PRZEGLĄD SPOSOBÓW OKREŚLANIA WŁAŚCIWOŚCI ŚWIATŁOTECHNICZNYCH MATERIAŁÓW ODBŁYŚNIKOWYCH
|
|
- Dagmara Sawicka
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRZEGLĄD SPOSOBÓW OKREŚLANIA WŁAŚCIWOŚCI ŚWIATŁOTECHNICZNYCH MATERIAŁÓW ODBŁYŚNIKOWYCH Przemysław Tabaka Instytut Elektroenergetyki Politechniki Łódzkiej Streszczenie: W artykule przedstawiono wielkości opisujące właściwości światłotechniczne materiałów odbłyśnikowych, wykorzystywanych do projektowania układów świetlnooptycznych w różnych oprawach oświetleniowych.. WSTĘP Projektując układ optyczny oprawy oświetleniowej kluczowe znaczenie mają właściwości światłotechniczne danego materiału. W zależności od celu jaki się chce osiągnąć należy zastosować odpowiedni materiał. O właściwościach odbłyśnika decyduje nie tylko kształt ale właściwości materiału z jakiego został wykonany. Elementy optyczne w oprawach oświetleniowych wykonywane są z różnego rodzaju materiałów: z metali, szkła, tworzyw sztucznych. We wszystkich przypadkach odbicie promienia świetlnego zależeć będzie rodzaju powierzchni. Każda z powierzchni zbudowana jest z atomów których odpowiednie ułożenie określa jej właściwości, charakteryzujące zachowanie się światła na nią padającego. Istotny jest także stan powierzchni rozpatrywany zarówno w ramach mikro- i makrostruktury. Jeżeli zagwarantuje się dużą gładkość mikrostruktury powierzchni odbijającej, to można spodziewać się kierunkowego odbicia światła. Natomiast matowa powierzchnia np. z wytrawionego aluminium odbijać będzie strumień świetlny zgodnie z prawem Lamberta. Z kolei wyposażenie regularnej powierzchni zwierciadlanej w strukturę groszków powoduje lokalne odbicia od tych groszków. Będą miały one charakter rozproszony mimo, że mikrostruktura pojedynczego uwypuklenia czy zagłębienia jest zwierciadlana. Tak więc na ostateczną postać odbicia światła ma wpływ wiele czynników opisujących daną powierzchnię, stąd też zachodzi potrzeba liczbowego przedstawienia właściwości danego materiału za pomocą współczynników, czy wskaźników [7].
2 2. WIELKOŚCI OPISUJĄCE WŁAŚCIWOŚCI ŚWIATŁOTECHNICZNE MATERIAŁÓW 2.. Wskaźnik rozpraszania Jednym z prostszych sposobów określania właściwości światłotechnicznych jest wskaźnik rozpraszania przez odbicie (σ) [4]. Jest to iloraz średniej arytmetycznej wartości luminancji, zmierzonych pod kątami 20 0 i 70 0 (0,35 i,22 rad) do wartości luminancji zmierzonej pod kątem 5 0 (0,087 rad) do normalnej, przy prostopadłym oświetlaniu rozważanej powierzchni L20 + L70 σ = 2L5 () w którym: L 5, L 20, L 70 luminancje powierzchni pod kątami: 5 0, 20 0, 70 0 Wskaźnik rozpraszania można także wyznaczyć jako iloraz światłości, podstawiając w miejsce luminancji (w zależności ) odpowiednie wartości światłości podzielone przez kosinusy odpowiednich kątów, zgodnie z definicyjnym określeniem luminancji [9] I 20 I cos 20 cos 70, 064I , 924I 70 σ = = I 5 2, 0076I cos 5 (2) przy czym: I 5, I 20, I 70 światłości wiązki odbitej pod kątami: 5 0, 20 0, 70 0 Wskaźnik rozpraszania podaje informację o rozkładzie przestrzennym strumienia rozproszonego. Dla wszystkich rozpraszaczy równomiernych jest on równy. Małe wartości wskaźnika rozpraszania charakteryzują powierzchnie odbijające kierunkowo. W praktyce stosuje się go dla materiałów silnie rozpraszających Kąt połówkowy L 0 5 o L 5 20 o Materiały słabo rozpraszające charakteryzuje się natomiast za pomocą kąta połówkowego (ε). Kąt połówkowy (nazywany też kątem do połowy luminancji) to kąt jaki tworzy z normalną kierunek, w którym luminancja światła rozproszonego jest równa połowie luminancji w kierunku normalnym, przy prostopadłym padaniu światła na powierzchnię [9]. Czyli można zapisać: L o L 2 ε = L o (3) L 70 Rys.. Ilustracja wielkości użytych w zależnościach: i 3
3 Graficzną prezentację symboli zawartych w wzorach i 3 przedstawia rys Współczynnik chropowatości powierzchni Stopień rozpraszania światła po odbiciu określić można także za pomocą współczynnika chropowatości powierzchni m [8]. Przyjmuje on wartości z przedziału 0. Im większa będzie chropowatość, tym większe będzie rozpraszanie światła we wszystkich kierunkach i współczynnik będzie bliższy jedności. Wartość 0 charakteryzuje gładką powierzchnię. Definiuje się go jako pierwiastek z (n) sumy kwadratów ilorazów wysokości (κ) i odstępu (τ) nierówności. m = (4) n n i= κ i τ i 2 Rys. 2. Fragment chropowatej powierzchni Ilustrację wielkości występujących w podanym wzorze (4) przedstawiono graficznie na rysunku (rys. 2). Z uwagi na duże trudności z wyznaczeniem tego współczynnika (potrzeba zastosowania drogich i skomplikowanych urządzeń), nie znajduje on raczej praktycznego zastosowania Wskaźnikowa rozpraszania Innym, dokładniejszym sposobem określania właściwości światłotechnicznych materiałów jest wskaźnikowa rozpraszania (indicatrix) [3]. Wskaźnikowa rozpraszania jest przestrzennym przedstawieniem w formie powierzchni rozkładu kątowego względnych wartości światłości albo luminancji elementu powierzchni materiału rozpraszającego przez odbicie. Umownie przyjmuje się, że wyznacza się ją dla normalnego kierunku padania światła. Sporządza się ją w układzie biegunowym lub w prostokątnym w przypadku wąskiej wiązki światlnej. Zaletą układu prostokątnego jest możliwość wyodrębnienia odbicia kierunkowego i rozproszonego. Na takim wykresie zazwyczaj podaje się wartości luminancji L β w procentach luminancji maksymalnej L max. Jeśli rozkład kątowy światłości lub luminancji 00% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 0% 0 0 o 20 o 30 o 40 o 50 o 60 o 80 o Rys. 3. Krzywa wskaźnikowa luminancji we współrzędnych prostokątnych Rys. 4. Krzywe wskaźnikowe światłości oraz luminancji we współrzędnych biegunowych
