U S T AWA. z dnia. o działalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej 1),2)

Transkrypt

1

2 U S T AWA Projekt z dnia o działalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej 1),2) 1) 2) Niniejsza ustawa: 1) wdraa dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Wypłacalno II (Dz. Urz. UE L 335 z , s. 1, z pón. zm.); 2) w zakresie swojej regulacji wdraa dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/14/UE z dnia 21 maja 2013 r. zmieniajc dyrektyw 2003/41/WE w sprawie działalnoci instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami, dyrektyw 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszcych si do przedsibiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartociowe (UCITS) i dyrektyw 2011/61/UE w sprawie zarzdzajcych alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w odniesieniu do nadmiernego polegania na ratingach kredytowych (Dz. Urz. UE L 145 z , s. 1); 3) słuy stosowaniu rozporzdzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/35 z dnia 10 padziernika 2014 r. uzupełniajcego dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalnoci ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalno II) (Dz. Urz. UE L 12 z , str. 1); 4) słuy stosowaniu rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierajcych kluczowe informacje, dotyczcych detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP) (Dz. Urz. UE L 352 z , str. 1, z pón. zm.). Niniejsz ustaw zmienia si ustawy: ustaw z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, ustaw z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustaw z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustaw z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ustaw z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Pastwa ubezpieczeniach eksportowych, ustaw z dnia 29 wrzenia 1994 r. o rachunkowoci, ustaw z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, ustaw z dnia 1 grudnia 1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Pastwa, ustaw z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, ustaw z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustaw z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, ustaw z dnia 23 wrzenia 1999 r. o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania si przez to terytorium, ustaw z dnia 18 lipca 2002 r. o wiadczeniu usług drog elektroniczn, ustaw z dnia 28 padziernika 2002 r. o odpowiedzialnoci podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod grob kary, ustaw z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłociowe i naprawcze, ustaw z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ustaw z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych, ustaw z dnia 22 maja 2003 r. o porednictwie ubezpieczeniowym, ustaw z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne, ustaw z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych, ustaw z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, ustaw z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych, ustaw z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, ustaw z dnia 22 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej, ustaw z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodków publicznych, ustaw z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniajcym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpiecze, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzcymi w skład konglomeratu finansowego, ustaw z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych, ustaw z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, ustaw z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustaw z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, ustaw z dnia 12 lutego 2009 r. o udzieleniu przez Skarb Pastwa wsparcia instytucjom finansowym, ustaw z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorzdzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozda finansowych oraz o nadzorze publicznym,

3 2 Rozdział 1 Przepisy ogólne Art Ustawa okrela warunki wykonywania: 1) działalnoci w zakresie ubezpiecze osobowych i ubezpiecze majtkowych; 2) działalnoci reasekuracyjnej. 2. Ustawa okrela take zasady: 1) wykonywania zawodu aktuariusza; 2) sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego; 3) sprawowania nadzoru nad zakładami ubezpiecze i zakładami reasekuracji w grupach; 4) organizacji i funkcjonowania ubezpieczeniowego samorzdu gospodarczego. Art Ustawy nie stosuje si do wiadczenia przez podmiot inny ni zakład ubezpiecze pomocy, która łcznie spełnia warunki: 1) pomoc wiadczona jest w razie wypadku lub awarii pojazdu mechanicznego w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z 2014 r. poz. 827 oraz ), na terytorium pastwa członkowskiego przedsibiorstwa udzielajcego ochrony; 2) odpowiedzialno z tytułu wiadczonej pomocy ogranicza si do działa: a) usuwania awarii na miejscu z wykorzystaniem, w wikszoci przypadków, przez przedsibiorstwo udzielajce ochrony, własnego personelu i sprztu, b) przewiezienia pojazdu mechanicznego do najbliszego lub najbardziej odpowiedniego miejsca, w którym mog by wykonane naprawy, oraz ewentualnego przewiezienia kierowcy i pasaerów, w normalnych okolicznociach przy pomocy tego samego rodka transportu, do najbliszego miejsca, z którego osoby te mog kontynuowa podró innymi rodkami, oraz c) transportowania pojazdu mechanicznego, ewentualnie wraz z kierowc i pasaerami, do ich miejsca zamieszkania, miejsca rozpoczcia podróy lub pierwotnego celu podróy w tym samym pastwie. ustaw z dnia 12 lutego 2010 r. o rekapitalizacji niektórych instytucji finansowych oraz ustaw z dnia 23 padziernika 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym.

4 3 2. Pomoc, o której mowa w ust. 1, moe wiadczy zakład ubezpiecze, który otrzymał zezwolenie na wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej obejmujce grup 18 działu II załcznika do ustawy; w takim przypadku stosuje si przepisy ustawy. Art Okrelenia uyte w ustawie oznaczaj: 1) biuro narodowe biuro narodowe w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych; 2) bliskie powizania sytuacj, w której: a) dwa lub wicej podmiotów jest ze sob powizanych przez kontrol lub przez udział kapitałowy lub b) dwa lub wicej podmiotów jest trwale powizanych przez kontrol z jedn i t sam osob; 3) cedent zakład ubezpiecze lub zakład reasekuracji, który w zwizku z wykonywan działalnoci ubezpieczeniow lub reasekuracyjn ceduje ryzyko na zakład reasekuracji lub zakład ubezpiecze wykonujcy działalno reasekuracyjn; 4) due ryzyka ryzyka, o których mowa w dziale II załcznika do ustawy: a) grupy 4 7, 11 i 12, b) grupy 14 i 15 w przypadku gdy ubezpieczajcy wykonuje działalno gospodarcz lub wolny zawód, a ryzyko wie si z t działalnoci, c) grupy 3, 8, 9, 10, 13 i 16 w przypadku gdy ubezpieczajcy przekracza co najmniej dwa z nastpujcych progów w roku obrotowym: sum aktywów bilansu w wysokoci równowartoci w złotych 6,2 mln euro, łczne przychody netto ze sprzeday towarów i usług oraz operacji finansowych w wysokoci równowartoci w złotych 12,8 mln euro, rednioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty w liczbie 250 osób; jeeli ubezpieczajcy wchodzi w skład grupy kapitałowej, dla której przygotowywane jest skonsolidowane sprawozdanie finansowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 wrzenia 1994 r. o rachunkowoci (Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z pón. zm. 3) ), progi te ocenia si na podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego; równowarto w złotych wyraonych w euro kwot ustala si zgodnie z art. 271 ust. 5; 3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 613, z 2014 r. poz. 768 i 1100, z 2015 r. poz. 4 oraz

5 4 5) efekty dywersyfikacji ograniczenie ekspozycji na ryzyko zakładów ubezpiecze i zakładów reasekuracji oraz grup, zwizane z dywersyfikacj ich działalnoci, wynikajce z faktu, e strata z tytułu realizacji jednego rodzaju ryzyka moe zosta skompensowana całkowitym brakiem realizacji bd brakiem pełnej realizacji innego rodzaju ryzyka, w przypadku gdy ryzyka te nie s w pełni skorelowane; 6) EIOPA Europejski Urzd Nadzoru Ubezpiecze i Pracowniczych Programów Emerytalnych, ustanowiony na mocy rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzdu Nadzoru (Europejskiego Urzdu Nadzoru Ubezpiecze i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE (Dz. Urz. UE L 331 z , str. 12, z pón. zm.); 7) firma inwestycyjna firm inwestycyjn w rozumieniu art. 3 pkt 3 lit. a f ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniajcym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpiecze, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzcymi w skład konglomeratu finansowego (Dz. U. z 2014 r. poz oraz ); 8) funkcja naleca do systemu zarzdzania zdolno zakładu ubezpiecze lub zakładu reasekuracji do wykonywania poszczególnych zada w ramach systemu zarzdzania; funkcje nalece do systemu zarzdzania wykonuj osoby nadzorujce te funkcje oraz osoby wykonujce czynnoci nalece do tych funkcji; 9) główny oddział oddział, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 i 699 oraz. ), zakładu ubezpiecze majcego siedzib w pastwie niebdcym pastwem członkowskim Unii Europejskiej lub zakładu reasekuracji majcego siedzib w pastwie niebdcym pastwem członkowskim Unii Europejskiej; 10) instytucja kredytowa instytucj kredytow w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniajcym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpiecze, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzcymi w skład konglomeratu finansowego; 11) jednostka dominujca podmiot, który sprawuje nad innym podmiotem kontrol w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 lit. a d ustawy z dnia 29 wrzenia 1994 r. o rachunkowoci; 12) jednostka zalena podmiot kontrolowany przez jednostk dominujc;

6 5 13) koasekuracja umow ubezpieczenia, na podstawie której co najmniej dwa zakłady ubezpiecze, działajc w porozumieniu, zobowizuj si do spełnienia okrelonego wiadczenia w przypadku zajcia przewidzianego w umowie zdarzenia losowego; 14) krajowy zakład ubezpiecze przedsibiorc, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej, z siedzib na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 15) krajowy zakład reasekuracji przedsibiorc, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej, z siedzib na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalnoci reasekuracyjnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 16) miara ryzyka funkcj matematyczn, która przyporzdkowuje kwot pienin danej prognozie rozkładu prawdopodobiestwa i ronie monotonicznie wraz z poziomem ekspozycji na ryzyko, lecym u podstaw danej prognozy rozkładu prawdopodobiestwa; 17) oddział kad form stałej obecnoci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zakładu ubezpiecze majcego siedzib w pastwie członkowskim Unii Europejskiej lub zakładu reasekuracji majcego siedzib w pastwie członkowskim Unii Europejskiej, w tym oddział w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej; 18) organ nadzoru Komisj Nadzoru Finansowego, o której mowa w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 614 oraz ); 19) organ nadzorczy organ nadzoru lub organ właciwy w innym ni Rzeczpospolita Polska pastwie do sprawowania nadzoru nad działalnoci ubezpieczeniow lub reasekuracyjn; 20) osoby pełnice kluczowe funkcje: a) członków zarzdu, członków rady nadzorczej oraz osoby nadzorujce w zakładzie ubezpiecze albo zakładzie reasekuracji inne kluczowe funkcje, w szczególnoci funkcj zarzdzania ryzykiem, funkcj zgodnoci z przepisami, funkcj audytu wewntrznego i funkcj aktuarialn, b) członków rady administrujcej spółki europejskiej, w której przyjto system monistyczny, oraz osoby nadzorujce w takiej spółce inne kluczowe funkcje, w

7 6 szczególnoci funkcj zarzdzania ryzykiem, funkcj zgodnoci z przepisami, funkcj audytu wewntrznego i funkcj aktuarialn; 21) outsourcing umow midzy zakładem ubezpiecze albo zakładem reasekuracji a dostawc usług, na podstawie której dostawca usług, wykonuje proces, usług lub działanie, które w innym przypadku zostałyby wykonane przez zakład ubezpiecze lub zakład reasekuracji; za outsourcing uznaje si take umow, na podstawie której dostawca usług powierza wykonanie takiego procesu, usługi lub działania innym podmiotom, za porednictwem których wykonuje on dany proces, usług lub działanie; 22) pastwo członkowskie Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka pastwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym: a) znajduje si nieruchomo wraz z czciami składowymi i przynalenociami oraz znajdujcym si w niej mieniem, o ile mienie to jest objte t sam umow ubezpieczenia co nieruchomo, b) pojazd jest zarejestrowany, w przypadku gdy umowa ubezpieczenia dotyczy pojazdu podlegajcego rejestracji, z zastrzeeniem lit. c, c) pojazd mechaniczny ma by zarejestrowany, w przypadku gdy pojazd mechaniczny został nabyty w pastwie członkowskim Unii Europejskiej innym ni to, w którym ma by zarejestrowany, ale nie dłuej ni przez okres 30 dni od dnia objcia pojazdu mechanicznego w posiadanie przez jego nabywc, d) została zawarta umowa ubezpieczenia, na okres nie dłuszy ni 4 miesice, dotyczca ubezpieczenia zwizanego z podró, niezalenie od grupy okrelonej w załczniku do ustawy, e) ubezpieczajcy bdcy osob fizyczn ma stałe miejsce zamieszkania albo ubezpieczajcy bdcy osob prawn ma siedzib jednostki organizacyjnej objtej umow ubezpieczenia w przypadkach innych ni okrelone w lit. a d; 23) podmiot posiadajcy udziały kapitałowe w innym podmiocie podmiot, który jest jednostk dominujc albo podmiot niebdcy jednostk dominujc, posiadajcy udział kapitałowy w innym podmiocie; 24) podmiot powizany podmiot, który jest jednostk zalen albo podmiot niebdcy jednostk zalen, w którym inny podmiot posiada udział kapitałowy; 25) powizanie przez kontrol zwizek midzy jednostk dominujc a jednostk zalen lub podobny zwizek midzy jakimkolwiek podmiotem a zakładem ubezpiecze lub zakładem reasekuracji;

