1. Nagrzewanie radiacyjne

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1. Nagrzewanie radiacyjne"

Transkrypt

1 WYZNACZANIE SPRAWNOŚCI PROMIENNIKOWEJ KOMORY GRZEJNEJ. Nagrzeanie radiacyjne Promiennioe urządzenia grzejne opierają się na yorzystaniu zjaisa promienioania cieplnego i luminescencyjnego emitoanego przez specjalne źródła promienioania. Ja iadomo, szystie ciała o temperaturze yższej od zera bezzględnego są źródłami promienioania eletromagnetycznego. Mogą one rónież pochłaniać promienioanie, obec czego szystie ciała są jednocześnie odbiorniami promienioania. Umonie źródłami promienioania uładach termoinetycznych nazyamy ciała charateryzujące się yższą temperaturą. Pojęcie promienioania temperaturoego odnosi się do promienioania yołanego jedynie temperaturą ciał. Na ogół utożsamia się promienioanie temperaturoe z promienioaniem podczeronym. Nie jest to jedna definicja ścisła, ponieaż promienioanie temperaturoe ystępuje najyraźniej zaresie długości fal od.µ m do 4 µ m, a ięc zaiera się granicach promienioania ultrafioletoego, idzialnego i podczeronego. W energetyce podział ten nie jest istotny, ponieaż zdolność do przemiany energii cieplnej promienistą i na odrót ystępuje całym zaresie faloym. Pod zględem ilościoym najbardziej istotny jest zares. - µ m, czyli tz. zares blisiej podczerieni. Nagrzeanie radiacyjne jest nagrzeaniem pośrednim, ponieaż mamy do czynienia z durotną przemianą energii. Energia eletryczna zamieniana jest ciepło źródle promienioania. Następnie energia transportoana jest za pośrednictem fal eletromagnetycznych do sadu, gdzie następuje jej absorpcja i przemiana ciepło. Źródłami promienioania cieplnego urządzeniach eletrotermicznych są promiennii eletryczne, emitujące energię radiacyjną i ysyłające ją pożądanym ierunu. Promiennii przeazują energię do otoczenia nie tylo na drodze promienioania. Na bilans cieplny całego uładu ma pły zaróno onecja, ja i przeodzenie. Dla yróżnienia promiennioych urządzeń grzejnych, przyjęto, iż udział radiacji musi ynosić co najmniej 5%... Podstaoe praa radiacji Promienioanie temperaturoe jest promienioaniem eletromagnetycznym. Podlega ięc ogólnym zasadom ruchu faloego: T (.) f c (.) T Prao Kirchoffa stierdza, że emisyjność całoita poierzchni ciała (zdolność do emisji promienioania cieplnego) róna jest absorpcyjności: ε A (.3)

2 Prao to oboiązuje zaróno stosunu do źródeł promienioania, ja i do nagrzeanych sadó. Prao Kirchoffa postaci oreślonej zależnością (.3) oboiązuje dla ciał czarnych i szarych, czyli taich, dla tórych artość emisyjności nie zależy od długości fali ( ε const ). W przypadu tz. ciał barnych (promieniujących seletynie), słuszna jest zależność: przy czym ε f ( ) ε A (.4) Prao Planca yraża zależność między monochromatyczną gęstością strumienia 3 cieplnego [ W /m ], długością fali promienioania [m], oraz bezzględną temperaturą poierzchni promieniującej T [K]. Wielość nie jest objętościoą gęstością strumienia ciepła. Jest to ielość oreślająca tz. ypromienioanie z jednosti poierzchni ciała [ m ] fali o długości [m]. ε c c 5 e T (.5) 6 przy czym c W m m K. - piersza stała zoru Planca; c. - druga stała zoru Planca; - długość fali [m]; ε - emisyjność monochromatyczna. Prao Planca ma zastosoanie zaróno odniesieniu do źródeł promienioania, ja i odbiornió. Graficzną ilustrację tego praa poazano na rys... Znajomość f(, T) Rys... Prao Planca ma istotne znaczenie przy yborze źródła promienioania. Źródło musi być ta dobrane, by emitoało najięsze artości tych zaresach fal, tóre są najintensyniej pochłaniane przez sad. Wiadomo boiem, że absorpcyjność sadu dla ciał technicznych jest najczęściej funcją. Praidłoe dopasoanie źródła promienioania do sadu jest podstaoym elementem decydującym o spraności uładu promiennioego.

3 Prao przesunięć Wiena słuszne jest dla ciał czarnych i szarych. Oreśla ono zależność między długością fali, przy tórej monochromatyczna gęstość strumienia cieplnego osiąga masymalną artość, a temperaturą bezzględną ciała promieniującego T (linia przeryana na rys..) max (.6) T W zależności (.6) długość fali oreślona jest [m] przy temperaturze podaanej sali bezzględnej. Prao Stefana Boltzmanna oreśla ziąze między całoitą gęstością strumienia cieplnego emitoanego przez źródło promienioania i temperaturą bezzględną poierzchni promieniującej: Dla ciał szarych oboiązuje tedy zależność: ε ( ) d (.7) 8 4 gdzie: W ( m K ) / ε σ (.8) 4 T σ - stała Stefana. Prao Lamberta (ściślej ierunoe prao Lamberta) stierdza, że moc d docierająca do poierzchni elementarnej f, a ypromienioana z elementarnej P c, f, f poierzchni f ierunu torzącym ąt Φ z normalną do f róna jest iloczynoi mocy ypromienioyanej ierunu normalnym do poierzchni f (artość d P c, f, n masymalna rozsył Lambertosi), oraz cosφ. d Pc, f, f d Pc, f, n cosφ (.9) Kierunoe prao Lamberta ścisłe jest jedynie dla ciał dosonale czarnych (indesy c ). Zależność (.9) dobrze opisuje rónież rozsył promienioania z ciał o poierzchniach matoych, oraz dosonale rozpraszających. Najięsze odstępsta yazują metale poleroane charateryzujące się odbiciem ierunoym. Wymianę ciepła przez promienioanie między źródłem o poierzchni F, temperaturze T i emisyjności całoitej ε, oraz odbiorniiem o parametrach F, T i ε opisuje zależność: 4 4 * 4 4 * ( T T ) F ϕ σ ( T T ) F σ, ϕ, P (.) Przy czym zastępczy spółczynni onfiguracji ogólnym przypadu oreśla się z poniższej zależności: 3

