Przyroda w nowej podstawie programowej 1. Przygotowanie do nauczania przyrody (prowadzenia zajęć) 3

Transkrypt

1 Odbycie Studiów podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa uprawnia do nauczania przyrody na II i IV etapie edukacyjnym. Studia dają kwalifikacje i przygotowują nauczycieli do samodzielnego planowania, organizacji i realizacji procesu uczenia i nauczania przyrody w szkole podstawowej i ponadgimnazjalnej. Przyroda w nowej podstawie programowej 1 Zgodnie z aktualnie obowiązującą podstawą programową przedmiot przyroda realizowany jest na II etapie kształcenia (klasy 4-6 szkoły podstawowej) oraz IV etapie kształcenia 2 (klasy 2-3 szkoły ponadgimnazjalnej - profile z rozszerzoną liczbą godzin humanistycznych). Przygotowanie do nauczania przyrody (prowadzenia zajęć) 3 Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela przyrody - do nauczania pierwszego przedmiotu - w czasie trwania studiów I i II stopnia obejmuje obowiązkowe przygotowanie w zakresie: 1) merytorycznym (moduł 1) np. zgodnie z opisem efektów kształcenia kierunku przyrodoznawstwo i filozofia przyrody (studia I i II stopnia), 2) psychologiczno-pedagogicznym - moduł 2, 3) dydaktycznym - moduł 3. Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Instytucie Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych realizowane są studia I i II stopnia studia na kierunku przyrodoznawstwo i filozofia przyrody, których program i efekty kształcenia gwarantują spełnienie wymienionych wyżej warunków kwalifikacyjnych. Absolwenci tego kierunku studiów po zrealizowaniu modułów 1, 2 i 3 uzyskują kwalifikacje nauczycielskie i prawo do nauczania przyrody na II (po studiach I stopnia) i IV etapie edukacyjnym (po studiach II stopnia). Przygotowanie do nauczania kolejnego przedmiotu lub etapu nauczania poprzez realizację modułu 4 może zostać poszerzone o przygotowanie na studiach podyplomowych, np. Studiach podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa. 1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 4, poz. 17, Przyroda w szkole ponadgimnazjalnej będzie realizowana od roku szkolnego 2013/ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. 1

2 Ponieważ słuchacze Studiów podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa posiadają uprawnienia pedagogiczne oraz posiadają uprawnienia do nauczania przedmiotów przyrodniczych lub pokrewnych, kształcenie kwalifikacyjne na ww. studiach rozumiane jest jako przygotowanie do nauczania kolejnego przedmiotu lub etapu nauczania, dlatego realizowany jest moduł 4 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. Organizacja kształcenia na Studiach podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa Zgodnie z programem Studiów podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa 1. Przygotowanie w zakresie merytorycznym łącznie 310 godzin, tj. 215 godzin wykładów oraz 95 godzin zajęć praktycznych (konwersatoria i ćwiczenia), różnorodnych przyrodniczych i interdyscyplinarnych zajęć dydaktycznych realizowanych w I i II sem. studiów. Zajęcia te umożliwiają poznanie aktualnych i ważnych dla rozwoju nauki i cywilizacji zagadnień z zakresu nauk przyrodniczych, a także gwarantują zdobycie wiadomości i umiejętności m.in. z: astronomii i kosmologii, mechaniki kwantowej i fizyki teoretycznej, kosmochemii i astrobiologii, biofizyki i geochemii, biologii molekularnej i inżynierii genetycznej, biologii teoretycznej i ewolucjonizmu, neurofizjologii i kognitywistyki, antropologii przyrodniczej, diagnostyki medycznej i farmakologicznej ekologii i fizjologii, filozofii i metodologii nauk przyrodniczych, historii nauki i techniki, etyki i estetyki, teologii i relacji między nauką a religią, współczesnych mediów i komunikacji interpersonalnej. 2

