BADANIA POLIGONOWE PARTII PROTOTYPOWEJ NABOI Z POCISKIEM DYMNYM DO 98 mm MOŹDZIERZA M-98

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BADANIA POLIGONOWE PARTII PROTOTYPOWEJ NABOI Z POCISKIEM DYMNYM DO 98 mm MOŹDZIERZA M-98"

Bogdan Skrzypczak
7 lat temu
Przeglądów:

1 mjr dr inż. Rafał BAZELA mgr inż. Tadeusz KUŚNIERZ ppłk dr inż. Mariusz MAGIER Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia BADANIA POLIGONOWE PARTII PROTOTYPOWEJ NABOI Z POCISKIEM DYMNYM DO 98 mm MOŹDZIERZA M-98 Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki badań wstępnych i kwalifikacyjnych zakładowych partii prototypowej naboi z pociskiem dymnym do moździerza M-98. THE FIRING TESTS OF THE PROTOTYPES OF THE SMOKE AMMUNITION FOR 98 mm M-98 MORTAR Abstract: In this paper, we present the firing tests of the prototypes of the smoke ammunition for M-98 mortar. 1. Wstęp Badania poligonowe partii prototypowej naboi z pociskiem dymnym do 98 mm moździerza M-98 przeprowadzono zgodnie z umową Nr /C-T00/2007 z dnia r. o dofinansowanie wykonania projektu celowego nr 347/BO/B pt. Nabój z pociskiem dymnym do 98 mm moździerza. Koncepcje rozwiązania konstrukcyjnego naboju z pociskiem dymnym opracowano przy następujących założeniach i ograniczeniach: - spełnienie wymagań taktyczno-technicznych zawartych w ZTT odnośnie prędkości początkowej pocisku, masy i parametrów skupienia, czasu i intensywności dymienia, - unifikacja konstrukcyjna pocisku dymnego z pociskiem kasetowym, - zastosowanie masy dymnej aktualnie produkowanej w kraju, np. z 60 mm moździerzowego pocisku dymnego, - zastosowanie do uzbrojenia pocisku dymnego produkowanego w kraju zapalnika czasowego MZR-96, - zastosowanie w konstrukcji ładunków miotających wykonanych na bazie ładunków do naboi kasetowych moździerza M-98. W skład naboju wchodzą: pocisk dymny, ładunek zasadniczy np. od naboju OB-98 lub PKKO-98, ładunki miotające dodatkowe od istniejących 98 mm naboi moździerzowych, zapalnik MZR-96. W skład pocisku dymnego wchodzą: kadłub pocisku, czepiec balistyczny, ładunek dymny, ładunek rozcalający, spadochron, stabilizator. 33

wstępnych i kwalifikacyjnych zakładowych partii prototypowej naboi z pociskiem dymnym do moździerza M-98.

Fot. 1. 98 mm pociski dymne przygotowane do badań. 2.

2 Fot mm pociski dymne przygotowane do badań. 2. Wyniki badań wstępnych partii prototypowej W ramach niniejszego zadania na terenie OSP WL Nowa Dęba zespół złożony z przedstawicieli WITU i DEZAMET S.A. przeprowadził badania wstępne 98 mm moździerzowych naboi z pociskiem dymnym (partia prototypowa). Do badania strzelaniem przygotowano 10 pocisków dymnych ze spadochronem, z czego 5 z wariantem centralnym mocowania spadochronu, a 5 z wariantem bocznym. Strzelanie prowadzono na ładunku trzecim i czwartym na odległość około 3200 m. W trakcie badania sprawdzano prawidłowość funkcjonowania i niezawodność działania pocisków na torze lotu oraz czas dymienia. Fot.2. Palący się ładunek dymny po upadku na ziemię. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że pociski dymne ze spadochronem charakteryzują się większą niezawodnością działania (w porównaniu z pociskami wcześniejszej wersji bez spadochronu z zapalnikiem uderzeniowym). Opadanie ładunku dymnego na spadochronie było prawidłowe, mimo że w jednym przypadku wystąpiło plątanie spadochronu ze stabilizatorem pocisku. Spalanie ładunku dymnego było intensywne i następowało szybkie unoszenie obłoku dymu w powietrzu. Ponadto czas dymienia masy dymnej przekraczał czas założony w dokumentacji konstrukcyjnej (min. 150 s) i osiągał wartość od 150 s do 210 s. Po analizie odnalezionych elementów pocisków po badaniach strzelaniem nie stwierdzono wpływu miejsca 34

ET S.A. przeprowadził badania wstępne 98 mm moździerzowych naboi z pociskiem dymnym (partia prototypowa).