4 ϕ *, ε ε ϕ, ϕ (.) ( ε ) ϕ ( ε ) ϕ + ( ε )( ε )( ϕ ϕ ϕ ),,,,,, Występujące e zorze (.) spółczynnii ϕ x, x i ϕ x, y są średnimi spółczynniami onfiguracji (łasne i zajemne) między całoitymi poierzchniami * źródła F i odbiornia F. Chcąc obliczyć zastępczy spółczynni onfiguracji ϕ,, należy zależności (.) zamiast spółczynnia ϕ, staić ϕ,. Zależność (.) jest słuszna dla ciał dosonale czarnych, oraz szarych. Nagrzeanie sadu metodą radiacyjną polega na absorpcji energii promienioania przez sad i zamianie energii na energię enętrzną ciała. Pochłanianie energii promienistej opisane jest zanioym praem Lamberta, edług tórego gęstość strumienia cieplnego niającego głąb sadu ( ierunu prostopadłym do poierzchni) x zmniejsza się yładniczo (.). αx e (.) x Współczynni α [/m] zależności (.) jest tz. pochłanialnością materiału. Zależność (.) jest słuszna, gdy spółczynni α nie jest zależny od długości fali, lub przypadu promienioania monochromatycznego..3. Właściości promienne ciał stałych W celu scharateryzoania zdolności ysyłania promienioania przez ciało oreślonych arunach, proadzono bezymiaroy spółczynni porónujący promienioanie danego ciała z promienioaniem ciała dosonale czarnego tych samych arunach. Kierunoa emisyjność monochromatyczna poierzchni ( ierunu odchylonym o ąt β od normalnej do poierzchni) definioana jest jao stosune intensyności emisji promienioania rzeczyistej poierzchni do intensyności emisji promienioania ciała dosonale czarnego tym samym ierunu: ε β Mβ (.3) M cβ W szczególnym przypadu jest to normalna emisyjność monochromatyczna, gdy jest rozpatryana ierunu prostopadłym do poierzchni emitującej promienioanie: M ε (.4) Mc Często podaana jest ierunoa emisyjność panchromatyczna: 4

5 ε β M ε M d π β cβ σ 4 cβ T cosβ ε β M cβ d (.5) Półsferyczna emisyjność monochromatyczna zdefinioana jest jao stosune gęstości strumienia emisji monochromatycznej poierzchni rzeczyistej do gęstości strumienia emisji monochromatycznej ciała dosonale czarnego: ε c π ε β π cosβdω (.6) Półsferyczna emisyjność panchromatyczna yznaczana jest na podstaie zależności (.7). ε c σ T ε d cosβdω 4 β c 4 c β σ π π T π e d ε cosβdω (.7) Zależność między emisyjnością i absorpcyjnością poierzchni oreśla się na podstaie praa Kirchoffa. Wynia stąd, iż ciała czarne mają nie tylo najięszą zdolność do pochłaniania, ale i emitoania promienioania cieplnego. Poierzchnie ciał stałych częścioo pochłaniają, częścioo odbijają i częścioo przepuszczają padające nań promienioanie. Zjaiso to charateryzoane jest przez absorpcyjność a, reflesyjność r i przepuszczalność p rozpatryanego ciała. φa φ φ r p + + (.8) φd φd φd Współczynni pochłaniania: φ a φd Współczynni odbicia: φ r φd Współczynni przepuszczania (transmisji): φp p (.) φ a (.9) r (.) d Przepuszczalność ięszości ciał stałych jest bardzo nieiela. Metale pochłaniają promienioanie poierzchnioej arstie grubości rónej części mironó. Dieletryi arstie rónej części milimetra. Naet materiały przepuszczające promienioanie idzialne (szło, arc) bardzo doładnie pochłaniają promienioanie termiczne. Czyli dla ciał stałych można przyjąć, że pochłanianie promienioania odbya się cieniej arstie przypoierzchnioej, czyli można tratoać je jao ciała nieprzezroczyste (p). 5

6 . Stanoiso laboratoryjne. Stanoiso laboratoryjne podzielić można na die zasadnicze części: - promiennioe urządzenie grzejne - uład pomiaroy.. Promiennioe urządzenie grzejne W ćiczeniu yorzystyane jest handloe urządzenie prod. RESEARCH INC (USA), sład tórego chodzą: - Piec promiennioy - Steroni rozruchoy - Tyrystoroy regulator mocy (PHASER) - Regulator temperatury (THERMAC) - Steroni programoy (DATA TRAK) Schemat blooy urządzenia poazano na rys... Rys... Schemat blooy promiennioego urządzenia grzejnego... Piec promiennioy W zastosoanym urządzeniu elementem yonaczym jest promiennioa omora grzejna (piec promiennioy) yposażona halogenoych promiennió podczerieni LH-8 prod. POLAM W-a. Dane atalogoe promiennió: - napięcie znamionoe 3 V - moc znamionoa W - strumień śietlny 7 lm - temperatura baroa 4 K - trałość 5 h 6

7 Żarnii promiennió yonano postaci sręti olframoej. Sręta umieszczona jest rurce arcoej. Temperatura robocza sręte poinna zaierać się granicach K. Promiennii połączone są uładzie szeregoo rónoległym, ja na rys... Każdy z promiennió yposażono indyidualny odbłyśni paraboliczny yonany z poleroanego aluminium. Odbłyśnii chłodzone są odą. Wygląd pieca promiennioego przedstaiono na rys..3. Rys... Schemat połączenia eletrycznych promiennió podczerieni piecu. Rys..3. Wygląd promiennioej omory grzejnej.... Steroni rozruchoy Zespół ten służy do uruchamiania i zatrzymyania urządzenia promiennioego. Wyłączni dźignioy umieszczony dolnej części szafy steroniczej służy do załączania i yłączania napięcia zasilającego obody steroania pieca. Obecność napięcia sygnalizoana jest za pomocą lampi POWER. Komorę grzejną można uruchomić za pomocą przełącznia pozycji RUN umieszczonego na płycie czołoej. Zasilanie omory grzejnej sygnalizoane jest zapaleniem się ontroli RUN. Wyłączenie napięcia zasilania omory grzejnej realizoane jest za pomocą przycisu STOP. 7

8 ..3. Tyrystoroy regulator mocy W urządzeniu zastosoano regulator mocy PHASER model SPR 4/4 o następujących danych znamionoych: - napięcie zasilania 4 V - masymalna artość prądu 4 A - masymalna moc 33.6 W Sygnałem yjścioym z regulatora jest reguloane jednofazoe napięcie przemienne, proporcjonalne do zenętrznego stałonapięcioego sygnału sterującego. Schemat blooy regulatora poazano na rys..4. Rys..4. schemat blooy regulatora mocy. Wartość napięcia na yjściu regulatora zmienia się od zera do artości napięcia zasilającego. 3. Cel ćiczenia Celem ćiczenia jest pomiar mocy i spraności promiennioej omory grzejnej. Dodatoym zadaniem jest zbadanie radiacyjnych łaściości próbe yonanych z różnych materiałó, oraz spradzenie uładu regulacji temperatury pracującego urządzeniu. 4. Program badań 4.. Pomiary mocy użytecznej i spraności promiennioej omory grzejnej Pomiary przeproadzane są metodą alorymetryczną. Schemat uładu pomiaroego przedstaiono na rys

9 Rys. 4.. Schemat uładu do pomiaru temperatury i natężenia przepłyu ody Uład umieszczony jest na tablicy, na tórej umieszczono: - 3 termometry rtęcioe o zaresie - 6 C - rotametry, tórych rzye saloania poazano załączniu. - alorymetr przelotoy miedziany - zaory uloe do regulacji natężenia przepłyu ody - przeody łączące Pomiary mocy użytecznej ( ) u P, oraz mocy traconej omorze promiennioej ( P ) yznacza się na podstaie ciepła zaumuloanego odzie przepłyającej przez alorymetr, oraz odzie chłodzącej odbłyśnii pieca: Q Q u ( t t ) m c (4.) ( t t ) m c (4.) Odpoiednie artości mocy yznaczyć można na podstaie: ( t t ) Qu mc P u (4.3) τ τ ( t t ) Q m c P (4.4) τ τ W temperaturze t 93K gęstość ody ynosi γ 3 g/ m. Wydate ody definioany jao G m / τ [ g/ s] obliczyć można bezpośrednio z rzyej saloania rotametru ( jednostach [ l/ s] ). Na tej podstaie zależności pozalające na yznaczenie mocy użytecznej i mocy traconej omorze przyjmuj następującą postać: P u ( t t ) G c (4.5) ( t t ) P G c (4.6) 9

10 Spraność cieplną omory grzejnej η c yznacza się jao stosune mocy użytecznej (ydzielonej e sadzie) do całoitej mocy cieplnej omory: Pu η c % (4.7) P + P Spraność całoita omory grzejnej yznaczana jest jao stosune mocy użytecznej do całoitej mocy eletrycznej zamienianej ciepło źródle ciepła (promienniach): u P η u % (4.8) P Uład do pomiaru mocy pobieranej przez promiennii poazano na rys e Rys Uład do pomiaru mocy eletrycznej Pomiary należy yonyać dla ręcznego trybu pracy (MANUAL) regulatora temperatury, dla zróżnicoanych artości mocy dostarczanej do omory (reguloanej potencjometrem MANUAL). Pomiary należy potórzyć ilurotnie dla jednej artości mocy celu yznaczenia artości średniej. Po umieszczeniu alorymetru omorze należy otorzyć zaór ody chłodzącej odbłyśnii, oraz ody przepłyającej przez alorymetr. UWAGA Urządzenie nie może pracoać bez załączonego chłodzenia odbłyśnió. Wynii należy zestaić poniższej tablicy. 4.. Pomiar czasu nagrzeania próbe yonanych z różnych materiałó Pomiary mają na celu yazanie płyu emisyjności poszczególnych materiałó na szybość ich nagrzeania przy stałej artości mocy grzejnej. Pomiary yonyać należy uładzie poazanym na rys. 4.4 Stanoiso yposażone jest 8 różnych próbe, yonanych z: - aluminium o poierzchni: -poleroanej -chropoatej -zaczernionej sadzą - stali o poierzchni: - utlenionej na szaro - utlenionej na brunatno - ocynoanej

11 - mosiądzu - miedzi Rys Uład do pomiaru temperatury sadu Próbi mają zamocoane na stałe termoelementy, ja poazano na rys Rys Sposób umieszczenia ońcóe termoelementó próbach metaloych a- ido ogólny; b- sposób zacisania; c- przyrząd do zacisania Pomiary należy yonyać przy ręcznym trybie pracy (MANUAL), dla taiej samej artości mocy grzejnej nastaianej porętłem MANUAL. W omorze grzejnej umieszcza się po jednej z ilu ybranych próbe i po uruchomieniu pieca mierzy się czas nagrzeania. Wynii pomiaró zestaić edług poniższego zoru. Pomiar próbe o poierzchni... - Moc pobierana przez omorę P e...w - Napięcie zasilające omorę U...V - temperatura początoa próbi t... C - temperatura ońcoa próbi t... C - termoelement:... Naza próbi Czas nagrzeania Średni czas nagrzeania Stal ocynoana Al Mosiądz Cu Stal

12 4.3. Pomiar czasu nagrzeania próbe yonanych z tego samego materiału o różnych stanach poierzchni Badania przeproadza się uładzie ja na rys Do pomiaró yorzystuje się próbi staloe lub aluminioe różniące się stanem poierzchni (stopniem utlenienia, chropoatością). Wynii należy umieścić tablicy edług poniższego zoru. - Moc pobierana przez omorę P e...w - Napięcie zasilające omorę U...V - temperatura początoa próbi t... C - temperatura ońcoa próbi t... C - termoelement:... Stan poierzchni Poleroana Utleniona Chropoata Czas nagrzeania Średni czas nagrzeania 5. Opracoanie ynió pomiaró Po przeproadzeniu badań należy opracoać ynii następujący sposób: - oreślić spraność cieplną i ogólną omory grzejnej funcji mocy eletrycznej spożytoanej na nagrzanie promiennió. - sporządzić yres temperatury próbe funcji czasu nagrzeania - przeproadzić analizę ynió, omóić źródła błędó.

Pomiar stopnia suchości pary wodnej

Pomiar stopnia suchości pary wodnej Katedra Silnió Spalinoych i Pojazdó ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Pomiar stopnia suchości pary odnej - - Podstay teoretyczne. Para mora jest uładem dufazoym stanie rónoagi. Stanoi ją mieszaniny drobnych ropele

Bardziej szczegółowo

Bilans cieplny suszarni teoretycznej Termodynamika Techniczna materiały dla studentów

Bilans cieplny suszarni teoretycznej Termodynamika Techniczna materiały dla studentów Bilans cieplny suszarni teoretycznej Termodynamika Techniczna materiały dla studentó K. Kyzioł, J. Szczerba Bilans cieplny suszarni teoretycznej Na rysunku 1 przedstaiono przykładoy schemat suszarni jednostopnioej

Bardziej szczegółowo

Moc wydzielana na rezystancji

Moc wydzielana na rezystancji Opracoał: mgr inż. Marcin Wieczorek.marie.net.pl Moc ydzielana na rezystancji moc oddaana na odcinku, przez który płynie prąd ipomiędzy końcami którego panuje napięcie, ynosi za pomocą praa Ohma =, = /

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 7 KALORYMETRIA

POLITECHNIKA ŁÓDZKA ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 7 KALORYMETRIA POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćiczenie 7 KALORYMETRIA I. WSTĘP TEORETYCZNY Kalorymetria jest działem fizyki zajmującym się metodami pomiaru ciepła ydzielanego bądź

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym .Wproadzenie. Wyznaczanie profilu prędkości płynu rurociągu o przekroju kołoym Dla ustalonego, jednokierunkoego i uarstionego przepłyu przez rurę o przekroju kołoym rónanie aviera-stokesa upraszcza się

Bardziej szczegółowo

Rys.1 Rozkład mocy wnikającej do dielektryka przy padaniu fali płaskiej Natężenie pola wewnątrz dielektryka maleje wykładniczo. Określa to wzór: (1)

Rys.1 Rozkład mocy wnikającej do dielektryka przy padaniu fali płaskiej Natężenie pola wewnątrz dielektryka maleje wykładniczo. Określa to wzór: (1) Temat nr 22: Badanie kuchenki mikrofalowej 1.Wiadomości podstawowe Metoda elektrotermiczna mikrofalowa polega na wytworzeniu ciepła we wsadzie głównie na skutek przepływu prądu przesunięcia (polaryzacji)

Bardziej szczegółowo

4.15 Badanie dyfrakcji światła laserowego na krysztale koloidalnym(o19)

4.15 Badanie dyfrakcji światła laserowego na krysztale koloidalnym(o19) 256 Fale 4.15 Badanie dyfracji światła laserowego na rysztale oloidalnym(o19) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej sieci dwuwymiarowego ryształu oloidalnego metodą dyfracji światła laserowego. Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

całkowite rozproszone

całkowite rozproszone Kierunek: Elektrotechnika, II stopień, semestr 1 Technika świetlna i elektrotermia Laboratorium Ćwiczenie nr 14 Temat: BADANIE KOLEKTORÓW SŁONECZNYCH 1. Wiadomości podstawowe W wyniku przemian jądrowych

Bardziej szczegółowo

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA INSTYTUT OPTOELEKTRONIKI LABORATORIUM DETEKCJI SYGNAŁÓW OPTYCZNYCH GRUPA:.. Skład podgrupy nr... 1.. 2.. 3.. 4.. 5.. 6.. PROTOKÓŁ DO ĆWICZENIA nr.. Temat ćwiczenia: Zdalne

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW

CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW Wykaz zagadnień teoretycznych, których znajomość jest niezbędna do wykonania ćwiczenia: Prawa promieniowania: Plancka, Stefana-Boltzmana.

Bardziej szczegółowo

Techniczne podstawy promienników

Techniczne podstawy promienników Techniczne podstawy promienników podczerwieni Technical Information,, 17.02.2009, Seite/Page 1 Podstawy techniczne Rozdz. 1 1 Rozdział 1 Zasady promieniowania podczerwonego - Podstawy fizyczne - Widmo,

Bardziej szczegółowo

POMIAR MOCY BIERNEJ W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH

POMIAR MOCY BIERNEJ W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH ĆWICZEIE R 9 POMIAR MOCY BIEREJ W OBWODACH TRÓJFAZOWYCH 9.. Cel ćiczenia Celem ćiczenia jest poznanie metod pomiaru mocy biernej odbiornika niesymetrycznego obodach trójfazoych. 9.. Pomiar mocy biernej

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZYNNIK PRZEJMOWANIA CIEPŁA PRZEZ KONWEKCJĘ

WSPÓŁCZYNNIK PRZEJMOWANIA CIEPŁA PRZEZ KONWEKCJĘ INSYU INFORMAYKI SOSOWANEJ POLIECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr2 WSPÓŁCZYNNIK PRZEJMOWANIA CIEPŁA PRZEZ KONWEKCJĘ 1.WPROWADZENIE. Wymiana ciepła pomiędzy układami termodynamicznymi może być realizowana na

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM METROLOGII

LABORATORIUM METROLOGII LABORATORIUM METROLOGII POMIARY TEMPERATURY NAGRZEWANEGO WSADU Cel ćwiczenia: zapoznanie z metodyką pomiarów temperatury nagrzewanego wsadu stalowego 1 POJĘCIE TEMPERATURY Z definicji, która jest oparta

Bardziej szczegółowo

BADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO

BADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO ZADANIE 9 BADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO Wstęp KaŜde ciało o temperaturze wyŝszej niŝ K promieniuje energię w postaci fal elektromagnetycznych. Widmowa zdolność emisyjną ciała o temperaturze

Bardziej szczegółowo

NAGRZEWANIE PROMIENNIKOWE

NAGRZEWANIE PROMIENNIKOWE NAGRZEWANIE PROMIENNIKOWE Nagrzewanie promiennikowe jest to nagrzewanie elektryczne oparte na zjawisku promieniowania temperaturowego i luminescencyjnego emitowanego przez specjalnie do tego celu zbudowane

Bardziej szczegółowo

wymiana energii ciepła

wymiana energii ciepła wymiana energii ciepła Karolina Kurtz-Orecka dr inż., arch. Wydział Budownictwa i Architektury Katedra Dróg, Mostów i Materiałów Budowlanych 1 rodzaje energii magnetyczna kinetyczna cieplna światło dźwięk

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia: POMIARY W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH PRĄDU STAŁEGO. A Lp. U[V] I[mA] R 0 [ ] P 0 [mw] R 0 [ ] 1. U 0 AB= I Z =

Temat ćwiczenia: POMIARY W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH PRĄDU STAŁEGO. A Lp. U[V] I[mA] R 0 [ ] P 0 [mw] R 0 [ ] 1. U 0 AB= I Z = Laboratorium Teorii Obwodów Temat ćwiczenia: LBOTOM MD POMY W OBWODCH LKTYCZNYCH PĄD STŁGO. Sprawdzenie twierdzenia o źródle zastępczym (tw. Thevenina) Dowolny obwód liniowy, lub część obwodu, jeśli wyróżnimy

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE KRYTYCZNEGO STĘŻENIA MICELIZACJI PRZEZ POMIAR NAPIĘCIA POWIERZCHNIO- WEGO METODĄ MAKSYMALNEGO CIŚNIENIA BANIEK

WYZNACZANIE KRYTYCZNEGO STĘŻENIA MICELIZACJI PRZEZ POMIAR NAPIĘCIA POWIERZCHNIO- WEGO METODĄ MAKSYMALNEGO CIŚNIENIA BANIEK Ćiczenie nr IXb WYZNACZANIE KRYTYCZNEGO STĘŻENIA MICELIZACJI PRZEZ POMIAR NAPIĘCIA POWIERZCHNIO- WEGO METODĄ MAKSYMALNEGO CIŚNIENIA BANIEK I. Cel ćiczenia Celem ćiczenia jest eksperymentalne yznaczenie

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZANIE PRAWA STEFANA BOLTZMANNA

SPRAWDZANIE PRAWA STEFANA BOLTZMANNA Ćwiczenie 31 SPRAWDZANIE PRAWA STEFANA BOLTZMANNA Cel ćwiczenia: poznanie podstawowych pojęć związanych z promienio-waniem termicznym ciał, eksperymentalna weryfikacja teorii promieniowania ciała doskonale

Bardziej szczegółowo

= e. m λ. Temat: BADANIE PROMIENNIKÓW PODCZERWIENI. 1.Wiadomości podstawowe

= e. m λ. Temat: BADANIE PROMIENNIKÓW PODCZERWIENI. 1.Wiadomości podstawowe Kierunek: Elektrotechnika, semestr 3 Zastosowanie promieniowania optycznego Laboratorium Ćwiczenie nr 4 Temat: BADANIE PROMIENNIKÓW PODCZERWIENI 1.Wiadomości podstawowe Promienniki podczerwieni to urządzenia

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 7 SKALOWANIE ZWĘśKI

ĆWICZENIE NR 7 SKALOWANIE ZWĘśKI ĆWICZENIE NR SKALOWANIE ZWĘśKI. Cel ćiczenia: Celem ćiczenia jest ykonanie cechoania kryzy pomiaroej /yznaczenie zaleŝności objętościoego natęŝenia przepłyu poietrza przez zęŝkę od róŝnicy ciśnienia na

Bardziej szczegółowo

WYZNACZENIE STAŁEJ STEFANA - BOLTZMANNA

WYZNACZENIE STAŁEJ STEFANA - BOLTZMANNA ĆWICZENIE 32 WYZNACZENIE STAŁEJ STEFANA - BOLTZMANNA Cel ćwiczenia: Wyznaczenie stałej Stefana-Boltzmanna metodami jednakowej temperatury i jednakowej mocy. Zagadnienia: ciało doskonale czarne, zdolność

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORYJNA Temat ćwiczenia PC-13 BADANIE DZIAŁANIA EKRANÓW CIEPLNYCH

Bardziej szczegółowo

R w =

R w = Laboratorium Eletrotechnii i eletronii LABORATORM 6 Temat ćwiczenia: BADANE ZASLACZY ELEKTRONCZNYCH - pomiary w obwodach prądu stałego Wyznaczanie charaterysty prądowo-napięciowych i charaterysty mocy.

