Dr inż. Włodzimierz Łęcki MIĘDZYRZECKI REJON UMOCNIONY
|
|
- Małgorzata Świątek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Dr inż. Włodzimierz Łęcki MIĘDZYRZECKI REJON UMOCNIONY Obiekty militarne stanowią jedną z ciekawszych grup budowli. Na ziemiach Polski znajdują się w różnym stopniu zachowane pozostałości fortyfikacji z wielu epok, od czasów prehistorycznych po czasy II wojny światowej. Te najstarsze to grodziska pozostałości grodów, budowli drewniano ziemnych wznoszonych od kilku tysięcy lat temu do wczesnego średniowiecza. Najbardziej obrazowym przykładem jest w dużym stopniu odtworzony gród w Biskupinie sprzed ok lat temu. Od XIII w. wznoszono murowane zamki, a miasta otaczano murami z różnymi basztami i bastejami. Wieki XVII i XVIII to czasy powstawania twierdz ziemnych z elementami murowanymi, z reguły o regularnym kształcie z bastionami i rawelinami. Wielki rozwój dzieł fortyfikacyjnych nastąpił w XIX w. Na ziemiach Polski powstały duże kompleksy obronne realizowane przez państwa zaborcze, nieco wcześniej sprzymierzone przy rozbiorach Królestwa Polskiego, a później szykujące się do wojny między sobą. Potężne twierdze powstały między innymi w Grudziądzu, Toruniu, Poznaniu pruskie, w Modlinie rosyjska, Przemyślu i Krakowie austriackie. Doświadczenia I wojny światowej preferowały wznoszenie całych linii fortyfikacyjnych, w kilku realizacjach bardzo skomplikowanych budowli żelbetowych schowanych głęboko pod ziemią. W Polsce zachowały się wzniesione w latach 30. i 40. XX w. fortyfikacje polskie (m.in. w Wielkopolsce i na Śląsku), rosyjskie (na Mazowszu i Podkarpaciu) tzw. Linia Mołotowa i niemieckie (Wał Pomorski i Międzyrzecki Rejon Umocniony). Wśród tych ostatnich zdecydowanie do najpotężniejszych należą fortyfikacje Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego. Wchodził on w niemiecki system fortyfikacyjny ciągnący się równolegle do granicy z Polską, od Bałtyku po Górny Śląsk, zwany Systemem Nibelungów. Składał się on z trzech części: od północy, od Darłowa przez Szczecinek, Wałcz, Krzyż do Gorzowa Wlkp. Wału Pomorskiego, krótkiego odcinka Gorzów - Cigacice koło Zielonej Góry Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU) oraz od Cigacic na Górny Śląsk Linii Odrzańskiej. Międzyrzecki Rejon Umocniony stanowił krótki (ok. 70 km), ale najsilniejszy zespół budowli militarnych, które miały bronić dostępu do Berlina w przypadku wojny z Polską. Fortyfikacje te stanowią największe dzieło budownictwa wojskowego na terenie Polski i jedno z największych w Europie. Często porównywane do francuskiej linii Maginota, pod pewnymi względami m.in. długość podziemnych tuneli ją przewyższają. Budowa i usytuowanie MRU Koncepcja ufortyfikowania tzw. Bramy Lubuskiej położonej między dolną Wartą a Odrą, ryglującej najkrótszą drogę ze wschodu do Berlina powstała w Niemczech w latach dwudziestych. W końcu tych lat zbudowano pewną liczbę pojedynczych obiektów fortyfikacyjnych głównie w rejonie Kostrzyna nad Odrą.
2 W 1932 r. podjęto na szeroką skalę studia terenowe i prace projektowe skomplikowanego systemu fortyfikacyjnego położonego w cięciwie łuku rzek Odry i Warty biegnącej nieco na zachód od Międzyrzecza. Plan ufortyfikowania Bramy Lubuskiej przewidywał zbudowanie między Odrą i Wartą systemu umocnień, o zarysie czworokąta i trzech frontach obronnych. Oficjalna nazwa projektowanego systemu fortyfikacji brzmiała: Das befestige Gebiet Oder Warthe_Bogen, (Rejon Umocniony Łuku Odra - Warta). Główną linię fortyfikacyjną tego rejonu przewidziano na linii od Gorzowa na północy do Brodów nad Odrą na południu. Dwie pomocnicze linie fortyfikacyjne miały być utworzone przez rozbudowę planowanych pozycji osłony skrzydeł przebiegające wzdłuż lewego brzegu Warty na północy i prawego brzegu Odry na południu. Powstały w ten sposób kompleks fortyfikacyjny stanowił system zdolny do prowadzenia działań w izolacji. Pozycje flankowe miały zabezpieczać prowadzenie działań bojowych w przypadku przełamania sąsiadujących z MRU fortyfikacji Wału Pomorskiego od północy i Linii Odrzańskiej od południa. Prace projektowe ukończono w 1932 r. Realizacja budowy rozpoczętej w 1933 r. przewidywana była do 1944 r., a pewne prace miały potrwać do początku lat pięćdziesiątych. Prace prowadziły dwa sztaby fortyfikacyjno saperskie kierownictwa budowy, zlokalizowano w Torzymiu i Sulęcinie, podlegle inspektorowi fortyfikacyjnemu w Kostrzynie. Tempo prac znacznie wzrosło od 1935 r. Dla ukrycia prac władze wprowadziły szereg ograniczeń w ruchu na tym terenie: w 1936 r. zakazano przelotu samolotów nad obszarem Bramy Lubuskiej, w sierpniu 1938 r. wprowadzono zakaz przebywania wojskowych z państw obcych na obszarze Bramy Lubuskiej; przejazdy pociągami i samochodami mogły się odbywać tylko za specjalnymi przepustkami. Mimo tych kroków znaczne informacje o postępach niemieckich prac fortyfikacyjnych napływały do Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W końcu 1937 r. według ocen polskich MRU stanowił już dobrze rozbudowaną fortyfikację o dużej zdolności bojowej. W tym też okresie zaczęto przeszkalanie stałej załogi batalionu fortecznego. W 1938 r. wskutek budowy fortyfikacji nad zachodnią granicą III Rzeszy tempo budowy MRU osłabło. Na przełomie lat prace zostały przerwane całkowicie, a nawet pewne elementy budowli demontowano, przenoszono je do fortyfikacji Wału Atlantyckiego. W 1943 r. do najsilniejszego rejonu MRU w okolice Wysokiej Niemcy przenieśli duże, liczące 1500 stanowisk pracy zakłady lotnicze. Fabrykę tę umieszczono w podziemnej części systemu fortyfikacji. W końcu 1944 r. rozbudowano umocnienia polowe uzupełniające system umocnień stałych. W początkach 1945 r. niedokończony jeszcze MRU posiadał jednak znaczną wartość bojową. Składał się z trzech pozycji: osłonowej, głównej i tyłowej. Pozycja osłonowa przebiegała od Przytocznej przez Rokitno, Lubikowo, jeziora obrzańskie, wzdłuż kanału Obry i Obrzycy do Odry pod Głogowem. Przesmyki między jeziorami zamykał rów przeciwczołgowy, pola minowe i zapory drutowe. Większe miejscowości stanowiły punkty oporu z rozwiniętymi fortyfikacjami polowymi. Pozycja główna biegła w odległości 10 do 25 km na zachód od pozycji przesłaniania. Na północy sięgała Gorzowa ciągnąc się na południe do Skwierzyny. Pozycje tę tworzyły
3 pojedyncze żelbetowe forty rozmieszczone w dużej odległości między sobą i połączone rowami strzeleckimi. Odcinek ten przystosowany był głównie do obrony przepraw na Warcie. Od Skwierzyny pozycje tworzyły zespoły parokondygnacyjnych fortów zaopatrzonych w kopuły pancerne i połączonych między sobą podziemnymi tunelami. Forty te Niemcy nazywali pancerwerkami. Najbardziej rozbudowana linia fortyfikacji biegła przez Bledzew, Kursko, Pieski, Kęszycę, Wysoką, Staropole do Lubrzy. W rejonie Starego Dworku, Bledzewa i Ołoboku w system obrony włączono zespoły irygacyjne rzek Obry i Ołoboku. Dawało to możliwość spiętrzania wody i zalewnia dogodnych podejść, a tym samym utrudniania możliwości przełamania pozycji. Najsilniej ufortyfikowany odcinek ciągnął się od Kęszycy do Staropola, tam gdzie w wyżynnym terenie nie istniały dodatkowe przeszkody naturalne. W sumie MRU składał się z 83 pancerwerków, 24 żelbetowych stanowisk karabinów maszynowych oraz szeregu obiektów towarzyszących. Większość pancerwerków 55 płożona była między Kęszycą i Staropolem. Poszczególne budowle naziemne połączone były między sobą systemem podziemnych korytarzy tzw. potern (szerokość 180 m, wysokość 2 m). Osią całego systemu była tzw. główna droga ruchu biegnąca południkowo (szerokość 4,70 m, wysokość 5,1 m). Jeden z wyjazdów do tej drogi znajduje się na stoku wzgórza w lesie na północ od Wysokiej. Do systemu dróg podziemnych przylegały rozliczne komory mieszczące magazyny, koszary, elektrownię, stacje filtrów itp. Całość obiektów podziemnych wykonano systemem górniczym. Łączna długość systemu podziemnych dróg wynosiła ok. 50 km. Drogi te wyposażono w sprawnie działające grawitacyjne systemy odwodnienia i wentylacji, dla sprawnej komunikacji i transportu posiadały one sieć elektrycznej kolejki wąskotorowej o prześwicie torów 500 mm. Poszczególne pancerwerki posiadały podobne, lecz zróżnicowane rozwiązania budowlane. Ponad powierzchnię ziemi wystawało 3-5 kopuł stalowych (o grubości ścian do 35 cm) ochraniających stanowiska karabinów maszynowych i miotaczy min. Pancerwerki posiadające przy powierzchni ziemi przeważnie 2 kondygnacje (mieszczące stanowiska ogniowe oraz bezpośrednie zaplecze) połączone były okrągłymi szybami wyposażonymi w windy i schody z rozległymi komorami na głębokości m pod ziemia. Komory te mieściły między innymi koszary, magazyny amunicji i żywności, zaplecze sanitarne dla bezpośredniej obsługi danej fortyfikacji. Połączone one były poternami z główną drogą ruchu. Całość budowli wykonana była z betonu bardzo wysokiej klasy, o wytrzymałości na ściskanie MPa ( kg/cm 2 ). Grubość betonowych ścian pancerwerków wynosiła cm. Część projektowanych obiektów o odporności typu A miała mieć grubość ścian do 350 cm. U południowego krańca systemu fortyfikacji połączonych główną drogą ruchu położona jest podziemna tzw. pętla boruszyńska, stanowiąca prawdziwy labirynt korytarzy i komór m.in. obejmująca 32 wielkie komory długości ok. 35 m, szerokości 4,6 m i wysokości 5,0 m. Było to zaplecze baterii pancernej z obrotowymi kopułami. Obiekt ten nie został dokończony. W rejonie Wysokiej i Kęszycy planowano budowę czterech dalszych takich baterii. Znaczna część pozycji głównej biegła w pobliżu przeszkód naturalnych: jezior i rzek. W południowej części na rzece Ołobok pobudowano co ok. 2 km stopnie wodne z wałami oraz śluzami piętrzące wody rzeki i tworzące zalewy. Duży bunkier, śluza nad jez. Niesłysz
4 umożliwił obniżenie poziomu wód tego dużego jeziora (pow. 497 ha) o 3 m i zalanie doliny rzeki Ołobok aż do Odry. Inne śluzy m.in. w Lubrzy i na zachód od wsi Pieski miały możliwość obniżenia tamtejszych jezior i zalanie określonych obszarów na przedpolach umocnień. W rejonie Kęszyca Staropole przed główną linią pancerwerków zbudowano szeroki pas zapory przeciwczołgowej z żelbetowych słupów, tzw. zęby smoka. Na drogach przecinających zapory przeciwczołgowe pobudowano drewniane lub żelbetowe, obrotowe mosty. Dla ułatwienia budowy i zaopatrzenia fortyfikacji pobudowano bocznicę kolejową od stacji w Staropolu w kierunku północnym. Dla zamaskowania pancerwerków zbudowanych w terenie odkrytym wznoszono nad nimi drewniane budowle imitujące stodoły bądź domki myśliwskie. Na terenie wsi obudowywano je budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi. Trzecia pozycja MRU tyłowa również nie została przez Niemców ukończona. Biegła ona przez Lubniewice, Sulęcin, Torzym, Budachów. Poszczególne punkty oporu obok fortyfikacji polowych posiadały różne budowle obronne utworzone przez adaptacje budynków mieszkalnych i gospodarczych. Do budowy umocnień zwłaszcza polowych w czasie II wojny światowej Niemcy wykorzystywali więźniów. Wskazuje na to duża liczba obozów istniejących wówczas w tym rejonie. O stanie fortyfikacji w lutym 1945 r. tuż po ich zdobyciu przez żołnierzy radzieckich mówi relacja J. Denisowa korespondenta wojennego Armii Radzieckiej Zjechaliśmy z magistrali samochodowej (obecnie szosa nr 3 dopisek W.Ł.) na wiejską dróżkę wiodącą ku wzgórzu. Wkrótce drogę przegrodziło 8 rzędów betonowych słupów ciągnących się na wiele kilometrów. Przed nami głęboki przeciwczołgowy rów, którego nasyp maskował zęby smoka ustawione na żelbetowej podstawie. Przez rów drewniany mostek, zewnętrznie niczym nie odróżniał się od innych mostów, ale na jego powierzchni można zauważyć kwadratowe nacięcia dosłownie jak na parkiecie. Przy pojawieniu się czołgów kwadraty podnosiły się z nawierzchni i z odsłoniętych otworów podnosiły się ku górze żelazne slupy przeciwczołgowe. Podchodzimy do jednego ze wzgórz, jest ono otoczone kolczastym drutem, na szczycie pancerne kopuły każda z nich opętana sześcioma rzędami kolczastych drutów. Grubość pancerza cm. Zeszliśmy po zachodnim stoku wzgórza w kierunku drzwi wiodących w podziemie. W pierwszej kondygnacji podziemia znajdują się kazamaty mieszkalne. Są one wyposażone w system sygnalizacji, wentylacji i posiadają elektryczność. W kazamacie trzy rzędy prycz, za nimi pokój łączności i centrala telefoniczna. Z górnej kondygnacji podziemia przejścia do wszystkich kopuł pancernych. Po krętych żelbetowych schodach schodzimy w dół. Na 15 m od powierzchni ziemi główny korytarz do wszystkich służbowych pomieszczeń, składów wyposażenia bojowego i pomocniczych magazynów. Jeszcze kilka odcinków schodów i najniższa kondygnacja. Na głębokości 45 m przestrzenny tunel. Przechodzimy w lewo do sali siłowni. Była czynna. Nasi żołnierze wykorzystali zapasy paliwa porzuconego przez hitlerowców i puścili w ruch podziemna elektrownię, jej prąd służył do oświetlania i zaopatrywał w energię wszystkie mechanizmy. Od dolnej kondygnacji
5 szła podziemna galeria z wąskotorową kolejką co 300 m rozjazdy. Na przystankach strzałki i liczby pokazujące, do których dział fortyfikacyjnych prowadzi kolejka. Przełamanie MRU w 1945 r. W drugiej połowie stycznia 1945 r. w wyniku szybkiej ofensywy wojska radzieckie znalazły się na przedpolach MRU. W pasie tym działały armie 1 Frontu Białoruskiego: 1 armia pancerna gwardii gen. M. Katukowa, 8 armia gwardii gen. W. Czujkowa i 69 armia gen. Kałpakczego. Generał W. Czujkow w książce Koniec Trzeciej Rzeszy (wyd. II Warszawa 1982) tak wspomina przełamanie MRU: stycznia do rzeki Obry dotarły cztery dywizje 8 armii gwardii i dwa korpusy1 armii pancernej gwardii. Na podstawie danych rozpoznania wyrobiliśmy sobie pogląd co do tego, jak trudne stoi przed nami zadanie. Przyznaję, że aż strach było wysyłać nasze oddziały na te potężne umocnienia. Co gorsza wyczerpały się nam zapasy amunicji. Ale nie wolno było czekać, aż nadejdą pozostałe wojska i dostarczą amunicję. Strata czasu oznaczała skazanie się na niepowodzenie. Po analizie położenia, rozważeniu wszystkich za i przeciw, powziąłem decyzję zaatakowania z marszu linii umocnień. To samo postanowił dowódca 1 armii pancernej gwardii, generał Katukow Rozpoznanie doniosło, że nieprzyjaciel pośpiesznie przerzuca nowe dywizje przez Frankfurt nad Odrą. Rzeczywiście, rano 31 stycznia jedna z dywizji pojawiła się na wschód od Odry w rejonie, w którym znajdowały się już nasze oddziały. Doszło do boju spotkaniowego w pasie między Odrą a MRU, którego jeszcze nie zdołaliśmy całkowicie opanować. Nie dysponowaliśmy szczegółowymi danymi co do rozmieszczenia stałych umocnień obronnych nieprzyjaciela. Dlatego też w czasie boju spotkaniowego i wysuwającymi się oddziałami niemieckimi musieliśmy szukać obejść i luk pomiędzy umocnieniami. Na nasze szczęście skierowana tutaj świeża, nowo uformowana dywizja niemiecka również, jak widać, słabo orientowała się w rozmieszczeniu umocnień, w skutek czego nie zdołała wykorzystać całej mocy swego ognia dogodnego położenia pozycji. Walczyła niezbyt umiejętnie, choć uporczywie. Jeśliby dowództwo tej dywizji lepiej znało linie obrony i miało przynajmniej dwie doby na to, aby rozpoznać położenie i zorganizować system ognia i współdziałanie, trudno powiedzieć, jaki byłby wówczas przebieg naszych działań. Prawdopodobnie musielibyśmy toczyć długotrwałe walki i ponieść znaczne straty. Ale udało się zmusić przeciwnika do ucieczki. Można powiedzieć, że w pewnej mierze sprzyjała nam pogada. Było pochmurnie. Widoczność słaba i załogi schronów bojowych nie były w stanie rozeznać się, gdzie są swoi, a gdzie obcy. Bezpośredniego przełamania głównej linii umocnień dokonały oddziały 1 armii pancernej 44 brygada pancerna płk. J. Gusakowskiego. 29 stycznia o godz batalion czołgów pod dowództwem mjra Karabanowa zbliżył się do przedniego skraju MRU, gdzie został ostrzelany z rejonu Wysokiej. Na szosie z Kaławy do Wysokiej znajdowała się zapora z szyn. Pod osłona nocy oraz ognia artylerii oraz czołgów rozebrano zaporę i oznakowano przejście, przez które cała brygada wyruszyła do Wysokiej. Pokonanie pasa fortyfikacji odbyło się bez start. W tym samym czasie 40 i 45 brygady pancerne próbowały bezskutecznie sforsować umocnienia pod Nietoperkiem i Kęszycą. Następnego dnia Niemcy zdołali obsadzić
6 ponownie pancerwerki w rejonie przełamania. Dalsze oddziały radzieckie z 40 brygady musiały toczyć ciężkie walki o ponowne przekroczenie pasa umocnień. Po dwudniowych bojach ostatecznie pozycja główna została przełamana przez 8 korpus zmechanizowany w rejonie Lubrzy. Dalsze trzy dni trwały walki o pozycje tyłową MRU, gdzie przybyły ściągane pośpiesznie dywizje niemieckie dla obsadzenia linii obronnych. Z obsadzeniem linii głównej spóźniły się one parę dni. Rankiem 2 lutego bataliony zmotoryzowane z batalionem transporterów pływających 44 brygady pancernej pod osłoną ognia artylerii sforsowały po lodzie Odrę i uchwyciły przyczółek na zachodnim brzegu rzeki. Swoistym paradoksem stał się fakt, że potężne fortyfikacje budowane parę lat zdobyte zostały w ciągu paru dni, bez większych strat ze strony wojsk radzieckich. Stało się to możliwe dzięki szybkim działaniom wojsk pancernych co uniemożliwiło Niemcom obsadzenie fortyfikacji odpowiedni silnym i przeszkolonym zgrupowaniem wojskowym. Losy MRU po wojnie. W wyniku ustaleń konferencji poczdamskiej, która zobowiązywała mocarstwa do zniszczenia pozostałości urządzeń militarnych Niemiec, w końcu lat czterdziestych większość nadziemnych fortyfikacji została przez saperów radzieckich wysadzona w powietrze. Później dużą część stalowych kopuł zdemontowano, stal przeznaczając do przetopienia na inne cele. W stanie prawie nienaruszonym pozostały budowle podziemne i niewielka część pancerwerków. Niezabezpieczone obiekty stały się celem coraz liczniejszych penetracji ludzi żądnych wrażeń oraz szabrowników. Stopniowo demontowano co cenniejsze elementy wyposażenia, wywożono nawet płytki chodnikowe, którymi wyłożone były posadzki potern. Zniszczone zostały w dużej części nakrywy kanalizacji odwadniającej, część kanałów uległą zamuleniu, co sprawiło, że na niektórych odcinkach korytarzy podziemnych pojawiła się woda. Od lat siedemdziesiątych fortyfikacje stały się celem wypraw turystycznych. Turystów spotkać można było w okolicach folwarku Kaława, gdzie znajduje się dobrze zachowany pancerwerk umożliwiający w miarę wygodne zejście do podziemi. Grupy młodych ludzi, pasjonatów MRU odwiedzały bardziej niedostępne zakamarki m.in. pętlę boryszyńską. Niektórzy z nich organizowali nawet biwaki w podziemiach. Zwiedzanie podziemi bardzo ciekawe - połączone było z pewnym niebezpieczeństwem. Od wielu lat podziemia MRU stały się zimowiskiem nietoperzy. Przyrodnicy stwierdzili występowanie tutaj 11 gatunków tych latających ssaków. Dla ochrony nietoperzy część korytarzy uznana została w 1980 r. za rezerwat przyrody. Corocznie od jesieni do wiosny zimuje w podziemiach około 20 tysięcy nietoperzy. W 1984 r. powstała koncepcja urządzenia w podziemnych kazamatach MRU składowiska odpadów radioaktywnych. W skutek protestów mieszkańców Międzyrzecza i okolicznych
7 miejscowości oraz faktu istnienia wcześniej utworzonego rezerwatu nietoperzy, tej koncepcji niezrealizowano. Zresztą zrezygnowano w 1990 r. z budowy elektrowni jądrowej na terenie Polski i sprawa stała się bezprzedmiotowa. Od lat dziewięćdziesiątych XX w. zainteresowanie fortyfikacjami MRU systematycznie wzrastało. Otwarte i niezabezpieczone pancerwerki stanowiły duże niebezpieczeństwo dla przypadkowych turystów. Dla ochrony rezerwatu nietoperzy i ochrony bezpieczeństwa zakazano indywidualnego zwiedzania obiektów. Otwory zamurowano i zakratowano. W końcu lat dziewięćdziesiątych część obiektów przystosowano dla ruchu turystycznego. Powstały dwa ośrodki zwiedzania wejściami do podziemi: w Pniewie koło Kaławy i w Boryszynie koło Lubży. W tych miejscach uporządkowano pomieszczenia, oświetlono je, zapewniono bezpieczne zejścia do podziemi, przygotowano trasy zwiedzania różnej długości (od jednej do kilku godzin). W Pniewie przy pancerwerku utworzono skansen sprzętu wojskowego. W Boryszynie na początku maja każdego roku odbywa się zlot grup rekonstrukcyjnych potrzebujących sprzęt i umundurowanie z czasów II wojny światowej. Planuje się uruchomienie na części odcinków kursowania kolejki po zachowanych torowiskach. MRU stanowi główną atrakcję turystyczną województwa lubuskiego. Ważniejsza literatura: Czujkow W.: Koniec trzeciej rzeszy. Warszawa 1982 Fortyfikacja. Nr5/1995. Poznań 1995 Gralec E.: Międzyrzecki Rejon Umocniony. Kaława (bez roku wydania) Hoff L. : Fortyfikacje. Ukryte piękno. Poznań 2006 Łęszczak A.: Lubrzański szlak fortyfikacji. Swarzędz 2001 Miniewicz J., Perzyk B.: Międzyrzecki Rejon Umocniony Warszawa 1993 Toczewski A.: Międzyrzecki Rejon Umocniony. Międzyrzecz 1988 Schematy i zdjęcia Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego
8 1 Schemat lokalizacji linii obronnych MRU 1. Twierdza Kostrzyn 2. Linia tyłowa 3. Pozycja główna 4. Pozycje boczne 5. Pas przesłaniania 6. Umocnienia Frankfurtu 7. Połączenie MRU z Linią Odrzańską
9 2 Przykładowy przekrój poziomy i pionowy jednokondygnacyjnego panzerwerku
10 3 Przekrój pionowy z szybem łączącym panzerwerk z chodnikiem łączącym - poterną
11 4 Schemat rozmieszczenia komór podziemnych baterii artylerii tzw
12 5 Zachowane kopuły pancerne panzerwerku w Pniewie koło Kaławy
13 6 Podziemna komora magazynowa
14 7 Rozwidlenie przy głównej drodze ruchu
15 8 Jaz piętrzący Kanał Niesulicki
Gazetkę opracowały: Uczennice klasy IIIB gimnazjum: Katarzyna Kostrzewa Anna Kuczyńska Sylwia Wasiniewska r.
