Profilaktyka u chorych na hemofilię
|
|
- Grażyna Klimek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRACA POGLĄDOWA Review Article Acta Haematologica Polonica 2009, 40, Nr 2, str ANNA KLUKOWSKA Profilaktyka u chorych na hemofilię Prophylaxis in haemophiliacs Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: Prof. dr hab. med. Michał Matysiak STRESZCZENIE Profilaktyka pierwotna jest jedyną metodą, która moŝe zapobiec rozwojowi artropatii u chorych na cięŝką postać hemofilii. Rozpoczyna się ją przed wystąpieniem zmian w stawach, zwykle między pierwszym a drugim rokiem Ŝycia, przed krwawieniem do stawu lub wkrótce po pierwszym krwawieniu. Koncentrat czynnika VIII w hemofilii A podaje się regularnie 3 razy w tygodniu, a w hemofilii B koncentrat czynnika IX 2 razy w tygodniu w dawce j/kg mc. Profilaktyką wtórną nazywa się regularne podawanie czynnika krzepnięcia zapoczątkowane po dwóch lub więcej krwawieniach do stawów. Jest to postępowanie długoterminowe stosowane przez cały okres dorastania, a moŝe nawet przez całe Ŝycie. Optymalny czas stosowania profilaktyki nie jest określony i moŝe być róŝny dla róŝnych chorych. Profilaktyka wtórna rozpoczęta po wielokrotnych krwawieniach do stawów, które spowodowały zmiany zwyrodnieniowe nie zahamuje artropatii hemofilowej, chociaŝ moŝe zapobiec kolejnym krwawieniom i spowolnić postęp zmian w stawach. Profilaktyka stosowana jest u większości dzieci i młodzieŝy w krajach rozwiniętych Europy i Ameryki Północnej i coraz częściej u dorosłych chorych na cięŝką postać hemofilii. Profilaktyka zapobiega równieŝ krwawieniom zagraŝającym Ŝyciu chorego, np śródczaszkowym oraz poprawia jakość Ŝycia chorego. Wczesne wprowadzenie profilaktyki moŝe zmniejszyć częstość występowania inhibitorów czynnika VIII i IX. U małych dzieci z trudnościami w dostępie do Ŝył obwodowych często konieczne jest załoŝenie cewnika do Ŝył centralnych. Profilaktyka jest metodą rekomendowaną w leczeniu chorych na cięŝką postać hemofilii A i B. SŁOWA KLUCZOWE: Profilaktyka Hemofilia Artropatia hemofilowa SUMMARY Primary prophylaxis is only method to prevent the development of arthropathy in patients with severe haemophilia. It starts before any joint changes appear, usually between 1 and 2 years of age, before joint bleeding or just after first haemarthrosis. Factor VIII concentrate is infused regularly 3 times a week in haemophilia A and factor IX concentrate is given 2 times a week in haemophilia B in dose of IU/kg. Regular coagulation factor infusion started after two or more joint bleedings is defined as secondary prophylaxis. The procedure is longterm continued during growing period and even whole life. Optimal time of prophylaxis is not defined and may be different for different patients. Secondary prophylaxis started after many joint bleedings resulted in degenerative joint changes can't stop athropathy but it can prevent further joint bleedings and make the progress of joint disease slower. Prophylaxis is used in most children and adolescents in developed countries in Europe and North America and increasingly in adults with se-
2 494 A. KLUKOWSKA vere haemophilia. Prophylaxis prevents life-threatening bleedings, eg. intracranial bleedings and improves quality of life. Early introduction of prophylaxis can decrease of factor VIII or IX inhibitor frequency. In small children with poor peripheral vein access implantation of central venous catheter is often necessary. Prophylaxis is recommended method in the treatment of patients with severe haemophilia A and B. KEY WORDS: Prophylaxis Haemophilia Haemophilic arthropathy W cięŝkiej postaci hemofilii A i B najbardziej charakterystycznym objawem są nawracające krwawienia do stawów, które powodują trwałe, postępujące ich uszkodzenie określane nazwą artropatii hemofilowej [1]. Stwierdzono, Ŝe w postaci umiarkowanie cięŝkiej, chociaŝ mogą równieŝ pojawiać się krwawienia do stawów, rzadko dochodzi do rozwoju artropatii [1]. To spostrzeŝenie było podstawą wprowadzenia profilaktycznego podawania preparatów czynnika VIII lub IX w cięŝkiej postaci odpowiednio hemofilii A lub B w celu utrzymania stęŝenia niedoborowego czynnika krzepnięcia krwi powyŝej 1% normy, a tym samym zmiany cięŝkiej postaci hemofilii w postać umiarkowanie cięŝką [2, 3]. Historia profilaktyki Początki profilaktyki sięgają 1958 roku, kiedy I.M. Nilsson zastosowała ją u chłopców chorych na cięŝką postać hemofilii A, a od 1972 roku równieŝ u chorych z hemofilią B w szwedzkim ośrodku uniwersyteckim w Malmö. Pierwszym preparatem czynnika VIII była frakcja 1 0 produkowana metodą glicynową ze świeŝego osocza w Instytucie Karolinska w Sztokholmie a następnie przez AB Kabi, przechowywana w postaci zamroŝonego proszku i bezpośrednio przed podaniem rozpuszczana w destylowanej wodzie. Preparat podawany był w szpitalu w Malmo, Sztokholmie oraz w innych rejonach Szwecji co 2 4 tygodnie z oceną stęŝenia czynnika VIII, częstości krwawień i czynności stawów [2]. Wyniki leczonych tak chłopców były na tyle obiecujące, Ŝe kontynuowano profilaktyczne podawanie preparatu zmniejszając odstępy między przetoczeniami w miarę poprawy dostępności leku do 7 10 dni a po 1974 roku do 4 7 dni [4]. W 1975 roku rozpoczęto leczenie domowe zmniejszając zaleŝność chorego od szpitala [4]. Oceniając stawy badaniem radiologicznym według klasyfikacji Petterssona wykazano, Ŝe zaawansowanie zmian jest znacznie mniejsze w grupie chorych leczonych profilaktycznie, niŝ otrzymujących leczenie substytucyjne dopiero w razie krwawienia. Wprowadzając profilaktyczne przetoczenia niedoborowego czynnika krzepnięcia przed pojawieniem się zmian w stawach taki sam obraz radiologiczny niezmienionych stawów uzyskiwano w końcowym etapie wieloletniej obserwacji. U chorych, u których zmiany w stawach stwierdzono przed rozpoczęciem profilaktyki wykazano postęp choroby stawów [4]. WyŜszość profilaktyki nad leczeniem w razie krwawienia Nikt nie ma wątpliwości aktualnie, Ŝe profilaktyka chroni stawy przed artropatią hemofilową, zapobiega krwawieniom niebezpiecznym dla Ŝycia oraz znacząco popra-