Bardziej szczegółowo

instrukcja do ćwiczenia 3.4 Wyznaczanie metodą tensometrii oporowej modułu Younga i liczby Poissona

instrukcja do ćwiczenia 3.4 Wyznaczanie metodą tensometrii oporowej modułu Younga i liczby Poissona UT-H Radom Instytut Mechaniki Stosoanej i Energetyki Laboratorium Wytrzymałości Materiałó instrukcja do ćiczenia 3.4 Wyznaczanie metodą tensometrii oporoej modułu Younga i liczby Poissona I ) C E L Ć W

Bardziej szczegółowo

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ

WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia T-06 Temat: Wyznaczanie zmiany entropii ciała

Bardziej szczegółowo

I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE

I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych

Wydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych Wydział lektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów lektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów lektrycznych (bud A5, sala 310) Instrukcja dla studentów kierunku Automatyka i Robotyka

Bardziej szczegółowo

PROMIENIOWANIE TEMPERATUROWE -BEZSTYKOWY POMIAR TEMPERATURY

PROMIENIOWANIE TEMPERATUROWE -BEZSTYKOWY POMIAR TEMPERATURY INSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr PROMIENIOWANIE TEMPERATUROWE -BEZSTYKOWY POMIAR TEMPERATURY 1.WPROWADZENIE. Każde ciało fizyczne o temperaturze wyższej od zera bezwzględnego

Bardziej szczegółowo

RADIACYJNA WYMIANA CIEPŁA

RADIACYJNA WYMIANA CIEPŁA RADIACYJNA WYMIANA CIEPŁA WYKŁAD 0 Dariusz Mikielewicz Politechnika Gdańska ska Wydział Mechaniczny Katedra Techniki Cieplnej Wstęp W nagrzanym ciele zachodzi szereg złożonych procesów molekularnych i

Bardziej szczegółowo

( ) + ( ) T ( ) + E IE E E. Obliczanie gradientu błędu metodą układu dołączonego

( ) + ( ) T ( ) + E IE E E. Obliczanie gradientu błędu metodą układu dołączonego Obliczanie gradientu błędu metodą uładu dołączonego /9 Obliczanie gradientu błędu metodą uładu dołączonego Chodzi o wyznaczenie pochodnych cząstowych funcji błędu E względem parametrów elementów uładu

Bardziej szczegółowo

OCENA POŁĄCZENIA WŁÓKIEN WĘGLOWYCH Z OSNOWĄ AlSi13Cu2 W KOMPOZYTACH ODLEWANYCH CIŚNIENIOWO

OCENA POŁĄCZENIA WŁÓKIEN WĘGLOWYCH Z OSNOWĄ AlSi13Cu2 W KOMPOZYTACH ODLEWANYCH CIŚNIENIOWO 28/15 Archives of Foundry Year 2005 Volume 5 15 Archium Odlenicta Ro 2005 Roczni 5 Nr 15 PAN Katoice PL ISSN 1642-5308 OCNA POŁĄCZNIA WŁÓKIN WĘGLOWYCH Z OSNOWĄ AlSi13Cu2 W KOMPOZYTACH ODLWANYCH CIŚNINIOWO

Bardziej szczegółowo

DRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH DRGAŃ WŁASNYCH

DRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH DRGAŃ WŁASNYCH Część 5. DRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH... 5. 5. DRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH DRGAŃ WŁASNYCH 5.. Wprowadzenie Rozwiązywanie zadań z zaresu dynamii budowli sprowadza

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie ciepła topnienia lodu lub ciepła właściwego wybranego ciała

Wyznaczanie ciepła topnienia lodu lub ciepła właściwego wybranego ciała dla specjalnośći Biofizya moleularna Wyznaczanie ciepła topnienia lodu lub ciepła właściwego wybranego ciała I. WSTĘP C 1 C 4 Ciepło jest wielością charateryzującą przepływ energii (analogiczną do pracy

Bardziej szczegółowo

Pomiary napięć przemiennych

Pomiary napięć przemiennych LABORAORIUM Z MEROLOGII Ćwiczenie 7 Pomiary napięć przemiennych . Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie sposobów pomiarów wielości charaterystycznych i współczynniów, stosowanych do opisu oresowych

Bardziej szczegółowo

Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY

Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY Pojęcie temperatury jako miary stanu cieplnego kojarzy się z odczuciami fizjologicznymi Jeden ze parametrów stanu termodynamicznego układu charakteryzujący

Bardziej szczegółowo

Laboratorium odnawialnych źródeł energii

Laboratorium odnawialnych źródeł energii Laboratorium odnawialnych źródeł energii Ćwiczenie nr 4 Temat: Wyznaczanie sprawności kolektora słonecznego. Politechnika Gdańska Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Fizyka i technika konwersji

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 15 WYMIENNIK CIEPŁA CHARAKTERYSTYKI DYNAMICZNE

AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 15 WYMIENNIK CIEPŁA CHARAKTERYSTYKI DYNAMICZNE AUTOMATYKA I POMIARY LABORATORIUM - ĆWICZENIE NR 15 WYMIENNIK CIEPŁA CHARAKTERYSTYKI DYNAMICZNE Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyk dynamicznych wymiennika ciepła przy zmianach obciążenia aparatu.

Bardziej szczegółowo

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W BYDGOSZCZY WYDZIŁ INŻYNIERII MECHNICZNEJ INSTYTUT EKSPLOTCJI MSZYN I TRNSPORTU ZKŁD STEROWNI ELEKTROTECHNIK I ELEKTRONIK ĆWICZENIE: E2 POMIRY PRĄDÓW I NPIĘĆ W

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 6. Pomiary wielkości elektrycznych za pomocą oscyloskopu

Ćwiczenie 6. Pomiary wielkości elektrycznych za pomocą oscyloskopu Ćiczenie 6 Pomiary ielkości elektrycznych za pomocą oscyloskopu 6.1. Cel ćiczenia Zapoznanie z budoą, zasadą działa oscyloskopu oraz oscyloskopoymi metodami pomiaroymi. Wykonanie pomiaró ielkości elektrycznych

Bardziej szczegółowo

gazów lub cieczy, wywołanym bądź różnicą gęstości (różnicą temperatur), bądź przez wymuszenie czynnikami zewnętrznymi.

gazów lub cieczy, wywołanym bądź różnicą gęstości (różnicą temperatur), bądź przez wymuszenie czynnikami zewnętrznymi. WYMIANA (TRANSPORT) CIEPŁA Trzy podstawowe mechanizmy transportu ciepła (wymiany ciepła):. PRZEWODZENIE - przekazywanie energii od jednej cząstki do drugiej, za pośrednictwem ruchu drgającego tych cząstek.