4 ma symetrię obrotową wówczas wystarcza podanie przekroju południkowego powierzchni. Znając krzywą wskaźnikową światłości za pomocą prostej konstrukcji geometrycznej można wyznaczyć krzywą wskaźnikową luminancji. Wystawiając prostą prostopadłą w końcu wektora I β do przecięcia z normalną otrzymuje się odcinek proporcjonalny do L β. Posługując się krzywą wskaźnikową luminancji, na wykresie w układzie prostokątnym, w prosty sposób można określić zdolność rozpraszania danego materiału - jako iloraz pola powierzchni zawartej pod krzywą wskaźnikową do całego pola wykresu. Na rysunku 3 podana jest przykładowa krzywa luminancji w układzie prostokątnym natomiast rysunek 4 przedstawia krzywą światłości w układzie biegunowym (linia ciągła) wraz z krzywą luminancji (linia przerywana) Graniczny kąt rozpraszania wiązki świetlnej Z krzywą wskaźnikową związany jest graniczny kąt ε g rozpraszania wiązki świetlnej będący połową kąta 0, wierzchołkowego stożka, 0,0 w którym zawarta jest,0 bryła fotometryczna 0,5 światła odbitego. Dla 0, 0,05 powierzchni zwierciadlanych kąt ten 0,0 będzie niewielki rzędu kilku, kilkunastu stopni, natomiast w przypadku 0,00 0,005 powierzchni matowych wartość kąta będzie 0,000 dochodziła nawet do kilkudziesięciu stopni. Kąt graniczny jest mierzony od osi symetrii (rys. 5). W zależności od dokładności przeprowadzania obliczeń przyjmuje się taką wartość ε g powyżej której wartości wskaźnikowej rozpraszania są mniejsze od 0, % (0,00) lub 0,0 % (0,000) Współczynnik odbicia Bardzo często, zwłaszcza przez producentów materiałów odbłyśnikowych, do oceny właściwości światłotechnicznych materiałów stosowane są współczynniki odbicia. Całkowity współczynnik odbicia ilościowo określa zdolność danej powierzchni do odbijania światła. Wyznacza się go ilorazem strumienia świetlnego odbitego ρ od powierzchni do strumienia padającego na tę powierzchnię w określonych warunkach (np. dla danego kąta padania światła) [4] (5) ρ ρ = Przyjmuje on wartości z przedziału 0 ; niekiedy wyraża się go w procentach. W przyrodzie nie ma jednak materiału którego współczynnik ρ byłby równy zeru lub jedności. Nie istnieją bowiem ciała doskonale czarne całkowicie pochłaniające padające na nie światło oraz ciała o doskonałej bieli całkowicie obijające padające promieniowanie.
5 A zatem w rzeczywistych warunkach współczynnik odbicia zawsze będzie większy od zera i zawsze mniejszy od jedności. Współczynnik odbicia jest powszechnie stosowany jako kryterium oszacowania wartości odbłyśników oprawy oświetleniowej. Dla wielu zagadnień techniki świetlnej podanie samego współczynnika ρ jest jednak niewystarczające, ponieważ nie zawiera on informacji na temat charakteru odbicia światła od powierzchni. Może się bowiem zdarzyć, że dwa rozpatrywane materiały o różnych fakturach (np. chropowatej i gładkiej) będą miały tę samą wartość całkowitego współczynnika odbicia (rys. 6). a) b) Rys. 6. Krzywe światłości próbek o jednakowym całkowitym współczynniku odbicia, wykonane z różnych materiałów: a) biała farba, b) polerowana stal Dlatego też wraz z całkowitym współczynnikiem odbicia podaje się jego składowe: składową kierunkową ρ k oraz składową rozproszoną ρ r. Wyraża się je podobnie jak całkowity współczynnik odbicia, z tym że w miejsce całkowitego strumienia odbitego wstawia się jego część, odbitą odpowiednio [5]: w sposób kierunkowy ρk ρ = k (6) w sposób rozproszony (dyfuzyjny) ρr ρr = (7) w którym: ρk strumień świetlny odbity od powierzchni próbki w sposób kierunkowy ρk strumień świetlny odbity od powierzchni próbki w sposób rozproszony strumień świetlny padający na powierzchnię próbki Wartości poszczególnych współczynników zależą od kąta padania światła. Dla małych wartości kąta (a nawet przyjmuje się ) zmiany są nieznaczne. Natomiast poczynając od kąta 40 0 odbicie kierunkowe zaczyna w sposób istotny wzrastać, przy jednoczesnym zaniku odbicia rozproszonego. Jak wynika z badań eksperymentalnych wraz ze wzrostem kąta padania światła zmienia się charakter odbicia. Określając wartość współczynnika odbicia danej powierzchni należy podać w jakich warunkach został on wyznaczony, a mianowicie czy na analizowaną próbkę skierowano równoległą wiązką świetlną pod określonym kątem, czy też została ona oświetlona światłem rozproszonym ze wszystkich kierunków. Brak takich informacji oznacza, że światło miało charakter kierunkowy i padało prostopadle do powierzchni odbijającej. Suma dwóch współczynników odpowiadająca wymienionym wcześniej rodzajom odbicia światła, dla danego kąta γ równa jest oczywiście całkowitemu współczynnikowi odbicia ρ = ρ k + ρ r (8)
6 Powyższa zależność (8) określa tzw. heterochromatyczny współczynnik odbicia, dla warunków oświetlenia próbki światłem złożonym, białym. Nie charakteryzuje natomiast właściwości danego materiału lecz informuje o cechach fotometrycznych będących wynikiem interakcji światła z powierzchnią. Z tych powodów został zdefiniowany tzw. widmowy współczynnik odbicia, który różni się tym od całkowitego współczynnika odbicia, że próbkę oświetla się światłem monochromatycznym (jedna długość fali). ρ λ = ρ λ w którym: ρλ - monochromatyczny strumień światła odbity λ - monochromatyczny strumień świetlny padający λ (9) Widmowy współczynnik odbicia przyjmuje różne wartości w zależności od długości fali λ jaką oświetlamy próbkę a także od tego z jakiego materiału jest ona wykonana. Przykładowe przebiegi zmian tego współczynnika, dla kilku wybranych materiałów przedstawia rys. 7. [6, 9]. Zależność współczynnika odbicia od długości fal i kąta padania światła (rys. 8.) sugeruje, że barwa światła odbitego zmieniać się będzie wraz z kątem padania [2].,0 0,8 0,6 0, , [ n m] Rys. 7. Zmiana widmowego współczynnika