ETAP II Azotany(III) Azotany(V) Pb 2+ * Bromki * K + * Chlorany(VII) * Na +

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ETAP II Azotany(III) Azotany(V) Pb 2+ * Bromki * K + * Chlorany(VII) * Na +"

Transkrypt

1 ETAP II Zadanie laboratoryjne Wykorzystanie substancji słabo rozpuszczalnych w analizie Substancje słabo rozpuszczane to substancje, których rozpuszczalność w wodzie waha się w granicach 0,2 2 g w 1 dm 3 rozpuszczalnika (0,02 0,2 g na 100 g). Rozpuszczalność związków nieorganicznych w wodzie w danej temperaturze można także określać za pomocą rozpuszczalności molowej związanej z iloczynem rozpuszczalności. W probówkach opisanych numerami 1-8 znajdują się wodne roztwory zawierające jony wymienione w kolejności alfabetycznej w tabeli. Ba 2+ * Mg 2+ * Kationy Aniony Azotany(III) Azotany(V) Pb 2+ * Bromki * K + * Chlorany(VII) * Na + Siarczany(VI) Ag + Tiocyjaniany * Ca 2+ Hydroksylowe * Fe 3+ * Wodorowęglany * Jony oznaczone gwiazdką (*) pojawiają się w zestawie tylko raz, jony sodu i potasu występują tylko w mieszaninach. W probówkach mogą występować roztwory pojedynczych substancji lub mieszaniny. Roztwory substancji słabo rozpuszczalnych są roztworami lub zawiesinami pobranymi znad osadu. Trzy próbki przygotowano przez pobranie roztworów znad osadu, który uzyskano po zmieszaniu odpowiednich dwóch roztworów soli dobrze rozpuszczalnych (rozpuszczalne sole srebra, azotan(v) ołowiu(ii), azotan(iii) sodu, bromek sodu i tiocyjanian potasu). Zmieszano sole o określonym stężeniu i w odpowiednim stosunku stechiometrycznym. Tak przygotowane próbki należy traktować jako mieszaniny. Trzy próbki to roztwory pojedynczych substancji słabo rozpuszczalnych. W pozostałych roztworach, stężenia substancji dobrze rozpuszczalnych są mocno zróżnicowane, ale nie przekraczają 0,1 mol/dm 3. Należy nadmienić, że żelazo(iii) nie występuje z jonami azotanowymi(v). Z uwagi na hydrolizę, niektóre roztwory mogą być zakwaszone kwasem o anionie identycznym z anionem soli. Ampułki opisane literami A-D zawierają po ok. 0,3 g pojedynczych substancji takich jak: kwas sulfaminowy (amid kwasu siarkowego), kwas sulfosalicylowy, amid kwasu sulfanilowego, kwas szczawiowy. 1

2 Do identyfikacji substancji z probówek 1-8 można wykorzystać substancje z ampułek A-D i odwrotnie. Na swoim stanowisku masz do dyspozycji: Na stanowisku zbiorczym dostępne są: (w butelkach zaopatrzonych w pipetki polietylenowe) 10 pustych probówek, roztwór kwasu octowego o stęż. 1 mol/dm 3 tryskawkę z wodą destylowaną roztwór wodorotlenku sodu o stęż. 1 mol/dm 3 5 polietylenowych pipetek-zakraplaczy roztwór amoniaku o stęż. 1 mol/dm 3 uniwersalne papierki wskaźnikowe roztwór kwasu 1 naftyloamino-5-sulfonowego palnik gazowy, łapa do probówek Polecenia a. (3 m.) Na podstawie wyglądu i odczynu roztworów w probówkach 1-8 a także informacji podanych w treści zadania zaproponuj, jakie substancje mogą występować pojedynczo, a jakie w mieszaninach. b. (2 m.) Sprawdź rozpuszczalność w wodzie substancji z ampułek A-D, zbadaj odczyn roztworów, podaj prawdopodobne rozmieszczenie substancji. c. (19 m.) Przeprowadź identyfikację substancji znajdujących się w probówkach 1-8. Podaj uzasadnienie każdej identyfikacji poparte przynajmniej dwiema obserwacjami związanymi z przeprowadzonymi reakcjami. Charakterystyka roztworu (wygląd, odczyn) są traktowane jako obserwacje pomocnicze i nie są punktowane. d. (8 m.) Zidentyfikuj substancje znajdujące się w poszczególnych ampułkach A-D. W sposób jednoznaczny uzasadnij każdą identyfikację. e. (3 m.) Podaj, które substancje z ampułek A-D i w jakich warunkach ulegają reakcji diazowania? Napisz reakcje sprzęgania utworzonego związku diazoniowego. f. (4 m.) Rozpuszczalność molowa tiocyjanianu srebra jest mniejsza niż chlorku srebra i większa niż bromku srebra. Zaproponuj metodę kolorymetrycznego oznaczania jonów bromkowych obok chlorkowych z użyciem jonów żelaza(iii) i tiocyjanianu srebra. Potwierdź doświadczalnie wykrycie jonów tiocyjanianowych i bromkowych przez zmieszanie odpowiednich roztworów. g. (3 m.) Zawartość jednej z probówek jest m.in. przyczyną osadzania się kamienia w czajniku, co spowodowane jest tzw. twardością przemijającą wody. Omów doświadczenie obrazujące ten proces, podaj równanie zachodzącej reakcji. h. (12 m.) Podaj w formie jonowej równania reakcji przeprowadzonych w celu identyfikacji substancji, zaznaczając numery probówek, których dana reakcja dotyczy. Możesz podać także równania reakcji strącania osadów podczas przygotowywania mieszanin. Punktowane jest 12 reakcji (każda po 1m). Reakcje substancji organicznych nie są wymagane. 2

3 Uwaga 1. Zmętnienie roztworu o odczynie alkalicznym może być spowodowane obecnością CO 2 w powietrzu. Próba z roztworem NaOH może być zafałszowana obecnością jonów węglanowych w tym roztworze. Uwaga 2. Amid kwasu siarkowego, HOSO 2, w obecności jonów azotanowych(iii) rozkłada się z uwolnieniem azotu i jonów siarczanowych(vi) (kwasu siarkowego(vi)). Uwaga 3. Gospodaruj oszczędnie roztworami, dolewki nie są możliwe. Obejrzyj uważnie arkusz odpowiedzi. Zaplanuj i wpisz rozwiązanie tak, by mieściło się w wyznaczonym miejscu. Podaj skróty stosowane w arkuszu odpowiedzi. Tekst oraz równania reakcji chemicznych napisane poza wyznaczonym miejscem nie będą sprawdzane! Opisując obserwacje zachowuj tę samą kolejność i używaj skrótów zaproponowanych w poniższej tabeli. Jeżeli użyjesz innych skrótów, opisz ich znaczenie. Dodanie odczynnika + Wytracanie się osadu, ( ) (brak reakcji); (wytrąca się osad); (wydziela się gaz) wydzielanie gazu Barwa osadu (gazu) bia biały; żół żółty; itp Wygląd osadu cś (ciemniejący na świetle), ser. (serowaty), gal. (galaretowaty), kryst. (krystaliczny), itp. Rozpuszczalność w NH 3 aq ra (rozpuszczalny w nadmiarze), na (nierozpuszczalny w nadmiarze) Rozpuszczalność w NaOH rz (rozpuszczalny w nadmiarze), nz (nierozpuszczalny w nadmiarze) Rozpuszczalność w kwasie rk (rozpuszczalny), nk (nierozpuszczalny) octowym Na przykład opis obserwacji: + NaOH - bia. gal. nz, rk, oznacza: Po dodaniu NaOH wytrąca się biały, galaretowaty osad, nierozpuszczalny w NaOH, rozpuszczalny w kwasie octowym Pamiętaj o zachowaniu zasad bezpieczeństwa podczas wykonywania analiz! Za poprawne wykonanie poleceń przyznawane są marki. Sumaryczna punktacja za zadanie laboratoryjne 30 pkt. (54 m.) Czas wykonania zadania 240 minut. 3