Bardziej szczegółowo

Klimat na planetach. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 2

Klimat na planetach. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 2 Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe Rok 019 1. Wstęp teoretyczny Podstawowym źródłem ciepła na powierzchni planet Układu Słonecznego, w tym Ziemi, jest dochodzące

Bardziej szczegółowo

OCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA

OCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA OCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA Przemysław Tabaka e-mail: przemyslaw.tabaka@.tabaka@wp.plpl POLITECHNIKA ŁÓDZKA Instytut Elektroenergetyki WPROWADZENIE Całkowity

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie gęstości cieczy i ciał stałych za pomocą wagi hydrostatycznej FIZYKA. Ćwiczenie Nr 3 KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ

Wyznaczanie gęstości cieczy i ciał stałych za pomocą wagi hydrostatycznej FIZYKA. Ćwiczenie Nr 3 KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja o zajęć laboratoryjnych z przemiotu: FIZYKA Ko przemiotu: KS07; KN07; LS07; LN07 Ćiczenie Nr Wyznaczanie gęstości cieczy i ciał stałych

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej

Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Wyznaczanie współczynnika przenikania ciepła dla przegrody płaskiej - - Wstęp teoretyczny Jednym ze sposobów wymiany ciepła jest przewodzenie.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORYJNA Temat ćwiczenia: WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZENIKANIA CIEPŁA PODCZAS SKRAPLANIA PARY

Bardziej szczegółowo

WYMIANA (TRANSPORT) CIEPŁA

WYMIANA (TRANSPORT) CIEPŁA WYMIANA CIEPŁA WYMIANA (TRANSPORT) CIEPŁA PRZEWODZENIE (KONDUKCJA) - przekazywanie energii od jednej cząstki do drugiej, za pośrednictwem ruchu drgającego tych cząstek. Proces ten trwa dopóty, dopóki temperatura

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 375. Badanie zależności mocy promieniowania cieplnego od temperatury. U [V] I [ma] R [ ] R/R 0 T [K] P [W] ln(t) ln(p)

Ćwiczenie 375. Badanie zależności mocy promieniowania cieplnego od temperatury. U [V] I [ma] R [ ] R/R 0 T [K] P [W] ln(t) ln(p) 1 Nazwisko... Data... Wydział... Imię... Dzień tyg.... Godzina... Ćwiczenie 375 Badanie zależności mocy promieniowania cieplnego od temperatury = U [V] I [ma] [] / T [K] P [W] ln(t) ln(p) 1.. 3. 4. 5.

Bardziej szczegółowo

Wykład VII Detektory I

Wykład VII Detektory I Wykład VII Detektory I Rodzaje detektorów Parametry detektorów Sygnał na wyjściu detektora zależy od długości fali (l), powierzchni światłoczułej (A) i częstości modulacji (f), polaryzacji (niech opisuje

Bardziej szczegółowo

Zaliczenie wykładu Technika Analogowa Przykładowe pytania (czas zaliczenia minut, liczba pytań 6 8)

Zaliczenie wykładu Technika Analogowa Przykładowe pytania (czas zaliczenia minut, liczba pytań 6 8) Zaliczenie wyładu Technia Analogowa Przyładowe pytania (czas zaliczenia 3 4 minut, liczba pytań 6 8) Postulaty i podstawowe wzory teorii obowdów 1 Sformułuj pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa Wyjaśnij

Bardziej szczegółowo

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA UNIERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY BYDGOSZCZY YDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆICZENIE: E3 BADANIE ŁAŚCIOŚCI

Bardziej szczegółowo

Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.

Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale

Bardziej szczegółowo

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Konwekcja wymuszona - 1 -

Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI. Konwekcja wymuszona - 1 - Katedra Silniów Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Konwecja wymuszona - - Wstęp Konwecją nazywamy wymianę ciepła pomiędzy powierzchnią ciała stałego przylegającym do niej płynem, w tórym występuje

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA INSTRKCJA DO ĆWICZENIA Temat: omiary mocy czynnej obodach jednofazoego prądu przemiennego Wiadomości ogólne Moc chiloa, moc czynna, bierna i pozorna Mocą chiloą nazyamy iloczyn artości chiloych napięcia

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ. Ćwiczenie nr 7

LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ. Ćwiczenie nr 7 KAEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORAORYJNYCH LABORAORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ Skaloanie zężki Osoba odpoiedzialna: Piotr Rybarczyk Gdańsk,

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA OPOLSKA

POLITECHNIKA OPOLSKA POLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Laboratorium Inżynierii Jakości Ćiczenie nr 11 Temat: Karta kontrolna ruchomej średniej MA Zakres ćiczenia:

Bardziej szczegółowo

Wykład 21: Studnie i bariery cz.1.

Wykład 21: Studnie i bariery cz.1. Wyład : Studnie i bariery cz.. Dr inż. Zbigniew Szlarsi Katedra Eletronii, paw. C-, po.3 szla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szlarsi/ 3.6.8 Wydział Informatyi, Eletronii i Równanie Schrödingera

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki kwantowej

Podstawy fizyki kwantowej Podstawy fizyki kwantowej Fizyka kwantowa - co to jest? Światło to fala czy cząstka? promieniowanie termiczne efekt fotoelektryczny efekt Comptona fale materii de Broglie a równanie Schrodingera podstawa

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4 Badanie wpływu asymetrii obciążenia na pracę sieci

Ćwiczenie 4 Badanie wpływu asymetrii obciążenia na pracę sieci Ćwiczenie 4 - Badanie wpływu asymetrii obciążenia na pracę sieci Strona 1/13 Ćwiczenie 4 Badanie wpływu asymetrii obciążenia na pracę sieci Spis treści 1.Cel ćwiczenia...2 2.Wstęp...2 2.1.Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY

SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY SILNIK INDUKCYJNY KLATKOWY. Budowa i zasada działania silników indukcyjnych Zasadniczymi częściami składowymi silnika indukcyjnego są nieruchomy stojan i obracający się wirnik. Wewnętrzną stronę stojana

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 4 WYMIENNIK CIEPŁA

ĆWICZENIE NR 4 WYMIENNIK CIEPŁA ĆWICZENIE NR 4 WYMIENNIK CIEPŁA 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest doświadczalne zbadanie wymiany ciepła w przeponowym płaszczowo rurowym wymiennika ciepła i porównanie wyników z obliczeniami teoretycznymi.

Bardziej szczegółowo

A. Cel ćwiczenia. B. Część teoretyczna

A. Cel ćwiczenia. B. Część teoretyczna A. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z wsaźniami esploatacyjnymi eletronicznych systemów bezpieczeństwa oraz wyorzystaniem ich do alizacji procesu esplatacji z uwzględnieniem przeglądów

Bardziej szczegółowo

A4: Filtry aktywne rzędu II i IV

A4: Filtry aktywne rzędu II i IV A4: Filtry atywne rzędu II i IV Jace Grela, Radosław Strzała 3 maja 29 1 Wstęp 1.1 Wzory Poniżej zamieszczamy podstawowe wzory i definicje, tórych używaliśmy w obliczeniach: 1. Związe między stałą czasową

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ

Ćwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ Ćwiczenie 4 WYZNCZNE NDUKCYJNOŚC WŁSNEJ WZJEMNEJ Celem ćwiczenia jest poznanie pośrednich metod wyznaczania indukcyjności własnej i wzajemnej na podstawie pomiarów parametrów elektrycznych obwodu. 4..

Bardziej szczegółowo

ZJAWISKA KWANTOWO-OPTYCZNE

ZJAWISKA KWANTOWO-OPTYCZNE ZJAWISKA KWANTOWO-OPTYCZNE Źródła światła Prawo promieniowania Kirchhoffa Ciało doskonale czarne Promieniowanie ciała doskonale czarnego Prawo promieniowania Plancka Prawo Stefana-Boltzmanna Prawo przesunięć

Bardziej szczegółowo

Sprawdzanie prawa Ohma i wyznaczanie wykładnika w prawie Stefana-Boltzmanna

Sprawdzanie prawa Ohma i wyznaczanie wykładnika w prawie Stefana-Boltzmanna Sprawdzanie prawa Ohma i wyznaczanie wykładnika w prawie Stefana-Boltzmanna Wprowadzenie. Prawo Stefana Boltzmanna Φ λ nm Rys.1. Prawo Plancka. Pole pod każdą krzywą to całkowity strumień: Φ c = σs T 4

Bardziej szczegółowo

Katedra Energetyki. Laboratorium Elektrotechniki OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA. Temat ćwiczenia: I ZABEZPIECZENIA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH

Katedra Energetyki. Laboratorium Elektrotechniki OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA. Temat ćwiczenia: I ZABEZPIECZENIA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH Katedra Energetyi Laboratorium Eletrotechnii Temat ćwiczenia: OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA I ZABEZPIECZENIA URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH I. Sprawdzanie suteczności zerowania L1 L2 L3 PE N R 0 MZC-300 M 3~ I Z

Bardziej szczegółowo

ef 3 (dziedzina, dziedzina naturalna) Niech f : A R, gdzie A jest podzbiorem płaszczyzny lub przestrzeni Zbiór A nazywamy dziedziną funcji f i oznacza

ef 3 (dziedzina, dziedzina naturalna) Niech f : A R, gdzie A jest podzbiorem płaszczyzny lub przestrzeni Zbiór A nazywamy dziedziną funcji f i oznacza FUNKCJE WÓCH I TRZECH ZMIENNYCH (było w semestrze II) ef 1 (funcja dwóch zmiennych) Funcją f dwóch zmiennych oreśloną na zbiorze A R o wartościach w R nazywamy przyporządowanie ażdemu puntowi ze zbioru

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. BADANIE OBWODÓW LINIOWYCH PRĄDU STAŁEGO

Ćwiczenie 1. BADANIE OBWODÓW LINIOWYCH PRĄDU STAŁEGO Laboratorium elektrotechniki Ćiczenie. BDN OBWODÓW LNOWYCH ĄD STŁGO odstaoymi elementami chodzącymi skład badanych układó są rezystancje (elementy pasyne) oraz rzeczyiste ódła napięcioe i prądoe, złożone

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁAD: Wyznaczyć siłę krytyczną dla pręta obciążonego dwiema siłami, jak na rysunku. w k

PRZYKŁAD: Wyznaczyć siłę krytyczną dla pręta obciążonego dwiema siłami, jak na rysunku. w k ZYKŁAD: Wyznaczyć siłę rytyczną dla pręta ociążonego diema siłami, ja na rysunu. (c) A K c B, a m,. ónania rónoagi A c c / () Y () X H ( c ) (3). ónanie ugięć przedziale BK ( ) (4) ( ) () (6) (7) E I -

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA WSPÓŁCZYNNIKA WNIKANIA CIEPŁA NA ZEWNĘTRZNEJ POWIERZCHNI TERMOMETRU DO WYZNACZANIA NIEUSTALONEJ TEMPERATURY PŁYNU

IDENTYFIKACJA WSPÓŁCZYNNIKA WNIKANIA CIEPŁA NA ZEWNĘTRZNEJ POWIERZCHNI TERMOMETRU DO WYZNACZANIA NIEUSTALONEJ TEMPERATURY PŁYNU ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ 91, Mechanika 87 RUTMech, t. XXXII, z. 87 (3/15), lipiec-rzesień 015, s. 51-60 Jan TALER 1 Magdalena JAREMKIEWICZ IDENTYFIKACJA WSPÓŁCZYNNIKA WNIKANIA CIEPŁA NA

Bardziej szczegółowo

Wykonanie ćwiczenia 3. NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE POMIAR NAPIĘCIA POWIERZCHNIOWEGO CIECZY METODĄ STALAGMOMETRYCZNĄ

Wykonanie ćwiczenia 3. NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE POMIAR NAPIĘCIA POWIERZCHNIOWEGO CIECZY METODĄ STALAGMOMETRYCZNĄ Wykonanie ćiczenia 3. NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE POMIAR NAPIĘCIA POWIERZCHNIOWEGO CIECZY METODĄ STALAGMOMETRYCZNĄ Zadania: 1. Zmierzyć napięcie poierzchnioe odnych roztoró kasó organicznych lub alkoholi (do

Bardziej szczegółowo

Eureka! Jakie są warunki pływania ciał? Eureka! Jakie są warunki pływania ciał?

Eureka! Jakie są warunki pływania ciał? Eureka! Jakie są warunki pływania ciał? Eureka! Jakie są arunki płyania ciał? Eureka! Jakie są arunki płyania ciał? Wstęp Penie nieraz zanurzaliście odzie jajko lub piłkę i czuliście opór. Czy iecie dlaczego? Odpoiedź na to pytanie znalazł 2250

Bardziej szczegółowo

Wybrane rozkłady zmiennych losowych i ich charakterystyki

Wybrane rozkłady zmiennych losowych i ich charakterystyki Rozdział 1 Wybrane rozłady zmiennych losowych i ich charaterystyi 1.1 Wybrane rozłady zmiennych losowych typu soowego 1.1.1 Rozład równomierny Rozpatrzmy esperyment, tóry może sończyć się jednym z n możliwych

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacz elektryczny do regulacji natężenia przepływu z zaworami proporcjonalnymi

Wzmacniacz elektryczny do regulacji natężenia przepływu z zaworami proporcjonalnymi Wzmacniacz elektryczny do regulacji natężenia przepłyu z zaorami proporcjonalnymi R-PL 29955/07.14 Zastępuje: 09.11 1/8 Typ VT 5035 Seria 1X H5581 Spis treści Treść Strona Cechy 1 Dane do zamóienia 2 Opis

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TEORII STEROWANIA. Ćwiczenie 6 RD Badanie układu dwupołożeniowej regulacji temperatury

LABORATORIUM TEORII STEROWANIA. Ćwiczenie 6 RD Badanie układu dwupołożeniowej regulacji temperatury Wydział Elektryczny Zespół Automatyki (ZTMAiPC). Cel ćiczenia LABORATORIUM TEORII STEROWANIA Ćiczenie 6 RD Badanie układu dupołożenioej regulacji temperatury Celem ćiczenia jest poznanie łaściości regulacji

Bardziej szczegółowo

9. Sprzężenie zwrotne własności

9. Sprzężenie zwrotne własności 9. Sprzężenie zwrotne własności 9.. Wprowadzenie Sprzężenie zwrotne w uładzie eletronicznym realizuje się przez sumowanie części sygnału wyjściowego z sygnałem wejściowym i użycie zmodyiowanego w ten sposób

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 13

Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 13 Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 13 Temat: Charakterystyki i parametry dyskretnych półprzewodnikowych przyrządów optoelektronicznych Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie budowy, zasady

Bardziej szczegółowo

ZADANIE 28. Wyznaczanie przewodnictwa cieplnego miedzi

ZADANIE 28. Wyznaczanie przewodnictwa cieplnego miedzi ZADANIE 28 Wyznaczanie przewodnictwa cieplnego miedzi Wstęp Pomiędzy ciałami ogrzanymi do różnych temperatur zachodzi wymiana ciepła. Ciało o wyższej temperaturze traci ciepło, a ciało o niższej temperaturze

Bardziej szczegółowo

Równanie Fresnela. napisał Michał Wierzbicki

Równanie Fresnela. napisał Michał Wierzbicki napisał Michał Wierzbici Równanie Fresnela W anizotropowych ryształach optycznych zależność między wetorami inducji i natężenia pola eletrycznego (równanie materiałowe) jest następująca = ϵ 0 ˆϵ E (1)

Bardziej szczegółowo

AKCESORIA: z blokiem sterowania

AKCESORIA: z blokiem sterowania 8 NPE Kanałowa nagrzewnica elektryczna ZASTOSOWANIE Elektryczne nagrzewnice kanałowe przeznaczone do podgrzewania nawiewanego powietrza w systemach wentylacyjnych o przekroju prostokątnym. Służą do podgrzewania

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego Ćwiczenie 5 Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie transformatora jednofazowego Opracował: Grzegorz Wiśniewski Zagadnienia do przygotowania Rodzaje transformatorów.

Bardziej szczegółowo

WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII.

WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII. ĆWICZENIE 3. WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII. 1. Oscylator harmoniczny. Wprowadzenie Oscylatorem harmonicznym nazywamy punt materialny, na tóry,działa siła sierowana do pewnego centrum,

Bardziej szczegółowo

Zad 1. Obliczyć ilość ciepła potrzebnego do nagrzania stalowego pręta o promieniu r = 3cm długości l = 6m. C do temperatury t k

Zad 1. Obliczyć ilość ciepła potrzebnego do nagrzania stalowego pręta o promieniu r = 3cm długości l = 6m. C do temperatury t k Zad 1. Obliczyć ilość ciepła potrzebnego do nagrzania stalowego pręta o promieniu r = 3cm i długości l = 6m od temperatury t 0 = 20 C do temperatury t k = 1250 C. Porównać uzyskaną wartość energii z energią

Bardziej szczegółowo

PRZEGLĄD SPOSOBÓW OKREŚLANIA WŁAŚCIWOŚCI ŚWIATŁOTECHNICZNYCH MATERIAŁÓW ODBŁYŚNIKOWYCH

PRZEGLĄD SPOSOBÓW OKREŚLANIA WŁAŚCIWOŚCI ŚWIATŁOTECHNICZNYCH MATERIAŁÓW ODBŁYŚNIKOWYCH PRZEGLĄD SPOSOBÓW OKREŚLANIA WŁAŚCIWOŚCI ŚWIATŁOTECHNICZNYCH MATERIAŁÓW ODBŁYŚNIKOWYCH Przemysław Tabaka Instytut Elektroenergetyki Politechniki Łódzkiej Streszczenie: W artykule przedstawiono wielkości

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 41 POMIARY PRZY UŻYCIU GONIOMETRU KOŁOWEGO. Wprowadzenie teoretyczne

ĆWICZENIE 41 POMIARY PRZY UŻYCIU GONIOMETRU KOŁOWEGO. Wprowadzenie teoretyczne ĆWICZENIE 4 POMIARY PRZY UŻYCIU GONIOMETRU KOŁOWEGO Wprowadzenie teoretyczne Rys. Promień przechodzący przez pryzmat ulega dwukrotnemu załamaniu na jego powierzchniach bocznych i odchyleniu o kąt δ. Jeżeli

Bardziej szczegółowo

Ocena struktury geometrycznej powierzchni

Ocena struktury geometrycznej powierzchni Wrocła, dnia Metrologia Wielkości Geometrycznych Ćiczenie 4 Rok i kierunek 1. 2.. Grupa (dzień i godzina rozpoczęcia zajęć) Imię i nazisko Imię i nazisko Imię i nazisko Ocena struktury geometrycznej poierzchni

Bardziej szczegółowo

Zasady oceniania karta pracy

Zasady oceniania karta pracy Zadanie 1.1. 5) stosuje zasadę zachowania energii oraz zasadę zachowania pędu do opisu zderzeń sprężystych i niesprężystych. Zderzenie, podczas którego wózki łączą się ze sobą, jest zderzeniem niesprężystym.

Bardziej szczegółowo

Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ Moduł 5: Efektywność energetyczna w urządzeniach elektrotermicznych

Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ Moduł 5: Efektywność energetyczna w urządzeniach elektrotermicznych Studia odyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Efektywność energetyczna w urządzeniach elektrotermicznych dr hab.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Konwersji Energii. Kolektor słoneczny

Laboratorium z Konwersji Energii. Kolektor słoneczny Laboratorium z Konwersji Energii Kolektor słoneczny 1.0 WSTĘP Kolektor słoneczny to urządzenie służące do bezpośredniej konwersji energii promieniowania słonecznego na ciepło użytkowe. Podział urządzeń

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 6, 7 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 13

Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 13 Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 13 Temat: Charakterystyki i parametry dyskretnych półprzewodnikowych przyrządów optoelektronicznych Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie budowy, zasady

Bardziej szczegółowo

Metodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)

Metodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4) OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu

Bardziej szczegółowo

SPRĘŻ WENTYLATORA stosunek ciśnienia statycznego bezwzględnego w płaszczyźnie

SPRĘŻ WENTYLATORA stosunek ciśnienia statycznego bezwzględnego w płaszczyźnie DEFINICJE OGÓLNE I WIELKOŚCI CHARAKTERYSTYCZNE WENTYLATORA WENTYLATOR maszyna wirnikowa, która otrzymuje energię mechaniczną za pomocą jednego wirnika lub kilku wirników zaopatrzonych w łopatki, użytkuje

Bardziej szczegółowo

WIROWYCH. Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI. Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO. Warszawa 2000

WIROWYCH. Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI. Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO. Warszawa 2000 SZKOŁA GŁÓWNA SŁUŻBY POŻARNICZEJ KATEDRA TECHNIKI POŻARNICZEJ ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW WIROWYCH Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO Warszawa 000 Wersja 1.0 www.labenergetyki.prv.pl

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO. Ćwiczenie laboratoryjne Nr.2. Elektroluminescencja

UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO. Ćwiczenie laboratoryjne Nr.2. Elektroluminescencja UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO Ćwiczenie laboratoryjne Nr.2 Elektroluminescencja SZCZECIN 2002 WSTĘP Mianem elektroluminescencji określamy zjawisko emisji spontanicznej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie N 14 KAWITACJA

Ćwiczenie N 14 KAWITACJA LABORATORIUM MECHANIKI PŁYNÓW Ćiczenie N 1 KAWITACJA 1. Cel ćiczenia ośiadczalne yznaczenie ciśnienia i strumienia objętości kaitacji oraz charakterystyki przepłyu zęŝki, której postaje kaitacja.. Podstay

Bardziej szczegółowo

Początek XX wieku. Dualizm korpuskularno - falowy

Początek XX wieku. Dualizm korpuskularno - falowy Początek XX wieku Światło: fala czy cząstka? Kwantowanie energii promieniowania termicznego postulat Plancka efekt fotoelektryczny efekt Comptona Fale materii de Broglie a Dualizm korpuskularno - falowy

Bardziej szczegółowo

Temat: Analiza pracy transformatora: stan jałowy, obciążenia i zwarcia.

Temat: Analiza pracy transformatora: stan jałowy, obciążenia i zwarcia. Temat: Analiza pracy transformatora: stan jałowy, obciążenia i zwarcia. Transformator może się znajdować w jednym z trzech charakterystycznych stanów pracy: a) stanie jałowym b) stanie obciążenia c) stanie

Bardziej szczegółowo