Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku

Transkrypt

1 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku Białystok, ul. Ciołkowskiego 2/3 tel faks sekretariat@wios.bialystok.pl WYNIKI BADAŃ HAŁASU KOMUNIKACYJNEGO WYKONANYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO W 2012 ROKU WIOŚ Białystok, marzec 2013

2 Hałas jest jednym z najbardziej odczuwalnych zagrożeń środowiska. Z prowadzonych badań wynika, iż ok. 40% ludności zamieszkującej największe miasta Unii Europejskiej może być narażone na średnie długookresowe poziomy hałasu drogowego przekraczające 55 db w dzień, a w nocy prawie 34 miliony ludzi może być narażonych na długookresowe poziomy hałasu drogowego przekraczające 50 db. Z akustycznego punktu widzenia, hałasem określa się każdy niepożądany dźwięk, który w jakiś sposób wpływa na tło akustyczne. Do głównych źródeł hałasu powodujących zwiększenie uciążliwości akustycznej w środowisku należą: ruch drogowy, kolejowy, transport lotniczy oraz zakłady przemysłowe. Na terenie województwa podlaskiego najistotniejszym i najpowszechniejszym źródłem hałasu jest bez wątpienia transport drogowy, (na który wpływa dynamiczny rozwój motoryzacji). Wg danych GUS w roku 2011 na terenie województwa zarejestrowanych było pojazdów. Uregulowania prawne dotyczące zagadnienia ochrony przed hałasem zawiera ustawa Prawo ochrony środowiska. Według tej ustawy ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska poprzez utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego, lub co najmniej na tym poziomie oraz zmniejszenie poziomu hałasu, co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany. W roku 2012 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku wykonał pomiary hałasu w ramach realizacji zadań Programu Państwowego Monitoringu Środowiska. W programie wojewódzkim wyznaczony cel badań polegał na określeniu uciążliwości akustycznej dróg krajowych i wojewódzkich przebiegających przez wybrane miejscowości: Bielsk Podlaski, Wysokie Mazowieckie, Sztabin, Supraśl, Knyszyn, Łapy, Jeleniewo, Bargłów Kościelny, Piątnica oraz Przytuły (mapa). Zastosowana metodyka pomiarów była zgodna z rozporządzeniem Ministra Środowiska 1 oraz wytycznymi Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Dopuszczalne poziomy hałasu określa rozporządzenie Ministra Środowiska 2, w którym wartości graniczne hałasu uzależniono od rodzaju źródeł emisji, zabudowy terenu oraz pór doby (tabela 1). Pomiary wykonane przez Inspektorat w roku 2012 zostały ocenione na podstawie ww. rozporządzenia. W październiku 2012 roku weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Środowiska 3 zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Zmiana ta dotyczy podwyższenia dopuszczalnych poziomów hałasu w trzech kategoriach rodzaju terenu. Zmienione poziomy dopuszczalne hałasu przedstawiono jako pogrubione w poniższej tabeli. Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikami L AeqD i L AeqN, które to wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby oraz L DWN i L N, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem. Dopuszczalny poziom hałasu w [db] / Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku Lp. Przeznaczenie terenu Pozostałe obiekty i działalność drogi lub linie kolejowe będąca źródłem hałasu a) Strefa ochronna A uzdrowiska b) Tereny szpitali poza miastem a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wczasowym pobytem dzieci i młodzieży c) Tereny domów opieki społecznej d) Tereny szpitali w miastach a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej c) Tereny rekreacyjno wypoczynkowe d) Tereny mieszkaniowo - usługowe Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców L Aeq D / L DWN L Aeq N / L N L Aeq D / L DWN L Aeq N / L N 50 / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / 45 1 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linia kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824). 2 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). 3 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U Nr 0, poz. 1109). 2

3 Pomiary hałasu komunikacyjnego w 2012 roku 3

4 OMÓWIENIE WYNIKÓW POMIARÓW W roku 2012 Inspektorat przeprowadził pomiary hałasu drogowego w 10 miejscowościach województwa podlaskiego. W trzech (Bielsk Podlaski, Wysokie Mazowieckie i Sztabin) wyznaczano poziomy długookresowe L DWN i L N, natomiast w pozostałych wykonywano tzw. pomiary krótkookresowe L AeqD i L AeqN (w odniesieniu do jednej doby). POZIOMY DŁUGOOKRESOWE Pomiary poziomów długookresowych (dzienno wieczorno nocne oraz nocne) realizowano przy drogach krajowych. W Bielsku Podlaskim punkt pomiarowy mieścił się przy ul. Białostockiej 35 (droga krajowa nr 19), w Wysokiem Mazowieckiem przy ul. Zambrowskiej - przy cmentarzu (droga krajowa nr 66), a w Sztabinie przy ul. Augustowskiej 86 (przy drodze krajowej nr 8). Ze względu na inny rodzaj zabudowy, w Sztabinie wartości dopuszczalne hałasu, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska 2, wynosiły 55 db dla L DWN i 50 db dla L N. W pozostałych dwóch punktach wartości te były wyższe ze względu na inny rodzaj otaczającej zabudowy (L DWN 60 db, L N 50 db). Wyliczone na podstawie pomiarów cząstkowych wartości wskaźników długookresowych najwyższe były w Sztabinie; L DWN = 76,1 db, L N = 69,8 db. Niższymi wartościami wskaźników charakteryzowały się dwa pozostałe miasta w Bielsku Podlaskim L DWN = 69,2 db, L N = 60,7 db, w Wysokiem Mazowieckiem L DWN = 68,2 db, L N = 59,4 db. We wszystkich punktach uzyskane wartości poziomów długookresowych przekroczyły poziomy dopuszczalne hałasu (wykres 1 i 2). Podczas pomiarów każdorazowo prowadzono rejestrację natężenia ruchu pojazdów z wyodrębnieniem pojazdów ciężkich (wykres 3). Z danych wynika, że największy ruch pojazdów panował w Bielsku Podlaskim ze zdecydowaną przewagą pojazdów lekkich, natomiast najwięcej pojazdów ciężkich zanotowano w Sztabinie, co miało odzwierciedlenie w uzyskanych wynikach pomiarów. Wykres 1. Wyznaczone poziomy długookresowe L DWN Wykres 2. Wyznaczone poziomy długookresowe L N 4

5 Wykres 3. Natężenie ruchu pojazdów w punktach pomiarowych monitoringu hałasu (L DWN, L N ) POZIOMY KRÓTKOOKRESOWE W Supraślu, Knyszynie, Łapach, Jeleniewie, Bargłowie Kościelnym, Piątnicy i Przytułach Inspektorat wykonał badania hałasu w celu określenia wartości wskaźników L AeqD oraz L AeqN, mających zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby. Przeprowadzone pomiary pokazały prawie we wszystkich zbadanych miejscowościach przekroczenia poziomów dopuszczalnych hałasu (w porze dziennej i nocnej). Wyjątkiem było jedynie Jeleniewo, gdzie w porze nocnej nie odnotowano wystąpienia przekroczenia wartości dopuszczalnej hałasu. Zmierzona wartość wskaźnika L AeqN w tym punkcie wyniosła 48,4 db przy wartości dopuszczalnej równej 50 db. W Przytułach poziomy dopuszczalne, ze względu na rodzaj otaczającej zabudowy, były inne niż w pozostałych punktach i wynosiły, wg rozporządzenia Ministra Środowiska 2, L AeqD 55 db, L AeqN 50 db. W kolejnych 6 punktach pomiarowych wartości dopuszczalne wynosiły odpowiednio L AeqD 60 db, L AeqN 50 db. W odniesieniu do norm przypisanych dla jednej doby, najwyższe przekroczenia dla pory dziennej odnotowano kolejno: w Piątnicy (12,7 db), Bargłowie Kościelnym (10,6 db), Knyszynie (7,1 db). W porze nocnej największe przekroczenia uzyskano w: Piątnicy (18,2 db), Bargłowie Kościelnym (17,7 db) i Knyszynie (10,9 db) (wykresy 4 i 5). W trakcie mierzenia poziomu hałasu, prowadzono każdorazowo rejestrację natężenia ruchu w danym punkcie (z wyszczególnieniem pojazdów ciężkich) (wykres 6). Wyniki prowadzonej rejestracji pokazały, że najwięcej pojazdów ciężkich przejeżdżało przez Piątnicę, Bargłów Kościelny, Łapy i Knyszyn, co niewątpliwie wpłynęło na uzyskane wyniki natężenia hałasu w tych miejscowościach. Wykres 4. Wyznaczone poziomy krótkookresowe dla pory dziennej L AeqD 5

6 Wykres 5. Wyznaczone poziomy krótkookresowe dla pory nocnej L AeqN Wykres 6. Natężenie ruchu pojazdów w punktach pomiarowych monitoringu hałasu (L AeqD, L AeqN ) Szczegółowe zestawienie lokalizacji punktów pomiarowych, wyników pomiarów hałasu i natężenia ruchu pojazdów przedstawiono w załącznikach na końcu opracowania. WNIOSKI 1. Przeprowadzone w 2012 roku pomiary hałasu komunikacyjnego na terenie województwa podlaskiego wykazały występowanie przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu w porze dziennej w Supraślu, Knyszynie, Łapach, Jeleniewie, Bargłowie Kościelnym, Piątnicy i Przytułach. Przekroczenia dla pory dziennej mieściły się w granicach od 2,4 db (w Jeleniewie) do 12,7 db (w Piątnicy). 2. W porze nocnej przekroczenia wystąpiły w Supraślu, Knyszynie, Łapach, Bargłowie Kościelnym, Piątnicy, Przytułach. Jedynie w Jeleniewie nie odnotowano przekroczeń poziomu dopuszczalnego hałasu. Przekroczenia występujące w porze nocnej (najbardziej uciążliwe na przylegających do dróg terenach zabudowy mieszkaniowej) mieściły się w granicach od 3,9 db (w Przytułach) do 18,2 db (w Piątnicy). 3. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów w 2012 roku wyliczono wartości poziomów długookresowych natężenia dźwięku dla pory dzienno wieczorno nocnej i nocnej (L DWN i L N ) w Bielsku Podlaskim, Wysokiem Mazowieckiem i Sztabinie. W każdym przypadku oba wskaźniki przekroczyły wartości dopuszczalne. Uzyskane dane powinny mieć zastosowanie w prowadzeniu długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem w tych miejscowościach. Opracowanie: Wydział Monitoringu Środowiska marzec 2013 r. 6

7 Załącznik 1. Natężenie ruchu pojazdów w punktach pomiarowych hałasu komunikacyjnego w 2012 r. Lp. Nazwa punktu Data pomiaru Średnia liczba pojazdów/dobę Średnia liczba pojazdów lekkich/dobę Średnia liczba pojazdów ciężkich/dobę 1a Bielsk Podlaski, ul. Białostocka b Bielsk Podlaski, ul. Białostocka c Bielsk Podlaski, ul. Białostocka d Bielsk Podlaski, ul. Białostocka e Bielsk Podlaski, ul. Białostocka f Bielsk Podlaski, ul. Białostocka g Bielsk Podlaski, ul. Białostocka a Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska b Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska c Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska d Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska e Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska f Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska g Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska h Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska a Sztabin, ul. Augustowska b Sztabin, ul. Augustowska c Sztabin, ul. Augustowska d Sztabin, ul. Augustowska e Sztabin, ul. Augustowska f Sztabin, ul. Augustowska Supraśl, ul. Białostocka Knyszyn, ul. Białostocka Łapy, ul. Sikorskiego Jeleniewo, ul. Suwalska Bargłów Kościelny, ul. Augustowska Piątnica, ul. Stawiskowska Przytuły, ul. Supska

8 Załącznik 2. Zestawienie lokalizacji punktów pomiarowych oraz wyników badań hałasu komunikacyjnego w 2012 roku. Lp. Wyniki pomiarów długookresowych Przekroczenia dopuszczalnej wartości Dane identyfikujące punkt i obszar, na którym dokonywano pomiarów wskaźnika oceny hałasu L Nazwa punktu Współrzędne Data pomiaru DWN L N L Aeq,D [db] L Aeq,W [db] L Aeq,N [db] L [db] [db] ( ) ( ) ( L ) DWN [db] L N [db] Aeq,D L Aeq,N [db] [db] 1a Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, b Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, c Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, d Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, e Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, f Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, g Bielsk Podlaski, ul. Białostocka 35 N 52 o 46 47,3 E 023 o 11 15, a Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, b Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, c Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, d Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, e Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, f Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, g Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, h Wysokie Mazowieckie, ul. Zambrowska N 52 o 55 14,0 E 022 o 30 22, a Sztabin, ul. Augustowska 86 N 53 o 41 07,3 E 023 o 05 46, b Sztabin, ul. Augustowska 86 N 53 o 41 07,3 E 023 o 05 46, c Sztabin, ul. Augustowska 86 N 53 o 41 07,3 E 023 o 05 46, d Sztabin, ul. Augustowska 86 N 53 o 41 07,3 E 023 o 05 46, e Sztabin, ul. Augustowska 86 N 53 o 41 07,3 E 023 o 05 46, f Sztabin, ul. Augustowska 86 N 53 o 41 07,3 E 023 o 05 46, Wyniki pomiarów krótkookresowych Przekroczenia dopuszczalnej wartości wskaźnika oceny hałasu L Aeq,D [db] ( ) L Aeq,N [db] ( ) L Aeq,D [db] ( ) L Aeq,N [db] ( ) 4 Supraśl, ul. Białostocka N 53 o 12 34,7 E 023 o 19 58, Knyszyn, ul. Białostocka N 53 o 18 35,8 E 022 o 54 45, Łapy, ul. Sikorskiego 68 N 52 o 59 22,4 E 022 o 52 47, Jeleniewo, ul. Suwalska 6 N 54 o 11 58,7 E 022 o 54 46, Bargłów Kościelny, ul. Augustowska 35 N 53 o 46 11,41 E 022 o 48 54, Piątnica, ul. Stawiskowska 32 N 53 o 12 08,0 E 022 o 06 02, ,7 68,2 12,7 18,2 10 Przytuły, ul. Supska 28 N 53 o 22 02,3 E 022 o 18 37, ,2 53,9 5,2 3,9 8