3 Profilaktyka u chorych na hemofilię 495 wia jakość Ŝycia chorych na hemofilię. Niewiele jest jednak badań, które w podobnych grupach wiekowych, równoległym czasie badania, nie odwołując się do grup historycznych porównują te dwie metody leczenia. Badaniem o duŝym znaczeniu jest randomizowane badanie, którym objęto dzieci z cięŝką postacią hemofilii A w wieku poniŝej 30 miesiąca Ŝycia dzieląc je na dwie grupy. Jednej grupie 27 dzieci podawano czynnik VIII profilaktycznie w dawce 25 j/kg co drugi dzień, a w drugiej liczącej 22 dzieci stosowano intensywne leczenie kaŝdego krwawienia [5]. Obserwacje dzieci prowadzono do ukończenia 6 roku Ŝycia. Wykazano znacząco większą liczbę krwawień (17,13/rocznie w stosunku do 1,15), w tym równieŝ do stawów (4,35/rocznie w stosunku do 0,20) u dzieci, które nie otrzymywały profilaktycznie czynnika VIII. Ponadto w ocenie stawów badaniem rezonansu magnetycznego (RM) stwierdzono zmiany u prawie połowy przy leczeniu w razie wylewu, a u 7% spośród wszystkich stawów u dzieci leczonych profilaktycznie. Nieoczekiwanie zmiany wykryte w RM wykazywały bardzo niewielki związek z widocznymi przebytymi krwawieniami do stawów, co moŝe świadczyć o przewlekłych mikrokrwawieniach do stawów, które uszkadzają stawy bez ewidentnych klinicznie krwawień. Przetoczenia profilaktyczne mogą zapobiegać temu procesowi. W innym badaniu porównywano retrospektywnie w okresie 11 lat duŝą grupę chorych szwedzkich, dla których standardem jest pierwotna profilaktyka z grupą chorych norweskich, którzy leczeni byli po wystąpieniu krwawienia [6]. W grupie, w której leczono krwawienia wykonano 13 razy więcej zabiegów ortopedycznych korekcyjnych oraz u 58% pacjentów przeprowadzono przynajmniej jeden duŝy zabieg w porównaniu z 8% chorych stosujących profilaktykę. Więcej osób pracujących i studiujących było wśród otrzymujących przetoczenia profilaktyczne, a z renty lub wcześniejszej emerytury korzystało prawie tyle samo osób, co w populacji ogólnej (9%) w porównaniu z 33% leczonymi w razie krwawienia. Analizując wiek dzieci, w którym rozpoczęto profilaktyczne podawanie czynnika VIII lub IX wykazano większy wskaźnik uszkodzenia stawów po 4 letnim okresie badania u dzieci, które rozpoczęły profilaktykę po 5 roku Ŝycia, niŝ u tych, u których wprowadzono ją przed 3 rokiem Ŝycia. RównieŜ liczba stawów, w których wystąpiło pogorszenie w ocenie klinicznej i radiologicznej była większa w grupie, w której profilaktykę wdroŝono później [7]. Definicje i rodzaje profilaktyki WyróŜnia się trzy rodzaje profilaktyki: pierwotną, wtórną i sporadyczną. Profilaktyka pierwotna to taka, w której regularne podawanie czynnika VIII lub IX rozpoczyna się przed wystąpieniem jakichkolwiek zmian w stawach. Zaczyna się przed ukończeniem 2 roku Ŝycia lub po pierwszym krwawieniu do stawu [8, 9]. Jest to profilaktyka długoterminowa stosowana przez przynajmniej 45 tygodni w roku [10]. Profilaktyka wtórna to długoterminowa profilaktyka, która nie spełnia kryteriów profilaktyki pierwotnej. Wprowadzona jest po 2 lub więcej krwawieniach do stawu i po 2 roku Ŝycia [10]. W profilaktyce długoterminowej, zarówno pierwotnej jak
4 496 A. KLUKOWSKA i wtórnej stosuje się w hemofilii A koncentraty czynnika VIII 3 razy w tygodniu, a w hemofilii B koncentraty czynnika IX 2 razy w tygodniu w dawkach od 25 do 40 j/kg mc [10, 11]. Profilaktyka sporadyczna lub krótkoterminowa stosowana jest w wybranych sytuacjach takich, jak: wycieczka, egzamin, fizykoterapia lub zajęcia sportowe u chorych leczonych w razie krwawienia. Kiedy i jak rozpocząć profilaktykę Nie wszyscy chorzy na cięŝką postać hemofilii mają taki sam przebieg choroby. Niewielka ich liczba ma mniej krwawień do stawów, późniejszy okres ich pojawienia i lepszy stan narządów ruchu, niŝ pozostali. Około 10% chorych na cięŝką postać hemofilii ma prawidłowe stawy bez stosowania profilaktyki [3, 12]. Ponadto niełatwo jest u małego dziecka wprowadzić pełną profilaktykę 2 3 razy w tygodniu. Wysoki koszt pełnej profilaktyki jest równieŝ brany pod uwagę. Uwzględniając te wszystkie czynniki w Kanadzie proponuje się model stopniowanej profilaktyki. Polega ona na podawaniu początkowo koncentratu czynnika VIII 1 raz w tygodniu w dawce 50 j/kg mc ze zwiększaniem częstości podawania, jeŝeli wystąpią trzy lub więcej krwawienia do tego samego stawu w czasie 3 miesięcy lub cztery inne duŝe krwawienia, w tym do róŝnych stawów w tym samym czasie [13]. Wówczas czynnik VIII podawany jest 2 razy w tygodniu w dawce 30 j/kg. Przy kolejnej progresji krwawień częstość wstrzyknięć czynnika VIII wzrasta do 3 razy w tygodniu w dawce 25 j/kg. Wśród badanych dzieci, u których włączono profilaktykę między 1 a 2,5 rokiem Ŝycia 40% nadal otrzymywało profilaktykę 1 raz w tygodniu w wieku 5 lat, a 28% wymagało podawania czynnika VIII co drugi dzień [13]. W ośrodkach szwedzkich leczenia hemofilii wprowadza się profilaktykę u dzieci chorych na cięŝką postać hemofilii A lub B 1 raz w tygodniu między 1 a 2 rokiem Ŝycia, zwykle po ukończeniu 1 roku Ŝycia lub po pierwszym krwawieniu do stawu, jednakŝe szybko zwiększa się częstość przetoczeń do pełnej profilaktyki w zaleŝności od dostępu do Ŝyły obwodowej oraz liczby krwawień [8, 14]. Takie postępowanie jest aprobowane przez inne ośrodki europejskie, poniewaŝ jest łatwiejsze do akceptacji przez rodziców i dziecko oraz umoŝliwia korzystanie z Ŝyły obwodowej w większym stopniu, niŝ przy leczeniu 3 razy w tygodniu [8]. Opóźnienie początku profilaktyki moŝe niekorzystnie odbić się na stanie ortopedycznym chorego. Średnia wieku, w którym występuje zwykle pierwszy wylew do stawu wynosi około 2 lat [15, 16]. Analizując wpływ wieku dziecka, w którym rozpoczęło profilaktykę na obraz radiologiczny stawów według klasyfikacji Petterssona po 19 latach obserwacji, stwierdzono, Ŝe wskaźnik Petterssona jest o 8% wyŝszy na kaŝdy rok opóźnienia rozpoczęcia profilaktyki [15]. Kiedy zakończyć profilaktykę Nie ma aktualnie zgodnej, potwierdzonej badaniami odpowiedzi na to pytanie. Nieliczne badania dotychczas wykonane wskazują, Ŝe po zaprzestaniu profilaktyki w gru-
5 Profilaktyka u chorych na hemofilię 497 pie młodych dorosłych zwiększa się liczba krwawień w ciągu następnych lat [17, 18]. Z drugiej strony podkreśla się mniejszą skłonność do wylewów krwi dojrzałych stawów oraz bardziej ustabilizowany tryb Ŝycia i mniejszą aktywność fizyczną ludzi dorosłych w porównaniu z dziećmi i młodzieŝą. W krajach, w których profilaktyka jest standardem leczenia u dzieci większość chorych dorosłych otrzymuje równieŝ czynnik krzepnięcia profilaktycznie (19). Według danych z ośrodków europejskich zmiany w sposobie stosowania profilaktyki występują przede wszystkim w wieku od 16 do 22 lat [20]. Wówczas 42% chorych przerywa profilaktykę, a 27% zmniejsza jej intensywność. Tylko 30% kontynuuje ją bez zmian. W ciągu jednak następnych lat 28% spośród tych, którzy przerwali profilaktykę wprowadza ją ponownie, a 20% zwiększa jej intensywność spośród tych, którzy wcześniej ją zmniejszyli z powodu częstych krwawień. Wśród chorych na cięŝką postać hemofilii 23% otrzymuje stałe przetoczenia profilaktyczne powyŝej 50 roku Ŝycia [20]. Korzyści z profilaktyki wtórnej Profilaktyka ma na celu zmniejszenie częstości krwawień, zahamowanie lub zmniejszenie postępu artropatii hemofilowej, zwiększenie aktywności fizycznej chorych, stworzenie warunków do fizykoterapii oraz poprawy jakości Ŝycia chorych na hemofilię. W zaleŝności od stopnia zaawansowania zmian stawowych korzyści wprowadzenia profilaktyki będą większe lub mniejsze. Późno wprowadzona profilaktyka zmniejszy liczbę krwawień, natomiast nie zapobiegnie postępowi artropatii, chociaŝ moŝe spowolnić progresję zmian [21, 22]. Niewątpliwie im wcześniej zostanie rozpoczęta profilaktyka, tym korzyści dla chorego i stanu jego stawów będą większe [23]. We Włoszech, gdzie szerzej wprowadzono profilaktykę pierwotną stosunkowo niedawno, wobec czego wielu chorych rozpoczęło profilaktykę wtórną dopiero w okresie młodzieńczym lub jako dorośli, oceniono wpływ tej późnej profilaktyki na róŝne aspekty Ŝycia pacjentów po przynajmniej dwóch latach jej stosowania [22]. Stwierdzono znaczące zmniejszenie średniej liczby krwawień w ciągu roku z 35,8 do 4,2 oraz podobnie dni opuszczonych w pracy lub szkole. Nie wykazano natomiast znamiennej statystycznie poprawy w zakresie wskaźnika ortopedycznego. Bardzo znacznie zmniejszyła się liczba dni leczenia szpitalnego, liczba wizyt w ośrodkach leczenia hemofilii i konsultacji ortopedycznych. Znacznej poprawie uległa jakość Ŝycia chorego, zwłaszcza w zakresie ogólnej aktywności, dyskomfortu związanego z dolegliwościami bólowymi i ograniczeniami fizycznymi wynikającymi z choroby. Wpływ profilaktyki na częstość powstawania inhibitorów Kilka niezaleŝnie wykonanych badań wykazało mniejszą częstość pojawiania się inhibitora u dzieci chorych na cięŝką postać hemofilii otrzymujących czynnik VIII profilaktycznie, niŝ u leczonych na Ŝądanie [24, 25]. Ponadto stwierdzono, Ŝe rozpoczęcie profilaktyki przed 35 miesiącem Ŝycia dziecka zmniejsza ryzyko wystąpienia
6 498 A. KLUKOWSKA inhibitora w stosunku do chorych leczonych na Ŝądanie [25]. Wczesne rozpoczęcie profilaktyki moŝe działać na zasadzie wywoływania immunotolernacji. Ekonomiczne aspekty profilaktyki Koszty profilaktyki związane są w 96% z kosztami koncentratów czynników krzepnięcia krwi [26]. Wobec czego wybór dawki czynnika ma istotny wpływ na koszt profilaktyki. Porównywano roczne zuŝycie czynnika VIII przez dzieci leczone średnimi dawkami (15-25j/kg 2 razy w tygodniu) w Holandii i wysokimi dawkami (25 40 j/kg 3 razy w tygodniu) w Szwecji [27]. Dwukrotnie więcej czynnika potrzeba było na profilaktykę stosowaną w Szwecji (średnio 4616 j/kg/rok) w porównaniu z Holandią (2126 j/kg/rok). JednakŜe skuteczność dawek wyŝszych była większa. Wśród chorych holenderskich średnia liczba krwawień wynosiła 3,7/rok, podczas gdy w Szwecji 0,2/rok. Porównując koszty profilaktyki stosowanej wśród dorosłych Szwedów chorych na hemofilię z kosztami leczenia w razie krwawienia w Norwegii wyliczono, Ŝe środkowa zuŝycia rocznego czynnika na profilaktykę wynosiła j (3 024j/kg), natomiast na leczenie w razie krwawienia zuŝywano j (780 j/kg). JeŜeli nawet uwzględnimy fakt, Ŝe dawki czynnika w Norwegii stosowano dwukrotnie mniejsze, niŝ w Szwecji to zuŝycie czynnika na profilaktykę było dwukrotnie większe, niŝ przy leczeniu krwawień [6]. Koszty hospitalizacji, zabiegów operacyjnych, korzystania z renty oraz dni opuszczonych w pracy mogą w sumie nie mieć istotnego wpływu na ogólny koszt leczenia chorych na hemofilię, jeŝeli nie weźmie się pod uwagę kosztów czynnika krzepnięcia stosowanego do zabiegów lub podczas hospitalizacji [28]. Centralne cewniki Ŝylne śyły obwodowe są miejscem z wyboru podawania czynników krzepnięcia krwi. Unikanie wenflonów, grubych igieł, stosowanie cienkich,,motylków, ćwiczenia dłoni chronią i pielęgnują Ŝyły, zachowując dłuŝej ich droŝność. JednakŜe nakłuwanie Ŝyły obwodowej kilka razy w tygodniu u małego dziecka często jest bardzo trudne. Strach dziecka przed kłuciem równieŝ nie ułatwia zabiegu. Zachowanie spokoju, wprowadzenie elementów zabawy, zwrócenie uwagi na pozytywne następstwa podania czynnika krzepnięcia mogą być pomocne. Rozpoczęcie regularnego podawania czynnika raz w tygodniu łatwiejsze jest do akceptacji przez dziecko, niŝ od razu 3 razy tygodniowo. Podawać czynnik powinna pielęgniarka sprawna we wkłuwaniu się do Ŝyły dziecka. W pewnym momencie jednak to matkę naleŝy nauczyć całej procedury. Alternatywą dla wstrzykiwania czynnika przez Ŝyły obwodowe jest załoŝenie dojścia do Ŝył centralnych. Ze względu na szereg powikłań takich, jak zakaŝenia, zakrzepice, uszkodzenie skóry i cewnika naleŝy w kaŝdym przypadku rozwaŝyć wszystkie korzyści i problemy razem z rodzicami dziecka przed załoŝeniem cewnika [29]. Najbardziej polecanym i najczęściej stosowanym jest wszczepialny pod skórę system typu Port-a-cath.
7 Profilaktyka u chorych na hemofilię 499 Nauczenie rodziców obsługi i pielęgnacji portu pozwala na zachowanie jego sprawności przez okres kilku lat [30]. Aktualnie nie ma lepszej metody leczenia chorych na cięŝką postać hemofilii, niŝ długoterminowe profilaktyczne podawanie koncentratów czynnika VIII lub IX. Medyczna i Naukowa Rada Narodowej Fundacji Hemofilii US (Medical and Scientific Advisory Council of the US National Hemophilia Foundation MASAC), Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Światowe Stowarzyszenie Chorych na Hemofilię (WFH) zalecają profilaktykę, jako standard leczenia chorych na cięŝką postać hemofilii w kaŝdym wieku [31]. PIŚMIENNICTWO 1. Ahlberg Å. Haemophilia in Sweden.VII. Incidence, treatment and prophylaxis of arthropathy and other musculo-skeletal manifestations of haemophilia A and B. Acta Orthop Scand, 1965; (suppl) Nilsson I.M, Blombäk M, Ahlberg Å. Our experience in Sweden with prophylaxis on Haemophilia. Bibl Haemat. Karger, Basel/New York, 1970; 34: Nilsson IM, Berntorp E, Løfqvist T. et al.twenty-years' experience of prophylactic treatment in severe haemophilia A and B. J Intern Med, 1992; 232: Pettersson H, Nilson IM, Hedner U. et al. Radiologic evaluation of prophylaxis in severe haemophilia. Acta Paediatr Scand, 1981; 70: Manco-Johnson M.J, Abshire TC, Shapiro A.D. et al. Prophylaxis versus episodic treatment to prevent joint disease in boys with severe hemophilia. N Engl J Med, 2007; 357: Carlsson K.,S., Højgard S., Glomstein A. et al. On-demand vs prophylactic treatment for severe haemophilia in Norway and Sweden: differnces in treatment characteristics and outcome. Haemophilia, 2003; 9: Funk M., Schmidt H., Escuriola-Ettinghausen C. et al. Radiological and orthopedic score in pediatric hemophilic patients with early and late prophylaxis. Ann Hematol, 1998; 77: Berntorp E., Astermark J., Bjørkman S. et al. Consensus perspectives on prophylactic therapy for haemophilia: summary statement. Haemophilia, 2003; 9 (suppl 1): Petrini P. Identifying and overcoming barriers to prophylaxis in the management of haemophilia. Haemophilia, 2003; 9 (suppl 1): Blanchette VS, McCready M, Achonu C. et al. A survey of factor prophylaxis in boys with haemophilia followed in North American haemophilia treatment centres. Haemophilia, 2003; 9 (suppl 1): Blanchette VS, Rivard G, Israels S. et al. A survey of factor prophylaxis in the Canadian haemophilia A population. Haemophilia, 2004; 10: Schram W. Experience with prophylaxis in Germany. Semin Hematol, 1993; 30 (suppl 2): Feldman BM, Pai M, Rivard G.E. et al. Tailored prophylaxis in severe hemophilia A: interim results from the first 5 years of the Canadian Hemophilia Primary Prophylaxis Study. J Thromb Haemost, 2006; 4: Petrini P. How to start prophylaxis. Haemophilia, 2003; 9 (suppl 1): Fisher K, van der Bom JG, Mauser-Bunchoten E.P. et al. The effects of postponing prophylactic treatment on long-term outcome in patients with severe hemophilia. Blood, 2002; 99: Pollman H, Richter H, Ringkamp. et al. When are children diagnosed as having severe haemophilia and when do they start to bleed? A 10-year single-centre PUP study. Eur J Pediatr, 1999; 158 (suppl 3): S Fisher K, van der Bom JG, Prejs P. et al. Discontinuation of prophylaxis therapy in severe haemophilia: incidence and effects on outcome. Haemophilia, 2001; 7:
8 500 A. KLUKOWSKA 18. van Dijk K, Fischer K, van der Bom JG. et al. Can long-term prophylaxis for severe haemophilia be stopped in adulthood? Results from Denmark and the Netherlands. Br J Haematol, 2005; 130: Plug I, van der Bom JG, Peters M. et al. Thirty years of haemophilia treatment in the Netherlands, Blood, 2004; 104: Richards M, Altisent C, Batorova A. et al. Should prophylaxis be used in adolescent and adult patients with severe haemophilia? An European survey of practice and outcome data. Haemophilia, 2007; 13: Fischer K., van Dijk K., van der Berg. results of prophylaxis started in adulthood. haemophilia, 2006; 10: Tagliaferri A, Franchini M, Coppola A. et al. Effects of secondary prophylaxis started in adolescent and adult haemophiliacs. Haemophilia, 2008; 14: Manco-Johnson M, Nuss R, Geraghty S. et al. Results of secondary prophylaxis in children with severe hemophilia. Am J Hematol, 1994; 47: Morado M, Villar A, Jimenez Yuste V. et al. Prophylactic treatment effects on inhibitor risk: experience in one centre. Haemophilia, 2005; 11: Santagostino E, Mancuso ME, Rocino A. et al. Enviromental risk factors for inhbitor development in children with haemophilia A: a case control study. Br J Haematol, 2005; 130: Carcao MD, Aledort MD. Prophylaxis in the haemophilia population-optimizing therapy. Haemophilia, 2007; 13: Fischer K, Astermark J, van er Bom J.G. et al. Prophylactic treatment for severe haemophilia: comparison of an intermediate-dose to a high-dose regimen. Haemophilia, 2002; 8: Nicholson A, Berger K, Bohn R. et al. Recommendations for reporting economic evaluations of haemophilia prophylaxis: a nominal groups consensus statement on behalf of the Economics Expert Working Group of the International Prophylaxis Study Group. Haemophilia, 2007; Ljung R. Central venous lines in haemophilia. Haemophilia, 2003; 9 (suppl 1): Ewenstein BM, Valentino LA, Journeycake J.M. et al. Consensus recommendations for use of central venous access devices in haemophilia. Haemophilia, 2004; 10: Luchtman-Jones L, Valentino LA, Manno C. et al. Considerations in the evaluation of haemophilia patients for short-term prophylactic therapy: a paediatric and adult case study. Haemophilia, 2006; 12: Praca wpłynęła do Redakcji r. i została zakwalifikowana do druku r. Adres do korespondencji: dr hab. med. Anna Klukowska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Warszawa ul. Marszałkowska 24 e:mail: aklukowska@poczta.onet.pl
Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Profilaktyka i terapia krwawień u dzieci z hemofilią A i B.
Załącznik nr do zarządzenia Nr./2008/DGL Prezesa NFZ Nazwa programu: PROFILAKTYKA I TERAPIA KRWAWIEŃ U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B. ICD- 10 D 66 Dziedziczny niedobór czynnika VIII D 67 Dziedziczny niedobór
6Rola profilaktyki. W tym rozdziale znajdziesz odpowiedzi na następujące pytania:
W tym rozdziale znajdziesz odpowiedzi na następujące pytania: n Co to jest profilaktyka? n Jakie istnieją rodzaje profilaktyki? n Dlaczego profilaktyka jest potrzebna w hemofilii? n Kiedy należy rozpocząć
Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B.
załącznik nr 5 do zarządzenia 45/2008/DGL z dnia 7 lipca 2008 r. załącznik nr 33 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: ZAPOBIEGANIE KRWAWIENIOM U DZIECI Z
Rola profilaktyki okresowej w leczeniu ciężkiej i umiarkowanej hemofilii.
Michał Jamrozik, Małgorzata Krawczyk-Kuliś, Sławomira Kyrcz-Krzemień Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Katowice Rola profilaktyki okresowej w leczeniu
Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010
HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart. Ortop. 20, 4, str. 34, ISSN 2083-8697 - - - - - REHABILITACJA STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, FINANSOWANA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA W LATACH 2009 200 REHABILITATION OF THE HIP AND KNEE JOINTS
Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Udział lekarza rodzinnego w kompleksowej opiece nad pacjentem z rozpoznaniem hemofilii A lub B
Udział lekarza rodzinnego w kompleksowej opiece nad pacjentem z rozpoznaniem hemofilii A lub B The role of family doctor in medical care of patients suffering of haemophilia A and B Anna Balcerska, Marek
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Nowoczesne leczenie hemofilii - czy dzieci i dorosłych leczymy inaczej? Ewa Stefańska-Windyga Instytut Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie
Nowoczesne leczenie hemofilii - czy dzieci i dorosłych leczymy inaczej? Ewa Stefańska-Windyga Instytut Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie Naturalny przebieg ciężkiej hemofilii 1831-1920 średnia
Niepowodzenie indukcji tolerancji immunologicznej (ITI) u dziecka chorego na hemofilię A powikłaną inhibitorem opis przypadku
PRACA KAZUISTYCZNA Journal of Transfusion Medicine 2015, tom 8, nr 1, 28 32 Copyright 2015 Via Medica ISSN 1689 6017 Niepowodzenie indukcji tolerancji immunologicznej (ITI) u dziecka chorego na hemofilię
Leczenie dzieci. Tomasz Urasiński Katedra Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej PUM, Szczecin. Warszawa, 22 stycznia 2019 r.
Leczenie dzieci Tomasz Urasiński Katedra Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej PUM, Szczecin Warszawa, 22 stycznia 2019 r. Oświadczenie: W przeszłości otrzymywałam/em wynagrodzenie i/lub granty
C. Średnia liczba pacjentów leczona w ośrodku kwartalnie z uwzględnieniem rodzaju skazy.
Wyniki raportu za 2013 rok sporządzone w oparciu o dane przesłane przez wojewódzkich koordynatorów ds. leczenia hemofilii i pokrewnych skaz krwotocznych - DOROŚLI A. Dane organizacyjne. 11 ośrodków dysponuje
ZAPOBIEGANIE KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B (ICD-10 D 66, D 67)
Załącznik B.15. ZAPOBIEGANIE KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B (ICD-10 D 66, D 67) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY Kwalifikacji świadczeniobiorców do terapii pierwotnej i wtórnej
S T R E S Z C Z E N I E
STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych
Współczesne zasady leczenia hemofilii niepowikłanej inhibitorem
PRACA POGLĄDOWA Review Article Acta Haematologica Polonica 2011, 42, Nr 3, str. 415 424 ANNA KLUKOWSKA Współczesne zasady leczenia hemofilii niepowikłanej inhibitorem Present principles of non-inhibitor
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem?
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem? Żylna Choroba Zakrzepowo-Zatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny ny, interdyscyplinarny problem współczesnej medycyny Zakrzepica żył głębokich (ZŻG) (Deep
ZAPOTRZEBOWANIE NA KONCENTRAT CZYNNIKA KRZEPNIĘCIA
Rozpoznanie skazy krwotocznej /postać : KONCENTRAT CZYNNIKA VIII Leczenie w warunkach domowych chorego na ciężką postać hemofilii A Program ITI u dorosłego chorego na hemofilię A powikłaną inhibitorem
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
Dlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z łagodną postacią choroby Alzheimera oraz trudności z funkcjonowaniem psychicznym Jest to podsumowanie badania klinicznego
Profilaktyka krwawień u chorych na hemofilię A powikłaną inhibitorem czynnika VIII
PRACA POGLĄDOWA Hematologia 2011, tom 2, nr 4, 311 317 Copyright 2011 Via Medica ISSN 2081 0768 Profilaktyka krwawień u chorych na hemofilię A powikłaną inhibitorem czynnika VIII Prevention of bleeding
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 grudnia 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 269 15693 Poz. 1598 1598 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY. Karol Scipio del Campo
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Karol Scipio del Campo Kinezyterapia dzieci z hemofilią A po radiosynowektomii stawów kolanowych, skokowych i łokciowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na podstawie art. 31d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o
Dlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z chorobą Alzheimera we wczesnym stadium Jest to podsumowanie badania klinicznego przeprowadzonego z udziałem pacjentów
Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej.
Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. AF i udar U ok. 1 z 3 chorych
Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków
Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Dr hab. med. Adam Kobayashi INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII, WARSZAWA Pacjenci z AF cechują się w pięciokrotnie większym ryzykiem udaru niedokrwiennego
Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii
Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia
Dostępność terapii z zastosowaniem pomp insulinowych. Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych
Dostępność terapii z zastosowaniem pomp insulinowych Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Konflikt interesów Wykłady i seminaria dla firmy Medtronic.w
Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii
Znaczenie PFS oraz OS w analizach klinicznych w onkologii experience makes the difference Magdalena Władysiuk, lek. med., MBA Cel terapii w onkologii/hematologii Kontrola rozwoju choroby Kontrola objawów
Rak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;
PRACA POGLĄDOWA. Rzym lutego 2012 roku. Anna Klukowska
PRACA POGLĄDOWA Journal of Transfusion Medicine 2012, tom 5, nr 4, 171 175 Copyright 2012 Via Medica ISSN 1689 6017 Czynniki wpływające na skuteczność ITI u chorych na hemofilię A z inhibitorem na podstawie
Patients price acceptance SELECTED FINDINGS
Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may
Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
W badaniu 4S (ang. Scandinavian Simvastatin Survivat Study), oceniano wpływ symwastatyny na całkowitą śmiertelność u 4444 pacjentów z chorobą wieńcową i z wyjściowym stężeniem cholesterolu całkowitego
Leczenie Hemlibra przypadki kliniczne (doświadczenia własne)
Leczenie Hemlibra przypadki kliniczne (doświadczenia własne) Ewa Stefańska-Windyga Instytut Hematologii i Transfuzjologii Warszawa 23.03.2019 r. Początki Kwiecień 2016 pierwsi pacjenci w badaniu Haven
Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych
Powikłania w trakcie farmakoterapii propranololem naczyniaków wczesnodziecięcych S.Szymik-Kantorowicz, A.Taczanowska-Niemczuk, P.Łabuz, I.Honkisz, K.Górniak, A.Prokurat Klinika Chirurgii Dziecięcej CM
CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH
CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA
ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.
ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in
Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie
Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu
LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB
LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH
Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieŝą w środowisku nauczania i wychowania na terenie lubelszczyzny
Lubelskie Centrum zdrowia Publicznego w Lublinie Zakład Ochrony Zdrowia Matki i Dziecka Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi i młodzieŝą w środowisku nauczania i wychowania na terenie lubelszczyzny
EBM w farmakoterapii
EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna
w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,
1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i
Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu
Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients
Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Indukcja tolerancji immunologicznej w hemofilii powikłanej inhibitorem w świetle nowych badań
artykuł poglądowy Journal of Transfusion Medicine 2014, tom 7, nr 3, 97 101 Copyright 2014 Via Medica ISSN 1689 6017 Indukcja tolerancji immunologicznej w hemofilii powikłanej inhibitorem w świetle nowych
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
FARMAKOTERAPIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆ
FARMAKOTERAPIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆ Prof. dr hab. med. Halina Bartosik - Psujek Katedra i Klinika Neurologii Uniwersytet Medyczny w Lublinie LEKI I RZUTU PREPARATY INTERFERONU
Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty. Katarzyna Pogoda
Leki biologiczne i czujność farmakologiczna - punkt widzenia klinicysty Katarzyna Pogoda Leki biologiczne Immunogenność Leki biologiczne mają potencjał immunogenny mogą być rozpoznane jako obce przez
Aneks IV. Wnioski naukowe i podstawy do zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu
Aneks IV Wnioski naukowe i podstawy do zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu 137 Wnioski naukowe CHMP rozważył poniższe zalecenie PRAC z dnia 5 grudnia 2013 r. odnoszące się do procedury zgodnej
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości
Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja
ANEKS III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta
ANEKS III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta
Nowotwory złośliwe piersi - ryzyko zachorowania, zaawansowanie, przeŝycia pięcioletnie. Dolny Śląsk, Dolnośląskie Centrum Onkologii.
Nowotwory złośliwe piersi - ryzyko zachorowania, zaawansowanie, przeŝycia pięcioletnie. Dolny Śląsk, Dolnośląskie Centrum Onkologii. Przygotowali: Komitet ds. Epidemiologii Beata Hawro, Maria Wolny-Łątka,
, Warszawa
Kierunki rozwoju nowych leków w pediatrii z perspektywy Komitetu Pediatrycznego EMA. Wpływ Rozporządzenia Pediatrycznego na pediatryczne badania kliniczne w Europie Marek Migdał, Klinika Anestezjologii
Hemofilia w systemach ochrony zdrowia w Polsce i na świecie. Izabela Obarska Warszawa, 22 stycznia 2019
Hemofilia w systemach ochrony zdrowia w Polsce i na świecie Izabela Obarska Warszawa, 22 stycznia 2019 Epidemiologia Zgodnie z danymi World Federation of Hemophilia częstość występowania hemofilii ocenia
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,
Systemowe aspekty leczenia WZW typu C
Systemowe aspekty leczenia WZW typu C Dr n. med. Jakub Gierczyński, MBA Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-PZH Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Uczelnia Łazarskiego Warszawa, 06.06.2017 r. Systemowe
Kto i kiedy powinien być objęty opieką paliatywną? Dr n. med. Aleksandra Ciałkowska-Rysz
Kto i kiedy powinien być objęty opieką paliatywną? Dr n. med. Aleksandra Ciałkowska-Rysz Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej Pracownia Medycyny Paliatywnej Katedra Onkologii Uniwersytet Medyczny w
Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi
Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi Dr hab.n.med.barbara Małecka Krakowski Szpital Specjalistyczny im.jana Pawła II 1 1. Leczenie przeciwzakrzepowe wiąże
Astma trudna w leczeniu czy możemy bardziej pomóc choremu? Maciej Kupczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Astma trudna w leczeniu czy możemy bardziej pomóc choremu? Maciej Kupczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Astma trudna do leczenia CIĘŻKA UMIARKO WANA ŁAGODNA
Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń
Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym
Brachyterapia w Europie. Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010
Brachyterapia w Europie Wielkopolskie Centrum Onkologii Poznań 2010 Brachyterapia nazywana terapią kontaktową; jedna z technik leczenia w radioterapii; polega na bezpośrednim napromienianiu zmian chorobowych,
Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Otyłość i choroby nerek. groźny problem XXI wieku
Otyłość i choroby nerek groźny problem XXI wieku Dr Lucyna Kozłowska SGGW, Wydział Nauk o śywieniu Człowieka i Konsumpcji Katedra Dietetyki e-mail: lucyna_kozlowska@sggw.pl Nadwaga + otyłość 25% 27% Nadwaga
Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe
lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej
LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)
Aspekty systemowe samoistnego włóknienia płuc w Polsce na tle Europy
Aspekty systemowe samoistnego włóknienia płuc w Polsce na tle Europy Dr n. med., MBA IZWOZ Uczelnia Łazarskiego, DEJG, Koalicja i Fundacja na Rzecz Zdrowego Starzenia się, Konferencja WHC, Warszawa, 22.03.2016
DEFERAZYROKS W LECZENIU PRZEWLEKŁEGO OBCIĄŻENIA ŻELAZEM W WYNIKU TRANSFUZJI KRWI U DOROSŁYCH
DEFERAZYROKS W LECZENIU PRZEWLEKŁEGO OBCIĄŻENIA ŻELAZEM W WYNIKU TRANSFUZJI KRWI U DOROSŁYCH ANALIZA WPŁYWU NA SYSTEM OCHRONY ZDROWIA Wersja 1.1 Wykonawca: MAHTA Sp. z o.o. ul. Rejtana 17/33 02-516 Warszawa
Czym jest profilaktyka w hemofilii
Czym jest profilaktyka w hemofilii Tytuł oryginału: WHAT IS PROPHYLAXIS? TYTUŁ POLSKI: Czym jest profilaktyka w hemofilii This publication was originally published in English by the World Federation of
NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.
NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza
Kiedy zaczynać, jak prowadzić i kiedy kończyć leczenie immunosupresyjne w miastenii
Kiedy zaczynać, jak prowadzić i kiedy kończyć leczenie immunosupresyjne w miastenii Anna Kostera-Pruszczyk Klinika Neurologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Miastenia Przewlekła choroba z autoagresji
Lek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci
Lek. Marcin Polok Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce
Warszawa, 27.01.2016 Seminarium naukowe: Terapie przełomowe w onkologii i hematoonkologii a dostępność do leczenia w Polsce na tle Europy Terapie dla kobiet z zaawansowanym rakiem piersi w Polsce Dr n.
Długoterminowa skuteczność golimumabu u pacjentów z zapalnymi spondyloartropatiami wtorek, 03 lutego :06
Skuteczność leczenia zapalnych chorób reumatycznych poprawiła się istotnie w ostatnich latach. Złożyło się na to wiele czynników, do których można zaliczyć wczesną diagnostykę i szybkie rozpoczynanie odpowiedniej
Epidemiologia raka szyjki
Epidemiologia raka szyjki W 2004 roku na raka szyjki macicy (kanału łączącego trzon macicy z pochwą) zachorowało blisko 3 500 Polek, a prawie 2 000 zmarło z jego powodu. Wśród wszystkich zachorowań kobiet
Analiza systemów zarządzania i gospodarowania czynnikami krzepnięcia w Europie
Analiza systemów zarządzania i gospodarowania czynnikami krzepnięcia w Europie Spis treści 1. Opis problemu kluczowe problemy w opiece nad chorymi na hemofilię 9 2. Zasady organizacji opieki nad chorymi
Finansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka. Magdalena Władysiuk, MD, MBA
Finansowanie świadczeń w ramach hematoonkologii miejsca na porozumienia podziału ryzyka Magdalena Władysiuk, MD, MBA Wydatki NFZ w hematonkologii Wydatki 2010 Onkologia Hematologia JGP 1 411 500 000 zł
Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B
Załącznik nr 27 do zarządzenia nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 10/2012/DGL Prezesa NFZ z dnia 15 lutego 2012 r. Nazwa programu: ZAPOBIEGANIE KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ
Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik
Losy pacjentów po wypisie z OIT Piotr Knapik Oddział Kliniczny Kardioanestezji i Intensywnej Terapii Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu Jaki sens ma to co robimy? Warto wiedzieć co się dzieje z naszymi
Obiektywizacja wczesnych i odległych następstw ciężkich izolowanych urazów czaszkowo-mózgowych
mgr Małgorzata Beata Rutkowska Obiektywizacja wczesnych i odległych następstw ciężkich izolowanych urazów czaszkowo-mózgowych STRESZCZENIE Wprowadzenie Duża liczba ciężkich urazów czaszkowo-mózgowych sprawia,
WSZAWICA CO TO JEST WSZAWICA?
WSZAWICA CO TO JEST WSZAWICA? Wszawica (łac. pediculosis) jest chorobą spowodowana przez obecność na ciele człowieka pasoŝyta wszy głowowej (Pediculus capitis). Wszy Ŝyją wyłącznie na owłosionej części
Niech on te leki odstawi na rok albo napisze, że mogę wszczepić implant na styku stomatologii, reumatologii i metabolizmu kości
Niech on te leki odstawi na rok albo napisze, że mogę wszczepić implant na styku stomatologii, reumatologii i metabolizmu kości Mariusz Korkosz Zakład Reumatologii i Balneologii UJ CM Oddział Reumatologii
Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 45/2014 z dnia 28 stycznia 2014 r. w sprawie oceny leku Botox (toksyna botulinowa typu A 100 jednostek) we wskazaniu
Wpływ zaprzestania palenia papierosów na zahamowanie agregacji płytek u chorych leczonych klopidogrelem
Wpływ zaprzestania palenia papierosów na zahamowanie agregacji płytek u chorych leczonych klopidogrelem Lek. med. Bogumił Ramotowski Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski Promotor pracy Prof. dr
Zarządzenie Nr 60/2008/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 21 sierpnia 2008 r.
Zarządzenie Nr 60/2008/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 21 sierpnia 2008 r. zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju: opieka długoterminowa
Ewolucja i kierunki rozwoju badań klinicznych u dzieci
Ewolucja i kierunki rozwoju badań klinicznych u dzieci Co się stało w latach 1997 2006? Kto korzysta z badań klinicznych w pediatrii Dlaczego naleŝy tworzyć sieci ośrodków pediatrycznych? Wyzwania związane
Niezastawkowe migotanie przedsionków- stratyfikacja ryzyka i wskazania do zabiegu przezskórnego zamknięcia uszka LA
Niezastawkowe migotanie przedsionków- stratyfikacja ryzyka i wskazania do zabiegu przezskórnego zamknięcia uszka LA Sebastian Woźniak, Radomir Skowronek, Michał Karczewski, Marian Burysz, Krzysztof Wróbel,
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E
załącznik nr 19 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE CHOROBY GAUCHERA ICD-10 E 75 Zaburzenia przemian sfingolipidów i inne zaburzenia spichrzania
Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,
Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia
Rola laparoskopowa adrenalektomii w leczeniu pacjentów z neuroblastomadoświadczenia trzech ośrodków. Marcin Łosin 1, Wojciech Korlacki 2, Przemysław Mańkowski 3, Maciej Murawski 1, Andrzej Grabowski 2,
Szanse i zagrożenia na poprawę leczenia chorób zapalnych stawów w Polsce rok 2014 Prof. dr hab. Piotr Wiland Katedra i Klinika Reumatologii i Chorób
Szanse i zagrożenia na poprawę leczenia chorób zapalnych stawów w Polsce rok 2014 Prof. dr hab. Piotr Wiland Katedra i Klinika Reumatologii i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich
B. Orzekanie o niepełnosprawności i stopnie niepełnosprawności
Vademecum dla osób niepełnosprawnych - przewodnik zawodowy Część I. Podstawowe pojęcia B. Orzekanie o niepełnosprawności i stopnie niepełnosprawności 1 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 2 Orzekanie o niepełnosprawności...
Krwotok urazowy u chorego leczonego nowoczesnymi doustnymi antykoagulantami
Krwotok urazowy u chorego leczonego nowoczesnymi doustnymi antykoagulantami dr hab. n. med. Tomasz Łazowski I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Warszawski Uniwersytet Medyczny 2017 Dabigatran
Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24
Amy Ferris, Annie Price i Keith Harding Pressure ulcers in patients receiving palliative care: A systematic review Palliative Medicine 2019 Apr 24 Cel - przegląd ma na celu określenie częstości występowania