,, Pomóż mi samemu to zrobić

Transkrypt

1 ,, Pomóż mi samemu to zrobić Idea nowego wychowania i współczesnej pedagogiki alternatywnej

2 Montessoriańskie wychowanie Wszystkie dzieci od urodzenia nastawione są na własny rozwój, na osiągnięcie niezależności i przejście od dzieciństwa do dorosłości. Metoda Montessori pomaga dzieciom i rodzicom w tym zadaniu. Jej podstawą jest szanowanie naturalnej indywidualności każdego dziecka, jeśli chodzi o jego rozwój fizyczny, umysłowy, duchowy i emocjonalny i kierowaniu go do całościowego wzrostu. Wychowanie montessoriańskie jest wspieraniem indywidualnego i moralno - społecznego rozwoju człowieka w rozsądnie realizowanej wolności, z miłością i w duchu pokoju. Najważniejsze w wychowaniu i nauczaniu dziecka, są jego zainteresowania, wokół których kręci się cały system oddziaływań wychowawczych. Dzieci poznają rzeczywistość i samych siebie poprzez naturalne zainteresowanie rzeczami i zjawiskami. Występujące w otoczeniu dziecka odpowiednie warunki będą sprzyjały naturalnemu rozwojowi. Jest to rozwoju i wychowania jest normalizacja. Specyfika nauki wychowanie dla życia. Celem Proces nauczania związany jest z typowymi dla okresu dzieciństwa właściwościami: absorbująca psychika, okresy szczególnej wrażliwości, polaryzacja uwagi. absorbująca psychika powiązana jest z intelektualnymi predyspozycjami dziecka, które pozwalają zapisywać w podświadomości wszystkie informacje docierające z otoczenia; okresy szczególnej wrażliwości - okresy, kiedy dziecko uczy się łatwiej i szybciej opanowuje określone czynności. Mają charakter przejściowy. Należy wychwycić ten optymalny czas w życiu dziecka, wtedy uczenie się i wychowanie w określonej dziedzinie przynosi najlepsze efekty; polaryzacja uwagi wnikliwe, długotrwałe zainteresowanie jednym przedmiotem lub jedną czynnością. Dziecko pracuje uważnie, w sposób

3 zdyscyplinowany, przeżywa radość i czerpie satysfakcję z własnych działań. Sposoby uczenia indywidualny tok rozwoju każdego dziecka: indywidualna opieka nauczyciela; dziecko pracuje we własnym dla siebie tempie i zgodnie z własnymi możliwościami, podejmuje zadania, do których jest już gotowe. Wspomaga w pełni harmonijny rozwój osobowości dziecka; uczenie się przez działanie: zdobywanie wiedzy i praktycznych umiejętności w przemyślanym środowisku pedagogicznym, dzięki własnej aktywności, przy pomocy nauczyciela; reguły społeczne: nauka przestrzegania reguł społecznych wśród dzieci zróżnicowanych wiekowo - trzy roczniki; sprzyja to wymianie wzajemnych zdolności i umiejętności; lekcje ciszy - współpraca w czasie cichych zajęć indywidualnych i/lub grupowych; samodzielność: swoboda wyboru rodzaju, miejsca, czasu i form pracy (indywidualna lub z kolegą/koleżanką) przy zachowaniu reguł społecznych; rozwój indywidualnych zdolności i nauka realnej oceny swoich umiejętności; koncentracja: ćwiczenia polegające na dokładności i wytrwałości przy wykonywaniu konkretnych zadań; porządek: kształcenie umiejętności przestrzegania zasad porządku w otoczeniu, w trakcie własnego działania; obserwacja: nauczyciel z uwagą obserwuje postępy dziecka, ale także napotkanie w czasie działań trudności; jest jego przewodnikiem.

4 Koncepcja pedagogiczna M. Montessori samodzielność w zdobywaniu wiedzy i praktycznych umiejętności przy wsparciu nauczyciela; zadaniowość; samodyscyplina - dyscyplina wewnętrzna; pracowitość - samoświadoma praca; aktywność przygotowywanie do przyszłego życia w społeczeństwie; odpowiedzialność za siebie, innych, świat natury i kultury, cały Wszechświat; umiłowanie pokoju na świecie; miłość do ludzi, świata przyrody i kultury; wysoki poziom rozwoju społeczno moralnego; praktyczne ćwiczenia dnia codziennego; budowanie pojęć poprzez kształcenie zmysłów; współpraca i współdziałanie umiejętność społecznego działania; kształcenie zachowań zgodnych z oczekiwaniami społecznymi, zasadami moralności; wspieranie naturalnego i spontanicznego rozwojowi dzieci. Wolność w sensie pedagogicznym to swoboda wyboru przedmiotu pracy swobodny wybór materiału; miejsca wykonania - przy stolikach lub na dywanie; czasu potrzebnego do realizacji zadania; formy pracy - indywidualna lub z koleżanką/kolegą, z nauczycielem; praca w grupie lekcja rozwojowa wymieszana wiekowo grupa (3 roczniki).

5 Przygotowane otoczenie Przygotowane Otoczenie to wyposażenie placówki w meble i pomoce rozwojowe Montessori oraz inne pomoce/przedmioty, które wspierają naturalny rozwój dziecka. To miejsce, w którym dzieci mogą swobodnie pracować z wybranymi przez siebie materiałami pod przewodnictwem i opieką nauczyciela. Nauczyciel powinni umieć obserwować dziecko i przygotowywać dla niego odpowiednie materiały i zadania, by wspomóc jego chęć dążenia do własnego rozwoju. Przygotowane otoczenie charakteryzuje się: estetyką, porządkiem, prostotą i dostępnością. W Metodzie Montessori istnieją mieszane grupy wiekowe, dzięki którym dzieci mogą rozwijać swoje zdolności społeczne, uczyć się od siebie wzajemnie zgodnie z własnym tempem rozwoju. Dlatego powinno się zapewnić przystosowane dla nich materiały, wspierające odkrywanie przez nich świata i umożliwiające rozwój niezbędnych umiejętności. Kiedy tylko dziecko zacznie rozwijać się w przygotowanym otoczeniu i uda mu się działać samodzielnie i niezależnie od dorosłych, natychmiast zrodzi się harmonia nie tylko pomiędzy nim a otoczeniem, ale też między nim a dorosłymi ( Maria Montessori). Materiał Montessori (pomoce dydaktyczne) Podstawowym elementem przygotowanego otoczenia są materiały o charakterze rozwojowym. Odpowiadają cyklom rozwoju i wrażliwości dziecka, wyzwalają samodzielność, zmieniają się wraz z wiekiem. Zachęcają i aktywizują do swobodnego działania i eksperymentowania. Wszystkie przedmioty są tylko w jednym egzemplarzu, dzięki temu dzieci uczą się cierpliwości, czekania, szacunku dla pracy innych. W otoczeniu placówki rosną rośliny, o które dzieci same się troszczą - kształtowanie aktywnej postawy wobec przyrody. Materiał Montessori to po prostu klucze do poznania świata. Charakteryzuje się on: estetyką wykonania, precyzją i prostotą, uwzględnienia

6 zasady stopniowania trudności, jest dostosowany do potrzeb rozwojowych dziecka, umożliwia samodzielną kontrolę błędów, odznacza się logiczną spójnością. Materiał Montessori to: ćwiczenia praktycznego życia samoobsługa, normy społeczne, środowisko; rozwijanie zdolności sensorycznych - budowanie pojęć (poznanie zmysłowe, aktywność umysłowa); edukacja matematyczna; edukacja językowa; edukacja kosmiczna; edukacja artystyczna rozwój umiejętności plastycznych, muzycznych, manualnych; wychowanie religijne. Nauczyciel Pomocnik, doradca, obserwator, odpowiedzialny za wszechstronny rozwój dziecka, ma szeroką wiedzę z zakresu nauk o człowieku - pomaga, ale nie wyręcza, ogarnia jak ogień, lecz nie spala. Rolą nauczyciela jest obserwacja dziecka, celem coraz rzadsza interwencja w miarę rozwoju dziecka. Odpowiada za bezpieczeństwo, porządek i spokój dziecka. W razie potrzeby pomaga lub zachęca do działania. Takie podejście pomaga dziecku w rozwoju poczucia pewności siebie i wewnętrznej dyscypliny. Zadaniem jest zapewnienie dziecku optymalnych warunków rozwoju. Wybiera dla konkretnego dziecka najodpowiedniejszy materiał rozwojowy, wskazuje właściwy sposób posługiwania się nim, umiejętnie wycofuje się w celu pozostawiania dziecku swobody wyboru zakresu aktywności oraz rytmu i tempa pracy, nie ocenia.

7 Efekty edukacji Montessori samodzielność myślenia i działania; umiejętność planowania pracy; odpowiedzialność za podejmowanie zadania; pogłębiona wiedza z rożnych dziedzin nauki; umiejętność poszukiwania wiedzy; współpraca i współdziałanie; postawy prospołeczne i pokojowe.