Prawo karne wykonawcze

Transkrypt

1 Małgorzata Kuć Prawo karne wykonawcze 3. wydanie

2 SKRYPTY BECKA Prawo karne wykonawcze

3 Polecamy inne nasze publikacje z zakresu prawa karnego: A. Marek, V. Konarska-Wrzosek PRAWO KARNE, wyd. 11 Studia Prawnicze L. Gardocki PRAWO KARNE, wyd. 19 Podręczniki Prawnicze A. Grześkowiak (red.) PRAWO KARNE, wyd. 5 Skrypty Becka B. Namysłowska-Gabrysiak PRAWO KARNE CZĘŚĆ OGÓLNA, wyd. 5 Skrypty Becka PRAWO Karne. pytania. kazusy. tablice. testy Repetytoria Becka

4 dr Małgorzata Kuć Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Prawo karne wykonawcze 3. wydanie WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2017

5 Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo C.H.Beck 2017 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: PanDawer Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Wykaz skrótów... XI Wykaz wybranej literatury... XVII Przedmowa... XIX Rozdział I. Wprowadzenie do prawa karnego wykonawczego Definicja prawa karnego wykonawczego Zadania prawa karnego wykonawczego Źródła prawa karnego wykonawczego Kodeks karny wykonawczy jako źródło prawa karnego wykonawczego Struktura Kodeksu karnego wykonawczego Związek prawa karnego wykonawczego z innymi gałęziami prawa Związek prawa karnego wykonawczego z naukami pomocniczymi... 8 I. Prawo karne wykonawcze a kryminologia... 8 II. Prawo karne wykonawcze a psychologia... 9 III. Prawo karne wykonawcze a psychiatria IV. Prawo karne wykonawcze a pedagogika V. Prawo karne wykonawcze a socjologia Podstawowe zasady prawa karnego wykonawczego I. Zasada poszanowania godności ludzkiej skazanego II. Zasada podmiotowego traktowania skazanego III. Zasada praworządności IV. Zasada sprawiedliwości V. Zasada współdziałania ze społeczeństwem VI. Zasada indywidualizacji VII. Zasada resocjalizacji VIII. Zasada podporządkowania sądowi procesu wykonywania orzeczeń Rozdział II. Prawo karne wykonawcze a prawa człowieka Znaczenie praw człowieka w prawie karnym wykonawczym Prawnoczłowiecze standardy prawa karnego wykonawczego Środki ochrony praw człowieka w kontekście karnowykonawczym Rozdział III. Skazany Rola skazanego w prawie karnym wykonawczym... 30

7 VI Spis treści 13. Pojęcie skazanego Status skazanego Prawa skazanego Rozdział IV. Postępowanie wykonawcze Postępowanie wykonawcze a stadium wykonania orzeczenia Uczestnicy postępowania wykonawczego I. Organy postępowania wykonawczego Sąd I instancji lub inny sąd równorzędny Sąd penitencjarny Prezes sądu lub upoważniony sędzia Sędzia penitencjarny Dyrektor Generalny Służby Więziennej Dyrektor okręgowy Służby Więziennej Dyrektor zakładu karnego i aresztu śledczego Komisja penitencjarna Sądowy kurator zawodowy II. Skazany III. Prokurator IV. Obrońca skazanego V. Przedstawiciel skazanego VI. Status pokrzywdzonego w postępowaniu wykonawczym Wszczęcie postępowania wykonawczego I. Wykonalność orzeczenia II. Warunek bezzwłoczności III. Czynności związane z wszczęciem postępowania wykonawczego IV. Inicjowanie postępowań incydentalnych Decyzje procesowe Terminy Doręczenia Dowody Zawieszenie postępowania Umorzenie postępowania Środki zaskarżenia decyzji wydanych w postępowaniu wykonawczym I. Rodzaje środków zaskarżenia II. Zwykłe środki zaskarżenia Zażalenie Skarga III. Nadzwyczajne środki zaskarżenia Kasacja Wznowienie postępowania Wzruszenie postanowienia na podstawie art. 24 KKW Rozstrzyganie wątpliwości lub zarzutów związanych z wykonywaniem orzeczenia... 79

