ISSN nr 10 (217) pa dziernik 2011

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ISSN nr 10 (217) pa dziernik 2011"

Transkrypt

1 ycie ISSN UNIWERSYTECKIE nr 10 (217) pa dziernik 2011

2 F l e s z Promocje doktorskie i przemarsz Wydzia u Filologii Polskiej i Klasycznej FOT. 3X MACIEJ M CZY SKI O W I A D C Z E N I E W artykule prasowym Filipa Rdesi skiego i Grzegorza Bro skiego, który zosta opublikowany w numerze 40 tygodnika Gazeta Polska z dnia 5 pa dziernika 2011 roku, znalaz y si nieprawdziwe informacje pomawiaj ce moj osob a zarazem szkaluj ce dobre imi Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W zwi zku z tre ci materia u prasowego rozwa am mo liwo skierowania sprawy na drog s dow. Prof. dr hab. Bronis aw Marciniak Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

3 NASZ UNIWERSYTET W NUMERZE F l e s z 4 WYDARZENIA Kalendarium 6 WYDARZENIA Odkrycie krystalografów UAM Konferencja Grupy Santander Nowi cz onkowie Polskiej Akademii Umiej tno ci Bogdan Marciniec z otym medalist Uniwersytetu Wroc awskiego 7 WYDARZENIA Stypendia naukowe Rektora UAM dla profesorów tytularnych 8 WYDARZENIA Pami tano o ogrodach Nowe ycie pa acu w Gu towach 9 WYDARZENIA Po optymizm na WNPiD 10 WYDARZENIA Byleby Irenka mówi a po polsku U nas nadal si kr ci Medycy i akustycy 11 Z NOWYM PRAWEM Rok zmian INAUGURACJA ROKU AKADEMICKIEGO 2011/2012 Uniwersytet promienieje dostoje stwem Przemówienie inauguracyjne 2011/2012 Palmy Uniwersyteckie dla prof. Jerzego Kmity Medale dla wybitnych WYK AD INAUGURACYJNY Promodernizacyjna misja uniwersytetu MY I WIAT Rosyjskie lato na UAM Medal dla prof. Aleksandra Smirnowa Na granicy 24 NA TOPIE Po pierwsze Stanford 25 MY I WIAT Erasmus, czyli w tyglu kulturowym Europy NASZ UNIWERSYTET Dzie J zyków drzwi do kariery 28 POD LUP Obserwowanie kultury 29 KSZTA TOWANIE RODOWISKA Hydrogeologów najazd na erków Kultura muzyczna w wietle bada 30 NASZ UNIWERSYTET Ksi ga S dziów Mi osz od Wschodu do Zachodu 31 NASZ UNIWERSYTET Br z dla tenisistów UAM Konferencja pt. Akademicki Pozna wspó czesno i przysz o odby a si w Urz dzie Miejskim Otwarcie XV Dni Ksi ki Naukowej Na ok adce: Uroczysta Inauguracja Roku Akademickiego 2011/2012 Przedszkole Parkowe Skrzaty Fundacji UAM wita pierwszych przedszkolaków YCIE UNIWERSYTECKIE UAM POZNA nr 10 (217) pa dziernik 2011 Wydawca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Rektorat, Pozna, ul. Wieniawskiego 1 redakcja@amu.edu.pl Redaktor naczelny: Jolanta Lenartowicz, jolenmedia@gmail.com Stali wspó pracownicy: Teksty: Adam Barabasz, Danuta Chodera-Lewandowicz, Filip Czeka a, Marcin Krupka, Marcin Piechocki, Romuald Po czy ski, Maria Rybicka, Anna Zieli ska Zdj cia: Maciej M czy ski, Maciej Nowaczyk fotouam@amu.edu.pl Adres redakcji: Pozna, ul. Fredry 10 Biuro redakcji: Marta Dzionek Zdj cia na ok adkach: Maciej M czy ski Korekta: Maria Rybicka Opracowanie graficzne: Agata Rz sa Druk: DRUKARNIA GEOKART Krasne 178 a Materia ów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu ów. Za tre zamieszczanych og osze, reklam i komunikatów redakcja nie odpowiada. Zapraszamy do wszechstronnej wspó pracy. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 3

4 NASZ UNIWERSYTET WYDARZENIA K a l e n d a r i u m W dniach wrze nia 2011 r. w Opo lu od by o si LXXXVII wal ne zgro ma dze nie de le ga tów Pol skie go To wa rzy stwa Lu do - znaw cze go, pod czas któ re go do ko na no wy bo ru no wych w adz na ka den cj We w a dzach To wa rzy stwa zna le li si pra cow ni cy In sty tu tu Et no lo gii i An tro po lo gii Kul tu ro wej UAM prof. Mi cha Bu chow ski ob j funk cj pre ze sa (3 ka den - cja), dr An na We ro ni ka Brze zi ska zo sta a skarb ni kiem (2 ka - den cja), a prof. Wal de mar Ku li gow ski zo sta wy bra ny na za st p - c cz on ka za rz du (1 ka den cja). 26 wrze nia w Sa li Bia ej Urz du Mia sta od by a si kon fe - ren cja pt. Aka de mic ki Po zna wspó cze sno i przy sz o. Or ga ni za to rem by o Ko le gium Rek to rów Mia sta Po zna nia, Pol - ska Aka de mia Na uk Od dzia w Po zna niu oraz Mia sto Po zna. Mo de ra to ra mi spo tka nia by li: prof. Ja cek Gu li ski, pro rek tor UAM ds. pro gra mów eu ro pej skich i wspó pra cy z go spo dar - k oraz To masz J. Kay ser, wi ce pre zy dent Po zna nia. X zwy czaj ne po sie dze nie Se na tu UAM od by o si 26 wrze - nia 2011r. Pierw sza cz po sie dze nia Se na tu UAM z udzia em za pro szo nych pro dzie ka nów, dy rek to rów in sty tu tów, kie row - ni ków jed no stek ogól no uni wer sy tec kich i mi dzy wy dzia o wych oraz kie row ni ków jed no stek ad mi ni stra cyj nych od by a si w Sa - li XVII w Col le gium Mi nus. Pod czas ob rad prof. Bro ni s aw Mar - ci niak przed sta wi za rów no spra woz da nie ze spo u rek tor skie - go za rok aka de mic ki 2011/2011, jak i plan pra cy w adz rek tor - skich na zbli a j cy si rok 2011/2012. Z ko lei Agniesz ka Pa lacz, z ca kwe sto ra zre fe ro wa a stan fi nan sów uczel ni za I pó ro - cze 2011 ro ku. Na st p nie pro rek to rzy przed sta wi li stan prac nad no we li za cj Sta tu tu UAM oraz stan re kru ta cji na rok aka - de mic ki 2011/2012. Dru ga cz ob rad Se na tu mia a miej sce w Bi blio te ce Uni wer sy tec kiej. Po przed sta wio nych przez rek to - ra i pro rek to rów ko mu ni ka tach dy rek tor Bi blio te ki Uni wer sy - tec kiej przed sta wi per spek ty wy jej roz wo ju. Na st p nie Se nat pod j uchwa y w na st pu j cych spra wach: wy ga ni cia man - da tu przed sta wi cie li stu den tów w Se na cie: Klau dii Ho jan i Ka - ta rzy ny Mel cer; re gu la mi nu stu diów na kie run ku kul tu ro znaw - stwo, spe cjal no ko mu ni ka cja mi dzy kul tu ro wa, pro wa dzo - nych wspól nie przez Wy dzia Na uk Spo ecz nych UAM oraz Wy - dzia Kul tu ro znaw stwa Uni wer sy te tu Eu ro pej skie go Via dri na. Se nat UAM po zy tyw nie za opi nio wa : prze d u e nie za trud nie - nia na sta no wi sku pra cow ni ka na uko we go: prof. Jó ze fa Bar na - sia, prof. Ste fa na Jur gi, prof. Bog da na Mar ci ca; mia no wa nie na sta no wi sko pro fe so ra zwy czaj ne go: ks. prof. Mar ka Py ca, prof. Ore sta Kra si vskie go, prof. Ta tia ny Ko sme dy; po now ne mia - no wa nie na sta no wi sko pro fe so ra nad zwy czaj ne go na czas nie - okre lo ny prof. Ali cji Sa ka gu chi. Wy ra zi rów nie zgo d na za - trud nie nie w In sty tu cie Fi lo lo gii An giel skiej dr. Ro nal da Co le na sta no wi sku pro fe so ra wi zy tu j ce go w wy mia rze 1/10 eta tu. Wska za kan dy da tów na cz on ków Pol skiej Ko mi sji Akre dy ta - cyj nej oraz przy chy li si do wnio sku o przy zna nie Me da lu za Za - s u gi dla UAM prof. Ke itho wi E. Gub bin so wi. Po zy tyw nie za opi - nio wa re cen zje: prof. S a wo mi ry Wron kow skiej Ja kie wicz w spra wie nada nia ty tu u dok to ra ho no ris cau sa prof. Ma cie - jo wi Zie li skie mu przez Uni wer sy tet ódz ki oraz prof. Paw a Do ma skie go w spra wie nada nia ty tu u dok to ra ho no ris cau sa prof. Fu lvio Ric cie mu przez Uni wer sy tet Wro c aw ski. Na za ko - cze nie ob rad cz on ko wie Se na tu UAM za twier dzi li umo wy o wspó pra cy po mi dzy UAM a: Ko rea Ba sic Scien ce In sti tu te Da eje on (Ko rea Po u dnio wa), Ariel Uni ver si ty Cen ter of Sa ma ria (Izra el), Na tio nal Cor po ra tion for An ti qu ities and Mu seums (Re - pu bli ka Su da nu) oraz aneks do umo wy o wspó pra cy po mi - dzy UAM a Tian jin Uni ver si ty of Tech no lo gy (Chi ska Re pu bli - ka Lu do wa). Wgl d w uchwa y Se na tu UAM jest mo li wy w rek - to ra cie (po kój 107) oraz na stro nie opr. Do mi ni ka Na ro na Na Wy dzia le Neo fi lo lo gii UAM w dniach od 29 do 30 wrze nia od by a si IV mi dzy na ro do wa kon fe ren cja at ga li stycz na pt. Do ku men to wa nie za gro o nych j zy ków i kul tur od tra dy - cyj nych za pi sów do za so bów cy fro wych w 120. rocz ni c wy da - nia o ty szy Inf lant Pol skich Ste fa nii Ula now skiej. Jest to pu - bli ka cja do ku men tu j ca tra dy cyj n kul tu r i mo w at gal sk dru giej po o wy XIX wie ku. W trzech to mach za war to opis et no - gra ficz ny at ga lii i ob szer ny zbiór tek stów folk lo ry stycz nych. W In sty tu cie Kul tu ry Eu ro pej skiej UAM w Gnie nie w dniach od 14 do 15 pa dzier ni ka od by a si mi dzy na ro do wa kon fe ren - cja na uko wa pt. Kul tu ra, Me dia, Ety ka. Me dia w per spek ty wie etycz nej i kul tu ro wej w kon tek cie re wo lu cji te le in for ma tycz - nej. Gwa tow ne zmia ny, za cho dz ce w ob sza rze ko mu ni ka cji (roz wój ICT, wzrost zna cze nia In ter ne tu ja ko me dium ma so we - go, roz wój mi dzy na ro do wych kor po ra cji me dial nych) po ci ga - j za so b zmia ny w ob sza rze tra dy cyj nie za le nym od spo so bów ludz kiej ko mu ni ka cji, ja kim jest sze ro ko po j ta kul tu ra. Kon fe - ren cja by a pró b pod nie sie nia mi dzy na ro do wej dys ku sji na te - mat ska li, w ja kiej re wo lu cja te le in for ma tycz na zmie nia zna ny nam wiat, opar ty na pew nych fun da men tach kul tu ro wych. 15 pa dzier ni ka od by a si Ga la Szer mier cza Tur nie ju In au gu - ra cyj ne go no wej sa li szer mier czej UAM O Pu char Rek to ra UAM. Or ga ni za to ra mi by li Stu dium Wy cho wa nia Fi zycz ne go i Spor tu UAM Po zna, KU AZS-UAM Po zna oraz War ta Musz - kie te ro wie Po zna. W spo tka niu udzia wzi li szer mie rze z Fran - cji i Ukra iny. W opu bli ko wa nym te go rocz nym ran kin gu mi dzy na ro do we - go kon kur su mar ke tin gu in ter ne to we go The Go ogle On li ne Mar - ke ting Chal len ge 2011 w ród naj lep szych pi ciu eu ro pej skich ze - spo ów zna laz si ze spó stu den tów Tech nicz nych Za sto so wa In ter ne tu star tu j cy z Wy dzia u Fi zy ki UAM (opie kun dr Woj - ciech Czart). Ze spó pro wa dzi kam pa ni dla wi try ny przed si - bior stwa han dlo wo us u go we go Wiol dar (Wiol dar. com) zaj - mu j ce go si sprze da i mon ta em us ug zwi za nych z ogrze - wa niem i wen ty la cj miesz ka. Sk ad ze spo u: Ma rian na Wi - niew ska (ka pi tan, UEP), Ma go rza ta Ja ni ska (UAM), Nor bert Le niew ski (UEP), Pa we Frie ske (UAM), Mi le na So bo lew ska (UEP), An na Szkla rek (UAM). m. dz. 4 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

5 NASZ UNIWERSYTET FOT. MACIEJ NOWACZYK FOT. DOROTA PISU A FOT. MACIEJ NOWACZYK FOT. MACIEJ NOWACZYK p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 5

6 NASZ UNIWERSYTET WYDARZENIA Od kry cie kry sta lo gra fów UAM No wi cz on ko wie Pol skiej Aka de mii Umie j t no ci W naj now szym nu me rze Na tu re Struct. Mol. Biol. 18 (2011) uka za - a si pra ca za ty tu o wa na Cry - stal struc tu re of a mo no me ric re - tro vi ral pro te ase so lved by pro te - in fol ding ga me play ers, do no - sz ca o bez pre ce den so wym wy - zna cze niu struk tu ry kry sta licz nej bia ka re tro wi ru sa, pro te azy, w for mie mo no me ru. Au to ra mi od kry cia s bio che mi cy z Cze skiej Aka de mii Na uk w Pra dze, bio in for ma ty cy z Uni wer sy te tu Wa - shing to na w Se at tle (USA) oraz gru - pa kry sta lo gra fów z Za k a du Kry - sta lo gra fii UAM, kie ro wa na przez prof. Ma riu sza Ja skól skie go. W jej sk ad wcho dz dr Mi ro s aw Gil ski, dr Szy mon Krzyw da oraz Ma ciej Ka mier czyk, stu dent Wy dzia u Che mii UAM. Pro te aza re tro wi ru sów, w tym re - tro wi ru sa HIV, jest nie zb d nym ogni - wem w cy klu in fek cyj nym, a za pro - jek to wa ne na pod sta wie jej struk tu - ry in hi bi to ry sto so wa ne s ja ko le - ki, po da wa ne cho rym na AIDS. Sku - tecz no te ra pii in hi bi to ra mi ogra ni - czo na jest przez ogrom n zmien no ge ne tycz n wi ru sa HIV, któ ra pro - wa dzi do opor no ci na lek. Ko niecz - ne jest wi c ci g e po szu ki wa nie no - wych dróg blo ko wa nia en zy mu. Jed na z kon cep cji za k a da prze - ciw dzia a nie di me ry za cji pro te azy, tj. cze niu si dwóch ko pii te go bia ka (mo no me rów) w do ce lo wy en zym. Pro blem po le ga do t d na tym, e ni ko mu nie uda o si uzy - ska krysz ta ów pro te azy HIV w for mie mo no me ru. Krysz ta y te go bia ka otrzy ma no w pra cow ni prof. Ja skól skie go oraz za re je stro wa no dla nich ob raz dy - frak cji rent ge now skiej, wy ko rzy stu - j c w tym ce lu pro mie nio wa nie jed - ne go z naj wi k szych eu ro pej skich o rod ków syn chro tro no wych DESY w Ham bur gu. Zna j c struk tu r mo no me rycz nej pro te azy re tro wi ru so wej b dzie mo na pro jek to wa sku tecz niej sze le ki dla cho rych na AIDS, wy ce lo - wa ne na za blo ko wa nie di me ry za cji te go en zy mu. Ro bert Pie trzak Cz on ko wie Pol skiej Aka de mii Umie j t - no ci spo ty ka j si rok rocz nie w czerw cu na Wal nym Zgro ma dze - niu, by do ko na pod su mo wa nia dzia al no - ci oraz przy j do swo je go gro na no wych cz on ków czyn nych i cz on ków ko re spon - den tów. W tym ro ku, de cy zj Wal ne go Zgro - ma dze nia Pol skiej Aka de mii Umie j t no ci, w po czet jej cz on ków przy j to dwóch pro - fe so rów z Uni wer sy te tu im. Ada ma Mic kie - wi cza w Po zna niu. Cz on kiem czyn nym PAU zo sta prof. dr hab. Krzysz tof Mey er z Ka te dry Mu zy ko lo gii Wy dzia u Hi sto rycz - ne go (WYDZIA VI TWÓRCZO CI ARTYSTYCZNEJ PAU), a cz on kiem ko re - spon den tem prof. dr hab. Ta de usz Wit czak z In sty tu tu Fi lo lo gii Pol skiej Wy dzia u Fi lo - lo gii Pol skiej i Kla sycz nej (WYDZIA I FILOLOGICZNY PAU). Bog dan Mar ci niec z o tym me da li st Uni wer sy te tu Wro c aw skie go Kon fe ren cja Gru py San tan der Stra te gie wspó pra cy mi dzy - na ro do wej w po szu ki wa niu wy so kiej ja ko ci, do brej re no - my oraz ró de fi nan so wa - nia pod tym ha s em od by wa o si w dniach od 6 do 7 pa dzier ni ka br. na UAM spo tka nie Gru py San tan - der. Pod czas je go trwa nia za pre - zen to wa no naj lep sze w tej mie rze prak ty ki, sto so wa ne przez roz ma - ite uczel nie. Gru pa San tan der to or ga ni za cja za o o na w 1992 ro ku w Hisz pa nii, sku pia j ca uni wer sy - te ty eu ro pej skie. Po wsta a, aby po - lep szy prze p yw in for ma cji w za - kre sie pro gra mów wy mia ny aka - de mic kiej i u a twi na wi zy wa nie kon tak tów po mi dzy uczel nia mi. Jo an na Ja nas Pod czas uro czy stej ju bi le uszo wej in au - gu ra cji no we go ro ku aka de mic kie - go 2011/2012 Z o ty Me dal Uni wer sy - te tu Wro c aw skie go z r k prof. Mar ka Bo - jar skie go, rek to ra UWroc., przy j prof. Bog - dan Mar ci niec z UAM, wia to wej ran gi spe - cja li sta od che mii krze mu i ka ta li zy me ta lo - or ga nicz nej. Pro fe sor Mar ci niec od po nad 25 lat wspó pra cu je z che mi ka mi Uni wer sy te tu Wro c aw skie go. Owo cem tej wspó pra cy s wspól ne ba da nia i pu bli ka cje, w ród nich cho cia by 9 to mów z se rii Edu ca tion in Ad - van ced Che mi stry. Na le y te wspo mnie, e wy ni kiem po zna sko -wro c aw skiej wspó pra cy by a wspól na or ga ni za cja 17. Mi dzy na ro do we go Sym po zjum Ka ta li zy Ho mo ge nicz nej w 2010 ro ku. Ewa Ko la nus 6 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

7 NASZ UNIWERSYTET WYDARZENIA Stypendia naukowe Rektora UAM dla profesorów tytularnych 22 wrze nia 2011 r. odby a si uroczysto wr czenia profesorom tytularnym stypendiów naukowych rektora UAM. Stypendia te mog otrzyma profesorowie, którzy m. in. legitymuj si wybitnymi osi gni ciami w pracy naukowej i s wszechstronnie zaanga owani w prac na rzecz uniwersytetu. Li sta pro fe so rów, któ rzy otrzy ma li sty pen dia na uko we Rek to ra UAM: Wy dzia Bio lo gii i Ogród Bo ta nicz ny Prof. An na Go dzic ka Jó ze fiak Prof. Ar tur Jar mo ow ski Prof. To masz Osie juk Wy dzia Che mii Prof. Hen ryk Ko ro niak Prof. Ma rek Kr glew ski Prof. Grze gorz Schro eder Wy dzia Fi lo lo gii Pol skiej i Kla sycz nej Prof. Kry sty na Bar tol Prof. Zdzi s a wa Kr y ska Prof. Do broch na Ra taj czak Wy dzia Fi zy ki Prof. Grze gorz Ka mie niarz Prof. Ry szard Ta na Prof. Ta de usz Mi cha ow ski Wy dzia Hi sto rycz ny i In sty tut Kul tu ry Eu ro pej skiej Prof. Wi told Mo lik Prof. Ma ciej Ser wa ski Prof. Mi cha Bu chow ski Wy dzia Ma te ma ty ki i In for ma ty ki Prof. Ro man Mu raw ski Prof. Wi told Wnuk Wy dzia Na uk Geo gra ficz nych i Geo lo gicz nych Prof. Je rzy Cier niew ski Prof. Ta de usz Stry ja kie wicz Wy dzia Na uk Po li tycz nych i Dzien ni kar stwa Prof. Mar ce li Ko sman Wy dzia Na uk Spo ecz nych Prof. Ma rek Kwiek Wy dzia Neo fi lo lo gii Prof. Ka ta rzy na Dziu bal ska Ko a czyk Prof. Cze s aw Ka ro lak Prof. Je rzy Po go now ski Wy dzia Pra wa i Ad mi ni stra cji Prof. Fe liks Ze dler Wy dzia Teo lo gicz ny Ks. Prof. Bog dan Po ni y p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 7

8 NASZ UNIWERSYTET WYDARZENIA Pa mi ta no o ogro dach Kiedy z kampusu Szamarzewo politolodzy wyprowadzali si na Morasko, nie bez pewnego sentymentu piewano: Pami tajcie o ogrodach, przecie stamt d wyszli my. No i spe ni o si. Przynajmniej po cz ci, bo z pocz tkiem roku akademickiego uko czono pierwszy etap modernizacji tego starego obiektu. Dzi ki temu to ju dzi nie te same budynki, nie to samo otoczenie. Kam pus zy ska no we ob li cze znik n y wa l ce si ga ra e, re mon to wi pod da na zo sta a dro ga do jaz do wa: ul Pasz ty. Bu dyn - ki s od wie o ne i od ma lo wa ne - to na pierw szy rzut oka. Za kres prac prze pro wa dzo nych na Sza ma rze - wie jest znacz nie szer szy. Przede wszyst kim b dzie w po - miesz cze niach cie plej. To sku tek prac wy ko na nych w ra mach pro jek - tu Ter mo mo der ni za cja bu dyn ków dy dak tycz nych UAM. Bu dyn ki mia - y nie ocie plo ne cia ny i nie szczel n sto lar k okien n, nic wi c dziw ne - go, e by o tu po pro stu zim no. e by to zmie ni i pod nie tem pe ra tu r w po miesz cze niach, cia ny i stro po da - chy bu dyn ków zo sta y ocie plo ne sty ro pia nem, drew nia ne okna i drzwi wy mie nio ne na no we. Spraw - no in sta la cji c. o. pod wy szo na zo - sta a tak e po przez mo der ni za cj w z a ciepl ne go, wy mia n in sta la - cji, re gu la cj in sta la cji oraz wy mia - n grzej ni ków. Zgod nie z da ny mi z au dy tów ener ge tycz nych bu dyn - ków, po prze pro wa dze niu wska za - nych prac spo dzie wa ny jest nie tyl - ko wzrost tem pe ra tu ry w po miesz - cze niach, ale tak e znacz ny spa dek za po trze bo wa nia na ener gi ciepl - n. Tym sa mym re ali za cja pro jek tu przy czy ni si nie tyl ko do do grza nia sal i po miesz cze, ale tak e do zwi k sze nia efek tyw no ci ener ge - tycz nej opi sa nych bu dyn ków, przez co zna cz co wp y nie na ob ni e nie emi sji za nie czysz cze do at mos fe ry (do ty czy ko t ow ni ga zo wej). Dzi ki sta ra niom pod j tym przez uczel ni przed si wzi cie to uzy ska - o je sie ni br. wspar cie z Eu ro pej - skie go Fun du szu Roz wo ju Re gio nal - ne go na kwo t z. Pro jekt by re ali zo wa ny w ra mach prio ry te - tu III ro do wi sko przy rod ni cze, dzia a nia 3.2 In fra struk tu ra ener ge - tycz na przy ja zna ro do wi sku Wiel - ko pol skie go Re gio nal ne go Pro gra mu Ope ra cyj ne go na la ta W obiek tach Na Ogro dach sta - o si te wy god niej i es te tycz niej. W bu dyn ki D za mon to wa no win d, wy re mon to wa no sa ni ta ria ty, sa le wy k a do we, sa l gim na stycz n. W su mie na pra ce mo der ni za cyj ne wy dat ko wa no z A to do - pie ro pierw szy etap. Pro jek ty prze - wi du j eta py dal sze - po wsta tu ma dla po trzeb Wy dzia u Na uk Spo - ecz nych i Wy dzia u Na uk Edu ka - cyj nych no wy bu dy nek o war to ci po nad 24 mi lio nów z. len Nowe ycie pa acu w Gu towach Ni gdy jesz cze w swo jej hi sto rii pa ac w Gu to wach nie wy gl da tak pi k nie, nie by tak ca o cio wo i do k ad nie od re stau ro wa ny - pod kre la no pod czas wrze nio we go spo tka nia, na któ rym pa ac po d u - gim i trud nym ( bo prze rwa nym po a rem) re mon cie od da ny zo sta do u yt ku. Przy tej oka zji prof. Bro ni s aw Mar ci niak, rek tor UAM, przy po mnia, e pa ac w Gu to wach, zbu do wa ny w la tach przez Igna ce go Bni skie go, od 1910 r. sta no wi w a sno Adol fa Bni skie go, wo je wo dy po - zna skie go, de le ga ta rz du emi gra cyj ne go RP na Zie mie Za chod nie. W dniu 6 czerw ca 1995 dzi ki rocz nym sta ra niom i licz nym za bie gom prof. Je rze go Fe do row skie go, pe ni - ce go wów czas funk cj rek to ra UAM - Fran ci szek Przy - by o wicz, dy rek tor Od dzia u Te re no we go Agen cji W a - sno ci Rol nej Skar bu Pa stwa prze ka za uni wer sy te to - wi pa ac i park na w a sno. Na pod kre le nie za s u gu je fakt, e te go sa me go dnia Wa c aw Hi la ry Bni ski, re pre zen tu j cy Ma ri Bni sk Har ri son, któ ry spe cjal nie na pod pi sa nie ak tu przy le - cia z USA, po twier dzi, e pa ac i park sta si w a sno - ci UAM, a po nad to w imie niu mo co daw czy ni zrzek si pra wa do grun tów rol nych, k i la sów w przy pad - ku od zy ska nia pra wa w a sno ci od Skar bu Pa stwa przez ro dzi n Bni skich i prze ka za wszyst kie do bra na - szej uczel ni. W uro czy sto ci od da nia pa a cu do u yt ku udzia wzi - y nie tyl ko w a dze uni wer sy te tu, lecz tak e przed sta - wi cie le w adz lo kal nych, jak rów nie wie lu in sty tu cji i firm, któ re przy czy ni y si do uko cze nia re mon tu. A prac wy ko na no wie le: od bu dow la nych po czy na j c, na in sta la cyj nych i elek trycz nych ko cz c. Pro wa dzo - no je w pa a cu, wo zow ni i ofi cy nie. Dzi ki za an ga o - wa niu wie lu osób pa ac sta si obiek tem pi k nym, przy sto so wa nym do or ga ni zo wa nia kon fe ren cji, sym po - zjów czy szko le. Jest tam te raz 8 sal kon fe ren cyj nych oraz 44 miej sca ho te lo we. In we sty cja zo sta a sfi nan so - wa na ze rod ków MNiSW oraz w a snych uczel ni w wy - so ko ci 20,9 mln z. Dzi ku j c wszyst kim, rek tor pod - kre li : Mam na dzie j, e obiekt ten b dzie do brze s u - y wspól no cie aka de mic kiej na szej uczel ni. Wszyst kich obec nych za ch cam do or ga ni zo wa nia jak naj wi k szej licz by kon fe ren cji i na rad w Gu to wach. O -len 8 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

9 NASZ UNIWERSYTET WYDARZENIA Po opty mizm na WNPiD Opracowane zosta y wyniki ogólnouniwersyteckiej ankiety, oceniaj cej jako kszta cenia, skierowanej do nauczycieli akademickich, firmowanej przez Rad ds Jako ci Kszta cenia UAM. Ankiet wype niano w systemie USOS, dobrowolnie i anonimowo. Mo e mar twi, e w ta kich ba da - niach bie rze udzia wci nie wie - lu na uczy cie li aka de mic kich, bo red nio tyl ko 17 proc. Naj bar dziej ch t ni oka - zu j si ci, któ rzy s do brze otrza ska ni z in - ter ne tem czy li ma te ma ty cy i in for ma ty cy oraz ci, któ rzy za wo do wo sty ka j si z an kie - ta mi czy li WNS i WSE. Ab so lut nym re kor dzi - st jest Stu dium J zy ków Ob cych, w któ rym an kie t wy pe ni o 41 proc. pra cow ni ków. Naj mniej szy, le d wie kil ku pro cen to wy udzia wzi li hi sto ry cy i teo lo go wie. Jak mo na si by o spo dzie wa, red nio wy sz o... red nio. I tak np. wa run ki, w ja kich pro wa dzo ne s za j cia, oce nio no na mniej wi cej trzy z plu sem. Naj wy ej oce nio no har - mo no gram za j, a naj ni ej po ziom umie - j t no ci stu den tów. Naj bar dziej za do wo le ni z m dro ci swo ich stu den tów s po li to lo dzy i dzien ni ka rze, naj mniej geo gra fo wie i geo lo - go wie. Z e za cho wa nie stu den tów na za j - ciach jest jed n z naj wi k szych prze szkód, utrud nia j cych pra c dy dak tycz n. Z ko lei, zda niem wy k a dow ców, naj kul tu ral niej si stu den ci s na fi lo lo gii pol skiej i kla sycz nej, a naj go rzej wy cho wa ni na Wy dzia le Geo gra - fii i Geo lo gii oraz uwa ga! w ród przy - sz ych pe da go gów. Z ko lei ma te ma ty cy i bio - lo go wie s naj bar dziej roz cza ro wa ni s a bym za in te re so wa niem stu den tów za j cia mi. Oni te, ra zem z fi zy ka mi, s naj bar dziej za nie - po ko je ni wci ob ni a j cym si po zio mem kan dy da tów. Gdzie na to miast stu den ci y wo in te re su j si za j cia mi? Na pra wie, teo lo gii iwka li szu. Pod red ni trój ki z plu sem kry j si ró - ne cie ka we skraj no ci. W oce nie wa run ków lo ka lo wych (kom fort, es te ty ka i wen ty la cja) UAM wci dzie li si na bo ga t Pó noc i bied ne Po u dnie. Gdy wy dzia y mo ra - skie i no we pra wo da j tu pra wie pi t k, to hi sto ria, WNS i neo fi lo lo gia pra wie dwó - j. Po dob ne wy ni ki s, je li cho dzi o wy po - Za gra li o sta sa e nie sal i la bo ra to riów, a tak e li czeb no grup, przy czym tu taj z za do wo lo nych mo - ra skich wy a mu je si Wy dzia Na uk Geo - gra ficz nych i Geo lo gicz nych, na rze ka j cy na zbyt du li czeb no grup na wet bar dziej ni pe da go dzy i WNS. To oce na wa run ków ze wn trz nych. A jak oce nia j sa mi sie bie na uczy cie le aka de mic - cy? Wy so ko. A 75 proc. do brze i bar dzo do - brze trój ki wy sta wia j so bie tyl ko teo lo go - wie oraz geo gra fo wie z geo lo ga mi, a naj le piej oce nia j si ma te ma ty cy i in for ma ty cy. Za naj sil niej sz stro n uni wer sy te tu uwa - a j ba da ni wy kwa li fi ko wa n i kom pe tent - n ka dr, a za naj s ab sz z y pro gram stu - diów i z or ga ni za cj dy dak ty ki przy czym w tej ostat niej oce nie te wy st pu j du e ró - ni ce mi dzy wy dzia a mi. Swo j w a sn dzia - al no dy dak tycz n oce nia j ba da ni red nio na czwór k z plu sem, przy czym sa mo oce - na ro nie wraz ze sta em pra cy. Nie mal wszy scy wy sta wia j so bie bar dzo do bre oce - A 75 proc. nauczycieli akademickich ocenia si na bdb i db ny z punk tu al no ci i obo wi z ko wo ci (naj - bar dziej obo wi z ko wy jest w swo jej oce nie Wy dzia Che mii, naj mniej praw ni cy, teo lo go - wie i geo gra fo wie z geo lo ga mi). Je li cho dzi o przy go to wa nie me ry to rycz ne, pa sj, in no - wa cyj no pra wie wszy scy wy sta wia j so - bie do bre i bar dzo do bre oce ny. A 80 proc. twier dzi, e ak tu ali zu je swo je za j cia co rok, 19 proc. co dwa la ta, przy czym, co cie - ka we, naj rza dziej ro bi to na Wy dzia le Che - mii i WNS, a wi c w a nie tam, gdzie zda wa - o by si, e ka dy rok przy no si du e no wo ci w na uce. Cie ka we zja wi sko da o si wy le dzi na WNPiD tam, cho pra cow ni cy uwa a j, e brak od po wied nio wy kszta co nej ka dry jest naj s ab sz stro n wy dzia u, to rów no cze - nie naj wy ej oce nia j w a sn dzia al no dy dak tycz n i to nie mal we wszyst kich aspek tach. Mo na wi c po wie dzie, e cho nie czu j si wy kwa li fi ko wa ni, s... bar dzo do brzy. A 75 proc. na uczy cie li aka de mic kich czu - je si cz sto wy pa lo nych tyl ko 21 proc. ni - gdy. Naj rów niej trzy ma si teo lo gia i hi sto ria, ale cz sto na tym sa mym wy dzia le jest rów - nie wie lu bar dzo wy pa lo nych, jak i tych, co ni gdy nie ga sn. Ja kiej po mo cy od ma cie rzy stej uczel ni ocze ku j? Naj cz ciej (61 proc.) za ku pu sprz tu i ma te ria ów dy dak tycz nych oraz pod r cz ni ków (53 proc.). Naj mniej po trzeb - na wy da je si im ho spi ta cja za j i kurs pe - da go gicz ny, ale s tu du e ró ni ce. Bo na przy k ad na Wy dzia le Na uk Po li tycz nych i Dzien ni kar stwa w ci gu ubr ho spi to wa - no 100 proc. za j, gdy na Wy dzia le Che mii czy WNS tyl ko 25 proc. za j. A je li cho dzi o kurs emi sji g o su to np. na Wy dzia le Teo - lo gii nikt nie chce go zde cy do wa nie, pod czas gdy na Wy dzia le Pra wa, WNPiD czy w Stu - dium J zy ków Ob cych chce go pil nie na wet po nad po o wa ba da nych. O ile naj bar dziej opty mi stycz nym, za do - wo lo nym i za ra zem do brze oce nia j cym si wy dzia em jest Wy dzia Na uk Po li tycz - nych i Dzien ni kar stwa, to pew n za gad k po zo sta je, dla cze go Wy dzia Na uk Geo gra - ficz nych i Geo lo gicz nych, ma j cy no w sie dzi b, wie lu ch t nych kan dy da tów i cie - ka we spe cjal no ci, w tych ba da niach wy - pa da naj bar dziej nie we so o, skar c si na wie le nie do god no ci i do ni sko si oce nia j c. Te raz zo ba czy my, co o tym s dz stu den - ci. Za ko czy a si dru ga edy cja ba da an kie - to wych, skie ro wa nych do stu den tów i wkrót ce po zna my ich wy ni ki. Maria Rybicka Kon kurs Grasz o sta to wspól ne przed si wzi cie Ga ze ty Wy bor czej oraz fir my PwC. Jest prze zna czo ny dla stu den tów III, IV i Vro ku, stu den tów stu diów li cen cjac kich al bo in y nier - skich oraz stu den tów I i II ro ku ma - gi ster skich stu diów uzu pe nia j cych. Mo g w nim star to wa rów nie ab - sol wen ci, pod wa run kiem, e nie uko czy li jesz cze 30 lat. Dzi ki kon - kur so wi m o dzi lu dzie, roz wi zu j c za da nie kon kur so we z in te re su j cych ich dzie dzin, mo g wy ka za si wie - dz i kre atyw no ci, a osi ga j c naj - wy sz ilo punk tów za roz wi za ne za da nia, ma j przy wi lej zdo by wa nia do wiad cze nia za wo do we go w re no - mo wa nych fir mach i in sty tu cjach w ca ym kra ju. W te go rocz nej, 16. edy cji kon kur su, ty tu lau re ata otrzy - ma o 12 ab sol wen tów i stu den tów UAM. 1. Piotr Chwie dzie wicz 2. Han na Ka spe rek 3. Bru no Ma czak 4. Ra fa Mat czy ski 5. Ma ciej Olej nik 6. Ma go rza ta Paw ow ska 7. Ka ta rzy na Ple wa 8. Ju sty na Ró a ska 9. So nia Stan kie wicz 10. Ma ciej Szy ma ski 11. Na ta lia Wro ska 12. Agniesz ka Zió kow ska W ci gu 16 lat trwa nia kon kur su na - gro dy ufun do wa o pra wie 600 pra co - daw ców ze wszyst kich sek to rów go - spo dar ki, przed sta wi cie li ró nych bran, a lau re ata mi kon kur su zo sta o po nad 2,3 tys. osób. na p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 9

10 NASZ UNIWERSYTET WYDARZENIA By le by Iren ka mó wi a po pol sku W tym ro ku przy pa da set na rocz ni ca przy zna nia II Na gro dy No bla naj wi k szej pol skiej uczo nej Ma rii Sk o dow skiej Cu rie i trwa jesz cze po wi co ny jej rok. Dla UAM jest to wy j t ko wa oko licz no, gdy no blist ka by a pierw szym na ukow cem uho no ro wa nym przez t uczel ni god no ci dok to ra ho no ris cau sa. Te go rocz ne mu ju bi - le uszo wi to wa rzy szy cykl wy k a dów, po ka - zów oraz wy staw zor ga ni zo wa nych w kwiet niu na Wy dzia le Che mii UAM pod wspól nym ty tu em y cie i dzie o Ma rii Sk o dow skiej Cu rie. Ko bie ty w na uce. Z tej te oka zji Wy daw nic two Na uko we UAM w Po zna niu wy da o in te re su j c pu bli ka cj pió ra Ja na Ga spar sa. Au tor hi sto ryk sztu - ki i dok to rant na Wy dzia le Hi sto rycz nym UAM przy go to wa opra co wa nie nie zna nej ko re spon den cji Ma rii Sk o dow skiej Cu rie do za po mnia nej po zna skiej na uczy ciel ki, t u macz ki i dzia acz ki spo ecz nej Ja ni ny Dy - gat. Ksi ka pod ty tu em By le by Iren ka mó - wi a po pol sku Z nie zna nej po zna skiej ko re spon den cji Ma rii Sk o dow skiej Cu rie do Ja ni ny Dy gat uka zu je bar dzo cie ka we t o po wsta nia li stów no blist ki, rzu ca j c za - ra zem no we wia t o na jej zwi z ki z pa ry sk Po lo ni w po cz t ko wym okre sie wra sta nia w fran cu sk rze czy wi sto. By le by Iren ka mó wi a po pol sku Z nie zna nej po zna skiej ko re spon den cji Ma rii Sk o dow skiej - -Cu rie do Ja ni ny Dy gat Au tor: Jan Ga spars Wst p: prof. dr hab. Bro ni s aw Mar ci niak stron ilu stra cji Wy daw nic two Na uko we UAM Po zna 2011 U nas na dal si kr ci W ra mach kon kur su na film pro mu j cy UAM: U nas si kr ci stu den ci na szej uczel ni pre zen to wa li swo j wi zj UAM w obiek ty wach ka mer. W ma ju po zna li - my lau re atów, któ rym ju ry przy zna o I, II oraz III miej sce. Te raz ich pra ce oce ni in ter nau ci. Czy wer dykt wy da ny przez u yt kow ni - ków In ter ne tu b dzie po dob ny do not wy - sta wio nych fil mom przez eks per tów? Ju wkrót ce b dzie mo na si o tym prze ko - na roz po czy na my bo wiem wy bór Na gro - dy Pu blicz no ci. W dniu in au gu ra cji ro ku aka de mic kie - go 2011/2012 na stro nie UAM zo sta o umiesz czo nych 6 fil mów, któ re zdo by y naj - wy sze oce ny ju ry. A do za ko cze nia za j dy dak tycz nych w se me strze zi mo wym, tj. do 29 stycz nia 2012 ro ku, mo na od da g os na ten film, któ ry spodo ba si naj bar dziej. Wy star czy wej na por tal stu den ta lub por - tal kan dy da ta stro ny i zna - le od no nik do stro ny wy bo ru Na gro dy Pu - blicz no ci. Po re je stra cji i za lo go wa niu mo - li we jest od da nie przez jed n oso b jed ne go g o su. Agniesz ka Ksi kie wicz for ma cje -dla/me diow/u -nas -sie -kre ci -wy bor -na gro dy -pu blicz no sci Me dy cy i aku sty cy Xkon fe ren cja Aku sty ka w Au dio - lo gii i Fo nia trii od by a si w czerw cu te go ro ku. Od mo men - tu, kie dy w ro ku 1992 In sty tut Aku sty ki roz po cz kszta ce nie na po zio mie li cen - cja tu pro te ty ków s u chu, by o rze cz oczy wi st, e mu si si ono od by wa przy wspó pra cy le ka rzy la ryn go lo gów, au dio lo gów, fo nia trów i lo go pe dów. Ini - cja ty wa prof. Edwar da Ho ja na, ów cze - sne go dy rek to ra In sty tu tu, spo tka a si z po par ciem w adz i pra cow ni ków Ka te - dry i Kli ni ki Fo nia trii i Au dio lo gii Aka de - mii Me dycz nej w Po zna niu. Mi nio ne 10 lat to rze czy wi sta, au ten tycz na wspó - pra ca pra cow ni ków obu uczel ni. Pew nym do pe nie niem wspó pra cy by y od by wa - j ce si od ro ku 2002 co rocz ne kon fe ren - cje aku sty ków, au dio lo gów, fo nia trów i za wo do wych pro te ty ków s u chu. Udzia w kon fe ren cjach bra y nie mal wszyst kie fir my za in te re so wa ne pro duk cj i dys try - bu cj apa ra tów s u cho wych, pre zen tu j c pro duk ty na to wa rzy sz cych kon fe ren - cjom wy sta wach. Ju bi le usz zbieg si z prze ka za niem pa ecz ki w or ga ni za cji kon fe ren cji na st p com pro fe so rów re pre - zen tu j cych za rów no aku sty k, jak i me - dy cy n : Edwar da Ho ja na i An drze ja Ob - r bow skie go. Uro czy stym Ad mul tos an - nos po dzi ko wa no pro fe so rom, któ rzy za ini cjo wa li i kon ty nu owa li przez la ta or - ga ni za cj tych owoc nych spo tka. uj 1 0 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

11 NASZ UNIWERSYTET Z NOWYM PRAWEM Rok zmian Nowoczesny system kszta cenia, wi cej praw dla studentów, uproszczenie cie ki kariery akademickiej oraz integracja uczelni z gospodark i dostosowanie kszta cenia do potrzeb rynku pracy to najwa niejsze zmiany, które wprowadza 1 pa dziernika reforma szkolnictwa wy szego. Zmianom towarzyszy zwi kszenie nak adów na szkolnictwo wy sze i wzrost wynagrodze dla pracowników uczelni. Roz po czy na my wy j t ko wy rok aka de mic - ki, bo wcho dzi w a nie w y cie re for ma szkol - nic twa wy sze go. Wpro wa dza my no w ar - chi tek tu r praw n, uczel nie otrzy mu j wi - cej au to no mii, zmie nia si pro ces kszta ce nia. Stu den ci zy sku j no we pra wa, szan se i przy - wi le je mó wi prof. Bar ba ra Ku dryc ka, mi - ni ster na uki i szkol nic twa wy sze go. Lep szy do st p do bez p at nych stu diów Pra wa stu den ta chro ni b dzie obo wi z ko - wa umo wa z uczel ni. Da je ona ochro n szcze gól nie wo bec nie w a ci wie wpro wa - dza nych zo bo wi za fi nan so wych. Wszyst - kie uczel nie pu blicz ne i nie pu blicz ne po win - ny pod pi sy wa ta kie umo wy od 1 pa dzier - ni ka. Po wsta ka ta log bez p at nych us ug dla wszyst kich stu den tów uczel ni pu blicz nych i nie pu blicz nych. Od 1 stycz nia 2012 ro ku uczel nia nie b dzie mo g a da od stu den - tów do dat ko wych op at za eg za mi ny, eg za - mi ny dy plo mo we, po praw ko we i ko mi syj - ne, wpis na ko lej ny se mestr i rok stu diów czy wy da nie su ple men tu do dy plo mu. Zmia ny do ty cz ce do st pu do bez p at ne - go dru gie go kie run ku stu diów wcho dz w y cie do pie ro za rok 1 pa dzier ni - ka 2012 ro ku. Obec nie stu den ci mo g na - dal bez p at nie stu dio wa na dru gim i ko lej - nym kie run ku stu diów. Dru gie stu dia mo g roz po cz tak e w ro ku 2011/2012 na do - tych cza so wych za sa dach. Od po cz t ku 2011 ro ku obo wi zu je ulga ko mu ni ka cyj na w wy so ko ci 51%. Od stycz - nia 2012 ro ku b d mo gli ko rzy sta z niej dok to ran ci i wszy scy stu den ci mi - dzy IaII stop niem stu diów. Ju w ro ku aka de mic kim 2011/2012 znacz nie wi cej stu den tów (na wet o 50 tys. wi cej) b dzie mo g o uzy ska sty pen dium so cjal ne. Pod - wy sze nie pro gu do cho dów w przy zna wa - niu te go wspar cia oraz zwi k sze nie pu li rod ków na ten cel spra wi, e sty pen dia so - cjal ne b d a twiej do st p ne i wy sze. Do - dat ko wo wie lu stu den tów otrzy mu je ju sty pen dia na kie run kach za ma wia nych w wy so ko ci na wet 1000 z mie si cz nie. Licz ba tych sty pen diów wzro nie tak e w no wym ro ku aka de mic kim. No wy mo del kszta ce nia Dzi ki zmia nom zwi k szy si au to no mia pro gra mo wa szkó wy szych. Li kwi da cji ule gn sztyw ne cen tral ne stan dar dy kszta - ce nia, a uczel nie zy ska j swo bo d w two rze - niu no wych au tor skich kie run ków stu diów. Pro gra my b d two rzo ne przy wspar ciu au - to ry te tów na uko wych, pra co daw ców i eks - per tów w dzie dzi nie go spo dar ki. No we me - cha ni zmy wpro wa dza ne s w opar ciu o funk cjo nu j ce w Eu ro pie tzw. Ra my Kwa - li fi ka cji. Dzi ki Kra jo wym Ra mom Kwa li fi - ka cji (KRK) dy plo my pol skich uczel ni b d mo g y by po rów ny wa ne z dy plo ma mi z in - nych kra jów eu ro pej skich. Po nad to do dat ko we fi nan so wa nie szkol nic - twa wy sze go w wi k szym stop niu b dzie za le e od ja ko ci kszta ce nia stu den tów i ba - da na uko wych. Utrzy ma ny zo sta nie do tych - cza so wy spo sób fi nan so wa nia uczel ni z za - cho wa niem co rocz nej wa lo ry za cji. Jed no cze - nie co raz wi cej fun du szy b dzie roz dzie la - nych w dro dze kon kur sów i kie ro wa nych do naj lep szych jed no stek. Po nad to do dat ko - we rod ki b d otrzy my wa naj lep sze uczel - nie pu blicz ne i nie pu blicz ne, któ re uzy ska j sta tus Kra jo wych Na uko wych O rod ków Wio d cych (KNOW). Do dat ko we rod ki tra fi do wy bit nych uczo nych, m o dych na ukow - ców, dok to ran tów i stu den tów. Kra jo we Na uko we O rod ki Wio d ce Wy a nia nie Kra jo wych Na uko wych O rod - ków Wio d cych (KNOW) jest wa nym kro - kiem w kie run ku two rze nia w Pol sce szkó wy szych, wy ró nia j cych si ja ko ci ba da na uko wych i dy dak ty ki w ród uczel ni eu ro - pej skich. KNOW y b d wy a nia ne na dro - dze kon kur sów w wy bra nych ob sza rach wie - dzy, a pro ces wy a nia nia b dzie prze pro wa - dza ny przez nie za le ne ko mi sje z udzia em mi dzy na ro do wych eks per tów. Przej rzy ste za sa dy ka rie ry aka de mic kiej Dzi ki zmia nom przy go to wa nym przez rz d uprosz czo na zo sta nie cie ka ka rie ry aka de - mic kiej. Ce lem zmian jest mo ty wa cja do roz - wo ju i wspo ma ga nie zdo by wa nia ko lej nych szcze bli ka rie ry na uko wej i aka de mic kiej. Uprosz czo na zo sta nie pro ce du ra ubie ga nia si o sto pie dok to ra ha bi li to wa ne go. Pro ce - du ra w wi k szym stop niu skon cen tru je si na re al nych osi gni ciach i do rob ku na uko - wym, a czas jej pro wa dze nia skró co ny zo sta - nie z obec nych 11 do 5 mie si cy. No wa pro - ce du ra wy klu czy po za me ry to rycz ne aspek - ty oce ny ha bi li tan ta. Wpro wa dzo ny zo sta - nie tak e obo wi zek sto so wa nia try bu kon - kur so we go przy kwa li fi ka cji na stu dia dok - to ranc kie. Dok to ran ci otrzy ma j wi k sze wspar cie fi nan so we, a naj lep si z nich otrzy - ma j do dat ko we sty pen dium. Zmia ny w pra wie to tak e wpro wa dze nie pro ce dur kon kur so wych na wszyst kie sta no - wi ska w uczel niach i wi k sze otwar cie na na - ukow ców z za gra ni cy. Wy bit ny uczo ny ze stop niem dok to ra i z istot nym do rob kiem na - uko wym uzy ska nym w za gra nicz nych o rod - kach b dzie móg uzy ska w Pol sce upraw - nie nia dok to ra ha bi li to wa ne go. Ogra ni cze niu ule gnie tak e wie lo eta to wo. Od 1 pa dzier - ni ka nie mo na po dej mo wa do dat ko we go za trud nie nia bez zgo dy rek to ra, na to miast oso by za trud nio ne obec nie na wi cej ni jed - nym eta cie, ma j trzy la ta na do sto so wa nie si do no we go pra wa. Na uczy cie le aka de mic - cy b d rów nie obo wi z ko wo pod da wa ni oce nie dzia al no ci na uko wej, dy dak tycz nej i or ga ni za cyj nej. Oce na b dzie do ko ny wa - na nie rza dziej ni co 2 la ta, a pro fe so - rów raz na 4 la ta. Dru ga ne ga tyw na oce - na b dzie ob li go wa rek to ra do roz wi za nia sto sun ku pra cy z oce nio nym na uczy cie lem. Po cze nie uczel ni z go spo dar k Dzi ki zmia nom zwi k szy si tak e in te gra - cja uczel ni z oto cze niem spo ecz no go spo - dar czym. Uczel nie b d zo bo wi za ne do opra co wa nia i wpro wa dze nia re gu la mi - nów w a sno ci in te lek tu al nej oraz przy j cia za sad ko mer cja li za cji wy ni ków ba da na - uko wych. Szko y zy ska j mo li wo kszta - ce nia stu den tów przy udzia le pra co daw cy b d na je go za mó wie nie. Do two rze nia pro - gra mów stu diów o pro fi lu prak tycz nym b - d mo g y zo sta w czo ne oso by re pre zen - tu j ce or ga ni za cje spo ecz ne, go spo dar cze i pu blicz ne. Wpro wa dzo ny zo sta tak e obo - wi zek mo ni to ro wa nia lo sów za wo do wych ab sol wen tów Je stem prze ko na na, e uczel nie w roz po - czy na j cym si ro ku aka de mic kim wy ko rzy - sta j no we mo li wo ci, by co raz le piej kszta - ci stu den tów przy sz eli t na sze go kra ju. Stu den tom y cz co dzien ne go za pa u do na - uki, praw dzi we go g o du wie dzy i tych wszyst - kich uro ków cza su stu denc kie go. Na uczy cie - lom aka de mic kim y cz nie zmien nej pa sji w dzia al no ci ba daw czej i de ter mi na cji w prze ka zy wa niu lu dziom m o dym taj ni ków wie dzy do da je prof. Bar ba ra Ku dryc ka. Wszyscy studenci, naukowcy mog kierowa zapytania w sprawie reformy na adres reforma@nauka.gov.pl. Wi cej: p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 1 1

12 Inauguracja roku akademickiego 2011/2012 Uni wer sy tet pro mie nie je do sto je stwem P r z e m ó w i e n i e i n a u g u r a c y j n e / Wy so ki Se na cie, Do stoj ni Go cie, Dro dzy Stu den ci, Wiel ce Sza now ni Pa stwo, Roz po czy na my dzi 93. rok aka de mic ki w Uni wer sy te cie im. Ada ma Mic kie wi cza w Po zna niu, uczel ni, w któ rej po wsta niu zi ci y si ma rze nia i t sk no ty po ko le Wiel ko po lan, by nie wia t o dla na ro du i kszta ci m o dzie y ser ce i du cha Spo - ty ka my si na uro czy stej in au gu ra cji ro ku aka de mic kie - go 2011/2012. B dzie to ko lej ny etap w y ciu na szej uczel ni, pe - en wy t o nej pra cy oraz je stem prze ko na ny pe en wa - kich osi gni i suk ce sów po wie dzia prof. Bro ni s aw Mar ci - niak, rek tor UAM, in au gu ru j c rok aka de mic ki 2011/2012. Wy ra a j c ogrom n ra do z tak licz nej obec no ci wie lu zna - ko mi tych go ci, rek tor ser decz nie po wi ta : wi ce mar sza ka Se - na tu Rze czy po spo li tej Pol skiej, pro fe so ra na sze go uni wer sy te tu Mar ka Zió kow skie go, pre ze sa Na czel ne go S du Ad mi ni stra cyj - ne go, rów nie pro fe so ra na sze go uni wer sy te tu Ro ma na Hau se - ra, pod se kre ta rza sta nu w Mi ni ster stwie Na uki i Szkol nic twa Wy sze go prof. Wi tol da Jur ka, jak rów nie Je go Eks ce len cj Ks. Abp. Me tro po li t Gnie nie skie go, Pry ma sa Pol ski Jó ze fa Ko - wal czy ka, Me tro po li t Po zna skie go, Ks. Abp. Sta ni s a wa G deckiego, Wiel kie go Kanc le rza Wy dzia u Teo lo gicz ne go na - sze go uni wer sy te tu. 1 2 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

13 Rek tor ser decz nie po wi ta par la men ta rzy stów, re pre zen tu j - cych Zie mi Wiel ko pol sk w Sej mie i Se na cie RP oraz w Par la - men cie Eu ro pej skim: Paw a Arnd ta, Wi tol da Czar nec kie go, Wal - de go Dzi kow skie go, Ar ka de go Fie dle ra, To ma sza Gór skie go, Ra - fa a Gru pi skie go, Si do ni J drze jew sk, Fi li pa Kacz mar ka, Sta - ni s a wa Ka lem b, Pio tra Ka le t, dr. Agniesz k Ko z ow sk -Ra - je wicz, Mak sa Kracz kow skie go, dr. Da riu sza Li pi skie go, dr Kry - sty n y bac k, prof. Ja dwi g Rot nic k, Sta ni s a wa Ste ca, Mi - cha a Stu li gro sza, Bo e n Szy d ow sk, Jac ka Tom cza ka i Mar - ka Zie li skie go. Jak ci ka i od po wie dzial na jest pra ca par la men ta rzy sty, mo - g em si oso bi cie prze ko na pod czas licz nych wi zyt w Sej mie i Se na cie, w trak cie uchwa la nia w 2009 ro ku usta wy, no we li - zu j cej nasz wie lo let ni pro gram in we sty cyj ny. Po s om i se na to - rom ko cz cej si za kil ka dni ka den cji, w imie niu ca ej wspól - no ty na szej uczel ni sk a dam go r ce po dzi ko wa nia za czte ro - let ni, owoc n s u b naj ja niej szej Rze czy po spo li tej po wie - dzia prof. Mar ci niak. Ser decz nie po wi ta ni zo sta li w o da rze wo je wódz twa wiel - ko pol skie go i sto ecz ne go mia sta Po zna nia, a w ród nich: Piotr Flo rek, wo je wo da Wiel ko pol ski, Ma rek Wo niak. Mar sza ek wo - je wódz twa wiel ko pol skie go, To masz Bu gaj ski, cz o nek Za rz - du Wo je wódz twa Wiel ko pol skie go, Lech Dy mar ski, prze wod ni - cz cy Sej mi ku Wo je wódz twa Wiel ko pol skie go, Ry szard Gro bel - ny, pre zy dent mia sta Po zna nia, Grze gorz Ga no wicz, prze wod - ni cz cy Ra dy Mia sta oraz Jan Grab kow ski, sta ro sta po wia tu po - zna skie go. S o wa po wi ta nia skie ro wa no tak e do cz on ków kor pu su dy - plo ma tycz ne go i kon su lar ne go oraz do licz nie zgro ma dzo nych przed sta wi cie li wia ta na uki. Bar dzo si cie sz po wie dzia rek tor Mar ci niak, zwra ca j c si do nich z obec no ci tak licz nych przed sta wi cie li wia ta na - uki. Je stem nie zmier nie wdzi cz ny, e za pro sze nie przy j li i ze - chcie li u wiet ni na sz uro czy sto Ich Ma gni fi cen cje, rek to rzy uczel ni aka de mic kich Po zna nia: prof. Adam Ham rol, rek tor Po - li tech ni ki Po zna skiej, prof. Grze gorz Skrzyp czak, rek tor Uni - wer sy te tu Przy rod ni cze go, prof. Ma rian Go ry nia, rek tor Uni - wer sy te tu Eko no micz ne go, prof. Je rzy Smo ra wi ski, rek tor Aka - de mii Wy cho wa nia Fi zycz ne go, prof. Mar cin Ber dy szak, rek - tor Uni wer sy te tu Ar ty stycz ne go, prof. Ha li na Lor kow ska, pro - rek tor Aka de mii Mu zycz nej, prof. Grze gorz Oszki nis, pro rek tor Uni wer sy te tu Me dycz ne go. Szcze gól nie go r co po wi ta ni zo sta li by li rek to rzy uczel ni po - zna skich, a zw asz cza by li rek to rzy na sze go uni wer sy te tu: prof. Zbi gniew Ra dwa ski, prof. Ja cek Fisiak, prof. Je rzy Fe - do row ski, prof. Ste fan Jur ga oraz prof. Sta ni s aw Lo renc, a tak - e prof. Ro man S o wi ski, pre zes Od dzia u Pol skiej Aka de mii Na uk w Po zna niu, jak rów nie dr Jan Kul czyk, Prze wod ni cz - cy Ra dy ds. Wspie ra nia Ba da Na uko wych UAM. Z po wi ta nia mi zwró co no si te do pre ze sów i dy rek to - rów in sty tu cji na uko wych i kul tu ral nych, do dusz pa ste rzy aka de mic kich, dzia a czy sa mo rz do wych: pre zy den tów miast i za st p ców pre zy den tów, sta ro stów, bur mi strzów i wój tów oraz rad nych sej mi ku wo je wódz kie go i mia sta Po - zna nia, do przed sta wi cie li in sty tu cji pa stwo wych, kon tro - l nych, s dow nic twa, pro ku ra tu ry, s u b i po li cji oraz pre - ze sów i dy rek to rów przed si biorstw, wspó pra cu j cych z na - szym uni wer sy te tem, a tak e do przed sta wi cie li pra sy, ra dia i te le wi zji. Wi tam wszyst kich ze bra nych tu pro fe so rów i pra cow ni ków uni wer sy te tu oraz m o dzie aka de mic k, a szcze gól nie stu dent - ki i stu den tów pierw sze go ro ku. Na sza dzi siej sza uro czy sto b dzie re trans mi to wa na w In ter ne cie oraz te le wi zji WTK swo - je po zdro wie nia kie ru j rów nie do tych, któ rzy b d nas tam ogl da po wie dzia rek tor UAM. In au gu ra cja ro ku aka de mic kie go to czas przy wo a nia pa mi - ci tych, któ rzy ode szli od nas na za wsze w ro ku aka de mic - kim 2010/2011. A by li to: Ja nos Bren del, Prof. He le na Ch o poc - ka, prof. Eli giusz Czo snow ski, Bog dan D brow ski, prof. Ire na Zo - fia Fi li pow ska, Le szek Go li broc ki, Ire na Ja sie czek, prof. Piotr Ja kow ski, He le na J drasz czyk, Igna cy Ju sko wiak, Doc. Ta de - usz Kar wat, He le na Ka spe rek, prof. Mi cha Kie czew ski, Te re - sa Ku nia rek, prof. Ge rard La bu da by y rek tor UAM, zmar y w dniu ze sz o rocz nej in au gu ra cji, He le na Le dzi ska, Ire na Lis - sow ska, dr Adam u ka sze wicz, dr An na Ma ry anow ska, Emi lia Ma tu szak, Ma rek Mi cha lak, prof. Zo fia Mi chal ska, Jó zef Olej ni - czak, prof. Je rzy Pie trzak, doc. Alek san dra Po pio Szy ma - ska, doc. Mar ga ri ta Sla vo va, doc. Zo fia Stasz czak, prof. W o - dzi mierz Sta, Ja dwi ga Stry kow ska, Kry sty na mi giel ska, Ma - ria wi t kie wicz -K dzia, Bo gu s aw wi tek, Kry sty na Te c aw, prof. Mie czy s aw Tycz ka, prof. El bie ta Wy rzy kie wicz. To by do bry rok Sza now ni Pa stwo, Przed sta wio ne w kwiet niu Se na to wi uni wer sy te tu ob szer ne spra woz da nie rek to ra z dzia al no ci uczel ni uj mo wa o szcze gó - o we da ne, do ty cz ce wszyst kich aspek tów y cia na sze go Uni - wer sy te tu w 2010 ro ku. Kil ka dni te mu od da li my do r k na szej uczel nia nej spo ecz no ci spra woz da nie ze spo u rek tor skie go z re ali za cji pla nu pra cy za mi nio ny rok aka de mic ki. Te raz, nie wi k a j c si w g szcz in for ma cji, chcia bym po dzie li si z Pa - stwem ogól ny mi spo strze e nia mi na te mat te go, z czym mu - sia li czy si uni wer sy tet i je go w a dze przy po dej mo wa niu de - cy zji, za któ re od po wia da j przed ca uni wer sy tec k spo ecz - no ci. Rok aka de mic ki 2010/2011 uzna na le y za do bry dla na szej uczel ni. Sze reg osi gni na uko wych i dy dak tycz nych, do dat ni wy nik fi nan so wy, licz ne in we sty cje apa ra tu ro we oraz bu dow - la ne (na su m po nad 150 mln z ) wszyst ko to na pa wa opty - mi zmem. Prze gl d naj istot niej szych do ko na mi nio ne go ro ku obej rze - li my w fil mie na po cz t ku uro czy sto ci. Istot ny po st p no tu je my w po zy ski wa niu kra jo wych i za gra - nicz nych rod ków na ba da nia na uko we. Zna cz co wzro s a licz - ba pu bli ka cji na szych uczo nych. Co raz cz ciej po ja wia j si one na plat for mach in ter ne to wych i cie sz si ro sn cym za in te re so - wa niem, o czym wiad czy du a licz ba po bra z por ta lu AMUR (130 tys. w ci gu pó to ra ro ku). Z wspar ciem dla naj lep szych Wspie ra my ba da nia in ter dy scy pli nar ne, a tak e mi dzy na ro - do we ini cja ty wy ba daw cze i dy dak tycz ne. W ce lu jesz cze wi k - sze go po bu dze nia ak tyw no ci ba daw czej na szych pra cow ni ków, przy zna em po raz pierw szy na gro dy in dy wi du al ne za efek tyw - no na uko w. Za zgo d Se na tu usta no wi em tak e spe cjal ny fun dusz sty pen dial ny dla na uczy cie li aka de mic kich, po sia da - j cych ty tu na uko wy pro fe so ra i le gi ty mu j cych si wy bit ny mi osi gni cia mi w pra cy na uko wej oraz wszech stron nym za an ga - o wa niem w pra c na rzecz uni wer sy te tu. Sku tecz nie od po wie dzie li my na wy zwa nia zwi za ne z kszta ce niem. Na pod sta wie an kiet prze pro wa dzo nych w ród ty si cy stu den tów i pra cow ni ków, przy go to wa ne zo sta y pro - po zy cje dzia a na rzecz pod nie sie nia ja ko ci kszta ce nia. Uda - o si za kon trak to wa pra wie 70 mln z o tych z fun du szy unij - nych na wspar cie pro ce su dy dak tycz ne go (w tym rów nie na no - we tech no lo gie kszta ce nia) i po sze rzy ofer t za j pro wa dzo - nych w j zy ku an giel skim do 180 kur sów. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 1 3

14 Inauguracja roku akademickiego 2011/2012 Uni wer sy tec kie bu do wa nie Am bit nym pro jek tem by a kon ty nu acja sze ro ko za kro jo ne go w UAM pro gra mu in we sty cyj ne go i re mon to we go. Z ra do ci mo na stwier dzi, e wa run ki pra cy wy dzia ów zlo ka li zo wa - nych na kam pu sie ród miej skim i przy ul. Sza ma rzew skie go sta - j si co raz lep sze. Wy dzia Pra wa i Ad mi ni stra cji roz po cz za j cia w no wym bu dyn ku przy al. Nie pod le g o ci (z 2700 miejsc dla stu den tów); prze pro wa dzo no ge ne ral n mo der ni za cj bu dyn ku B Col le gium No vum; zre wi ta li zo wa no bu dyn ki Col le gium Mi nus, Ma ius, Iu - ri di cum i Bi blio te ki Uni wer sy tec kiej; po st pu je re mont szpi ta - li ka i ko sza row ca, re mont bu dyn ków dy dak tycz nych przy ul. Sza ma rzew skie go i Mi dzy chodz kiej. Rów nie na Mo ra sku trwa y in ten syw ne pra ce: kon ty nu owa - no bu do w Col le gium Che mi cum No vum, od da no do u yt ku ha - l spor to w, prze pro wa dza my kon kurs na pro jekt bu dyn ku dla Wy dzia u Hi sto rycz ne go. Bu du je my Cen trum NanoBioMedyczne i Wiel ko pol skie Cen trum Za awan so wa nych Tech no lo gii. Po nad to, od da no do u yt ku bu dy nek na uko wo dy - dak tycz ny Ko le gium w Pi le, prze pro wa dzo na zo sta a I cz re - mon tu do mu aka de mic kie go przy ul. Nie szaw skiej wraz z bo - iskiem spor to wym oraz ge ne ral ny re mont Ze spo u Pa a co wo - -Par ko we go w Gu to wach. Dzi ki hoj no ci Agen cji W a sno ci Rol nej Skar bu Pa stwa i ycz li wo ci jej dy rek to ra dr. Krzysz to fa Urba nia ka, otrzy ma li - my na w a sno 58 hek ta rów w gra ni cach mia sta Po zna nia. Uni wer sy tet od przed szko la do Cz pod j tych ini cja tyw wy ni ka a ze spo ecz nej od po wie - dzial no ci uni wer sy te tu. W ród nich wspo mn obec no uczel - ni na wszyst kich szcze blach edu ka cji (od Pol skiej Aka de mii Dzie - ci, po przez kla sy i szko y aka de mic kie, a po Uni wer sy - tet III Wie ku), a tak e po ru sza nie za gad nie ba daw czych istot - nych z punk tu wi dze nia mia sta i re gio nu, czy wzmac nia nie kul - tu ro twór czej ro li uczel ni. W g ów nym nur cie wy da rze Ja ko uni wer sy tet w czy li my si w ak tyw n kon sul ta cj pro - jek tów mi ni ste rial nych, zwi za nych z ak ta mi praw ny mi, któ - re od wrze nia 2010 ro ku wpro wa dzi y no wy ad praw ny w sfe - rze or ga ni za cji pol skiej na uki i jej fi nan so wa nia. Szcze gól nie istot na ro la uczel ni prze ja wia a si w kon sul ta - cjach pro jek tu no we li za cji usta wy Pra wo o szkol nic twie wy - szym i Usta wy o stop niach i ty tu le na uko wym oraz kil ku dzie - si ciu roz po rz dze po wi za nych z no we li za cj. Uchwa a na - sze go Se na tu w spra wie no we li za cji sta a si pod sta w do za - j cia sta no wi ska przez kon fe ren cje rek to rów: KRUP i KRASP, co na st pi o w pa dzier ni ku i li sto pa dzie 2010 ro ku. W pra cach ko - mi sji sej mo wej, w cha rak te rze eks per ta kon fe ren cji rek to rów, bra udzia prof. Krzysz tof Kra sow ski, pro rek tor UAM. Dzia a nia uni wer sy te tu w mi nio nym ro ku aka de mic kim by - y rów nie ukie run ko wa ne na przy go to wy wa nie wy da rze zwi za nych z pol sk pre zy den cj w Ra dzie Unii Eu ro pej skiej. Na te re nie uczel ni mia y miej sce spo tka nia i kon fe ren cje, któ - rych te ma tem by y za da nia i wy zwa nia sto j ce przed pol sk pre - zy den cj. Uni wer sy tet sta si are n wa nych wy da rze z ka - len da rium pol skiej pre zy den cji. Uczel nia na sza w cza a si w wy da rze nia zwi za ne z Ro - kiem Cze s a wa Mi o sza, wiesz cza i no bli sty. War to wci od - wo y wa si do je go my li, do je go po chwa y dia lo gu, wspó - ist nie nia i prze ni ka nia ró nych kul tur, zw asz cza dzi, w do - bie kry zy su spo e cze stwa wie lo kul tu ro we go i wie lu na pi. Idee i wi zje Cze s a wa Mi o sza mo g by przy k a dem dla jed - no cz cej si Eu ro py. Rok 2011 to tak e Mi dzy na ro do wy Rok Che mii i Rok Ma rii Sk o dow skiej -Cu rie, lau re at ki pierw sze go w hi sto rii na szej uczel ni ho no ro we go dok to ra tu. No blist ka po ka za a, e w na - uce nie ma rze czy nie mo li wych, e zna cze nie ma j nie ty le p e, czy na ro do wo, co przede wszyst kim in te lekt, pa sja i wy trwa - o w d e niu do po sta wio ne go przed so b ce lu. Wie lo krot nie twier dzi a, e na uka le y u pod staw ka de go po st pu, któ ry u a - twia y cie ludz kie. Pod kre la j c ko niecz no cze nia ba da z roz wi za nia mi prak tycz ny mi, by a przy k a dem no wo cze sne - go my le nia o na uce. Sza now ni Pa stwo, Ko cz c to krót kie pod su mo wa nie, chcia bym z o y po dzi - ko wa nia dla ca ej na szej uczel nia nej spo ecz no ci za owoc n wspó pra c i co dzien n dzia al no na rzecz roz wo ju na szej Al - mae Ma tris. Dzi ku j Se na to wi aka de mic kie mu, ze spo om dzie - ka skim i ra dom wy dzia ów. Po dzi ko wa nia kie ru j tak e do kie row ni ków jed no stek ogól no uczel nia nych i mi dzy wy dzia - o wych oraz cen trów uni wer sy tec kich, do sa mo rz du stu denc - kie go, or ga ni za cji stu denc kich i zwi z ko wych, do s u by bi blio - tecz nej oraz ad mi ni stra cji cen tral nej. Bez Pa stwa za an ga o wa - nia, od da nia, a przede wszyst kim kom pe ten cji, nie by li by my w czo ów ce pol skich uczel ni aka de mic kich. Na sze suk ce sy nie by y by mo li we bez wspar cia par la men ta - rzy stów, sa mo rz dow ców, mar sza ków, pre zy den tów, bur mi - strzów, wój tów oraz dzie si tek in sty tu cji i przed si biorstw wspó pra cu j cych z na sz uczel ni. Wszyst kim w tym miej scu go r co dzi ku j. Czeka nas rok trudny Ja kie za da nia cze ka j uni wer sy tet w naj bli szym ro ku? Nie - w t pli wie kon ty nu acja za ini cjo wa nych przed si wzi i do ko - cze nie roz po cz tych in we sty cji. Cze ka nas trud ny rok. No wy po rz dek praw ny zo bo wi zu je nas do przy go to wa nia i uchwa le nia zno we li zo wa ne go Sta tu tu UAM oraz wie lu no wych za rz dze i re gu la mi nów. W ra mach do sto so wa nia pro ce su dy dak tycz ne go do no wych wy mo gów usta wo wych, ko niecz ne b dzie opra co wa nie ba da nia efek tów kszta ce nia dla wszyst kich kie run ków oraz opi sów kom pe ten - cji ab sol wen ta, prze bu do wa pro gra mów stu diów zgod nie z Kra - jo wy mi Ra ma mi Kwa li fi ka cji, a tak e opra co wa nie wy tycz nych, do ty cz cych za sad po wo y wa nia no wych kie run ków stu diów oraz kon so li da cji nie któ rych kie run ków i spe cjal no ci. Po dej mo wa b dzie my dal sze dzia a nia na rzecz in ten sy fi - ka cji pro ce su ba daw cze go, a tak e wspie ra nia in ter dy scy pli nar - no ci i umi dzy na ro do wie nia ba da. Wcho dzi my w II etap przy - go to wa do opty ma li za cji za rz dza nia, kon ty nu owa b dzie my za da nia in we sty cyj ne i re mon to we okre lo ne w ma pie dro go - wej na la ta , przy j tej przez Wy so ki Se nat. W ko cu, cze ka j nas tak e wy bo ry do w adz ko le gial nych i jed no oso bo - wych na na szym uni wer sy te cie. Trze ba jed nak nie stru dze nie po wta rza, e uni wer sy tet zna - czy wie le, je li je go mu ry wy pe nio ne s du chem uni wer sy tec - kiej pra cy i po sta wy. To za ozna cza do sko na le nie pra cy na - uko wej i dy dak tycz nej oraz na szej otwar to ci na po trze by oto - cze nia, mie rzo nej mo li wo cia mi i tro sk o god no uni wer sy - te tu. Bo wiem, jak pi sa w 1933 ro ku wy bit ny fi lo zof, dok tor ho - no ris cau sa na szej uczel ni, prof. Ka zi mierz Twar dow ski: Uni - wer sy tet ( ) pro mie nie je do sto je stwem, sp y wa j cem na nie - go z ol brzy miej do nio s o ci funk cyi, któ r pe ni. Wszak nie sie ludz ko ci wia t o czy stej wie dzy, wzbo ga ca i po g bia na uk, 1 4 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

