na realizację którą uczeń ma minimum cztery tygodnie. Nauczyciel omawia metodę projektu, następnie proponuje temat. Sposób wykonania to propozycja ucznia, ale musi ona być omówiona z nauczycielem. Ad. 8. Uczeń może przygotować na zajęcia prezentację multimedialną, po wcześniejszym uzgodnieniu tematu i zakresu materiału z nauczycielem. Jeśli treść będzie bardzo dobra i przedstawiona z pamięci, otrzymuje ocenę celującą. Prezentacja przeczytana oceniana jest w skali od oceny dopuszczającej do bardzo dobrej. Ad.9. Uczeń może otrzymać ocenę celującą lub bardzo dobrą za starannie wykonane pomoce naukowe. Jeśli praca jest niestaranna nie otrzymuje oceny. Ad.10. Jeśli uczeń solidnie przygotowuje się do konkursu, przyswaja zadany materiał, otrzymuje za udział ocenę celującą. Jeśli zgłosi się do konkursu ale nie pracuje solidnie, nie otrzymuje oceny. Ad.11. Uczeń może otrzymać ocenę bardzo dobrą lub celującą za prowadzenie doświadczeń lub obserwacji. Jeśli praca jest trudna i wykonana solidnie - otrzymuje ocenę celującą. Jeśli jest wykonana niesumiennie, nie otrzymuje oceny. Ponadto uczeń w ciągu jednego półrocza może nie przynieść na lekcję podręcznika, zeszytu przedmiotowego czy kart pracy. Jest to możliwe: 2

3 - 5 razy, w przypadku gdy lekcje z danego przedmiotu odbywają się dwa razy w tygodniu, - 3 razy, przypadku gdy lekcja z danego przedmiotu odbywa się raz w tygodniu. Po przekroczeniu limitu uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną wpisaną do dziennika lekcyjnego. Oceny cząstkowe uzyskane w półroczu służą do wystawienia oceny śródrocznej i rocznej. Oceny uzyskane przez uczniów mają różną wagę: a) oceny za sprawdziany, testy diagnozujące, konkursy, trudne doświadczenia i obserwacje, aktywność na lekcjach powtórzeniowych, mają wagę 3 i wpisywane są do dziennika czerwonym kolorem, b) oceny za odpowiedzi ustne, kartkówki, trudniejsze prace domowe, proste eksperymenty, pracę metoda projektu, aktywność na bieżących lekcjach mają wagę 2 i wpisywane są kolorem czarnym lub niebieskim, c) oceny za łatwą pracę domową, plakaty, pracę w grupach, mają wagę 1 i wpisywane są zielonym kolorem. Ocena końcowa jest średnią ważoną uzyskanych ocen cząstkowych, stopień wystawia się zgodnie z regułami matematycznymi. Ocena śródroczna jest oceną pośrednią, dostarczającą informacji uczniowi i jego rodzicom o postępach w nauce. Ocena roczna uwzględnia cały rok pracy i oceny uzyskane zarówno w pierwszym jak i drugim półroczu. Jej wystawienie jest poprzedzone wpisaniem do dziennika lekcyjnego i dzienniczka ucznia oceny proponowanej. OCENY ŚRÓDROCZNE I ROCZNE: Ocena celująca Uczeń uzyskał ze sprawdzianów oceny bardzo dobre i celujące, ponadto brał udział w konkursie i dobrze się do niego przygotował lub samodzielnie prowadził obserwacje albo doświadczenie przyrodnicze, ewentualnie opracował i wykonał pomoc dydaktyczną. Z odpowiedzi i prac domowych otrzymał oceny co najmniej bardzo dobre ( dopuszczalna jedna dobra). Jest systematyczny w nauce i aktywny na zajęciach. Uzyskał średnią ważoną minimum 5,50. Ocena bardzo dobra Uczeń uzyskał ze sprawdzianów oceny bardzo dobre i dobre, również z odpowiedzi i prac domowych uzyskał ponad połowę ocen bardzo dobrych i najwyżej jedną ocenę dostateczną. Jest systematyczny w nauce. Uzyskał średnią ważoną minimum 4,50. Ocena dobra Uczeń uzyskał ze sprawdzianów oceny dobre, dostateczne i bardzo dobre. Z odpowiedzi i prac pozostałych uzyskał oceny powyżej dopuszczającej w tym dostatecznych nie więcej niż połowę. Niewielkie uchybienia w systematyczności lub staranności. Uzyskał średnią ważoną minimum 3,50. 3

