Zarządzanie. Ćwiczenia X. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik

Transkrypt

1 Zarządzanie Ćwiczenia X

2 Etyka menedżerska Obszary zainteresowań: Stosunki między firmą a pracownikiem: Zatrudnianie i zwalnianie Warunki płacy i pracy Prywatność i szacunek Stosunki między pracownikiem a firmą: Konflikty interesów Dyskrecja i poufność Uczciwość Stosunki firmy z innymi podmiotami gospodarczymi

3 Sylwetka moralna menedżera Podział wg R. P. Nielsena: Eichmann: Brak zainteresowania moralną stroną podejmowania decyzji Ryszard III: Zdolny do odróżniania dobra i zła; sięgający po zachowania nieetyczne, aby osiągnąć korzyści Faust: Po trupach do celu ; silna identyfikacja z zadaniem; niezwracanie uwagi na konsekwencje

4 Modele kierowanie Niemoralne: Aktywne przeciwdziałanie etyce Zdolność rozróżniania dobra i zła, wybieranie zła Brak dbałości o pozostałych uczestników życia gospodarczego Cel uświęca środki Zarządzanie skierowane jest na przysporzenie firmie zysku lub/ i osiągnięcia korzyści finansowych Kluczowe pytanie: Czy będziemy mieli z tego pieniądze?

5 Modele kierowania Amoralne: Etyka nie obowiązuje w przedsiębiorstwie, tylko w życiu prywatnym Nie uwzględnia się etycznych aspektów podejmowania decyzji Działania zgodne z zasadami wolnej przedsiębiorczości Kluczowe pytanie: Czy będziemy mieli z tego odpowiednie korzyści?

6 Modele kierowania Moralne: Celem jest osiągnięcie zysku, z uwzględnieniem obowiązującego prawa, norm moralnych oraz standardów profesjonalnego postępowania Kluczowe pytanie: Czy to działanie, decyzja, zachowanie jest uczciwe?

7 Zgodność decyzji z etyką 1. Czy precyzyjnie zdefiniowałeś problem? 2. Jak zdefiniowałbyś problem, gdybyś stał po drugiej stronie? 3. Z czego wynika taka sytuacja? 4. Wobec kogo i czego jesteś lojalny jako człowiek i jako członek korporacji? 5. Jakie są Twoje intencje przy podejmowaniu tej decyzji? 6. Jak się przedstawiają te intencje w świetle prawdopodobnych skutków?

8 Zgodność decyzji z etyką 7. Komu może wyrządzić szkodę Twoja decyzja lub działanie? 8. Czy możesz przed podjęciem decyzji omówić problem z zainteresowanym? 9. Czy jesteś pewny, że Twoja decyzja będzie równie trafna w długim okresie, jak się to wydaja dzisiaj? 10. Czy mógłbyś bez wahania przedstawić swoją decyzję każdemu? 11. Jakie jest potencjalne symboliczne znaczenie Twojego działania, jeśli zostanie dobrze zrozumiane? A co, jeśli zostanie błędnie zinterpretowane? 12. Pod jakimi warunkami zgodziłbyś się na odstępstwo od Twojego stanowiska?

9 Testy etyczne Test zdrowego rozsądku: Pytanie o rzeczywisty sens zamierzonego działania Test wentylacji: Zebranie opinii na temat potencjalnego zachowania/ decyzji Test publicznego ujawniania

10 Instytucjonalizacja etyki w zarządzaniu Misja, wizja i strategia przedsiębiorstwa Struktura organizacyjna Polityka społeczna i programy etyczne Kodeksy etyczne i standardy profesjonalne Szkolenia etyczne

11 Metody zapobiegania nieetycznym działaniom Polityka otwartych drzwi Przykład: firma Continental uruchomiła gorącą linię, dzięki której każdy może anonimowo zgłaszać przypadki nieetycznego zachowania z udziałem przedsiębiorstwa Continental oraz jego pracowników Prawo do informowania o przestępstwie (whistle blowing): Informowanie o nieprawidłowościach przez członka organizacji odpowiednich instytucji: - Polski Instytut Kontroli Wewnętrznej

12 Whistleblowers Przykłady odszkodowań: Człowiek, który poinformował o niepłaceniu podatków przez Enron otrzymał 1,1 miliona dolarów (IRS może wypłacić nagrodę w wysokości 30% odzyskanych pieniędzy) Farmaceuta, który doniósł o zawyżaniu cen leków w jednym ze stanów, otrzymał 2,6 miliona dolarów

13 Metody zapobiegania nieetycznym działaniom Leniency (z ang. pobłażliwość, wyrozumiałość): Możliwość ubiegania się o odstąpienie od wymierzania kary w zamian za dobrowolne ujawnienie informacji nt. porozumienia przed wszczęciem postępowania Przykład: Polifarb Cieszyn Wrocław i markety budowlane (w tym Castorama, która poinformowała o zmowie cenowej)

14 Literatura J. Stoner, R.E. Freeman, D.R. Gilbert Kierowanie, Polskie Wydawnictwa Ekonomiczne, Warszawa 2001 M. Rybak Etyka menedżera społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 R. Griffin Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 D. B. Ingram, J. A. Parks Etyka dla żółtodziobów, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań