Układ kostny jest strukturą żywą, zdolną do:

Transkrypt

1 FUNKCJE KOŚCI Układ kostny jest strukturą żywą, zdolną do: wzrostu adaptacji naprawy

2 FUNKCJE KOŚCI Podstawowym elementem składowym układu kostnego jest tkanka kostna.

3 FUNKCJE KOŚCI Układ kostny składa się ze: szkieletu chrząstek więzadeł tkanki łącznej (stabilizacja/łączenie)

4 FUNKCJE KOŚCI Podpieranie kościec stanowi wewnętrzną podporę organizmu Produkcja krwi szpik kostny produkuje nową krew Ochrona otacza delikatne organy Dźwignia mięśnie poruszają kośdmi aby wywoład ruchy ciała Zapasy minerałów sole wapnia 98% fosfor 85%

5 RODZAJE TKANKI KOSTNEJ tkanka kostna gąbczasta tkanka kostna zbita okostna kośd śródkostna

6 STRUKTURA KOŚCI GĄBCZASTEJ beleczki kostne przestrzenie wypełnione szpikiem kostnym

7 STRUKTURA KOŚCI GĄBCZASTEJ przecięte beleczki kostne żółty szpik kostny (tkanka tłuszczowa)

8 STRUKTURA KOŚCI ZBITEJ Szlif kostny ukazujący osteony osteon kanał Haversa

9 STRUKTURA KOŚCI ZBITEJ Szlif kostny ukazujący strukturę osteonu kanał Haversa blaszki międzysystemowe jamki kostne

10 SKŁAD TKANKI KOSTNEJ Kośd składa się z: substancji mineralnych (hydroksyapatyt) do 50% organicznych białek (kolagen)

11 KOLAGEN Kolagen jest odpowiedzialny za elastyczność i wytrzymałość.

12 NIEORGANICZNE SKŁADNIKI KOŚCI: 2 sole: fosfat wapnia i wodorotlenek wapnia małe ilości magnezu, fluoru, sodu Minerały są odpowiedzialne za twardość i zdolność do wytrzymywania nacisku.

13 ROZWÓJ KOŚCI przed 8 tyg. życia płodowego szkielet płodu złożony jest z błon włóknistych i chrząstki szklistej po 8 tyg. tkanka kostna zaczyna zastępowad błony włókniste i chrząstkę szklistą. Miejsce, od którego rozpoczyna się proces kostnienia nazywane jest punktem kostnienia

14 WZROST KOŚCI NA DŁUGOŚD Częśd chrząstki nasadowej znajdująca się bliżej nasady dzieli się, tworząc więcej tkanki chrzęstnej, natomiast częśd znajdująca się bliżej trzonu jest przekształcana w kośd. W ten sposób zwiększana jest długośd trzonu. chrząstka nasadowa

15 WZROST KOŚCI NA DŁUGOŚD Częśd chrząstki nasadowej znajdująca się bliżej nasady dzieli się, tworząc więcej tkanki chrzęstnej, natomiast częśd znajdująca się bliżej trzonu jest przekształcana w kośd. W ten sposób zwiększana jest długośd trzonu. nowe komórki chrząstki nasadowej skostniała chrząstka nasadowa

16 WZROST KOŚCI NA DŁUGOŚD w okolicy pokwitania intensywnośd wzrostu kości gwałtownie się zwiększa w wyniku połączonego wpływu hormonu wzrostu, hormony tarczycy i hormonów płciowych powoduje to wzrost tempa tworzenia kości w stosunku do prędkości tworzenia nowej chrząstki w obrębie chrząstki nasadowej. W ten sposób dochodzi do zaniku chrząstki nasadowej.

17 WZROST KOŚCI NA GRUBOŚD za proces odpowiadają komórki kościotwórcze (osteoblasty) znajdujące się na przylegającej do kości warstwie okostnej i komórki kościogubne (osteoklasty) zlokalizowane na przylegającej do kości warstwie śródkostnej okostna kośd śródkostna

18 WZROST KOŚCI NA GRUBOŚD nowe komórki kości osteoblasty znajdujące się pod okostną odkładają kostną strukturę międzykomórkową na zewnętrznej powierzchni kości. powoduje to pogrubienie trzonu kości w tym samym czasie osteoklasty znajdujące się wewnątrz trzonu (w śródkostnej - endosteum) niszczą kośd i powiększają jamę szpikową. zanik komórek kości

19 WZROST KOŚCI NA GRUBOŚD w rezultacie powiększa się średnica kości, mimo, że warstwa kości tworząca trzon pozostaje w zasadzie bez zmian

20 CZĘŚCI SZKIELETU Szkielet kranialny (czaszka) Szkielet postkranialny (pozaczaszkowy)

21 CZĘŚCI SZKIELETU Szkielet osiowy Szkielet kooczyn

22 TYPY KOŚCI kości długie

23 TYPY KOŚCI kości długie nasada powierzchnia stawowa przynasada jama szpikowa trzon jama szpikowa nasada przynasada powierzchnia stawowa

24 TYPY KOŚCI kości płaskie

25 TYPY KOŚCI kości płaskie tkanka zbita tkanka gąbczasta śródkoście/diploë tkanka zbita

26 TYPY KOŚCI kości krótkie (zaliczane czasem do kości długich)

27 TYPY KOŚCI kości różnokształtne

28 PŁASZCZYZNY I OSIE CIAŁA Osie ciała: pionowe (w tym główna) poprzeczne/poziome strzałkowe Płaszczyzny ciała: strzałkowe (w tym pośrodkowa) czołowe poprzeczne/poziome

29 PŁASZCZYZNY I OSIE CIAŁA strzałkowa (tu: pośrodkowa) oś pionowa (tu: główna) oś poprzeczna /pozioma poprzeczna /pozioma oś strzałkowa czołowa

30 KIERUNKI CIAŁA boczny grzbietowy przyśrodkowy boczny dłoniowy górny bliższy dalszy dolny bliższy grzbietowy dalszy podeszwowy

31 PŁASZCZYZNY ZĘBÓW