Gazetkę opracowały: Uczennice klasy IIIB gimnazjum: Katarzyna Kostrzewa Anna Kuczyńska Sylwia Wasiniewska 20.05.2016r. Dnia 20.05.2016r. (w piątek) uczniowie klas III gimnazjum wybrali się wspólnie z paniami:
Bardziej szczegółowoX wieku Cladzco XIII wieku zamek Ernesta Bawarskiego Lorenza Krischke
Twierdza Kłodzko Twierdza Kłodzko to jeden z najlepiej zachowanych obiektów tego typu nie tylko w Polsce ale i w Europie, której losy są ściśle powiązane z miastem, na którego historię miało wpływ położenie
Bardziej szczegółowoZielona brama Polski 2015-06-01 11:16:27
Zielona brama Polski 2015-06-01 11:16:27 2 Czyste środowisko sprzyja rozwojowi turystyki i przedsiębiorstw agroturystycznych. Liczne jeziora i rzeki stwarzają dobre warunki do rozwoju turystyki i uprawiania
Bardziej szczegółowoŚwinoujście (niem. Swinemünde) - Twierdza Świnoujście Fort IV Zachodni
Fort IV Zachodni fort pruskiej Twierdzy Świnoujście, wybudowany w latach 1856-1861, przeznaczony do obrony portu przed wrogimi okrętami. Składa się on z jednokondygnacyjnej reduty na planie kwadratu, do
Bardziej szczegółowoDziennik bojowy 14. Pułku Strzeleckiego 72. Dywizji Strzeleckiej
UWAGA! Zachowano oryginalną stylistykę z dziennika bojowego. Źródło: Pamięć Narodu. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej. Tłumaczenie: Maciej Krzysik Nysa 1945-2015. Dziennik bojowy 14. Pułku Strzeleckiego
Bardziej szczegółowoDziałka rolna w Pilchowicach koło Jeleniej Góry
Działka rolna w Pilchowicach koło Jeleniej Góry (inf. październik 2012) Kontakt biuro@bdg-navigator.com mobile: (+48)665 556 333 Informacje podstawowe 2 Działka rolna nr 49/1 o powierzchni 20 800 m położona
Bardziej szczegółowoDokumentacja projektowa. tras do uprawiania. Nordic Walking. na terenie Gminy Józefów
Dokumentacja projektowa tras do uprawiania Nordic Walking na terenie Gminy Józefów Szczebrzeszyn, kwiecień 2013r. Projekt i opracowanie tras: TRAMP Zofia Kapecka Szczebrzeszyn Leśna tel. 600 423 828, 602
Bardziej szczegółowoFortyfikacje Czechosłowacji: Tajemnice Zimnej Wojny. Terminy wyjazdów: 18-22.06.2014 30.07-03.08.2014 10-14.09.2014
Fortyfikacje Czechosłowacji: Tajemnice Zimnej Wojny Terminy wyjazdów: 18-22.06.2014 30.07-03.08.2014 10-14.09.2014 Dzień 1 WARSZAWA - KATOWICE - OSTRAVA Dzień 2 OSTRAVA - OŁOMUNIEC Dzień 3 OŁOMUNIEC -
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 23 sierpnia 2012 r. Poz ZARZĄDZENIE NR 29/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 23 sierpnia 2012 r. Poz. 1596 ZARZĄDZENIE NR 29/2012 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM z dnia 20 sierpnia
Bardziej szczegółowoKwatera Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (OKW)?Mauerwald? Mamerki k/węgorzewa
?Mauerwald? Mamerki k/węgorzewa Kwatera została wybudowana w odległości 18km na wschód od kwatery Hitlera, w lesie, w miejscowości Mamerki nad Kanałem Mazurskim. Dopłynąć najłatwiej z jez. Mamry, na wysokości
Bardziej szczegółowoKoperta 2 Grupa A. Szukanie śladów w dawnej twierdzy Kostrzyn Widzieć, czytać i opowiadać historię
Szukanie śladów w dawnej twierdzy Kostrzyn Widzieć, czytać i opowiadać historię Koperta 2 Grupa A Podczas dzisiejszego szukania śladów przeszłości w starym mieście Kostrzyn, dla waszej grupy ciekawe będą
Bardziej szczegółowoKompleks Książ (Zamek Książ) powiat : wałbrzyski. województwo : dolnośląskie
Kompleks Książ (Zamek Książ) powiat : wałbrzyski województwo : dolnośląskie Projekt Riese (z niem. olbrzym) to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec, rozpoczętego i
Bardziej szczegółowoŚwinoujście (niem. Swinemünde) - Twierdza Świnoujście Fort III Anioła
Fort III Anioła fort pruskiej Twierdzy Świnoujście, wybudowany w latach 1854-1858, przeznaczony do obrony zachodniego kompleksu fortyfikacyjnego od strony lądu. Składa się on z trzykondygnacyjnej rotundy,
Bardziej szczegółowoRegulamin Regionalnej Odznaki Krajoznawczej Twierdza Kołobrzeg
Regulamin Regionalnej Odznaki Krajoznawczej Twierdza Kołobrzeg 1. W celu zapoznania turystów z pozostałościami obiektów fortyfikacyjnych twierdzy Kołobrzeg, ich historii i teraźniejszości, Oddział Wojskowy
Bardziej szczegółowo4 września 1939 (poniedziałe k)
Wojna obronna 1939 https://1wrzesnia39.pl/39p/kalendarium-1/8872,4-wrzesnia-1939-poniedzialek.html 2019-09-26, 13:11 4 września 1939 (poniedziałe k) Wydarzenia Mordy na ludności cywilnej Częstochowy i
Bardziej szczegółowoMonte Cassino to szczyt wysokości 516m położony w skalistych masywach górskich środkowych Włoch, panujący nad doliną Liri i drogą Neapol-Rzym, na
MONTE CASSINO 1944 Monte Cassino to szczyt wysokości 516m położony w skalistych masywach górskich środkowych Włoch, panujący nad doliną Liri i drogą Neapol-Rzym, na którym wznosi się stare Opactwo Benedyktynów.
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Twierdza Poznań. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: średnia
Trasa wycieczki: Twierdza czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: średnia Opis wycieczki W 1253 roku miasto uzyskało przywilej lokacyjny od Przemysła I. W tym samym
Bardziej szczegółowo6 POMORSKA DYWIZJA PIECHOTY
6 POMORSKA DYWIZJA PIECHOTY PATRON SZKOŁY Rok 1944 przyniósł istotne zmiany na arenie politycznej. Za sprawą największej operacji desantowej w Normandii państwa sprzymierzone zdołały utworzyć drugi front
Bardziej szczegółowoGłuszyca : niem. Wüstegiersdorf. gmina : Głuszyca. powiat : wałbrzyski. województwo : dolnośląskie
Głuszyca : niem. Wüstegiersdorf gmina : Głuszyca powiat : wałbrzyski województwo : dolnośląskie Projekt Riese (z niem. olbrzym) to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec,
Bardziej szczegółowoPosiedzenie Rady Gospodarki Wodnej Regionu Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego
Posiedzenie Rady Gospodarki Wodnej Regionu Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego Czerwiec 2010 Przebieg akcji lodołamania 2009-2010 na granicznym odcinku rzeki Odry Akcja lodołamania na Odrze prowadzona
Bardziej szczegółowoOPIS TRASY BIAŁEJ ŚW. ANTONIEGO tzw. Szlak Trzech Sanktuariów
OPIS TRASY BIAŁEJ ŚW. ANTONIEGO tzw. Szlak Trzech Sanktuariów Poniższy opis to wskazówki przebiegu wybranej przez Państwa trasy. Miejsca, w których szczególnie należy uważać, aby nie zgubić wyznaczonej
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 2a do rozporządzenia Nr 4/2009 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 18 maja 2009r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody podziemnej dla komunalnego
Bardziej szczegółowoStudium techniczno ekonomiczno środowiskowego dla zadania: Budowa połączenia kolejowego Bydgoszcz Główna Port Lotniczy w Bydgoszczy jako elementu
Studium techniczno ekonomiczno środowiskowego dla zadania: Budowa połączenia kolejowego Bydgoszcz Główna Port Lotniczy w Bydgoszczy jako elementu podprojektu III Szybkiej Kolei Metropolitalnej w bydgosko
Bardziej szczegółowoKompleks Rzeczka. gmina : Walim. powiat : Wałbrzyski. województwo : dolnośląskie
Kompleks Rzeczka gmina : Walim powiat : Wałbrzyski województwo : dolnośląskie Projekt Riese (z niem. olbrzym) to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec, rozpoczętego
Bardziej szczegółowoMIASTO GARNIZONÓW
1920 1939 MIASTO GARNIZONÓW 18. PUŁK UŁANÓW POMORSKICH 64 i 65 PUŁK PIECHOTY 16 PUŁK ARTYLERII LEKKIEJ, Do 1927 r. WYŻSZA SZKOŁA LOTNICZA (PRZENIESIONA POTEM DO DĘBLINA ] Od 1928 r. - LOTNICZA SZKOŁA STRZELANIA
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI 1. TEREN LOKALIZACJI BUDYNKI ISTNIEJĄCE ZIELEŃ INFRASTRUKTURA
SPIS TREŚCI I. CZĘŚĆ OPISOWA 1. TEREN LOKALIZACJI... - 3-2. BUDYNKI ISTNIEJĄCE... - 4-3. ZIELEŃ... - 4-4. INFRASTRUKTURA... - 4-5. UKŁAD KOMUNIKACYJNY... - 4-5.1.1. STAN TYMCZASOWY... - 4-5.1.2. STAN DOCELOWY...
Bardziej szczegółowoPrzedmoście Warszawskie lub Przedmoście Warszawa (niem. Brückenkopf Warschau)
Przedmoście Warszawskie lub Przedmoście Warszawa (niem. Brückenkopf Warschau) Przedmoście Warszawskie to linia fortyfikacji i umocnień ciągnąca się od Ryni nad Narwią, przez Strugę, Zielonkę, Starą Miłosną,
Bardziej szczegółowoPROJEKT BUDOWLANY ZADANIE : PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ UL. KOŚCIUSZKI W LĄDKU ZDROJU, KM INWESTOR: Zarząd Dróg Powiatowych
PROJEKT BUDOWLANY ZADANIE : PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ UL. KOŚCIUSZKI W LĄDKU ZDROJU, KM 0+000-2+300. INWESTOR: Zarząd Dróg Powiatowych Ul. Objazdowa 20 57-300 Kłodzko OŚWIADCZENIE NA PODSTAWIE ART. 20
Bardziej szczegółowoI. OFERTA INWESTYCYJNA DLA OBSZARU FAŁKOWICE
I. OFERTA INWESTYCYJNA DLA OBSZARU FAŁKOWICE Załącznik 1 Oferta inwestycyjna jest przestawiona na podstawie istniejącego i obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miejscowości
Bardziej szczegółowoLocja Śródlądowa i Morska
Locja Śródlądowa i Morska Locja dział wiedzy zajmujący się opisem akwenów oraz ich oznakowaniem nawigacyjnym Podręcznik nawigacyjny uzupełniający mapy, zawierający informacje o prądach, pływach, znakach
Bardziej szczegółowoZawartość opracowania:
PROJEKT BUDOWLANY: BUDOWA TRASY ROWEROWEJ ODC. I OD GRANICY Z GMINĄ MILÓWKA DO MOSTU U SZEWCZYKA Zawartość opracowania: 1. Strona tytułowa- str. nr 1. 2. Zawartość opracowania- str. nr 2. 3. Opis techniczny-
Bardziej szczegółowoPage 1 of 1 Konsultacje ws. budowy mostu Krasińskiego Szanowni Państwo, Zarząd Miejskich Inwestycji Drogowych prowadzi prace nad aktualizacją projektu mostu Krasińskiego wraz z dojazdami do mostu, które
Bardziej szczegółowo7.2. Lokalizacja, stan zagospodarowania otoczenia nieruchomości, informacje ogólne
7.2. Lokalizacja, stan zagospodarowania otoczenia nieruchomości, informacje ogólne Przedmiotowa nieruchomość zlokalizowana jest w miejscowości Węgrzce Wielkie w odległości około 4 km na północ od ścisłego
Bardziej szczegółowoOPIS TECHNICZNY. km , długość 0,856 km
OPIS TECHNICZNY Do dokumentacji technicznej na przebudowę chodnika w ciągu drogi powiatowej nr 3145 D ul. Śląska w Kłodzku km 0 + 000 0 + 8564, długość 0,856 km 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania
Bardziej szczegółowoSkrzeszewo Żukowskie,
Skrzeszewo Żukowskie, Obiekt na sprzedaż Dane nieruchomości: Numer oferty: TY703545 Powierzchnia: 1 246,00 m Pow. działki: 0,00 m Liczba pokoi: 10 Piętro/Pięter 0/1 Rok budowy: 2001 Jasna kuchnia: Tak
Bardziej szczegółowoCZESKIE WOJSKOWE FORTYFIKACJE KOŁO ZDRÓJ
CZESKIE WOJSKOWE FORTYFIKACJE KOŁO ZDRÓJ KUDOWY Część 2 Będąc na wczasach w Kudowie Zdroju zachęcam do odwiedzenia pobliskiego czeskiego miasteczka Nachod. Dojazd środkami komunikacji publicznej i częściowo
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 28 listopada 2016 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 28 listopada 2016 r. Poz. 2369 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM z dnia 23 listopada 2016
Bardziej szczegółowoT E C H N I C Z N Y. do projektu budowlanego na przebudowę drogi gminnej w miejscowości Żrekie. Projekt opracowano na zlecenie Inwestora Gminy Kramsk
O P I S T E C H N I C Z N Y do projektu budowlanego na przebudowę drogi gminnej w miejscowości Żrekie 1. Dane ogólne 1.1.Nazwa budowy: Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Żrekie 1.2.Inwestor: Gmina
Bardziej szczegółowoDni Twierdzy Poznań - Fort VI Obiekt został zbudowany zaledwie w 4 lata i oddany do użytku pruskiej armii w roku Jest jednym z 9 fortów typu głó
Dni Twierdzy Poznań - Fort VI Obiekt został zbudowany zaledwie w 4 lata i oddany do użytku pruskiej armii w roku 1883. Jest jednym z 9 fortów typu głównego. Od nazwiska pruskiego generała otrzymał nazwę
Bardziej szczegółowoPRZEDMIAR ROBÓT. Projekt zabezpieczenia "Lasu Robiniowego" w Sopocie Sopot Zarząd Dróg i Zieleni Sopot al. Niepodległości Sopot
MAXPROJEKT Mateusz Jezierski ul.świętopełka 28, 81-52 Gdynia biuro@maxprojekt.gda.pl, tel./fax 58 35 25 60 NIP 586-112-71-53 Temat projektu: Miejscowość: Zleceniodawca: Sopot Zarząd Dróg i Zieleni Sopot
Bardziej szczegółowoKompleks Włodarz. gmina : Walim. powiat : wałbrzyski. województwo : dolnośląskie
Kompleks Włodarz gmina : Walim powiat : wałbrzyski województwo : dolnośląskie Projekt Riese (z niem. olbrzym) to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec, rozpoczętego
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA PROJEKTOWA CZĘŚĆ RYSUNKOWA SKRZYŻOWANIA DWUPOZOMOWE
ZAWARTOŚĆ TOMU V DOKUMENTACJA PROJEKTOWA CZĘŚĆ RYSUNKOWA SKRZYŻOWANIA DWUPOZOMOWE TG 15.01 Wiadukt drogowy w km.132,186 Spis dokumentacji projektowej Część Tz PLANSZA ZBIORCZA Część D ROBOTY DROGOWE Część
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 27 października 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XXVII/241/16 RADY MIEJSKIEJ W MIĘDZYRZECZU. z dnia 25 października 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 27 października 2016 r. Poz. 2088 UCHWAŁA NR XXVII/241/16 RADY MIEJSKIEJ W MIĘDZYRZECZU w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA PLANOWANIA I PROJEKTOWANIA SYSTEMÓW TRANSPORU ALTRANS Kraków, ul. Juliusza Lea 114
INWESTOR: AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM STANISAWA STASZICA W KRAKOWIE PION KANCLERZA SEKTOR TECHNICZNY AL. MICKIEWICZA 30, 30-059 KRAKÓW NAZWA INWESTYCJI: WYMIANA NAWIERZCHNI DRÓG, CHODNIKÓW I PARKINGÓW
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 30 października 2013 r. Poz ROZPORZĄDZENIE NR 5/2013 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W GDAŃSKU
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 30 października 2013 r. Poz. 3694 ROZPORZĄDZENIE NR 5/2013 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W GDAŃSKU z dnia 14 października 2013
Bardziej szczegółowoDokumentacja projektowa. tras do uprawiania. Nordic Walking. na terenie Gminy Adamów
Dokumentacja projektowa tras do uprawiania Nordic Walking na terenie Gminy Adamów Szczebrzeszyn, kwiecień 2013r. Projekt i opracowanie tras: TRAMP Zofia Kapecka Szczebrzeszyn Leśna tel. 600 423 828, 602
Bardziej szczegółowoW MIEJSCOWYM PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO OBSZARU RYBITWY PÓŁNOC
Załącznik Nr 4 do Uchwały Nr... Rady Miasta Krakowa z dnia... ROZSTRZYGNIĘCIE O SPOSOBIE REALIZACJI INWESTYCJI Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ NALEŻĄCYCH DO ZADAŃ WŁASNYCH GMINY ORAZ ZASADACH ICH
Bardziej szczegółowoForty południowe. Typ Wyposażenie Cechy charakterystyczne. Dwa wały artyleryjskie, kaponiery czołowa, dwie barkowe i szyjowa.
Fort XIV Hurko 1885-1887 Plany fortów autorstwa Tomasza Idzikowskiego Forty południowe Artyleryjski, dwuwałowy, Dwa wały artyleryjskie, kaponiery czołowa, dwie barkowe i szyjowa. Słaby grunt powodował
Bardziej szczegółowo: OPRACOWANIE TECHNICZNE ADRES : WIKROWO, DZIAŁKA NR 93 POW. ELBLĄSKI, WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE
BUI Biuro Usług Inwestycyjnych Biuro Usług Inwestycyjnych Grzegorz WALCZAK Gronowo Górne ul. Agatowa 131, 82-300 Elbląg REGON 280129136 NIP 578-169-71-38 tel. kom. 793 936 588 OPRACOWANIE TECHNICZNE do
Bardziej szczegółowoStan istniejący. Cel zadania inwestycyjnego. Parametry techniczne planowanej drogi:
Stan istniejący Zielona Góra posiada obwodnice po trzech stronach miasta. Kierunki tranzytowe północ-południe obsługuje droga ekspresowa S3 oraz droga krajowa nr 27, natomiast ruch na kierunkach wschód-zachód
Bardziej szczegółowoŚwiebodzice : niem. Freiburg. gmina : Świebodzice. powiat : świdnicki. województwo : dolnośląskie ( , )
Świebodzice : niem. Freiburg gmina : Świebodzice powiat : świdnicki województwo : dolnośląskie (50.863682, 16.330655) W Świebodzicach, znajduje się bardzo ciekawy i wyjątkowy, nawet w skali kraju obiekt
Bardziej szczegółowoDane podstawowe: Liczba mieszkańców: 6,7 tys Powierzchnia: 265 km2
Gmina Suwałki Dane podstawowe: Liczba mieszkańców: 6,7 tys Powierzchnia: 265 km2 Adres urzędu: Urząd Gminy Suwałki ul. T. Kościuszki 71 16-400 Suwałki tel. (087) 566 21 36, 566 35 69 fax. (087) 566 21
Bardziej szczegółowoPLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BROŃSKO NA LATA
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BROŃSKO NA LATA 2010 2017 Brońsko 2010 Projekt Planu Odnowy Miejscowości Brońsko na lata 2010 2017 został opracowany przez pracowników Urzędu Miejskiego Śmigla przy ścisłej współpracy
Bardziej szczegółowoOPIS STANU ISTNIEJĄCEGO... 3 STAN PROJEKTOWANY... 4 ZESTAWIENIE OZNAKOWANIA...
SPIS TREŚCI: 1. DANE OGÓLNE... 2 1.1. INWESTOR:... 2 1.2. PODSTAWA FORMALNOPRAWNA OPRACOWANIA:... 2 1.3. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA... 2 1.4. PODSTAWA OPRACOWANIA... 2 2. OPIS STANU ISTNIEJĄCEGO... 3 3.
Bardziej szczegółowoKozłów. Nieruchomość na sprzedaż
Kozłów Nieruchomość na sprzedaż PODSTAWOWE INFORMACJE Miejscowość Kozłów, gmina Kozłów, powiat Miechów, województwo małopolskie Ulica, nr budynku 274 Powierzchnia budynków Nieruchomość jest zabudowana
Bardziej szczegółowoW MIEJSCOWYM PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO OBSZARU DOLINA RUDAWY MAŁE BŁONIA
Załącznik Nr 4 do Uchwały Nr... Rady Miasta Krakowa z dnia... ROZSTRZYGNIĘCIE O SPOSOBIE REALIZACJI INWESTYCJI Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ NALEŻĄCYCH DO ZADAŃ WŁASNYCH GMINY ORAZ ZASADACH ICH
Bardziej szczegółowoOFERTA SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNEJ W KRAKOWIE. Kosocicka 50-52
Kraków 2016 OFERTA SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI KOMERCYJNEJ W KRAKOWIE Kosocicka 50-52 Transakcyjna cena sprzedaży to 750 000 zł (283 zł/m2) Dla działki wydane zostały dwukrotnie Warunki Zabudowy (ważne), pierwsze
Bardziej szczegółowoLĄDOWISKO DLA ŚMIGŁOWCÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZKIEGO SZPITALA SPECJALISTYCZNEGO IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W ZGIERZU
LĄDOWISKO DLA ŚMIGŁOWCÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO NA TERENIE WOJEWÓDZKIEGO SZPITALA SPECJALISTYCZNEGO IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W ZGIERZU SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I. Opis techniczny 1. Przedmiot opracowania 2. Istniejące zagospodarowanie terenu 2.1. Droga na dojazdach 2.2. Most 3. Projektowane zagospodarowanie terenu 3.1. Zakres przewidywanych
Bardziej szczegółowoPROJEKT WYKONAWCZY ZATOKA AUTOBUSOWA, CHODNIK, MUR OPOROWY GMINA SOMONINO WOJEWÓDZTWO POMORSKIE, POWIAT KARTUZY, GMINA SOMONINO, M.