4 Ocena dostateczna Uczeń uzyskał ze sprawdzianów nie więcej niż połowę ocen dopuszczających, a pozostałe dostateczne lub dobre. Z odpowiedzi i pozostałych prac oceny dostateczne i dobre, ocen dopuszczających poniżej połowy. Wykazuje poprawny stosunek do nauki. Uzyskał średnią ważoną minimum 2,50. Ocena dopuszczająca Uczeń uzyskał za większość sprawdzianów oceny dopuszczające i nie więcej połowę ocen niedostatecznych. Z odpowiedzi i pozostałych prac uzyskał ponad połowę ocen pozytywnych. Uzyskał średnią ważoną minimum 1,50. Ocena niedostateczna Uczeń uzyskał ponad połowę ocen niedostatecznych ze sprawdzianów, kartkówek, odpowiedzi, prac domowych i innych zadań. Nie poprawia tych ocen, lekceważąco odnosi się do swoich obowiązków związanych z przedmiotem. WARUNKI I TRYB UZYSKANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA ROCZNEJ OCENY KLASYFIKACYJNEJ: Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej określone zostały w paragrafie 60 Statutu Gimnazjum im. Jana Pawła II. Jego treść jest następująca: Jeżeli uczeń nie zgadza się z przewidywaną oceną może zgłosić nauczycielowi zastrzeżenia w ciągu trzech dni. Nauczyciel może umożliwić uczniowi podwyższenie przewidywanej oceny z zachowaniem zasad zawartych w przedmiotowym systemie oceniania. Uczeń może ubiegać się o podwyższenie przewidywanej oceny tylko o jeden stopień i tylko w przypadku gdy co najmniej połowa uzyskanych przez niego ocen cząstkowych jest równa ocenie, o którą się ubiega, lub od niej wyższa. W tym celu nauczyciel uzgadnia z uczniem: zakres materiału konieczny do uzupełnienia, termin (nie później niż 7 dni przed posiedzeniem Rady) i sposób sprawdzenia opanowania materiału, możliwość wykonania dodatkowych zadań lub uzupełnienia zaległych prac. W wyznaczonym terminie, nauczyciel sprawdza czy uzgodnione warunki zostały spełnione. Spełnienie warunków powoduje podwyższenie oceny, w przeciwnym wypadku ocena pozostaje niezmieniona - Statut Szkoły do wglądu na stronie w bibliotece szkolnej (w godzinach pracy), w sekretariacie ( ). OGÓLNE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI I BIOLOGII: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, - potrafi korzystać z różnych źródeł informacji nie tylko tych wskazanych przez nauczyciela, - potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), - proponuje rozwiązania nietypowe, - umie formułować problemy i dokonywać analizy syntezy nowych zjawisk, - potrafi precyzyjnie rozumować posługujące się wieloma elementami wiedzy, nie tylko z zakresu biologii i fizyki, 4

5 - potrafi udowodnić swoje zdanie, używając odpowiedniej argumentacji, będącej skutkiem zdobytej samodzielnie wiedzy, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach lub wymagających wiedzy wykraczającej poza zagadnienia poruszane na lekcjach, szczebla wyższego niż szkolny, - jest autorem pracy związanej z biologią i fizyką o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności przewidziane programem, - potrafi stosować zdobytą wiedzę do rozwiązania problemów i zadań w nowych sytuacjach, - wskazuje dużą samodzielność i potrafi bez nauczyciela korzystać z różnych źródeł wiedzy, np. wykresów, tablic, zestawień, - sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela, dociera do innych źródeł wiadomości, - potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać eksperymenty biologiczne i fizyczne, - wykazuje się aktywną postawą w czasie lekcji, - bierze udział w konkursie lub wymagającym wiedzy i umiejętności związanych z biologią i fizyką, - potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo - skutkowych wykorzystując wiedzę przewidzianą programem również pokrewnych przedmiotów. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych zadań i problemów, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje przy pomocy nauczyciela, - potrafi korzystać ze wszystkich poznanych na lekcji źródeł informacji (wykresy, tablice i inne), - potrafi bezpiecznie wykonywać doświadczenia biologiczne i fizyczne, - rozwiązuje niektóre zadania dodatkowe o niewielkiej skali trudności, - poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo - skutkowych, - jest aktywny w czasie lekcji. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone programem, które są konieczne do dalszego kształcenia, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania, z pomocą nauczyciela, typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, - potrafi korzystać, przy pomocy nauczyciela, z takich źródeł wiedzy, jak wykresy, tablice, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonać doświadczenie, - w czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadawalającym. Ocenę dopuszczająca otrzymuje uczeń, który: - ma braki w opanowaniu wiadomości określonych programem nauczania, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, - rozwiązuje z pomocą nauczyciela typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonywać bardzo proste eksperymenty - przejawia pewne zaangażowanie w proces uczenia się. 5

6 Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował tych wiadomości i umiejętności określonych programem, które są konieczne dla dalszego kształcenia się, - nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela, - nie wykazuje zadawalającej aktywności poznawczej i chęci do pracy. WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH: 6

7 Wymagania podstawowe I półrocze Wymagania ponadpodstawowe ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra wymienia główne składniki krwi określa funkcję składników krwi wymienia elementy układu krwionośnego określa główne funkcje układu krwionośnego opisuje budowę serca wymienia czynniki wpływające na pracę serca wykonuje pomiar tętna i ciśnienia krwi wymienia przyczyny chorób serca i układu krążenia wyjaśnia przyczyny nadciśnienia określa układ limfatyczny jako część układu krążenia definiuje pojęcie odporność organizmu wymienia drogi wnikania czynników chorobotwórczych do organizmu wymienia sposoby nabywania odporności wymienia czynniki wywołujące reakcje odpornościowe uzasadnia celowość stosowania szczepień V.3. Układ krążenia i odpornościowy prowadzi obserwację mikroskopową preparatu trwałego krwi uzasadnia znaczenie krwiodawstwa porównuje naczynia krwionośne prowadzi obserwację mikroskopową tętnicy i żyły wyjaśnia, w jaki sposób pracuje serce wymienia badania wykonywane w diagnostyce chorób serca określa wpływ różnych czynników na pracę serca i układu krwionośnego wyjaśnia rolę prostych badań diagnostycznych w profilaktyce chorób układu krążenia wymienia elementy układu limfatycznego określa główne funkcje układu limfatycznego wyjaśnia funkcje płynu tkankowego i limfy wymienia różne reakcje organizmu na obecność czynników chorobotwórczych wyjaśnia działanie szczepionki i surowicy wymienia przeszczepiane narządy wyróżnia grupy krwi wykonuje rysunek schematyczny dokumentujący wyniki obserwacji mikroskopowej ilustruje za pomocą schematu przepływ krwi w małym i dużym obiegu wykazuje związek między budową naczyń krwionośnych a ich funkcjami określa rolę zastawek w sercu wyjaśnia związek między pracą serca a tętnem i ciśnieniem wykazuje związek między pracą serca a wysiłkiem fizycznym podaje objawy wybranych chorób serca i układu krążenia uzasadnia znaczenie badań profilaktycznych serca i krwi w diagnostyce chorób rozróżnia rodzaje odporności uzasadnia znaczenie przeszczepów w utrzymaniu życia wyjaśnia związek między trybem życia a właściwym funkcjonowaniem układu krążenia wskazuje na powiązania między krwią, limfą i płynem tkankowym wykazuje związek między układem krwionośnym i limfatycznym wyjaśnia przykładowe reakcje odpornościowe wyjaśnia istotę konfliktu serologicznego wyjaśnia, na czym polega zgodność tkankowa przedstawia znaczenie procesu oddychania dla organizmu człowieka wymienia elementy układu oddechowego wyjaśnia, na czym polega wymiana gazowa zewnętrzna i wewnętrzna przedstawia różnice w składzie powietrza wdychanego i wydychanego wymienia czynniki mające negatywny wpływ na układ oddechowy V.4. Układ oddechowy i wydalniczy. Skóra wyjaśnia rolę mięśni w mechanizmie wentylacji płuc przeprowadza doświadczenia na podstawie instrukcji wskazuje na zmiany tempa oddychania w czasie wysiłku fizycznego podaje przykłady chorób układu oddechowego określa funkcje narządów układu wydalniczego wyjaśnia istotę procesu oddychania przedstawia funkcje narządów układu oddechowego dostrzega rolę nabłonka migawkowego wyjaśnia mechanizm wymiany gazowej zewnętrznej i wewnętrznej wyjaśnia rolę hemoglobiny w transporcie tlenu przedstawia czynniki mające wpływ na tempo oddychania podaje argumenty przeciw paleniu papierosów określa produkty metabolizmu cukrów, tłuszczów i białek wyjaśnia zmiany w ciśnieniu i objętości klatki piersiowej w czasie wdechu i wydechu projektuje doświadczenia wykazujące wpływ wysiłku fizycznego na tempo oddychania dostrzega niezbędność próby kontrolnej wyjaśnia, dlaczego gruźlica jest chorobą społeczną charakteryzuje równowagę wodną w organizmie człowieka podaje przykłady roli skóry jako narządu wydzielniczego, czuciowego, regulacyjnego i ochronnego 7

8 Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra dostrzega niebezpieczeństwa związane z paleniem papierosów wymienia uboczne produkty metabolizmu komórkowego przedstawia narządy układu wydalniczego wymienia składniki moczu zdrowego człowieka podaje podstawowe zasady higieny układu wydalniczego podaje funkcje skóry przedstawia zasady korzystania z kąpieli słonecznych wymienia składniki moczu zdrowego człowieka rozumie konieczność zachowania higieny układu wydalniczego wymienia elementy budowy skóry przeprowadza doświadczenia na podstawie instrukcji podaje przykłady reakcji skóry na ciepło i zimno wymienia przykłady chorób skóry dostrzega związek między nadmiernym opalaniem a rakiem skóry uzasadnia potrzebę wykonania okresowych badań moczu w profilaktyce interpretuje nieprawidłowości w składzie moczu wykazuje wydalniczą funkcję skóry wyjaśnia zmiany w skórze zachodzące w wysokiej i niskiej temperaturze wymienia korzyści i zagrożenia wynikające z opalania się podaje przykłady pasożytów skóry II półrocze planuje doświadczenia wykazujące rozmieszczenie receptorów dotyku w skórze człowieka określa funkcje tworów naskórka interpretuje wyniki doświadczeń wyjaśnia rolę układu nerwowego dokonuje podziału układu nerwowego na ośrodkowy i obwodowy wskazuje części mózgowia (mózg, móżdżek i rdzeń przedłużony) na schematycznym rysunku lub modelu wymienia rodzaje odruchów podaje przykłady odruchów warunkowych i bezwarunkowych wymienia czynniki wywołujące stres przedstawia sposoby radzenia sobie ze stresem wskazuje gruczoły dokrewne na schematycznym rysunku sylwetki człowieka wyjaśnia pojęcie hormon wymienia przyczyny cukrzycy i sposoby jej zapobiegania V.5. Układ nerwowy i dokrewny wymienia i wskazuje elementy ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego na rysunku lub modelu wskazuje na rysunku elementy neuronu (akson, dendryty, ciało komórki) wskazuje kierunek przepływu impulsu nerwowego wzdłuż neuronu podaje przykłady działania układu współczulnego i przywspółczulnego podaje przykłady wyższych czynności nerwowych uzasadnia konieczność ochrony głowy przed urazami opisuje drogę impulsu w łuku odruchowym przedstawia rolę odruchów warunkowych w procesie uczenia się podaje przykłady działania stresu wyjaśnia, że uczenie się polega na powtarzaniu i zapamiętywaniu wiadomości i umiejętności uzasadnia współdziałanie układu dokrewnego i nerwowego na przykładzie reakcji na stres wyjaśnia rolę dendrytów i aksonu wyjaśnia pojęcia: kora mózgowa, ośrodek korowy, istota szara, istota biała określa funkcje części mózgowia uzasadnia znaczenie obronne odruchów bezwarunkowych wskazuje różnice między odruchami bezwarunkowymi i warunkowymi uzasadnia wpływ wysypiania się na procesy uczenia się i zapamiętywania wyjaśnia pojęcie stres podaje przykłady czynników wywołujących reakcję stresową przedstawia podobieństwa i różnice w działaniu układu dokrewnego i nerwowego wyjaśnia nadrzędną rolę przysadki w regulacji hormonalnej uzasadnia konieczność jodowania soli kuchennej wykazuje, że budowa neuronu jest związana z jego funkcją wyjaśnia działanie synapsy porównuje działanie układu nerwowego współczulnego i przywspółczulnego wykazuje, że budowa mózgu (silne pofałdowanie) jest związana z jego funkcją wskazuje ośrodki korowe na modelu mózgu lub rysunku schematycznym wykazuje różnice między gruczołami wydzielania zewnętrznego i wewnętrznego (dokrewnymi) wyjaśnia związek między działalnością hormonalną gruczołów płciowych a zdolnością rozmnażania przedstawia skutki niewłaściwego działania hormonów 8

9 Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra przedstawia rolę gruczołów dokrewnych w regulacji procesów życiowych przedstawia antagonistyczne działanie insuliny i glukagonu przedstawia biologiczną rolę różnych hormonów wyjaśnia, dlaczego bez konsultacji z lekarzem nie należy przyjmować środków lub leków hormonalnych wyróżnia rodzaje zmysłów lokalizuje receptory i narządy zmysłów określa przyczyny powstawania wad wzroku określa zasady higieny narządu wzroku dostrzega rolę ucha jako narządu słuchu i równowagi lokalizuje zmysł słuchu i równowagi uzasadnia konieczność higieny narządu słuchu wymienia główne elementy układu ruchu wskazuje na modelu główne części szkieletu wskazuje na modelu stawy wymienia rodzaje tkanki mięśniowej wskazuje narządy zbudowane z różnych rodzajów tkanki mięśniowej określa rolę aktywności fizycznej we właściwym funkcjonowaniu organizmu wie o szkodliwości środków dopingujących podaje sposoby zapobiegania wadom postawy V.6. Narządy zmysłów i układ ruchu przeprowadza doświadczenia badające wrażliwość komórek zmysłowych wymienia struktury tworzące zmysł wzroku przedstawia drogę bodźca świetlnego wykazuje negatywny wpływ hałasu na zdrowie człowieka rozpoznaje tkankę chrzestną i kostną na preparacie mikroskopowym opisuje budowę kości określa funkcje szkieletu przedstawia na schemacie budowę stawu wymienia rodzaje stawów określa rolę ścięgien i więzadeł wskazuje współdziałanie mięśni i kości w ruchu określa czynniki wpływające na stan kości przedstawia rolę zmysłów w odbiorze wrażeń interpretuje wyniki doświadczeń opisuje budowę gałki ocznej określa rolę elementów oka wyjaśnia różnice między widzeniem z różnych odległości i w różnych warunkach świetlnych przedstawia sposoby korygowania wad wzroku opisuje budowę ucha przedstawia przebieg fali dźwiękowej świadomie unika sytuacji uszkadzających słuch wskazuje wybrane kości na modelu szkieletu rozpoznaje tkankę chrzestną i kostną