odbicia lustra miedzianego w funkcji długości fali λ i kąta padania światła γ: rad, 2 srebro, 3 srebro za szkłem, 4 aluminium, 5 nikiel, 6 stal, 7 chrom, 8 miedź Rys. 8. Zmiana widmowego współczynnika odbicia lustra miedzianego w funkcji długości fali λ i kąta padania światła γ Dla dużych wartości kąta padania światła (bliskich 90 0 ) współczynnik odbicia zbliża się do jedności dla wszystkich długości fali (w zakresie promieniowania widzialnego). Oznacza to, że barwa światła odbitego od rozpatrywanej powierzchni będzie przypominała barwę źródła światła, którym oświetlana jest próbka Współczynnik pochłaniania Ze współczynnikiem odbicia ściśle związany jest współczynnik pochłaniania α p, będący miarą traconego - absorbowanego światła po odbiciu od powierzchni. Określa się go jako stosunek strumienia świetlnego α pochłoniętego przez dane ciało do strumienia padającego na nie [5]:
7 α α p = (0) przy czym: α - strumień świetlny pochłonięty przez oświetloną powierzchnię - strumień świetlny padający na powierzchnię Ponieważ współczynnik pochłaniania, podobnie jak współczynnik odbicia zależny jest od długości fali świetlnej λ, a zatem i w tym przypadku definiuje się widmowy współczynnik pochłaniania. αλ α λ = () 2.8. Współczynnik przepuszczania W przypadku materiałów przeświecalnych wyżej wymienionym współczynnikom dodatkowo towarzyszyć będzie jeszcze współczynnik przepuszczania τ (a wraz z nim widmowy współczynnik przepuszczania τ λ ), wyrażony ilorazem strumienia τ wychodzącego po przejściu przez dane ciało, do strumienia padającego na nie: τ p λ τ = (2) τ λ τ λ = (3) przy czym: τλ - monochromatyczny strumień światła przepuszczony przez oświetlone ciało λ - monochromatyczny strumień świetlny padający na powierzchnię Współczynniki widmowe są cechą charakterystyczną danego materiału, nie zależą one bowiem od składu widmowego padającego na nie promieniowania p λ 2.9. Gęstość optyczna Ze współczynnikiem przepuszczania związane jest pojęcie gęstości optycznej D, określanej jako logarytm dziesiętny odwrotności współczynnika przepuszczania []: D = log 0 (4) τ 2.0. Pochłanialność i przepuszczalność Oprócz współczynników odbicia, pochłaniania i przepuszczania, do określania właściwości materiałów, stosuje się jeszcze czasem pojęcie pochłanialności i przepuszczalności [5]. Pochłanialność (inna nazwa współczynnik pochłaniania liniowego) a jest miarą strat strumienia świetlnego na jednostkę drogi l i wyrażana jest zależnością: ln ' ln '' a = (5) l
8 Przepuszczalność p natomiast jest ilorazem strumienia przepuszczonego τ do strumienia wchodzącego do danego ciała: p = τ (6) ' 2.. Współczynnik luminancji Zdolność rozpraszania charakteryzuje się także za pomocą współczynnika luminancji β γ. Jest to iloraz luminancji danej powierzchni L β w określonym kierunku do luminancji L 0 idealnego rozpraszacza oświetlonego w taki sam sposób Lβ βγ =, (7) L o przy czym: I β L β = (8) S cos β ρe L o = (9) π gdzie: S powierzchnia próbki β kąt fotometrowania ρ całkowity współczynnik odbicia Wartości współczynnika luminancji, podobnie jak współczynnika odbicia, ulegają zmianom w funkcji kąta padania światła. Na rys. 9 [3] dla kilku wartości kątów padania światła, przestawiono 3 przebieg współczynnika 60 luminancji wybranej o powierzchni odbijającej 2 30 o w sposób kierunkowo - 0 o rozproszony. Wraz ze wzrostem kąta padania światła zwiększają się wartości na osi rzędnych, natomiast kształt -90 o -60 o -30 o 0 30 o 60 o 90 o krzywej współczynnika luminancji pozostaje Rys. 9. Zależności współczynnika luminancji od kąta padania niezmieniony. światła Współczynnik luminancji, podobnie jak współczynnik odbicia, także zawiera dwie składowe: składową kierunkową β k i składową rozproszoną β r. Suma obu tych składowych będzie równa całkowitemu współczynnikowi luminancji β γ = β k + β r (20) Dla normalnego kierunku padania światła wartość rozproszonego współczynnika luminancji będzie równa rozproszonemu współczynnikowi odbicia. Ciała odbijające w
9 sposób idealnie rozproszony współczynnik luminancji będą miały mniejszy od jedności. Dla ciał kierunkowo rozpraszających współczynnik β γ może osiągać w kierunku kąta odbicia wartości większe od jedności. 3. PODSUMOWANIE Żadna z wymieniowych wielkości w pełni nie odzwierciedla rzeczywistych właściwości badanych materiałów. Dodatkowo przyjmuje się, przy podawaniu poszczególnych wielkości, że rozpatrywana próbka materiału odbłyśnikowego jest oświetlana wiązką świetlną z kierunku normalnego. Wraz ze zmianą kąta oświetlania próbki, cechy refleksyjne materiałów ulegają zmianom; przy małych kątach padania światła nieznacznie, przy dużych gwałtownie, a zatem zachodzi potrzeba uwzględnienia kierunku z którego pada strumień świetlny na badaną powierzchnię. Najwięcej informacji na temat właściwości refleksyjnych materiałów zawiera bryła fotometryczna światłości (lub luminancji) światła odbitego od powierzchni rozpatrywanego materiału przy jednoznacznie zdefiniowanej geometrii wiązki świetlnej padającej. Znając bryłę fotometryczną powierzchni odbijającej można wyznaczyć w zasadzie wszystkie właściwości swiatłotechniczne projektowanej oprawy. 4. LITERATURA. Bąk J. Pabjańczyk W.: Podstawy techniki świetlnej, WPŁ Cook R. L.: A reflectance model for computer graphitcs, Computer Graphics Number 3, Dybczyński W.: Cechy światłotechniczne powierzchni odbijających w sposób kierunkowo-rozproszony. Światło i Środowisko, nr 4, Dybczyński W. Oleszyński T., Skonieczna M.: Projektowanie opraw oświetleniowych, WPB Oleszyński T.: Miernictwo techniki Świetlnej, PWN Oleszyński T.: Oprawy oświetleniowe, WNT Tabaka P.: Zależność bryły fotometrycznej powierzchni odbijającej w sposób kierunkowo-rozproszony od kierunku oświetlania, Przegląd Elektrotechniczny nr 5/ Wachowicz K.: Wyznaczanie rozkładu luminancji we wnętrzach z uwzględnieniem kierunkowo-rozproszonych charakterystyk odbiciowych materiałów. Rozprawa doktorska, Poznań Żagan W.: Podstawy techniki świetlnej, OWPW 2005
OCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA
OCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA Przemysław Tabaka e-mail: przemyslaw.tabaka@.tabaka@wp.plpl POLITECHNIKA ŁÓDZKA Instytut Elektroenergetyki WPROWADZENIE Całkowity
Bardziej szczegółowoGrupa: Elektrotechnika, Studia stacjonarne, II stopień, sem. 1. wersja z dn Laboratorium Techniki Świetlnej
Grupa: Elektrotechnika, Studia stacjonarne, II stopień, sem. 1. wersja z dn. 29.03.2016 aboratorium Techniki Świetlnej Ćwiczenie nr 5. TEMAT: POMIAR UMIACJI MATERIAŁÓW O RÓŻYCH WŁASOŚCIACH FOTOMETRYCZYCH
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ LAMP I OPRAW OŚWIETLENIOWYCH
6-965 Poznań tel. (-61) 6652688 fax (-61) 6652389 STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA wersja z dnia 2.11.212 KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA SEM 3. Laboratorium TECHNIKI ŚWIETLNEJ TEMAT: WYZNACZANIE BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ
Bardziej szczegółowoTEMAT: POMIAR LUMINANCJI MATERIAŁÓW O RÓśNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH FOTOMETRYCZNYCH
Grupa: Elektrotechnika, Studia stacjonarne, II stopień, sem. 1. wersja z dn. 18.03.2011 aboratorium Techniki Świetlnej Ćwiczenie nr 2. TEMAT: POMIAR UMIACJI MATERIAŁÓW O RÓśYCH WŁAŚCIWOŚCIACH FOTOMETRYCZYCH
Bardziej szczegółowoTechniki świetlne. Wykład 5. Reakcja światła z materią
Techniki świetlne Wykład 5 Reakcja światła z materią Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/
Bardziej szczegółowoTemat: WYZNACZANIE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ
STUDIA NIESTACJONARNE I STOPNIA, wersja z dn. 15.10.018 KIERUNEK ELEKTROTECHNIKA, SEM.5 Podstawy Techniki Świetlnej Laboratorium Ćwiczenie nr 4 Temat: WYZNACZANIE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ
Bardziej szczegółowoFalowa natura światła
Falowa natura światła Christiaan Huygens Thomas Young James Clerk Maxwell Światło jest falą elektromagnetyczną Barwa światło zależy od jej długości (częstości). Optyka geometryczna Optyka geometryczna
Bardziej szczegółowoOptyka stanowi dział fizyki, który zajmuje się światłem (także promieniowaniem niewidzialnym dla ludzkiego oka).
Optyka geometryczna Optyka stanowi dział fizyki, który zajmuje się światłem (także promieniowaniem niewidzialnym dla ludzkiego oka). Założeniem optyki geometrycznej jest, że światło rozchodzi się jako
Bardziej szczegółowoĆwiczenie Nr 11 Fotometria
Instytut Fizyki, Uniwersytet Śląski Chorzów 2018 r. Ćwiczenie Nr 11 Fotometria Zagadnienia: fale elektromagnetyczne, fotometria, wielkości i jednostki fotometryczne, oko. Wstęp Radiometria (fotometria
Bardziej szczegółowoAnimowana grafika 3D. Opracowanie: J. Kęsik.
Animowana grafika 3D Opracowanie: J. Kęsik kesik@cs.pollub.pl Powierzchnia obiektu 3D jest renderowana jako czarna jeżeli nie jest oświetlana żadnym światłem (wyjątkiem są obiekty samoświecące) Oświetlenie
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE
PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE Barwa Barwą nazywamy rodzaj określonego ilościowo i jakościowo (długość fali, energia) promieniowania świetlnego. Głównym i podstawowym źródłem doznań barwnych jest
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 363. Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa. Początkowa wartość kąta 0..
Nazwisko... Data... Nr na liście... Imię... Wydział... Dzień tyg.... Godzina... Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa Początkowa wartość kąta 0.. 1 25 49 2 26 50 3 27 51 4 28 52 5 29 53 6 30 54
Bardziej szczegółowoModel oświetlenia. Radosław Mantiuk. Wydział Informatyki Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
Model oświetlenia Radosław Mantiuk Wydział Informatyki Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Obliczenie koloru powierzchni (ang. Lighting) Światło biegnie od źródła światła, odbija
Bardziej szczegółowoDzień dobry. Miejsce: IFE - Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ, ul. Żwirki 36, sala nr 7
Dzień dobry BARWA ŚWIATŁA Przemysław Tabaka e-mail: przemyslaw.tabaka@.tabaka@wp.plpl POLITECHNIKA ŁÓDZKA Instytut Elektroenergetyki Co to jest światło? Światło to promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie
Bardziej szczegółowoI. PROMIENIOWANIE CIEPLNE
I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.
Bardziej szczegółowoGEOMETRIE POMIARU STOSOWANE W KOLORYMETRII I SPEKTROFOTOMETRII ODBITEGO PROMIENIOWANIA OPTYCZNEGO I ICH NOTACJE
Jerzy PIETRZYKOWSKI GEOMETRIE POMIARU STOSOWANE W KOLORYMETRII I SPEKTROFOTOMETRII ODBITEGO PROMIENIOWANIA OPTYCZNEGO I ICH NOTACJE STRESZCZENIE Przedstawiono geometrie pomiaru stosowane w kolorymetrii
Bardziej szczegółowoTechniki świetlne. Wykład 6
Techniki świetlne Wykład 6 Kształtowanie przestrzennego rozsyłu strumienia świetlnego przez oprawy oświetleniowe Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych Problemów
Bardziej szczegółowoTechniki świetlne. Wykład 4. Obliczenia podstawowych wielkości fotometrycznych
Techniki świetlne Wykład 4 Obliczenia podstawowych wielkości fotometrycznych Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej
Bardziej szczegółowoINTERFERENCJA WIELOPROMIENIOWA
INTERFERENCJA WIELOPROMIENIOWA prof. dr hab. inż. Krzysztof Patorski W tej części wykładu rozważymy przypadek koherentnej superpozycji większej liczby wiązek niż dwie. Najważniejszym interferometrem wielowiązkowym
Bardziej szczegółowoOświetlenie. Modelowanie oświetlenia sceny 3D. Algorytmy cieniowania.
