SYSTEM INFORMATYCZNY GOSPODAROWANIA ŚRODKAMI BOJOWYMI IT SYSTEM OF USING AMMUNITION

Transkrypt

1 dr inż. Dariusz AMPUŁA Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia SYSTEM INFORMATYCZNY GOSPODAROWANIA ŚRODKAMI BOJOWYMI Streszczenie: W artykule przedstawiono system informatyczny w oparciu o wyniki badań diagnostycznych poszczególnych elementów środków bojowych. Na przykładzie zapalników artyleryjskich przedstawiono algorytm funkcjonowania systemu badawczego, który jest podstawowym ogniwem systemu informatycznego. Funkcjonujący system informatyczny gospodarowania środkami bojowymi umożliwia uzyskiwanie informacji dotyczących przeprowadzonych badań w sposób bardzo szybki i dokładny. Przez bieżące gromadzenie w systemie odpowiednich informacji dotyczących przeprowadzonych badań diagnostycznych, możliwe jest kierowanie do zużycia partii mało licznych o wątpliwej jakości, przeklasyfikowanie partii środków bojowych, których elementy wykazały podczas badań określone niezgodności a także wycofanie z wojsk partii, która nie spełnia wymagań. System ten wymaga jednak od użytkownika ciągłej aktualizacji w celu posiadania tylko aktualnej wiedzy dotyczącej stanu jakościowego badanych elementów. W miarę ukazywania się na rynku nowych narzędzi programowych, dążyć należy do ciągłej optymalizacji tego systemu informatycznego, poprzez modernizację programów komputerowych. IT SYSTEM OF USING AMMUNITION Abstract: In this article, is presented basing on the research results of particular elements of ammunition IT system. On the example of artillery fuses, the algorithm of research system functioning is shown, which is the basic link of IT system. The functioning IT system of using ammunition enables receiving information concerning the research in a very fast and precise way. By current collection of the system relevant information connected with conducted research, it is possible to manage to use not numerous low quality lots, changing classification of lots of ammunition, whose elements showed during research certain defects and also to withdraw from the army lots of ammunition, which does not meet requirements. However, this system requires from the user continual updating in order to possess only current knowledge connected with technical state of ammunition elements under research. When new applications are presented on the market, continual optimalisation of this IT system is required, by the modernization of applications. 1. Wprowadzenie Funkcjonujący system informatyczny zawierający wyniki badań diagnostycznych poszczególnych elementów środków bojowych umożliwia szybki dostęp do wszystkich informacji jakie zawarte są w tym systemie. System ten umożliwia analizowanie informacji badawczej, podjęcie decyzji o zużywaniu tylko partii bezpiecznej i niezawodnej w działaniu, a także właściwy nadzór nad uzupełnianiem magazynowanych zasobów, poprzez naprawę oraz zakupy z produkcji krajowej lub z importu. Nad całym tym systemem rolę nadzorczą pełni system nadrzędny, który odpowiada za prawidłowe 15

2 działanie całego systemu informatycznego wspomagającego system gospodarowania amunicją. Schemat funkcjonalny tego systemu informatycznego przedstawiono na rysunku 1. Z poniższego schematu wynika, że prawidłowe gospodarowanie amunicją oparte jest na informacjach pochodzących z systemu badawczego, który funkcjonuje w Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia. System ten, polegający na badaniu próbek pobieranych z poszczególnych partii, opracowany jest w oparciu o bazy danych, w zakresie komputerowej ewidencji prowadzonych badań oraz w zakresie wypracowywania prawidłowej prognozy zdatności na podstawie otrzymanych wyników badań diagnostycznych poszczególnych badanych elementów środków bojowych. 2. Struktura systemu informatycznego Informacjami wejściowymi w systemie informatycznym zarządzającym gospodarowaniem amunicją są informacje dotyczące: ewidencji poszczególnych partii znajdujących się w zasobach magazynowych oddziałów gospodarczych w rozbiciu na miejsce składowania, aktualną kategorię danego magazynowanego środka bojowego oraz aktualny stan liczebny; aktualnej wiedzy dotyczącej wyników badań danych elementów funkcjonalnych, dotychczasową historię przeprowadzonych badań diagnostycznych oraz informacje o podzbiorze przechowywania z jakiego dany element był badany; bieżącej wiedzy o wielkościach i rodzajach wyprodukowanych nowych partii, a także informacje o poszczególnych odbiorcach tych partii ; 16