15 Siedmioro absolwentów nagrodzonych Medalem UAM zdo by wa co raz to no we praw dy i praw do po do bie stwa two - rzy jed nem s o wem naj wy sze war to ci in te lek tu al ne, któ re przy pa mo g cz o wie ko wi w udzia le. Za tem bez w t pie nia do g ów nych za da Uni wer sy te tu w nad cho dz cym ro ku, na le e b d god ne ob cho dy 400-le - cia tra dy cji uni wer sy tec kich Po zna nia. Mi n y bo wiem czte - ry wie ki, od k d po zna skie Ko le gium Je zu ic kie na mo cy kró - lew skie go przy wi le ju za ist nia o ja ko pierw szy w Po zna niu uni - wer sy tet. 17 i pó ty si ca no wych in dek sów Sza now ni Pa stwo, Te go rocz na re kru ta cja na stu dia zgro ma dzi a ogrom n licz - b kan dy da tów. O in deks stu diów sta cjo nar nych ubie ga o si po - nad 31 ty si cy, a stu diów nie sta cjo nar nych po nad 6 ty si cy osób. W wy ni ku za ko czo ne go w ko cu wrze nia po st po wa nia re - kru ta cyj ne go, na I. rok przy j li my w su mie 17 i pó ty si ca osób, to jest o po nad 1000 stu den tów sta cjo nar nych wi cej ni w ro - ku ubie g ym. Roz po czy na my rok aka de mic ki z licz b 47 ty si cy im ma try - ku lo wa nych, w tym 69 % sta no wi stu den ci sta cjo nar ni. Uwzgl d nia j c pra cow ni ków, w tym oko o na uczy - cie li aka de mic kich oraz dok to ran tów i s u cha czy stu diów po dy - plo mo wych, sta no wi my spo ecz no aka de mic k, li cz c bez ma a 56 ty si cy osób. Do przed sta wi cie li tej ogrom nej spo ecz no ci chcia bym skie - ro wa kil ka bli skich mi s ów wy bit ne go hu ma ni sty, by e go rek - to ra Uni wer sy te tu l skie go, prof. Ta de usza S aw ka: ( ) go cin no uni wer sy te tu to od rzu ce nie po sta wy ob l - o nej twier dzy. Ka dy wi c, kto sta no wi cze uni wer sy te tu, ja ko stu dent, pro fe sor, czy pra cow nik ad mi ni stra cji pod le ga je go pra wu, któ re w naj wi k szym skró cie mo na okre li ja ko pra wo przy zwo ite go i od po wie dzial ne go za cho wa nia, dzi ki któ re mu mo je po st po wa nie w mak sy mal nie mo li wym stop - niu wol ne jest nie tyl ko od ze wn trz nych na ci sków, ale rów nie od ta kich we wn trz nych mo ty wa cji, jak nad mier na am bi cja, d e nie do w a snych ce lów za ka d ce n etc. G bo ko wie rz, e spo ecz no aka de mic ka ze chce wzi wspó od po wie dzial no za kszta t uni wer sy te tu i na sze wspól - ne za mie rze nia na ten no wy rok aka de mic ki wkrót ce przyj m kszta t zre ali zo wa nych dzie. Sza now ni Pa stwo, W no wym ro ku aka de mic kim y cz wszyst kim stu den tom jak naj lep szych wy ni ków w na uce i wie le twór czej ini cja ty wy. Na - uczy cie lom aka de mic kim y cz wci no wych suk ce sów i sa - tys fak cji z do tych cza so wych pi k nych osi gni. Wszyst kim Pa stwu y cz wie le szcz cia i wszel kiej po my l - no ci w y ciu oso bi stym. Oby no wy rok aka de mic ki, któ ry dzi in au gu ru je my, by pod ka dym wzgl dem po my l ny dla ca ej na - szej wspól no ty aka de mic kiej. Otwie ram rok aka de mic ki 2011/2012 w Uni wer sy te cie im. Ada ma Mic kie wi cza w Po zna niu QUOD BONUM, FELIX, FAUSTUM FORTUNATUMQUE SIT! Wa nym i tra dy cyj nym punk tem ka dej in au gu ra cji jest akt im ma try ku lo wa nia s u cha czy roz po czy na j cych stu dia. Re pre - zen tu j oni wszyst kie wy dzia y. Po od czy ta niu ro ty lu bo wa nia, rek tor ber em pa so wa 14 stu den tów na cz on ków spo ecz no ci uni wer sy tec kiej. W tym ro ku jed nak po raz pierw szy w miej sce tra dy cyj ne go in dek su pa pie ro we go, któ ry za st pio ny zo sta je na trzech ju wy dzia ach in dek sem elek tro nicz nym cz im - ma try ku lo wa nych otrzy ma a za miast in dek sów li sty im ma - try ku la cyj ne. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 1 5

16 Inauguracja roku akademickiego 2011/2012 Pal my Uni wer sy tec kie dla prof. Je rze go Kmi ty Te go rocz nym lau re atem naj wy sze go wy ró nie - nia UAM, Pal mae Uni - ver si ta tis Stu dio rum Po sna nien - sis, zo sta prof. Je rzy Kmi ta, wy bit ny fi lo zof, teo re tyk kul tu - ry, wspó twór ca wraz z Lesz - kiem No wa kiem i Je rzym To - pol skim po zna skiej szko y me - to do lo gicz nej Wy ró nie nie, nada wa ne od 1997 r., z ini cja ty - wy rek to ra przez Se nat UAM na wnio sek Ra dy Wy dzia u, na któ rym pra cu je kan dy dat do wy ró nie nia, wr czo no tra - dy cyj nie pod czas in au gu ra cji ro - ku aka de mic kie go. Teo re tyk wi zjo ner Pro fe sor Je rzy Kmi ta jest au to - rem licz nych pu bli ka cji 16 mo - no gra fii ksi ko wych, po - nad 180 ar ty ku ów na uko wych oraz po nad 100 ar ty ku ów po - pu lar no nau ko wych. Jest mi - strzem i na uczy cie lem dla kil ku po ko le hu ma ni stów pro mo - to rem 25 roz praw dok tor skich. Wie lo krot nie by re cen zen tem w prze wo dach ha bi li ta cyj nych oraz w pro ce du rach o nada nie ty tu u na uko we go pro fe so - ra przy po mnia w lau da cji prof. Zbi gniew Droz do wicz. Lau re at jest Wiel ko po la ni - nem po cho dzi z Raj ska k. Ka li - sza. Z uni wer sy te tem po zna - skim zwi za ny jest od 1951 r., tzn. od pod j cia stu diów po lo ni - stycz nych na Wy dzia le Fi lo lo - gicz nym. Za wo do wo zwi za ny jest z uczel ni od 1955 r., kie dy pod j pra c na sta no wi sku asy - sten ta bi blio tecz ne go. W la - tach by asy sten tem w Za k a dzie Lo gi ki Wy dzia u Fi - lo zo ficz no Hi sto rycz ne go UAM. Tu zdo by wa te ko lej ne stop nie na uko we. W 1961 r. uzy ska sto - pie dok to ra na uk fi lo zo ficz nych na Wy dzia le Fi lo zo ficz nym, a od 1962 do 1967 r. pra co wa na sta no wi sku ad iunk ta w Za - k a dzie Lo gi ki. W 1968 uzy ska ha bi li ta cj, do 1973 by do cen - tem w Za k a dzie Lo gi ki. Jed no - cze nie od 1969 do 1976 pe ni funk cj dy rek to ra In sty tu tu Fi lo - zo fii UAM. W 1974 r. uzy ska sto - pie pro fe so ra nad zwy czaj ne go w In sty tu cie Fi lo zo fii, w któ rym pra co wa do 1979 r. Od 1977 r. pe ni funk cj kie row ni ka Za k a - du Hi sto rii i Me to do lo gii Na uk o Kul tu rze w In sty tu cie Kul tu ro - znaw stwa. W 1979 uzy ska sto - pie pro fe so ra zwy czaj ne go i od te go mo men tu a do 1993 r. by dy rek to rem In sty tu tu Kul tu - ro znaw stwa UAM. Pro fe sor by rów nie po wo y wa ny o czym przy po mnia tak e prof. Z. Droz - do wicz do ogól no uni wer sy tec - kich i ogól no pol skich gre miów ko le gial nych, w tym do Cen tral - nej Ko mi sji ds. Stop ni i Ty tu u Na uko we go, Pre zy dium Ko mi te - tu Na uk Fi lo zo ficz nych PAN oraz Na ro do wej Ra dy Kul tu ry. W la - tach by te cz on - kiem ko re spon den tem Pol skiej Aka de mii Na uk, od 1994 r. jest cz on kiem rze czy wi stym PAN. By or ga ni za to rem lub wspó or - ga ni za to rem kil ku na stu ogól no - pol skich kon fe ren cji na uko wych oraz bra udzia w wia to wych Kon gre sach Fi lo zo ficz nych. Pod okiem Pro fe so ra wy ro s y ca e po ko le nia stu den tów (i przy sz ych na ukow ców) fi lo - zo fii, kul tu ro znaw stwa i so cjo Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

17 lo gii, dla któ rych przez wie le lat pro wa dzi za j cia z lo gi ki i me to do lo gii na uk. Jest au to - rem skryp tów i pod r cz ni ków do przed mio tów Lo gi ka i me - to do lo gia na uk oraz Teo ria kul tu ry. Kie ro wa rów nie stu dium dok to ranc kim i pro - wa dzi se mi na ria dok to ranc kie. Cho cia w 2003 r. prof. Je rzy Kmi ta prze szed na eme ry tu r, po zo sta ak tyw ny na uko - wo w ostat nich la tach opu bli - ko wa dwie mo no gra fie ksi ko - we oraz kil ka na cie ar ty ku ów na uko wych. By rów nie czyn - ny na uko wo ja ko cz o nek rze - czy wi sty PAN oraz cz o nek Cen - tral nej Ko mi sji ds. Stop ni i Ty tu - u Na uko we go. Za swo j pra c na uko w, dy dak tycz n i or ga ni - za cyj n otrzy ma wie le pre sti o - wych na gród. Na uwa g za s u gu je opi nia jed nej z uczen nic i wie lo let niej wspó pra cow nicz ki pro fe so ra. Prof. Kry sty na Za mia ra po strze - ga lau re ata ja ko teo re tycz ne go wi zjo ne ra, bu du j ce go mia e mo de le i kon cep cje teo re tycz ne. Opar te na nich pro gra my ba - daw cze otwie ra y no we in te re - su j ce per spek ty wy, wy kra cza - y za wsze po za na uko we sta tus quo. Jed no cze nie, pro po no wa - ne przez nie go kon cep cje s z re gu y re zul ta tem kry tycz ne go prze ana li zo wa nia ist nie j cych sta no wisk i roz wi za. Uczo ny ten wy do by wa z nich to, co uwa a za s usz ne, a po od po - wied niej kon cep tu ali za cji uwzgl d nia w ra mach w a - snych pro po zy cji teo re tycz nych. Dzi ki te mu z jed nej stro ny ude - rza j one ory gi nal no ci, z dru - giej s moc no osa dzo ne w tra - dy cji. Po zna nie hu ma ni stycz ne i tra dy cja Dzi ku j c za za szczyt ne wy ró - nie nie w li cie od czy ta nym przez prof. Ja na Gra da prof. Je rzy Kmi ta stwier dzi, e bar - dzo je so bie ce ni, jed nak szcze - gól nie cen na jest dla nie go tra - dy cja po zna skiej uczel ni, któ - r w za kre sie in te re su j cych go dzie dzin na uki re pre zen tu j g ów nie dwa na zwi ska: Flo ria - na Zna niec kie go jed ne go z za - o y cie li uni wer sy te tu i Ka zi - mie rza Aj du kie wi cza rek to ra uczel ni z lat 40. i po cz t ku lat 50. Jest to tra dy cja po szu - ki wa nia spe cy fi ki na uko we go po zna nia hu ma ni stycz ne go: ze wspó czyn ni kiem hu ma ni - stycz nym we d ug Zna niec kie - go, opar ta na ro zu mie niu wy - po wie dzi we d ug Aj du kie wi - cza, roz wi ja j ce go t my l Zna - niec kie go stwier dzi lau re at. Rów nie i ta kie po zna nie zdol - ne jest by na uk uwa a Ka - zi mierz Aj du kie wicz: naj wi k - szy fi lo zof pol ski, jak s usz nie stwier dzi Le szek Ko a kow ski. By a to tak e tra dy cja, zmar - ych ju nie ste ty, mych przy ja - ció pro fe so rów: Je rze go Gie dy - mi na i Je rze go To pol skie go, zwi za nych rów nie z na sz uczel ni do da prof. J. Kmi ta. Lau re at przy po mnia rów nie, e dla nie go pro fe sor Aj du kie - wicz by naj wa niej szy to ze wzgl du na nie go po ma tu rze w 1951 r. wy bra Uni wer sy tet Po zna ski, re zy gnu j c z Ro ma - na In gar de na i Uni wer sy te tu Ja - giel lo skie go. Kie dy mistrz zo - sta za trud nio ny w Pol skiej Aka - de mii Na uk, je dzi na je go se mi - na ria do War sza wy. W se mi na - riach prof. Aj du kie wi cza uczest - ni czy te Adam Prze wor ski z USA, któ ry w 2010 r. otrzy ma na gro d Jo ha na Skyt te go w dzie dzi nie na uk po li tycz nych przy zna wa n przez Fun da cj Uni wer sy te tu w Up psa li, naj - wy sze wy ró nie nie w tej dzie - dzi nie, zwa ne po li to lo gicz nym No blem za roz wi ja nie Aj du - kie wi czow skiej kon cep cji dzia - a ra cjo nal nych. Pro fe sor J. Kmi ta za j si na to miast kwe - sti naj pierw skrom niej sz : czym jest in ter pre ta cja w hu ma - ni sty ce, sko ro o tek cie in ter pre - to wa nym przyj mu je si, e tekst ten wy two rzy au tor ra cjo nal ny, by da lej w pew nym za kre sie kon ty nu owa dzie o Aj du kie wi - cza, sku pia j c si nad me to do lo - gi na uk hu ma ni stycz nych i ba - da niach nad kul tu r w ra mach uzna nej ju dzi dys cy pli ny zwa nej kul tu ro znaw stwem. Dzi ku j c ser decz nie rek to ro - wi oraz Se na to wi za uho no ro - wa nie naj wy szym wy ró nie - niem Al mae Ma tris Po sna nien - sis, lau re at przy po mnia, e po - zo sta je wier ny swo jej uczel ni od dnia roz po cz cia stu diów po - lo ni stycz nych w 1951 r. Da nu ta Cho de ra -Le wan do wicz Medale dla wybitnych Se nat UAM na po sie dze - niu w dniu 30 ma - ja 2011 r. przy zna me - dal Pal mae Uni ver si ta tis Stu dio rum Po sna nien sis wy bit ne mu uczo ne mu, prof. Je rze mu Kmi cie, fi lo zo fo wi na uki i kul tu ry, kul tu ro - znaw cy, za s u o ne mu pro fe - so ro wi uni wer sy te tu. Pro fe sor Kmi ta jest wy bit - nym fi lo zo fem, ini cja to rem i kie row ni kiem na uko wym po zna skiej szko y me to do - lo gicz nej oraz twór c szko y kul tu ro znaw czej, za s u o - nym na uczy cie lem aka de - mic kim i mi strzem m o dych adep tów na uki, a tak e cz o - wie kiem o wiel kim i po - wszech nie uzna wa nym au - to ry te cie, na dal ak tyw nie uczest ni cz cym w y ciu uni - wer sy tec kie go ro do wi ska na uko we go. Me da le dla ab sol wen tów Sied mio ro ab sol wen tów UAM otrzy ma o Me da le Za wy bit ne osi gni cia w na uce i wy ró nia j cy si udzia w y ciu uni wer sy te - tu. S to: Ka ta rzy na Szat kow - ska ab sol went ka Wy dzia - u Bio lo gii, Ma te usz Gier - szew ski ab sol went Wy - dzia u Che mii, Han na Wi ni - szew ska ab sol went ka Wy - dzia u Hi sto rycz ne go, Woj - ciech Po li tar czyk ab sol - went Wy dzia u Ma te ma ty ki i In for ma ty ki, Alek san dra Ja rosz ab sol went ka Wy - dzia u Neo fi lo lo gii, Ma go - rza ta Wiel gosz ab sol went - ka Wy dzia u Neo fi lo lo gii, Pau li na Go a ska ab sol - went ka Wy dzia u Stu diów Edu ka cyj nych Stu dent spor to wiec Lau re atem Na gro dy Rek to ra dla naj lep sze go stu den ta spor tow ca w ro ku aka de mic - kim 2010/2011 zo sta Ar tur Ostrow ski lek ko atle ta, stu - dent I ro ku Tu ry sty ki i Re - kre acji Wy dzia u Na uk Geo - gra ficz nych i Geo lo gicz nych UAM (na zdj ciu). Ar tur Ostrow ski ma 23 la ta. Od naj - m od szych lat wi czy lek ko - atle ty k pod okiem swo je go oj ca tre ne ra Ry szar da Ostrow skie go, by e go re kor - dzi sty Pol ski w bie gu na 800 m. W tym ro ku Ar tur Ostrow ski za j m. in. 1 miej - sce w bie gu na 1500 m w Aka de mic kich Mi strzo - stwach Pol ski w Po zna niu; a wy ni kiem , usta no - wi re kord Pol ski w bie gu na 1500 m pod czas mi tyn gu World Chal len ge IAAF w Za - grze biu. Na to miast z re kor - dem y cio wym w bie gu na 800 m zwy ci y w 18. mi tyn gu w nie miec - kim Königs Wu ster hau sen. Oby dwa re zul ta ty s lep sze od wy ma ga ne go mi ni mum na Igrzy ska Olim pij skie w Lon dy nie w 2012 r. Na te - go rocz nych li stach na 800 m w Eu ro pie zaj mu je 7 miej sce. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 1 7

18 Wyk ad inauguracyjny Pro mo der ni za cyj na mi sja uni wer sy te tu Ra fa Droz dow ski 1 8 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

19 Na st p n, nie do ce nia n chy ba i nie do cz sto wspo mi na n ba rie r, blo ku j c dal - sz mo der ni za cj Pol ski, jest wci bar dzo ni ski w spo e cze stwie pol skim po ziom ety ki co dzien no ci. Je li po pro szo no by mnie w tym miej scu o do pre cy zo wa nie te go ter mi nu, si gn bym po przy k a dy. I za cz - bym mó wi o kie row cach wy prze dza j cych na trze cie go lub o ci ga j cych na eg za mi - nach stu den tach. Chc roz po cz ten wy k ad od stwier dze nia, któ re wy da si mo e przed wcze sne, lecz któ re go sk on ny by bym tu bro ni. Otó wy da je mi si, e mo na ju dzi siaj (po po nad dwu dzie stu la - tach od roz po cz cia trans for ma cji) po wie - dzie, i spo e cze stwo i pa stwo pol skie osi gn o wszyst kie naj wa niej sze ce le stra - te gicz ne roz po cz te go w 1989 ro ku pro ce su grun tow nej prze bu do wy sys te mu. Pol ska jest cz on kiem NATO i Unii Eu ro pej skiej. Mi mo se tek za strze e, ja kie y wi mo - na wo bec pol skie go y cia go spo dar cze go, uda o nam si jed nak zbu do wa praw dzi w go spo dar k ryn ko w. Mi mo nie zli czo nych wad pol skiej sce ny po li tycz nej y je my jed - nak w re al nej de mo kra cji. Mi mo uty ski wa na s a bo spo e cze stwa oby wa tel skie go w Pol sce je ste my prze cie jed nak co raz bar dziej oby wa tel scy. Je li by wi c przy j, e ce lem za po cz t ko - wa nej w ro ku 1989 trans for ma cji by o urze - czy wist nie nie pew ne go pro jek tu mo der ni za - cyj ne go, któ ry mo na uprasz cza j co okre li ja ko przej cie od re al ne go so cja li zmu do re - al ne go ka pi ta li zmu, to mo e my chy ba po - wie dzie, e cel ten uda o si nam osi gn. Co za tem da lej? W skró cie mó wi c, tym co nas te raz cze ka, jest ko niecz no do ko na - nia dru gie go sko ku mo der ni za cyj ne go. Tym ra zem staw k, o ja k to czy si gra, jest wej cie Pol ski do eu ro pej skie go i wia to - we go rdze nia i unik ni cie gro by po zo - sta wa nia (by mo e przez ca e dzie si cio - le cia) pa stwem pó pe ry fe ryj nym. Chcia - bym pó ki co sku pi swo j uwa g wy cz - nie na tym, co mo e nam w tym za da niu prze szko dzi. Po pierw sze, w a ci wie wszy scy so cjo lo - go wie s zgod ni co do te go, e po t n ba - rie r roz wo jo w Pol ski by (i jest na dal) na si la j cy si pro ces, któ ry mo na okre - li mia nem ero zji my le nia w ka te go - riach do bra wspól ne go. Zda kil ka na te mat trze ciej ba rie ry mo - der ni za cyj nej, rów nie jak si wy da je nie bez - piecz nej jak dwie po przed nie. Za ry zy ku j opi ni, e wie lu Po la ków wci y wi t sk - no t za nie ka pi ta li stycz nym ka pi ta li - zmem, któ ry z jed nej stro ny ofe ru je wszyst kie uro ki ko lo ro wej go spo dar ki ryn - ko wej, lecz z dru giej stro ny po zo sta wia mo li wo prze cho wa nia si w ja kiej qu - asi ryn ko wej, pó ryn ko wej lub wier ryn ko wej ni szy. W grun cie rze czy, cho dzi o to, co nie y j cy ju wy bit ny pol - ski so cjo log Ed mund Mo krzyc ki na zwa przed la ty d e niem do by cia be ne fi cjan tem mi k kie go fi nan so wa nia. Owo mi k kie fi - nan so wa nie to nic in ne go, jak ocze ki wa nie na pie ni dze, któ re nie s po wi za ne (lub s po wi za ne bar dzo lu no) z tym, co w ter mi - no lo gii so cjo lo gicz nej jest nie zbyt sk di n d ad nie okre la ne mia nem lo gi ki efek tyw - no cio wo ryn ko wej. Oczy wi cie za wsze by y, s i za pew ne b d ist nie rów nie w przy sz o ci ta kie gru py spo ecz no za wo do we, któ re nie po - win ny by ska zy wa ne na wer dyk ty nie wi - dzial nej (i przy oka zji cz sto kro le pej ) r - ki ryn ku. Trud no te jed nak oprze si wra - e niu, e stra te gie wie lu grup, do ma ga - j cych si wy cze nia spod w a dzy ryn - ku, przy po mi na j dzi do cz sto po sta - w, któ r pro fe sor Ma rek Zió kow ski okre li nie gdy mia nem rosz cze nio wo - ci uprzy wi le jo wa nych. Czwar t po wa n ba rie r, utrud nia j c do ko na nie ko lej ne go sko ku mo der ni za cyj - ne go mo na okre li na st pu j co: spo so by ra dze nia so bie spo e cze stwa pol skie go z rze czy wi sto ci s wci bar dziej tak tycz - ne ni stra te gicz ne. Z jed nej stro ny so cjo lo - go wie do zgod nie stwier dza j, e spo e - cze stwo pol skie sta je si z ro ku na rok co - raz bar dziej ak tyw ne, za ra zem za jed nak dzie si t ki ba da so cjo lo gicz nych po ka zu j, e ta ak tyw no no si w znacz nej mie rze zna mio na ak tyw no ci obron nej lub ma cha - rak ter re ak tyw ny, e Po la cy wci ra czej re - agu j na za da ny im po rz dek, ni go ak tyw - nie wspó two rz i zmie nia j. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 1 9

20 Wyk ad inauguracyjny Ostat nia, pi ta ba rie ra mo der ni za cyj na, o któ rej chcia bym tu wspo mnie, wi e si z edu ka cj. Otó du o si mó wi w Pol sce od pew ne go cza su (i bar dzo do brze) na te - mat spo e cze stwa wie dzy. e trze ba je bu - do wa, e spo e cze stwo wie dzy jest spo e - cze stwem przy sz o ci itd. Za ry zy ku j jed - nak po gl d, e spo e cze stwo pol skie jest wci jesz cze ra czej spo e cze stwem (nie) wie dzy, ni spo e cze stwem wie dzy. Nie trze ba przy po mi na w tym gro nie, e dwu dzie sto le cie pol skiej trans for ma cji sys - te mo wej to tak e okres nie spo ty ka ne go ni - gdy wcze niej w na szej hi sto rii bo omu edu - ka cyj ne go. Tak zwa ne wska ni ki sko la ry za - cji pre zen tu j si za tem zna ko mi cie. Wszy scy wie my jed nak, e od do brych kil ku lat ma my w Pol sce do czy nie nia ze zja - wi skiem in fla cji dy plo mów. Nie po ko j co ro nie licz ba ab sol wen tów uczel ni, któ rzy nie s w sta nie zna le pra cy w swo im za - wo dzie. Wzra sta z ro ku na rok co rów nie po ka zu j ba da nia pro wa dzo ne przez so cjo - lo gów licz ba ab sol wen tów stu diów wy - szych, któ rzy y wi prze ko na nie, e stu dio - wa nie oka za o si by w ich przy pad - ku nie op a cal n in we sty cj. Naj wy sza po ra na klu czo we py ta nie te - go wy k a du: czy uni wer sy tet, pe ni c sw (tra dy cyj nie i mniej tra dy cyj nie ro zu mia - n ) mi sj, jest w sta nie ja ko przy czy ni si do prze a ma nia nie któ rych przy naj - mniej ba rier roz wo jo wych, o któ rych tu wcze niej mó wi em? Mam szcze r na dzie - j, e tak. Za czn od kwe stii naj bar dziej oczy wi stej i chy ba naj mniej spor nej. Je li oba wia my si dzi siaj in fla cji dy plo mów i utra ty pre - sti u na uki, win ni my uzna, e to na bar - kach uni wer sy te tów (w a nie uni wer sy - te tów!) spo cz mu si od po wie dzial no za pil no wa nie i pod no sze nie stan dar dów kszta ce nia. Nie wy star czy ju przy tym, by uni wer sy te ty by y naj lep szy mi kra jo wy mi/ naj lep szy mi lo kal ny mi uczel nia mi. Uni wer - sy te ty mu sz wzi so bie do ser ca bon mot jesz cze jed ne go wiel kie go pol skie go so cjo lo ga, Ste fa na No wa ka, któ ry po wie dzia kie dy (do kry tycz nie oce nia j c pol sk so cjo lo gi na tle so cjo lo gii wia to wej): nie ma stan dar - dów kra jo wych, wo je wódz kich czy po wia - to wych, jest tyl ko je den stan dard: stan dard wia to wy. Je li Ste fan No wak mia ra cj (a chy ba mia ) zna czy o by to, e uk a dem po rów naw cze go od nie sie nia mu sz by dla nas ci, któ rzy s naj lep si w ska li glo bal nej, nie za w ska li lo kal nej. To do bre i po ucza j ce dla wszyst kich bez wy j t ku oby wa te li po sta wie - nie spra wy: je li Pol ska ma si roz wi ja mu - si my wszy scy na uczy si gra o naj wy sze staw ki, a nie o na gro dy po cie sze nia. Jed nak na bar kach uni wer sy te tów spo cz mu si rów nie od po wie dzial no za wy pra co wa nie sku tecz niej szych ni do t d me cha ni zmów przy s o wio we go trans fe ru wie dzy do go spo dar ki i sku - tecz niej szych prze pra szam za by mo e nie for tun ne j zy ko wo sfor mu o wa nie spo - so bów trans fe ru wie dzy do spo e cze stwa. Gwo li ja sno ci nie mam w tym mo men - cie na my li czy sto dy dak tycz nych za da uni wer sy te tu. Cho dzi mi ra czej o to, e jesz - cze jed n mia r war to ci wie dzy, któ r sta - ra my si wy twa rza w mu rach uni wer sy - tec kich jest jej u y tecz no np. dla or ga ni - za cji po za rz do wych, dla sa mo rz dow ców, dla ani ma to rów spo e cze stwa oby wa tel - skie go i ko niec ko ców dla wszyst kich, któ rzy chc zmie ni co na lep sze. Po zwo li em so bie za ry zy ko wa tu te z, e wci ma my tro ch za bar dzo tak tycz ne spo e cze stwo, któ re ra czej wy cze ku je na oka zje, ni sa mo stwa rza so bie mo li wo - ci. Wy gl da, nie ste ty, i na to, e na sza kla - sa po li tycz na rów nie jest jak do - t d w swo im my le niu i w swo im po st po - wa niu bar dziej tak tycz na ni stra te gicz na. By mo e za tem to na uni wer sy te tach spo cz mu si od po wie dzial no za re flek - sj stra te gicz n, za stra te gicz ne, d u go - fa lo we pla no wa nie i (oczy wi cie) za wszel - kie ba da nia, któ re na pew no nie oka si prak tycz nie u y tecz ne ani dzi, ani ju tro, lecz o któ rych zna cze niu (spo ecz nym, kul - tu ro wym, eko no micz nym, cy wi li za cyj nym) prze ko na my si by mo e za lat dzie si, lub dwa dzie cia, lub jesz cze pó niej. Sta ra j c si wska za naj wa niej sze i po - ten cjal nie naj bar dziej nie bez piecz ne ba rie - ry roz wo jo we Pol ski, uzna em za jed n z ta - kich ba rier ten den cj do swo istej pry wa ty - za cji spo e cze stwa. Mo e je stem na iw ny, jed nak g bo ko wie rz, e uni wer sy tet mo - e oka za si dla ca e go spo e cze stwa po - zy tyw nym przy k a dem no wo cze snej wspól - no ty, któ ra i ow szem zo bo wi zu je, ale do kre atyw no ci, do au to no mii, do in te lek - tu al ne go non kon for mi zmu i do per ma nent - nej trans gre sji po za za sta ne sche ma ty. Wie - 20 YCIE UNIWERSYTECKIE pa dziernik 2011

21 rz te, e uni wer sy tet (ro zu mia ny ja ko spe - cy ficz ne miej sce i ja ko spe cy ficz na in sty tu - cja) mo e oka za si fan ta stycz nie do brym przy k a dem op a cal no ci (tak e in dy wi du - al nej) te go, co so cjo lo go wie znów nie zbyt ad nie na zy wa j stra te gia mi ko ope ra cyj - ny mi. Ko niec ko ców wi k szo z te go, co ro bi my tu, na uczel ni, jest bo wiem ja k for - m, ja k po sta ci ko ope ra cji, w któ rej mo - je jest wk a dem w na sze i w któ rej na - sze w ja ki ma gicz ny spo sób oka zu je si by czym wi cej, ni pro sta su ma in dy wi - du al nych wk a dów w owo na sze. Niech mi b dzie wol no jesz cze przez mo - ment po zo sta przy kwe stii ewen tu al nej ro - li, ja k dzi siej szy i ju trzej szy uni wer sy tet od gry wa po wi nien w pro ce sie wspie ra nia kre atyw nych i in no wa cyj nych po staw spo - ecz nych. So cjo lo go wie do daw no te mu za uwa y li jed nak, e ów efekt, któ ry na zy wa my kre - atyw no ci czy in no wa cyj no ci, nie za le - y wy cz nie od in dy wi du al nych ta len tów, ale tak e od wie lu in nych czyn ni - ków od kli ma tu spo ecz ne go czy od wzo - rów or ga ni za cyj nych. Wie my wi c np., e a twiej o kre atyw no w spo ecz no ciach, któ re po tra fi by ycz - li wy mi pu blicz no cia mi dla ka de go, kto ma co in te re su j ce go do po wie dze nia, któ re po tra fi o mie li sw otwar to ci i któ re dzia a j na po do bie stwo sie ci, tym bar dziej twór czej, im g st szej, im bar dziej ela stycz - nej i im bar dziej roz dy sku to wa nej. By mo e wi c, uni wer sy tet, chc c wspie ra dal sz mo der ni za cj kra ju, chc c si ak tyw nie w ten pro ces w czy, po wi nien uzna, e to na nim w a nie spo cz mu si za da nie szu ka nia (i spraw - dza nia na w a snej skó rze ) ta kich form or ga ni za cyj nych, ta kich wzo rów dzia a - nia, ta kich sty lów wspó pra cy, któ re uwal nia j kre atyw no, któ re o mie la j do kre atyw no ci. Je li, dzia a j c w sie ciach, je ste my bar dziej kre atyw ni ni wów czas, gdy dzia a my w mniej szej b d wi k szej izo - la cji niech uni wer sy te ty za czn przy po mi - na sie ci. Je li rze czy wi cie tak wa ne dla kre atyw no ci s roz ma ite ycz li we wi dow - nie niech uni wer sy te ty po dej m si tej ro - li i to w do dat ku wo bec wszyst kich, któ - rzy ta kich ycz li wych wi dow ni, ycz li wych pu blicz no ci po trze bu j. Je li rze czy wi cie kre atyw no wy ma ga ak cep to wa nia ry zy - ka i na wet ak cep to wa nia po pe nio nych w do brej wie rze b dów nie chaj uni wer - sy tet b dzie przy k a dem ta kiej od wa gi. Mo e my by i za pew ne je ste my in - no wa cyj ni ja ko ba da cze. Ale mo e my i po - win ni my by tak e dla wszyst kich, rów - nie biz ne su, in sty tu cji pu blicz nych, dla or - ga ni za cji po za rz do wych wzor cem in no wa - cyj nej, kre atyw nej or ga ni za cji, któ ra ucz c in nych, nie prze rwa nie uczy si sa ma i któ - ra nie jest z sie bie ni gdy w pe ni za do wo - lo na.

22 NASZ UNIWERSYTET MY I WIAT Ro syj skie la to na UAM Z prof. Leopoldem Moskw, pe nomocnikiem ds. wspó pracy z uniwersytetami Federacji Rosyjskiej rozmawia Magdalena Zió ek Pa nie pro fe so rze, jak uk a da si wspó - pra ca z uni wer sy te ta mi ro syj ski mi? Ma my pod pi sa ne umo wy z kil ko ma pla - ców ka mi w Ro sji: w tym z Pa stwo wym Uni wer sy te tem w Ir kuc ku (to nasz naj bli - szy part ner, wspó pra ca z nim jest naj bar - dziej efek tyw na), jed n z naj bar dziej pre sti - o wych uczel ni ro syj skich Pa stwo wym Uni wer sy te tem w Sankt Pe ters bur gu, a tak - e z Pa stwo wym Lin gwi stycz nym Uni wer - sy te tem w Ir kuc ku, Pa stwo wym Uni wer sy - te tem w Ar chan giel sku, z Uni wer sy te tem w To gliat ti (jest to kon sor cjum 5 uczel ni z oko lic To gliat ti i Sa ma ry). Do brze roz wi ja si na sza wspó pra ca z pla ców k w Ka li nin - gra dzie. Wi zi do ty cz ca e go sze re gu uni - wer sy te tów. Sta ra my si, by by y one do brze roz pla no wa ne geo gra ficz nie, tak aby na si stu den ci mo gli po zna ró ne cz ci Ro sji. Osob ny roz dzia sta no wi wie lo let nia, bo za - po cz t ko wa na w 1970 r., wspó pra ca Wy - dzia u Fi zy ki ze Zjed no czo nym In sty tu tem Ba da J dro wych w Dub nej, któ ra ob j a kil - ku dzie si ciu na szych pra cow ni ków na uki i stu den tów. Na ja kich p asz czy znach od by wa si ta wspó pra ca? Wspó pra ca do ty czy g ów nie wy mia ny stu den tów s to wy jaz dy kil ku mie si cz - ne, cz sto se me stral ne. Po dró u j tak e ucze ni, ce lem s wy k a dy, kon fe ren cje na - uko we, prze pro wa dze nie ba da na uko - wych czy wspól ne pu bli ka cje. Od kil ku lat od by wa j si warsz ta ty praw ni czo hu ma - ni stycz ne czy li tzw. Let nie szko y pol - sko ro syj skie, a w tym ro ku wpro wa dzi li - my kur sy j zy ka pol skie go i an giel skie go dla stu den tów uni wer sy te tu ir kuc kie go iwto gliat ti. Po nad to, np. Wy dzia Che mii UAM roz po cz wspól ny pro gram na uko wy z Uni wer sy te tem w Ir kuc ku. Tak wi c mo - na po wie dzie, e wspó pra ca jest bar dzo ró no rod na. Któ rzy stu den ci bio r udzia w tej wy - mia nie? Naj bar dziej ak tyw ne s Wy dzia Pra wa i Ad mi ni stra cji, a tak e Wy dzia Na uk Geo - gra ficz nych i Geo lo gicz nych któ ry re ali zu - je wspól ne warsz ta ty wraz ze stro n ro syj - sk. Wy je d a j rów nie stu den ci Wy dzia u Hi sto rycz ne go, fi lo lo gii pol skiej, a tak e, co oczy wi ste, fi lo lo gii ro syj skiej oraz stu den ci In sty tu tu Wschod nie go. A Ro sja nie? Ro sja nie oczy wi cie te przy je d a j. Przy - znam, e nie za wsze tak by o co na po cz t - ku nas tro ch mar twi o. Na szcz cie od pew ne go cza su to si zmie ni o. Na przy - k ad w ubie g ym ro ku aka de mic kim na Wy - dzia Pra wa przy je cha o sze ciu stu den tów. W tym ro ku w pierw szym se me strze jest ich ju trój ka. Czy ro syj scy stu den ci mó wi po pol sku? Naj cz ciej s to oso by, któ re nie zna j j - zy ka pol skie go al bo mó wi tyl ko na po zio mie ko mu ni ka tyw nym. Zna j za to do brze j zyk an giel ski, co po zwa la im na ko rzy sta nie z ofer ty, ja k UAM przy go to wa dla stu den - tów Era smu sa my l tu na przy k ad o wy - k a dach czy wi cze niach przy go to wa nych w j zy kach ob cych. W trak cie ich po by tu ofe - ru je my dar mo wy kurs j zy ka pol skie go, mo - g tak e bra udzia w lek to ra tach itd. Otrzy - mu j pe ne pra wa ta kie jak stu den ci UAM. Czy ro syj skie uczel nie mo g by atrak - cyj ne dla na szych stu den tów? Oczy wi cie, to za le y od kon kret ne go uni - wer sy te tu. Ir kuck, na przy k ad, jest atrak - cyj ny ze wzgl du na so lid n ba z na uko w, nie zwy kle otwar tych lu dzi, fan ta stycz n przy ro d, mi kro kli mat je zio ra Baj ka. Ale tak e ze wzgl du na hi sto ri te go miej sca i licz ne la dy pol skie: z jed nej stro ny ze s a - cy sy be ryj scy, z dru giej ci, któ rzy je dzi li tam jak do zie mi obie ca nej. Wy star czy wspo - mnie o ba da czach Sy be rii Ja nie Czer skim, Alek san drze Cze ka now skim, Be ne dyk cie Dy - bow skim. Po dob no po nad 7% miesz ka ców Ir kuc ka ma pol skie ko rze nie. W Ir kuc ku ma - my naj bli szych przy ja ció. Ja ko praw nik mo g po wie dzie, e np. dys kurs ju ry dycz - ny na Uni wer sy te cie w Sankt Pe ters bur gu pro wa dzo ny jest na naj wy szym wia to - wym po zio mie. Jest to uczel nia po sia da j - ca wy bit n ka dr na uko w wy wo dzi si z niej a 7 lau re atów Na gro dy No bla. By em w tym ro ku z gru p stu den tów w Sankt Pe - ters bur gu i wie lu z nich po wta rza o, ze jest to jed no z naj pi k niej szych miast, ja kie wi - dzie li. Bo to na praw d urze ka j ce, prze pi k - ne mia sto, otwar te na rze k Ne w, po sia - da j ce licz ne ka na y, z za wrot n licz b pa a - ców, cer kwi, so bo rów. Wszyst kie wspo mnia - ne wy ej uczel nie po chwa li si mo g bo ga - t wspó pra c mi dzy na ro do w z uczel nia - mi z ca e go wia ta. Ja kie s za tem pla ny na przy sz o? Te go rocz ne la to mo na na zwa la tem ro - syj skim na UAM ze wzgl du na na gro ma - dze nie ró ne go ro dza ju im prez na uko - wo kul tu ral nych. Re ali zo wa li my a czte - ry du e przed si wzi cia. Na prze o mie czerw ca i lip ca go ci li my w Sankt Pe ters - bur gu, gdzie od by a si wspo mnia na wcze Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

23 NASZ UNIWERSYTET MY I WIAT Me dal dla prof. Alek san dra Smir no wa niej, pi ta edy cja Szko y Let niej Pol - sko Ro syj skiej. W tym ro ku wzi o w niej udzia a 40 stu den tów z Pol ski i Ro sji, a tak e 12 pra cow ni ków na uki. W pla nach ma my ko lej ne edy cje, naj bli - sza w 2012 od b dzie si w Ir kuc ku nad je zio rem Baj ka. Od by si te in ten - syw ny, mie si cz ny kurs j zy ka pol skie go dla gru py 16 stu den tów z Ir kuc ka. Re ali - zo wa ny by one w ra mach pro jek tu Od zna jo mo ci j zy ka pol skie go po ty tu ma gi stra pra wa na UAM. Zor ga ni zo wa li - my tak e dwa kur sy j zy ka an giel skie - go. Oka zu je si, e na sza uczel nia mo e by atrak cyj na dla stu den tów ro syj skich. Wcze niej wy je d a li oni na za chód Eu - ro py, aby uczy si j zy ków. Te raz prze - ko na li si, e w Po zna niu rów nie mo g i to na bar dzo atrak cyj nych dla nich wa - run kach. Co do pla nów, za mie rza my w ra mach pro jek tu Era smus Mun dus z o y dwa wnio ski. Pierw szy pro jekt za - k a da po wo a nie kon sor cjum 18 uni wer - sy te tów (10 ro syj skich i 8 uni wer sy te tów z Eu ro py Za chod niej), w ród któ rych UAM pe ni by funk cj ko or dy na to ra. Dru gie kon sor cjum, du o mniej sze, sk a - da j ce si z 3 jed no stek (Uni wer sy te tu w Mo gun cji, Pa stwo we go Uni wer sy te - tu w Ir kuc ku i UAM) pro wa dzi o by pro - gram hi sto rycz ny pt. Pol ska i jej s sie dzi. Chce my ba da na p asz czy nie na uko wej cz sto skom pli ko wa ne lo sy Po la ków w kon tek cie kon tak tów z Ro sja na mi i Niem ca mi na prze o mie XIX i XX wie - ku. Ostat ni spra w war t wspo mnie nia s wy k a dy otwar te, or ga ni zo wa ne pod ogól nym ty tu em Zro zu mie Ro sj. Od by wa j si one pod pa tro na tem rek - to ra UAM i kon su la ge ne ral ne go Fe de ra - cji Ro syj skiej w Po zna niu. Sta ra my si za pra sza cie ka wych Ro sjan. Go ci u nas z wy k a dem prof. Sier giej Ka ra ga - now, wy bit ny ro syj ski po li to log, i mó wi na te mat wspó pra cy mi dzy Uni Eu - ro pej sk a Fe de ra cj Ro syj sk. By te, dla nie któ rych kon tro wer syj ny, wy k ad prof. Wa le ri ja Mu si na, wy bit ne go ro syj - skie go praw ni ka, cz on ka ra dy dy rek - to rów Gaz pro mu na te mat bez pie cze - stwa ener ge tycz ne go Eu ro py. W li sto pa - dzie pla nu je my ko lej ne wy st pie nie, przy je dzie rek tor Uni wer sy te tu w Sankt Pe ters bur gu prof. Ni ko aj Kro pa czew, któ ry wy g o si wy k ad na te mat wy mia - ru spra wie dli wo ci w Fe de ra cji Ro syj - skiej. Do gro na osób uho no ro wa nych Me da - lem Za Za s u gi dla UAM w czo ny zo - sta prof. Alek san der Smir now, rek tor Pa stwo we go Uni wer sy te tu w Ir kuc ku Me dal ten po wie dzia prof. Bro ni s aw Mar ci niak, rek tor UAM, pod czas uro czy ste - go spo tka nia de le ga cji ir kuc kiej uczel ni z ze - spo em rek tor skim i gru p dzie ka nów jest wy ra zem naj wy sze go uzna nia dla part ne - rów, z któ ry mi po dej mu je my i pro wa dzi my zna cz ce ba da nia, dzie li my si wie dz i do - wiad cze niem na ka dym po zio mie. Ta kie w a nie zwi z ki cz oba uni wer sy te ty od wie lu lat. Ofi cjal nie za cz y si w 2004 ro - ku (cho jak przy po mnia po tem prof. A. Smir now pierw sze kon tak ty da tu j si od ro ku 1991). Umo w o wspó pra cy pod pi - sa no w 2005 ro ku, a roz sze rzo no j o po ro zu - mie nie w spra wie wy mia ny na uko wo dy - dak tycz nej w ma ju For mal ny zwi zek szyb ko prze ro dzi si w bli sk wspó pra c w za kre sie ba da i kszta ce nia stu den tów. To za rów no se me stral ne stu dia, wy jaz dy pra - cow ni ków, jak i udzia w kon fe ren cjach. Szcze gól nym za in te re so wa niem obu stron cie sz si dwu ty go dnio we, let nie szko y praw no hu ma ni stycz ne, or ga ni zo wa ne do - t d pi cio krot nie Po zna niu, Ir kuc ku i Pe ters - Na gra ni cy Od 10 pa dzier ni ka br. ogl da mo - na w foy er Col le gium Po lo ni cum w S u - bi cach wy sta w Na gra ni cy. Rzecz o cza sach, lu dziach i miej scach. Wy sta - wa zo sta a przy go to wa na przez Ka te dr Kul tu ry i Hi sto rii Eu ro py rod ko wej i Wschod niej Uni wer sy te tu Eu ro pej skie - go Via dri na we wspó pra cy z Do mem Wspó pra cy Pol sko Nie miec kiej w Gli - wi cach. Wy sta wa opo wia da o co dzien nym y ciu lu dzi pol sko nie miec kie go po gra ni cza w la - tach Po burz li wym okre sie po - wsta i ple bi scy tu, je sie ni 1921 ro ku, ob - ra du j ca w Ge ne wie Ra da Am ba sa do rów usta li a osta tecz ny prze bieg pol sko nie miec - kiej gra ni cy na Gór nym l sku. Zro ni ty od stu le ci, wie lo kul tu ro wy re gion mia od t d funk cjo no wa w ra mach dwóch or ga ni zmów pa stwo wych. Po og o sze niu de cy zji o po - dzia le re gio nu roz po cz a si pierw sza gór - no l ska w drów ka lu dów. Do 1924 ro ku oko o 200 tys. miesz ka ców daw ne go ob sza - ru ple bi scy to we go zmie ni o swo je miej sce za - miesz ka nia. Jed ni chcie li po zo sta w Niem - bur gu. Wy mia na obej mu je nie tyl ko praw - ni ków, ale te che mi ków, fi lo lo gów i neo fi - lo lo gów. Uni wer sy tet ir kuc ki przy po mnia je go rek tor na li cie ran kin go wej po nad ty - si ca ro syj skich uni wer sy te tów zaj mu je 23 po zy cj, a tak e ma swo je miej sce w gru - pie 500 naj wy bit niej szych uni wer sy te tów wia ta. len czech ja ko nie miec cy oby wa te le, in ni pra gn - li urze czy wist ni swo je ma rze nie o pol skim Gór nym l sku. No we wy ty cze nie gra ni cy nie za do wo li o ad nej ze stron przede wszyst kim ze wzgl dów go spo dar czych. Tak e dla miesz ka ców po dzie lo ne go re gio - nu no wa gra ni ca wi za a si z licz ny mi pro - ble ma mi. W ra mach ope ra cji, ja kiej do t d nie zna wiat, i któ r po rów na mo na z po dzia - em Ber li na, w po przek Gór no l skie go Okr - gu Prze my s o we go jed nej z naj wi k szych aglo me ra cji Eu ro py prze ci gni to gra ni c, wi j c si do s ow nie mi dzy do ma mi, po - dwór ka mi i za k a da mi prze my s o wy mi. Pol - sko nie miec ka gra ni ca na Gór nym l sku ist nia a je dy nie 17 lat, do wrze nia 1939 ro - ku, lecz skut ki po dzia u s trwal sze ni sa ma gra ni ca. Eks po zy cja spo tka a si z du ym za in te re - so wa niem. Jej g ów nym ce lem jest przy bli - e nie szer szym kr gom, przede wszyst kim m o dzie y, te go pra wie ca ko wi cie za po mnia - ne go roz dzia u gór no l skiej, a co za tym idzie tak e wspól nej, pol sko nie miec kiej hi - sto rii. Ewa Bie le wicz Po la kow ska p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 2 3