Oświetlenie. Modelowanie oświetlenia sceny 3D. Algorytmy cieniowania. Chcąc osiągnąć realizm renderowanego obrazu, należy rozwiązać problem świetlenia. Barwy, faktury i inne właściwości przedmiotów postrzegamy
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki światłowodowej. Ćwiczenie 3. Światłowodowy, odbiciowy sensor przesunięcia
Laboratorium techniki światłowodowej Ćwiczenie 3. Światłowodowy, odbiciowy sensor przesunięcia Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 2006 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoWyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali światła
Ćwiczenie O3 Wyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali światła O3.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali
Bardziej szczegółowoOświetlenie obiektów 3D
Synteza i obróbka obrazu Oświetlenie obiektów 3D Opracowanie: dr inż. Grzegorz Szwoch Politechnika Gdańska Katedra Systemów Multimedialnych Rasteryzacja Spłaszczony po rzutowaniu obraz siatek wielokątowych
Bardziej szczegółowoMECHANIKA 2. Prowadzący: dr Krzysztof Polko
MECHANIKA 2 Prowadzący: dr Krzysztof Polko PLAN WYKŁADÓW 1. Podstawy kinematyki 2. Ruch postępowy i obrotowy bryły 3. Ruch płaski bryły 4. Ruch złożony i ruch względny 5. Ruch kulisty i ruch ogólny bryły
Bardziej szczegółowo1 Płaska fala elektromagnetyczna
1 Płaska fala elektromagnetyczna 1.1 Fala w wolnej przestrzeni Rozwiązanie równań Maxwella dla zespolonych amplitud pól przemiennych sinusoidalnie, reprezentujące płaską falę elektromagnetyczną w wolnej
Bardziej szczegółowoLaboratorium techniki laserowej. Ćwiczenie 5. Modulator PLZT
Laboratorium techniki laserowej Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych, WETI, Politechnika Gdaoska Gdańsk 006 1.Wstęp Rozwój techniki optoelektronicznej spowodował poszukiwania nowych materiałów
Bardziej szczegółowoWykład 17: Optyka falowa cz.2.
Wykład 17: Optyka falowa cz.2. Dr inż. Zbigniew Szklarski Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok.321 szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ 1 Interferencja w cienkich warstwach Załamanie
Bardziej szczegółowoKINEMATYKA I DYNAMIKA CIAŁA STAŁEGO. dr inż. Janusz Zachwieja wykład opracowany na podstawie literatury
KINEMATYKA I DYNAMIKA CIAŁA STAŁEGO dr inż. Janusz Zachwieja wykład opracowany na podstawie literatury Funkcje wektorowe Jeśli wektor a jest określony dla parametru t (t należy do przedziału t (, t k )
Bardziej szczegółowoGrafika komputerowa. Model oświetlenia. emisja światła przez źródła światła. interakcja światła z powierzchnią. absorbcja światła przez sensor
Model oświetlenia emisja światła przez źródła światła interakcja światła z powierzchnią absorbcja światła przez sensor Radiancja radiancja miara światła wychodzącego z powierzchni w danym kącie bryłowym
Bardziej szczegółowoOCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA
Przemysław TABAKA OCENA PRZYDATNOŚCI FARBY PRZEWIDZIANEJ DO POMALOWANIA WNĘTRZA KULI ULBRICHTA STRESZCZENIE W fotometrii do pomiarów strumienia świetlnego używa się lumenomierzy przestrzennych, które zwykle
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 2. Pomiar energii promieniowania gamma metodą absorpcji
Ćwiczenie nr (wersja_05) Pomiar energii gamma metodą absorpcji Student winien wykazać się znajomością następujących zagadnień:. Promieniowanie gamma i jego własności.. Absorpcja gamma. 3. Oddziaływanie
Bardziej szczegółowoFotometria i kolorymetria
13. (współrzędne i składowe trójchromatyczne promieniowania monochromatycznego; układ bodźców fizycznych RGB; krzywa barw widmowych; układ barw CIE 1931 (XYZ); alychne; układy CMY i CMYK) http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI
WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI Zał. nr 4 do ZW 33/01 KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim Techniki świetlne Nazwa w języku angielskim Light techniques Kierunek studiów (jeśli dotyczy):..optyka
Bardziej szczegółowoFotometria i kolorymetria
7. Specjalne pomiary świetlne (pomiary w kuli Ulbrichta; pomiar współczynnika luminancji; pomiary przepuszczalności; pomiary świetlne projektorów); Fotometria fotograficzna http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/
Bardziej szczegółowoPrawo odbicia światła. dr inż. Romuald Kędzierski
Prawo odbicia światła dr inż. Romuald Kędzierski Odbicie fal - przypomnienie Kąt padania: Jest to kąt pomiędzy tzw. promieniem fali padającej (wskazującym kierunek i zwrot jej propagacji), a prostą prostopadłą
Bardziej szczegółowoDoświadczenie nr 6 Pomiar energii promieniowania gamma metodą absorpcji elektronów komptonowskich.
Doświadczenie nr 6 Pomiar energii promieniowania gamma metodą absorpcji elektronów komptonowskich.. 1. 3. 4. 1. Pojemnik z licznikami cylindrycznymi pracującymi w koincydencji oraz z uchwytem na warstwy
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM OPTYKA GEOMETRYCZNA I FALOWA
LABORATORIUM OPTYKA GEOMETRYCZNA I FALOWA Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Temat: Wyznaczanie współczynnika sprawności świetlnej źródła światła 1 I. Wymagania do ćwiczenia 1. Wielkości fotometryczne, jednostki..
Bardziej szczegółowoBadanie właściwości optycznych roztworów.
ĆWICZENIE 4 (2018), STRONA 1/6 Badanie właściwości optycznych roztworów. Cel ćwiczenia - wyznaczenie skręcalności właściwej sacharozy w roztworach wodnych oraz badanie współczynnika załamania światła Teoria
Bardziej szczegółowo4/4/2012. CATT-Acoustic v8.0
CATT-Acoustic v8.0 CATT-Acoustic v8.0 Oprogramowanie CATT-Acoustic umożliwia: Zaprojektowanie geometryczne wnętrza Zadanie odpowiednich współczynników odbicia, rozproszenia dla wszystkich planów pomieszczenia
Bardziej szczegółowoBADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO
ZADANIE 9 BADANIE PROMIENIOWANIA CIAŁA DOSKONALE CZARNEGO Wstęp KaŜde ciało o temperaturze wyŝszej niŝ K promieniuje energię w postaci fal elektromagnetycznych. Widmowa zdolność emisyjną ciała o temperaturze
Bardziej szczegółowoPDF stworzony przez wersję demonstracyjną pdffactory
gdzie: vi prędkość fali w ośrodku i, n1- współczynnik załamania światła ośrodka 1, n2- współczynnik załamania światła ośrodka 2. Załamanie (połączone z częściowym odbiciem) promienia światła na płaskiej
Bardziej szczegółowoFotometria i kolorymetria
12. (współrzędne i składowe trójchromatyczne promieniowania monochromatycznego; układ bodźców fizycznych RGB; krzywa barw widmowych; układ barw CIE 1931 (XYZ); alychne; układy CMY i CMYK). http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/
Bardziej szczegółowo- pozorny, czyli został utworzony przez przedłużenia promieni świetlnych.
Zjawisko odbicia Zgodnie z zasadą Fermata światło zawsze wybiera taką drogę między dwoma punktami, aby czas potrzebny na jej przebycie był najkrótszy (dla ścisłości: lub najdłuższy). Konsekwencją tego
Bardziej szczegółowoWstęp do astrofizyki I
Wstęp do astrofizyki I Wykład 2 Tomasz Kwiatkowski 12 październik 2009 r. Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 2 1/21 Plan wykładu Promieniowanie ciała doskonale czarnego Związek temperatury
Bardziej szczegółowoParametry mierzonych obiektów
Parametry mierzonych obiektów 1 Spis treści Parametry mierzonych obiektów... 2 Emisyjność... 2 Współczynnik odbicia... 4 Symulator: Badanie wpływu emisyjności i temperatury odbitej (otoczenia) na wynik
Bardziej szczegółowo17. Który z rysunków błędnie przedstawia bieg jednobarwnego promienia światła przez pryzmat? A. rysunek A, B. rysunek B, C. rysunek C, D. rysunek D.
OPTYKA - ĆWICZENIA 1. Promień światła padł na zwierciadło tak, że odbił się od niego tworząc z powierzchnią zwierciadła kąt 30 o. Jaki był kąt padania promienia na zwierciadło? A. 15 o B. 30 o C. 60 o
Bardziej szczegółowoα k = σ max /σ nom (1)
Badanie koncentracji naprężeń - doświadczalne wyznaczanie współczynnika kształtu oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski 1. Wstęp Występowaniu skokowych zmian kształtu obciążonego elementu, obecności otworów,
Bardziej szczegółowo- 1 - OPTYKA - ĆWICZENIA
- 1 - OPTYKA - ĆWICZENIA 1. Promień światła padł na zwierciadło tak, że odbił się od niego tworząc z powierzchnią zwierciadła kąt 30 o. Jaki był kąt padania promienia na zwierciadło? A. 15 o B. 30 o C.
Bardziej szczegółowoP R O J E K T O P R A W Y O Ś W I E T L E N I O W E J / p l a n p r a c y i w y m a g a n i a /
P R O J E K T O P R A W Y O Ś W I E T L E N I O W E J / p l a n p r a c y i w y m a g a n i a / Przedmiotem projektu są elementy optyczne z kloszem lub z odbłyśnikiem rozpraszającym. Projekt uwzględnia
Bardziej szczegółowoWłasności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią?
Własności optyczne materii Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Właściwości optyczne materiału wynikają ze zjawisk: Absorpcji Załamania Odbicia Rozpraszania Własności elektrycznych Refrakcja
Bardziej szczegółowoZwierciadło kuliste stanowi część gładkiej, wypolerowanej powierzchni kuli. Wyróżniamy zwierciadła kuliste:
Fale świetlne Światło jest falą elektromagnetyczną, czyli rozchodzącymi się w przestrzeni zmiennymi i wzajemnie przenikającymi się polami: elektrycznym i magnetycznym. Szybkość światła w próżni jest największa
Bardziej szczegółowoTemat ćwiczenia. Pomiary oświetlenia
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary oświetlenia Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru natęŝenia oświetlenia oraz wyznaczania poŝądanej wartości
Bardziej szczegółowoPochodna funkcji c.d.-wykład 5 ( ) Funkcja logistyczna
Pochodna funkcji c.d.-wykład 5 (5.11.07) Funkcja logistyczna Rozważmy funkcję logistyczną y = f 0 (t) = 40 1+5e 0,5t Funkcja f może być wykorzystana np. do modelowania wzrostu masy ziaren kukurydzy (zmienna
Bardziej szczegółowoFotometria i kolorymetria
6. Specjalne pomiary świetlne (pomiary w kuli Ulbrichta; pomiar współczynnika luminancji; pomiary przepuszczalności; pomiary świetlne projektorów). Fotometria fotograficzna. http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/
Bardziej szczegółowoElementy formujące wiązkę świetlną
Elementy formujące wiązkę świetlną Każda oprawa oświetleniowa bez elementów formujących lub modelujących wiązkę świetlną wysyła promienie we wszystkich kierunkach. W jednakowych odległościach od źródła
Bardziej szczegółowoWektory, układ współrzędnych
Wektory, układ współrzędnych Wielkości występujące w przyrodzie możemy podzielić na: Skalarne, to jest takie wielkości, które potrafimy opisać przy pomocy jednej liczby (skalara), np. masa, czy temperatura.
Bardziej szczegółowoĆwiczenie M-2 Pomiar przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego Cel ćwiczenia: II. Przyrządy: III. Literatura: IV. Wstęp. l Rys.
Ćwiczenie M- Pomiar przyśpieszenia ziemskiego za pomocą wahadła rewersyjnego. Cel ćwiczenia: pomiar przyśpieszenia ziemskiego przy pomocy wahadła fizycznego.. Przyrządy: wahadło rewersyjne, elektroniczny
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki wykład 8
Podstawy fizyki wykład 8 Dr Piotr Sitarek Katedra Fizyki Doświadczalnej, W11, PWr Optyka geometryczna Polaryzacja Odbicie zwierciadła Załamanie soczewki Optyka falowa Interferencja Dyfrakcja światła D.