8 Spis treści VII Rozdział V. Nadzór penitencjarny Rozdział VI. Wykonywanie kary grzywny Orzekanie grzywny Zapłata grzywny, ściągnięcie jej w drodze egzekucji, odstąpienie od zarządzenia egzekucji grzywny Praca społecznie użyteczna Zastępcza kara pozbawienia wolności Rozłożenie grzywny na raty Umorzenie grzywny Rozdział VII. Wykonywanie kary ograniczenia wolności Orzekanie kary ograniczenia wolności Cel wykonywania kary ograniczenia wolności Organy wykonujące karę ograniczenia wolności i podmioty uczestniczące w jej wykonywaniu Obowiązek pracy i potrącanie części wynagrodzenia I. Wykonywanie pracy na cele społeczne II. Dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia skazanego III. Zmiany w zakresie obowiązku pracy Inne obowiązki związane z karą ograniczenia wolności Odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności i przerwa w jej odbywaniu Zwolnienie od reszty kary ograniczenia wolności Zamiana kary ograniczenia wolności na karę zastępczą Uznanie kary ograniczenia wolności za wykonaną Zaliczenie dotychczas wykonanej kary ograniczenia wolności na poczet innej kary Rozdział VIII. Wykonywanie kary pozbawienia wolności Historyczne systemy penitencjarne Cele wykonywania kary pozbawienia wolności Rodzaje zakładów karnych Typy zakładów karnych Systemy wykonania kary pozbawienia wolności System dozoru elektronicznego na gruncie ustawy eksperymentalnej z r System dozoru elektronicznego na gruncie Kodeksu karnego wykonawczego I. Pojęcie dozoru elektronicznego i systemu dozoru elektronicznego II. Rodzaje dozoru elektronicznego III. Pojęcie i zakres nadzoru sądowego nad wykonywaniem kar z zastosowaniem dozoru elektronicznego IV. Środki techniczne służące do wykonywania dozoru elektronicznego

9 VIII Spis treści V. Podmiot dozorujący VI. Rozpoczęcie dozoru elektronicznego VII. Obowiązki skazanego VIII. Czynności podmiotów wykonujących dozór elektroniczny IX. Zakończenie dozoru elektronicznego Monitoring Klasyfikacja skazanych i badania osobopoznawcze Środki oddziaływania penitencjarnego I. Praca II. Nauczanie III. Zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowe IV. Nagradzanie skazanych V. Ulgi VI. Odpowiedzialność dyscyplinarna skazanych Prawa i obowiązki skazanych odbywających karę pozbawienia wolności I. Prawa skazanych II. Prawa gwarantujące warunki bytowe III. Prawo do łączności ze światem zewnętrznym IV. Prawo do praktyk religijnych i posług religijnych V. Obowiązki skazanych Odroczenie i przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności Pomoc skazanym po zwolnieniu z zakładów karnych Rozdział IX. Wykonywanie środków karnych Rodzaje środków karnych Pozbawienie praw publicznych i środki karne polegające na zakazie, nakazie lub obowiązku I. Czynności wykonawcze II. Uznanie środka karnego za wykonany Przepadek i środki kompensacyjne I. Przepadek II. Obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za krzywdę, nawiązka, świadczenie pieniężne Podanie wyroku do publicznej wiadomości Rozdział X. Wykonywanie środków probacyjnych Rodzaje środków probacyjnych Warunkowe umorzenie postępowania i warunkowe zawieszenie wykonania kary I. Orzekanie środka probacyjnego Warunkowe umorzenie postępowania Warunkowe zawieszenie wykonania kary w wyroku skazującym Warunkowe zawieszenie wykonania kary w postępowaniu wykonawczym II. Wykonywanie dozoru

10 Spis treści IX III. Wykonywanie obowiązków probacyjnych IV. Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego V. Zarządzenie wykonania kary warunkowo zawieszonej Warunkowe przedterminowe zwolnienie Rozdział XI. Wykonywanie środków zabezpieczających Katalog środków zabezpieczających Zasady stosowania środków zabezpieczających Kategorie sprawców Czas orzekania i stosowania Elektroniczna kontrola miejsca pobytu Terapia i terapia uzależnień Pobyt w zakładzie psychiatrycznym I. Umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym II. Sytuacja prawna osoby umieszczonej w zakładzie zamkniętym Wykonywanie środków zabezpieczających o charakterze administracyjnym. 228 Rozdział XII. Zatarcie skazania Skutki skazania Istota i funkcje zatarcia skazania Rodzaje zatarcia skazania i wymóg upływu czasu Rozdział XIII. Wykonywanie tymczasowego aresztowania Tymczasowe aresztowanie jako środek zapobiegawczy Podstawy i cele tymczasowego aresztowania Sposób wykonywania tymczasowego aresztowania Prawa i obowiązki tymczasowo aresztowanego Przeniesienie do zakładu karnego Nadzór nad wykonywaniem tymczasowego aresztowania Rozdział XIV. Wykonywanie należności sądowych Zakres należności sądowych w rozumieniu ustawy Kodeks karny wykonawczy Zapłata albo ściągnięcie należności sądowych Zamiana kary porządkowej grzywny na zastępczą karę pozbawienia wolności Rozłożenie należności sądowych na raty Umorzenie należności sądowych Indeks rzeczowy