24 NASZ UNIWERSYTET NA TOPIE Po pierw sze Stan ford Dr Anna Czerwoniec z Wydzia u Biologii UAM pojawia si na amach ycia Uniwersyteckiego ju trzeci raz za ka dym razem z innym sukcesem. Najpierw by to zako czony powodzeniem udzia w niezwykle presti owym mi dzynarodowym konkursie na odgadywanie struktur bia ka, potem za o enie unikatowej firmy bioinformatycznej VitaInSilica, a teraz znalaz a si w pierwszej transzy 40 m odych badaczy, którzy w ramach programu TOP 500 pojad na Uniwersytet Stanforda. Uni wer sy te tu Stan for da przed sta wia nie trze ba sam Ste ve Jobs, któ ry w a nie tam wy g o si pa mi t ne prze mó wie nie o y ciu i mier ci na zwa go naj lep szym uni wer sy te tem USA. W wia to - wej kla sy fi ka cji uni wer sy te tów zaj mu je dru gie miej sce. Pro gram TOP 500 jest fi nan - so wa ny przez Mi ni ster stwo Na uki i Szkol - nic twa Wy sze go w naj bli szych 3 la tach pi ciu set m o dych ba da czy ma wy je cha na naj lep sze uni wer sy te ty wia ta po to, by zo ba czy, jak tam si pra cu je, ze szcze gól - nym zwró ce niem uwa gi na trans fer mi dzy na uk a prze my s em. Mi ni ster stwo wy ku - pi o na Uni wer sy te cie Stan for da spe cjal ny pa kiet szko le nio wy, ma j cy ju swo j re no - m w wie cie. Wy la tu je my 14 pa dzier ni ka na dwa mie si ce mó wi An na Czer wo - niec Cie sz si ogrom nie. Po pierw sze Stan ford, po dru gie Ka li for nia, po trze cie zwie dza nie ró nych firm, zwi za nych z uni wer sy te tem. Z te go, co wiem, ra no s wy k a dy i kon wer sa to ria, po tem pra ca w a - sna nad okre lo nym te ma tem i dwie wi zy - ty stu dyj ne w ty go dniu. Na wia sem mó wi c, ta kie wi zy ty stu dyj ne w fir mach bar dzo przy da y by si nam w cza sie stu diów. Na ko niec re fe ru je my to wszyst ko, cze go do - wie dzie li my si w ci gu ty go dnia. S np. za j cia na te mat kie ro wa nia gru p. To bar - dzo cie ka we, kto i dla cze go mo e by do - brym li de rem i w ogó le jak by do brym li de - rem. Cie ka we szcze gól nie w ro do wi sku na - uko wym, gdzie nie ko niecz nie wiet ny uczo - ny mo e spraw dzi si ja ko li der. Wiem, e na ko niec tak e b dzie my pi sa plan ko mer - cja li za cji pro jek tu na uko we go. Szcze gó y po zna my na miej scu, ale je stem pew na, e do wie my si mnó stwa no wych rze czy w dzie dzi nie, któ ra w Pol sce do pie ro racz - ku je. Na Uni wer sy te cie Stan for da ju od 30 lat ten trans fer mi dzy fir ma mi a uczel ni jest chle bem po wsze dnim i to na naj wy - szym po zio mie. My l, e cie ka we b dzie te spo tka nie si z in ny mi m o dy mi na ukow ca - mi z ró nych pol skich uczel ni. An na Czer wo niec po zro bie niu dok to ra tu chcia a ko niecz nie spró bo wa swo ich si w prak ty ce. Przez pó ro ku da rem nie szu ka - a pra cy od po wia da j cej jej kwa li fi ka cjom, wi c w w ko cu po sta no wi a za o y w a - sn fir m, ko rzy sta j c z pre in ku ba to ra Po li - tech ni ki Po zna skiej. Fir ma wal czy o miej - sce na ryn ku, a An na Czer wo niec wró ci a na ma cie rzy st uczel ni. Na sza fir ma ob s u - gu je ro do wi sko na uko we mó wi wi c to, co ro bi na uczel ni, jest uzu pe nie niem te - go, co ro bi w fir mie i na od wrót. Oczy wi - cie, za kosz to wa am wszyst kie go, z czym bo ry ka si m o dy cz o wiek chc cy za o y w a sna fir m, przede wszyst kim z bra kiem pie ni dzy i z nie po wo dze nia mi na po cz t - ku. Trze ba by upar tym jak osio i twar dym, by prze trwa ten okres. Ale fir ma si roz wi - ja i je stem prze ko na na, e za po trze bo wa nie na jej us u gi b dzie ro s o. Mi n a epo ka, kie - dy je den ba dacz móg zro bi wszyst ko. Ta - kie po je dyn cze pu bli ka cje co raz mniej wno - sz do na uki. W pu bli ka cjach za chod nich au to rów jest 5, 10 i 15, co nie umniej sza war to ci pra cy, lecz j pod no si, bo s to ana li zy wie lo kon tek sto we, in terd sy cy pli - nar ne, przy no sz ce wi cej wie dzy. W ka dym ra zie od cza su za o e nia w a - snej fir my ko mer cja li za cja wie dzy na uko wej sta a si jej pa sj te raz do sko na li j b dzie na Uni wer sy te cie Stan for da. Obie ca a, e pi - sa b dzie blo ga, by na bie co dzie li si do wiad cze nia mi z ty mi, któ rzy te ta k pa - sj ma j. Ma ria Ry bic ka Blog Anny Czerwoniec >> Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

25 NASZ UNIWERSYTET MY I WIAT Era smus, czy li w ty glu kul tu ro wym Eu ro py Ka mi la Sta chu ra, V rok bio lo gii cz o wie ka Do Pra gi do tar am wcze nie ra no po ci giem. Na dwor cu cze - ka a na mnie cze ska stu dent ka, któ ra po mo g a mi za a twi wszyst kie for mal no ci oraz do - trze do aka de mi ka. Po po u dniu prze sz am si po mie cie i od ra - zu po czu am, e Pra ga jest mia - stem nie zwy k ym. Urok i nie po - wta rzal no za wdzi cza nie tyl - ko nie znisz czo nym pod czas dzia - a wo jen nych za byt kom, ale tak e naj star sze mu w Eu ro pie rod ko wej Uni wer sy te to wi Ka - ro la, wzo ro wa ne mu na pa ry skiej Sor bo nie. Uczel nia ta cie szy si ogrom n po pu lar no ci w ród pol skich stu den tów. W ci gu za - le d wie kil ku dni we sz am w rytm pra cy pra skie go uni wer - sy te tu. Nie oce nio na oka za a si za rów no nie zwy k a at mos fe ra tej uczel ni, jak i sym pa tycz ni i za wsze s u cy po mo c wy k a - do wy. Szyb ko zo rien to wa am si te, e tam tej szy pro gram stu - diów na sta wio ny by g ów nie na na ucza nie prak tycz ne, do pie - ro po tem na na ucza nie teo rii. Co praw da, wie le bar dzo cie ka wych przed mio tów wy k a da si po cze sku i nie ma an giel sko j - zycz nych od po wied ni ków, jed - nak j zyk cze ski nie sta no wi ba - rie ry nie do po ko na nia. Oprócz na uki, na stu den tów Era smu sa cze ka y tak e ró ne atrak cje: wy jaz dy do naj cie kaw szych za - k t ków Czech, fe sti wal kuch ni cze skiej, coty go dnio we ekra ni za - cje cze skich fil mów z na pi sa mi w j zy ku an giel ski mi, czy te gru po we wyj cia do Te atru Na - ro do we go. We ro ni ka Su ra, V rok bio tech no lo gii Ge tyn ga to nie wiel kie mia sto, po o o ne w zie lo nej i pa gór ko wa - tej cz ci Dol nej Sak so nii, la tem desz czo we, a przez ca y rok ca - ko wi cie opa no wa ne przez stu - den tów z ca e go wia ta i ich ro - we ry. Bu dyn ki uni wer sy te tu zlo - ka li zo wa ne s w dwóch kam pu - Most Karola most na We tawie w Pradze czeskiej sach: cen tral nym, po o o nym na te re nie mia sta, w któ rym ma - j sie dzi b kie run ki hu ma ni - stycz ne, oraz pó noc nym, w któ - rym kró lu j na uki ci s e. W s - siedz twie bu dyn ków uczel ni funk cjo nu je kil ka ta nich sto ó - wek (tzw. Men sa). Kie dy przy je - dzie cie na Uni wer sy tet w Ge tyn - dze w ter mi nie wska za nym przez ko or dy na to ra, Foy er In ter - na tio nal or ga ni zu je dla wszyst - kich stu den tów Era smu sa wspól - ne za a twia nie for mal no ci, cz - nie z za o e niem nie miec kie go kon ta ban ko we go. Mo na tak e wcze niej po pro si o ode bra nie z dwor ca i od pro wa dze nie do aka de mi ka. Uni wer sy tet w Ge tyn dze jest bar dzo do brym miej scem do stu dio wa nia na uk bio lo gicz nych. Mo na tam re ali - zo wa przed mio ty kur so we lub uczest ni czy w pro jek cie ba daw - czym w wy bra nym przez sie bie la bo ra to rium. Na te re nie mia sta z po wo dze niem po ro zu mie wa - am si w j zy ku an giel skim. Mar ty na Schne ider, V rok ochro ny ro do wi ska De cy zj o wzi ciu udzia u w Pro gra mie i wy je dzie do Szwe cji pod j am bar dzo spon ta nicz nie. Szwe cja wy da - wa a mi si wów czas kra jem zim nym i ma o przy ja znym. Na miej scu oka za o si, e jest ina czej. Pra cow ni cy uni wer sy te - tu w Sund svall, na któ rym stu - dio wa am przez pó ro ku, by li bar dzo po moc ni i za wsze zna le - li chwi l na roz mo w czy kon - sul ta cj. Przy ja ni oka za li si tak e s sie dzi oraz wspó lo ka to - rzy Ira czy cy. Otwar to pra - cow ni ków, at mos fe ra pa nu j ca na tym ma ym uni wer sy te cie oraz pi k no przy ro dy Sun dval lu spra wi y, e kil ka mie si cy po - za do mem up y n o mi nie sa mo - wi cie szyb ko. Z wiel kim a lem roz sta am si z Mid Swe den Uni - ver si ty. Ol ga Ma zur, V rok eko lo gii i za rz dza nia za so ba mi przy ro dy W hisz pa skiej La Co ru a, mi mo ra czej ch od ne go kli ma tu, mo na li czy na cie ple przy j cie. y cie p y nie tam nad zwy czaj bez stre so wym ryt mem, a na ka dym kro ku od czu wa si brak cha osu i po pie chu. Od mo men - tu po ja wie nia si w pro gach uni wer sy te tu, stu dent sta je si cz ci wie lo na ro do wo cio wej i barw nej era smu so wej spo ecz - no ci, w któ rej wszel kie in for - ma cje s bar dzo szyb ko prze ka - zy wa ne pocz t pan to flo w, b d za po red nic twem fa ce bo - oka, za st pu j ce go z po wo dze - niem te le fon ko mór ko wy. We so - e im pre zy i d u gie roz mo wy na pla y s naj lep sz szko j zy - ka hisz pa skie go. Wie le do y - cze nia po zo sta wia na to miast zna jo mo j zy ka an giel skie go przez pro wa dz cych za j cia wy - k a dow ców, za na ta ry f ulgo - w nie ma co li czy, gdy za gra - nicz ni stu den ci trak to wa ni s tak sa mo, jak Hisz pa nie. Nie po - wta rzal n szan s zdo by cia cen - nych umie j t no ci i za wo do we - go do wiad cze nia, a tak e po - zna nia wie lu cie ka wych osób, da je udzia w pro jek cie ba daw - czym. Ka mil Li sek, V rok bio lo gii eks pe ry men tal nej i Ma ciej D brow ski, V rok bio tech no lo gii W ra mach Pro gra mu Era smus stu dio wa li my na Uni wer sy te cie w Trie cie. Na sze za da nie po le - ga o na wy ko na niu pro jek tu ba - daw cze go w Mi dzy na ro do wym In sty tu cie In y nie rii Ge ne tycz nej i Bio tech no lo gii (ICGEB). Wcze - niej pro fe so ro wie opo wia da li nam, czym zaj mu j si kie ro wa - ne przez nich la bo ra to ria. Dla Ka mi la naj bar dziej ku sz c ofer - t by a pro po zy cja dok tor Ma ri - ny Lu sic z La bo ra to rium Me dy - cy ny Mo le ku lar nej, do ty cz ca ba da nia in te gra cji wi ru sa HIV z ge no mem j dro wym go spo da rza w ko mór kach CD4+. Tym cza - sem Ma ciej osiad w la bo ra to - rium Wi ru so lo gii Mo le ku lar nej, kie ro wa nym przez dok tor Ales - san dro Mar cel lo, w któ rym te - sto wa in hi bi to ry ki naz wi ru sa HIV. Sta w la bo ra to riach, to nie sa mo wi te do wiad cze nie tak za wo do we, jak i kul tu ro we, gdy, oprócz W o chów, pra co wa - a z na mi ist na mie szan ka na ro - do wo cio wa: Ser bo wie, Ro sja nie, Hin du si, La ty no si, S o we cy, Chor wa ci, czy na wet Ira czy cy. W la bo ra to rium sp dza li my oko o 9 go dzin dzien nie, a cza - sem na wet d u ej, a do wiad cze - nia wy nie sio ne stam t d s wr cz bez cen ne. Oprócz pra cy, wie le cza su sp dza li my na wy ciecz - kach po Trie cie i oko li cach. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 2 5

26 NASZ UNIWERSYTET Dzie J zy ków Ka dy j zyk obcy daje ci nowe ycie; je eli znasz tylko jeden j zyk, yjesz tylko raz. To czeskie przys owie by o jednym ze sloganów 10. Europejskiego Dnia J zyków, przypadaj cego 26 wrze nia. Je go ob cho dy ob j y kon fe ren cje, qu izy, spo tka nia po - etyc kie i gry miej skie. Ce lem by o pro pa go wa nie na - uki j zy ków i ce le bro wa nie ró no rod no ci j zy ko wej Eu ro py: od 23 j zy ków urz do wych UE po bo gac two in nych j zy ków urz do wych pa stw cz on kow skich, j zy ków re - gio nal nych, j zy ków mniej szo ci i dia lek tów. An dro ul la Vas si liou, eu ro pej ska ko mi sarz ds. edu ka cji, kul tu ry, wie lo j zycz no ci i m o dzie y, pod pi sa a wraz z se - kre ta rzem ge ne ral nym Ra dy EuropyThorbjørnem Ja glan - dem wspól n de kla ra cj, ma j c po twier dzi ich za an ga o - wa nie w wie lo j zycz no. Pre zy den cja pol ska pod kre la zna cze nie na uki j zy ków, za ch ca j c m o dzie do na uki dwóch j zy ków ob cych i zwi k sze nia tym sa mym szan sy na suk ces oso bi sty i za wo do wy. Ko rzy ci ze zna jo mo ci j zy ków ob cych s oczy wi ste. Nie za le nie od te go, czy pra - cu je my w Niem czech, stu diu je my we Fran - cji, czy sp dza my wa ka cje na Cy prze, mo - li wo bez po red nie go ko mu ni ko wa nia si z miesz ka ca mi da ne go kra ju jest nie zwy - kle przy dat na. Na uka j zy ków in spi ru je, po - sze rza ho ry zon ty i zwi k sza szan se na zna - le zie nie pra cy po wie dzia a ko mi sarz Vas - si liou. UE in we stu je mi liard eu ro rocz nie w pod - no sze nie umie j t no ci j zy ko wych i in nych kom pe ten cji po przez ró ne ini cja ty wy. Ka - de go ro ku osób ko rzy sta ze sty pen - diów, wspie ra j cych mo bil no w ra mach pro gra mu Era smus i in nych pro gra mów, ta - kich jak Le onar do da Vin ci (szko le nia za wo - do we) i M o dzie w dzia a niu (wo lon ta - riat/pra ca z m o dzie ). O za an ga o wa niu Ko mi sji we wspie ra nie na uki j zy ków ob cych i umie j t no - ci j zy ko wych wiad czy jej za miar po dwo je nia licz by tych sty pen diów w ra mach pro jek tu bu d e tu na la ta Po nad to UE in we stu je ok. 50 mln eu ro rocz nie we wspie ra - nie dzia a i pro jek tów zwi za nych z j zy ka mi. * * * Pierw szy Eu ro pej ski Dzie J zy ków, ob cho dzo ny w 45 kra jach, od by si w 2001 r. z ini cja ty wy Ra dy Eu ro py. Ma on na ce lu zwi k sza nie wia do mo ci opi nii pu blicz nej na te mat j zy ków u y wa nych w Eu ro pie, pro pa go wa nie ró - no rod no ci kul tu ro wej i j zy ko wej oraz za ch ca nie do na - uki j zy ków. W dniach wrze nia Ko mi sja i pre zy - den cja pol ska zor ga ni zo wa a w War sza wie kon fe ren cj po wi co n na uce j zy ków ob cych. Jej g ów ne te mat to pro ces na by wa nia kom pe ten cji j zy ko wych i mi dzy kul - tu ro wych w ra mach edu ka cji for mal nej, nie for mal nej i po - Korzy ci ze znajomo ci j zyków obcych s oczywiste. Niezale nie od tego, czy pracujemy w Niemczech, studiujemy we Francji, czy sp dzamy wakacje na Cyprze, mo liwo bezpo redniego komunikowania si z mieszka cami danego kraju jest niezwykle przydatna. Nauka j zyków inspiruje, poszerza horyzonty i zwi ksza szanse na znalezienie pracy powiedzia a komisarz Vassiliou. za for mal nej oraz wp yw sy tu acji na ryn ku pra cy na wzrost za po trze bo wa nia na us u gi j zy ko we. * * * Co dru gi Eu ro pej czyk de kla ru je, e po tra fi po ro zu mie wa si w j zy ku ob cym. Oby wa te li zjed no czo nej Eu ro py bie - gle w a da j cych j zy ka mi ob cy mi wci przy by wa obec - nie 90 pro cent uczniów szkó pod sta wo wych we wszyst - kich pa stwach cz on kow skich UE co 10. go dzi n sp dza - n w szko le po wi ca na uce j zy ka an giel skie go (w szko le red niej ju co 5.). Ci m o dzi lu dzie ju wkrót ce do cz do gro na ok. mi liar da lu dzi, któ rzy po s u gu j si j zy kiem an - giel skim lin gua fran ca wspó cze sne go wia ta. Zna jo mo j zy ków ob cych nie spro - wa dza si jed nak tyl ko do j zy ka an giel skie - go. W eu ro pej skich szko ach na ucza nych jest po nad 458 j zy ków pa stwo wych, re - gio nal nych i nie te ry to rial nych (np. j zyk rom ski to j zyk nie te ry to rial ny). Te po zy tyw ne ten den cje w szkol nic twie nie ma j, nie ste ty, od zwier cie dle nia w biz - ne sie. Sza cu je si, e a eu ro pej - skich ma ych i red nich przed si biorstw tra - ci do cho dy ( red nio eu ro w ska li trzech lat, zgod nie z ba da nia mi ELAN 2006), po nie wa nie ko rzy sta ze stra te gii j zy ko - wych ta kich jak: wie lo j zycz na stro na in ter - ne to wa, spraw nie ko mu ni ku j cy si w j zy - ku ob cym pra cow ni cy, trans gra nicz na wy - mia na eks per tów i my li tech no lo gicz nej. Ostat nie ba da nia wska zu j na to miast, e te nie licz ne fir my eu ro pej skie, któ re za in we - sto wa y w do sko na le nie kom pe ten cji j zy ko wych swo ich pra cow ni ków znacz nie zwi k szy y swo je ob ro ty (na wet o po nad 25%). Po trze ba spraw nej ko mu ni ka cji w j zy kach ob cych jest fak tem, co do sko na le ro zu mie j tak e po li ty cy. Kszta ce - nie j zy ko we jest ju od wie lu lat prio ry te tem edu ka cyj nym Unii Eu ro pej skiej, sta o si tak e jed nym z klu czo wych za - gad nie pol skiej pre zy den cji. O kom pe ten cjach j zy ko wych sta no wi cych pod sta w suk ce su za wo do we go i spo ecz - ne go w Eu ro pie dys ku to wa li w a nie pod czas kon fe ren cji po li ty cy, j zy ko znaw cy, t u ma cze i na uczy cie le. Efek tem de - ba ty 360 go ci z Pol ski i za gra ni cy jest de kla ra cja ko co wa, w któ rej za war to za le ce nia, do ty cz ce roz wo ju pol skiej i eu - ro pej skiej po li ty ki j zy ko wej oraz re ko men da cje do ty cz ce przy sz ej ge ne ra cji pro gra mów edu ka cyj nych UE na la ta Bar tosz Za du ra Wi cej na fe ren cje.frse.org.pl/mul ti lin gu alism/pro gram/lang:pl 2 6 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

27 NASZ UNIWERSYTET Dy plom otwie ra j cy drzwi do ka rie ry British Council, instytucja zajmuj ca si m.in. egzaminowaniem ze znajomo ci j zyka angielskiego, informuje o coraz wi kszej popularno ci testu j zykowego IELTS. Liczba polskich kandydatów, wykorzystuj cych dyplom do wyjazdów akademickich i sta owych, jak i liczba obcokrajowców, którzy przyje d aj z nim na studia do Polski, ro nie z ka dym rokiem. W samym 2010 roku blisko 1,5 miliona osób podesz o do tego w a nie testu! Eg za min IELTS jest obec nie uzna wa - ny przez po nad 6 ty si cy in sty tu cji na ca ym wie cie. Je li kto my li np. o stu diach w USA, Wiel kiej Bry ta nii czy Au - stra lii, po wi nien si nim za in te re so wa, al - bo wiem wy ma ga j go od swo ich przy sz ych stu den tów naj wi k sze i naj bar dziej ce nio ne uni wer sy te ty, ta kie jak Yale, Ha rvard, Prin - ce ton, Uni wer sy tet Lon dy ski czy MIT. Po - za uczel nia mi wy szy mi, IELTS jest tak e wy ko rzy sty wa ny w re kru ta cji przez fir my ta kie, jak Co ca Co la, Shell czy nie któ re od - dzia y Ernst & Young. IELTS zdo by wa te co raz wi k sz po pu lar no w Pol sce. Wi da to w zwi k sza j cej si licz bie pol skich uczel - ni oraz in sty tu cji pa stwo wych, wpi su j - cych go na li sty uzna wal no ci (w ród nich m.in. Pol ska S u ba Cy wil na, MEN, Uni wer - sy tet Ja giel lo ski, po li tech ni ki w War sza wie i Kra ko wie), a tak e wzra sta j cej licz bie kan dy da tów, w tym osób sta ra j cych si o przy j cie na pol skie uczel nie mó wi Do - ro ta Ran kow ska z Bri tish Co un cil To i dla nas zu pe nie no wa sy tu acja. Do tej po ry w na szych od dzia ach IELTS zda wa y g ów - nie oso by, pla nu j ce wy jazd na stu dia do kra jów an glo j zycz nych. W ubie g ym ro - ku na to miast kil ka krot nie ju prze pro wa - dza li my test dla spo rych grup ob co kra jow - ców, chc cych roz po cz stu dia w Pol sce. To znak, e pol skie uczel nie na praw d do - brze za czy na j so bie ra dzi na mi dzy na ro - do wym ryn ku edu ka cyj nym i ci gle do sko - na l swo j ofer t skie ro wa n nie tyl ko do pol skich, ale i za gra nicz nych kan dy da - tów kon ty nu uje Ran kow ska. Si a prze tar go wa IELTS Eg za min zy sku je so bie wci no wych sprzy - mie rze ców dzi ki swo jej uni kal nej for mu - le. IELTS wy bra em ze wzgl du na je go prak tycz ne po dej cie do kwe stii zna jo mo ci Polskie uczelnie naprawd dobrze zaczynaj sobie radzi na mi dzynarodowym rynku edukacyjnym i ci gle doskonal swoj ofert skierowan nie tylko do polskich, ale i zagranicznych kandydatów j zy ka mó wi Kac per, któ ry test ma ju za so b. Sa ma struk tu ra eg za mi nu oraz ska - la oce nia nia, spra wia j, e mo na si do nie go przy go to wa sa mo dziel nie i otrzy - ma cer ty fi kat od po wia da j cy na szej zna - jo mo ci j zy ka wtó ru je mu in ny kan dy dat, tak e Kac per. Sk d te opi nie? IELTS jest te - stem dia gno stycz nym, któ ry nie wy ma ga od zda j ce go wst p nej oce ny swo je go po zio - mu zna jo mo ci j zy ka. To za da nia te sto we ma j po móc w okre le niu stop nia za awan - so wa nia na uki j zy ka ob ce go. Dzi ki za 9- cio stop nio wej ska li za kre la ny jest pro fil kan dy da ta, za rów no z ka dej cz ci eg za mi - nu (tj. s u cha nia, pi sa nia, ro zu mie nia tek stu pi sa ne go i mó wie nia), jak i z je go ca o ci. Na pod sta wie tak zbu do wa nej in for ma cji o zna jo mo ci an giel skie go, uczel nie i fir my mo g wy bra tych, któ rzy naj le piej od po - wia da j pro fi lo wi kie run ku stu diów czy da - ne go sta no wi ska. Ma go rza ta Kur pias mal go rza ta.kur pias@bri ti sh co un cil.pl Bri tish Co un cil to or ga ni za cja za o o na w 1934 ro ku, re pre zen tu j ca Zjed no czo ne Kró - le stwo Wiel kiej Bry ta nii i Ir lan dii Pó noc nej w dzie dzi nie wspó pra cy kul tu ral nej i edu - ka cyj nej ze szcze gól nym uwzgl d nie niem na uki j zy ka an giel skie go. W Pol sce dzia a od Pro mu je wy bit ne osi gni cia bry tyj skie w dzie dzi nie na uki, edu ka cji i sztu ki oraz pro gra mów spo ecz nych, umo li wia j c na wi zy wa nie wspó pra cy po mi dzy pol - ski mi i bry tyj ski mi in sty tu cja mi. Dzia a na ca ym wie cie. Bri tish Co un cil jest jed nym z cen trów eg za mi na cyj nych bry tyj skich eg za mi nów j zy ko wych i nie j zy ko wych. p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 2 7