Bardziej szczegółowoOP6 WIDZENIE BARWNE I FIZYCZNE POCHODZENIE BARW W PRZYRODZIE
OP6 WIDZENIE BARWNE I FIZYCZNE POCHODZENIE BARW W PRZYRODZIE I. Wymagania do kolokwium: 1. Fizyczne pojęcie barwy. Widmo elektromagnetyczne. Związek między widmem światła i wrażeniem barwnym jakie ono
Bardziej szczegółowoMechanika ogólna. Kinematyka. Równania ruchu punktu materialnego. Podstawowe pojęcia. Równanie ruchu po torze (równanie drogi)
Kinematyka Mechanika ogólna Wykład nr 7 Elementy kinematyki Dział mechaniki zajmujący się matematycznym opisem układów mechanicznych oraz badaniem geometrycznych właściwości ich ruchu, bez wnikania w związek
Bardziej szczegółowoZagadnienia do małej matury z matematyki klasa II Poziom podstawowy i rozszerzony
Zagadnienia do małej matury z matematyki klasa II Poziom podstawowy i rozszerzony Uczeń realizujący zakres rozszerzony powinien również spełniać wszystkie wymagania w zakresie poziomu podstawowego. Zakres
Bardziej szczegółowoWykład 17: Optyka falowa cz.1.
Wykład 17: Optyka falowa cz.1. Dr inż. Zbigniew Szklarski Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok.31 szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ 1 Zasada Huyghensa Christian Huygens 1678 r. pierwsza
Bardziej szczegółowo10. Analiza dyfraktogramów proszkowych
10. Analiza dyfraktogramów proszkowych Celem ćwiczenia jest zapoznanie się zasadą analizy dyfraktogramów uzyskiwanych z próbek polikrystalicznych (proszków). Zwykle dyfraktometry wyposażone są w oprogramowanie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP... 8 1. LICZBY RZECZYWISTE 2. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 3. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI
SPIS TREŚCI WSTĘP.................................................................. 8 1. LICZBY RZECZYWISTE Teoria............................................................ 11 Rozgrzewka 1.....................................................
Bardziej szczegółowoMATEMATYKA Przed próbną maturą. Sprawdzian 3. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań
MTMTYK Przed próbną maturą. Sprawdzian. (poziom podstawowy) Rozwiązania zadań Zadanie. ( pkt) P.. Uczeń używa wzorów skróconego mnożenia na (a ± b) oraz a b. Zapisujemy równość w postaci (a b) + (c d)
Bardziej szczegółowo1.3. Poziom ekspozycji na promieniowanie nielaserowe wyznacza się zgodnie z wzorami przedstawionymi w tabeli 1, przy uwzględnieniu:
Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 maja 2010 r. Wyznaczanie poziomu ekspozycji na promieniowanie optyczne 1. Promieniowanie nielaserowe 1.1. Skutki oddziaływania
Bardziej szczegółowoW polskim prawodawstwie i obowiązujących normach nie istnieją jasno sprecyzowane wymagania dotyczące pomiarów źródeł oświetlenia typu LED.
Pomiary natężenia oświetlenia LED za pomocą luksomierzy serii Sonel LXP W polskim prawodawstwie i obowiązujących normach nie istnieją jasno sprecyzowane wymagania dotyczące pomiarów źródeł oświetlenia
Bardziej szczegółowoTechniki świetlne. Wykład 3. Geometryczne systemy prezentacji właściwości fotometrycznych źródeł światła i opraw oświetleniowych
Techniki świetlne Wykład 3 Geometryczne systemy prezentacji właściwości fotometrycznych źródeł światła i opraw oświetleniowych Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych
Bardziej szczegółowoROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA KLASA 1, ZAKRES PODSTAWOWY
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA KLASA 1, ZAKRES PODSTAWOWY Numer lekcji 1 2 Nazwa działu Lekcja organizacyjna. Zapoznanie z programem nauczania i kryteriami wymagań Zbiór liczb rzeczywistych i jego 3 Zbiór
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 4 LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH. Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników POLITECHNIKA ŁÓDZKA
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH ĆWICZENIE Nr 4 Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników I. Cześć doświadczalna. 1. Uruchomić Spekol
Bardziej szczegółowo7. Wyznaczanie poziomu ekspozycji
7. Wyznaczanie poziomu ekspozycji Wyznaczanie poziomu ekspozycji w przypadku promieniowania nielaserowego jest bardziej złożone niż w przypadku promieniowania laserowego. Wynika to z faktu, że pracownik
Bardziej szczegółowoTarcie poślizgowe
3.3.1. Tarcie poślizgowe Przy omawianiu więzów w p. 3.2.1 reakcję wynikającą z oddziaływania ciała na ciało B (rys. 3.4) rozłożyliśmy na składową normalną i składową styczną T, którą nazwaliśmy siłą tarcia.
Bardziej szczegółowoZADANIE 111 DOŚWIADCZENIE YOUNGA Z UŻYCIEM MIKROFAL
ZADANIE 111 DOŚWIADCZENIE YOUNGA Z UŻYCIEM MIKROFAL X L Rys. 1 Schemat układu doświadczalnego. Fala elektromagnetyczna (światło, mikrofale) po przejściu przez dwie blisko położone (odległe o d) szczeliny
Bardziej szczegółowoIR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni
IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,
Bardziej szczegółowoFala jest zaburzeniem, rozchodzącym się w ośrodku, przy czym żadna część ośrodka nie wykonuje zbyt dużego ruchu
Ruch falowy Fala jest zaburzeniem, rozchodzącym się w ośrodku, przy czym żadna część ośrodka nie wykonuje zbyt dużego ruchu Fala rozchodzi się w przestrzeni niosąc ze sobą energię, ale niekoniecznie musi
Bardziej szczegółowoTechnika nagłaśniania
Technika nagłaśniania Pomiar parametrów akustycznych Sanner Tomasz Hoffmann Piotr Plan prezentacji Pomiar czasu pogłosu Pomiar rozkładu natężenia dźwięku Pomiar absorpcji Pomiar izolacyjności Czas Pogłosu
Bardziej szczegółowoOptyczna spektroskopia oscylacyjna. w badaniach powierzchni
Optyczna spektroskopia oscylacyjna w badaniach powierzchni Zalety oscylacyjnej spektroskopii optycznej uŝycie fotonów jako cząsteczek wzbudzających i rejestrowanych nie wymaga uŝycia próŝni (moŝliwość
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY III
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI DLA KLASY III Program nauczania matematyki w gimnazjum Matematyka dla przyszłości DKW 4014 162/99 Opracowała: mgr Mariola Bagińska 1. Liczby i działania Podaje rozwinięcia
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej
Bardziej szczegółowoĆwiczenia z mikroskopii optycznej
Ćwiczenia z mikroskopii optycznej Anna Gorczyca Rok akademicki 2013/2014 Literatura D. Halliday, R. Resnick, Fizyka t. 2, PWN 1999 r. J.R.Meyer-Arendt, Wstęp do optyki, PWN Warszawa 1979 M. Pluta, Mikroskopia
Bardziej szczegółowoSTOLIK OPTYCZNY 1 V Przyrząd jest przeznaczony do wykonywania ćwiczeń uczniowskich z optyki geometrycznej.
STOLIK OPTYCZNY 1 V 7-19 Przyrząd jest przeznaczony do wykonywania ćwiczeń uczniowskich z optyki geometrycznej. 6 4 5 9 7 8 3 2 Rys. 1. Wymiary w mm: 400 x 165 x 140, masa 1,90 kg. Na drewnianej podstawie
Bardziej szczegółowoSkręcenie płaszczyzny polaryzacji światła w cieczach (PF13)
Skręcenie płaszczyzny polaryzacji światła w cieczach (PF13) Celem ćwiczenia jest: obserwacja zjawiska skręcenia płaszczyzny polaryzacji światła w roztworach cukru, obserwacja zależności kąta skręcenia
Bardziej szczegółowoKwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale
Bardziej szczegółowowymiana energii ciepła
wymiana energii ciepła Karolina Kurtz-Orecka dr inż., arch. Wydział Budownictwa i Architektury Katedra Dróg, Mostów i Materiałów Budowlanych 1 rodzaje energii magnetyczna kinetyczna cieplna światło dźwięk
Bardziej szczegółowoWstęp do astrofizyki I
Wstęp do astrofizyki I Wykład 5 Tomasz Kwiatkowski 3 listopad 2010 r. Tomasz Kwiatkowski, Wstęp do astrofizyki I, Wykład 5 1/41 Plan wykładu Podstawy optyki geometrycznej Załamanie światła, soczewki Odbicie
Bardziej szczegółowoNastępnie przypominamy (dla części studentów wprowadzamy) podstawowe pojęcia opisujące funkcje na poziomie rysunków i objaśnień.
Zadanie Należy zacząć od sprawdzenia, co studenci pamiętają ze szkoły średniej na temat funkcji jednej zmiennej. Na początek można narysować kilka krzywych na tle układu współrzędnych (funkcja gładka,
Bardziej szczegółowoFotoelementy. Symbole graficzne półprzewodnikowych elementów optoelektronicznych: a) fotoogniwo b) fotorezystor
Fotoelementy Wstęp W wielu dziedzinach techniki zachodzi potrzeba rejestracji, wykrywania i pomiaru natężenia promieniowania elektromagnetycznego o różnych długościach fal, w tym i promieniowania widzialnego,
Bardziej szczegółowoPrzyrząd słuŝy do wykonywania zasadniczych ćwiczeń uczniowskich z optyki geometrycznej.
STOLIK OPTYCZNY V 7-19 Przyrząd słuŝy do wykonywania zasadniczych ćwiczeń uczniowskich z optyki geometrycznej. Na drewnianej podstawie (1) jest umieszczona mała Ŝaróweczka (2) 3,5 V, 0,2 A, którą moŝna
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stałej słonecznej i mocy promieniowania Słońca
Wyznaczanie stałej słonecznej i mocy promieniowania Słońca Jak poznać Wszechświat, jeśli nie mamy bezpośredniego dostępu do każdej jego części? Ta trudność jest codziennością dla astronomii. Obiekty astronomiczne
Bardziej szczegółowoOPTYKA W INSTRUMENTACH GEODEZYJNYCH
OPTYKA W INSTRUMENTACH GEODEZYJNYCH Prawa Euklidesa: 1. Promień padający i odbity znajdują się w jednej płaszczyźnie przechodzącej przez prostopadłą wystawioną do powierzchni zwierciadła w punkcie odbicia.
Bardziej szczegółowo2) R stosuje w obliczeniach wzór na logarytm potęgi oraz wzór na zamianę podstawy logarytmu.
ZAKRES ROZSZERZONY 1. Liczby rzeczywiste. Uczeń: 1) przedstawia liczby rzeczywiste w różnych postaciach (np. ułamka zwykłego, ułamka dziesiętnego okresowego, z użyciem symboli pierwiastków, potęg); 2)
Bardziej szczegółowoKlimat na planetach. Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe 2
Szkoła Podstawowa Klasy VII-VIII Gimnazjum Klasa III Doświadczenie konkursowe Rok 019 1. Wstęp teoretyczny Podstawowym źródłem ciepła na powierzchni planet Układu Słonecznego, w tym Ziemi, jest dochodzące
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI
Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MMA-R1_1P-07 EGZAMIN MATURALNY Z MATEMATYKI POZIOM ROZSZERZONY Czas pracy 180 minut Instrukcja dla zdającego 1 Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15
Bardziej szczegółowoSPOSÓB POMIARU PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW OŚWIETLENIA
SPOSÓB POMIARU PODSTAWOWYCH PARAMETRÓW OŚWIETLENIA Z punktu widzenia oceny oświetlenia we wnętrzu bądź na stanowisku pracy, istotny jest pomiar natężenia oświetlenia, określenie równomierności oświetlenia
Bardziej szczegółowoWymagania na egzamin poprawkowy z matematyki w roku szkolnym 2018/2019 klasa 1 TLog
Wymagania na egzamin poprawkowy z matematyki w roku szkolnym 2018/2019 klasa 1 TLog Podstawowa wiedza zawiera się w pisemnych sprawdzianach które odbyły się w ciągu całego roku szkolnego. Umiejętność rozwiązywania
Bardziej szczegółowoLUBELSKA PRÓBA PRZED MATURĄ 2018 poziom podstawowy
LUELSK PRÓ PRZED MTURĄ 08 poziom podstawowy Schemat oceniania Zadania zamknięte (Podajemy kartotekę zadań, która ułatwi Państwu przeprowadzenie jakościowej analizy wyników). Zadanie. (0 ). Liczby rzeczywiste.
Bardziej szczegółowoCo to jest wektor? Jest to obiekt posiadający: moduł (długość), kierunek wraz ze zwrotem.
1 Wektory Co to jest wektor? Jest to obiekt posiadający: moduł (długość), kierunek wraz ze zwrotem. 1.1 Dodawanie wektorów graficzne i algebraiczne. Graficzne - metoda równoległoboku. Sprowadzamy wektory
Bardziej szczegółowoLASERY I ICH ZASTOSOWANIE
LASERY I ICH ZASTOSOWANIE Laboratorium Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Temat: Efekt magnetooptyczny 5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą modulowania zmiany polaryzacji światła oraz
Bardziej szczegółowo