Wzmocnienie współpracy Uczelni z przedsiębiorstwami sektorów pozyskania i przetwórstwa surowców mineralnych

Transkrypt

1 Wzmocnienie współpracy Uczelni z przedsiębiorstwami sektorów pozyskania i przetwórstwa surowców mineralnych Projekt Fabryka Inżynierów obejmuje zróżnicowane zadania, z których jedno zasługuje na szczególne wyróżnienie dotyczy górnictwa i to w najbardziej praktycznym wymiarze. Pod tytułem Wzmocnienie współpracy Uczelni z przedsiębiorstwami sektorów pozyskania i przetwórstwa surowców mineralnych kryje się inicjatywa, która obejmuje współpracę z zakładami przemysłowymi w celu sprawdzenia wiedzy studentów/tek oraz pracowników w realiach produkcyjnych. Oferta aktywności objętych działaniem skierowana jest do studentów/tek II stopnia studiów stacjonarnych, ów/tek wydziału oraz pracowników dydaktycznych. Pięciodniowe wizyty studyjne dla studentów/tek IV roku, trzymiesięczne staże dla pracowników dydaktycznych, czy wreszcie spotkania panelowe - to podstawowe elementy tego działania. Koordynator zadania dr inż. Krzysztof Polak tak określa źródła inicjatywy wydziału: Wydział Górnictwa i Geoinżynierii posiada bogate tradycje współpracy z przemysłem ciężkim, wydobywczym. Jednak w ostatnim czasie, w związku ze zmianami gospodarczymi, nie wyglądała ona najlepiej. Stąd też pomysł na wykorzystanie funduszy unijnych, jako wsparcia aktywności wydziału w tym zakresie. Zwiększenie oferty praktyk, których ilość ze względu na brak środków finansowych w ostatnich latach zmniejszyła się, była jednym z pomysłów zgłaszanych przez pracowników i studentów/tki wydziału. Kolejnym pomysłem na wzbogacenie współpracy pracowników naukowych z przemysłem były staże przemysłowe mające na celu dokształcanie kardy naukowej. W związku z tym, że młodzi pracownicy potrzebują często skonfrontować badania, które prowadzą na uczelni z praktyką przemysłową, postanowiliśmy wspomóc ich stażami. Dają one szansę nabycia umiejętności praktycznych oraz zebrania materiałów do pracy naukowej. Stanowią także nieocenione źródło informacji pomocnych w procesie kształcenia podkreśla dr inż. Krzysztof Polak. Ożywieniu współpracy uczelnia-przemysł służyły także spotkania panelowe wzbogacające uroczyste rozdania dyplomów absolwentom/tkom wydziału. 1