na preparacie mikroskopowym podaje przykłady narządów i struktur zbudowanych z tkanek kostnej i chrzestnej dostrzega zależność między budową kości i jej funkcją przeprowadza doświadczenie wykazujące budowę chemiczną kości samodzielnie przeprowadza obserwacje mikroskopowe wymienia czynniki niezbędne do skurczu mięśnia rozpoznaje wady postawy wymienia różne formy aktywności fizycznej we właściwy sposób udziela pierwszej pomocy przy złamaniach i zwichnięciach wyjaśnia na przykładach współdziałanie zmysłów samodzielnie planuje doświadczenia lokalizujące receptory zmysłu węchu i smaku rozumie ograniczenie wrażliwości zmysłów człowieka przeprowadza doświadczenia badające właściwości narządu wzroku przeprowadza doświadczenia badające wrażliwość narządu słuchu wyjaśnia działanie narządu równowagi dostrzega związek budowy tkanek z pełnionymi przez nie funkcjami samodzielnie wykonuje rysunki tkanek z obserwacji mikroskopowej wymienia rodzaje stawów, określając ich zakres ruchu porównuje budowę i sposób funkcjonowania różnych rodzajów tkanki mięśniowej określa czynniki mające wpływ na właściwy rozwój muskulatury ciała argumentuje szkodliwość stosowania środków dopingujących 9

10 Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra wskazuje na schematycznym rysunku narządy rozrodcze żeńskie wskazuje na schematycznym rysunku narządy rozrodcze męskie określa rolę narządów rozrodczych męskich i żeńskich wyjaśnia, co to jest zapłodnienie wyjaśnia, że konsekwencją stosunku płciowego może być zapłodnienie (ciąża) ocenia wpływ czynników zewnętrznych na rozwój zarodka i płodu dokonuje podziału życia człowieka na okresy wymienia choroby przenoszone drogą płciową: kiłę, rzeżączkę, AIDS, zakażenie HPV przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową uzasadnia potrzebę wierności jednemu partnerowi w celu uniknięcia zarażenia HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową wymienia anatomiczne i fizjologiczne przemiany w ciele dziewczyny i chłopca w okresie dojrzewania opisuje budowę plemnika i komórki jajowej opisuje etapy cyklu miesiączkowego kobiety wskazuje dni płodne na wykresie zmian temperatury podczas cyklu miesiączkowego określa miejsce zapłodnienia wymienia objawy ciąży interpretuje zależność między postępowaniem kobiety w ciąży a prawidłowym rozwojem zarodka i płodu opisuje rozwój zarodkowy i płodowy określa rolę łożyska w odżywianiu zarodka i płodu wyjaśnia, jakie są potrzeby człowieka na różnych etapach rozwoju przedstawia cechy i przebieg fizycznego, psychicznego i społecznego dojrzewania człowieka przedstawia objawy kiły, rzeżączki, AIDS V.7. Układ rozrodczy wykazuje różnice między plemnikiem i komórką jajową przedstawia rolę gamet w procesie zapłodnienia wyjaśnia znaczenie świadomego macierzyństwa wyjaśnia, w jaki sposób powstają bliźnięta wyjaśnia proces powstawania zarodka z zygoty uzasadnia znaczenie higienicznego trybu życia kobiety w ciąży i potrzebę właściwego klimatu psychologicznego dla rozwoju płodu uzasadnia różnice między potrzebami człowieka i jego ograniczeniami w różnych fazach rozwoju osobniczego określa, jakie badanie może wykryć kiłę, rzeżączkę, obecność HIV i HPV wykazuje związek między zmianami w okresie dojrzewania u dziewcząt i chłopców a produkcją hormonów uzasadnia znaczenie ogromnej liczby plemników w jednej porcji wyrzucanego nasienia podczas wytrysku przedstawia zmiany hormonalne w czasie cyklu miesiączkowego wyjaśnia znaczenie wydzielania progesteronu w utrzymaniu ciąży przedstawia rolę błon i wód płodowych w rozwoju płodu wykazuje konieczność przystosowania się dziecka do nowych warunków życia po porodzie ocenia