11

12 Wykaz skrótów 1. Akty normatywne BadPPR... rozporządzenie MS z r. w sprawie zasad organizacji i warunków przeprowadzania badań psychologicznych i psychiatrycznych w ośrodkach diagnostycznych (Dz.U. Nr 29, poz. 369) DaneKRKR... rozporządzenie MS z r. w sprawie gromadzenia danych osobowych i danych o podmiotach zbiorowych w Krajowym Rejestrze Karnym oraz usuwania tych danych z Rejestru (Dz.U. z 2015 r. poz. 1464) DozórR... rozporządzenie MS z r. w sprawie sposobu i trybu wykonywania czynności przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych (Dz.U. z 2016 r. poz. 969) EKPC... Europejska konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) KC... Kodeks cywilny KK... Kodeks karny KK z 1969 r.... ustawa z r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 13, poz. 94 ze zm.) KKS... Kodeks karny skarbowy KKW... Kodeks karny wykonawczy KKW z 1969 r.... ustawa z r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 13, poz. 98 ze zm.) Konstytucja RP... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.) KPA... Kodeks postępowania administracyjnego KPC... Kodeks postępowania cywilnego KPK... Kodeks postępowania karnego KPW... ustawa z r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) KPW z 1971 r.... ustawa z r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. Nr 12, poz. 116 ze zm.) KrRejKarU... ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Karnym (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 678) KuratU... ustawa z r. o kuratorach sądowych (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 795)

13 XII Wykaz skrótów KW... ustawa z r. Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz ze zm.) MPPOiP... Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167 i 169) NadzPenitR... rozporządzenie MS z r. w sprawie sposobu i trybu sprawowania nadzoru penitencjarnego (Dz.U. Nr 152, poz ze zm.) NauczR... rozporządzenie MS z r. w sprawie sposobu i trybu prowadzenia nauczania w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2004) ObowKuratR... rozporządzenie MS z r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania uprawnień i obowiązków kuratorów sądowych (tekst. jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 989) OchrZdrPsychU... ustawa z r. o ochronie zdrowia psychicznego (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 546 ze zm.) OddziałPenitR... rozporządzenie MS z r. w sprawie oddziaływań penitencjarnych w zakładach karnych i aresztach śledczych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 1067) OfDec... decyzja ramowa Rady z r. w sprawie pozycji ofiar w postępowaniu karnym (2001/220/WSiSW) (Dz.U. UE L z 2001 r. Nr 82, poz. 1) OpłKarU... ustawa z r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) PodmKarOrgWolR... rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z r. w sprawie podmiotów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna (Dz.U. Nr 98, poz. 634) PodWykKarR... rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu uczestnictwa podmiotów w wykonywaniu kar, środków karnych, zabezpieczających i zapobiegawczych, a także społecznej kontroli nad ich wykonywaniem (Dz.U. z 2016 r. poz. 2305) ProkU... ustawa z r. o prokuraturze (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 270, poz ze zm.) PrPostAdm... ustawa z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.) PrUSP... ustawa z r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) R (85)11... rekomendacja Nr R (85)11 Komitetu Rady Ministrów Rady Europy z r. o statusie ofiary w zakresie prawa karnego i procedury karnej (dostępna na stronach internetowych Rady Europy w języku francuskim i angielskim) R (92)16... rekomendacja Nr R (92)16 Komitetu Ministrów Rady Europy z r. w sprawie europejskich reguł dotyczących sankcji i środków stosowanych w społeczności (dostępna na stronach internetowych Rady Europy w języku francuskim i angielskim) RadaReadR... rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu powoływania oraz

