Księgarnia PWN: Ewa Marynowicz-Hetka - Pedagogika społeczna. T. 1. Spis treści

Transkrypt

1 Księgarnia PWN: Ewa Marynowicz-Hetka - Pedagogika społeczna. T. 1 Spis treści Przedmowa 11 CZE ŚĆ I PODSTAWY EPISTEMOLOGICZNE, ONTOLOGICZNE I AKSJOLOGICZNE DYSCYPLINY ORAZ KATEGORIE POJE CIOWE PEDAGOGIKI SPOŁECZNEJ 4 Rozdział 1. Wprowadzenie w problematykę wymiary pedagogiki społecznej (humanistyczny, społeczno-kulturowy, aksjologiczny) Pedagogika społeczna w związku z innymi naukami społecznymi i humanistycznymi Dyskusja o pojęciu nauki Pytanie(a) o pedagogikę społeczną i jej związki z innymi dyscyplinami Punkt widzenia perspektywa społeczno-pedagogiczna Jak można pojmować pojęcia punkt widzenia / perspektywa? Propozycja punktu widzenia pedagogiki społecznej Wymiar humanistyczny i społeczno-kulturowy pedagogiki społecznej: koncepcja człowieka i jego związków z rzeczywistością Punkt wyjścia osobowość jako system ustosunkowań wobec świata Relacyjna koncepcja człowieka w pedagogice społecznej Wymiar aksjologiczny pedagogiki społecznej: między teorią a ideologią Ideologia i jej znaczenie Wartości i ich obecność w refleksji społeczno-pedagogicznej (Anna Walczak) Podsumowanie 52 Rozdział 2. Środowisko życia i jego przetwarzanie w toku pracy społecznej Środowisko życia i jego przetwarzanie Siły (indywidualne i zbiorowe), ich poszukiwanie i wspomaganie a koncepcja wsparcia społecznego Praca społeczna, jej wymiar relacyjny i animacyjny Podsumowanie 76

2 6 Spis treści Rozdział 3. Kategoria działania społecznego w pedagogice społecznej sens i znaczenie działania społecznego Kategoria instytucji symbolicznej i jej tworzenie zastosowanie w praktyce wychowawczej Wyobrażenia społeczne, wyobraźnia społeczna pedagoga Czas i przestrzeń kategorie pojęciowe działania społecznego Kategoria działania społecznego Kategoria działania analiza pola konceptualnego Społeczno-pedagogiczny wymiar działania działanie społeczne Podsumowanie 109 Rozdział 4. Wymiar profilaktyczny działania pedagoga społecznego Postawienie problemu Profilaktyka, kompensacja, ratownictwo, opieka, pomoc analiza pojęć i wzajemnych powiązań między nimi (Ryszarda Czerniachowska) Wzór, wzorzec, wskaźnik ogólny środowiska przydatność w badaniu i orientowaniu działania Wyobrażenia finalizujące działanie i ich miary globalna analiza orientacji profilaktycznej Podsumowanie 130 Rozdział 5. Pomoc w rozwoju, towarzyszenie społeczne, próg zagrożenia rozwoju wymiar profilaktyczny Pomoc w rozwoju i towarzyszenie społeczne wymiar profilaktyczny Pojęcie rozwoju Koncepcja pomocy w rozwoju Wielowymiarowość pomocy w rozwoju wymiar profilaktyczny Kategoria relacji społecznej. Wymiana i jej odmiany Próg zagrożenia w rozwoju Odniesienia teoretyczne (analiza podejścia) Narzędzie progu zagrożenia w rozwoju dziecka w rodzinie opis i zastosowanie Kształtowanie kultury praktyki pomocy w rozwoju Wymiar instytucjonalny pomocy w rozwoju i proces jej dezinstytucjonalizacji W kierunku antycypacji zagrożeń rozwoju Podsumowanie 150 Rozdział 6. Konteksty metodologiczne Związki pedagogiki społecznej z polem działania i z innymi dyscyplinami pola zbliżeń i oddaleń Praktyczność pedagogiki społecznej zakres, przekraczanie Homogeniczny czy heterogeniczny paradygmat działania Związki z socjologią interpretatywną (Mariusz Granosik) Badania w pedagogice społecznej cechy badania i działania 183

3 Spis treści Perspektywy badań w/dla/nad polem działania i typowe podejścia metodologiczne Specyfika badań w polu działania i odniesienia do badań przez działanie Warsztat badawczy pedagoga społecznego cechy specyficzne na podstawie analizy kilku przykładów badań W kierunku dyscyplinaryzacji pedagogiki społecznej 200 Rozdział 7. Konteksty historyczne i porównawcze Kształtowanie się pedagogiki społecznej jako dyscypliny akademickiej i orientacji działania Znaczenie badań z perspektywy historycznej dla rozwoju pedagogiki społecznej Zerwanie i nieciągłość atrybuty procesu instytucjonalizacji i dyscyplinaryzacji Fazy i progi rozwoju pedagogiki społecznej w Polsce Przykład rozwoju: koncepcje i praktyka opieki nad dzieckiem (Ryszarda Czerniachowska) Elementy porównawcze pedagogiki społecznej Recepcja pedagogiki społecznej poza tradycyjnymi obszarami jej uprawiania. Przykład brytyjski (Jerzy Szmagalski) Kształtowanie perspektywy porównawczej 234 CZE ŚĆ II PODEJŚCIA TEORETYCZNE, AKSJOLOGICZNE I METODYCZNE ORIENTACJI DZIAŁANIA PEDAGOGA SPOŁECZNEGO Rozdział 8. Ramy działania społecznego pedagoga społecznego i ich tworzenie Analiza koncepcji kształtowania ram działania społecznego Ramy działania społecznego próba określenia Człowiek w polu działania między sferą prywatną a sferą publiczną Przykład tworzenia ram: współpraca placówki praktyki z uniwersytetem (Lucyna Telka) Etapy tworzenia ram działania Fazy formułowania życzenia placówki Metoda działania Projekt pedagogiczny odniesienia teoretyczne ram działania Dylematy w tworzeniu ram działania: granice pomocy i ich usytuowanie (Anna Walczak) Po stronie osoby wspieranej Po stronie osoby pomagającej 259 Rozdział 9. Podejścia (teoretyczne) do działania w polu pracy społecznej Wybrane stanowiska orientowania działania społecznego 265

4 8 Spis treści 9.2. Ruchy instytucjonalne (pedagogie instytucjonalne) i ich przydatność dla pedagogiki społecznej Aplikacyjne nurty analizy instytucjonalnej i ich zastosowanie w działaniu społecznym Charakterystyka nurtów pedagogii instytucjonalnych i ich zastosowania w działaniu Przykład aplikacji analizy instytucjonalnej: zmiany w przestrzeni społecznej placówki (Lucyna Telka) Podsumowanie w poszukiwaniu uzasadnień działania społecznego 305 Rozdział 10. Wybrane kwestie społeczne a praktyka działania społecznego Kwestie społeczne a pedagogika społeczna w kierunku przekształcania środowiska życia i włączania w życie społeczne Przykłady analizowania zagrożeń rozwoju i wyłączania z życia społecznego oraz praktyki działań włączających Zagrożenia rozwoju społeczno-kulturowego przykład wrastania społecznego nastoletniej młodzieży w kontekście sąsiedztwa (Anita Gulczyńska) Brak pracy przykład zagrożenia rozwoju społeczno-kulturowego i praktyka społeczna (Hanna Kubicka) Bezdomność przykład zagrożenia rozwoju społeczno-kulturowego przez stopniową utratę związków z innymi a instytucjonalne możliwości i granice włączania społecznego (Hanna Kubicka) Podsumowanie uwagi dla praktyki 351 Rozdział 11. Pedagogika społeczna i praca socjalna wielość perspektyw irozwiązań Pedagogika społeczna i praca socjalna przykład pojmowania związków Praca socjalna polem działania pedagoga społecznego Możliwe konfiguracje związków Pola działania pedagoga społecznego wybrane przykłady Organizacje społeczne i realizacja funkcji pracy socjalnej (Elżbieta Skoczylas-Namielska) Niepełnosprawność pole pracy socjalnej i działania pedagoga społecznego (Dorota Wolska-Prylińska) Uzasadnienie wyboru 379 Rozdział 12. Modele pracy socjalnej/społecznej i ich źródła teoretyczne oraz implikacje dla praktyki społecznej Modele pracy socjalnej/społecznej wielość podejść teoretycznych do praktyki społecznej Praca socjalna i jej wymiary Podejścia teoretyczne do pracy socjalnej Przykłady modeli pracy socjalnej/społecznej i ich przydatność dla pedagoga społecznego Model relacyjny praca socjalna jako pomoc w rozwoju i we włączaniu w relacje społeczne 393