28 NASZ UNIWERSYTET POD LUP Ob ser wo wa nie kul tu ry Pierwsze w Polsce Regionalne Obserwatorium Kultury powo a rektor UAM. Naukowcy b d obserwowa i bada wszystko to, co dzieje si w pozna skiej kulturze. A potem t umaczy to decydentom. W gabinecie rektora UAM spotkali si naukowcy, przedstawiciele w adz miasta i ludzie kultury, aby dyskutowa o problemach kultury i zadaniach ROK Kie dy my li my o kul tu rze to nie tyl ko o twór czo ci ar ty stycz nej, ale o czym, co jest y w ak tyw no ci spo ecz n, któ rej po - trze bu je my wy ja nia prof. Ja cek Sój ka, dy - rek tor ROK-u. W zwi z ku z tym ob ser wu - j c i ba da j c chcie li by my by ta kim in te - lek tu al nym za ple czem Urz du Mia sta, któ - re za wsze s u y ra d i gro ma dzi wszel kie da ne, aby móc spo rz dza eks per ty zy, je li b d po trzeb ne. Chce my s u y kul tu rze, mia stu i by istot n cz ci uni wer sy te tu, ale tak e cz ci sie ci ta kich ob ser wa to riów eu ro pej skich. Re gio nal ne Ob ser wa to rium Kul tu ry two - rz oso by, wy wo dz ce si z In sty tu tu Kul - tu ro znaw stwa UAM. B dzie ono fi nan so wa - ne z fun du szy uni wer sy te tu. ROK b dzie mu sia tak e po zy ski wa fun du sze ze wn trz ne za zna cza prof. Bro - ni s aw Mar ci niak, rek tor UAM. Ch t ne do wspó pra cy s w a dze Po zna nia, zw asz - cza e dzia al no ROK-u od po wia da na po - trze by wy ra o ne w za o e niach stra te gii Kul tu ral ny Po zna. S a wo mir Hinc, za - st p ca pre zy den ta li czy, e pra ce na ukow - ców po mo g w lep szym dzie le niu pie ni dzy prze zna czo nych na dzia a nia kul tu ral ne w mie cie. Z na szej per spek ty wy bar dzo wa ne jest to, aby mie obiek tyw ny ogl d, nie do ko nu j cy si za spra w li tyl ko tych, któ rzy kul tu r two rz i tych, któ rzy mo g j fi nan so wa, czy li urz d ni ków miej - skich mó wi S a wo mir Hinc. Mia sto li czy, e ba da nia ROK-u do star cz urz d ni kom in - for ma cji, ja kie s po trze by miesz ka ców, cze go oni so bie by y czy li za rów no w tzw. kul tu rze wy so kiej jak i ma so wej. Wy ni ki ba - da b d dla nas wy tycz n, jak w spo sób pe ny od po wia da na po trze by kul tu ral ne miesz ka ców na sze go mia sta mó wi S a - wo mir Hinc. Na ukow ców two rz cych Re gio nal ne Ob - ser wa to rium Kul tu ry bar dziej od schle bia - nia gu stom in te re su je dia gno za po wsta wa - nia ta kich a nie in nych po trzeb kul tu ral - nych oraz spo sób funk cjo no wa nia in sty tu - cji kul tu ral nych. Trze ba si roz sta z my - l, po cho dz c z po przed niej epo ki, e kul tu ra to jest in sty tu cja, e jak zbu du je my wiel k ope r, wiel ki te atr to b dzie kul tu - ra t u ma czy dr Mar cin Po praw ski Naj - pierw s pew ne po trze by i lu dzie, któ rzy chc co ro bi. Wte dy po win no im si u a - twi to dzia a nie da j c pew ne na rz dzia. Ja ko przy k ad po da je spo sób funk cjo no wa - nia kul tu ry w kra jach skan dy naw skich, czy Ho lan dii. W Wiel kiej Bry ta nii kul tu ra sta - a si na rz dziem zmia ny spo ecz nej, w wy ni ku któ rej lu dzie zmie nia j sie - bie. I to jest co, cze go, nie ste ty, w Pol sce jesz cze nie ma wy ja nia dr Po praw - ski My my li my tyl ko o wy da rze niach. Jed no cze nie dr Po praw ski za uwa a, e w ci gu ostat nich 10 lat wia do mo pro - ble mów kul tu ral nych pol skich po li ty ków bar dzo si po pra wi a. Na sza w tym ro la, e by po li ty kom u wia da mia isto t pew - nych pro ble mów mó wi dr Mar cin Po - praw ski Cz sto po dej mu j de cy zje bez wia do mo ci ja kie pro ce sy uru cha mia j, al bo ja kie pro ce sy ha mu j. Na sz ro l jest by alar mo wa al bo su ge ro wa pew ne roz - wi za nia. Mag da le na Brod nie wicz Rada Fundacji Kultury Polskiej Filia w Poznaniu na wniosek Regionalnego Obserwatorium Kultury UAM podj a uchwa o przyznaniu nagrody W odzimierzowi Naumczykowi, absolwentowi polonistyki UAM, wieloletniemu wspó pracownikowi ksi garni Kapita ka, od 2008 roku dyrektorowi Miejskiego Domu Kultury w W growcu, wyró niaj cego si w skali kraju o rodka kultury, który sta si lokalnym centrum aktywno ci spo ecznej. W instytucji tej otwarto jedno z pierwszych kin cyfrowych 3D w ma ych o rodkach w Wielkopolsce. Edukacja kulturalna jest g ównym filarem dzia alno ci MDK (projekt Ptaszarnia dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, Horyzonty Edukacji Filmowej o rekordowej frekwencji, cykl kina polskiego, DKF, dni kultur narodowych, Festiwal M ode Miasto i wiele innych dzia a edukacyjnych i artystycznych). Nagroda przyznana za budowanie spo ecze stwa obywatelskiego w dziedzinie kultury zostanie wr czona w niedziel, 20 listopada br. o g. 18 w Auli UAM podczas koncertu Orkiestry Kameralnej PR Amadeus. 2 8 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

29 NASZ UNIWERSYTET KSZTA TOWANIE RODOWISKA Hy dro ge olo gów na jazd na er ków W dniach od 14 do 16 wrze nia przyjecha o do Mickiewiczowskiego Centrum Turystycznego w erkowie oko o 270 hydrogeologów ze wszystkich polskich o rodków uczelnianych, z biur projektowych i przedsi biorstw, a tak e licznych urz dów na jubileuszow XV-t ogólnopolsk konferencj Wspó czesne Problemy Hydrogeologii. Dla tego niewielkiego miasteczka by to prawdziwy najazd. Pok osie naukowe XV Sympozjum WPH 445 numer Biuletynu PIG (wydanie 2 tomowe) z 76 artyku ami o tematyce hydrogeologicznej zach camy do lektury FOT. 2XARCHIWUM Prof. dr hab. Józef Górski otwiera XV Sympozjum WPH. Za sto em prezydialnym siedz od lewej: G ówny Geolog Kraju dr Jacek Jezierski, byli Rektorzy UAM: Prof. dr hab. Stanis aw Lorenc i Prof. dr hab. J. Fedorowski oraz Geolog Wojewódzki mgr Eugeniusz Pluczy ski G ów nych or ga ni za to rów kon fe ren cji: In sty tut Geo lo gii oraz In sty tut Geo - gra fii Fi zycz nej i Kszta to wa nia ro - do wi ska Przy rod ni cze go WNGiG UAM re - pre zen to wa o kil ku na stu na ukow ców, w ród któ rych nie za bra k o prof. Je rze go Fe do row skie go i prof. Sta ni s a wa Lo ren ca. Ob ra dy ple nar ne trwa y 2 dni w 6 se sjach te ma tycz nych. Re fe ra ty, opu bli ko wa ne w dwóch opa s ych to mach Biu le ty nu PIG ko czy y si cz sto burz li wy mi dys ku sja mi, któ re oczy wi cie kon ty nu owa no w ku lu - arach. Zor ga ni zo wa no tak e spe cjal - n se sj M o dych Ba da czy. Pre le - gen ci ry wa li zo wa li o mia no naj - lep szej pre zen ta cji i zwi za ne z tym na gro dy ze sta wy sprz tu do opró bo wa hy dro ge olo gicz nych ufun do wa ne przez or - ga ni za to rów. Trze cie miej sce w tej ry wa li - za cji za j a dr An na Szczu ci ska z WNGiG UAM. W trak cie kon fe ren cji pre zen to wa no tak e kil ka na cie zg o szo nych po ste rów, awwol nych chwi lach mo na by o od wie - dzi sto iska wy staw ców ze sprz tem do te - re no wych i la bo ra to ryj nych ba da ja ko ci wód pod ziem nych oraz li te ra tu r na uko w o te ma ty ce hy dro ge olo gicz nej. Ostat ni dzie sym po zjum wy pe ni y 3 rów no le g e se sje te re no we, któ rych te ma ty - ka do ty czy a g ów nie uj wód pod ziem - nych i pro ble mów ich ochro ny oraz hy dro - ge olo gicz nych i przy rod ni czych aspek tów eks plo ata cji w gla bru nat ne go. Ale nie tyl ko na uka go ci a w er ko wie. Spo tka nie sta o si oka zj do zor ga ni zo wa - nia pod czas uro czy stej ko la cji ju bi le uszu 70- le cia uro dzin prof. Ja na Przy by ka, hy dro - ge olo ga wiel ce za s u o ne go dla na sze go uni - wer sy te tu, by e go dy rek to ra In sty tu tu Geo - lo gii oraz by e go pro dzie ka na WNGiG. (fot. 3). Usta lo no, e ko lej ne XVI Sym po zjum Wspó cze sne Pro ble my Hy dro ge olo gii zor - ga ni zu je hy dro ge olo gicz ny o ro dek war - szaw ski z uni wer sy te tem i PIG-iem w ro - lach g ów nych. Ewa Lisz kow ska, Ro bert Ra da szew ski In sty tut Geo lo gii UAM Kul tu ra mu zycz na w wie tle ba da Wdniach wrze nia w sie - dzi bie Ar chi wum Ar chi die ce - zjal ne go w Po zna niu od by a si Ogól no pol ska Kon fe ren cja Mu zy ko lo gicz - na pt. Kul tu ra mu zycz na w per spek ty wie ba da ró d o znaw czych. Za kres kon fe - ren cji obej mo wa te ma ty zwi za ne z pol - sk kul tu r mu zycz n od XVI do XIX wie - ku, do ty cz ce w g ów nej mie rze no wo od - kry tych ró de. Uczest ni cy kon fe ren cji zo - sta li za pro sze ni na otwar cie zor ga ni zo wa - nej w jej ra mach w Mu zeum Ar chi die ce - zjal nym wy sta wy r ko pi sów mu zycz nych, po cho dz cych ze zbio rów Ar chi wum Ar - chi die ce zjal ne go oraz na kon cert ze spo u Mu si ca Ma xi ma, z pro gra mem obej mu j - cym za po mnia ne utwo ry z re per tu aru ka - pe li far nej miej skiej w Po zna niu. Re ali - za cja te go za mie rze nia by a wy ni kiem wspó pra cy Ka te dry Mu zy ko lo gii UAM, Ar - chi wum i Mu zeum Ar chi die ce zjal ne go oraz Sto wa rzy sze nia Mu si ca Pa tria. Mag da le na Wal ter -Ma zur p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 2 9

30 NASZ UNIWERSYTET Ksi ga S dziów Pierwsz powakacyjn prezentacj w cyklu Modlitwy Katedr Polskich wype ni a biblijna Ksi ga S dziów w interpretacji Henryka Talara (25 IX). Opraw muzyczn zapewni kwartet smyczkowy Musicarius. Zda niem au tor ki ko men ta rza teo lo gicz - ne go prof. Ur szu li Szwarc, Ksi ga S - dziów, cho za wie ra licz ne da ne hi sto - rycz ne, to jed nak po dob nie jak in ne tek sty bi blij ne jest przede wszyst kim s o wem na - tchnio nym, bo sko ludz kim, za wie ra j cym praw dy zbaw cze. Ty tu o wi s dzio wie to bo - y wy bra cy, któ rzy ode gra li za sad ni cz ro - l z punk tu wi dze nia bo e go pla nu zba wie - nia Bóg wy bra ich po to, by przy wró ci li pier wot ny, w zna cze niu przez Nie go usta - no wio ny po rz dek. A by o co przy wra ca, bo w cza sach, o któ rych mó wi Ksi ga S - dziów, czy li od po cz t ków XII do ok. po o - wy XI w. przed Chr., nie by o kró la w Izra - elu, par ty ku lar ne do bro bra o gó r nad do - brem ogó u, a na ród wy bra ny, ule ga j c ludz - kim na mi t no ciom, sk a nia si ku kul tom po ga skim, co wiad czy o o ni skim mo ra le y cia co dzien ne go Izra eli tów oraz o ich nie - usta bi li zo wa nym y ciu re li gij nym. Przy k a - dy licz nych grze chów, upad ków i odej cia od bo ych na ka zów s u z jed nej stro ny po - ka za niu u om no ci cz o wie ka, ale tak e te go, e mo e on do Bo ga po wró ci, bo Bóg wie o wszyst kich bra kach cz o wie ka, któ re go sam stwo rzy. Stwór ca nie ma jed nak zro zu - mie nia dla za cho wa nie roz trop nych czy wr cz ab sur dal nych i tych cz o wiek po wi - nien si wy strze ga, bo ina czej po nie sie ich kon se kwen cje. Ksi ga S dziów za wie ra tak - e przy k a dy po staw god nych na la do wa nia, jak np. bez gra nicz ne od da nie si do dys po zy - cji Bo gu przez De bo r, otwar cie na bo e s o - wo i za wie rze nie mu przez mat k Sam so na. Od po wie dzi na s a b i p yt k jesz cze wia r Izra eli tów by y licz ne cu dow ne zna ki, któ re t wia r mia y wzmoc ni i ugrun to wa. Nie spo dzian k wie czo ru by o do dat ko we wy st pie nie Hen ry ka Ta la ra, któ ry z wdzi cz no ci za za pro sze nie do Ver ba Sa - cra przy wo a mo no log Kon ra da z Wy zwo - le nia Wy spia skie go. DZIE PAPIESKI Tra dy cyj nie w pa dzier ni ku w ka te drze po - zna skiej od by a si spe cjal na pre zen ta cja Ver ba Sa cra zwi za na z ob cho da mi 11. ju Dnia Pa pie skie go, któ re go ha s em by o: Jan Pa we II cz o wiek mo dli twy (9 X). Bo ha - ter k wie czo ru z cy klu wi ci Ja na Paw a II by a Edy ta Ste in, a w a ci wie w. Te re - sa Be ne dyk ta od Krzy a, któ rej tek sty prze - czy ta a Ha li na a bo nar ska. O piew za dba li po zna scy kar me li ci bo si, za wpro wa dze - nie do pre zen ta cji wy g o si ks. bp prof. Ma - rek J dra szew ski. Przy po mnia on m.in. miej sca zwi za ne z bio gra fi Edy ty Ste in, jak Lu bli niec, gdzie by wa a u dziad ków, a gdzie te raz dzia a mu - zeum Pro Me mo ria Edith Ste in, czy ko ció St. Mar tin w Bad Berg za bern, gdzie przy sz a wi ta w 1922 r. przy j a chrzest i imio na: Te re sa Ja dwi ga. Bi skup zwró ci te uwa g na eta py du cho we go roz wo ju Edy ty Ste in i jej doj rze wa nia do przy j cia ka to li cy zmu, a po tem do wst pie nia do kar me lu. Jak za - uwa y bp Ma rek J dra szew ski, od mo men - tu wst pie nia do za ko nu, w y ciu Edy ty Ste - in szcze gól n ro l za cz o od gry wa d wi - ga nie krzy a a po przej cie dro gi krzy o - wej w obo zie Au schwitz -Bir ke nau i mier w ko mo rze ga zo wej. To te pa pie Jan Pa - we II pod czas Mszy w. be aty fi ka cyj nej w Ko lo nii po wie dzia o niej: po b o go s a wio - na przez krzy oraz przy po mnia, e o ile w m o do ci chcia a bu do wa swo je y cie na so bie, od rzu ca j c Bo ga i d c do pe nej wol no ci i praw dy po za re li gi, o ty le u kre - su dro gi od kry a, e tyl ko ten, kto zwi zu - je si z mi o ci Chry stu sa, jest na praw d wol ny. Pa pie do da wów czas: Sio stra Te - re sa Be ne dyk ta od Krzy a mó wi nam wszyst kim: Nie uzna waj cie za praw d ni - cze go, co jest wy zu te z mi o ci. I nie uzna - waj cie za mi o ni cze go, co jest wy zu te z praw dy! Jed no bez dru gie go sta je si nisz - czy ciel skim k am stwem. Ona te po wie - dzia a: W dniu, w któ rym Bóg b dzie mia nie ogra ni czo n w a dz nad na szym ser cem, nie star czy nam na pew no od wa gi, by s dzi ja kie go kol wiek cz o wie ka. Da nu ta Cho de ra -Le wan do wicz Mi osz od Wscho du do Za cho du In sty tut Fi lo lo gii Pol skiej i In sty tut Fi lo lo gii S o wia skiej UAM, PTPN oraz Te atr Ósme go Dnia za pra sza j do udzia u w fe sti wa lu na uko wo -ar ty stycz nym Mi osz: Wschód Za chód (Po zna, ). Se sj na uko w, z udzia em ba da czy z kra ju i za gra ni cy, po prze dzi week - end pe en in te lek tu al nych i ar ty stycz - nych atrak cji. Swo j obec no ci za szczy ci nas po eta, t u macz i znaw ca twór czo ci Mi - o sza, To mas Venc lo va. Spo tka niom to wa - rzy szy b dzie wy sta wa prac An drze ja Stru - mi y, pre mie ra fil mu Jo an ny He lan der oraz pro gram przy go to wa ny przez pol sko -li tew - ski ze spó Bre vis Con sort. Oprócz se sji pla - no wa ny jest wie czór wspo mnie nio wy z udzia em Krzysz to fa Czy ew skie go, Pio tra K o czow skie go, Agniesz ki Ko si skiej, Ana - to la Rojt ma na, An drze ja Stru mi y, An drze - ja Wa lic kie go oraz dys ku sja pa ne lo wa, pod - czas któ rej spo tka j si Na ta lia Gor ba niew - ska, An driej Ba zi lew ski, Sier giej Mo rej no i Ewa Wój ciak. Do dat ko w atrak cj b dzie kon cert ze spo u Sklep z pta si mi pió ra mi, a tak e wie czór au tor ski Na ta lii Gor ba niew - skiej. Rów no le gle do ob rad i spek ta kli od by - wa si b d warsz ta ty z udzia em Sier gie - ja Mo rej no i Ana to la Rojt ma na. Fe sti wal za - mknie mo no dram Ja nu sza Sto lar skie go pt. Or fe usz i Eu ry dy ka. Ur szu la Ko wal ska 3 0 Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E p a d z i e r n i k

31 NASZ UNIWERSYTET FOT. ARCHIWUM AZS UAM Br z dla te ni si stów UAM Rok akademicki 2010/2011 jest najlepszym w dotychczasowej dzia alno ci sekcji tenisa ziemnego, bowiem tenisi ci AZS UAM zaj li pierwsze miejsce w dru ynowych Akademickich Mistrzostwach Polski (zarówno w typach uniwersytetów, jak iwtypach uczelni wy szych) oraz trzecie miejsce w Akademickich Mistrzostwach Europy, które rozegrano we wrze niu w Szwajcarii. Pierw sza im pre za roz po cz a si fa z stre fo w, któ r bez dy sku - syj nie wy gra li te ni si ci z Po zna - nia przez ca t fa z roz gry wek stra ci li za le d wie 5 ge mów. Pod czas fa - zy fi na o wej, któ ra od by wa a si we wrze niu we Wro c a wiu, UAM re pre - zen to wa li: Ro bert Go dlew ski, Ja kub Pi ter, Hu bert G sio rek, Ka je tan Osuch oraz tre ner Mi cha Mar ci niak. Wy - wal czo ne tam aka de mic kie mi strzo - stwo Pol ski sta o si prze pust k do im pre zy ran gi eu ro pej skiej. Spraw dzo - ny ju sk ad po je cha do St. Gal len, by zmie rzy si z dwu na sto ma naj lep szy - mi ze spo a mi kon ty nen tu. Pierw sz fa z by y roz gryw ki gru po we, któ re od by wa y si sys te mem do dwóch zwy ci stw, roz po czy na y gry sin glo - we, a w przy pad ku re mi su 1:1 o zwy - ci stwie de cy do wa de bel. Ze spó UAM ko czy fa z gru po w na pierw - szym miej scu po zwy ci stwie nad Ho - lan di, Hisz pa ni i Cy prem. Mecz o wej cie do fi na u prze bieg pe cho wo, bo wiem po se rii tie bre aków w sin glu, a po tem w de blu, aka de mi cy z Po zna - nia ule gli Fran cu zom 1:2. W me czu o trze cie miej sce z Niem ca mi Ja kub Pi ter prze gra 4:6, 6:4, 7:6 tie bre ak 10:12, a Ro bert Go dlew ski wy gra 6:4, 6:1. W de blu obaj za wod ni cy wy gra li 6:1, 6:1, dzi ki cze mu uda o si wy - gra 2:1 i zdo by br zo wy me dal Aka - de mic kich Mi strzostw Eu ro py. Adam Ba ra basz, Mar cin Pie choc ki Wyniki Akademickich Mistrzostw Europy w tenisie ziemnym M czy ni 1 University of Poitiers, France 2 Moscow MESI, Russia 3 Adam Mickiewicz University of Poznan, Poland 4 University of Hamburg, Germany 5 University of Valencia, Spain 6 Dublin City University, Ireland 7 University of Bern, Switzerland 8 University of Amsterdam, Netherlands 9 Marmara University, Turkey 10 University of St.Gallen, Switzerland 11 University of Cyprus, Cyprus 12 Warsaw School of Social Sciences and Humanities, Poland p a d z i e r n i k Y C I E U N I W E R S Y T E C K I E 3 1

32 NASZ UNIWERSYTET Program obchodów 400-lecia tradycji akademickiej Poznaniu 26 PA DZIERNIKA 2011 ( RODA) godz Wokó jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku Konferencja naukowa dla upami tnienia 400-rocznicy stara o utworzenie uniwersytetu w Poznaniu Aula Lubra skiego, Collegium Minus, ul. H. Wieniawskiego 1 godz Wzór na utwór, czyli muzyka i nauka Jubileuszowy Speaking Concert Aula Uniwersytecka, Collegium Minus, ul. H. Wieniawskiego 1 27 PA DZIERNIKA 2011 (CZWARTEK) godz Wokó jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku Konferencja naukowa dla upami tnienia 400-rocznicy stara o utworzenie uniwersytetu w Poznaniu Sala Malinowa, Urz d Miasta Poznania, pl. Kolegiacki 17 godz lat tradycji uniwersyteckich w Poznaniu Otwarcie wystawy okoliczno ciowej Biblioteka Uniwersytecka, ul. Ratajczaka 38/40 godz Staropolskie oracje uniwersyteckie z Poznania. Spektakl architektury, wiat a, s owa i muzyki Jubileuszowe Verba Sacra Ko ció Parafii Farnej, ul. Klasztorna PA DZIERNIKA 2011 (PI TEK) godz Posiedzenie nadzwyczajne Senatu UAM na terenie historycznego kolegium jezuickiego Sala Bia a, Urz d Miasta Poznania, pl. Kolegiacki 17 godz Vivat Academia! Koncert z okazji 400-lecia tradycji uniwersyteckiej Poznania Aula Uniwersytecka, Collegium Minus, ul. H. Wieniawskiego 1

Rozwiązywanie umów o pracę

Rozwiązywanie umów o pracę Ryszard Sadlik Rozwiązywanie umów o pracę instruktaż, wzory, przykłady Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o. Gdańsk 2012 Wstęp...7 Rozdział I Wy po wie dze nie umo wy o pra cę za war tej na

Bardziej szczegółowo

POLA ELEKTROMAGNETYCZNE

POLA ELEKTROMAGNETYCZNE 5. Pro mie nio wa nie elek tro ma gne tycz ne (PEM) nie jo ni - zu ją ce wy stę pu je w po sta ci na tu ral nej (źró dła mi są Zie - mia, Słoń ce, zja wi ska at mos fe rycz ne) oraz sztucz nej (zwią za

Bardziej szczegółowo

I. TE MAT LEK CJI: W a dza usta wo daw cza, czy li kto two rzy pra wo II. ZA O E NIA ME TO DYCZ NE:

I. TE MAT LEK CJI: W a dza usta wo daw cza, czy li kto two rzy pra wo II. ZA O E NIA ME TO DYCZ NE: 44 Scenariusz 10 I. TE MAT LEK CJI: W a dza usta wo daw cza, czy li kto two rzy pra wo II. ZA O E NIA ME TO DYCZ NE: Te ma ty ka lek cji do ty czy pod r cz ni ka Wie dza o spo e czeƒ stwie, cz Êç I. Pod

Bardziej szczegółowo

Rewolucja dziewczyn na informatyce

Rewolucja dziewczyn na informatyce Rewolucja dziewczyn na informatyce Wro ku aka de mic kim 2017/18 od no to wa no w Pol sce naj więk szy w hi sto rii przy rost licz by stu den tek kie run ków in for ma tycz nych o 1179 w ska li kra ju

Bardziej szczegółowo

Kluczpunktowaniaarkusza Kibicujmy!

