MODUŁ 5 - ANALIZA SWOT PZEDSIĘWZIĘCIA

Transkrypt

1 MODUŁ 5 - ANALIZA SWOT PZEDSIĘWZIĘCIA Kluczowym elementem stosowanym w analizie sytuacji przedsiębiorstwa jest analiza SWOT. Analiza SWOT to narzędzie, dzięki któremu firma może zanalizować i rozpoznać własne silne i słabe strony (Strengths i Weaknesses), a także istniejące i potencjalne szanse i zagrożenia (Opportunities i Threats) płynące z otoczenia zewnętrznego. Nazwa SWOT pochodzi od pierwszych liter słów określających w języku angielskim istotę przedmiotu analizy. S jak Strenth mocne strony organizacji, które należycie wykorzystane będą sprzyjać jej rozwojowi, a w chwili obecnej pozytywnie wyróżniające organizację w otoczeniu; są przewagą w stosunku do konkurencji, W jak Weaknesses słabe strony organizacji, których nie wyeliminowanie bądź nie zniwelowanie siły ich oddziaływania będzie hamować rozwój organizacji; mogą nimi być: być brak wystarczających kwalifikacji, podziału zadań, złej organizacji pracy lub brak innych zasobów, O jak Opportunities szanse uwarunkowania, które przy umiejętnym wykorzystaniu mogą wpływać pozytywnie na rozwój firmy, T jak Threats zagrożenia czynniki, które obecnie nie przeszkadzają funkcjonować organizacji, ale mogące być zagrożeniem w przyszłości dla sprawności firmy. W wersji graficznej analiza przedstawiana jest na osi współrzędnych lub w 4 ćwiartkach wpisana w oś współrzędnych. Najczęściej analiza SWOT prezentowana jest w formie graficznej w postaci tabeli. Po zakończeniu, analiza SWOT określa, co może pomóc w realizacji celów firmy (silna strona lub możliwość) lub co może być przeszkodą, którą należy przezwyciężyć lub zminimalizować w celu osiągnięcia pożądanego rezultatu (słaba strona lub zagrożenie). JAK PRZYGOTOWAĆ ANALIZĘ SWOT Analiza SWOT obejmuje przeanalizowanie i zrozumienie mocnych i słabych stron waszego przedsiębiorstwa oraz rozpoznanie zagrożeń dla waszej działalności i dodatkowych możliwości na rynku. Przeprowadzając analizę SWOT należy pamiętać, że silne i słabe strony są czynnikami wewnętrznymi, a szanse i zagrożenia to elementy zewnętrzne wobec firmy. Bardzo ważną rzeczą jest obiektywne, a nawet krytyczne spojrzenie na przedsiębiorstwo. Tylko wtedy będziecie mogli przyjrzeć się organizacji. Oczywiste jest, że każda analiza SWOT pisana przez was będzie mimo wszystko subiektywna, ale trzeba starać się spojrzeć na przedsiębiorstwo z drugiej perspektywy. Aby ułatwić zdiagnozowanie mocnych stron badanego przedmiotu, najlepiej odpowiedzieć sobie na kilka pytań, m.in.: W czym jako firma X jesteśmy najlepsi?, Za co można nas pochwalić?, Czego na pewno nie możemy się powstydzić?

2 Czynniki zw. z przedsiębiorstwem Mocne strony to elementy, które są przewagą konkurencyjną wobec innych, eksponuje się je w ofertach i reklamie, są najważniejszym pozytywnym elementem dla odbiorców. Wypisując słabe strony firmy, czyli te czynniki, które utrudniają efektywne działania, można zacząć od zadania sobie pytań: W czym są od nas lepsi konkurenci?, Co hamuje rozwój naszej firmy?, Co stwarza bariery we wzmocnieniu pozycji na rynku? Im więcej wypiszemy słabych stron, tym większa szansa na ich zminimalizowanie lub w ogóle wyeliminowanie. Oszukiwanie samych siebie o braku słabych stron może zniekształcać obraz analizy i nie pozwalać na rzeczywiste wnioskowanie, co w konsekwencji prowadzi do budowy fałszywego obrazu stanu obecnego. Analizując szanse i zagrożenia trzeba wypisać wszelkie pomysły, jakie przychodzą nam do głowy, bowiem każdy z uczestników organizacji ma inną wiedzę, perspektywę widzenia, różne informacje od klientów i każdy pomysł na rozwój może okazać się słuszny. Tworząc analizę SWOT można sobie odpowiedzieć na następujące pytania: Korzyści z przedsięwzięcia? Możliwości? Przewaga konkurencyjna? Unikalne cechy, ważne dla konsumenta, których nie ma konkurencja? Zasoby, aktywa, ludzie? Doświadczenie, wiedza, dane? Rezerwy finansowe, przewidywane zyski? Marketing dostępność, dystrybucja, świadomość? Lokalizacja i położenie geograficzne? Cena, wartość, jakość? Stan kadry kierowniczej, możliwe awanse i zmiany? Wydarzenia na rynku? Słabe strony konkurentów? Tendencje w branży lub stylach życia? Rozwój i nowe technologie? Nowe rynki, horyzontalne, wertykalne? Rynki dla produktów niszowych? Nowe unikalne cechy pojawiających się produktów? Rozwój przedsiębiorstwa i produktu? Rynek badan, dostępność informacji? Wady przedsięwzięcia? Brak możliwości rozwoju? Brak siły konkurencyjnej? Słaba reputacja? Aspekty finansowe? Własne, znane wrażliwe punkty? Przepływy pieniężne, brak środków finansowych na nowe przedsięwzięcie? Nietrwałość łańcucha dostaw? Aspekty etyczne, brak zaangażowania, słabe przywództwo? Brak akredytacji, itp.? Zmiany w prawie? Wpływ środowiska naturalnego? Zamiary konkurencji? Możliwa współpraca, przedstawicielstwa, dystrybucja? Wielkość rynku, pojemność, podaż? Aspekty związane z sezonowością, pogoda, wpływem mody? Rosnące wymagania rynku? Czynniki hamujące rozwój? Bariery wejścia na rynek? Utrata kluczowych pracowników? Brak stałego wsparcia finansowego? Stan gospodarki krajowej, zagranicznych?