egz. nr PROJEKT WYKONAWCZY INWESTYCJA ADRES INWESTYCJI OBIEKT INWESTOR KOD CPV JEDNOSTKA PROJEKTUJĄCA BUDOWA ZATOKI AUTOBUSOWEJ I CIĄGU PIESZEGO PRZY DRODZE WOJEWÓDZKIEJ NR 224 KM 46+701,50 46+825,40 W
Bardziej szczegółowoBudowa kanalizacji sanitarnej i odtworzenie drogi w ul. Klikuszówka, os. Nowe i Buflak w Nowym Targu
Część III : OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA W POSTĘPOWANIU O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO PROWADZONYM W TRYBIE PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO NA ROBOTY BUDOWLANE pn.: Budowa kanalizacji sanitarnej i odtworzenie
Bardziej szczegółowoPROJEKT BUDOWLANY (zgłoszenie robót)
PROJEKT BUDOWLANY (zgłoszenie robót) PRZEBUDOWA ISTNIEJĄCEGO CHODNIKA I OCZYSZCZENIE rowu odwadniającego na odcinku Wierzbica Osiedle Wierzbica ul. Staszica. Inwestor: Gmina Wierzbica 26-680 Wierzbica,
Bardziej szczegółowoPROJEKT WYKONAWCZY BRANŻA DROGOWA
MAXPROJEKT MAXPROJEKT Mateusz Jezierski ul.świętopełka 28, 81-524 Gdynia biuro@maxprojekt.gda.pl, tel./fax 58 345 25 60 NIP 586-112-71-53 PROJEKT WYKONAWCZY BRANŻA DROGOWA Temat projektu: Miejscowość:
Bardziej szczegółowoOpis Techniczny Przebudowa mostu nad potokiem Bibiczanka w ciągu ul. Siewnej w Krakowie
1 Opis Techniczny Przebudowa mostu nad potokiem Bibiczanka w ciągu ul. Siewnej w Krakowie 2 SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT INWESTYCJI... 3 1.1 Przeznaczenie, rodzaj obiektu budowlanego.... 3 1.2 Lokalizacja
Bardziej szczegółowo1.2. Istniejąca sytuacja A. Droga nr 1323P odc. Drawsko Pęckowo od km do km 9+751
OPIS TECHNICZNY Przebudowa dróg powiatowych: nr 1323P odc. Drawsko Pęckowo od km 6+303 do km 9+751 i nr 1336P odc. Pęckowo Piłka od km 3+672 do km 8+429 - budowa ścieżki rowerowej 1. STAN ISTNIEJĄCY 1.1.
Bardziej szczegółowo7. Przejazd Szczecin Sławociesze km 193,298
7. Przejazd Szczecin Sławociesze km 193,298 CZĘŚĆ OPISOWA SPIS TREŚCI 1. Przedmiot i zakres opracowania... 2 2. Podstawa opracowania... 2 3. Lokalizacja opracowania... 2 4. Opis stanu niejącego...
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 17 sierpnia 2016 r. Poz OBWIESZCZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW. z dnia 25 lipca 2016 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 17 sierpnia 2016 r. Poz. 1266 OBWIESZCZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 25 lipca 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia
Bardziej szczegółowoOPIS. działań bojowych 120. SGKD 1. w okresie od do
Źródło: Pamięć Narodu. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej. Tłumaczenie: Maciej Krzysik Nysa 1945-2015. Zachowano oryginalną stylistykę. Tajne OPIS działań bojowych 120. SGKD 1 w okresie od 23.03.1945
Bardziej szczegółowoTrasa św. Franciszka z Asyżu.
Trasa św. Franciszka z Asyżu. JASŁO GÓRA LIWOCZ - JASŁO Całkowita długość to 41 km z sumą podejść 658 m. Zasady poruszania się w czasie Ekstremalnej Drogi Krzyżowej: - w czasie EDK poruszamy się w milczeniu
Bardziej szczegółowoz dnia 2015 r. w sprawie ustalenia granic morskich portów wojennych
Projekt R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A O B R O N Y N A R O D O W E J z dnia 2015 r. w sprawie ustalenia granic morskich portów wojennych Na podstawie art. 45 ust. 2b ustawy z dnia 21 marca
Bardziej szczegółowoWyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1:
Wyniki inwentaryzacji na poszczególnych transektach i punktach nasłuchowych 1. Wyniki inwentaryzacji w punkcie nr 1: Jest to punkt nasłuchowy zlokalizowany przy moście drogowym, nad kanałem łączącym Jezioro
Bardziej szczegółowoZarząd Dróg i Utrzymania Miasta 53-633 Wrocław, ul. Długa 49. "Poprawa stanu technicznego torów wraz z trakcją tramwajową w ciągu ul.
1 Lider Konsorcjum PROGREG Sp. z o.o. 30-414 Kraków, ul. Dekarzy 7C tel. (012) 269-82-50, fax. (012) 268-13-91 NIP 679-301-39-27 REGON 120974723 www.progreg.pl e-mail: biuro@progreg.pl Uczestnik Konsorcjum
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY PRZETARGOWE NA WYKONANIE PRZEBUDOWY CHODNIKA W CIĄGU DROGI POWIATOWEJ NR 3240 D UL. KŁODZKA W POLANICY ZDROJU - II ETAP KOSZTORYS OFERTOWY
PRZEDMIOT OPRACOWANIA: MATERIAŁY PRZETARGOWE NA WYKONANIE PRZEBUDOWY CHODNIKA W CIĄGU DROGI POWIATOWEJ NR 3240 D UL. KŁODZKA W POLANICY ZDROJU - II ETAP KOSZTORYS OFERTOWY INWESTYCJA: INWESTOR: Przebudowa
Bardziej szczegółowo1. Przejazd Ziemomyśl A (I) km 142,687
1. Przejazd Ziemomyśl A (I) km 142,687 CZĘŚĆ OPISOWA SPIS TREŚCI 1. Przedmiot i zakres opracowania... 2 2. Podstawa opracowania... 2 3. Lokalizacja opracowania... 2 4. Opis stanu istniejącego... 3 5.
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA BASTIONU KRÓL Twierdza Kostrzyn - Kostrzyn nad Odrą
STADIUM PROJEKTU: I N W E N T A R Y Z A C J A NAZWA INWESTYCJI: INWENTARYZACJA BASTIONU KRÓL Twierdza Kostrzyn - Kostrzyn nad Odrą ADRES INWESTYCJI: BASTION KRÓL, Kostrzyn nad Odrą JEDNOSTKA PROJEKTOWA:
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH
SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH ST-01 ROBOTY ROZBIÓRKOWE (45111300-1) Nazwy i kody robót według kodu numerycznego słownika głównego Wspólnego Słownika Zamówień (CPV) Grupa
Bardziej szczegółowoMożliwości powiększenia terenu: Powiększenie o kolejne ha działka P1 i działka P3 o pow ha (własność Agencji Nieruchomości Rolnej)
Burmistrz Międzyrzecza w imieniu własnym i Partnerów Burmistrza Skwierzyny i Wójta Przytocznej zaprasza inwestorów do składania propozycji na zakup działek inwestycyjnych. Burmistrz Międzyrzecza w imieniu
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Zabytki i przyroda Rucianego. czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Zabytki i przyroda Rucianego czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Trasa prowadzi przez Ruciane jedną z dzielnic Rucianego-Nidy.