3 Realizowane zajęcia gwarantują ponadto zdobycie umiejętności z zakresu filozofii przyrody, filozofii przyrodoznawstwa i zagadnień interdyscyplinarnych obejmujących m.in. współczesne próby integracji wiedzy przyrodniczej, humanistycznej, filozoficznej, a nawet teologicznej, etyczne kontrowersje i zagrożenia związane z rozwojem nauki. 2. Dydaktyka przedmiotu na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych realizowana jest w III sem. studiów i obejmuje łącznie 90 godzin zajęć dydaktycznych (teoretycznych i praktycznych) przygotowujących do nauczania przyrody na II i IV etapie edukacyjnym tj.: a) Metodyka nauczania przyrody 10 godz. b) Dydaktyka przyrody 50 godz. c) Edukacja przyrodnicza w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum - nowa podstawa programowa 10 godz. d) Seminarium dyplomowe 20 godz. 3. Praktyki realizowane są w III sem. studiów i obejmują łącznie co najmniej 60 godzin. Podsumowanie Moduł 4 standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela na Studiach podyplomowych w zakresie przyrodoznawstwa obejmującego przygotowanie do nauczania przyrody obejmuje w sumie 460 godzin: Studia podyplomowe w zakresie przyrodoznawstwa Przygotowanie w zakresie merytorycznym 310 godzin Dydaktyka przedmiotu na danym etapie edukacyjnym lub etapach edukacyjnych 90 godzin Praktyka 60 godzin Razem (I, II i III sem.) 460 godzin 3

4 Charakterystyka praktyk W zależności od zdobywanych kwalifikacji praktyki ciągłe przygotowujące do nauczania przyrody mogą być realizowane: 1. na jednym etapie edukacyjnym (w szkole podstawowej lub ponadgimnazjalnej) lub 2. na dwóch etapach edukacyjnych w dwu różnych typach szkół odpowiednio w szkole podstawowej i w szkole ponadgimnazjalnej. Jeśli nie jest możliwe zrealizowanie praktyki ciągłej przygotowującej do nauczania przyrody na dwóch etapach edukacyjnych w dwu różnych typach szkół, po uprzednim otrzymaniu zgody od uczelnianego opiekuna praktyk, praktyka może zostać zrealizowana tylko w szkole ponadgimnazjalnej. 1. Praktyki ciągłe przygotowujące do nauczania przyrody na jednym etapie edukacyjnym odbywają się w wymiarze co najmniej 60 godzin i obejmują: i. co najmniej 20 godzin hospitacji zajęć przez słuchacza, przy czym hospitacje powinny obejmować udział w zajęciach z przedmiotu przyroda, który jest realizowany w szkole podstawowej lub przedmiotów biologia, fizyka, chemia lub geografia realizowanych w szkole ponadgimnazjalnej. ii. co najmniej 20 godzin samodzielnie przeprowadzonych zajęć, w tym minimum 10 godzin z przedmiotu przyroda realizowanych w szkole podstawowej lub 10 godzin zajęć z przedmiotów biologia, fizyka, chemia lub geografia realizowanych w szkole ponadgimnazjalnej, iii. co najmniej 20 godzin samodzielnej pracy słuchacza obejmującej m.in. dokładne zapoznanie się z nową podstawą programową przedmiotu przyroda w wymiarze co najmniej 10 godzin; jako uzupełnienie do wymaganych 60 godzin, słuchacz może np. uczestniczyć w zajęciach edukacyjnych w ramach innych przedmiotów, a także w pozalekcyjnym życiu szkoły. 2. Praktyki ciągłe przygotowujące do nauczania przyrody na dwóch etapach edukacyjnych odbywają się w wymiarze co najmniej 90 godzin i obejmują: i. co najmniej 30 godzin hospitacji zajęć przez słuchacza, w tym minimum 10 godzin z przedmiotu przyroda realizowanych w szkole podstawowej oraz minimum 10 godzin zajęć z przedmiotów biologia, fizyka, chemia lub geografia realizowanych w szkole ponadgimnazjalnej, ii. co najmniej 30 godzin samodzielnie przeprowadzonych zajęć, w tym minimum 10 godzin z przedmiotu przyroda realizowanych w szkole podstawowej oraz 4

5 minimum 10 godzin zajęć z przedmiotów biologia, fizyka, chemia lub geografia realizowanych w szkole ponadgimnazjalnej. iii. co najmniej 30 godzin samodzielnej pracy słuchacza obejmującej m.in. dokładne zapoznanie się z nową podstawą programową przedmiotu przyroda w wymiarze co najmniej 15 godzin; jako uzupełnienie do wymaganych 90 godzin, słuchacz może np. uczestniczyć w zajęciach edukacyjnych w ramach innych przedmiotów, a także w pozalekcyjnym życiu szkół. Opracowanie dr Andrzej Zykubek 5