2 Wizyty studyjne to 5-o dniowe wyjazdy do zakładów, które zajmują się wydobyciem i przeróbką kopalin surowców mineralnych. Wizytowano m.in. KWK Piast (Kompania Węglowa S.A.), KWK Staszic (Katowicki Holding Węglowy S.A.), ZG Rudna, ZG Lubin, ZG Polkowice-Sieroszowice, Zakłady Wzbogacania Rud (KGHM Polska Miedź S.A), Kopalnię Soli Kłodawa S.A., KWB Bełchatów (PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A), Kopalnię Dolomitu Radkowice (Lafarge Kruszywa i Beton S.A.). Wyjazdy studyjne, skierowane do studentów/tek wyższych roczników okazały się doskonałą okazją do zweryfikowania w praktyce wiedzy teoretycznej, nabytej w murach uczelni. Podczas wizyt w zakładach górniczych, studenci/tki m.in. zapoznali się z charakterystyką pracy różnego typu kopalń, zdobyli wiedzę praktyczną na temat metod eksploatacji różnych surowców. Poznali także metody wydobycia charakterystyczne dla poszczególnych rodzajów kopalń, zapoznali się z maszynami górniczymi, podstawowymi zasadami bezpieczeństwa pracy w kopalniach, sposobami nadzorowania wyrobisk etc. Jak pokazuje ewaluacja tej formy działania studenci/tki pozytywnie oceniają możliwość zapoznania się z firmami, w których w nieodległej przyszłości będą pracować. Większość uczestników określiła, jako wysoką i bardzo wysoką, swoją aktywność podczas wizyt. Podkreślili przede wszystkim, że w ich trakcie mogli zastosować wiedzę zdobytą podczas zajęć na studiach i rozszerzyć ją o aspekty praktyczne. Zarówno uczestnicy jak i opiekunowie wizyt studyjnych wysoko oceniają ich program. Podkreślają ich wartość merytoryczną, możliwość zapoznania się z praktyką górniczą z bliska oraz bezpośredniego kontaktu z ludźmi "z branży". Bardzo istotnym jest także fakt, że studenci/tki mieli okazję w ciągu kilku dni wizytować wszystkie najważniejsze w naszym kraju sektory górnictwa, zapoznać się ze specyfiką pracy oraz całym wachlarzem stosowanych technologii w poszczególnych zakładach górniczych. W ramach środków unijnych opiekunowie wyjazdów dodatkowo opracowali materiały dla uczestników. Stworzyli tzw. przewodnik zawierający informacje na temat miejsc, w których będą przebywać, podstawowe informacje o wizytowanych kopalniach, a także zasady bezpieczeństwa, zasady udzielenia pierwszej pomocy, informacje o sposobie poruszania się w kopalniach itp. Wyjazdy te miały również aspekt integracyjny i cieszyły się z roku na rok coraz większym zainteresowaniem. Przez cały okres trwania projektu blisko 400 studentów/tek skorzystało z tej formy wsparcia procesu kształcenia. Spotkania panelowe stanowią drugi element działania prowadzonego przez Wydział Górnictwa i Geoinżynierii i koncentrują się na kontaktach absolwentów/tek wszystkich kierunków dyplomowania z przedstawicielami branży wydobywczej. Podczas spotkań, w murach Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie absolwenci/tki spotykali się z osobami reprezentującymi poszczególne zakłady przemysłowe. Zapoznali się z profilami działalności poszczególnych firm oraz 2

3 oczekiwaniami potencjalnych, przyszłych pracodawców. Jak podkreśla koordynator zadania: Spotkana te dają szansę na pierwszą konfrontację oczekiwań absolwentów/tek z tym, czego oczekują prezesi firm, przedstawiciele różnych branży górniczych, surowcowych. Spotkania mają służyć temu, aby otworzyć dodatkową szansę zdobycia szczegółowej wiedzy dotyczącej oczekiwań pracodawców. W zorganizowanych spotkaniach udział wzięli m.in. pracownicy Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A., Południowego Koncernu Węglowego SA, Lafarge Kruszywa i Beton, KGHM Polska Miedź S.A., Larox Poland, Ecoren, PGNiG, Kopalni Wapienia "Czatkowice", Kopalni Porfiru i Diabazu w Krzeszowicach. Przedstawili oni profile działalności firm oraz własną ocenę perspektyw rozwoju branży. Omówili także sytuację na rynku pracy w szczególności w kontekście spodziewanego wzrostu zapotrzebowania na inżynierów oraz przedstawili oczekiwaną przez pracodawców sylwetkę zatrudnianego pracownika. Organizowane spotkania panelowe pozwoliły na przybliżenie absolwentom/tkom profilu działalności firm z rynku przetwórstwa surowców mineralnych. Bezpośrednie spotkania dały także możliwość nawiązania kontaktów pomiędzy absolwentami/tkami, a potencjalnymi pracodawcami. Spotkania tego typu dostarczyły wielu cennych informacji ważnych na starcie kariery zawodowej i mogą być dodatkowym bodźcem do zwiększenia aktywności absolwentów/tek na rynku pracy. Absolwenci/tki podczas spotkań mieli możliwość przedyskutowania perspektyw rozwoju branży, w której będą pracować. Pracodawcy podczas spotkań przekazywali informacje na temat przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej, przygotowania dokumentów aplikacyjnych. Ważną informacją dla absolwentów/tek poszukujących pracy w branży górniczej jest sposób zdobywania doświadczenia zawodowego oraz nabywania uprawnień. Stąd też spotkania panelowe dały możliwość poznania oczekiwań przyszłych pracodawców. Spotkania panelowe dla absolwentów/tek cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem. Wzięło w nich udział ok. 70% wszystkich absolwentów/tek. Planuje się kontynuację tego typu spotkań w kolejnych latach. Warto podkreślić, że pewną tradycją jest połączenie spotkań panelowych z uroczystym wręczeniem dyplomów absolwentom/tkom. Dziekan Wydziału Górnictwa i Geoinżynierii prof. Piotr Czaja uważa spotkania za bardzo cenne przede wszystkim dla absolwentów/tek, ale także dla pracodawców. Staże pracownicze to ostatnia z form aktywności składająca się na działanie prowadzone przez Wydział Górnictwa i Geoinżynierii. Były to trzymiesięczne krajowe lub jednomiesięczne zagraniczne wyjazdy pracowników prowadzących zajęcia na kierunku Górnictwo i Geologia do zakładów przemysłowych lub jednostek badawczych oraz uczelni. Celem ich było przede wszystkim podniesienie kwalifikacji zawodowych poszczególnych pracowników. W ich trakcie mogli się oni także zapoznać z praktycznymi aspektami wiedzy przekazywanej studentom/tkom. Pracownicy poznali nowoczesne technologie 3

4 stosowane w zakładach przemysłowych, zwłaszcza w kopalniach. Ponadto dzięki pracom wykonywanym w nowoczesnych laboratoriach mogli prowadzić innowacyjne badania, które następnie rozwijać będą w rodzimej jednostce, a następnie wdrażać w zakładach przetwarzających surowce mineralne. Zagraniczne staże naukowo-techniczne realizowane były m.in. w niemieckiej firmie RWE Power AG, w niemieckiej firmie Lausitzer und Mitteldeutschen Bergbau- Verwaltungsgesellschaft mbh (LMBV), Katedrze Geologii i Przeróbki Surowców na Uniwersytecie Technicznym w Trondheim, austriackiej firmie SBM Mineral Processing GmbH w Laakirchen i firmie Geocontrol S.A. w Hiszpanii. Mając na względzie potrzebę rozwoju kadry, postanowiliśmy wesprzeć młodych pracowników naukowych poprzez finansowanie trzymiesięcznych staży krajowych lub miesięcznych zagranicznych - podkreśla dr inż. Krzysztof Polak, który zapewnia, że po zakończeniu projektu taka forma wsparcia kariery naukowej młodych pracowników wydziału będzie kontynuowana. Staże te są szansą rozwoju naukowego młodych pracowników. Maciej Zajączkowski z Katedry Górnictwa Odkrywkowego WGiG tak podsumowuje pobyt w kopalniach: Uważam, że staże przemysłowe dla pracowników naukowych to kapitalna sprawa. Już od dawna mówi się, że uczelnie kształcą zbyt teoretycznie, minimalizując praktyczne aspekty przekazywanej wiedzy. Właśnie realizacja takiego stażu umożliwia zmianę dotychczasowego sposobu myślenia prowadzących zajęcia. Poznanie codziennych problemów, z jakimi spotykają się nasi/nasze absolwenci/tki w swojej pracy umożliwia wprowadzenie odpowiednich zmian w programie nauczania. W moim przypadku, staż przemysłowy obejmował trzy kopalnie węgla brunatnego w Polsce: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział KWB Bełchatów oraz PAK KWB Konin S.A., a także PAK KWB Adamów S.A. Myślę, że te trzy miesiące wykorzystałem w 100%. Oprócz aktywnego udziału w codziennych pracach poszczególnych działów tych kopalń, prowadziłem pomiary pracy przenośników, potrzebne w mojej pracy doktorskiej, której obrona odbędzie nie niebawem. Zebrałem również fantastyczne materiały dydaktyczne w postaci dużej ilości danych o pracy układów technologicznych, jak również zdjęć i nagrań multimedialnych. Dzięki temu zajęcia, które prowadzę są bardziej interesujące dla studentów/tek, a tak przekazane informacje, łatwiej przyswajalne. Dr inż. Aneta Napieraj, która realizowała staż w KWK Ziemowit (Kompania Węglowa S.A.) tak wspomina czas spędzony w kopalni: Dla mnie osobiście, staż naukowotechniczny był szansą na bliższe poznanie sztuki górniczej. Rozmowy z pracownikami kopalni, jak również obserwacja ich pracy, wzbogaciły moją wiedzę o warunkach prowadzenia procesu wydobywczego. Nawiązana współpraca owocuje wspólnymi publikacjami, udziałem w konferencjach, wyjazdami technicznymi, które niosą obopólną korzyść. Moim zdaniem, każdy młody pracownik naukowy powinien zrealizować taki staż. 4

5 Warto podkreślić, że niejednokrotnie pracownicy wyjeżdzający na staż zaskakiwani byli nowatorskimi rozwiązaniami stosowanymi w branży górniczej. Przykładem może być wydobywanie surowców energetycznych w Zagłębiu Reńskim. Stażyści zaskoczeni byli faktem, że wydobycie na olbrzymią skalę odbywa się tuż przy obrzeżach miasta i to bez protestów ekologów. Połączone jest ono z działaniami rekultywacyjnymi na imponującą skalę z zachowaniem zasad ochrony środowiska włącznie z ochroną obiektów cennych przyrodniczo. Dr inż. Anna Sołtys (Katedra Górnictwa Odkrywkowego, Pracownia Techniki Strzelniczej i Oddziaływań na Środowisko) tak wspomina swój wyjazd: Staż naukowo techniczny odbywałam w dwóch kopalniach odkrywkowych surowców skalnych wapienia i dolomitu oraz w firmie produkującej materiały wybuchowe (MW) oraz świadczącej usługi w zakresie wykonawstwa robót strzałowych. Ponieważ posiadam uprawnienia na dostęp do materiałów wybuchowych (nadzorowanie i wykonywanie prac z użyciem MW oraz prowadzenie badań z użyciem MW) mogłam czynnie uczestniczyć w prowadzonych robotach strzałowych. Ogromną korzyścią dla mnie było zapoznanie się z najnowszą technologią produkcji MW, zarówno emulsyjnych, jak i ANFO, mechanicznym załadunkiem MW, a także ustalaniem rzeczywistych parametrów geometrycznych siatki otworów strzałowych metodą laserową. W kopalni dolomitu miałam okazję zapoznać się z nowoczesnym sposobem prowadzenia eksploatacji, z zastosowaniem systemu przenośników taśmowych, na odcinku o długości ponad 3 km, umożliwiających odstawę urobku do zakładu przeróbczego oraz bezpośredni załadunek kopaliny na tabor kolejowy. Założony program stażu naukowo-technicznego w pełni umożliwił mi podniesienie swoich kwalifikacji zawodowych. Wiedza teoretyczna jest oczywiście bardzo ważna, ale praktyczne umiejętności umożliwiają rozszerzenie zakresu współpracy z przemysłem oraz umożliwiają prowadzenie badań również na skalę międzynarodową. Uzyskaną podczas stażu wiedzę oraz zdobyte doświadczenie na pewno wykorzystam w pracy dydaktycznej, mogąc jak najlepiej przybliżyć studentom/tkom funkcjonowanie odkrywkowych zakładów górniczych, szczególnie tych, które eksploatują złoże z użyciem materiałów wybuchowych. Podsumowując realizację poszczególnych części zadania dr inż. Krzysztof Polak podkreśla, że wszystkie zamierzenia realizowane były terminowo i stały na wysokim poziomie merytorycznym, co jest niezwykle ważne dla najstarszego wydziału naszej uczelni. Wszystkie działania będą kontynuowane i na pewno będą procentować w przyszłości. Zwiększenie atrakcyjności studiowania na kierunku Górnictwo i Geologia oraz większe zainteresowanie studiowaniem na tym kierunku to na pewno jeden z naszych sukcesów. Studenci/tki przekazują sobie tzw. pocztą pantoflową informację o ciekawej formie studiowania oraz ciekawych ofertach pracy po zakończeniu nauki. Większe zainteresowanie tymi studiami widać w wynikach rekrutacji coraz większa 5

6 liczba absolwentów/tek szkół ponadgimnazjalnych świadomie wybiera, jako zdeklarowany pierwszy kierunek, Górnictwo i Geologię. Dzieje się tak zapewne dzięki opinii przekazywanej przez naszych/nasze studentów/tki i absolwentów/tki. Studia na Wydziale Górnictwa i Geoinżynierii to nie jest tylko ławka, kreda i tablica ten przekaz funkcjonuje dzięki takim działaniom zrealizowanym w projekcie i jest jednym z najbardziej satysfakcjonujących jego efektów. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6