Bardziej szczegółowoO P I S T E C H N I C Z N Y
O P I S T E C H N I C Z N Y 1. Podstawa opracowania. - Umowa, - Inwentaryzacja drogi, pomiary, - Wytyczne Inwestora. 2. Przedmiot opracowania. Przedmiotem opracowania jest: Przebudowa drogi gminnej Hermanowa
Bardziej szczegółowoSprzęt radiotelegraficzny (radiowy) sił lądowych w okresie II Rzeczypospolitej
ppłk dr Mirosław Pakuła Sprzęt radiotelegraficzny (radiowy) sił lądowych w okresie II Rzeczypospolitej 1. Wstęp Po odzyskaniu niepodległości, organizująca się polska radiotelegrafia wojskowa otrzymała
Bardziej szczegółowoZarząd Dróg Wojewódzkich w Gdańsku ul.mostowa 11A Gdańsk. Autor opracowania Imię i nazwisko Nr uprawnień Podpis.
MAXPROJEKT MAXPROJEKT Mateusz Jezierski ul.architektów 21/3, 81-528 Gdynia biuro@maxprojekt.gda.pl, tel. (0 58) 345 25 60 NIP 586-112-71-53 PRZEDMIAR ROBÓT Temat projektu: Miejscowość: Działki: 230 Zleceniodawca:
Bardziej szczegółowoPKP Polskie Linie Kolejowe S.A ul. Targowa 74, Warszawa. Swietelsky Rail Polska Sp. z o.o. ul. Wielicka 250, Kraków
NR UMOWY: 90/103/0028/17/Z/I INWESTOR: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa WYKONAWCA ROBÓT: Swietelsky Rail Polska Sp. z o.o. ul. Wielicka 250, 30-663 Kraków Swietelsky Baugesellchaft
Bardziej szczegółowoOPIS TECHNICZNY. Przebudowa drogi powiatowej 5920S ul. Techników w Chełmie Śląskim z zastosowaniem "cichych asfaltów"
OPIS TECHNICZNY Przebudowa drogi powiatowej 5920S ul. Techników w Chełmie Śląskim z zastosowaniem "cichych asfaltów" 1 PODSTAWA I ZAKRES OPRACOWANIA: Zakres opracowania obejmuje odbudowę ul. Techników
Bardziej szczegółowo6. Przejazd Strzebielewo Pyrzyckie km 163,057
6. Przejazd Strzebielewo Pyrzyckie km 163,057 CZĘŚĆ OPISOWA SPIS TREŚCI 1. Przedmiot i zakres opracowania... 2 2. Podstawa opracowania... 2 3. Lokalizacja opracowania... 2 4. Opis stanu niejącego...
Bardziej szczegółowoTrasa Mała Pętla. Zasady poruszania się w czasie Ekstremalnej Drogi Krzyżowej"
Trasa Mała Pętla Zasady poruszania się w czasie Ekstremalnej Drogi Krzyżowej" Z myślą o bezpiecznym przebyciu trasy drogi krzyżowej przygotowaliśmy kilka zasad do których zalecamy się stosować: 1. Poruszamy
Bardziej szczegółowoNumer poświęcony wycieczce. Wycieczka do Białegostoku i Tykocina. Numer 1 10/18. red. red.
ORGANIZATOR PROJEKTU Szkoła Podstawowa w Szelkowie Szelków 38 06-220, Stary Szelków Numer 1 10/18 PARTNER Wycieczka do Białegostoku i Tykocina Numer poświęcony wycieczce Wycieczka odbyła się 26-ego października
Bardziej szczegółowoStan techniczny i parametry dróg wodnych
Stan techniczny i parametry dróg wodnych Poza naturalnymi warunkami atmosferycznymi i hydrologicznymi, występującymi w dorzeczu Odry, żegluga napotyka również na trudności spowodowane stanem technicznym
Bardziej szczegółowoBudowa mostu na rzece Odrze w m. Brzeg Dolny wraz z drogami dojazdowymi
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013, priorytet
Bardziej szczegółowoLUBUSKIE INWESTYCJE W INFRASTRUKTURZE
LUBUSKIE INWESTYCJE W INFRASTRUKTURZE MODERNIZACJA LINII KOLEJOWYCH Inwestycje zrealizowane w ramach LRPO 2007-2013 nr 358 Zbąszynek Gubin na odcinku Zbąszynek Czerwieńsk wraz z budową łącznicy Pomorsko
Bardziej szczegółowoPROJEKT TECHNICZNY W JAROSŁAWICACH
PROJEKT TECHNICZNY 1 CZĘŚĆ 1 OPISOWA Opis techniczny 2 CZĘŚĆ 2 RYSUNKOWA 1 Obiekt: Inwestor: Nazwa opracowania: Droga gminna Gmina Tuczępy, Tuczępy 35, 28-124 Tuczępy Dokumentacja techniczna 1. Podstawa
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XX/635/20001 Rady Miejskiej w Elblągu z dnia
Uchwała Nr XX/635/20001 Rady Miejskiej w Elblągu z dnia 22.02.20001 w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu dworców. Na podstawie art.26 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA OPIS TECHNICZNY... 3 1. Przedmiot i zakres opracowania... 3 2. Dane wyjściowe... 3 3. Stan istniejący, charakterystyka drogi i warunki ruchu... 3 4. Stan projektowany... 4 5. Oznakowanie...
Bardziej szczegółowoLISTA DANYCH DOTYCZĄCYCH TERENU. Położenie Nazwa lokalizacji Stare Siołkowice działki nr 1139, 1161, 1162 km 7
LISTA DANYCH DOTYCZĄCYCH TERENU Położenie Nazwa lokalizacji Stare Siołkowice działki nr 1139, 1161, 1162 km 7 Miasto / Gmina Popielów Powiat opolski Województwo opolskie Powierzchnia nieruchomości Maksymalna
Bardziej szczegółowoplacyk na szczycie wału na rozwidleniu ścieżek spacerowo-rowerowych.
Trasa Kraków - Brzeźnica przez Tyniec. Opis trasy Co warto zobaczyć km Kraków, Bulwar Poleski (Most Dębnicki), tu pojawia się oznakowanie WTR. 0 Dębniki, rejon Tyniecka/Szwedzka placyk na szczycie wału
Bardziej szczegółowoZESTAWIENIE ZAWARTOŚCI
ZESTAWIENIE ZAWARTOŚCI 1. Opis techniczny 2. Część obliczeniowa Część opisowa Część rysunkowa 1. Orientacja rys. nr 1 2. Projekt zagospodarowania terenu. rys. nr 2.1 2.3 3. Profile podłużne rys. nr 3 4.
Bardziej szczegółowodo końca września br. zrealizowano oraz kontynuowano n/w prace.
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku informuje, że w ramach następujących zadań inwestycyjnych: Rewitalizacja Kanału Elbląskiego na odcinku pomiędzy wrotami Buczyniec a pochylnią Całuny roboty
Bardziej szczegółowoOPIS TECHNICZNY. do projektu budowlanego i wykonawczego dla zadania pod nazwą:
OPIS TECHNICZNY do projektu budowlanego i wykonawczego dla zadania pod nazwą: Przebudowa drogi powiatowej nr 2804 L Modliborzyce BłaŜek w lokalizacji od km 3+410 do km 5+728 od km 3+400,00 do km 5+575,00
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ INSTYTUT DRÓG I MOSTÓW ZAKŁAD INŻYNIERII KOMUNIKACYJNEJ
POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ INSTYTUT DRÓG I MOSTÓW ZAKŁAD INŻYNIERII KOMUNIKACYJNEJ Przedmiot: Inżynieria komunikacyjna Zadanie projektowe: Przejazd kolejowo-drogowy Zawartość: Temat
Bardziej szczegółowoGorzów Wlkp., dnia 14 marca 2006r. Nr 16
Gorzów Wlkp., dnia 14 marca 2006r. Nr 16 TREŚĆ: Poz.: ROZPORZĄDZENIE 389 - Nr 17/2006 Wojewody Lubuskiego z dnia 14 marca 2006r. w sprawie określenia obszaru zapowietrzonego i zagrożonego wystąpieniem
Bardziej szczegółowo