14 Wykaz skrótów XIII działania Rady Głównej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym, a także rad terenowych do spraw społecznej readaptacji i pomocy skazanym (Dz.U. Nr 113, poz. 723 ze zm.) RegPozbWolR... rozporządzenie MS z r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz.U. z 2016 r. poz. 2231) RegTymAR... rozporządzenie MS z r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania tymczasowego aresztowania (Dz.U. z 2016 r. poz. 2290) RegUSPR... rozporządzenie MS z r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. Nr 38, poz. 249 ze zm.) Rez. (76)10... rezolucja (76)10 Komitetu Ministrów Rady Europy z r. o niektórych środkach penalnych alternatywnych wobec kary pozbawienia wolności (dostępna na stronach internetowych Rady Europy w języku francuskim i angielskim) RPOU... ustawa z r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz ze zm.) SłWU... ustawa z r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z 2017 r. poz. 631) ŚrZabezpR... rozporządzenie Ministra Zdrowia z r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających oraz składu, trybu powoływania i zadań komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających (Dz.U. z 2017 r. poz. 119 ze zm.) TKU... ustawa z r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) 2. Literatura O. Górniok i in., Komentarz... O. Górniok i in., Kodeks karny. Komentarz, t. I, Gdańsk 2005 Z. Hołda, J. Hołda, Prawo... J. Hołda, Z. Hołda, Prawo karne wykonawcze, Warszawa 2006 Z. Hołda, K. Postulski, Komentarz... Z. Hołda, K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk 2007 Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak... Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2012 Komentarz, red. G. Rejman... Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. G. Rejman, Warszawa 1999 Komentarz, red. A. Zoll... Kodeks karny. Część ogólna, red. A. Zoll, Warszawa 2007 A. Marek, Komentarz... A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2007

15 XIV Wykaz skrótów S. Pawela, Prawo... S. Pawela, Prawo karne wykonawcze. Zarys wykładu, Warszawa 2007 K. Postulski, Komentarz... K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa Jednostki organizacyjne, organy państwowe i międzynarodowe EKomPC... (dawna) Europejska Komisja Praw Człowieka EKomZT... Europejski Komitet Zapobiegania Torturom ETPC... Europejski Trybunał Praw Człowieka KomPC... Komitet Praw Człowieka KRK... Krajowy Rejestr Karny RPO... Rzecznik Praw Obywatelskich SA... Sąd Apelacyjny SN... Sąd Najwyższy TK... Trybunał Konstytucyjny 4. Czasopisma Biul.PK... Biuletyn Prawa Karnego Biuletyn RPO... Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich CPH... Czasopismo Prawno-Historyczne Dz.U.... Dziennik Ustaw Dz.Urz.... Dziennik Urzędowy Dz.Urz. UE... Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej GSP... Gdańskie Studia Prawnicze KZS... Krakowskie Zeszyty Sądowe NKPK... Nowa kodyfikacja prawa karnego (red. L. Bogunia) NP... Nowe Prawo OSA... Orzecznictwo Sądów Administracyjnych OSP... Orzecznictwo Sądów Polskich OSNKW... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Wojskowa OSNwSK... Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych OTK... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK-A... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria A Pal.... Palestra PiP... Państwo i Prawo PPK... Przegląd Prawa Karnego Prob. Egz.... Problemy Egzekucji Prok. i Pr.... Prokuratura i Prawo Przegl. Pol.... Przegląd Policyjny PS... Przegląd Sądowy PWP... Przegląd Więziennictwa Polskiego RPEiS... Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SI... Studia Iuridica SP... Studia Prawnicze WPP... Wojskowy Przegląd Prawniczy

16 Wykaz skrótów XV ZN IBPS... Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego 5. Inne skróty art.... artykuł b.r.w.... bez roku wydania dec.... decyzja Nr... numer pkt... punkt post.... postanowienie poz.... pozycja reg.... reguła s.... strona t.... tom tekst jedn.... tekst jednolity uchw.... uchwała Uzasadnienie... Uzasadnienie rządowego projektu nowego kodeksu karnego wykonawczego, [w:] Nowe kodeksy karne z 1997 r. z uzasadnieniami, Warszawa 1997 wyr.... wyrok z.... zeszyt zał.... załącznik ze zm.... ze zmianami

