PRAWDY I MITY O SKUTECZNOŚCI CI ANALIZY TECHNICZNEJ

Transkrypt

1 Dr Tomasz Filipiak PRAWDY I MITY O SKUTECZNOŚCI CI ANALIZY TECHNICZNEJ Konferencja WallStreet 12 Zakopane, 7-9 czerwiec 2008

2 ( )i pamiętaj, Ŝe e ostatecznym i najwyŝszym powołaniem człowieka jest nauczyć innych odnajdywać prawdę,, dzięki której staną się oni wolni i szczęś ęśliwi.( liwi.( ) Mark Fischer Nowe tajemnice milionera

3 CZYM JEST TEORIA DOWA? Teoria Dowa, jeśli się ją poprawnie rozumie, jest podobna do bardzo czułego monitora kontrolującego pracę serca czy barometru synoptyka przewidującego pogodę; jest to narzędzie, którego naleŝy uŝywać przy prognozowaniu przyszłych zdarzeń w granicach prawdopodobieństwa. Nie wskaŝe ono przyczyn zmiany, ale wskaŝe symptomy do niej prowadzące. Nie powie dokładnie, co się stanie, ale da ogólny pogląd na to, co moŝe się stać. Jak powiedział Peter Hamilton: Teoria Dowa, oparta na zdrowym rozsądku, jest metodą wyciągania poŝytecznych wniosków co do przyszłych ruchów rynku z zapisanych codziennych fluktuacji cenowych [ ] średnich [rynkowych].

4 TEORIA DOWA c.d. 1. Średnie giełdowe dyskontują wszystko. 2. Trzy trendy rynkowe: - trend główny - trend wtórny - trend krótkookresowy. 3. Trzy fazy trendu głównego: - akumulacja - faza druga przebiega pod znakiem szybkich wzrostów cen i coraz lepszych wiadomości gospodarczych - dystrybucja.

5 TEORIA DOWA c.d. 4. Średnie rynkowe muszą się nawzajem potwierdzać. 5. Wolumen jest potwierdzeniem trendu głównego. 6. Wolumen powinien wzrastać w kierunku trendu głównego i spadać podczas korekt. 7. Trend jest kontynuowany, dopóki nie pojawią się definitywne oznaki świadczące o jego odwróceniu. 8. Istniejący trend wykazuje tendencję do kontynuacji swojego dotychczasowego kierunku.

6 ZAŁOśENIA ANALIZY TECHNICZNEJ Analiza techniczna to badanie zachowań rynku, przede wszystkim przy uŝyciu wykresów, którego celem jest przewidywanie przyszłych trendów cenowych. Analiza techniczna opiera się na trzech załoŝeniach: 1.Rynek dyskontuje wszystko. 2.Ceny podlegają trendom. 3.Historia się powtarza.

7 HISTORIA SIĘ POWTARZA

8 ZACHOWANIE LIDERÓW W Z 1929 ROKU PO KRACHU Cena akcji Nazwa spółki sierpień '29 czerwiec '32 Indeks Dow Jones spółek przemysłowych General Electric 98,88 dolara 9,50 dolara Radio Corporation of America 100,00 dolarów 3,25 dolara Sears Roebuck 157,02 dolara 9,97 dolara Standard Oil 68,96 dolara 22,58 dolara US Steel 256,50 dolara 22,00 dolary Southern Pacific 153,75 dolara 7,38 dolara Indeks Dow Jones spółek użyteczności publicznej American Power & Light 117,19 dolara 4,00 dolary American Telephone & Telegraph 298,63 dolara 76,88 dolara Columbia Gad System 62,95 dolara 5,50 dolara International Telephone & Telegraph 142, 01 dolara 3,25 dolara grudzień '40 33,13 dolara 4,63 dolara 78,13 dolara 34,38 dolara 69,63 dolara 8,13 dolara 2,5 dolara 167,25 dolara 4,50 dolara 1,88 dolara

9 ZACHOWANIE LIDERÓW W Z 2000 ROKU PO KRACHU Byli liderzy rynku albo spółki budzące zaufanie AOL Time Warner AT&T Amazon.com Apple Computer Cisco Systems Corning Eastman Kodak Ericsson Ford Motor General Electric JP Morgan Chase McDonald's Yahoo! Okres, w którym spółki osiągnęły najniższy poziom 2 1/2 roku 3 1/2 roku 1 3/4 roku 9 miesięcy 2 1/2 roku 2 lata 4 3/4 roku 2 1/2 roku 3 1/2 roku 2 lata 2 1/2 roku 3 1/4 roku 1 3/4 roku Maksymalny spadek liczony od najwyższego kursu spółki 91% 83% 95% 86% 90% 99% 74% 99% 83% 65% 77% 75% 97%

10 SŁOWA WILIAMA J. O`NEILA Giełda nie dba o to, kim jesteśmy, co myślimy i co czujemy. To bestia, która nie ma sobie podobnych: jest obojętna na ludzkie pragnienia, nie zwaŝa a na zdrowy rozsądek, zachowuje się niezwykle przekornie, wydaje się, Ŝe przyświeca jej jeden cel wprawić w zakłopotanie większo kszość inwestorów. w. Jedyne, czemu podlega, to prawu popytu i podaŝy.