3 System Nadrzędny w oddziałach - informace j Zakłady przemysłowe - decyzje Importerzy Zleceniodawca merytoryczny zadania Potrzeby szkoleniowe Zakłady wojsk naprawy Raport 17 Zakłady utylizacji Zakłady zagospodarowania surowców o stanie technicznym amunicj i Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia - Zielonka System badawczy System inform - a tyczny Magazyny w oddziałach gospodarczych Centralne i okręgowe składy wtórnych Rys.1. Schemat funkcjonalny systemu informatycznego gospodarowania amunicją

4 aktualnej wiedzy związanej ze szkoleniowym zużyciem poszczególnych partii w oddziałach gospodarczych oraz informacji dotyczącej ilości i rodzaju partii zutylizowanych w zakładach utylizacyjnych. Na podstawie tych zbiorów informacji system informatyczny realizuje następujące zadania: ocenia wyniki badań poszczególnych elementów funkcjonalnych naboi i podejmuje decyzję o ich aktualnym stanie technicznym określając termin następnych badań diagnostycznych; podejmuje decyzję o koniecznej wymianie naprawczej niezgodnego badanego elementu ( bloku ) funkcjonalnego; przypisuje aktualne stany ilościowe elementów funkcjonalnych obiektom tj. partiom naboi i wytwarza tabulogramy decyzyjne środków bojowych znajdujących się w zapasach wojsk; sporządza wykazy do badań diagnostycznych poszczególnych elementów funkcjonalnych naboi w danym roku badawczym; podejmuje decyzje o wycofaniu poszczególnych partii z wojska, która jest zawodna i niebezpieczna w użytkowaniu. Schemat funkcjonowania systemu informatycznego zarządzającego gospodarowaniem amunicją przedstawiono na rysunku Algorytm systemu badawczego Algorytm funkcjonowania systemu badawczego dla wszystkich badanych elementów funkcjonalnych jest bardzo zbliżony. Niżej przedstawiono algorytm funkcjonowania systemu informatycznego dla badanych zapalników. Schemat tego algorytmu przedstawiony został na rysunku 3. Wyniki badań wprowadzane są do systemu po dostarczeniu kart badań poszczególnych badanych elementów. Karty te zawierają takie informacje jak: nazwa badanego elementu np. zapalnika, identyfikator tj.: kolejny numer karty badań, indeks zapalnika, dane produkcyjne, skąd pobrano próbkę, datę badania, rodzaj badania, kolejny cykl badania podzbiór przechowywania. Kolejnymi informacjami zawartymi w karcie są poszczególne bloki niezgodności A, B, C i D jakie mogą wystąpić podczas badania danej próbki zapalników łącznie z dokładnymi wynikami sprawdzeń wszystkich badanych parametrów i cech jakie zostały dokonane w danej próbce zapalników. Na końcu karty znajduje się zsumowany wynik badania oraz podpisy przeprowadzającego badania i jego bezpośredniego kierownika. 17

5 18

6 Informacje wejściowe Informacje wyjściowe Ewidencja Badania Dostawcy i odbiorcy Zużycie System informatyczny Moduł planowania Moduł sprawozdawczy Propozycje naprawy Propozycje wycofania Diagnostyka Alokacja Prognoza zdatności Rys. 2. Schemat funkcjonowania systemu informatycznego zarządzania gospodarowaniem amunicją. 19