4 ETAP II Rozwiązanie zadania laboratoryjnego Przykładowe rozmieszczenie substancji w probówkach Nr probówki Substancja Nr probówki Substancja 1 Chloran(VII) żelaza(iii) 5 Azotan(III) srebra+ azotan(v) sodu 2 Tiocyjanian srebra + siarczan(vi) potasu 6 Siarczan(VI) wapnia 3 Azotan(III) baru 7 Wodorotlenek wapnia 4 Bromek ołowiu(ii) + azotan(v) sodu 8 Wodorowęglan magnezu Przykładowe rozmieszczenie substancji w ampułkach Nr amp Substancja Nr amp Substancja A Amid kwasu siarkowego (kwas sulfaminowy) C Amid kwasu sulfanilowego B Kwas szczawiowy D Kwas sulfosalicylowy Ad a. Prawie wszystkie roztwory są bezbarwne i klarowne, roztwór w probówce 1 ma nikłe, żółtawe zabarwienie co może wskazywać na roztwór soli żelaza(iii), [siarczanu(vi) lub chloranu(vii)]. Roztwór w probówce 2 jest lekko mętny, odczyn niemal obojętny, może zawierać którąś z mieszanin. Roztwór w probówce 7 ma nikłe zmętnienie, co przy wyraźnie alkalicznym odczynie może wskazywać na wodorotlenek wapnia lub baru. Odczyn pozostałych roztworów jest niemal obojętny. Substancje słabo rozpuszczalne będące w mieszaninach powstałych z dobrze rozpuszczalnych soli to azotan(iii) srebra (powstały z azotanu(v) lub siarczanu(vi) srebra i azotanu(iii) sodu), tiocyjanian srebra(i) (po zmieszaniu azotanu(v) lub siarczanu(vi) srebra i tiocyjanianu potasu) i dibromek ołowiu (powstały z azotanu(v) ołowiu i bromku sodu). Pozostałe substancje słabo rozpuszczalne to wodorowęglan wapnia lub magnezu, wodorotlenek wapnia lub magnezu, siarczan(vi) wapnia. Substancje dobrze rozpuszczalne to: siarczan(vi) magnezu lub żelaza(iii); azotan(iii) baru, magnezu lub wapnia; azotan(v) baru, magnezu lub wapnia; chloran(vii) magnezu, wapnia lub żelaza(iii). 1

5 Ad b. Substancje w ampułkach po rozpuszczeniu w wodzie (substancja z ampułki C słabo rozpuszczalna) tworzą roztwory o odczynie mocno kwaśnym (ampułki A i B), słabo kwaśnym (ampułka D) i niemal obojętnym (ampułka C). Można przypuszczać, że w ampułkach A i B znajdują się kwas sulfaminowy lub szczawiowy, w ampułce C amid kwasu sulfanilowego zaś w ampułce D kwas sulfosalicylowy. Ad c. Do roztworów z probówek 1-6 i 8 dodaję ostrożnie roztwór NaOH a następnie amoniaku i kwasu octowego. Obserwacje przedstawiono w tabeli: Nr prob Obserwacja Rdzawe zmętn. nz, na, rk bia-brun ra, rk bz bia rz, na, rk bia-brun nz, ra, rk bz bia nz, na, rk Na podstawie obserwacji można przypuszczać, że w probówce 1 są jony żelaza(iii), w probówce 2 jony srebra, w probówce 4 jony ołowiu, w probówce 5 jony srebra, a w probówce 8 jony magnezu i jony wodorowęglanowe. Roztwór z probówki 3, po zalkalizowaniu i wdmuchiwaniu powietrza z płuc mętnieje, a po zakwaszeniu osad rozpuszcza się, co może wskazywać na obecność jonów baru. Daje się odczuć także zapach tlenków azotu, co wskazywałoby na obecność jonów azotanowych(iii). Zapach tlenków azotu wyczuwa się także po zakwaszeniu roztworu z próbki 5, co w połączeniu z wcześniejszą obserwacją i informacją w treści zadania pozwala przypuszczać że w probówce 5 znajduje się mieszanina azotanu(iii) srebra i azotanu(v) sodu. Roztwór o odczynie alkalicznym (możliwe niewielkie zmętnienie) po dodaniu roztworu NaOH może wyraźnie zmętnieć, co wskazywałoby na obecność węglanów w roztworze NaOH. Wykorzystując roztwór z probówki 4 (zawierający jony ołowiu(ii)) można wykryć jony siarczanowe(vi), tworzące krystaliczny osad siarczanu(vi) ołowiu nierozpuszczalny w amoniaku i kwasie octowym. Ma to miejsce w przypadku probówki 2 i probówki 6. W jednej z nich znajduje się siarczan(vi) wapnia, w drugiej mieszanina siarczanu(vi) potasu i tiocyjanianu srebra. Wytrącanie krystalicznego osadu, nierozpuszczalnego w kwasie ma miejsce także po zmieszaniu roztworów z probówek 2 i 6 i z probówki 3, co potwierdza obecność jonów baru w probówce 3. Za pomocą jonów srebra (obecnych w probówce 5) można wykryć jony bromkowe w probówce 4, gdyż strąca się biały, serowaty, ciemniejący na świetle osad rozpuszczalny w amoniaku a nierozpuszczalny w kwasie. Potwierdza to istnienie w probówce 4 mieszaniny PbBr 2 i NaNO 3 (treść zadania). Z kolei zmieszanie roztworów z probówki 5 i 2 nie powoduje dodatkowego białego zmętnienia. Wskazuje to na niskie stężenie jonów tiocyjanianowych, co po uwzględnieniu informacji z treści zadania pozwala na przypuszczenie o obecności w probówce 2 mieszaniny tiocyjanianu srebra i siarczanu(vi) potasu. Ad d. Ampułki A i B po rozpuszczeniu powstają roztwory o odczynie mocno kwaśnym. Po dodaniu roztworu z ampułki A do roztworów z probówek 3 i 5 powstają wyraźne pęcherzyki bezbarwnego gazu, przy czym w probówce 3 strąca się biały krystaliczny osad. Z roztworami z innych probówek brak wyraźnej reakcji (w probówce 8 nikłe pęcherzyki gazu). Obserwacje jednoznacznie wskazują na obecność w ampułce A kwasu sulfaminowego (kwasu amidosiarkowego) i potwierdzają istnienie w probówkach 3 i 5 jonów azotanowych(iii) i jonu baru w probówce 3. Roztwór sporządzony z substancji z ampułki B po zmieszaniu z roztworami z probówek 3, 4, 5, 6 i 7 strąca białe krystaliczne osady. Wskazuje to jednoznacznie na kwas szczawiowy w ampułce B a także potwierdza 2

6 obecność jonów baru w probówce 3, jonów ołowiu w probówce 4, jonów srebra w probówce 5 i jonów wapnia w probówce 6 i 7. Roztwór przygotowany z substancji z ampułki C nie daje wyraźnych reakcji z żadnym roztworem z probówek. Jeśli do roztworów z probówek 3 lub 5 doda się kwasu amidosiarkowego (z ampułki A, celem zakwaszenia roztworu) i roztworu z ampułki C to po zalkalizowaniu i zakwaszeniu kwasem octowym pojawia się żółte zabarwienie. Jedynie amid kwasu sulfanilowego w obecności jonów azotanowych(iii) w środowisku kwaśnym ulega reakcji diazowania. Utworzony związek diazoniowy sprzęga się w niezbyt kwaśnym środowisku z nadmiarem kwasu sulfanilowego z utworzenie barwnika azowego. Roztwór z ampułki D jedynie z roztworem z probówki 1 tworzy fioletowe zabarwienie, co jednoznaczne wskazuje na kwas sulfosalicylowy w ampułce D i potwierdza obecność jonów żelaza(iii) w probówce 1. Ad e. Zmieszanie roztworów z probówki 1 (żelazo(iii) i probówki 2 (tiocyjanian srebra) nie daje żadnych rezultatów. Jeśli doda się roztworu z probówki 4 (jony bromkowe) pojawia się intensywne zmętnienie i pomarańczowe zabarwienie, charakterystyczne dla tiocyjanianowego kompleksu żelaza(iii). Intensywność zabarwienia zależy od ilości dodanego roztworu jonów bromkowych. Zachodzą reakcje według następującego schematu: AgSCN + Br AgBr + SCN Fe 3+ + SCN FeSCN 2+ Ad f. Roztwór przygotowany z substancji z ampułki C nie daje wyraźnych reakcji z żadnym roztworem z probówek. Jeśli do roztworu z probówki 3 lub 5 doda się kwasu amidosiarkowego (z ampułki A, celem zakwaszenia roztworu) i roztworu z ampułki C, a po pewnym czasie roztworu kwasu 1 naftyloamino-5- sulfonowego to po zalkalizowaniu i zakwaszeniu kwasem octowym pojawia się czerwone zabarwienie. Jedynie amid kwasu sulfanilowego w obecności jonów azotanowych(iii) w środowisku kwaśnym ulega reakcji diazowania. Utworzony związek diazoniowy sprzęga się w niezbyt kwaśnym środowisku z kwasem 1 aminonaftaleno-5-sulfonowym (w pozycję 2) z utworzenie barwnika azowego. N N + + N N SO 2 SO 2 SO 3 H SO 3 H Ad g. Ogrzanie klarownego roztworu z próbówki 8 powoduje powstanie białego zmętnienia, wydzielają się przy tm pęcherzyki gazu. Po dodaniu kwasu octowego osad rozpuszcza się z uwolnieniem pęcherzyków gazu. Dalsze ogrzewanie roztworu nie powoduje zmętnienia. Próba ta jednoznacznie wskazuje na obecność w probówce 8 wodorowęglanu magnezu. Mg(HCO 3 ) 2 MgCO 3 + CO 2 + H 2 O Powstający osad węglanu magnezu jest przyczyną powstawania osadu w czajniku podczas gotowania wody (tzw. kamienia kotłowego). 3

7 Ad h. Reakcje tworzenia substancji słabo rozpuszczalnych: 1. Pb Br PbBr 2 2. Ag + + SCN AgSCN 3. Ag + + NO 2 AgNO 2 Reakcje wykorzystane do identyfikacji Lp Nr probówek Równanie reakcji NaOH Fe OH Fe(OH) NH 3 aq Fe NH 3 + 3H 2 O Fe(OH) 3 + 3NH 4 6. Prod r4 + kw oct Fe(OH) 3 + 3CH 3 COOH Fe 3+ +3CH 3 COO + 3H 2 O NaOH 2Ag + + 2OH Ag 2 O + H 2 O Ba 2+ + SO 42 BaSO amp A HOSO 2 + NO 2 N 2 + SO H2 O + H Ag + + Cl AgCl 11 Prod r10 + NH 3 AgCl + 2NH 3 [Ag(NH 3 ) 2 ] + + Cl Pb 2+ + SO 42 PbSO 4 4

8 Okręg...Kod zawodnika...arkusz odpowiedzi (str 1) Ad a. prawdopodobne występowanie substancji na podstawie wyglądu roztworu, odczynu i informacji podanej w treści zadania Prawdopodobne mieszaniny utworzone z soli dobrze rozpuszczalnych: Azotan(V) srebra + azotan(iii) sodu, wytrącenie osadu azotanu(iii) srebra Azotan(V) srebra + tiocyjanian potasu, wytrącenie osadu tiocyjanianu srebra - prob 2? Siarczan(VI) srebra + azotan(iii) sodu, wytrącenie osadu azotanu(iii) srebra Siarczan(VI) srebra + tiocyjanian potasu, wytrącenie osadu tiocyjanianu srebra amp 2? Azotan(V) ołowiu(ii) + bromek sodu, wytrącanie bromku ołowiu(ii) Pojedyncze substancje słabo rozpuszczalne: Wodorowęglan wapnia lub wodorowęglan magnezu prob 8 Wodorotlenek wapnia lub wodorotlenek magnezu prob 7? Siarczan (VI) wapnia Substancje dobrze rozpuszczalne: Siarczan(VI) żelaza lub chloran(vii) żelaza - prob 1 Azotan(V) baru lub azotan(iii) baru 3m Ad b. Prawdopodobne rozmieszczenie substancji w ampułkach A D na podstawie rozpuszczalności w wodzie i odczynu otrzymanego roztworu Substancje dobrze rozpuszczalne: amp A, amp B Odczyn: silnie kwaśny amp A, amp B Prawdopodobnie występują amid kwasu siarkowego lub kwas szczawiowy Substancje słabo rozpuszczalne amp D Odczyn: słabo kwaśny Prawdopodobnie występuje kwas sulfosalicylowy Substancje bardzo słabo rozpuszczalne: amp C Odczyn: obojętny Prawdopodobnie występuje amid kwasu sulfanilowego 5

9 Okręg...Kod zawodnika...arkusz odpowiedzi (str 2) Ad c. Identyfikacja roztworów z probówek 1-8 Nr probówki Wykryto (obecne) Uzasadnienie 1 Fe 3+ ClO 4 (H + ) Wygląd roztworu klar, z odc. żółt. Odczyn kwaśny. Obs 1. + NaOH brun zmętn, na, rk (charakt. dla Fe(OH) 3 ) Obs bz (brak jonów siarczanowych); + roztw. amp C fiolet zab Tr z. zakwaszony by zapobiec hydrolizie Wygląd roztworu lekko mętny Odczyn obojętny. 3m AgSCN (K+, SO 4 2- ) Ba 2+ NO 2 PbBr 2 (Na +, NO 3 ) AgNO 2 (Na +, NO 3 ) Obs biały, czra (charakt dla AgBr), czrk (charakt. dla PbSO 4 ) Obs biały, kryst nk (charakt dla BaSO 4 ) Tr z. obecność jonów K + wynika z treści zadania Wygląd roztworu klarowny, bezbarwny Odczyn obojętny Obs biały, kryst nk (charakt. dla BaSO 4 ) Obs 2. + roztw amp A biały, kryst, pęcherzyki bezb Tr z. amid kwasu siarkowego z anionami azotanowymi(iii) wydziela azot Wygląd roztworu klarowny, bezbarwny Odczyn obojętny Obs bż, serowaty, ra, nk (charakt. dla AgBr) Obs biały, kryst, na, rk (charakt. dla PbSO 4 ) Tr z. obecność jonów sodu i azotanowych(v) wynika z treści zadania Wygląd roztworu klarowny, bezbarwny Odczyn obojętny Obs 1. + NaOH czbrun, ra, rk (charakt. dla Ag 2 O) Obs żółbrun, ra, rk pęcherzyki bezb Tr z. obecność jonów sodu i azotanowych(v) wynika z treści zadania 3m 3m 6 CaSO 4 Wygląd roztworu klarowny, bezbarwny Odczyn obojętny Obs 1. + NaOH bz; +5 bz Obs 2. + roztw apm B biały, kryst na, nk (charakt. dla CaC 2 O 4 ) Tr z. pojedyncza substancja słabo rozpuszczalna 7 Ca(OH) 2 8 Mg(HCO 3 ) 2 Wygląd roztworu klarowny, bezbarwny Odczyn zasadowy Obs 1. + NaOH bz; +5 czbrun, ra, rk (char dla Ag 2 O) Obs bz Tr z. pojedyncza substancja słabo rozpuszczalna Wygląd roztworu klarowny, bezbarwny Odczyn b lekko zasad. Obs 1. + NaOH biały, bezp na, rk; + NH 3 biały, bezp Obs 2. + K (lub roztw amp A) nikłe pęcherzyki gazu Tr z. pojedyncza substancja słabo rozpuszczalna 6

10 Okręg...Kod zawodnika...arkusz odpowiedzi (str 3) Ad c. Identyfikacja substancji z ampułek A-D Nr amp wykryto Uzasadnienie A Amid kwasu siarkowego(vi) Rozpuszczalność b dobra Odczyn roztw mocno kwaśny. Obs 1. Po dodaniu do roztw 3 wydziela się gaz i strąca biały osad Obs 2. po dodaniu do roztw 5 wydziela się gaz; nie reaguje z roztw 4. B C D Kwas szczawiowy Amid kwasu sulfanilowego Kwas sulfosalicylowy Rozpuszczalność b dobra Odczyn roztw kwaśny Obs 1. strąca białe osady z roztworami 2, 3, 4, 5, 6 i 7 Obs 2. z roztw 8 wydziela pęcherzyki bezb gazu, z roztw 3 i 5 czuć tlenki azotu Rozpuszczalność słaba Odczyn roztw niemal obojętny Obs 1. brak objawów reakcji z roztworami 1, 2, 4, 6, 7 i 8 Obs 2. z roztworami 3 i 5, po zakwaszeniu roztw amp A, jako jedyny ulega reakcji diazowania, po czym sprzęga się z kwasem 1-naftyloamino-5-sulfonowym Rozpuszczalność dość dobra Odczyn roztw słabo kwaśny Obs 1. nie strąca osadów z roztw z probówek, nie ulega reakcji diazowania Obs 2. Z roztworem z prob 1 (jony żelaza(iii)) daje fioletowe zabarwienie Ad e. Reakcja diazowania i sprzęgania: Roztwór przygotowany z substancji z ampułki C nie daje wyraźnych reakcji z żadnym roztworem z probówek. Jeśli weźmie się roztwory z probówek 3 lub 5, doda kwasu Rec1 Rec2 Sprec amidosiarkowego (z ampułki A, celem zakwaszenia roztworu) i roztworu z ampułki C, a po pewnym czasie roztworu kwasu 1 naftyloamino-5-sulfonowego to po zalkalizowaniu i zakwaszeniu kwasem octowym pojawia się czerwone zabarwienie. Jedynie amid kwasu sulfanilowego w obecności jonów azotanowych(iii) w środowisku kwaśnym ulega reakcji diazowania. Utworzony związek diazoniowy sprzęga się w niezbyt kwaśnym środowisku z kwasem 1 naftyloamino-5-sulfonowym (w pozycję 2) z utworzenie barwnika azowego. N N + 3m + N N SO 2 SO 2 SO 3 H SO 3 H Stosowane skróty: : czra częściowo rozp w amoniaku, czrk częściowo rozp w kwasie octowym, czbrun czarnobrunatny, Tr z. treść zadania 7

11 Okręg...Kod zawodnika...arkusz odpowiedzi (str 4) Ad f. Metoda oznaczania jonów bromkowych Zmieszanie roztworów z probówki 1 (żelazo(iii) i probówki 2 (tiocyjanian srebra) nie daje żadnych rezultatów. Jeśli doda się roztworu z probówki 4 (jony bromkowe) pojawia się intensywne zmętnienie i pomarańczowe zabarwienie, charakterystyczne dla tiocyjanianowego kompleksu żelaza(iii). Intensywność zabarwienia zależy od ilości dodanego roztworu jonów bromkowych. Zachodzą reakcje według następującego schematu: AgSCN + Br AgBr + SCN Fe 3+ + SCN FeSCN 2+ 4m Ad g. twardość przemijająca wody Ogrzanie klarownego roztworu z próbówki 8 powoduje powstanie białego zmętnienia, wydzielają się przy tym pęcherzyki gazu. Po dodaniu kwasu octowego osad rozpuszcza 3m się z uwolnieniem pęcherzyków gazu. Dalsze ogrzewanie roztworu nie powoduje zmętnienia. Próba ta jednoznacznie wskazuje na obecność w probówce 8 wodorowęglanu magnezu. Mg(HCO 3 ) 2 MgCO 3 + CO 2 + H 2 O Ad h. Równania reakcji Lp Numery probówek, roztwory Równanie reakcji Równania reakcji tworzenia substancji słabo rozpuszczalnych 1. Ag 2 SO 4 + KSCN Ag + + SCN AgSCN 1m 2. AgNO 3 + NaNO 2 Ag + + NO 2 AgNO 2 1m 3. Pb(NO 3 ) 2 + NaBr Pb Br PbBr 2 1m Równania reakcji wykorzystanych do identyfikacji NaOH Fe OH Fe(OH) 3 1m NH 3 aq Fe NH 3 + 3H 2 O Fe(OH) 3 + 3NH 4 + 1m 6. Prod r4 + kw oct Fe(OH) 3 + 3CH 3 COOH Fe 3+ +3CH 3 COO + 3H 2 O 1m NaOH 2Ag + + 2OH Ag 2 O + H 2 O 1m Ba 2+ + SO 42 BaSO 4 1m amp A HOSO 2 + NO 2 N 2 + SO 42 + H 2 O + H + 1m Ag + + Cl AgCl 1m 11. Prod r10 + NH 3 AgCl + 2NH 3 [Ag(NH 3 ) 2 ] + + Cl 1m Pb 2+ + SO 42 PbSO 4 1m 8

Identyfikacja wybranych kationów i anionów

Identyfikacja wybranych kationów i anionów Identyfikacja wybranych kationów i anionów ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ NIE ZATYKAĆ PROBÓWKI PALCEM Zadanie 1 Celem zadania jest wykrycie jonów Ca 2+ a. Próba z jonami C 2 O 4 ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

ETAP II Za dani e l ab or at or y j n e Razem czy osobno? Nazwa substancji, wzór Stężenie roztworu

ETAP II Za dani e l ab or at or y j n e Razem czy osobno? Nazwa substancji, wzór Stężenie roztworu ETAP II 0.0.0 Zadanie laboratoryjne Razem czy osobno? W dziesięciu probówkach opisanych liczbami 0 znajdują się wodne roztwory substancji wymienionych w pierwszej kolumnie tabeli. W kolumnie drugiej podano

Bardziej szczegółowo

substancje rozpuszczalne bądź nierozpuszczalne w wodzie. - Substancje ROZPUSZCZALNE W WODZIE mogą być solami sodowymi lub amonowymi

substancje rozpuszczalne bądź nierozpuszczalne w wodzie. - Substancje ROZPUSZCZALNE W WODZIE mogą być solami sodowymi lub amonowymi L OLIMPIADA CHEMICZNA KOMITET GŁÓWNY OLIMPIADY CHEMICZNEJ (Warszawa) ETAP II O L I M P I A D A 1954 50 2003 C H EM I C Z N A Zadanie laboratoryjne W probówkach oznaczonych nr 1-8 znajdują się w stanie

Bardziej szczegółowo

Zadanie laboratoryjne

Zadanie laboratoryjne Chemicznej O L I M P I A D A 1954 50 2003 C H EM I C Z N A Zadanie laboratoryjne Analiza ośmiu stałych substancji ZADANIE W probówkach oznaczonych nr 1-8 znajdują się w stanie stałym badane substancje

Bardziej szczegółowo

Piotr Chojnacki 1. Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą reakcji charakterystycznych.

Piotr Chojnacki 1. Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą reakcji charakterystycznych. SPRAWOZDANIE: REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH ANIONÓW. Imię Nazwisko Klasa Data Uwagi prowadzącego 1.Wykrywanie obecności jonu chlorkowego Cl - : Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą

Bardziej szczegółowo

ETAP II Zadanie laboratoryjne. Wykorzystanie roztwarzania metali w analizie jakościowej

ETAP II Zadanie laboratoryjne. Wykorzystanie roztwarzania metali w analizie jakościowej ETAP II 30.0.06 Zadanie laboratoryjne Wykorzystanie roztwarzania metali w analizie jakościowej W probówkach opisanych numerami - znajdują się wodne roztwory zawierające substancje nieorganiczne podane

Bardziej szczegółowo

ETAP II heksacyjanożelazian(iii) potasu, siarczan(vi) glinu i amonu (tzw. ałun glinowo-amonowy).

ETAP II heksacyjanożelazian(iii) potasu, siarczan(vi) glinu i amonu (tzw. ałun glinowo-amonowy). ETAP II 04.0.006 Zadanie laboratoryjne W probówkach opisanych literami A i B masz roztwory popularnych odczynników stosowanych w analizie jakościowej, przy czym każda z tych probówek zawiera roztwór tylko

Bardziej szczegółowo

Analiza anionów nieorganicznych (Cl, Br, I, F, S 2 O 3, PO 4,CO 3

Analiza anionów nieorganicznych (Cl, Br, I, F, S 2 O 3, PO 4,CO 3 ĆWICZENIE 12 Analiza anionów nieorganicznych (Cl, Br, I, F, S 2 O 3, PO 4 3,CO 3, SCN, CH 3 COO, C 2 O 4 ) 1. Zakres materiału Pojęcia: Podział anionów na grupy analityczne, sposoby wykrywania anionów;

Bardziej szczegółowo

W probówkach oznaczonych nr 1 12 znajdują się, ułożone w przypadkowej kolejności, wodne

W probówkach oznaczonych nr 1 12 znajdują się, ułożone w przypadkowej kolejności, wodne LI OLIMPIADA CHEMICZNA KOMITET GŁÓWNY OLIMPIADY CHEMICZNEJ (Warszawa) ETAP II M P I LI A O 51 CH E M I C D A 1954 2004 A N Z ZADANIE LABORATORYJNE W probówkach oznaczonych nr 1 12 znajdują się, ułożone

Bardziej szczegółowo

ETAP II Zadanie laboratoryjne. Sole bezwodne, sole uwodnione, środki suszące

ETAP II Zadanie laboratoryjne. Sole bezwodne, sole uwodnione, środki suszące ETAP II 28.01.2017 Zadanie laboratoryjne Sole bezwodne, sole uwodnione, środki suszące Sole bezwodne to sole, które na skutek suszenia utraciły wodę krystalizacyjną. Ich barwa może być zupełnie inna niż

Bardziej szczegółowo

Związki nieorganiczne

Związki nieorganiczne strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,

Bardziej szczegółowo

ETAP II Zadanie laboratoryjne

ETAP II Zadanie laboratoryjne ETAP II 31.01.2015 Zadanie laboratoryjne W probówkach opisanych numerami 1-8 znajdują się roztwory wodne lub zawiesiny badanych substancji, a w ampułkach oznaczonych literami A-D substancje stałe. Substancje

Bardziej szczegółowo

W probówkach oznaczonych numerami 1-8 znajdują się wodne roztwory (o stężeniu 0,1

W probówkach oznaczonych numerami 1-8 znajdują się wodne roztwory (o stężeniu 0,1 XLVIII OLIMPIADA CHEMICZA Etap II KOMITET GŁÓWY OLIMPIADY CHEMICZEJ Zadanie laboratoryjne W probówkach oznaczonych numerami 1-8 znajdują się wodne roztwory (o stężeniu 0,1 mol/dm 3 ) pojedynczych substancji

Bardziej szczegółowo

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.

Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.

RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. Zagadnienia: Zjawisko dysocjacji: stała i stopień dysocjacji Elektrolity słabe i mocne Efekt wspólnego jonu Reakcje strącania osadów Iloczyn rozpuszczalności Odczynnik

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie

Bardziej szczegółowo

XXII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2014/2015

XXII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2014/2015 IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 23 maja 2015 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY

Bardziej szczegółowo

ZADANIE 164. Na podstawie opisanych powyżej doświadczeń określ charakter chemiczny tlenków: magnezu i glinu. Uzasadnij słownie odpowiedź.

ZADANIE 164. Na podstawie opisanych powyżej doświadczeń określ charakter chemiczny tlenków: magnezu i glinu. Uzasadnij słownie odpowiedź. Informacja do zadań: 163. 166. Przeprowadzono doświadczenia opisane poniższymi schematami: ZADANIE 163. Podaj, w których probówkach (1. 6.) zaszły reakcje chemiczne. ZADANIE 164. Na podstawie opisanych

Bardziej szczegółowo

ETAP II Zadanie laboratoryjne

ETAP II Zadanie laboratoryjne ETAP II 27.01.2018 Zadanie laboratoryjne Wykrywanie anionów Analiza anionów to ważne zagadnienie w analizie jakościowej, które obejmuje wykorzystanie charakterystycznych reakcji anionów z odczynnikami

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta

Bardziej szczegółowo

ETAP II 02.02.2013. Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e

ETAP II 02.02.2013. Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e ETAP II 0.0.013 Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e Analiza substancji trudno rozpuszczalnych (osadów) W probówkach opisanych liczbami 110 znajdują się wodne nasycone roztwory soli słabo i trudno rozpuszczalnych

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia WŁAŚCIWOŚCI WYBRANYCH ANIONÓW.

Instrukcja do ćwiczenia WŁAŚCIWOŚCI WYBRANYCH ANIONÓW. Instrukcja do ćwiczenia WŁAŚCIWOŚCI WYBRANYCH ANIONÓW. CHEMIA ANIONÓW W ROZTWORACH WODNYCH Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami chemicznymi wybranych anionów pierwiastków I oraz II okresu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej

Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej Analiza chemiczna stanowi zbiór metod stosowanych w celu ustalenia składu jakościowego i ilościowego substancji. Wśród metod analitycznych możemy wyróżnić: 1)

Bardziej szczegółowo

Fragmenty Działu 5 z Tomu 1 REAKCJE W ROZTWORACH WODNYCH

Fragmenty Działu 5 z Tomu 1 REAKCJE W ROZTWORACH WODNYCH Fragmenty Działu 5 z Tomu 1 REAKCJE W ROZTWORACH WODNYCH Podstawy dysocjacji elektrolitycznej. Zadanie 485 (1 pkt.) V/2006/A2 Dysocjacja kwasu ortofosforowego(v) przebiega w roztworach wodnych trójstopniowo:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW.

ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW. ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW. Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza

Bardziej szczegółowo

ETAP II Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e

ETAP II Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e Sponsorem II Etapu 55 Olimpiady Chemicznej jest Grupa Chemiczna Ciech SA ETAP II 31.01.2009 Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e W poniższej tabeli przedstawiona jest zawartość ampułek i probówek z

Bardziej szczegółowo

ETAP II Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e

ETAP II Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e Sponsorem II Etapu 58 Olimpiady Chemicznej jest Grupa Chemiczna Ciech SA ETAP II 28.0.202 Z a d a n i e l a b o r a t o r y j n e Reakcje kompleksowania Reakcje kompleksowania są często stosowane w praktyce

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu

Zadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu Zadanie: 1 Sporządzono dwa wodne roztwory soli: siarczanu (VI) sodu i azotanu (III) sodu Który z wyżej wymienionych roztworów soli nie będzie miał odczynu obojętnego? Uzasadnij odpowiedź i napisz równanie

Bardziej szczegółowo

a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to...

a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to... Karta pracy nr 73 Budowa i nazwy soli. 1. Porównaj wzory sumaryczne soli. FeCl 2 Al(NO 3 ) 3 K 2 CO 3 Cu 3 (PO 4 ) 2 K 2 SO 4 Ca(NO 3 ) 2 CaCO 3 KNO 3 PbSO 4 AlCl 3 Fe 2 (CO 3 ) 3 Fe 2 (SO 4 ) 3 AlPO 4

Bardziej szczegółowo

XXIII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2015/2016

XXIII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 21 maja 2016 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXIII KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym

Bardziej szczegółowo

5. RÓWNOWAGI JONOWE W UKŁADACH HETEROGENICZNYCH CIAŁO STAŁE - CIECZ

5. RÓWNOWAGI JONOWE W UKŁADACH HETEROGENICZNYCH CIAŁO STAŁE - CIECZ 5. RÓWNOWAGI JONOWE W UKŁADACH HETEROGENICZNYCH CIAŁO STAŁE - CIECZ Proces rozpuszczania trudno rozpuszczalnych elektrolitów można przedstawić ogólnie w postaci równania A m B n (stały) m A n+ + n B m-

Bardziej szczegółowo

Sole. 2. Zaznacz reszty kwasowe w poniższych solach oraz wartościowości reszt kwasowych: CaBr 2 Na 2 SO 4

Sole. 2. Zaznacz reszty kwasowe w poniższych solach oraz wartościowości reszt kwasowych: CaBr 2 Na 2 SO 4 Sole 1. Podkreśl poprawne uzupełnienia zdań: Sole to związki, które dysocjują w wodzie na kationy/aniony metali oraz kationy/ aniony reszt kwasowych. W temperaturze pokojowej mają stały/ ciekły stan skupienia

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH

WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH PODZIAŁ ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Tlenki (kwasowe, zasadowe, amfoteryczne, obojętne) Związki niemetali Kwasy (tlenowe, beztlenowe) Wodorotlenki

Bardziej szczegółowo

Kuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI

Kuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI Kuratorium Oświaty w Lublinie.. Imię i nazwisko ucznia Pełna nazwa szkoły Liczba punktów ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI Instrukcja dla ucznia

Bardziej szczegółowo

XLVII Olimpiada Chemiczna

XLVII Olimpiada Chemiczna M P IA O L I D A 47 1954 2000 CH N A E M Z I C XLVII Olimpiada Chemiczna Etap III KOMITET GŁÓWNY OLIMPIADY CHEMICZNEJ Zadania laboratoryjne Zadanie 1 Analiza miareczkowa jest użyteczną metodą ilościową,

Bardziej szczegółowo

XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (10 pkt)

XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019. ETAP I r. Godz Zadanie 1 (10 pkt) XI Ogólnopolski Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2018/2019 ETAP I 9.11.2018 r. Godz. 10.00-12.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. KOPKCh 27 Zadanie 1 (10 pkt) 1. W atomie glinu ( 1Al)

Bardziej szczegółowo

XIV KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. FINAŁ 13 marca 2017

XIV KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. FINAŁ 13 marca 2017 XIV KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO FINAŁ 13 marca 2017 KOD UCZNIA: Instrukcja dla ucznia Na małej kartce zapisz kod ucznia, swoje imię i nazwisko, klasę, nazwę szkoły

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW

WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej

Bardziej szczegółowo

CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 1

CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 1 CHEMIA BUDOWLANA ĆWICZENIE NR 1 PODSTAWY CHEMICZNEJ ANALIZY JAKOŚCIOWEJ ANALIZA IDENTYFIKACYJNA WYBRANYCH KATIONÓW WSTĘP TEORETYCZNY Znajomość składu chemicznego materiałów daje informacje o tym jaki to

Bardziej szczegółowo

XXV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW

XXV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW IMIĘ I NZWISKO PUNKTCJ SZKOŁ KLS NZWISKO NUCZYCIEL CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTŁCĄCE Inowrocław 12 maja 2018 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁW XXV KONKURS CHEMICZNY DL GIMNZJLISTÓW ROK SZKOLNY 2017/2018 ZDNIE

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi.

ĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. ĆWICZENIE I - BIAŁKA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. Odczynniki: - wodny 1% roztwór siarczanu(vi) miedzi(ii), - 10% wodny

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 9 MARCA 2016 R. 1. Test konkursowy zawiera 10 zadań. Są to zadania otwarte, za które maksymalnie możesz

Bardziej szczegółowo

XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. II Etap - 18 stycznia 2016

XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. II Etap - 18 stycznia 2016 XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego II Etap - 18 stycznia 2016 Nazwisko i imię ucznia: Liczba uzyskanych punktów: Drogi Uczniu, przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E. Analiza jakościowa

Ć W I C Z E N I E. Analiza jakościowa Ć W I C Z E N I E 5a Analiza jakościowa Podział kationów na grupy analityczne Podstawą podziału kationów na grupy analityczne jest wielkość iloczynu rozpuszczalności poszczególnych soli metali. Jak wiadomo

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Odpowiedzi niezgodne z poleceniem

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. (0-1) Proces rozpadu kwasów, zasad i soli na jony pod wpływem wody to A. elektroliza. B. dyfuzja. C. dysocjacja. D. dekantacja.

Zadanie 1. (0-1) Proces rozpadu kwasów, zasad i soli na jony pod wpływem wody to A. elektroliza. B. dyfuzja. C. dysocjacja. D. dekantacja. Zadanie 1. (0-1) Proces rozpadu kwasów, zasad i soli na jony pod wpływem wody to A. elektroliza. B. dyfuzja. C. dysocjacja. D. dekantacja. Zadanie 2. (0-1) Kwas, którego cząsteczka, rozpadając się całkowicie

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji w technikum zakres podstawowy 2 godziny

Scenariusz lekcji w technikum zakres podstawowy 2 godziny Scenariusz lekcji w technikum zakres podstawowy 2 godziny Temat : Hydroliza soli. Cele dydaktyczno wychowawcze: Wyjaśnienie przyczyn różnych odczynów soli Uświadomienie różnej roli wody w procesach dysocjacji

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 50: Określanie tożsamości jonów (Farmakopea VII-IX ( )).

Ćwiczenie 50: Określanie tożsamości jonów (Farmakopea VII-IX ( )). Ćwiczenie 50: Określanie tożsamości jonów (Farmakopea VII-IX (2008-2013)). Badanie tożsamości wg Farmakopei Polskiej należy wykonywać w probówkach. Odczynniki bezwzględnie należy dodawać w podawanej kolejności.

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z reakcji charakterystycznych anionów.

Sprawozdanie z reakcji charakterystycznych anionów. Sprawozdanie z reakcji charakterystycznych anionów. 1.Wykrywanie obecności jonu chlorkowego Cl: Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl za pomocą reakcji charakterystycznych. 1. Do probówki wlać ok.

Bardziej szczegółowo

Zadanie laboratoryjne

Zadanie laboratoryjne M P I L I O 51 C H E M I C D 1954 2004 N Z Zadanie laboratoryjne naliza krzyżowa 12-tu roztworów substancji nieorganicznych i organicznych W probówkach oznaczonych nr 1 12 znajdują się, ułożone w przypadkowej

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE do dwiczenia nr 7 Analiza jakościowa anionów I-VI grupy analitycznej oraz mieszaniny anionów I-VI grupy analitycznej.

SPRAWOZDANIE do dwiczenia nr 7 Analiza jakościowa anionów I-VI grupy analitycznej oraz mieszaniny anionów I-VI grupy analitycznej. Obserwacje Imię i nazwisko:. Data:.. Kierunek studiów i nr grupy:.. próby:. Analiza systematyczna anionów* SPRAWOZDANIE 7 1. AgNO 3 Odczynnik/ środowisko Jony Cl Br I SCN [Fe(CN) 6 ] 4 [Fe(CN) 6 ] 3 2.

Bardziej szczegółowo

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW Chemia analityczna jest działem chemii zajmującym się ustalaniem składu jakościowego i ilościowego badanych substancji chemicznych. Analiza jakościowa bada

Bardziej szczegółowo

Zadania laboratoryjne

Zadania laboratoryjne M P I O L I D 47 1954 2000 Zadania laboratoryjne CH N E M Z I C ZDNIE 1 Ustalenie nudowy kompleksu szczawianowego naliza miareczkowa jest użyteczną metodę ilościową, którą wykorzystasz do ustalenia budowy

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011 Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2010/2011 KOD UCZNIA Etap: Data: Czas pracy: szkolny 22 listopad 2010 90 minut Informacje dla ucznia:

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe Zadanie

Bardziej szczegółowo

Miareczkowanie wytrąceniowe

Miareczkowanie wytrąceniowe Miareczkowanie wytrąceniowe Analiza miareczkowa wytrąceniowa jest oparta na reakcjach tworzenia się trudno rozpuszczalnych związków o ściśle określonym składzie. Muszą one powstawać szybko i łatwo opadać

Bardziej szczegółowo

Chemia - laboratorium

Chemia - laboratorium Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 01/1 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY Próbny egzamin maturalny z chemii 0r. ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach.

Bardziej szczegółowo

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje szkolne I stopień

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje szkolne I stopień POUFNE Pieczątka szkoły 9 listopada 2015 r. Imię Czas pracy 60 minut Nazwisko KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje szkolne I stopień Informacje: 1. Przeczytaj uważnie

Bardziej szczegółowo

MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW

MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW Etap I (szkolny) 22 października 2013 roku Materiały dla nauczycieli Rozwiązania zadań wraz z punktacją Uwagi ogólne: - Za prawidłowe rozwiązanie zadań rachunkowych

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY Kod ucznia Liczba punktów WOJWÓDZKI KONKURS CHMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 16 STYCZNIA 2015 1. Test konkursowy zawiera 26 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII KOD UCZNIA... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII Termin: 12 marzec 2008 r. godz. 10 00 Czas pracy: 90 minut ETAP III Ilość punktów za rozwiązanie zadań Część I Część II Część III Numer zadania 1

Bardziej szczegółowo

Zadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów.

Zadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów. 2 Zadanie 1. [1 pkt] Pewien pierwiastek X tworzy cząsteczki X 2. Stwierdzono, że cząsteczki te mogą mieć różne masy cząsteczkowe. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki o tym samym wzorze mogą mieć różne masy cząsteczkowe.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Reakcje charakterystyczne miedzi(ii)

Ćwiczenie 1. Reakcje charakterystyczne miedzi(ii) IX. Analiza jakościowa biopierwiastków Zagadnienia Biopierwiastki: mikro i makroelementy Reakcje charakterystyczne biopierwiastków Ćwiczenie 1 Reakcje charakterystyczne miedzi(ii) 2 mol/dm 3 CuSO 4 0,5

Bardziej szczegółowo

Świat roztworów lekcja powtórzeniowa

Świat roztworów lekcja powtórzeniowa Świat roztworów lekcja powtórzeniowa 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń zna: barwy wskaźników w różnych środowiskach, pojęcia: elektrolit, zasada, kwas, sól, reakcja odwracalna, reakcja nieodwracalna,

Bardziej szczegółowo

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: rozszerzony Punkty

Chemia nieorganiczna Zadanie Poziom: rozszerzony Punkty Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym zestawie tlenków podkreśl te, które reagują z mocnymi kwasami i zasadami a nie reagują z wodą: MnO2, ZnO, CrO3, FeO,

Bardziej szczegółowo

Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks

Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks 1. Która z próbek o takich samych masach zawiera najwięcej

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja jonów metali w roztworach wodnych

Identyfikacja jonów metali w roztworach wodnych Identyfikacja jonów metali w roztworach wodnych Podział kationów na grupy analityczne Podstawą podziału kationów na grupy analityczne jest wielkość iloczynu rozpuszczalności poszczególnych soli metali.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Reakcje charakterystyczne kadmu(ii)

Ćwiczenie 1. Reakcje charakterystyczne kadmu(ii) X. Analiza jakościowa jonów toksycznych Zagadnienia Jony toksyczne Podatność na biokumulację Uszkadzanie budowy łańcucha kwasów nukleinowych Ćwiczenie 1 Reakcje charakterystyczne kadmu(ii) 2 mol/dm 3 CdCl

Bardziej szczegółowo

Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 2018/2019. Etap wojewódzki

Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 2018/2019. Etap wojewódzki Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 08/09 Etap wojewódzki Klucz odpowiedzi i schemat punktowania Część I. Test jednokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:

HYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco: HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO kod Uzyskane punkty..... WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII... DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje wojewódzkie

Bardziej szczegółowo

Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II

Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II Chemia Nieorganiczna ćwiczenia CHC012001c Powtórzenie materiału II 1. Do 150 cm 3 roztworu (NH 4) 2SO 4 o stężeniu 0,110 mol/dm 3 dodano 100 cm 3 0,200 M NH 4OH. Obliczyć ph otrzymanego roztworu. pk b=4,40

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1. Analiza jakościowa kationów i anionów

ĆWICZENIE 1. Analiza jakościowa kationów i anionów ĆWICZENIE 1 Analiza jakościowa kationów i anionów I. Kationy 1. Jon srebra (Ag ) Srebro w swoich związkach jest zasadniczo jednowartościowe. Większość soli srebra trudno rozpuszcza się w wodzie. Do związków

Bardziej szczegółowo

XLIX OLIMPIADA CHEMICZNA. W probówkach oznaczonych numerami 1-6 znajdują się wodne roztwory soli nieorganicznych,

XLIX OLIMPIADA CHEMICZNA. W probówkach oznaczonych numerami 1-6 znajdują się wodne roztwory soli nieorganicznych, O L I MP IA DA 1954 49 C HEM I CZ NA XLIX OLIMPIADA CHEMICZNA 2002 Komitet Główny Olimpiady Chemicznej ETAP II ZADANIE LABORATORYJNE W probówkach oznaczonych numerami 1-6 znajdują się wodne roztwory soli

Bardziej szczegółowo

Zadanie laboratoryjne

Zadanie laboratoryjne O L I M P I A D A 1954 49 2002 C H EM I C Z NA Zadanie laboratoryjne ZADANIE Analiza 6-ciu zielonych roztworów nieorganicznych i 5-ciu roztworów substancji organicznych W probówkach oznaczonych nr 1-6

Bardziej szczegółowo

Wodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)

Wodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M) Wodorotlenki Definicja - Wodorotlenkami nazywamy związki chemiczne, zbudowane z kationu metalu (zazwyczaj) (M) i anionu wodorotlenowego (OH - ) Ogólny wzór wodorotlenków: M(OH) n M oznacza symbol metalu.

Bardziej szczegółowo

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 0 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Poziom rozszerzony Zadanie Odpowiedzi Uwagi. za poprawne uzupełnienie wiersza tabeli: Wartości

Bardziej szczegółowo

CHEMIA. karty pracy klasa 3 gimnazjum

CHEMIA. karty pracy klasa 3 gimnazjum CHEMIA karty pracy klasa 3 gimnazjum Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2012 Numer zadania Test Karty pracy Zadania wyrównujące Zadania utrwalające Zadania rozwijające

Bardziej szczegółowo

Chemia - laboratorium

Chemia - laboratorium Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 2013/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1617-5229 Katedra Fizykochemii

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018. Eliminacje szkolne

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018. Eliminacje szkolne ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018 Eliminacje szkolne Podczas rozwiązywania zadań

Bardziej szczegółowo

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE KATIONÓW I ANIONÓW

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE KATIONÓW I ANIONÓW REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE KATIONÓW I ANIONÓW WSTĘP TEORETYCZNY Celem ćwiczeń jest zapoznanie się z wybranymi reakcjami charakterystycznymi kationów i anionów w roztworach wodnych. W analizie chemicznej

Bardziej szczegółowo

V Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów

V Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów strona 1/5 V Małopolski Konkurs hemiczny dla Gimnazjalistów Etap III (wojewódzki) Poniżej podano treść sześciu zadań problemowych, za rozwiązanie których możesz uzyskać 74 punkty. Rozwiazując zadania rachunkowe,

Bardziej szczegółowo

Pierwiastki bloku d. Zadanie 1.

Pierwiastki bloku d. Zadanie 1. Zadanie 1. Zapisz równania reakcji tlenków chromu (II), (III), (VI) z kwasem solnym i zasadą sodową lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi. Określ charakter chemiczny tlenków. Charakter chemiczny tlenków:

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI KOD UCZNIA. INSTRUKCJA DLA UCZNIA Czas trwania konkursu 90 minut. 1.Przeczytaj uważnie instrukcje i postaraj

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe Zadanie

Bardziej szczegółowo

Konkurs chemiczny - gimnazjum. 2018/2019. Etap rejonowy MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADAŃ ETAPU REJONOWEGO KONKURSU CHEMICZNEGO

Konkurs chemiczny - gimnazjum. 2018/2019. Etap rejonowy MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADAŃ ETAPU REJONOWEGO KONKURSU CHEMICZNEGO MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ZADAŃ ETAPU REJONOWEGO KONKURSU CHEMICZNEGO Zadania zamknięte: 1 pkt poprawnie zaznaczona odpowiedź 0 pkt błędnie zaznaczona odpowiedź Zad. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Odp.

Bardziej szczegółowo

XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2016/2017

XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2016/2017 IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 2 maja 217 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY

Bardziej szczegółowo

1. OBSERWACJE WSTĘPNE

1. OBSERWACJE WSTĘPNE SPRAWOZDANIE 8 Imię i nazwisko:.. Data:... Kierunek studiów i nr grupy: Nr próby...... PRÓBKA 1 1. OBSERWACJE WSTĘPNE Właściwość fizyczna substancji Barwa Rodzaj mieszaniny (jednorodna, niejednorodna)

Bardziej szczegółowo

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW. Eliminacje rejonowe II stopień POUFNE Pieczątka szkoły 28 stycznia 2016 r. Kod ucznia (wypełnia uczeń) Imię i nazwisko (wypełnia komisja) Czas pracy 90 minut KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY 2015/2016 Eliminacje rejonowe

Bardziej szczegółowo

WYKRYWANIE OŁOWIU W WINIE

WYKRYWANIE OŁOWIU W WINIE WYKRYWANIE OŁOWIU W WINIE WYKONANIE DOŚWIADCZENIA Do 5 kieliszków zawierających białe wino zanurzono papierki nasączone roztworem siarczku sodu. OBSERWACJE Po zanurzeniu w winie znajdującym się w 2 kieliszkach

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE TWARDOŚCI WODY SPOSOBEM WARTHA - PFEIFERA

OZNACZANIE TWARDOŚCI WODY SPOSOBEM WARTHA - PFEIFERA OZNACZANIE TWARDOŚCI WODY SPOSOBEM WARTHA - PFEIFERA WSTĘP RODZAJE TWARDOŚCI WODY Twardość wody jest jej właściwością wynikającą z obecności rozpuszczonych w niej związków, głównie wapnia i magnezu. Pierwotnie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja dla uczestnika. II etap Konkursu. U z u p e ł n i j s w o j e d a n e p r z e d r o z p o c z ę c i e m r o z w i ą z y w a n i a z a d a ń

Instrukcja dla uczestnika. II etap Konkursu. U z u p e ł n i j s w o j e d a n e p r z e d r o z p o c z ę c i e m r o z w i ą z y w a n i a z a d a ń III edycja rok szkolny 2017/2018 Uzupełnia Organizator Konkursu Instrukcja dla uczestnika II etap Konkursu Liczba uzyskanych punktów 1. Sprawdź, czy arkusz konkursowy, który otrzymałeś zawiera 12 stron.

Bardziej szczegółowo

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Gdy do jednego polecenia

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI 9 MARCA 2018 R.

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 STOPIEŃ WOJEWÓDZKI 9 MARCA 2018 R. Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 9 MARCA 2018 R. 1. Test konkursowy zawiera 12 zadań. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy

Bardziej szczegółowo

Nazwy pierwiastków: ...

Nazwy pierwiastków: ... Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20

Bardziej szczegółowo

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH Ćwiczenie 1. Reakcja rozkładu KMnO 4 - suche! probówki w statywie - palnik gazowy - łuczywo - uchwyt na probówkę - krystaliczny KMnO 4 (manganian(vii) potasu) Do suchej probówki

Bardziej szczegółowo

III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011. ETAP I r. Godz Zadanie 1

III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011. ETAP I r. Godz Zadanie 1 III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011 KOPKCh ETAP I 22.10.2010 r. Godz. 10.00-12.00 Zadanie 1 1. Jon Al 3+ zbudowany jest z 14 neutronów oraz z: a) 16 protonów i 13 elektronów b) 10 protonów i 13

Bardziej szczegółowo