11 HOSSA

12 Zakres czasowy: ; zakres punktowy: 2449, 79 pkt. 3919, 10 pkt. = 1469,31.

13 TRÓJK JKĄT T SYMETRYCZNY Trójkąt symetryczny jest na ogół formacją sygnalizującą kontynuację trendu. Stanowi on przerwę w istniejącym trendzie, po której trend ów jest kontynuowany.

14 TRÓJK JKĄT T SYMETRYCZNY c.d. Kształtowanie się formacji trójkąta ma swoje ograniczenia w czasie, które wyznaczone jest punktem przecięcia się dwóch linii, czyli wierzchołkiem trójkąta. Jako ogólną zasadę przyjmuje się, Ŝe ceny powinny się wybić w kierunku uprzedniego trendu na odcinku przebiegającym mniej więcej połowa a trzema czwartymi poziomej szerokości trójkąta, czyli odległości od pionowej podstawy po lewej stronie formacji do punktu przecięcia się dwóch linii po prawej. TakŜe w przypadku trójkątów istnieją pewne sposoby dokonywania pomiaru przyszłego ruchu cen. Jeśli chodzi o trójkąt symetryczny, to w powszechnym uŝyciu są dwie metody. Prostsza z nich polega na mierzeniu długości pionowego odcinka w najszerszej części trójkąta (podstawy) i odliczaniu jej od punktu wybicia lub od wierzchołka trójkąta.

15 DIAMENT Zmieniająca się na przemian psychika graczy od entuzjazmu do pesymizmu szkicuje wzór diamentu.

16 DIAMENT c.d. Gracze giełdowi są wyraźnie podnieceni ruchem cen, co jest odzwierciedlone w duŝych wahaniach cen. Bez podniecenia ceny szkicowałyby jedną z bardziej spokojnych formacji horyzontalnych. W formacji diamentu wahania cen mają coraz większą rozpiętość, której towarzyszą coraz to wyŝsze obroty. Po osiągnięciu punktu kulminacyjnego podniecenie maleje, wahania cen odbywają się w coraz to mniejszym zasięgu, wolumen wyraźnie spada. NajwyŜsze i najniŝsze notowania tego okresu szkicują diament.

17 GŁOWA Z RAMIONAMI

18 GŁOWA Z RAMIONAMI c.d. Minimalny zasięg spadku cen po ukształtowaniu się formacji głowy z ramionami równy jest odległości od szczytu głowy do linii szyi.

19 ŚWIECE JAPOŃSKIE 1) Młot 2) Długi biały korpus

20 1) MŁOTM Formacja młota ma długi dolny cień a cena zamknięcia jest bliska cenie maksymalnej lub z nią identyczna. Diagram pokazuje klasyczną formację młota obrazującą siłę byków, które były w stanie wypchnąć cenę w górę z powstałego na tej sesji głębokiego dołka. Wybicie to utraciło wprawdzie swój impet w czasie następnych sesji, ale ruch w dół został powstrzymany przez wsparcie na wysokości młota. W ten sposób doszło do poszerzenia bazy, która mogła później posłuŝyć do budowania istotnego trendu zwyŝkującego.

21 2) DŁUGI BIAŁY Y KORPUS JAKO POTWIERDZENIE WSPARCIA Wysoka biała świeca, która wybija się z obszaru wsparcia, świadczy o determinacji byków. Długa biała świeca odbijająca się od strefy wsparcia w postaci linii trendu, średniej kroczącej lub poziomu ograniczającego korektę jest dodatkowym potwierdzeniem znaczenia tego obszaru.

22 SZCZYT RYNKOWY W DN NA POZIOMIE 3919,1 PKT.

23 RUCH POWROTNY DO PRZEBITEJ LINII TRENDU

24 IMPULS SPADKOWY OD SZCZYTU 1 2 ii i iv iii 4 Fale kształtują się na dwa sposoby: jako fale impulsu oraz fale korygujące. Fale impulsu mają strukturę pięciofalową, natomiast fale korygujące strukturę trzyfalową bądź pewien jej wariant. v 3 5

25 FORMACJA PRZENIKANIA Formacja przenikania

26 FORMACJA PRZENIKANIA Oto zaczerpnięty z japońskiej ksiąŝki obrazowy opis tego, co dzieje się w czasie powstawania tej formacji. Ostatnie z byków zostały zepchnięte do naroŝnika, skąd wydostały się przypuszczając heroiczny atak. Atak kamikadze jest zawsze przeraŝający dlatego niedźwiedzie wycofały się chwilowo na linie boczne. Byki mogą wykorzystać tę chwilę spokoju, by się wzmocnić po fali trwającej dotąd sprzedaŝy moŝe się okazać, Ŝe podaŝ załamie się odcinając niedźwiedziom drogę powrotu. Ujmując to inaczej spadkowa energia rynku uległa rozproszeniu.