7 E i R w D i D k, D n - liczność próbki - rejestracja wyników - diagnoza - decyzje kończące, decyzje naprawcze Próbka E i Bad. laboratoryjne R w B3,..., B5 - stany zdatności Ocena Ns Nz W - naprawa średnia - naprawa zakładowa - wycofać z eksploatacji D i Dn Dk Ns Nz B3 B5 W Rys. 3. Schemat algorytmu diagnozowania elementu funkcjonalnego Technologia programowego wprowadzania kart badań badanych elementów oparta jest o zespół programów i procedur, które umożliwiają programowe wprowadzenie z jednoczesną kontrolą wyników badań w postaci parametrycznej ( wyniki pomiarów i sprawdzeń ) i ocenowej ( ilości wyników parametrycznych mieszczących się w określonych granicach ). Procedury posiadają elementy kontrolne minimalizujące możliwość wprowadzenia przez operatora danych niezgodnych bądź niedopuszczalnych. Identyfikator karty badań wprowadzany jest do bazy danych, natomiast pozostałe wyniki badań wprowadzane są do innej bazy danych. Elementem łączącym informacje z obu baz danych jest numer karty badań, który nigdy nie może się powtórzyć. Tak wprowadzone wyniki badań, umożliwiają bardzo łatwy i szybki dostęp do wszystkich danych jakie chcemy uzyskać. Minimalizują czas dostępu do tych informacji, co jest bardzo ważne przy opracowywaniu szeregu analiz potrzebnych do oszacowania aktualnego stanu technicznego środków bojowych magazynowanych w oddziałach gospodarczych. Podejmowanie decyzji w programie odbywa się automatycznie, tzn. system po wprowadzeniu wszystkich wyników badań z karty wypracowuje swoją propozycję, która jest akceptowana przez operatora. Wypełniona karta badań badanych elementów trafia do 20

8 archiwum, gdzie jest przechowywana bez możliwości jej zniszczenia, natomiast baza danych uzupełniona o aktualne wyniki, przechowywana jest na magnetycznych nośnikach informacji. W ten sposób kończy się proces badania danej partii elementów środków bojowych. Na podstawie aktualizowanych corocznie baz danych zawierających wszystkie wyniki badań, drukowane są wykazy elementów środków bojowych do badań w danym roku i przekazywane do zleceniodawcy, który podejmuje decyzję o ilości i rodzaju badanych elementów w tym roku. 4. Moduły systemu badawczego W podobny sposób jak podano w punkcie 3, są wprowadzane informacje o wynikach badań pozostałych elementów jak: zapłonniki, smugacze oraz ładunki prochowe. Schemat działania każdego programu jest podobny, różnica występuje tylko w strukturach otrzymywanych baz danych, ponieważ przy badaniu innych elementów bada się całkiem inne cechy i parametry tych elementów, które są wyznacznikiem stopnia bezpieczeństwa i niezawodności działania danego badanego elementu. Inne jest także nazewnictwo baz danych. Zastosowane w bazach danych nazwy poszczególnych pól oraz ich charakter, wynika bezpośrednio z rodzaju otrzymywanego wyniku podczas badań a przedstawionego na karcie badań. Wyniki uzyskiwane w procesie kontroli jakości i umieszczane na kartach badań mają dwojakiego rodzaju notacje: alternatywną zero lub jeden i liczbową z przejściem na alternatywną. Zanotowanie rzeczywistego wyniku w przypadku kiedy jest to możliwe jest niezbędne z uwagi na równoległe prowadzenie prac badawczych nad zagadnieniami wpływu długoletniego magazynowania na własności eksploatacyjne elementów. Dane te są materiałem wyjściowym do innego systemu zautomatyzowanych obliczeń np. rozkładu, rozrzutu i przesunięcia średniej względem określonych wymagań. Także ilość zastosowanych w bazach pól, zależna jest od ilości przeprowadzanych sprawdzeń. Mając wprowadzone wszystkie informacje dotyczące przeprowadzonych badań elementów w danym roku badawczym, kolejnym modułem systemu jest wypracowanie prognoz zdatności dla poszczególnych partii naboi z wyszczególnieniem aktualnej kategorii partii po przeprowadzonych badaniach. Wynik ten może być różny, może to być kategoria pierwsza, utrzymanie dotychczasowej kategorii jakości, bądź też obniżenie tej jakości do niższej kategorii czy też w ostateczności natychmiastowe wycofanie danej partii naboi z wojska. Temu celowi służy szereg opracowanych programów, które współpracując z bazą ewidencji partiowej, ze zbiorem stanowym będącej w zasobach wojska oraz z główną bazą wyników badań elementów, wytwarza bazy danych, które zawierają aktualną informację dotyczącą stanu jakościowego składowanej w oddziałach gospodarczych. Informacje te są przekazywane w postaci raportu z oceny bezpieczeństwa środków bojowych zleceniodawcy badań, który jako decydent rozporządza zasobami środków bojowych oraz odpowiada za ich stan jakościowy. 5. Funkcjonowanie systemu informatycznego Po wykonaniu wszystkich badań w danym roku badawczym, wyniki badań w postaci raportu o aktualnym stanie technicznym magazynowanej w formie elektronicznej oraz drukowanej, trafiają do zleceniodawcy merytorycznego zadania. Wyspecjalizowana komórka tzn. System Nadrzędny na podstawie otrzymanego sprawozdania z badań, wypracowuje decyzje: dla podsystemu odnowy czyli dla zakładów naprawczych odnośnie ilości partii przeznaczonych do określonego rodzaju naprawy; 21

9 dla podsystemu likwidacji czyli dla zakładów utylizacyjnych odnośnie ilości partii przeznaczonych do utylizacji; informuje zakłady zagospodarowania surowców wtórnych o możliwych ilościach uzyskanych z utylizacji surowców wtórnych. Jednocześnie, System Nadrzędny mając informacje o ilościach utylizowanych partii, wypracowuje decyzje dotyczące uzupełnienia konkretnych rodzajów ( typów ). Wydaje decyzje dla systemu zasileń, które związane są z potrzebami zakupów konkretnych rodzajów ( typów ) z produkcji krajowej lub w przypadku niemożliwości ich produkcji w kraju, występuje z wnioskiem o zakup ich z importu. Decyzje te są ściśle związane z potrzebami szkoleniowymi wojsk, czyli z systemem operacyjnym. Równocześnie, zostają wydane decyzje dla podsystemu magazynowania o potrzebnych ilościach konkretnych partii dla szkolenia wojsk, o przekazaniu określonych partii do zakładów naprawczych oraz do zakładów utylizacyjnych, a także decyzje o przekazaniu do zakładów naprawczych konkretnych bloków rezerwowych czyli partii określonych elementów, które zastąpią niezgodnie działające elementy. Wszystkie decyzje oraz informacje związane z przemieszczaniem się z magazynów oddziałów gospodarczych do składnic, czy też ze składnic do zakładów naprawczych lub zakładów utylizacyjnych, są rejestrowane i przekazywane za pomocą specjalnych stworzonych do tego celu dokumentów źródłowych. Wszystkie zachodzące operacje dotyczące takie jak: wydanie i przyjęcie, przeklasyfikowanie, wybrakowanie, kompletowanie czy rozkompletowanie, jest zapisywane w określonym rodzaju dokumencie źródłowym. Rodzaje dokumentów źródłowych zostały przedstawione w [ 1 ]. 6. Wnioski Przedstawiony system informatyczny w oparciu o wyniki badań diagnostycznych poszczególnych badanych elementów środków bojowych został opracowany na bazie długoletnich doświadczeń badawczych. Funkcjonujący system informatyczny gospodarowania środkami bojowymi umożliwia uzyskiwanie informacji dotyczących przeprowadzonych badań w sposób bardzo szybki i dokładny. Przez bieżące gromadzenie w systemie odpowiednich informacji dotyczących przeprowadzonych badań diagnostycznych, możliwe jest kierowanie do zużycia partii mało licznych o wątpliwej jakości, przeklasyfikowanie partii środków bojowych, których elementy wykazały podczas badań określone niezgodności a także wycofanie z wojsk partii, która nie spełnia wymagań. System ten wymaga jednak od użytkownika ciągłej aktualizacji w celu posiadania tylko aktualnej wiedzy dotyczącej stanu jakościowego badanych elementów. W miarę ukazywania się na rynku nowych narzędzi programowych, dążyć należy do ciągłej optymalizacji tego systemu informatycznego, poprzez modernizację programów komputerowych oraz stosowanie coraz to nowszych aplikacji. Literatura [ 1 ] Dariusz Ampuła Parametryczny system oceny magazynowanej Rozprawa doktorska - Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych Warszawa 2006 r. 22

10 23