Raport oceny stanu klimatu akustycznego województwa lubelskiego w latach

Transkrypt

1 obejmujący lata Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie Raport oceny stanu klimatu akustycznego województwa lubelskiego w latach Lublin, listopad 2017 grudzień 2017

2

3 obejmujący lata SPIS TREŚCI Wstęp.1 I. Kryteria stosowane w ocenie stanu klimatu akustycznego.2 II. Presje III. Stan Hałas drogowy Pomiary krótkookresowe Pomiary długookresowe Hałas kolejowy Hałas przemysłowy Mapy akustyczne Wyniki II rundy mapowania akustycznego Miasto Lublin Otoczenie głównych dróg w województwie lubelskim o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie Wyniki analiz lokalnej mapy akustycznej Radzynia Podlaskiego...35 IV. Reakcje...38 grudzień 2017

4 Wstęp Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata zobligował WIOŚ do sporządzenia w 2017 r. Raportu oceny stanu klimatu akustycznego województwa lubelskiego w latach Przedmiotowe opracowanie wykonano zgodnie z zaleceniami GIOŚ zawartymi w piśmie z dnia r., znak: DM/073-04/01/2017/BT, na podstawie wszystkich dostępnych danych, zarówno danych własnych WIOŚ w Lublinie, jak też danych pozyskanych od podmiotów zewnętrznych. Celem raportu jest podsumowanie 5-letniego cyklu monitoringu hałasu obejmującego lata , jak też pozyskanie syntetycznej informacji, której częściami składowymi są roczne oceny klimatu akustycznego zamieszczane w Raportach o stanie środowiska w województwie lubelskim. Z uwagi na kumulatywne oceny hałasu w środowisku, pomiary wykonane w okresie 5-cio letnim potraktowane zostały jak pomiary wykonane w jednakowym czasie, zwłaszcza że na badanych obszarach w latach nie wystąpiły istotne zmiany ani w zagospodarowaniu terenu, ani w liczbie i sposobie działania źródeł, co w istotny sposób mogłoby wpłynąć na zmianę klimatu akustycznego. Obowiązek prawny sporządzania oceny klimatu akustycznego wynika z wymogów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/49/WE z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz. Urz. WE L 189 z , str. 12) implementowanych do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. W Raporcie oceny stanu klimatu akustycznego województwa lubelskiego w latach uwzględniono: analizy roczne w odniesieniu do hałasu drogowego, kolejowego oraz przemysłowego, wykonane w oparciu o wyniki pomiarów zgromadzonych w bazie EHALAS, obejmujące zestawienia tabelaryczne, wykresy, mapy oraz trendy zmian w zakresie wyników pomiarów hałasu w środowisku, wyniki II rundy mapowania akustycznego zawierające informacje o charakterystyce i zagospodarowaniu obszaru, obiektach podlegających mapowaniu, charakterystyce źródeł hałasu, kryteriach oceny zagrożenia hałasem, takich jak: zakresy przekroczeń, rozkład liczby mieszkańców eksponowanych na hałas, liczba osób eksponowana na hałas przekraczający poziom dopuszczalny, kryteria zdrowotne i zakresy ryzyka negatywnego wpływu hałasu na mieszkańców, wyniki analiz lokalnej mapy akustycznej wykonanej przez WIOŚ w Lublinie. grudzień

5 I. Kryteria stosowane w ocenie stanu klimatu akustycznego Poziomy dopuszczalne hałasu (tabela 1) zawarte są w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2014, poz. 112). Zostały one określone dla dwóch grup wskaźników mających zastosowanie: 1) w prowadzeniu długookresowej polityki w zakresie ochrony środowiska przed hałasem, w szczególności do sporządzania map akustycznych oraz programów ochrony środowiska przed hałasem: - L DWN długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach [db], wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia od godz , pory wieczoru od godz oraz pory nocy od godz ; - L N - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach [db], wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku od godz , 2) do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby: - L AeqD - równoważny poziom dźwięku A dla pory dnia, rozumianej jako przedział czasu od godz ; - L AeqN - równoważny poziom dźwięku A dla pory nocy, rozumianej jako przedział czasu od godz Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne (Dz. U. 2014, poz. 112). Pozostałe obiekty i działalność Drogi lub linie kolejowe będąca źródłem hałasu L.p. Rodzaj terenu L DWN L N L AeqD L AeqN L DWN L N L AeqD L AeqN [db] 1. a) strefa ochronna A uzdrowiska b) tereny szpitali poza miastem 2. a) tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży c) tereny domów opieki społecznej d) tereny szpitali w miastach 3. a) tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) tereny zabudowy zagrodowej c) tereny rekreacyjnowypoczynkowe d) tereny mieszkaniowo-usługowe 4. Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców 64 (55)* 68 (60) 70 (65) 59 (50) 59 (50) 65 (55) 61 (55) 65 (60) 68 (65) 56 (50) 56 (50) 60 (55) * wartości w nawiasie dotyczą rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu przed zmianą w 2012 r. 2 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

6 II. Presje W województwie lubelskim głównym zagrożeniem dla klimatu akustycznego jest hałas komunikacyjny, a dominującym w tej kategorii jest hałas drogowy (uliczny), który jest związany przede wszystkim z ruchem samochodowym i stanowi zagrożenie na terenach zurbanizowanych. W niewielkim stopniu oddziałuje komunikacja kolejowa i lotnicza oraz źródła przemysłowe. Według danych GUS w granicach województwa przebiega około km dróg, w tym: km krajowych, km wojewódzkich, km powiatowych oraz km gminnych. Po drogach krajowych średnio na dobę przejeżdża około pojazdów, z czego 76,3% stanowią pojazdy osobowe, a około 22,4% ciężarowe. Po drogach wojewódzkich przejeżdża natomiast pojazdów, w tym 85,9% to samochody osobowe, a 11,8% ciężarowe (wykres 1). Liczba pojazdów, zwłaszcza osobowych, corocznie wzrasta, co świadczy o tym, że problem emitowanego przez nie hałasu będzie się w kolejnych latach nasilał (wykres 2). s. osobowe s. ciężarowe autobusy motocykle ciągniki 0,6 0,7 1,2 0,5 0,5 0,1 11,8 22,4 drogi wojewódzkie drogi krajowe 85,9 76, [%] [liczba pojazdów] autobusy motocykle [%] s. ciężarowe s. osobowe r. 2013r. 2014r. 2015r. 2016r Wykres 1. Udział poszczególnych kategorii pojazdów silnikowych w ruchu w woj. lubelskim (źródło: GDDKiA) Wykres 2. Zmiany liczby zarejestrowanych pojazdów w województwie lubelskim w latach (źródło: GUS). Sieć kolejowa województwa lubelskiego jest jedną z najrzadszych w Polsce gęstość sieci wynosi 4,2 km/100 km 2, gdy średnia dla kraju to 6,1 km/100 km 2. Łączna długość linii kolejowych wynosi km (źródło: GUS). Najwięcej przewozów w regionie odbywa się na linii nr 7 łączącej Warszawę z przejściem granicznym w Dorohusku. Na tej linii, na odcinku Dęblin Lublin Chełm Dorohusk, skupia się większość ruchu pasażerskiego pociągów osobowych i pospiesznych, przy czym większość pociągów pospiesznych kończy bieg w Lublinie. W województwie lubelskim funkcjonują lotniska: użytku publicznego - Lublin Airport, użytku wyłącznego - w Radawcu koło Lublina oraz Zamościu, zarządzane przez Aeroklub Polski, w Świdniku - zarządzane przez WSK PZL Świdnik S.A. oraz w Depułtyczach Królewskich - zarządzane przez PWSZ w Chełmie, lądowiska śmigłowców sanitarnych - dwa w Lublinie, po jednym w Radzyniu Podlaskim, Włodawie, Chełmie, Białej Podlaskiej, Parczewie i Zamościu, lądowiska samolotowe: w Świdniku Aeroklub Świdnik, w Dębowej Kłodzie, Majdanie Nowym k/biłgoraja, Białej Podlaskiej, Rykach oraz lotnisko wojskowe w Dęblinie - JW 4929 Dęblin, 41 Baza Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie. Źródłami hałasu pochodzącego z obszarów działalności przemysłowej w województwie lubelskim są zakłady produkcyjne różnych branż, m.in.: przemysłu spożywczego, chemicznego, obróbki metali, wytwórnie betonu, elektrociepłownie i inne zakłady energetyczne, podmioty świadczące usługi, takie jak hotele, punkty gastronomiczne i handlowe, fermy hodowlane, z zakresu uprawiania sportu i bezpiecznej jazdy tory kartingowe. grudzień

7 III. Stan Sporządzenie oceny stanu akustycznego środowiska w województwie lubelskim należy do zadań Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Ocena dotyczy terenów nie objętych obowiązkiem opracowywania map akustycznych (art. 117 ust. 5 ustawy Prawo ochrony środowiska). WIOŚ w Lublinie w latach r. realizował badania hałasu drogowego, kolejowego oraz hałasu przemysłowego na terenie województwa lubelskiego zgodnie z programami Państwowego Monitoringu Środowiska oraz w ramach kontroli interwencyjnych. W bazie EHALAS, pełniącej funkcję rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska, zgromadzono: wyniki pomiarów prowadzonych przez WIOŚ w Lublinie, wyniki pomiarów okresowych, wykonane przez zarządzających drogami na podstawie rozporządzenia MŚ z dnia 16 czerwca 2011 r. sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824, z późn.zm.), wyniki tzw. pomiarów automonitoringowych, wykonane przez prowadzących instalację oraz użytkowników urządzeń na podstawie art. 147 Poś, strategiczne mapy akustyczne dla Lublina oraz dla otoczenia głównych dróg w województwie lubelskim o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie, lokalną mapę akustyczną dla miasta Radzynia Podlaskiego. 1. Hałas drogowy W okresie ostatnich pięciu lat WIOŚ w Lublinie prowadził monitoring hałasu drogowego w 55 punktach, w tym w 11 punktach w celu określenia wskaźników długookresowych. W ramach kontroli interwencyjnych wykonano dobowe pomiary hałasu drogowego w 40 punktach. W 2015 i 2016 r. zarządzający drogami na terenie województwa lubelskiego prowadzili pomiary okresowe dla dróg publicznych o średniorocznym natężeniu ruchu powyżej 3 mln pojazdów lub o procentowym udziale pojazdów ciężkich w strumieniu ruchu powyżej 20%, dla średniego dobowego ruchu przekraczającego 5 tys. pojazdów w 51 punktach (wykres 3). Wykres 3. Udział pomiarów hałasu drogowego wykonanych w latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) 4 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

8 1.1. Pomiary krótkookresowe Pomiary krótkookresowe wykonano przy 118 odcinkach dróg o łącznej długości ok. 133 km. Długość badanych odcinków wyniosła: dla dróg krajowych ok. 74,4 km (55,8%), dróg wojewódzkich ok. 40,5 km (30,4%), dróg powiatowych i gminnych ok.18,3 km (13,8%), (wykres 4). Wykres 4. Udział długości odcinków zbadanych dróg, w podziale na drogi miejskie i pozamiejskie (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wyniki pomiarów krótkookresowych prowadzonych przy drogach krajowych wykazały przekroczenia poziomów dopuszczalnych: w porze dziennej w 32% liczby punktów pomiarowych i na 14% długości zbadanych odcinków, zaś w porze nocnej w 32% liczby punktów pomiarowych i na 20% długości zbadanych odcinków. Najwięcej przekroczeń w porze dziennej osiągnęło wartości w przedziale poniżej 5 db, natomiast w porze nocnej powyżej 5 db (wykresy 5,6). Wykres 5. Drogi krajowe - udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze dziennej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 6. Drogi krajowe - udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze nocnej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Przy drogach wojewódzkich przekroczenia poziomów dopuszczalnych wystąpiły: w porze dziennej w 59% liczby punktów pomiarowych i na 59% długości zbadanych odcinków, w porze nocnej w 65% liczby punktów pomiarowych i na 61% długości zbadanych odcinków. Najwięcej przekroczeń, zarówno w porze dziennej jak i nocnej, wystąpiło w przedziale poniżej 5dB (wykresy 7,8). Wykres 7. Drogi wojewódzkie - udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze dziennej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 8. Drogi wojewódzkie - udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze nocnej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) grudzień

9 Przy drogach powiatowych i gminnych przekroczenia poziomów dopuszczalnych wystąpiły: w porze dziennej: w 43% punktów pomiarowych i na 31% długości zbadanych odcinków, w porze nocnej: w 42% punktów pomiarowych i na 27% długości zbadanych odcinków. Najwięcej przekroczeń zarówno w porze dziennej jak i nocnej wystąpiło w przedziale poniżej 5 db (wykresy 9,10). Wykres 9. Drogi powiatowe i gminne - udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze dziennej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 10. Drogi powiatowe i gminne - udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze nocnej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Zmierzone poziomy dźwięku wyrażone wskaźnikami L AeqD i L AeqN w otoczeniu dróg krajowych wykazały, że w porze dziennej w 48% punktów zmierzony poziom dźwięku nie przekraczał 61dB, natomiast 14% stanowiły punkty z poziomem przekraczającym 70dB. W porze nocnej 48% punktów nie przekroczyło poziomu 56 db, a w 11% punktów zmierzony poziom mieścił się w przedziale 65,1dB 70dB (wykresy 11,12). Wykres 11. Drogi krajowe - udział zmierzonych poziomów dźwięku w przedziałach przekroczeń dla pory dziennej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 12. Drogi krajowe - udział zmierzonych poziomów dźwięku w przedziałach przekroczeń dla pory nocnej, (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Zmierzone przy drogach wojewódzkich poziomy dźwięku wyrażone wskaźnikiem L AeqD, L AeqN wykazały, że w porze dziennej w 48% punktów wskaźnik poziom dźwięku L AeqD znalazł się w przedziale 61,1 db 65dB. W porze nocnej 30% punktów nie przekroczyło poziomu 56dB (wykresy 13,14). Wykres 13. Drogi wojewódzkie - udział zmierzonych poziomów dźwięku w przedziałach przekroczeń dla pory dziennej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 14. Drogi wojewódzkie - udział zmierzonych poziomów dźwięku w przedziałach przekroczeń dla pory nocnej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) 6 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

10 Wartości poziomu dźwięku wyrażone wskaźnikami L AeqD i L AeqN, uzyskane z pomiarów hałasu w otoczeniu dróg powiatowych i gminnych wykazały, że w porze dziennej w 36% punktów nie przekroczyło poziomu 61dB, w porze nocnej 64% punktów nie przekroczyło poziomu 56dB (wykresy 15,16). Wykres 15. Drogi powiatowe i gminne - udział zmierzonych poziomów dźwięku w przedziałach przekroczeń dla pory dziennej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 16. Drogi powiatowe i gminne - udział zmierzonych poziomów dźwięku w przedziałach przekroczeń dla pory nocnej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Pomiary krótkookresowe wykonane dla dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych w latach wykazały przekroczenia poziomów dopuszczalnych: w porze dziennej w 45% punktów pomiarowych i na 30% długości odcinków zbadanych dróg, zaś w porze nocnej w 47% punktów pomiarowych i na 34% długości odcinków zbadanych dróg. Najwięcej przekroczeń, zarówno w porze dziennej jak i nocnej, wystąpiło w przedziale poniżej 5dB (wykresy 17 20). Wykres 17. Udział długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekroczyła poziom dopuszczalny w porze dziennej, w latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 18. Udział punktów pomiarowych hałasu drogowego z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze dziennej w latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 19. Udział długości odcinków zbadanych dróg, od których emisja przekroczyła poziom dopuszczalny w porze nocnej, w latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 20. Udział punktów pomiarowych hałasu drogowego z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku w porze nocnej w latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) grudzień

11 Tabela 2. Pomiary hałasu drogowego w latach wskaźniki krótkookresowe (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Lokalizacja punktu pomiarowego Doba pomiaru L AeqD (db) Biała Podlaska ul. Brzeska 48 Biała Podlaska ul. Janowska 78 Zamość, ul. Kilińskiego P-1 Krasnystaw, ul. Okrzei 24 Krasnystaw, ul. Okrzei 33 Zamość ul. Szczebrzeska pp 2 Zamość, ul. Kilińskiego P-2 Zamość ul. Szczebrzeska pp 3 Zamość ul. Szczebrzeska pp 4 Biała Podlaska ul. Artyleryjska 7 Zamość, DK 74, ul. Hrubieszowska 105 Zamość, ul. Kilińskiego al. Zwycięstwa w Parczewie (przy bloku ul. Spółdzielcza 17) ul. 11 Listopada 62 w Parczewie Włodawa, Al. Piłsudskiego 18 Włodawa, Al. Piłsudskiego 24 Włodawa, Al. Piłsudskiego 61 ul. Wyzwolenia, Hrubieszów ul. Zamojska 115A Hrubieszów ul. Żeromskiego 60, Hrubieszów Barak 3B Tomaszów Lubelski, ul. Zamojska 28 Tomaszów Lubelski, ul. Lwowska 88 Krasnystaw, ul. Okrzei 151 Lubartów, ul. Powstańców Warszawy 79 Krasnystaw, ul. Okrzei 24 Lublin, ul. Strumykowa 70 Lublin, ul. Sławin 70 Lublin, ul. Wodna 6E Dębówka 2C Lublin, ul. Strumykowa 68 Dąbrowica 114E Lublin, ul. Jaśminowa 45 c S17/S12 Łagiewniki Krasnystaw, ul. Okrzei 33 Lublin, ul. Chodźki 31 S17/S12 Kolonia Pliszczyn 2 S17/S12 Jakubowice Konińskie S17/S12 Dys Lubartów, ul. Lipowa 3 Lubartów, ul. Szaniawskiego 49 droga S17/S12 odcinek węzeł Jastków - węzeł Sławinek, Sieprawice Wartość przekroczenia L AeqD (db) L AeqN (db) Wartość przekroczenia L AeqN (db) ,9 4, ,4 7, ,5 3, ,4 1, ,4 3,4 56,2 6, ,0 0, ,0 2, ,2 4, ,6 0, ,5 6,50 59,5 9, ,2 7,2 55,6 5,6 66,8 6,80 60,3 10,30 67,2 7,20 59,2 9,20 64,0 4,00 57,5 7,50 56,7 0,00 49,3 0,00 63,4 0,00 53,1 0, ,6 0, ,2 0, ,6 0, ,3 0, ,2 0,00 50,0 0, ,1 0,00 49,7 0, ,7 0, ,0 0, ,4 1,40 58,5 2, ,7 3,70 60,9 4,90 69,0 4,00 60,0 4,00 49,5 0,00 46,2 0,00 68,5 3,50 63,3 7,30 69,2 4,20 63,3 7,30 60,7 0,00 50,0 0, ,2 0, ,3 0, ,8 0,00 43,3 0, ,7 0,00 50,3 0,00 59,9 0,00 55,2 0,00 54,6 0,00 52,6 0,00 54,7 0,00 51,6 0,00 60,0 0,00 55,1 0,00 57,2 0,00 51,5 0,00 51,1 0,00 47,1 0,00 55,9 0,00 51,0 0,00 64,2 0,00 50,6 0,00 65,7 0,70 57,0 1,00 55,9 0,00 52,1 0,00 53,8 0,00 50,5 0,00 58,9 0,00 55,8 0,00 64,3 0,00 56,8 0,80 68,4 3,40 63,4 7,40 56,7 0,00 53,8 0,00 8 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

12 Lokalizacja punktu pomiarowego Doba pomiaru L AeqD (db) Wartość przekroczenia L AeqD (db) L AeqN (db) Wartość przekroczenia L AeqN (db) Zamość, DK 74, ul. Hrubieszowska ,9 1,90 53,7 0,00 droga S17/S12 - węzeł Tatary, Turka Turka, ul. Akacjowa ,6 0,00 51,5 0,00 Zamość, DK 74, ul. Hrubieszowska ,4 1,40 55,9 0,00 droga S17/S12 - węzeł Rudnik, Ciecierzyn 109B droga S17/S12 - węzeł Rudnik, Ciecierzyn 115A droga S17/S12 - węzeł Tatary, Turka, Długie 40A ,8 0,00 48,2 0, ,4 0,00 42,7 0, ,7 0,00 41,2 0,00 Jakubowice Konińskie, ul. Modrzewiowa ,9 0,00 54,0 0,00 Komarno, DW 811 Świdnik, ul. Racławicka ,4 0,40 65,7 0,70 61,2 5,20 58,0 2,00 Nałęczów, ul. 1-go Maja ,7 0,00 57,3 1,30 Nałęczów, ul. Kolejowa ,3 3,30 56,9 0,90 Lublin, ul. Krańcowa przy ul. Olchowej ,8 3,80 62,9 6,90 DW 835, Lublin - Grabownica Starzeńska, km droga S17/S12 odcinek węzeł Nałęczów - węzeł Jastków, Wola Przybysławska droga S17/S12 - węzeł Tatary, Turka Turka, ul. Bukowa 14 Konstantynów, Plac Wolności/ ul.siedlecka (odcinek DW nr 811 i 698) droga S17/S12 odcinek węzeł Tatary - węzeł Zadębie, Biskupie 18 Droga krajowa nr 12, Zwoleń - Puławy (km 4+900) Droga krajowa nr 17, Moszczanka - Gończyce (km ) Droga krajowa nr 48, Dęblin ul. Towarowa - ul. Saperów (km ) ,4 8,40 65,0 9, ,8 0,00 51,2 0, ,0 0,00 40,1 0, ,4 0,40 59,3 3, ,0 0,00 49,8 0, ,7 0,00 69,6 0, ,8 0,00 68,5 0, ,7 4,70 58,1 2,10 DW 833, Chodel-Kraśnik, km ,5 7,50 61,2 5,20 Droga krajowa nr 12, Końskowola - Kurów (km ) Droga krajowa nr 824, Puławy ul. Słowackiego - Al.1000-Lecia Państwa Polskiego (km ) Droga krajowa nr 19, Strzeszkowice Małe - Niedrzwica Duża (km ) Droga krajowa nr 63, Łuków ul. Partyzantów - u. Świderska (km ) Droga krajowa nr 2, Rogoźniczka - Biała Podlaska (km ) Droga krajowa nr 74, Janów Lubelski - Frampol (km ) Droga krajowa nr 82, Lublin - Turka (km 5+800) Droga krajowa nr 82, Turka - Łęczna (km ) Droga krajowa nr 17, Krasnystaw - Tuligłowy (km ) ,0 0,00 63,0 0, ,3 0,00 62,2 0, ,8 0,00 69,5 0, ,4 1,40 62,3 6, ,7 0,00 65,8 0, ,2 4,20 62,8 6, ,9 0,00 63,1 0, ,0 0,00 64,5 0, ,6 0,00 62,3 0,00 DW 833, Chodel-Kraśnik, km ,2 0,20 57,7 1,70 DW 835, Lublin - Grabownica Starzeńska, km Nałęczów, ul. Armatnia Góra - Termy Pałacowe ,7 0,00 58,3 2, ,6 0,00 55,7 0,00 DW 830, Lublin - Nałęczów, km ,4 5,40 56,9 0,90 DW 830, Lublin - Nałęczów, km ,4 4,40 57,0 1,00 DW 801, Warszawa - Puławy, km ,4 0,00 57,8 1,80 DW 801, Warszawa - Puławy, km ,1 0,10 55,9 0,00 DW 824, Żyrzyn - Annopol, km ,2 4,20 57,1 1,10 DW 835, Lublin - Grabownica Starzeńska, km ,0 7,00 62,8 6,80 Świdnik, Al. Lotników ,0 6,00 60,7 4,70 Świdnik, ul. Racławicka ,8 0,80 57,8 1,80 grudzień

13 Lokalizacja punktu pomiarowego Doba pomiaru L AeqD (db) Wartość przekroczenia L AeqD (db) L AeqN (db) Wartość przekroczenia L AeqN (db) DK Nr 74, Pasieka 14B (obw. Kraśnika) ,7 0,00 56,3 0,30 Droga S12/S17 Rudnik-Tatary Lublin ul. Pliszczyńska 57 Droga S12/S17 Rudnik -Tatary Lublin ul. Pliszczyńska ,7 0,00 51,2 0, ,9 0,00 51,5 0,00 Świdnik, ul. Konwaliowa ,1 0,00 48,6 0,00 droga S17/S12 odcinek węzeł Tatary - węzeł Zadębie, Biskupie ,8 0,00 54,7 0,00 droga S17/S12 - Biskupie ,7 0,00 56,6 0,60 droga S17/S12 -Turka, Długie 40A ,3 0,00 54,4 0,00 DW 835 (km ) Korczów ,6 0,00 63,2 0,00 DW 835 (km ) Korczów ,7 6,70 63,5 7,50 DW 835 (km ) Korczów ,1 6,10 63,5 7,50 DW 835 (km ) Dominów ,9 6,90 63,7 7,70 DW 835 (km ) Ćmiłów ,4 6,40 63,4 7,40 DW 824 (km12+240) Puławy ul. Zielona ,7 0,00 56,6 0,60 DW 824 (km12+460) Puławy ul. Zielona ,2 0,00 55,1 0,00 DW 833 (km ) Kraśnik ul. Urzędowska ,2 0,00 55,2 0,00 DW 833 (km ) Kraśnik ul. Urzędowska ,8 4,80 60,2 4,20 DW 833 (km ) Kraśnik ul. Urzędowska ,6 3,60 58,7 2,70 DW 835 (km ) Ćmiłów ,4 1,40 61,2 5,20 DW 801 (km ) Puławy ul. Dęblińska ,8 2,80 58,4 2,40 DW 801 (km ) Puławy ul. Czartoryskich ,7 0,00 54,0 0,00 DW 801 (km ) Puławy ul. Głęboka ,0 1,00 59,5 3,50 DW 801 (km ) Puławy ul. Dęblińska ,0 0,00 60,3 0,00 DW 801 (km ) Puławy ul. Piaskowa ,6 0,60 58,3 2,30 DW 830 (km ) Bochotnica ,2 3,20 57,3 1,30 Droga krajowa nr 19 w m. Rudnik Kolonia ,7 6,70 68,2 12,20 DW 801 (km ) Puławy ul. Piaskowa ,1 0,00 56,1 0,10 DW 830 (km ) Nałęczów ,8 1,80 56,4 0,40 DW 833 (km ) Kraśnik ul. Urzędowska ,5 0,00 57,6 0,00 DW 824 (km14+490) Puławy ul.włostowicka ,9 1,90 55,2 0,00 DW 824 (km15+430) Puławy ul. Włostowicka ,2 0,00 53,0 0,00 DW 824 (km15+970) Puławy ul. Włostowicka ,6 3,60 57,9 1,90 DW 824 (km12+870) Puławy ul. Włostowicka ,8 0,00 55,1 0,00 droga S17/S12 - Turka ul. Grabowa ,2 0,00 41,8 0,00 Droga S12/S17 Felin-Świdnik, Świdnik ul. Piasecka ,7 0,70 59,0 3,00 DP - Prawiedniki - Mętów Prawiedniki ,3 0,00 53,9 0,00 Lokalizację punktów, w których prowadzono pomiary krótkookresowe hałasu drogowego w latach dla pory dziennej i nocnej przedstawiono na mapach 1, 2 oraz Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

14 Mapa 1. Pomiary krótkookresowe - lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego w porze dziennej w latach Mapa 2. Pomiary krótkookresowe - lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego w porze nocnej w latach Tabela 3. Liczba punktów pomiarowych w poszczególnych klasach przekroczeń hałasu drogowego na terenach chronionych w województwie lubelskim w latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Liczba punktów z przekroczeniem poziomów dopuszczalnych Pora doby brak przekroczeń (0-5 db) (5-10 db) (10-15 db) (15-20 db) >20 db Rok 2012 Pora dzienna 8 4 Pora nocna Rok 2013 Pora dzienna 9 3 Pora nocna 9 3 Rok 2014 Pora dzienna 19 4 Pora nocna Rok 2015 Pora dzienna Pora nocna Rok 2016 Pora dzienna Pora nocna grudzień

15 Średnie ważone natężenie ruchu, pojazdów / godz. Udział pojazdów ciężkich w ruchu % Raport podsumowujący 5-letni cykl Tabela 4. Hałas drogowy w miastach, w porze dziennej, w województwie lubelskim latach (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Długość skontrolowanych ulic w mieście przy których emisja hałasu przekracza maksymalny poziom dopuszczalny 60 db 0, ponad Rok Miasto razem razem (db) (db) (db) (db) 20 (db) 2012 Zamość km km % skontrolowanych Biała Podlaska 6,12 2,9 1, ,9 km 2,3 1, ,2 Krasnystaw 1,03 1, , Hrubieszów 2,5 2,5 2, , Tomaszów Lubelski 3,1 1,5 2, ,0 Lubartów 1,6 2, ,6 Świdnik 7,0 9, ,6 Nałęczów 4, ,6 Zamość 0,9 0, ,1 15,4 Lublin 0, Kraśnik 2,2 2, ,9 Dęblin 0, ,9 Puławy ,3 Nałęczów 23,7 6, ,9 Kraśnik 5,4 5, , Pomiary długookresowe W latach w województwie lubelskim prowadzono pomiary długookresowe hałasu drogowego na terenie:: Białej Podlaskiej, Zamościa, Hrubieszowa, Włodawy, Krasnegostawu, Lubartowa, Świdnika, Nałęczowa, Radzynia Podlaskiego, Opola Lubelskiego oraz przy drodze krajowej nr 19 na odcinku Borki Grabowiec. W 68% punktów uzyskane wyniki pomiarów nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu drogowego, wyrażonego wskaźnikiem L DWN. Przekroczenia w przedziale do 5 db wystąpiły 32% wszystkich wyników, które wystąpiły w roku 2012 i Przekroczeń wskaźnika L DWN powyżej 5 db nie stwierdzono (wykres 21). Poziomy dźwięku w 25% nie przekroczyły 64 db, w 50% wartość wskaźnika L DWN zawierała się w zakresie 64,1 db 68,0 db, natomiast w 25% uzyskane wyniki przekroczyły poziom 68 db (wykres 22). W porze nocnej dla 61% punktów pomiarowych wartość wskaźnika L N mieściła się w granicach dopuszczalnych norm hałasu, 32% stanowiły punkty, w których przekroczenia nie były większe od 5 db, natomiast w przypadku 7% punktów przekroczenia były większe od 5 db (wykres 23). Poziomy dźwięku L N w 4% nie przekroczyły poziomu 50 db, w 68% osiągnęły wartości z zakresu 50,1 db 59,0 db, natomiast w 29% przekroczyły poziom 59 db (wykres 24). 12 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

16 Wykres 21. Udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku L DWN (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 22. Rozkład zmierzonych poziomów dźwięku LDWN (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 23. Udział punktów pomiarowych z przekroczeniami dopuszczalnych poziomów dźwięku L N (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Wykres 24. Rozkład zmierzonych poziomów dźwięku L N (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Tabela 5. Pomiary hałasu drogowego w latach wskaźniki długookresowe (źródło: WIOŚ, IOŚ) L.p. Wartość Wartość Obszar L Lokalizacja punktu DWN L pomiarów [db] N [db] przekroczenia przekroczenia L DWN [db] L N [db] Laboratorium 1. Biała Podlaska al. Tysiąclecia 62,3 54,8 2,3 4,8 2. Zamość ul. Szczebrzeska 64,5 59,0 4,5 9,0 3. Hrubieszów ul. Wyzwolenia 64,3 58,0 0,0 0,0 4. Włodawa al. Piłsudskiego 62,3 52,5 0,0 0,0 5. Krasnystaw ul. Okrzei 64,9 55,3 0,0 0,0 6. Lubartów ul. Lubelska 64,8 56,1 0,0 0,0 7. Świdnik ul. Niepodległości 11 64,1 55,0 0,0 0,0 8. Nałęczów ul. Bochotnica 22 65,8 56,4 0,0 0,0 9. ul. Warszawska100a 63,40 54,40 0,0 0,0 10. ul. Wisznicka ,90 55,40 0,0 0,0 11. ul. Wisznicka 7a 64,10 55,80 0,0 0,0 12. ul. Sitkowskiego 10b 63,30 54,30 0,0 0,0 13. Radzyń Podlaski ul. Lubelska 7 58,30 49,60 0,0 0,0 WIOŚ Lublin 14. ul. Warszawska 69 63,60 55,00 0,0 0,0 15. ul. Międzyrzecka 74 64,30 55,30 0,0 0,0 16. ul. Wyszyńskiego 13 61,30 52,80 0,0 0,0 17. ul. Kocka 1b 67,70 59,90 0,0 0, Białka 70,70 62,10 2,70 3, Turów 78 70,50 63,40 2,50 4, Żakowola Radzyńska 6A 71,10 63,90 3,10 4, DK19 Grabowiec 76 A 69,10 61,20 1,10 2, Kąkolewnica, ul. Lubelska16 71,20 64,10 3,20 5, Borki, ul. Radzyńska 27 69,40 61,70 1,40 2, Wola Rudzka ul. Lubelska 65,60 56,40 0,0 0,0 25. ul. Południowa 69,50 60,90 1,50 1, ul. Fabryczna 65,90 56,60 0,0 0,0 IOŚ - PIB Opole Lubelskie 27. ul. Józefowska 65,90 57,20 0,0 0,0 28. ul. Przemysłowa 66,90 57,70 0,0 0,0 grudzień

17 Mapa 3. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Białej Podlaskiej (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 4. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Zamościa. (źródło WIOŚ, baza EHALAS) 14 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

18 Mapa 5. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Hrubieszowa. (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 6. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Włodawy (źródło WIOŚ, baza EHALAS) grudzień

19 Mapa 7. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Krasnegostawu (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 8. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Lubartowa (źródło WIOŚ, baza EHALAS) 16 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

20 Mapa 9. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Nałęczowa (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 10. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Świdnika (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) grudzień

21 Mapa 11. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Radzynia Podlaskiego (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 12. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach w ciągu DK19 (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) 18 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

22 Mapa 13. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu drogowego, w latach na terenie Opola Lubelskiego (źródło: WIOŚ, baza EHALAS) grudzień

23 2. Hałas kolejowy Hałas kolejowy jest składową wielu pojedynczych źródeł. Ruch pociągu powoduje drgania zarówno szyn, jak i całego toru oraz wagonów. Na hałas m.in. mają wpływ: prędkość, długość pociągu, położenie torów, ukształtowanie powierzchni terenu w otoczeniu torowisk, stan techniczny taboru i nawierzchni kolejowej. W latach WIOŚ w Lublinie wykonał badania hałasu kolejowego w 4 punktach przy linii kolejowej nr 7 oraz pomiary w ramach kontroli prowadzonej przez WIOŚ w jednym punkcie przy Linii LHS Majdan 93. Ponadto Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy wykonał pomiary hałasu kolejowego w 7 punktach przy linii kolejowej nr 7 (mapa 14). W porze nocnej przekroczenia dopuszczalnych poziomów dźwięku odnotowano w 3 punktach, najwyższe - w Puławach, wynosiło 8,7 db. W porze dziennej przekroczenie wystąpiło tylko w jednym punkcie w Puławach, i wynosiło: 2,9 db (tabela 6). Tabela 6. Wyniki pomiarów hałasu kolejowego w latach r. (źródło: WIOŚ, IOŚ, baza EHALAS) Nazwa odcinka kolejowego Linia nr 7 Linia LHS Majdan 93 Miejscowość Doba pomiaru Wartość L AeqN [db] Przekroczenie L AeqN [db] Wartość L AeqD [db] Przekroczenie L AeqD [db] Lublin ,6 0,0 52,9 0,0 Puławy ,7 8,7 67,9 2,9 Struża ,4 0 54,9 0 Piotrowice ,9 0 52,2 0 Rejowiec Fabryczny ,2 0 54,4 0 Świdnik ,1 0 54,6 0 Dęblin ,9 0 65,1 0 Borowa ,8 0,0 55,4 0,0 Motycz ,5 3,5 61,7 0,0 Wereszcze Duże ,9 0,9 62,4 0,0 Srebrzyszcze ,6 0,0 58,2 0,0 Zamość ,0 0,0 51,0 0,0 Laboratorium IOŚ - PIB WIOŚ Lublin pora dzienna pora nocna Mapa 14. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu kolejowego w latach (źródło: WIOŚ, IOŚ, baza EHALAS) 20 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

24 2. Hałas przemysłowy W latach badania hałasu przemysłowego prowadzono: w ramach planowych kontroli z wyjazdem w teren lub bez wyjazdu w teren, na wniosek o interwencję, przez prowadzących instalację oraz użytkowników urządzeń na podstawie art. 147 Poś (tzw. automonitoring) i przekazywanych wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska na podstawie art. 149 Poś (wykres 25). Łącznie w omawianym okresie pomiarami objęto 160 podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w województwie lubelskim (tabela 7). Liczba skontrolowanych podmiotów prowadzących działalność będącą źródłem hałasu innego niż komunikacyjny, które objęto pomiarami, wynosiła: w 2012 r. 39, w 2013 r. - 29, w 2014 r. - 30, w 2015 r. - 26, w 2016 r Liczba obiektów skontrolowanych w oparciu o analizę badań automonitoringowych wynosiła: w 2012 r. - 10, w 2013 r. - 19, w 2014 r. - 25, w 2015 r. 27, w 2016 r Wykres 25. Pomiary hałasu przemysłowego wykonane w latach na terenie województwa lubelskiego (źródło WIOŚ, baza EHALAS) W przypadku 52 podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (ok. 32% kontrolowanych zakładów) stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych. Najwięcej przekroczeń odnotowano w nocy, bo ok. 77%, i występowały głównie w zakresie od 5 do 15 db. W porze dziennej największa liczba przekroczeń występowała w zakresie do 5 db (wykres 26). Wykres 26. Udział przekroczeń hałasu przemysłowego w przedziałach 5 db w latach grudzień

25 Lata Liczba punktów Raport podsumowujący 5-letni cykl Tabela 7. Hałas przemysłowy w województwie lubelskim w latach (źródło: WIOŚ Lublin) Zakłady skontrolowane emitujące hałas Przekraczające poziomy dopuszczalne ogółem razem % z razem, noc 0,1-5 db 5-10 db db db ponad 20 db dzień noc dzień noc dzień noc dzień noc dzień noc Zakłady, które dostosowały się do poziomów dopuszczalnych w 2016 r , Kontrolowane przez WIOŚ podmioty zlokalizowane były w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej, głównie zabudowy kwalifikowanej jako jednorodzinna lub zagrodowa, a także w rejonie nowych osiedli mieszkaniowych. Ich działalność powodowała uciążliwości akustyczne, w związku z czym do WIOŚ wpływały wnioski o podjęcie interwencji. Źródłami hałasu w tych obiektach były urządzenia wentylacyjne, chłodnicze, wykorzystywane w procesach produkcyjnych i w trakcie świadczenia usług oraz środki transportu. Poziomem wskazywanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako optymalna wartość graniczna dla hałasu emitowanego w porze nocnej, w celu zapewnienia prawidłowych warunków do regeneracji i snu, jest próg 40 db, co odpowiada progowi odczuwalnego komfortu akustycznego w środowisku. Jednocześnie wartość 40 db jest wskazana jako dopuszczalny poziom dźwięku dla hałasu przemysłowego dla terenów zabudowy jednorodzinnej, terenów szpitali oraz miejsc przebywania dzieci. W poniższej prezentacji graficznej uwzględniono najbardziej niekorzystne wyniki badań dla poszczególnych podmiotów, a poziomy dźwięku podzielono na klasy oddzielnie dla pory nocnej i pory dziennej. Klasę poziomów emisji powyżej 50 db przyjęto, aby wyszczególnić grupę obiektów (działalności) o znacznej uciążliwości dla środowiska w porze nocnej. Wykres 27 przedstawia udział emisji hałasu przemysłowego zmierzonego w porze nocnej w okresie pięcioletnim. Wykres 27. Udział emisji hałasu przemysłowego (L AeqN) w klasach przekroczeń w porze nocnej, (źródło WIOŚ) W poniższej prezentacji graficznej (mapy 15-19) przedstawiono emisję hałasu przemysłowego dla pory nocnej w poszczególnych latach omawianego okresu oraz udział zakładów, w których stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych i ich rozkłady (wykresy 28 32). 22 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

26 Wykres 28. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqN oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2012 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 15. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq N w 2012 roku Wykres 29. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqN oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2013 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 16. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq N w 2013 roku grudzień

27 Wykres 30. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqN oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2014 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 17. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq N w 2014 roku Wykres 31. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqN oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2015 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 18. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq N w 2015 roku 24 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

28 Wykres 32. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqN oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2016 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 19. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq N w 2016 roku Klasa poziomów emisji w porze dziennej poniżej 50 db odpowiada progowi odczuwalnego komfortu akustycznego w środowisku. Klasa powyżej 50 db odpowiada dopuszczalnemu poziomowi dźwięku hałasu przemysłowego dla terenów zabudowy jednorodzinnej, terenów szpitali oraz miejsc przebywania dzieci. Klasę powyżej 60 db przyjęto, aby wyszczególnić grupę obiektów (działalności) o znacznej uciążliwości dla środowiska. Wykres 33 przedstawia udział emisji hałasu przemysłowego zmierzonego w porze dziennej w latach Wykres 33. Udział emisji hałasu przemysłowego (L AeqD) w klasach przekroczeń w porze dziennej, w latach (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Na mapach poniżej (mapy 20 24) przedstawiono emisję hałasu przemysłowego dla pory dziennej w poszczególnych latach omawianego okresu oraz udział zakładów, w których stwierdzono przekroczenia poziomów dopuszczalnych i ich rozkłady (wykresy 34-38). grudzień

29 Wykres 34. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqD, oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2012 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 20. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq D w 2012 roku Wykres 35. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqD, oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2013 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 21. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq D w 2013 roku 26 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

30 Wykres 36. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqD, oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2014 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 22. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq D w 2014 roku Wykres 37. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqD, oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2015 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 23. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq D w 2015 roku grudzień

31 Wykres 38. Udział zakładów z przekroczeniami L AeqD oraz ich rozkład w poszczególnych klasach w roku 2015 (źródło WIOŚ, baza EHALAS) Mapa 24. Rozkład poziomów hałasu zmierzonych w otoczeniu obiektów przemysłowych, wyrażonych wskaźnikiem L Aeq D w 2016 roku Analiza badań hałasu przemysłowego w okresie pięcioletnim wykazała, że dotychczasowe działania wydają się słuszne i zarysowuje się szansa na sukcesywne wyeliminowanie tego typu uciążliwości. Spośród 160 objętych kontrolą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w przypadku 52 odnotowano przekroczenia obowiązujących norm. 4. Mapy akustyczne Ustawa Prawo ochrony środowiska zobowiązuje starostów miast oraz zarządzających drogami, liniami kolejowymi i lotniskami do sporządzania map akustycznych oraz ich aktualizacji w cyklu pięcioletnim. Mapa akustyczna stanowi podstawowe źródło danych wykorzystywanych dla celów informowania społeczeństwa o zagrożeniach środowiska hałasem, opracowania danych dla państwowego monitoringu środowiska, tworzenia i aktualizacji programów ochrony środowiska przed hałasem. Pierwsza runda mapowania akustycznego w województwie lubelskim, zakończona w 2007 r., dotyczyła Lublina - aglomeracji o liczbie ludności większej niż 250 tys. oraz głównych dróg o przejeżdżającej liczbie pojazdów ponad 6 milionów rocznie: DK Nr 12, na odcinkach: Puławy-Końskowola, Kurów Lublin, Lublin Piaski, Piaski obwodnica, DK Nr 17 na odcinku Tomaszów Lubelski przejście graniczne Hrebenne. 28 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

32 Druga runda realizacji map akustycznych w województwie lubelskim została zakończona w 2012 r. i dotyczyła: Lublina oraz otoczenia głównych dróg o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie. Starostowie miast oraz zarządzający drogami, liniami kolejowymi i lotniskami mają obowiązek przekazywania map akustycznych oraz danych opisowych Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska w Warszawie, gdzie zgodnie z art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku zostaje przygotowywane sprawozdanie dla Komisji Europejskiej. Niewywiązanie się z ustawowego obowiązku w zakresie opracowania i aktualizacji strategicznej mapy hałasu może skutkować wszczęciem przez Komisję Europejską postępowania skarbowego. Starostowie miast oraz zarządzający drogami, liniami kolejowymi i lotniskami mają obowiązek przekazywania map akustycznych oraz danych opisowych wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska (art oraz art ust.4 pkt.2 ustawy Poś), który gromadzi je w zasobach Państwowego Monitoringu Środowiska w bazie EHALAS. Lokalną mapę akustyczną WIOŚ w Lublinie wykonał zgodnie z PPMŚ na lata województwa lubelskiego, realizując założony plan na rok Mapa dotyczy hałasu drogowego pochodzącego z głównych ulic Radzynia Podlaskiego. Mapowanie akustyczne w województwie lubelskim Mapa 25. Obszary dla których wykonano mapy akustyczne w województwie lubelskim w latach grudzień

33 4.1. Wyniki II rundy mapowania akustycznego Miasto Lublin Lublin jest największym polskim miastem po wschodniej stronie Wisły i 9 w kraju pod względem liczby ludności; 31 grudnia 2010 roku Lublin liczył ogółem 348,5 tyś mieszkańców, gęstość zaludnienia wynosiła: osób na km 2, powierzchnia: 147 km 2. Jest miastem na prawach powiatu, stolicą województwa lubelskiego, położonym w środkowo-wschodniej Polsce na Wyżynie Lubelskiej nad rzeką Bystrzycą. Dolina Bystrzycy dzieli miasto na dwie odmienne krajobrazowo części - lewobrzeżną z urozmaiconą rzeźbą terenu, głębokimi dolinami i starymi wąwozami lessowymi i prawobrzeżną, płaską, będącą częścią płaskowyżu świdnickiego. Lublin podzielony jest na 27 dzielnic. Ważnymi elementami w ocenie hałasu drogowego są drogi krajowe, wojewódzkie i powiatowe. Drogi gminne o znaczeniu lokalnym, stanowiące uzupełniającą część sieci dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych, miały również znaczenie przy opracowaniu mapy akustycznej Miasta Lublin. Na węzeł komunikacyjny miasta Lublin składają się drogi krajowe: nr 12 wiodąca od granicy z Niemcami w Łęknicy aż do granicy z Ukrainą w Dorohusku, nr 17 od Warszawy do przejśia granicznego w Hrebennem, nr 19 przebiegająca przez województwa podlaskie, mazowieckie, lubelskie oraz podkarpackie, nr 82 z Lublina do Włodawy oraz drogi wojewódzkie: nr 809 do Przytoczna, nr 822 do Świdnika, nr 830 do Nałęczowa, nr 835 do Biłgoraja i Przemyśla. Lublin jest ważnym węzłem kolejowym. Przez miasto przebiega linia kolejowa, która łączy Warszawę z granicą państwa w Dorohusku, a dalej z Kijowem. Pozostałe dwie linie rozchodzą się w kierunkach: południowym oraz północnym. W Lublinie znajdują się trzy stacje kolejowe: Lublin, Lublin Północ, Lublin Zemborzyce oraz stacja towarowa Lublin Tatary. Hałas przemysłowy emitowany jest przez źródła znajdujące się na terenie zakładów przemysłowych, wytwórczych i rzemieślniczych. Źródłami hałasu przemysłowego są maszyny i urządzenia przemysłowe, procesy technologiczne, a także różnego rodzaju instalacje oraz transport. Z analizy mapy akustycznej Lublina wynika, że najbardziej dokuczliwy był hałas drogowy. Hałas o poziomie powyżej 55 db stanowił uciążliwość dla ok. 230 tys. osób, tj.: 66% ludności w skali miasta i 10,6% w skali województwa. W nocyekspozycji na hałas powyżej 50 db było poddanych ok.144 tys. mieszkańców, czyli 41,3% ludności w skali miasta i 7,4% w skali województwa (tabele 8,9). Według kryteriów Światowej Organizacji Zdrowia w Lublinie około 98% ludności odczuwało hałas drogowy, w tym dla ok. 13% była to umiarkowana uciążliwość, dla ok. 20% poważna uciążliwość, a ok. 65% mieszkańców była w grupie ryzyka chorób sercowonaczyniowych. Nocą hałas był odczuwalny dla ok. 97% ludności, w tym ok. 57% miało dyskomfort z powodu zakłóceń snu, natomiast ok. 40% było narażonych na choroby sercowo-naczyniowe (Tabela 16). Tabela 8. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L DWN Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy Nazwa Liczba w przedziałach wartości poziomu L DWN aglomeracji mieszkańców db db db db >75 db Lublin 1) (źródło: GUS) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

34 1) Źródło: Miasto Lublin Mapa 26. Mapa imisyjna L DWN i L N Lublina Tabela 9. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L N Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy Nazwa Liczba w przedziałach wartości poziomu L N aglomeracji mieszkańców db db db db >70 db Lublin Tabela 10. Liczba mieszkańców w przedziałach przekroczeń narażonych na hałas drogowy Liczba mieszkańców w przedziałach przekroczeń narażonych na hałas drogowy Przedziały L DWN < > L N grudzień

35 Tabela 11. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu L DWN Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy Nazwa Liczba w przedziałach wartości poziomu L DWN aglomeracji mieszkańców db db db db >75 db Lublin Tabela 12. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu L N Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy Nazwa Liczba w przedziałach wartości poziomu L N aglomeracji mieszkańców db db db db >70 db Lublin Tabela 13. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas przemysłowy w przedziałach wartości poziomu L DWN Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas przemysłowy Nazwa Liczba w przedziałach wartości poziomu L DWN aglomeracji mieszkańców db db db db >75 db Lublin Tabela 14. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas przemysłowy w przedziałach wartości poziomu L N Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas przemysłowy Nazwa Liczba w przedziałach wartości poziomu L N aglomeracji mieszkańców db db db db >70 db Lublin Tabela 15. Liczba mieszkańców w przedziałach przekroczeń narażonych na hałas przemysłowy Liczba mieszkańców w przedziałach przekroczeń narażonych na hałas drogowy Przedziały L DWN < > L N Tabela 16. Hałas drogowy w Lublinie odsetek osób eksponowanych Wskaźnik poziomu dźwięku Średni udział ogólnej liczby mieszkańców eksponowanych na hałas w województwie lubelskim [%] Poziom L DWN > 55 db 10,6 Poziom L DWN > 55 db, tylko główne drogi (powyżej 3 mln pojazdów rocznie) 10,4 Poziom L N > 50 db 7,4 Poziom L N > 50 db, tylko główne drogi (powyżej 3 mln pojazdów rocznie) 7,1 Tabela 17. Hałas kolejowy w Lublinie odsetek osób eksponowanych Wskaźnik poziomu dźwięku Średni udział ogólnej liczby mieszkańców eksponowanych na hałas w województwie lubelskim [%] Poziom L DWN > 55 db 0,1 Poziom L N > 50 db 0,1 32 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

36 Tabela 18. Skala oceny oddziaływania hałasu w środowisku z punktu widzenia zdrowotnego, wynikająca z metod Światowej Organizacji Zdrowia WHO Lublin, hałas drogowy L.p. Ocena Stosowany wskaźnik Graniczna wartość poziomu dźwięku Oszacowana liczba mieszkańców Lublina 1. Ryzyko chorób sercowo 65 db naczyniowych 2. Poważna uciążliwość 55 db L DWN 3. Umiarkowana uciążliwość 45/50 db Ryzyko chorób sercowo 55 db naczyniowych 5. Zakłócenia snu L N 40/ Otoczenie głównych dróg w województwie lubelskim o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie Mapy akustyczne dla otoczenia głównych dróg w województwie lubelskim o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie wykonały: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oraz Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie. Obiektami podlegającymi mapowaniu było: 55 odcinków dróg krajowych nr: 17, 19, 48, 63, 74, 82 oddziałujących na klimat akustyczny powiatów: bialskiego, hrubieszowskiego, janowskiego, krasnostawskiego, kraśnickiego, lubartowskiego, lubelskiego, łęczyńskiego, łukowskiego, puławskiego, ryckiego, świdnickiego, tomaszowskiego, zamojskiego oraz miast: Lublina i Zamościa, 10 odcinków dróg wojewódzkich nr: 801, 824, 830, 833, 835, oddziałujących na klimat akustyczny powiatów: puławskiego, lubelskiego, kraśnickiego, biłgorajskiego. Hałas powyżej poziomu 55 db, pochodzący od głównych dróg w województwie lubelskim o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie, stanowił uciążliwość dla ok osób, co stanowiło 3,4% ludności województwa. Uciążliwość powyżej 50 db nocą odczuwało ok osób, tj. 2,5% osób zamieszkałych w województwie. Mapa 27. Mapa imisyjna L DWN i L N drogi krajowej nr 12 odcinek Świdnik (Krępiec) - Piaski grudzień

37 Tabela 19. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L DWN Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości Obszar poziomu L DWN db db db db >75 db Odcinki dróg krajowych 2) Odcinki dróg wojewódzkich 3) Razem Tabela 20. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L N Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości Obszar poziomu L N db db db db >70 db Odcinki dróg krajowych 2) Odcinki dróg wojewódzkich 3) Razem Tabela 21. Hałas drogowy w otoczeniu głównych dróg w województwie lubelskim o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie odsetek osób eksponowanych Średni udział ogólnej liczby mieszkańców eksponowanych na hałas Wskaźnik poziomu dźwięku w województwie lubelskim [%] Poziom L DWN > 55 db 3,4 Poziom L N > 50 db 2,5 Tabela 22. Liczba mieszkańców w przedziałach przekroczeń narażonych na hałas drogowy L DWN Obszar Liczba mieszkańców - poziom L DWN < 5 db 5-10 db db db >20 db Odcinki dróg krajowych 2) Odcinki dróg wojewódzkich 3) Razem Tabela 23. Liczba mieszkańców w przedziałach przekroczeń narażonych na hałas drogowy L N Liczba mieszkańców - poziom L N Obszar < 5 db 5-10 db db db >20 db Odcinki dróg krajowych 2) Odcinki dróg wojewódzkich 3) Razem ) Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad 3) Źródło: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie Wyniki analiz lokalnej mapy akustycznej Radzynia Podlaskiego Radzyń Podlaski położony jest w makroregionie Niziny Środkowoeuropejskiej, mezoregionie Równiny Łukowskiej, w północnej części województwa lubelskiego. Miasto zajmuje powierzchnię 20,31 km², a jego obszar zamieszkuje osób (stan na 2016 r. źródło GUS). Ludność miasta stanowi około 0,8% mieszkańców województwa lubelskiego i blisko 27% mieszkańców powiatu radzyńskiego. Średnia gęstość zaludnienia w Radzyniu Podlaskim wynosi 825 osób/km 2. Miasto jest siedzibą władz powiatowych, a w jego strefie oddziaływania znajduje się obszar obejmujący gminy: Borki, Czemierniki, Kąkolewnica 34 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie

38 Wschodnia, Komarówka Podlaska, Ulan Majorat i Wohyń. Przez Radzyń Podlaski płynie niewielka rzeka Białka z dwoma dopływami, a jej płytka dolina dzieli obszar miasta na dwie części: północną i południową. Teren miasta jest stosunkowo płaską równiną, a deniwelacje w jego obrębie sięgają 16 m. Warunki fizjograficzne w centralnej części miasta i jego otoczeniu nie są zbyt korzystne i charakteryzują się małą nośnością gruntów oraz wysokim poziomem wód gruntowych, szczególnie w obszarze doliny rzeki i jej dopływów. Na terenach otaczających miasto występują liczne obszary zalesione. Przez miasto, lub w bezpośrednim jego sąsiedztwie, przebiegają główne drogi: będąca obwodnicą miasta droga krajowa nr 19 prowadząca w kierunku północnym do Białegostoku, Kowna i Rygi, oraz w kierunku południowym do Lublina i Koszyc, droga krajowa nr 63 relacji Obwód Kaliningradzki Giżycko Pisz Łomża Zambrów Siedlce - Łuków Radzyń Podlaski Sławatycze (przejście graniczne z Białorusią) oraz droga wojewódzka nr 814 stanowiąca połączenie z Parczewem. Tabela 24. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L DWN Nazwa miasta Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L DWN Radzyń Podlaski db db db db >75 db (źródło: GUS) Tabela 25. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L N Nazwa miasta Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L N db db db db >70 db Radzyń Podlaski Mapa 28. Mapa imisyjna L DWN i L N Radzynia Podlaskiego grudzień