8 7 26) prognoza rozkładu prawdopodobiestwa funkcj matematyczn, która zbiorowi moliwych przyszłych zdarze wzajemnie wykluczajcych si przyporzdkowuje prawdopodobiestwo ich wystpienia; 27) przyjmujce pastwo członkowskie Unii Europejskiej pastwo członkowskie Unii Europejskiej inne ni pastwo członkowskie siedziby, w którym zakład ubezpiecze lub zakład reasekuracji ma oddział lub wiadczy usługi; pastwem członkowskim, w którym zakład ubezpiecze lub zakład reasekuracji wiadczy usługi jest pastwo członkowskie Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka, jeeli ryzyko pokrywa zakład ubezpiecze lub oddział połoony w innym pastwie członkowskim; 28) reprezentant do spraw roszcze pełnomocnika zakładu ubezpiecze wykonujcego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego pastwa członkowskiego Unii Europejskiej działalno w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, z wyjtkiem odpowiedzialnoci cywilnej przewonika, umocowanego w pastwie członkowskim Unii Europejskiej innym ni pastwo siedziby zakładu ubezpiecze zgodnie z prawem pastwa, w którym jest ustanowiony, do reprezentowania zakładu ubezpiecze oraz rozpatrywania i zaspokajania roszcze w imieniu i na rachunek reprezentowanego zakładu ubezpiecze; 29) rodzaje reasekuracji: a) reasekuracj ubezpiecze na ycie, o których mowa w dziale I załcznika do ustawy, b) reasekuracj pozostałych ubezpiecze osobowych oraz ubezpiecze majtkowych, o których mowa w dziale II załcznika do ustawy; 30) ryzyko koncentracji wszystkie ekspozycje na ryzyko, z których wysoko potencjalnej straty moe zagraa wypłacalnoci lub sytuacji finansowej zakładu ubezpiecze lub zakładu reasekuracji; 31) ryzyko kredytowe moliwo poniesienia straty lub niekorzystnej zmiany sytuacji finansowej wynikajc z waha zdolnoci kredytowej emitentów papierów wartociowych, kontrahentów i dłuników, na które naraone s zakłady ubezpiecze i zakłady reasekuracji, w postaci ryzyka niewykonania zobowizania przez kontrahenta, ryzyka spreadu lub ryzyka koncentracji aktywów; 32) ryzyko operacyjne moliwo poniesienia straty wynikajc z niewłaciwych lub błdnych procesów wewntrznych, z działa personelu lub systemów, lub ze zdarze zewntrznych;

9 8 33) ryzyko płynnoci ryzyko niemonoci zrealizowania przez zakład ubezpiecze lub zakład reasekuracji lokat i innych aktywów w celu uregulowania swoich zobowiza finansowych w momencie, gdy staj si one wymagalne; 34) ryzyko rynkowe moliwo poniesienia straty lub niekorzystnej zmiany sytuacji finansowej, wynikajc bezporednio lub porednio z waha poziomu i waha zmiennoci rynkowych cen aktywów, zobowiza i instrumentów finansowych; 35) ryzyko aktuarialne moliwo poniesienia straty lub niekorzystnej zmiany wartoci zobowiza, jakie mog wynikn z zawartych umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych, w zwizku z niewłaciwymi załoeniami dotyczcymi wyceny składek i tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych; 36) spółka celowa (podmiot specjalnego przeznaczenia) podmiot niebdcy zakładem ubezpiecze ani zakładem reasekuracji, który przejmuje ryzyka od zakładu ubezpiecze lub zakładu reasekuracji, oraz w pełni finansuje ekspozycj z tytułu takich ryzyk z wpływów z emisji dłunych papierów wartociowych lub innego mechanizmu finansowania, gdzie prawa spłaty dostawców finansowania dłunego lub innego mechanizmu finansowania s podporzdkowane zobowizaniom reasekuracyjnym tego podmiotu; 37) spółka publiczna spółk publiczn w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1382); 38) system zarzdzania system obejmujcy funkcj zarzdzania ryzykiem, funkcj zgodnoci z przepisami, funkcj audytu wewntrznego i funkcj aktuarialn, który zapewnia prawidłowe i ostrone zarzdzanie zakładem ubezpiecze lub zakładem reasekuracji; 39) techniki przenoszenia ryzyka techniki, które umoliwiaj zakładom ubezpiecze lub zakładom reasekuracji przeniesienie na inny podmiot czci lub wszystkich ponoszonych ryzyk; 40) trwały nonik trwały nonik w rozumieniu ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r. poz. 827); 41) ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy w ubezpieczeniu, o którym mowa w dziale I grupa 3 załcznika do ustawy, wydzielony fundusz aktywów, stanowicy rezerw

10 9 tworzon ze składek ubezpieczeniowych, inwestowany w sposób okrelony w umowie ubezpieczenia; 42) udział kapitałowy posiadanie, bezporednio lub w wyniku powizania przez kontrol, co najmniej 20% praw głosu lub kapitału zakładowego innego podmiotu; 43) uprawniony z umowy ubezpieczenia uprawnionego do dania spełnienia przez zakład ubezpiecze wiadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia; za uprawnionego z umowy ubezpieczenia uwaa si równie poszkodowanego w przypadku ubezpiecze odpowiedzialnoci cywilnej; 44) Urzd Urzd Komisji Nadzoru Finansowego; 45) zagraniczny ubezpieczeniowy fundusz gwarancyjny podmiot, którego siedziba znajduje si poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gwarantujcy zaspokojenie roszcze z tytułu obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, w przypadku niespełnienia obowizku ubezpieczenia lub nieustalenia sprawcy szkody; 46) zagraniczny zakład ubezpiecze przedsibiorc zagranicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej, wykonujcego działalno ubezpieczeniow; 47) zagraniczny zakład reasekuracji przedsibiorc zagranicznego, w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalnoci gospodarczej, wykonujcego działalno reasekuracyjn; 48) zdarzenie losowe niezalene od woli ubezpieczajcego lub ubezpieczonego zdarzenie przyszłe i niepewne, którego nastpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub w dobrach majtkowych albo zwikszenie potrzeb majtkowych po stronie ubezpieczajcego lub innej osoby objtej ochron ubezpieczeniow; 49) zewntrzna instytucja oceny wiarygodnoci kredytowej agencj ratingow zarejestrowan lub certyfikowan zgodnie z rozporzdzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1060/2009 z dnia 16 wrzenia 2009 r. w sprawie agencji ratingowych (Dz. Urz. UE L 302 z , s. 1) lub bank centralny sporzdzajcy ratingi kredytowe wyłczone z zakresu stosowania tego rozporzdzenia. 2. Ilekro w ustawie jest mowa o pastwach członkowskich Unii Europejskiej, naley przez to rozumie take pastwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

11 10 Art Przez działalno ubezpieczeniow rozumie si wykonywanie czynnoci ubezpieczeniowych zwizanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystpienia skutków zdarze losowych. 2. Przez działalno reasekuracyjn rozumie si wykonywanie czynnoci zwizanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpiecze lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjtego ryzyka, w szczególnoci: 1) zawieranie i wykonywanie umów reasekuracji czynnej i umów retrocesji; 2) składanie owiadcze woli w sprawach roszcze o odszkodowania lub inne wiadczenia nalene z tytułu umów, o których mowa w pkt 1; 3) ustalanie składek i prowizji nalenych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1; 4) prowadzenie kontroli przestrzegania przez cedentów warunków umów, o których mowa w pkt Zakład ubezpiecze nie moe wykonywa innej działalnoci poza działalnoci ubezpieczeniow i bezporednio z ni zwizan, z zastrzeeniem ust. 6 i 11 oraz art. 43 ust Zakład reasekuracji nie moe wykonywa innej działalnoci poza działalnoci reasekuracyjn i czynnociami bezporednio z ni zwizanymi. 5. Czynnociami bezporednio zwizanymi z działalnoci reasekuracyjn s w szczególnoci czynnoci w zakresie doradztwa statystycznego, doradztwa aktuarialnego, analizy ryzyka, bada na rzecz klientów, lokowania rodków zakładu reasekuracji, a take czynnoci zapobiegania powstawaniu lub zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działa z funduszu prewencyjnego. 6. Zakład działajcy jako zakład ubezpiecze i reasekuracji moe wykonywa równie działalno, o której mowa w ust. 2 i Czynnociami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, s: 1) zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym porednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o porednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. z 2014 r. poz oraz ), a take wykonywanie tych umów; 2) zawieranie umów reasekuracji lub zlecanie ich zawierania brokerom reasekuracyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o porednictwie ubezpieczeniowym, a take wykonywanie tych umów, w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (reasekuracja bierna);

12 11 3) składanie owiadcze woli w sprawach roszcze o odszkodowania lub inne wiadczenia nalene z tytułu umów, o których mowa w pkt 1 i 2; 4) ustalanie składek i prowizji nalenych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1 i 2; 5) ustanawianie, w drodze czynnoci cywilnoprawnych, zabezpiecze rzeczowych lub osobistych, jeeli s one bezporednio zwizane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1 i Czynnociami ubezpieczeniowymi s równie: 1) ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majtkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych; 2) wypłacanie odszkodowa i innych wiadcze nalenych z tytułu umów, o których mowa w ust. 7 pkt 1 i 2; 3) przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpiecze w zwizku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej; 4) prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczajcych lub ubezpieczonych, zastrzeonych w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpiecze, obowizków i zasad bezpieczestwa odnoszcych si do przedmiotów objtych ochron ubezpieczeniow; 5) prowadzenie postpowa regresowych oraz postpowa windykacyjnych zwizanych z wykonywaniem: a) umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych, b) umów reasekuracji w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych; 6) lokowanie rodków zakładu ubezpiecze; 7) wykonywanie innych czynnoci przewidzianych dla zakładu ubezpiecze w odrbnych ustawach. 9. Czynnociami ubezpieczeniowymi s take nastpujce czynnoci, jeeli s wykonywane przez zakład ubezpiecze: 1) ustalanie przyczyn i okolicznoci zdarze losowych; 2) ustalanie wysokoci szkód oraz rozmiaru odszkodowa oraz innych wiadcze nalenych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych; 3) ustalanie wartoci przedmiotu ubezpieczenia;

13 12 4) zapobieganie powstawaniu albo zmniejszenie skutków zdarze losowych oraz finansowanie tych działa z funduszu prewencyjnego. 10. Czynnoci, o których mowa w ust. 8 pkt 5 oraz ust. 9 pkt 1 i 2, a take wypłacanie odszkodowa i innych wiadcze nalenych z tytułu umów, o których mowa w ust. 7 pkt 1 i 2, uwaa si za czynnoci ubezpieczeniowe take wtedy, gdy ich wykonywania podejmuje si zakład ubezpiecze na wniosek innego zakładu ubezpiecze, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia i umowy gwarancji ubezpieczeniowej, take gdy umowy te zawarte s z innym zakładem ubezpiecze. 11. Zakład ubezpiecze moe bezporednio lub przez poredników ubezpieczeniowych: 1) poredniczy w imieniu lub na rzecz podmiotów wykonujcych czynnoci bankowe okrelone w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 128 i ), przy zawieraniu umów w ramach wykonywania tych czynnoci, na zasadach okrelonych w tej ustawie; 2) poredniczy w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lub tytułów uczestnictwa funduszy zagranicznych, funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzib w pastwach członkowskich Unii Europejskiej oraz funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzib w pastwach nalecych do OECD innych ni pastwo członkowskie Unii Europejskiej, na zasadach okrelonych w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 157, z 2015 r. poz. 73 oraz ). Art. 5. Ustala si podział ubezpiecze według działów, grup i rodzajów ryzyka, okrelony w załczniku do ustawy. Rozdział 2 Zasady wykonywania działalnoci ubezpieczeniowej i działalnoci reasekuracyjnej Art Zakład ubezpiecze moe wykonywa działalno ubezpieczeniow wyłcznie w formie spółki akcyjnej, towarzystwa ubezpiecze wzajemnych, albo spółki europejskiej okrelonej w rozporzdzeniu Rady nr 2157/2001/WE z dnia 8 padziernika 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz. Urz. WE L 294 z , str. 1, z pón. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, s. 251, z pón. zm.). 2. Zakład reasekuracji moe wykonywa działalno reasekuracyjn wyłcznie w formie spółki akcyjnej, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, albo spółki europejskiej okrelonej w

14 13 rozporzdzeniu Rady nr 2157/2001/WE z dnia 8 padziernika 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE). 3. Do zakładów ubezpiecze lub zakładów reasekuracji wykonujcych działalno ubezpieczeniow lub reasekuracyjn w formie spółki europejskiej przepisy ustawy dotyczce wykonywania takiej działalnoci w formie spółki akcyjnej stosuje si odpowiednio, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Art Wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej lub działalnoci reasekuracyjnej wymaga zezwolenia organu nadzoru. 2. Działalno ubezpieczeniow wykonuje zakład ubezpiecze działajcy jako zakład ubezpiecze albo zakład ubezpiecze i reasekuracji. 3. Zakład ubezpiecze wykonujcy działalno w formie spółki akcyjnej ma obowizek i wyłczne prawo uywania w firmie wyrazów towarzystwo ubezpiecze, zakład ubezpiecze, towarzystwo ubezpiecze i reasekuracji, zakład ubezpiecze i reasekuracji. Dopuszczalne jest uywanie w obrocie odpowiednio skrótów TU, ZU, TUiR, ZUiR. 4. Zakład ubezpiecze w formie towarzystwa ubezpiecze wzajemnych ma obowizek i wyłczne prawo uywania w firmie wyrazów towarzystwo ubezpiecze wzajemnych. Dopuszczalne jest uywanie w obrocie skrótu TUW. 5. Zakład reasekuracji wykonujcy działalno w formie spółki akcyjnej ma obowizek i wyłczne prawo uywania w firmie wyrazów towarzystwo reasekuracji, towarzystwo reasekuracyjne lub zakład reasekuracji. Dopuszczalne jest uywanie w obrocie odpowiednio skrótów TR lub ZR. 6. Zakład reasekuracji wykonujcy działalno w formie towarzystwa reasekuracji wzajemnej ma obowizek i wyłczne prawo uywania w firmie wyrazów towarzystwo reasekuracji wzajemnej. Dopuszczalne jest uywanie w obrocie skrótu TRW. Art Organ nadzoru moe by uczestnikiem postpowania rejestrowego dotyczcego zakładu ubezpiecze lub zakładu reasekuracji. 2. Zakład ubezpiecze lub zakład reasekuracji niezwłocznie zawiadamia organu nadzoru o wniosku składanym do sdu rejestrowego. Art Zakład ubezpiecze nie moe wykonywa jednoczenie działalnoci, o której mowa w dziale I załcznika do ustawy, oraz w dziale II załcznika do ustawy.

15 14 2. Zakład ubezpiecze wykonujcy działalno, o której mowa w dziale I załcznika do ustawy, uywa w nazwie lub firmie wyrazów wyróniajcych ten rodzaj działalnoci. Art Powództwo o roszczenie wynikajce z umowy ubezpieczenia mona wytoczy albo według przepisów o właciwoci ogólnej albo przed sd właciwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby ubezpieczajcego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. 2. Powództwo o roszczenie wynikajce z umowy ubezpieczenia mona wytoczy albo według przepisów o właciwoci ogólnej albo przed sd właciwy dla miejsca zamieszkania spadkobiercy ubezpieczonego lub spadkobiercy uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Art. 11. Wskazanie w pimie procesowym oddziału zagranicznego zakładu ubezpiecze jako strony postpowania dotyczcego roszczenia wynikajcego z działalnoci zagranicznego zakładu ubezpiecze wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddział jest jednoznaczne ze wskazaniem jako strony tego postpowania zagranicznego zakładu ubezpiecze. Art Krajowy lub zagraniczny zakład ubezpiecze wykonujcy działalno ubezpieczeniow w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w zwizku z ruchem tych pojazdów staje si członkiem: 1) Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z dniem zawarcia pierwszej umowy w tej grupie ubezpieczenia, oraz 2) Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych: a) z dniem uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej w przypadku krajowego zakładu ubezpiecze, b) z dniem złoenia deklaracji członkowskiej w przypadku zagranicznego zakładu ubezpiecze majcego siedzib w pastwie członkowskim Unii Europejskiej, c) z dniem uzyskania zezwolenia na wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział w przypadku zagranicznego zakładu ubezpiecze majcego siedzib w pastwie niebdcym pastwem członkowskim Unii Europejskiej. 2. Krajowy zakład ubezpiecze lub zagraniczny zakład ubezpiecze wykonujcy działalno ubezpieczeniow na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa

16 15 rolnego staje si członkiem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego z dniem zawarcia pierwszej umowy tego rodzaju ubezpieczenia. Art Reprezentantem do spraw roszcze moe by osoba prawna lub osoba fizyczna dajca rkojmi naleytego wykonywania czynnoci likwidacyjnych i regulowania płatnoci odszkodowawczych. 2. Dane dotyczce ustanowionych reprezentantów do spraw roszcze zakład ubezpiecze przekazuje, w terminie 30 dni od dnia ich ustanowienia, Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu. 3. Dane, o których mowa w ust. 2, obejmuj: 1) nazw i adres siedziby zakładu ubezpiecze, który ustanowił reprezentanta do spraw roszcze; 2) imi i nazwisko lub nazw reprezentanta do spraw roszcze; 3) pastwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym ustanowiony jest reprezentant do spraw roszcze; 4) adres zamieszkania lub adres siedziby reprezentanta do spraw roszcze; 5) adres do korespondencji reprezentanta do spraw roszcze, jeeli jest inny ni adres, o którym mowa w pkt 4; 6) numer telefonu, numer faksu, adres elektroniczny reprezentanta do spraw roszcze. Art Wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej przez krajowy zakład ubezpiecze lub zagraniczny zakład ubezpiecze majcy siedzib w pastwie niebdcym pastwem członkowskim Unii Europejskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalnoci ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział, podlega nadzorowi organu nadzoru. 2. Wykonywanie działalnoci reasekuracyjnej przez krajowy zakład reasekuracji lub zagraniczny zakład reasekuracji majcy siedzib w pastwie niebdcym pastwem członkowskim Unii Europejskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalnoci reasekuracyjnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez główny oddział, podlega nadzorowi organu nadzoru. Art Zakład ubezpiecze udziela ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z ubezpieczajcym.

17 16 2. Umowa ubezpieczenia ma charakter dobrowolny, z zastrzeeniem przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. 3. Umowa ubezpieczenia, ogólne warunki ubezpieczenia oraz inne wzorce umowy powinny by formułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały. 4. Ogólne warunki ubezpieczenia oraz inne wzorce umowy zakład ubezpiecze zamieszcza na swojej stronie internetowej. 5. Postanowienia umowy ubezpieczenia, ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych wzorców umowy sformułowane niejednoznacznie interpretuje si na korzy ubezpieczajcego, ubezpieczonego, uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Art. 16. Ogólne warunki ubezpieczenia okrelaj w szczególnoci: 1) rodzaj ubezpieczenia i jego przedmiot; 2) warunki zmiany sumy ubezpieczenia lub sumy gwarancyjnej, jeeli ogólne warunki ubezpieczenia tak zmian przewiduj; 3) prawa i obowizki kadej ze stron umowy ubezpieczenia; 4) zakres odpowiedzialnoci zakładu ubezpiecze; 5) przy ubezpieczeniach majtkowych sposób ustalania rozmiaru szkody; 6) sposób okrelania sumy odszkodowania lub innego wiadczenia, jeeli ogólne warunki ubezpieczenia przewiduj odstpstwa od zasad ogólnych; 7) sposób ustalania i opłacania składki ubezpieczeniowej; 8) metod i sposób indeksacji składek ubezpieczeniowych, jeeli ogólne warunki ubezpieczenia przewiduj indeksacj składek; 9) tryb i warunki dokonania zmiany umowy ubezpieczenia zawartej na czas nieokrelony; 10) przesłanki, sposób oraz termin wypowiedzenia umowy, jeeli ogólne warunki ubezpieczenia przewiduj tak moliwo, a take przesłanki, sposób oraz termin wystpienia z umowy ubezpieczenia grupowego; 11) termin i sposób odstpienia od umowy ubezpieczenia. Art Zakład ubezpiecze jest obowizany do zawarcia w stosowanych przez siebie wzorcach umownych, w szczególnoci w ogólnych warunkach ubezpieczenia, informacji, które postanowienia zawarte we wzorcach okrelaj: 1) przesłanki wypłaty odszkodowania i innych wiadcze lub wartoci wykupu ubezpieczenia;

18 17 2) ograniczenia oraz wyłczenia odpowiedzialnoci zakładu ubezpiecze uprawniajce do odmowy wypłaty odszkodowania i innych wiadcze lub ich obnienia; 3) koszty oraz wszelkie inne obcienia potrcane ze składek ubezpieczeniowych, z aktywów ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych lub poprzez umorzenie jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych; 4) warto wykupu ubezpieczenia w poszczególnych okresach trwania ochrony ubezpieczeniowej oraz okres, w którym roszczenie o wypłat wartoci wykupu nie przysługuje. 2. W przypadku umowy ubezpieczenia zawieranej na cudzy rachunek, w szczególnoci ubezpieczenia grupowego, zakład ubezpiecze jest obowizany do przekazania, za porednictwem ubezpieczajcego, osobie zainteresowanej, przed przystpieniem do takiej umowy, na pimie, lub, jeeli osoba zainteresowana wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, informacje, o których mowa w ust Minister właciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, sposób sporzdzania informacji, o których mowa w ust. 1, majc na uwadze zapewnienie czytelnoci i przejrzystoci przekazywanych informacji. Art W ubezpieczeniu na cudzy rachunek, w szczególnoci w ubezpieczeniu grupowym, ubezpieczajcy nie moe otrzymywa wynagrodzenia lub innych korzyci w zwizku z oferowaniem moliwoci skorzystania z ochrony ubezpieczeniowej lub czynnociami zwizanymi z wykonywaniem umowy ubezpieczenia. Nie wyklucza to moliwoci zobowizania si przez ubezpieczonego wobec ubezpieczajcego do finansowania kosztu składki ubezpieczeniowej. 2. Zakaz otrzymywania wynagrodzenia lub innych korzyci, o którym mowa w ust. 1, obejmuje równie osoby działajce na rzecz lub w imieniu ubezpieczajcego. Art. 19. W umowie ubezpieczenia zawieranej na cudzy rachunek, w szczególnoci ubezpieczenia grupowego, w której konieczna jest zgoda ubezpieczonego na udzielenie ochrony ubezpieczeniowej lub kiedy ubezpieczony zgadza si na finansowanie kosztu składki ubezpieczeniowej, w przypadku niedorczenia ubezpieczonemu warunków umowy przed wyraeniem takiej zgody, zakład ubezpiecze nie moe powoływa si na postanowienia ograniczajce lub wyłczajce odpowiedzialno zakładu ubezpiecze, a take przewidujce skutki narusze powinnoci ubezpieczonego lub obciajce go obowizkami.

19 18 Art W zakresie ubezpiecze, o których mowa w dziale I załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze jest obowizany do zawarcia w umowie ubezpieczenia: 1) definicji poszczególnych wiadcze; 2) wysokoci składek odpowiadajcych poszczególnym wiadczeniom podstawowym i dodatkowym, o ile w umowie wystpuje podział wiadczenia na wiadczenie podstawowe i dodatkowe; 3) zasad ustalania wiadcze nalenych z tytułu umowy, w szczególnoci sposobu kalkulacji i przyznawania premii, rabatów i udziału w zyskach ubezpieczonego, okrelenia stopy technicznej, wskazania wartoci wykupu oraz wysokoci sumy ubezpieczenia w przypadku zmiany umowy ubezpieczenia na bezskładkow, o ile s one gwarantowane, okrelenia kosztów oraz innych obcie pobieranych przez zakład ubezpiecze przy wypłacie wiadcze; 4) opisu tych czynników w metodach kalkulacji rezerw techniczno-ubezpieczeniowych tworzonych dla celów rachunkowoci, które mog mie wpływ na zmian wysokoci wiadczenia zakładu ubezpiecze; 5) wskazania przepisów regulujcych opodatkowanie wiadcze zakładu ubezpiecze; 6) wskazania miejsca publicznego ujawnienia sprawozdania o wypłacalnoci i kondycji finansowej zakładu ubezpiecze. 2. W zakresie ubezpiecze, o których mowa w dziale I załcznika do ustawy, przed wyraeniem przez strony zgody na zmian warunków umowy lub zmian prawa właciwego dla zawartej umowy, zakład ubezpiecze przekazuje ubezpieczajcemu, na pimie, lub, jeeli ubezpieczajcy wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, informacje w tym zakresie, wraz z okreleniem wpływu tych zmian na warto wiadcze przysługujcych z tytułu zawartej umowy. 3. W zakresie ubezpiecze, o których mowa w dziale I załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze, na pimie, lub, jeeli ubezpieczajcy wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, informuje ubezpieczajcego, nie rzadziej ni raz w roku, o wysokoci wiadcze przysługujcych z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia, w tym o wartoci wykupu, jeeli wysoko wiadcze ulega zmianie w trakcie obowizywania umowy ubezpieczenia. W przypadku gdy z umowy ubezpieczenia przysługuje wiadczenie ustalane na podstawie sumy ubezpieczenia wyraonej w ustalonej kwocie, zakład ubezpiecze informuje ubezpieczajcego o kadej zmianie w zakresie sumy ubezpieczenia.