27 SZCZYT RYNKOWY W DN NA POZIOMIE 3935,1 PKT.

28 CZY ŚREDNIE RYNKOWE SIĘ POTWIERDZAJĄ?

29 KLIN NiezaleŜnie od tego, czy klin pojawia się w środku, czy przy końcu pewnego ruchu cen, analityk powinien zawsze kierować się zasadą mówiącą, Ŝe klin zwyŝkujący jest typowy dla bessy, a klin zniŝkujący dla hossy.

30 RUCH PIĘCIOFALOWY W DÓŁD Najbardziej istotna reguła, jaką moŝna ustalić na podstawie analiz róŝnych formacji korygujących mówi, Ŝe korekty nigdy nie są piątkami. Tylko fale impulsu są piątkami. Właśnie dlatego początkowy pięciofalowy ruch przeciwny trendowi wyŝszego stopnia nigdy nie jest końcem korekty, a jedynie jej częścią.

31 Korekta dość często znosi poprzednią falę o wielkość procentową odpowiadającą liczbie Fibonacciego. Jak widzimy na diagramie silne korekty najczęściej znoszą 61,8 % lub 50 % poprzedniej fali, zwłaszcza gdy występują jako druga fala impulsu, fala B większego zygzaka bądź fala X w zygzaku podwójnym lub potrójnym. ZNIESIENIA FIBONACCIEGO

32 PODWÓJNY SZCZYT! Formacja podwójnego szczytu daje spadek z poziomu 3330 pkt. do poziomu 2753 pkt.

33 DŁUGI BIAŁY Y KORPUS NA NISKIM POZIOMIE CENOWYM WIG20 - Daily Open , Hi , Lo , Close (-0.0%) 4,000 3,800 3,600 3,400 3,200 3, ,000 2,800 November December 2008 February Created with AmiBroker - advanced charting and technical analysis software. Rzadko zdarza się, by pojedyncza świeca była sama w sobie podstawą do przewidywania nadchodzącego odwrócenia trendu, moŝe ona jednak sygnalizować moŝliwość jego zmiany.

34 IMPULS I KOREKTA WIG20 - Daily Open , Hi , Lo , Close (1.9%) % 2 4,000 3,800 3, % % % 4 3,400 3,200 3,000 2,908.59? 2, % November December 2008 February March April May Created with AmiBroker - advanced charting and technical analy sis sof tware. 3 Korekty boczne znoszą na ogół 38,2% poprzedniej fali impulsu, zwłaszcza gdy występują jako fala 4.

35 BIEśĄ śąca SYTUACJA TECHNICZNA Wsparcia i opory 3,500 3,400 3, pkt. 3, pkt. 3, pkt. 3, pkt pkt. 2,900 2, , pkt. 2, February March April May Jun Created with AmiBroker - adv anced charting and technical analy sis sof tware.

36 BIEśĄ śąca SYTUACJA TECHNICZNA Formacje cenowe 3,500 3,400 3,300 3,200 3,100 3,000 2,900 2, ,800 2, February March April May Jun Created with AmiBroker - adv anced charting and technical analy sis sof tware.

37 BIEśĄ śąca SYTUACJA TECHNICZNA Formacje świecowe 3,300 3,200 Gwiazda wieczorna Gwiazda wieczorna doji 3,100 3,000 2,900 2, Długi biały korpus na niskim poziomie cenowym Długi biały korpus, jako potwierdzenie wsparcia Harami 2,800 2,700 February March April May Jun Created with AmiBroker - adv anced charting and technical analy sis sof tware.

38 BIEśĄ śąca SYTUACJA TECHNICZNA Podobne sytuacje techniczne WIG20 - Daily Open , Hi , Lo , Close (0.9%) 3, , , , , , , ,760.0 March April May Jun Created with AmiBroker - adv anced charting and technical analy sis software.

39 BIEśĄ śąca SYTUACJA TECHNICZNA Średnie kroczące ce WIG20 - Monthly Open , Hi , Lo , Close (-0.6%) MA(Close,15) = 3,361.76, MA1(Close,45) 3, miesięczna 3, ,000 2, , miesięczna 2,400 1,800 1,200 Feb Created with AmiBroker - advanced charting and technical analy sis sof tware.

40 HISTORIA śycia PEWNEGO CZŁOWIEKA W wieku 21 lat poniósł poraŝkę w interesach. W wieku 22 lat przegrał we wstępnych wyborach stanowych. W wieku 24 lat poniósł kolejną poraŝkę w interesach. Gdy miał 26 lat zmarła a jego narzeczona. W wieku 27 lat przeŝył załamanie amanie nerwowe. W wieku 34 lat przegrał w wyborach do kongresu. W wieku 36 lat ponownie przegrał w wyborach do kongresu. W wieku 45 lat przegrał w wyborach do senatu. W wieku 49 lat ponownie przegrał w wyborach do senatu. Ale w wieku 52 lat wybrany został prezydentem Stanów Zjednoczonych Człowiekiem tym był Abraham Lincoln.

41 CZY ANALIZA TECHNICZNA JEST SKUTECZNYM NARZĘDZIEM W WARSZTACIE INWESTORA?!

42 Dziękuj kuję Państwu za uwagę. Tomasz Filipiak mail: