B ŁĘ DY J Ę ZYKOWE WE WSPÓ Ł CZESNEJ POLSZCZY Ź NIE

Transkrypt

1 BŁĘDY JĘZYKOWE J WE WSPÓŁCZESNEJ POLSZCZYŹNIE

2 BŁĘDY JĘZYKOWEJ Szacuje się, że język polski jest językiem ojczystym około 44 mln ludzi na całym świecie. Ilu jednak ludzi spośród tych 44 mln używa go poprawnie? Niestety, niewielu. Można zaobserwować przykłady tego w życiu codziennym, telewizji, prasie czy internecie. To ostatnie jest istną wylęgarnią błędów. Aby powstrzymać rozprzestrzenianie się tych złych nawyków językowych, powstał ten właśnie projekt.

3 WYNIKI ANKIETY

4 RANKING B BŁĘDÓW

5 PRZYKŁADY B BŁĘDÓW POPEŁNIANYCH W INTERNECIE Skrót od milion - mli

6 PRZYKŁADY B BŁĘDÓW POPEŁNIANYCH W INTERNECIE cd.

7 PRZYKŁADY B BŁĘDÓW POPEŁNIANYCH W INTERNECIE cd.

8 JAK POWSTAJĄ BŁĘDY JĘZYKOWE? Błędy słownikowes nazywamy również leksykalnymi. Polegają na myleniu wyrazów podobnych brzmieniowo, ale znaczących coś innego. Mogą być spowodowane niezrozumieniem znaczenia słów. Rozważymy istotę tych odchyleń od normy na przykładzie zdań. Błędy słowotws owotwórcze rcze polegają na użyciu lub tworzeniu wyrazów niezgodnie z normą słowotwórczą, np. Głupość bohatera powieści jest trudna do zrozumienia. (głupość zamiast głupota); Pan konduktorniarz sprawdził nasze bilety. (konduktorniarz zamiast konduktor).

9 JAK POWSTAJĄ BŁĘDY JĘZYKOWE? Błędy frazeologiczne polegają na mieszaniu, krzyżowaniu wyrazów, związków, wyrażeń, przysłów czy powiedzeń. Efektem takich zabiegów uczniowskich są twory typu: odniósł porażkę zamiast poniósł porażkę lub odniósł zwycięstwo; wpaść jak śliwka w budyń zamiast w kompot; snuć perspektywy zamiast mieć perspektywy, snuć plany. Prowadzi to często do sytuacji, w których uczniowie w swoich pracach używają związku frazeologicznego niezgodnego z jego znaczeniem. Błędy fleksyjne dotyczą złej odmiany wyrazu, użycia wyrazu w złej formie gramatycznej. Usterki tego typu są wynikiem niedostatecznego utrwalenia działu gramatyki zajmującego się odmianą wyrazów. Błędy składniowe adniowe błędy z tej kategorii wynikają przede wszystkim z pogwałcenia norm składni (budowy) zdań pojedynczych i zdań złożonych, np. niewłaściwy szyk wyrazów w zdaniu, niewłaściwe użycie imiesłowowego równoważnika zdania.

10 WNIOSKI Z badań przez nas przeprowadzonych wynika, że Polacy są świadomi popełnianych przez siebie błędów. Potrafią zauważyć je u innych osób, jednak sami nie przykładają wagi do poprawnego wysławiania się. Większość z nich widzi w tym winę osób publicznych, które dają nam przykład złego posługiwania się językiem.

11 WNIOSKI Spora część z nich uważa, że nagłaśnianie powszechnych błędów i potrzeba walki z nimi pomogłyby Polakom w unikaniu ich. Oto kilka sposobów na walkę z błędami językowymi: czytać jak najwięcej książek korzystać ze słownika przy pisaniu wypracowań itp. pilnować poprawności nawet w SMS-ach, ach robić ćwiczenia dotyczące gramatyki, leksyki czytać dwa razy napisany przez nas tekst

12 PRZYKŁADY ĆWICZEŃ JĘZYKOWYCH 1. Wybierz poprawną formę. 1.Do zrobienia soku użyj dwie/dwa pomarańcze. 2. Dzisiaj przyszedłem/przyszłem do szkoły bardzo spóźniony. 3. Jeżeli będzie padać mogą pokrzyżować się nam szyki/plany. 4. Złodziej, który w zeszłym tygodniu napadł na bank nadal jest na wolności. Policjanci mają trudny/twardy orzech do zgryzienia/zgniecenia. 5. Nie mogę zapomnieć wziąć/wziąść na jutro kalkulatora. 2. Popraw poniższe wyrazy/zwroty. Określ typy tych błędów. * fakt autentyczny- * włanczać- * diabłowi- * przymknąć ucho- * porwię- * wziąść- * domyśleć się- * swetr- * nienawidzieć- * akwen wodny-

13 PRZYKŁADY ĆWICZEŃ JĘZYKOWYCH 3. Znajdź i popraw błędy w zdaniach. Określ jaki to typ błędu. a) Lody czekoladowe są dobre, ale bardziej dobre są truskawkowe. b) Moja ciocia zaadaptowała ślicznego pieska ze schroniska. c) Odnieśliśmy porażkę w ostatnim meczu z Niemcami. d) Mama kazała mi po bułki iść do sklepu. e) Cofając autem do tyłu nie zauważyłam znaku i uderzyłam w niego. f) Strasznie podobał mi się ten film, na którym wczoraj byłam w kinie. g) Podczas mszy księdzowi podpaliła się sutanna. h) Samolot z palącym się silnikiem bezpiecznie wylądował na ziemię. i) Czasami uświadamiam sobie, że niewiem jeszcze wielu rzeczy. j) Moim osobistym zdaniem uważam, że poprawne wypowiadanie się jest bardzo ważne.

14 AUTORZY Paweł Knychała Gosia Żadkiewicz Ela Szewczak Karolina Majerowska Ala Olichwiruk Ola Olkuśnik DZIĘKUJEMY