20 19 4. W zakresie ubezpiecze, o których mowa w dziale I załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze, na pimie, lub, jeeli ubezpieczajcy wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, informuje ubezpieczajcego, nie rzadziej ni raz w roku, o wartoci premii, jeeli umowa ubezpieczenia uwzgldnia udział w zysku z inwestowania rezerw techniczno- -ubezpieczeniowych tworzonych dla celów rachunkowoci. 5. Informacje, o których mowa w ust. 2 4, zakład ubezpiecze moe, za zgod ubezpieczajcego, przekaza równie za pomoc rodków komunikacji elektronicznej, pod warunkiem opatrzenia tych wiadomoci bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomoc wanego kwalifikowanego certyfikatu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 wrzenia 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U z 2013 r. poz. 262 oraz z 2014 r. poz. 1662). 6. W przypadku umowy ubezpieczenia zawartej na cudzy rachunek, w szczególnoci ubezpieczenia grupowego, ubezpieczajcy jest obowizany do przekazania ubezpieczonemu, na pimie, lub, jeeli ubezpieczony wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, informacji okrelonych w ust Informacje te powinny by przekazane ubezpieczonemu: 1) przed wyraeniem przez ubezpieczajcego zgody na zmian warunków umowy lub prawa właciwego dla umowy ubezpieczenia w przypadku informacji, o których mowa w ust. 2; 2) niezwłocznie po ich przekazaniu przez zakład ubezpiecze ubezpieczajcemu w przypadku informacji, o których mowa w ust. 3 i W przypadku umowy ubezpieczenia zawartej na cudzy rachunek, w szczególnoci ubezpieczenia grupowego, zakład ubezpiecze, na danie ubezpieczonego, jest zobowizany do przekazania informacji okrelonych w ust Art Przed zawarciem umowy ubezpieczenia w zakresie działu I grupa 3 załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze uzyskuje od ubezpieczajcego, w formie ankiety, informacje dotyczce jego potrzeb, wiedzy i dowiadczenia w dziedzinie ubezpiecze na ycie oraz jego sytuacji finansowej, tak aby zakład ubezpiecze mógł dokona oceny, jaka umowa ubezpieczenia jest odpowiednia do potrzeb ubezpieczajcego. 2. W przypadku umowy ubezpieczenia zawieranej na cudzy rachunek, w szczególnoci ubezpieczenia grupowego, w zakresie działu I grupa 3 załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze powinien uzyska informacje dotyczce ubezpieczonego, o których mowa w ust. 1, przed wyraeniem przez ubezpieczonego zgody na objcie ochron ubezpieczeniow w ramach umowy ubezpieczenia zawartej przez ubezpieczajcego, w formie

21 20 ankiety, tak aby zakład ubezpiecze mógł dokona oceny, czy umowa ubezpieczenia jest odpowiednia do potrzeb ubezpieczonego. 3. Na podstawie analizy informacji, o których mowa w ust. 1, zakład ubezpiecze przedstawia ubezpieczajcemu propozycje ubezpieczenia lub ubezpiecze odpowiednie do potrzeb ubezpieczajcego wraz z uzasadnieniem, które w szczególnoci powinno obejmowa zidentyfikowanie potrzeb ubezpieczajcego oraz wyjanienie, w jaki sposób przedstawione propozycje zaspokajaj te potrzeby. 4. W przypadku, gdy z analizy informacji, o których mowa w ust. 1, wynika, e potrzeby ubezpieczajcego s nieadekwatne do jego dowiadczenia, wiedzy w dziedzinie ubezpiecze na ycie lub sytuacji finansowej lub brak jest ubezpieczenia odpowiedniego do potrzeb ubezpieczajcego, zakład ubezpiecze przekazuje ubezpieczajcemu t informacj z jednoczesnym ostrzeeniem, e wynik analizy lub oferta zakładu ubezpiecze uniemoliwia zaoferowanie odpowiedniego ubezpieczenia lub ubezpiecze. Ubezpieczajcy ma obowizek pisemnego potwierdzenia otrzymania tej informacji oraz złoenia pisemnego owiadczenia o zapoznaniu si z ostrzeeniem. W takim przypadku umowa ubezpieczenia moe zosta zawarta tylko na podstawie pisemnego dania ubezpieczajcego. 5. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, zakład ubezpiecze przedstawia ubezpieczonemu, przed wyraeniem przez niego zgody na objcie ochron ubezpieczeniow w ramach umowy ubezpieczenia zawartej przez ubezpieczajcego, rekomendacj wraz z uzasadnieniem, w zakresie skorzystania przez ubezpieczonego z tej ochrony. Uzasadnienie obejmuje w szczególnoci zidentyfikowanie potrzeb ubezpieczonego oraz wyjanienie, w jaki sposób ochrona ubezpieczeniowa udzielana na podstawie umowy ubezpieczenia zaspokaja te potrzeby. Do ubezpieczonego i zakładu ubezpiecze stosuje si odpowiednio ust. 3 i W przypadku odmowy wypełnienia przez ubezpieczajcego lub ubezpieczonego ankiety, o której mowa w ust. 1 lub 2, przepisów ust. 3 i 5 nie stosuje si. 7. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje si do pracowniczych programów emerytalnych prowadzonych w formie umowy grupowego ubezpieczenia na ycie, o których mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 710 oraz ). 8. Minister właciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegółowy zakres danych zamieszczanych w ankiecie, o której mowa w ust. 1 i 2, oraz jej wzór, majc na uwadze zapewnienie, aby informacje gromadzone w formie ankiety pozwalały na zidentyfikowanie potrzeb ubezpieczajcego lub ubezpieczonego.

22 21 Art Przed zawarciem umowy ubezpieczenia na ycie, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, o której mowa w dziale I grupa 3 załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze jest obowizany do przekazania osobie zainteresowanej zawarciem takiej umowy, na pimie, lub, jeeli ubezpieczajcy wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, podstawowych informacji dotyczcych tej umowy. 2. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny obejmowa w szczególnoci: 1) cel i charakter umowy; 2) wykaz przysługujcych wiadcze z umowy oraz wykaz oferowanych ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych w ramach umowy; 3) tytuły oraz wysoko opłat pobieranych przez zakład ubezpiecze; 4) okrelenie profilu ryzyka ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych; 5) rekomendowany minimalny okres trwania umowy wraz z uzasadnieniem rekomendacji uwzgldniajcym horyzont inwestycyjny ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego; 6) informacj o ryzyku inwestycyjnym ubezpieczajcego lub ubezpieczonego, o ile takie ryzyko wystpuje. 3. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny okrela, gdzie i w jaki sposób mona uzyska dodatkowe informacje na temat ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych. 4. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny by napisane jzykiem jasnym i zrozumiałym, niewprowadzajcym w błd, i przekazywane w sposób niebudzcy wtpliwoci. 5. W przypadku umowy ubezpieczenia, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, o której mowa w dziale I grupa 3 załcznika do ustawy, zawieranej na cudzy rachunek, w szczególnoci ubezpieczenia grupowego, ubezpieczajcy jest obowizany do przekazania osobie zainteresowanej przystpieniem do takiej umowy, na pimie, lub, jeeli ubezpieczajcy wyrazi na to zgod, na innym trwałym noniku, informacji, o których mowa w ust. 1. Przepisy ust. 2 4 stosuje si. Art W umowie ubezpieczenia na ycie, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, o której mowa w dziale I grupa 3 załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze jest obowizany do okrelenia: 1) wykazu oferowanych w ramach umowy ubezpieczenia ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych; 2) zasad ustalania wartoci wiadcze z umowy ubezpieczenia dotyczcych co najmniej: a) wiadczenia z tytułu mierci ubezpieczonego,

23 22 b) wiadczenia z tytułu doycia ubezpieczonego do koca okresu ochrony ubezpieczeniowej, c) wiadczenia z tytułu całkowitego lub czciowego wykupu ubezpieczenia; 3) regulaminu lokowania rodków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego; 4) zasad i terminów wyceny jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego; 5) tytułów i wysokoci opłat pobieranych ze składek ubezpieczeniowych, z aktywów ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych lub przez umorzenie jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych; 6) zasad alokacji rodków pochodzcych ze składek ubezpieczeniowych w jednostki uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego, terminów zamiany składek ubezpieczeniowych na jednostki uczestnictwa oraz zasad umorzenia jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego i ich zamiany na rodki pienine. 2. Regulamin lokowania rodków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego okrela: 1) cel inwestycyjny ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego; 2) typy i rodzaje papierów wartociowych i innych praw majtkowych bdcych przedmiotem lokat ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego; 3) charakterystyk aktywów wchodzcych w skład ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego, kryteria doboru aktywów oraz zasady ich dywersyfikacji i inne ograniczenia inwestycyjne; 4) informacj o ryzyku inwestycyjnym ubezpieczajcego lub ubezpieczonego. 3. Zakład ubezpiecze w umowie ubezpieczenia na ycie, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, okrela terminy, w jakich najpóniej nastpi: 1) alokacja w jednostki uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego po dokonaniu wpłaty składek ubezpieczeniowych; 2) umorzenie jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego po złoeniu wniosku o wypłatwiadczenia z umowy ubezpieczenia i wypłata wiadczenia. 4. W zakresie umowy ubezpieczenia na ycie, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zakład ubezpiecze jest obowizany do: 1) dokonywania wyceny jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego nie rzadziej ni raz w miesicu;

24 23 2) ogłaszania, nie rzadziej ni raz w roku, na stronie internetowej zakładu ubezpiecze wartoci jednostki uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego ustalonej w miesicu poprzedzajcym miesic, w którym jest dokonywane ogłoszenie; 3) sporzdzania i publikowania rocznych i półrocznych sprawozda ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego. 5. W umowie ubezpieczenia na ycie, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zawartej na okres nie dłuszy ni 5 lat, zakład ubezpiecze, w zakresie wynagrodzenia porednika ubezpieczeniowego, powinien kierowa si zasad równomiernego rozłoenia w czasie wydatków z tytułu prowizji porednika ubezpieczeniowego w okresie ubezpieczenia okrelonym w umowie ubezpieczenia. 6. W umowie ubezpieczenia na ycie, jeeli jest zwizana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zawartej na okres dłuszy ni 5 lat lub na czas nieokrelony, zakład ubezpiecze, w zakresie wynagrodzenia porednika ubezpieczeniowego, powinien kierowa si zasad równomiernego rozłoenia w czasie wydatków z tytułu prowizji porednika ubezpieczeniowego w okresie nie krótszym ni 5 lat. 7. Minister właciwy do spraw instytucji finansowych okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegółowy zakres danych wykazywanych w sprawozdaniach, o których mowa w ust. 4 pkt 3, a take form i sposób sporzdzania oraz termin i sposób publikowania tych sprawozda, uwzgldniajc konieczno właciwego i pełnego poinformowania ubezpieczajcych, ubezpieczonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, o ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym. Art W umowie ubezpieczenia na ycie, w której wysoko wiadczenia jest ustalana w oparciu o okrelone indeksy lub inne wartoci bazowe, o której mowa w dziale I grupa 3 załcznika do ustawy, zakład ubezpiecze jest obowizany do okrelenia informacji o: 1) aktywach, w które jest lub bdzie inwestowana składka ubezpieczeniowa, oraz proporcji, w jakiej czci składki inwestowane s lub bd w poszczególne aktywa; 2) indeksach lub innych wartociach bazowych, w oparciu o które jest ustalana wysoko wiadcze, w sposób pozwalajcy na ich identyfikacj; 3) zasadach ustalania wartoci wiadcze z umowy ubezpieczenia, dotyczcych co najmniej: a) wiadczenia z tytułu mierci ubezpieczonego,