3 zamocowania spadochronu na funkcjonowanie pocisku. W oparciu o uzyskane wyniki z przeprowadzonych badań wstępnych zdecydowano, że do badań kwalifikacyjnych należy wykonać partię naboi z pociskiem dymnym z centralnym mocowaniem spadochronu do ładunku dymnego. 3. Wyniki badań kwalifikacyjnych zakładowych partii prototypowej W ramach niniejszego zadania przeprowadzone zostały badania kwalifikacyjne zakładowe naboi z pociskiem dymnym. Badania przeprowadził zespół badawczy wyznaczony przez Dyrektora WITU, pod nadzorem Komisji powołanej zarządzeniem Dyrektora WITU, w oparciu o zatwierdzony Program i Metodykę Badań. Do badań kwalifikacyjnych przygotowanych zostało 20 naboi z pociskiem dymnym, które poddane zostały następującym rodzajom badań: - badanie odporności na skrajne temperatury eksploatacji, - badanie odporności na cykliczne zmiany temperatury, - badanie odporności na narażenia mechaniczne występujące w czasie transportu, - badanie funkcjonowania strzelaniem. Badanie odporności na skrajne temperatury eksploatacji oraz badanie odporności na cykliczne zmiany temperatury przeprowadzone zostały w ośrodku OBD WITU w Stalowej Woli, zaś badanie odporności na narażenia mechaniczne występujące w czasie transportu na Stacji Prób DEZAMET S.A. Badanie funkcjonowania strzelaniem odbyło się na terenie Ośrodka Szkolenia Poligonowego Wojsk Lądowych w Nowej Dębie. Badaniom odporności na cykliczne zmiany temperatury poddano 4 pociski dymne. Każdy z pocisków został poddany trzem cyklom zmian temperatury w czasie 48 godz., z tym że dla dwóch pocisków badania kończyły się temperaturą 233K, a dla dwóch pozostałych temperaturą 323K. Następnie pociski zostały odpalone statycznie przy pomocy zapalnika dostosowanego do odpalenia elektrycznego. Podczas rozcalania statycznego badane pociski dymne funkcjonowały prawidłowo, a zmierzone czasy palenia ładunku dymnego, były zgodne z oczekiwaniami. Naboje poddane badaniom odporności na skrajne temperatury eksploatacji i transport zostały następnie poddane badaniom strzelaniem. W trakcie badań poligonowych wystrzelono 16 naboi z pociskiem dymnym (ładunki 1 4), na odległość od 1800 m do 3600 m. Fot. 3. Przygotowany do badań moździerz M

dymnego. 3. Wyniki badań kwalifikacyjnych zakładowych partii prototypowej W ramach niniejszego zadania przeprowadzone zostały badania kwalifikacyjne zakładowe naboi z pociskiem dymnym.

4 Analizując wyniki uzyskane podczas badań strzelaniem naboi z pociskiem dymnym, stwierdzono jeden przypadek wadliwego działania naboi z pociskiem dymnym związany bezpośrednio z konstrukcją pocisku. Było to nie zapalenie masy dymnej. Ponieważ był to pierwszy przypadek nie zapalenia masy dymnej na około 50 dotychczas przeprowadzonych prób, można przyjąć, że wyrób spełnia wymagania na niezawodność działania w tym zakresie. Fot. 4. Nabój moździerzowy z pociskiem dymnym. Fot. 5. Działający ładunek dymny po strzale. Na podstawie pozytywnych wyników w/w badań i w oparciu o istniejącą dokumentację konstrukcyjną można wykonać partię próbną naboi z pociskiem dymnym, przeznaczoną do badań kwalifikacyjnych państwowych wymienionych wyrobów. 36

Ponieważ był to pierwszy przypadek nie zapalenia masy dymnej na około 50 dotychczas przeprowadzonych prób, można przyjąć, że wyrób spełnia wymagania na niezawodność działania w tym

5 4. Opracowanie wstępnych tabel strzelniczych W oparciu o wyniki dotychczasowych badań opracowano wstępne tabele strzelnicze umożliwiające użytkownikowi prowadzenie strzelań. Tabele te powinny zostać zweryfikowane po wykonaniu badań partii próbnej naboi z pociskami dymnymi. W tabelach zawarto wskazówki i podstawowe informacje dotyczące moździerza, kąta celownika, pocisków, zapalników, ładunków oraz naboi, jako całości. Tabele zawierają ponadto wartości obliczeniowe donośności pocisków w funkcji ładunku, nastaw celownika oraz wartości poprawek na odchyłkę meteorologicznych i balistycznych warunków strzelania.. Graniczne wartości obliczeniowe parametrów toru lotu pocisków zawiera tabela 1. Tabela 1. Ładunek Prędkość wylotowa pocisku Wysokość rozcalenia Zasięg minimalny Zasięg maksymalny [m/s] [m] [m] [m] I II III IV dalekonośny Literatura [1] Sprawozdanie z realizacji Projektu Celowego nr 347/BO/B zgodnie z umową nr /C-T00/2007 z r. pt. Nabój z pociskiem dymnym do 98 mm moździerza M-98. sprawozdanie niepublikowanie archiwum WITU. 37

W tabelach zawarto wskazówki i podstawowe informacje dotyczące moździerza, kąta celownika, pocisków, zapalników, ładunków oraz naboi, jako całości.

Podobne dokumenty

THE RELIABILITY FIRING TESTS OF THE SPECIAL AMMUNITION FOR 98 mm MORTAR M-98 BADANIA NIEZAWODNOŚCIOWE AMUNICJI SPECJALNEJ DO 98 MM MOŹDZIERZA M-98

DOI 10.2478/jok-2014-0009 Journal of KONBiN 1(29)2014 ISSN 1895-8281 THE RELIABILITY FIRING TESTS OF THE SPECIAL AMMUNITION FOR 98 mm MORTAR M-98 BADANIA NIEZAWODNOŚCIOWE AMUNICJI SPECJALNEJ DO 98 MM MOŹDZIERZA