17

18 Wykaz wybranej literatury M. Cieślak, Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne, Warszawa M. Cieślak, Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa K. Dąbkiewicz, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa O. Górniok i in., Kodeks karny. Komentarz, t. I, Gdańsk P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I III, red. P. Hofmański, Warszawa Z. Hołda, Prawo karne wykonawcze, Kraków J. Hołda, Z. Hołda, Prawo karne wykonawcze, Warszawa J. Hołda, Z. Hołda, B. Żórawska, Prawo karne wykonawcze, Warszawa Z. Hołda, K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk B. Michalska, M. Mitera, Postępowanie karne wykonawcze, Warszawa K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa Kodeks karny. Część ogólna, red. A. Zoll, Warszawa Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. G. Rejman, Warszawa Kodeks karny. Część ogólna, t. II, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa M. Kuć, Wiktymologia, Warszawa M. Kuć, Prawne podstawy resocjalizacji, Warszawa M. Kuć, Kryminologia, Warszawa M. Kuć, Leksykon kryminologii, Warszawa M. Kuć, M. Gałązka, Prawo karne wykonawcze, Warszawa S. Lelental, Prawo karne wykonawcze. Zarys wykładu, Łódź S. Lelental, Wykład prawa karnego wykonawczego z elementami polityki kryminalnej, Łódź S. Lelental, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa S. Lelental, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa S. Pawela, Kodeks karny wykonawczy. Praktyczny komentarz, Warszawa S. Pawela, Prawo karne wykonawcze. Zarys wykładu, Warszawa S. Pławski, Prawo penitencjarne, Warszawa Prawo karne, red. A. Grześkowiak, Warszawa A. Sadło-Nowak, A. Kalisz, Prawo karne wykonawcze, Szczytno T. Szymanowski, Z. Świda, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa 1998.

19 XVIII Wykaz wybranej literatury J. Śliwowski, Prawo i polityka penitencjarna, Warszawa Z. Świda, R. Ponikowski, W. Posnov, Postępowanie karne. Część ogólna, red. Z. Świda, Warszawa S. Waltoś, Proces karny. Zarys systemu, Warszawa Zmiany w prawie karnym wykonawczym w latach , red. A. Kwieciński, Warszawa 2014.

20 Przedmowa Skrypt Prawo karne wykonawcze adresowany jest do studentów prawa i administracji, a także nauk społecznych, zwłaszcza socjologii, pedagogiki i resocjalizacji. Może być również przydatny dla funkcjonariuszy Służby Więziennej, kuratorów sądowych oraz innych osób biorących udział w wykonywaniu orzeczeń w sprawach karnych, a także aplikantów sądowych, prokuratorskich, adwokackich, radcowskich, kuratorskich. Pamiętać jednak należy, że opracowanie tego rodzaju ma szanse spełnić cele dydaktyczne tylko wówczas, gdy jego lekturze towarzyszyć będzie równoległa analiza tekstu odpowiednich aktów prawnych, których przepisy nie zawsze są w skrypcie przytaczane. Treść skryptu obejmuje najważniejsze instytucje z zakresu prawa karnego wykonawczego, z uwzględnieniem jego przepisów materialnoprawnych i procesowych. Charakter opracowania wymagał dokonania pewnej selekcji w przedstawianym materiale. Dlatego tylko ubocznie potraktowano wykonywanie orzeczeń dotyczących żołnierzy oraz wydanych w sprawach karnoskarbowych i w sprawach o wykroczenia. Zaznaczyć należy, że instytucje karnowykonawcze nie wyczerpują się w Kodeksie karnym wykonawczym, chociaż tytuł tego aktu prawnego sugeruje, że stanowi on kompleksową regulację przedstawianej tu gałęzi prawa. Niektóre instytucje prawa karnego wykonawczego zostały uregulowane w innych aktach prawnych, a niektóre wymagają odpowiedniego stosowania przepisów z innych gałęzi prawa. Dlatego niniejsze opracowanie wychodzi poza zakres Kodeksu karnego wykonawczego, uwzględniając w szczególności przepisy karnowykonawcze zawarte w Kodeksie karnym oraz stosowane odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego. Forma skryptu oczywiście nie pozwoliła na wyczerpujące przedstawienie tych przepisów. Wyrazem konieczności odwołań do innych gałęzi prawa i nauk pomocniczych prawa karnego wykonawczego jest też wykaz proponowanej literatury uzupełniającej, w którym wskazano na opracowania z zakresu prawa karnego materialnego, procesowego, innych gałęzi prawa i nauk pozaprawnych. Występujące w tekście powtórzenia wynikają przede wszystkim ze względów dydaktycznych. Z uwagi jednak na to, że wiele przepisów karnowykonawczych skonstruowanych jest metodą odesłania, nie było możliwe uniknięcie odesłań także i w niniejszym skrypcie, które należy uwzględniać, chcąc poznać całość omawianej problematyki. Warto również dodać, że stosowane przy omawianiu niektórych instytucji nawiązania do orzeczeń sądowych nie wynikają stąd, że wykładnia sądowa miałaby stanowić uprzywilejowany rodzaj interpretacji prawa. Są natomiast próbą zachęcenia Czytelnika do