indywidualne i społeczne kutki zakażenia HIV i HPV opisuje przebieg kiły, rzeżączki, AIDS rozumie pojęcia: choroba i zdrowie podaje przykłady chorób zakaźnych i niezakaźnych wymienia zasady profilaktyki chorób zakaźnych rozumie znaczenie szczepień wymienia czynniki sprzyjające rozwojowi nowotworów podaje przykłady chorób nowotworowych wymienia możliwe przyczyny uzależnienia przedstawia negatywny wpływ na zdrowie człowieka alkoholu, narkotyków, nadużywania leków Dział VI. ZDROWIE I CHOROBY wskazuje drogi zakażenia wie, że antybiotyki należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza określa podstawowe zasady profilaktyki nowotworów wyjaśnia, co to jest uzależnienie ocenia, że leczenie uzależnień jest trudne wie, gdzie w razie uzależnienia należy szukać pomocy lub rady podaje przykłady chorób wywoływanych przez wirusy, bakterie, protisty i pasożyty zwierzęce wymienia zabiegi niszczące mikroorganizmy chorobotwórcze uzasadnia konieczność wykonywania okresowych badań kontrolnych wyjaśnia działanie szczepionki analizuje informacje dołączone do leków definiuje pojęcie nowotwór przedstawia etapy uzależnienia przedstawia argumenty przeciw używaniu alkoholu i narkotyków definiuje pojęcia: zdrowie psychiczne, zdrowie fizyczne i zdrowie społeczne określa główne tendencje w zachorowalności na niektóre choroby ocenia indywidualne i społeczne skutki zakażenia wykazuje związek między profilaktyką przeciwnowotworową a skutecznością leczenia nowotworów ocenia społeczne koszty leczenia uzależnień 10

11 Gdy wiadomości i umiejętności wykraczają poza obowiązujący program nauczania, a uczeń spełnia wszystkie wymagania niższe, wówczas uzyskuje ocenę celującą. Gdy wiadomości i umiejętności nie zostały opanowane w stopniu podstawowym na ocenę dopuszczającą, wówczas uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH: 1. Dostosowanie wymagań dla uczniów z dysleksją a. wydłużanie czasu pracy na sprawdzianach, b. przed sprawdzianem uczeń otrzyma do rozwiązania w domu podobne zadania, c. polecenia w pracach pisemnych zapisywane większą czcionką niż 12, d. pomoc w przeczytaniu poleceń, sprawdzanie czy uczeń zrozumiał zadanie, udzielanie dodatkowych wskazówek, e. dokładne sprawdzanie notatek w zeszycie, f. ocena toku rozumowania nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny (co wynikać może z pomyłek rachunkowych), g. rozłożenie w czasie nauki symboli, wzorów chemicznych, definicji, h. uwzględnianie trudności związanych z myleniem znaków graficznych, przestawianiem liter w symbolach pierwiastków, zapisywaniem reakcji chemicznych, itp., i. aktywizacja ucznia podczas lekcji powtórzeniowych i w momentach utrwalania materiału, j. udzielanie pytań naprowadzających w czasie odpowiedzi oraz pomoc w wydobywaniu z pamięci trudniejszych nazw, dawanie czasu na przypomnienie, k. w razie potrzeby odpytywanie indywidualne, ale poprzedzone zapowiedzią, że uczeń będzie pytany. 2. Dostosowanie wymagań dla uczniów z dysgrafią a. przedstawienie uczniom jasnych kryteriów oceny prac pisemnych (wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, itd.), b. wydłużanie czasu na czytanie poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomaganie w ich odczytaniu, c. wydłużanie czasu pracy na sprawdzianach, d. sprawdzanie, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracanie wielkość notatek, e. w miarę możliwości przygotowywanie sprawdzianów i kartkówek w formie testów, f. nie obniżanie ocen za błędy ortograficzne i graficzne w pracach pisemnych, g. przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytywanie ucznia ustnie, h. pozwalanie na wykonywanie prac na komputerze. 11

12 12