3 Czynniki zw. z przedsiębiorstwem Przykładowe zestawienie czynników analizy SWOT dla firmy usługowej może zawierać takie cechy jak: mocne strony (uznanie klientów, własna marka, niska cena, wysoka jakość, wykwalifikowani pracownicy, własna technologia, doświadczona kadra, zaawansowane rozwiązania informatyczne) słabe strony (wysoki koszt produkcji, brak własnych specjalistycznych urządzeń konieczność wypożyczania, niska opłacalność, brak wystarczającej infrastruktury, brak reklamy) szanse (wielość oferowanych produktów, których nie posiada konkurencja, dostęp do zasobów niedostępnych dla konkurencji, pomysł na marketing, rozwój branży na rynku, nowe rynki zbytu, nowe technologie) zagrożenia (odchodząca kadra o wysokich kwalifikacjach, polityka cenowa konkurencji, koszty wewnętrzne firmy, nieefektywny serwis, zmiany w prawie, kryzys, niski popyt na dany produkt, działania konkurencji). PRZYKŁADY ANALIZY SWOT 1. Przykładowa analiza SWOT małego przedsiębiorstwa produkującego model telewizorów kolorowych Nowoczesne, przyszłościowe wzornictwo (wygląd) Produkt opatentowany Czysty obraz Mały ciężar Pasuje do zestawów wież sprzętu muzycznego Ograniczony asortyment produkcji dwie wielkości ekranu Mało znany znak firmowy Stosunkowo wysoka cena Wykorzystanie rynku użytkowników, którzy chcą mieć jeden pełny zestaw aparatury audio-video Niskie ceny importowanych towarów

4 Czynniki zw. z przedsiębiorstwem 2. Przykładowa analiza SWOT biura turystycznego wprowadzającego nową usługę: wycieczki po Polsce dla cudzoziemców. Nawiązanie kontaktu z kilkoma biurami turystycznymi we Francji i w Niemczech możliwość rekrutacji klientów za ich pośrednictwem Znajomość polskich atrakcji turystycznych Nawiązanie kontaktów i wstępne umowy o współpracy z przewodnikami turystycznymi z Krakowa, Wrocławia i Warszawy Obszary polskiej przyrody i polskie tradycje nie są znane na zachodzie Europy i mogą stanowić ciekawą ofertę Nasza marka na polskim rynku jest mało znana, co może utrudniać rozmowy z polskimi firmami i dostawcami (z hotelami, firmami autokarowymi itp.) Nie mamy jeszcze doświadczenia w sprawie tzw. wyjazdów bliżej natury np. na Mazury, w polskie góry. Brakuje nam tam kontaktów i współpracowników Nasze zasoby ludzkie są za małe, a nie mamy pieniędzy na zatrudnienie dodatkowych osób Polska, po wejściu do UE, jest postrzegana lepiej i jest większe nią zainteresowanie Niższy poziom cen na usługi turystyczne Utrudniony dostęp do zewnętrznego finansowania konieczność posiłkowania się własnymi zasobami Brak gwarancji dobrej pogody w sezonie letnim ZASTOSOWANIE ANALIZY SWOT Analiza SWOT, ze względu na elastyczność, jest zależna od naszej inwencji i może być stosowana w najróżniejszych obszarach funkcjonowania człowieka. Analizę SWOT można stosować do: budowania planów strategicznych przeorientowania dotychczasowego kierunku działalności firmy wypracowania priorytetowego kierunku działania dostosowanego do zmieniających się warunków rynkowych rozpoznania sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej organizacji, aby w przypadku wykrytych niedoskonałości wprowadzić programy naprawcze określenie kluczowych czynników, produktów, które mają decydujący wpływ na rozwój firmy, a potem umacnianie ich jako źródła przewagi konkurencyjnej

5 punktu wyjściowego do tworzenia biznesplanów zapewnienia funkcjonowania jakości (szerokie zastosowanie w ramach norm ISO) Więcej o analizie SWOT na: