Promieniowanie. elektromagnetycznego. Presje. Stan. RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2011 roku

Transkrypt

1 Promieniowanie elektromagnetyczne

2 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2011 roku Promieniowanie elektromagnetyczne Presje Promieniowanie elektromagnetyczne jest naturalnym elementem natury i zawsze istniało w środowisku ziemskim. Do niedawna pochodziło głównie z naturalnych źródeł jakimi są Ziemia, Słońce i Wszechświat, a także naturalnych wyładowań elektrycznych w trakcie burzy. Rozwój techniki wnosi jednak do naszego codziennego życia nowe, coraz to liczniejsze sztuczne źródła promieniowania elektromagnetycznego. Głównymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego są elektroenergetyczne linie wysokiego napięcia i instalacje radiokomunikacyjne, takie jak: stacje bazowe radiokomunikacji ruchomej (w tym telefonii komórkowej) i stacje nadające programy radiowe i telewizyjne. Stacje elektroenergetyczne nie są źródłami pól o poziomach istotnych ze względów ochrony środowiska, ponieważ natężenia pól elektrycznego i magnetycznego, maleją szybko wraz ze wzrostem odległości od linii elektroenergetycznych. Obiektami o istotnym z punktu widzenia ochrony środowiska oddziaływaniu są: duże radiowo-telewizyjne centra nadawcze ze względu na zasięg oddziaływania, stacje bazowe telefonii komórkowej i radiowego dostępu do Internetu ze względu na powszechność występowania. Obiekty takie są zlokalizowane zarówno w miastach, jak i poza miastami. Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem obiektów radiokomunikacyjnych są stacje bazowe telefonii komórkowej i stacje radiowego dostępu do Internetu. W ostatnich latach masowo pojawiają się nadajniki telefonii komórkowej i innych urządzeń radiokomunikacyjnych. Jest to spowodowane koniecznością zwiększenia dostępu do sieci, a to jest możliwe dzięki budowie nowych stacji bazowych. W sieciach telefonii komórkowej wykorzystuje się częstotliwość z zakresów 900, 1800 i 2100 MHz. Według danych prezentowanych na stronie internetowej wyszukiwarki btsearch.pl, która prezentuje i aktualizuje istniejące i działające stacje, w województwie lubelskim są zlokalizowane 854 stacje bazowe. Stan Fot. Archiwum WIOŚ Prowadzenie okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych (PEM) w środowisku jest zadaniem ustawowym wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Pomiary przeprowadza się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645). Zakres prowadzenia badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku obejmuje pomiary natężenia składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego w przedziale częstotliwości co najmniej od 3 MHz do MHz. Pomiary PEM na terenie województwa realizowane są w trzyletnim cyklu pomiarowym łącznie w 135 punktach, po 45 w roku, w każdym z tych punktów pomiary powtarza się co trzy lata. Punkty rozmieszczone są równomiernie na obszarze województwa. Rok 2011 rozpoczął drugi trzyletni cykl pomiarowy, pomiary powtarzano w tych samych punktach, co w roku W 2011 roku pomiary PEM wykonano w: 1. centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys. w 15 punktach; 2. pozostałych miastach w 15 punktach; 3. terenach wiejskich w 15 punktach. Lokalizację punktów pomiarowych przedstawiono na mapie

3 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Mapa 10. Lokalizacja punktów pomiarowych promieniowania elektromagnetycznego w 2011 r. na terenie województwa lubelskiego (źródło: WIOŚ) 85

4 RAPORT O STANIE ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W 2011 roku Analiza wyników badań przeprowadzonych na obszarze województwa nie wykazała przekroczeń dopuszczalnej wartości składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego wynoszącej 7 V/m, określonej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Średnie arytmetyczne zmierzonych wartości skutecznych natężeń pól elektrycznych promieniowania elektromagnetycznego dla zakresu częstotliwości co najmniej od 3 MHz do MHz uzyskanych dla wszystkich punktów pomiarowych utrzymywały się na niskim poziomie i wynosiły od 0,02 V/m (0,3% wartości poziomu dopuszczalnego) do 0,44 V/m (6,3% wartości poziomu dopuszczalnego) tabela 1. Najniższą wartość składowej elektrycznej odno- towano w miejscowości Obrocz a najwyższą w Zamościu przy ul. Peowiaków - wykres 1. Porównując średnie wartości z poszczególnych rodzajów terenów, można zauważyć, że najwyższe średnie wartości występują na terenach miast powyżej 50 tys. mieszkańców i pozostałych miast, a najniższe na terenach wiejskich wykres 2. Średnia arytmetyczna wszystkich wyników wykonanych w 2011 r. wynosi 0,14 V/m, co stanowi 2% wartości dopuszczalnego poziomu pól elektromagnetycznych określonego prawem. Uzyskane wyniki pokazują, że największe natężenie PEM występuje na obszarach miejskich i przemysłowych, gdzie liczba sztucznych źródeł jest wprost proporcjonalna do gęstości zaludnienia. Znacznie mniejsze natężenie jest na terenach wiejskich o małej gęstości zaludnienia. [V/m] miasta powyżej 50 tys. mieszkańców pozostałe miasta tereny wiejskie 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 Lubartów Łęczna Dęblin Świdnik Kraśnik Janów Lub. Hrubieszów Biłgoraj Tomaszów Lub. Włodawa Krasnystaw Parczew Radzyń Podl. Łuków Międzyrzecz Podl. Kąkolewnica Wsch. Gołąbki Borki Kołacze Krupe Janki Trawniki Wilkołaz Polichna Żyrzyn Rogóźno Firlej Sitaniec Obrocz Susiec Wykres 1. Średnia wartości zmierzonej składowej elektrycznej uzyskanej w punktach pomiarowych na terenie województwa lubelskiego w 2011 r. (źródło: WIOŚ) [V/m] 0,20 0,15 0,18 0,16 0,10 0,05 0,08 0,00 Miasta powyżej 50 tys. mieszkańców Pozostałe miasta Tereny wiejskie Wykres 2. Średnie wartości składowej elektrycznej dla poszczególnych kategorii terenów w 2011 r. na terenie województwa lubelskiego (źródło: WIOŚ) 86

5 PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Tabela 1. Wyniki badań poziomów PEM w środowisku na terenie woj. lubelskiego wykonane w 2011 r. (źródło: WIOŚ) L.p. Lokalizacja punktu pomiarowego PEM Średnia arytmetyczna zmierzonych wartości skutecznych natężeń pól elektrycznych promieniowania elektromagnetycznego dla zakresu częstotliwości co najmniej od 3 MHz do MHz uzyskanych dla punktu pomiarowego [V/m] Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys. 1., ul. Obywatelska / Hirszfelda 0,08 2., ul. Śliwińskiego 0,07 3., Al. Kraśnicka 0,35 4. Biała Podlaska, ul. Szkolny Dwór 0,09 5. Biała Podlaska, ul. Terebelska 0,11 6. Biała Podlaska, ul. Orzechowa 0,16 7., ul. Zachodnia 0,16 8., ul. K. Szymanowskiego 0,12 9., ul. Droga Męczenników 0,36 10., ul. Zamojskiego 0,23 11., ul. Peowiaków/Partyzantów 0,44 12., ul. Partyzantów 0,21 13., ul. Królewska 0,09 14., ul. Lubelska 27 0,19 15., ul. Skłodowskiej 0,10 Pozostałe miasta 16. Lubartów, ul. Słowackiego 0, Łęczna, ul lecia 0, Dęblin, Rynek 40/Piłsudskiego 0, Świdnik, Al. Lot. Polskich 42 0, Kraśnik, ul. Koszarowa 10A 0, Janów Lubelski, ul. Kilińskiego 0, Hrubieszów, ul. 3-go Maja 15 0, Biłgoraj, ul. Kościuszki 0, Tomaszów Lubelski, ul. Lwowska 68 0, Włodawa, ul. Jana Pawła II 0, Krasnystaw, ul. Lwowska 0, Parczew, ul. Spółdzielcza 7 0, Radzyń Podlaski, ul. Jana Pawła II 2 0, Łuków, ul. Wyszyńskiego/Laskowskiego 0, Międzyrzec Podl., Pl. Jana Pawła II 0,11 Tereny wiejskie 31. Kąkolewnica Wschodnia 0, Gołąbki 0, Borki 0, Kołacze 0, Krupe 0, Janki 0, Trawniki 0, Wilkołaz 0, Polichna 0, Żyrzyn 0, Rogóźno 0, Firlej 0, Sitaniec 0, Obrocz 0, Susiec 0,05 Reakcje Fot. Archiwum WIOŚ Zestawione w tabeli 1 wyniki pomiarów monitoringowych pokazują, że w roku 2011, podobnie jak w latach ubiegłych, wartości natężenia PEM utrzymywały się na niskich poziomach. W trakcie przeprowadzonych kontroli wokół instalacji nie wykazano przekroczeń obowiązujących norm PEM, także sprawozdania otrzymane od prowadzących instalację oraz użytkowników urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne nie wykazały przekroczeń dopuszczalnego poziomu promieniowania elektromagnetycznego w środowisku. Mimo ciągłego wzrostu liczby stacji bazowych radiokomunikacji ruchomej, jaki ma miejsce w ostatnich latach, nie nastąpił istotny wzrost średnich arytmetycznych wartości zmierzonych poziomów składowych elektrycznych pól elektromagnetycznych na terenie województwa lubelskiego. W związku z powyższym WIOŚ w ie nie stwierdził występowania w województwie lubelskim terenów z przekroczeniem dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, w szczególności terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz miejsc dostępnych dla ludności. 87