5 Spis treści Model radykalnej pracy socjalnej analiza na podstawie badań nad procesem wrastania społecznego nastoletniej młodzieży w wielkomiejskim środowisku życia (Anita Gulczyńska) Metody pracy socjalnej w kontekście funkcji prakseologicznej pedagogiki społecznej (Jerzy Szmagalski) Pojęcie prakseologicznej funkcji pedagogiki społecznej Praca socjalna wobec prakseologicznej funkcji pedagogiki społecznej Tradycyjne metody pracy socjalnej Procedura rozwiązywania problemów Idea empowerment Projektowanie socjalne (Dorota Wolska-Prylińska) Geneza projektowania socjalnego Projektowanie w metodach nauczania Kształcenie do profesji społecznych przez projektowanie socjalne Konstrukcja projektu socjalnego Podsumowanie Rozdział 13. Etyczne aspekty działania pedagoga społecznego Postawienie problemu wymiary etyczne działania pedagoga Inny i jego postrzeganie koncepcje przydatne w działaniu pedagoga społecznego Koncepcja rozumienia Innego w kategorii spotkania (Anna Walczak) Wykluczony Inny fenomenologia (po)rozumienia (Mariusz Granosik) Aksjologiczne kryterium orientowania działania społecznego Usytuowanie wartości w polu działania Relacjonalna koncepcja wartości (Anna Walczak) Dylematy (paradoksy) podejmowania decyzji za/wobec/wspólnie z Innym W nawiązaniu do kategorii dwoistości Osoba kluczowa aksjologiczny wymiar modelu podejmowania decyzji Między dystansem a uwrażliwieniem na Innego Rozdział 14. Kultura profesjonalnego działania pedagoga społecznego W kierunku profesjonalności działania pedagoga społecznego Profesje społeczne/zawody społeczne rodowód i współczesność Kształcenie do działania w obszarze praktyki swoistość procesu Profesjonalizacja zawodów społecznych. Przykład pracy socjalnej (Mariusz Granosik) Klasyczne rozumienie profesji a interakcyjna koncepcja działania profesjonalnego Dylematy (paradoksy) działania profesjonalnego Dojrzewanie do działania profesjonalnego Model profesjonalnej pracy socjalnej Uwarunkowania działania profesjonalnego: struktura instytucji i biografia 496

6 10 Spis treści Ramy kultury działania profesjonalnego Kultura działania profesjonalnego istota konstruowania ram działania społecznego Tworzenie ram kultury profesjonalnego działania pedagogów społecznych 500 Słownik pojęć kluczowych 503 Bibliografia prac cytowanych 517 Literatura rozszerzająca (wybór Katarzyna Gajek) 539 Indeks nazwisk (oprac. Katarzyna Gajek) 545 Indeks rzeczowy (oprac. Katarzyna Gajek) 552 OWspółautorach 574