Kluczpunktowaniaarkusza Kibicujmy! Kluczpunktowaniaarkusza Kibicujmy! KLUCZODPOWIEDZIDOZADAŃZAMKNIĘTYCH zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Poprawna odpowiedź D B A D C D D C B C C B D B B C B

Bardziej szczegółowo

Kluczpunktowaniaarkusza Kibicujmy!

Kluczpunktowaniaarkusza Kibicujmy! Kluczpunktowaniaarkusza Kibicujmy! KLUCZODPOWIEDZIDOZADAŃZAMKNIĘTYCH zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Poprawna odpowiedź D B A D C D D C B C C B D B B C B

Bardziej szczegółowo

W I L K A P R Z E W A G A P R Z E Z J A K O Ś Ć Master Key

W I L K A P R Z E W A G A P R Z E Z J A K O Ś Ć Master Key Master Key Zalety i korzyści Ochro na praw na klu cze sys te mo we pro du ko wa ne są wy łącz nie w fir mie WIL KA. Ponad to WIL KA chro ni je przed nie upraw nio ną pro duk cją, umiesz - cza jąc na nich

Bardziej szczegółowo

PRAWO ODRĘBNEJ WŁASNOŚCI LOKALU

PRAWO ODRĘBNEJ WŁASNOŚCI LOKALU PRAWO SPÓŁDZIELCZE I MIESZKANIOWE... Część 6, rozdział 1, punkt 4.1, str. 1 6.1.4. PRAWO ODRĘBNEJ WŁASNOŚCI LOKALU 6.1.4.1. Usta no wie nie od ręb nej wła sno ści Z człon kiem spół dziel ni ubie ga ją

Bardziej szczegółowo

Fotografia kliniczna w kosmetologii i medycynie estetycznej

Fotografia kliniczna w kosmetologii i medycynie estetycznej aparatura i technika Dr n. farm. Sławomir Wilczyński Katedra i Zakład Biofizyki Wydziału Farmaceutycznego z OML w Sosnowcu, SUM w Katowicach Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. fiz. Barbara Pilawa

Bardziej szczegółowo

STA TUT ZWI Z KU KY NO LO GICZ NE GOWPOL SCE

STA TUT ZWI Z KU KY NO LO GICZ NE GOWPOL SCE Statut Zwi zku Kynologicznego w Polsce 2/ 1 STA TUT ZWI Z KU KY NO LO GICZ NE GOWPOL SCE Roz dzia³ I Po sta no wie nia og l ne 1 Sto wa rzy sze nie no si na zw Zwi zek Ky no lo gicz ny w Pol sceµ zwa ny

Bardziej szczegółowo

Doskonalenie w zakresie edukacji zdrowotnej kurs dla nauczycieli wf w gimnazjach

Doskonalenie w zakresie edukacji zdrowotnej kurs dla nauczycieli wf w gimnazjach BAR BA RA WOY NA ROW SKA, MA RIA SO KO OW SKA, MAG DA LE NA WOY NA ROW SKA -SO DAN Doskonalenie w zakresie edukacji zdrowotnej kurs dla nauczycieli wf w gimnazjach W nowej podstawie programowej kszta³cenia

Bardziej szczegółowo

Medyczny laser CO2. C jaki aparat jest optymalny dla lekarza medycyny estetycznej/dermatologa?

Medyczny laser CO2. C jaki aparat jest optymalny dla lekarza medycyny estetycznej/dermatologa? 1 3aparatura i technika Dr n. farm. S 0 0awomir Wilczy Ґski Katedra i Zak 0 0ad Podstawowych Nauk Biomedycznych, Wydzia 0 0 Farmaceutyczny z OML w Sosnowcu 0 1l 0 2skiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Bardziej szczegółowo

1. PRZEWODNIK. 1.1. Spis treœci 1.2. Zespó³ autorski 1.3. Skorowidz rzeczowy 1.4. Wykaz skrótów 1.5. Objaœnienia piktogramów PRZEWODNIK.

1. PRZEWODNIK. 1.1. Spis treœci 1.2. Zespó³ autorski 1.3. Skorowidz rzeczowy 1.4. Wykaz skrótów 1.5. Objaœnienia piktogramów PRZEWODNIK. PRZEWODNIK Rozdzia³ 1, str. 1 SKUTECZNE ZARZ DZANIE SPÓ DZIELNI MIESZKANIOW Spis treœci 1. PRZEWODNIK 1.1. Spis treœci 1.2. Zespó³ autorski 1.3. Skorowidz rzeczowy 1.4. Wykaz skrótów 1.5. Objaœnienia piktogramów

Bardziej szczegółowo

www.nie bo na zie mi.pl

www.nie bo na zie mi.pl Nie bo Na Zie mi www.nie bo na zie mi.pl Kon rad Mi lew ski Wszel kie pra wa za strze żo ne. Nie au to ry zo wa ne roz po wszech nia nie ca ło ści lub frag men tu ni niej szej pu bli ka cji w ja kiej kol

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM CHEMIA

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM CHEMIA Miejsce na naklejk z kodem ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM CHEMIA Instrukcja dla zdajàcego POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy 120 minut 1. Spraw dê, czy ar kusz eg za mi na cyj ny za wie ra 11 stron (zadania

Bardziej szczegółowo

OGسLNE ZASADY zamieszczania nekrolog w

OGسLNE ZASADY zamieszczania nekrolog w OGسLNE ZASADY zamieszczania nekrolog w I. DEKLARACJA WYDAWCY II. OKREعLENIA Ago ra SA, wy daw ca Ga ze ty Wy bor czej wiad czy kom plek so wà usùu gو Ne kro lo gi, po le ga jà cà na za miesz cza niu ne

Bardziej szczegółowo

JUŻ PRA CU JĄ! materiały prasowe

JUŻ PRA CU JĄ! materiały prasowe JUŻ PRA CU JĄ! materiały prasowe Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach działania

Bardziej szczegółowo

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE WSTĘP...9 ISTO TA I PRZED MIOT NA UKI O OR GA NI ZA CJI...11

ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE WSTĘP...9 ISTO TA I PRZED MIOT NA UKI O OR GA NI ZA CJI...11 SPIS TRE ŚCI WSTĘP.....................................................9 ROZ DZIAŁ I ISTO TA I PRZED MIOT NA UKI O OR GA NI ZA CJI.......................11 1. TEO RIE OR GA NI ZA CJI A NA UKI O ZAR ZĄ

Bardziej szczegółowo

Wpro wa dze nie dzie ci w tym wie ku

Wpro wa dze nie dzie ci w tym wie ku DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI Europejski Dzień Wiosny Eu ro pej ski Dzień Wio sny w Szko le Pod sta wo wej nr 59 im. Ja na Ma tej ki w kla sach na ucza nia zin te gro wa ne go za ini cjo wa li na uczy cie

Bardziej szczegółowo

przekrój prostokàtny

przekrój prostokàtny Szcze gól ne miej sce w wen ty la cji me cha nicz nej znaj du je wen ty - la cja o prze kro ju pro sto kąt nym. Co raz czę ściej sto so wa na i co raz czę ściej po szu ki wa na przez wy ko naw ców. Naj

Bardziej szczegółowo

Metoda projekt w. badawczych. Po szu ku j¹c no wych spo so b w za in te re so -

Metoda projekt w. badawczych. Po szu ku j¹c no wych spo so b w za in te re so - Metoda projekt w badawczych Me to da pro jek t w jest spo so bem wspie ra nia ak tyw ne go za an ga o wa nia i ce lo we go ucze nia siê oraz roz wo ju in te lek tu al ne go, a dla nie kt rych na uczy cie

Bardziej szczegółowo

Na jaką pomoc mogą liczyć pracownicy Stoczni?

Na jaką pomoc mogą liczyć pracownicy Stoczni? 2 Na jaką pomoc mogą liczyć pracownicy Stoczni? biuletyn informacyjny dotyczący ochrony praw pracowników USTA WA z dnia 19 grud nia 2008 r. o po stę po wa niu kom pen sa cyj nym w pod mio tach o szcze

Bardziej szczegółowo

1 3Przyj 0 1cie FOT. MAT. PRASOWE CUKIERNIA KACZMARCZYK. 58 magazyn wesele

1 3Przyj 0 1cie FOT. MAT. PRASOWE CUKIERNIA KACZMARCZYK. 58 magazyn wesele 1 3Przyj 0 1cie W E S E L N E 58 magazyn wesele 1 3 Tortowy zawr t g 0 0owy C o fantazjach w 0 2wiecie s 0 0odko 0 2ci C u kier ni czy 0 2wiat roz wi ja si 0 1 w b 0 0y ska wicz - nym tem pie, ofe ru j

Bardziej szczegółowo

Opakowania na materiały niebezpieczne

Opakowania na materiały niebezpieczne Założyciel firmy Georg Utz 1916 1988 Opakowania na materiały 208 GGVS Opakowania na materiały 209 Opakowania na materiały Cer ty fi ko wa ne po jem ni ki Utz jest pro du cen tem sze ro kiej ga my opa ko

Bardziej szczegółowo

W p r o w a d z e n i e. do sprawozdania finansowego

W p r o w a d z e n i e. do sprawozdania finansowego Monitor Polski B Nr 4 956 787 SPRAWOZDANIE FINANSOWE PRZEDSIÊBIORSTWO WODOCI GÓW I KANALIZACJI WODNIK Spó³ka z o.o. w Jeleniej Górze 58-560 Jelenia Góra, Pl. Piastowski tel. 75 755-0-9; fax 755-0-9 REGON

Bardziej szczegółowo

Skąd się bie rze si ła drę czy cie li?

Skąd się bie rze si ła drę czy cie li? Skąd się bie rze si ła drę czy cie li? Drę czy ciel nie jest ani ta ki zły, ani ta ki sil ny, na ja kie go wy glą da. Sam, bez po mo cy dzie ci, drę czy ciel jest ni kim. q Si ła drę czy cie la bie rze

Bardziej szczegółowo

FASADY FOTOWOLTAICZNE

FASADY FOTOWOLTAICZNE JANUSZ MARCHWIŃSKI FASADY FOTOWOLTAICZNE TECHNOLOGIA PV W ARCHITEKTURZE WARSZAWA 2012 SPIS TREŚCI WSTĘP...........................................................7 1. Przedmiot, uzasadnienie i cel pracy....................................7

Bardziej szczegółowo

Marek Ko odziej INFORMATYKA PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM. G d y n i a 2 0 0 9

Marek Ko odziej INFORMATYKA PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM. G d y n i a 2 0 0 9 Marek Ko odziej INFORMATYKA PROGRAM NAUCZANIA DLA GIMNAZJUM G d y n i a 2 0 0 9 Program nauczania do nowej podstawy programowej (Rozporzàdzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23.2.2008 r.) skonsultowany

Bardziej szczegółowo

W p r o w a d z e n i e. do sprawozdania finansowego

W p r o w a d z e n i e. do sprawozdania finansowego Monitor Polski B Nr 994 969 09 SPRAWOZDANIE FINANSOWE 07 SZPITAL WOJSKOWY Z PRZYCHODNI SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAK AD OPIEKI ZDROWOTNEJ 78-600 Wa³cz, ul. Ko³obrzeska 44 tel. 67 50-8-09; fax 50-8-0 REGON

Bardziej szczegółowo

Po zna je my wy da rze nia z dzie j w PRL -u

Po zna je my wy da rze nia z dzie j w PRL -u Po zna je my wy da rze nia z dzie j w PRL -u Scenariusz lekcji w III klasie gimnazjum Przed sta wia my Ko le an kom i Ko le gom pro po zy cjê sce na riu sza lek cji ote ma cie nie ³a twym, szcze g l nie

Bardziej szczegółowo

Mo de le od po wie dzi do ar ku sza Prób nej Ma tu ry z OPE RO NEM. Wie dza o spo e czeƒ stwie Po ziom rozszerzony

Mo de le od po wie dzi do ar ku sza Prób nej Ma tu ry z OPE RO NEM. Wie dza o spo e czeƒ stwie Po ziom rozszerzony Mo de le od po wie dzi do ar ku sza Prób nej Ma tu ry z OPE RO NEM Wie dza o spo e czeƒ stwie Po ziom rozszerzony Listopad 2009 1. c) ini cja ty w lu do wà 2. b) po ma raƒ czo wà re wo lu cjà 3. c) Egipt

Bardziej szczegółowo

Numer 3 (64) Rok XIX Lipiec 2014, ISSN

Numer 3 (64) Rok XIX Lipiec 2014, ISSN Numer 3 (64) Rok XIX Lipiec 2014, ISSN 1505-7704 Pre zes Za rzą du Spół dziel ni Miesz ka nio wej ROW Jan Gra bo wiec ki wy róż nio ny ty tu łem Me ne dżer -Spół dziel ca No wo cze sne za rzą dza nie jest

Bardziej szczegółowo

Liturgia eucharystyczna. Modlitwa nad darami œ

Liturgia eucharystyczna. Modlitwa nad darami œ Msza święta Liturgia eucharystyczna K. Pa - nie, nasz Bo - że, niech ta O - fia - ra, któ - rą skła - da - my...... Przez Chry - stu - sa, Pa - na na - sze - go. Modlitwa nad darami... Któ - ry ży - e

Bardziej szczegółowo

Nowe zasady prowadzenia ewidencji odpadów

Nowe zasady prowadzenia ewidencji odpadów Wojciech Świątek Nowe zasady prowadzenia ewidencji odpadów Praktyczne wskazówki dla specjalistów ds. ochrony środowiska Ochrona środowiska VERLAG DASHÖFER www.dashofer.pl Wydawnictwo VERLAG DASHOFER Sp.

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą. Wiedza o społeczeństwie Poziom podstawowy

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą. Wiedza o społeczeństwie Poziom podstawowy KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Wiedza o społeczeństwie Poziom podstawowy Listopad 2011 W ni niej szym sche ma cie oce nia nia za dań otwar tych są pre zen to wa ne przy kła do we po praw ne od po wie dzi.

Bardziej szczegółowo

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM. Wiedza o społeczeństwie Poziom podstawowy

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM. Wiedza o społeczeństwie Poziom podstawowy Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM Wiedza o społeczeństwie Poziom podstawowy Listopad 2010 W klu czu są pre zen to wa ne przy kła do we pra wi dło we od po wie dzi. Na le ży rów nież

Bardziej szczegółowo

War sza wa 2015 PUBLIKACJA DYSTRYBUOWANA BEZPŁATNIE

War sza wa 2015 PUBLIKACJA DYSTRYBUOWANA BEZPŁATNIE Pu bli ka cja po wsta ła w ra mach pro jek tu re ali zo wa ne go z do fi nan so wa niem NFOŚiGW w ra mach pro gra mu prio ry te to we go Edu ka cja eko lo gicz na Lider projektu: Wyż sza Szko ła Eko lo

Bardziej szczegółowo

w umowach dotyczących

w umowach dotyczących Niezbędne postanowienia w umowach dotyczących utworów audiowizualnych Produkcja utworu audiowizualnego wymaga nie tylko sporych nakładów finansowych i organizacyjnych, ale również współpracy wielu podmiotów

Bardziej szczegółowo

Liturgia eucharystyczna. Modlitwa nad darami œ

Liturgia eucharystyczna. Modlitwa nad darami œ Msza święta Liturgia eucharystyczna # Modlitwa nad darami " # # K. Pa - nie, nasz Bo - że, niech ta O - fia - ra, któ - rą skła - da - my...... Przez Chry - stu - sa, Pa - na na - sze - go. lub... Któ

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia osobowe. Og lne Warunki Ubezpieczenia Sp³aty Kredytu dla Kredytobiorc w Banku PAKIET MULTIBEZPIECZNY. Allianz ubezpieczenia od A do Z.

Ubezpieczenia osobowe. Og lne Warunki Ubezpieczenia Sp³aty Kredytu dla Kredytobiorc w Banku PAKIET MULTIBEZPIECZNY. Allianz ubezpieczenia od A do Z. Ubezpieczenia osobowe Og lne Warunki Ubezpieczenia Sp³aty Kredytu dla Kredytobiorc w Banku PAKIET MULTIBEZPIECZNY Allianz ubezpieczenia od A do Z. Spis treœci.........................................................................................................

Bardziej szczegółowo

str. 28 DZIENNIK URZÊDOWY KG PSP 1 2 Zarz¹dzenie nr 3

str. 28 DZIENNIK URZÊDOWY KG PSP 1 2 Zarz¹dzenie nr 3 str. 28 DZIENNIK URZÊDOWY KG PSP 1 2 Zarz¹dzenie nr 3 Ko men dan ta G³ówne go Pa ñ stwo wej Stra y Po a r nej z dnia 24 lu te go 2006 r. w spra wie spo so bu pro wa dze nia przez prze³o o nych do ku men

Bardziej szczegółowo

Świat współczesny. 1 wy mie nia głów ne kie run ki pol skiej. z sąsia da mi i pań stwa mi Unii Eu ro - wymienia zadania am ba sa d i kon -

Świat współczesny. 1 wy mie nia głów ne kie run ki pol skiej. z sąsia da mi i pań stwa mi Unii Eu ro - wymienia zadania am ba sa d i kon - 1 Plan wy ni ko wy Pol ska we współ - cze snym świe cie NA TO od zim nej woj ny do współ - ist nie nia In te gra cja eu ro - pej ska Pol ska w sys te - mie po li tycz nym i go spo dar czym Świat współczesny

Bardziej szczegółowo

Wilno: magia historii

Wilno: magia historii Wilno: magia historii Są miejsca magiczne na ziemi, ale drugiego takiego jak Wilno nie ma JAROSŁAW DUMANOWSKI Wil no by ło i jest mia stem ma gicz - nym, nie zwy kle waż nym dla wszyst kich za miesz ku

Bardziej szczegółowo

Jak działa mikroskop? Konspekt lekcji

Jak działa mikroskop? Konspekt lekcji Jak działa mikroskop? Konspekt lekcji Zajęcia zgodne z niniejszym konspektem przeprowadzono z uczniami klasy I gimnazjum podczas Klubu Młodego Odkrywcy DawBas, działającego przy Zespole Szkół w Górsku.

Bardziej szczegółowo

Montaż okna połaciowego

Montaż okna połaciowego Montaż okna połaciowego L Okna do pod da szy do star czają na pod da sze pra wie 40% świa tła wię cej niż okna o tej sa mej po wierzch ni za mon to wa ne pio no wo. Wy bór okna za le ży od: po wierzch

Bardziej szczegółowo

Obcinanie gałęzi i ścinanie drzewa

Obcinanie gałęzi i ścinanie drzewa Obcinanie gałęzi i ścinanie drzewa Zasady bezpieczeństwa WAŻNE Przed użyciem piły należy uważnie przeczytać instrukcję obsługi, dołączoną do urządzenia. 1. Pi łę na le ży moc no trzy mać obiema rę ka mi.

Bardziej szczegółowo

Gwarantowana Renta Kapitałowa. Ogólne warunki ubezpieczenia

Gwarantowana Renta Kapitałowa. Ogólne warunki ubezpieczenia Gwarantowana Renta Kapitałowa Ogólne warunki ubezpieczenia OGÓL NE WA RUN KI UBEZ PIE CZE NIA GWARANTOWANEJ RENTY KAPITAŁOWEJ GRK/R/4/2007 1. DE FI NI CJE Ile kroć w ni niej szych ogól nych wa run kach

Bardziej szczegółowo

Wy daw ca - GREMI MEDIA Sp. z o.o. z sie dzi bą w War sza wie przy ul. Pro sta 51, płat nik VAT za re je stro wa ny

Wy daw ca - GREMI MEDIA Sp. z o.o. z sie dzi bą w War sza wie przy ul. Pro sta 51, płat nik VAT za re je stro wa ny Ogól ne za sa dy za miesz cza nia ogło szeń wy mia ro wych i re klam w Par kie cie i je go do dat kach oraz wkład ko wa nia I. PO STA NO WIE NIA OGÓL NE 1 Ile kroć w ni niej szych za sa dach ogól nych

Bardziej szczegółowo

Jaki podatek. zapłaci twórca? podatki. prawo. Twór ca i ar ty sta wy ko naw ca w pra wie au tor skim

Jaki podatek. zapłaci twórca? podatki. prawo. Twór ca i ar ty sta wy ko naw ca w pra wie au tor skim Jaki podatek zapłaci twórca? Zbliża się czas rozliczenia z fiskusem. Wielu twórcom rozliczenia podatkowe mogą nastręczać trudności, zwłaszcza, gdy prowadzą kilka rodzajów działalności, albo osiągają przychody

Bardziej szczegółowo

Mo de le od po wie dzi do ar ku sza Prób nej Ma tu ry z OPE RO NEM. Wie dza o spo e czeƒ stwie Po ziom rozszerzony

Mo de le od po wie dzi do ar ku sza Prób nej Ma tu ry z OPE RO NEM. Wie dza o spo e czeƒ stwie Po ziom rozszerzony Mo de le od po wie dzi do ar ku sza Prób nej Ma tu ry z OPE RO NEM Wie dza o spo e czeƒ stwie Po ziom rozszerzony Listopad 2009 1. c) ini cja ty w lu do wà 2. b) po ma raƒ czo wà re wo lu cjà 3. c) Egipt

Bardziej szczegółowo

In struk cja dla ucznia

In struk cja dla ucznia Imi i nazwisko ucznia.................................................................. Wype nia nauczyciel Klasa.................. SPRAWDZIAN KOMPETENCJI DRUGOKLASISTY Z OPERONEM 2010 Czas pracy: 2 razy

Bardziej szczegółowo

Unij ne pie nią dze na do cho do we pro jek ty

Unij ne pie nią dze na do cho do we pro jek ty LUTY 2009 15 lutego 14 marca 2009 nr 2/27 Wydawnictwo Eurosystem Warszawa www.forumsamorzadowe.pl ISSN 1897-0079 INDEX 226424 Cena 12 zł (0% VAT) FORUM SAMORZĄDOWE n i e z a l e ż n y m i e s i ę c z n

Bardziej szczegółowo

Numer 2 (77) Rok XXII Czerwiec 2017, ISSN

Numer 2 (77) Rok XXII Czerwiec 2017, ISSN Numer 2 (77) Rok XXII Czerwiec 2017, ISSN 1505-7704 WPRO WA DZI LI SI DO MIESZ KA NA SZEJ SPÓ DZIEL NI 50 LAT TE MU Pó wie ku z na mi J a ki to by ten rok 1967? Ma o kto pa - mi ta te wy da rze nia z przed

Bardziej szczegółowo

Konstruowanie Indywidualnych Programów Edukacyjno-Terapeutycznych

Konstruowanie Indywidualnych Programów Edukacyjno-Terapeutycznych Konstruowanie Indywidualnych Programów Edukacyjno-Terapeutycznych BE ATA DZIE WIĘC KA Głów nym za da niem wy cho waw czo dy - dak tycz nym re ali zo wa nym przez pla - ców ki przed szkol ne jest stwo rze

Bardziej szczegółowo

l skiego Dnia Budowlanych

l skiego Dnia Budowlanych WYDANIE SPECJALNE ISSN 1643-6350 Konferencja III l skie Forum Inwestycji, Budownictwa, Nieruchomo ci wraz z obchodami l skiego Dnia Budowlanych - 2011 Katowice, 28 wrze nia 2011 r. Sala Sejmu l skiego

Bardziej szczegółowo

Uczeƒ z dysleksjà w domu

Uczeƒ z dysleksjà w domu Marta Bogdanowicz Anna Adryjanek Ma gorzata Ro yƒska Uczeƒ z dysleksjà w domu Poradnik nie tylko dla rodziców G d y n i a 2 0 1 0 Re cenzja merytoryczna: dr hab. Gra yna Krasowicz-Kupis, prof. UMCS Re

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Wiedza o społeczeństwie Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Wiedza o społeczeństwie Poziom rozszerzony KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Wiedza o społeczeństwie Poziom rozszerzony Listopad 2011 W ni niej szym sche ma cie oce nia nia za dań otwar tych są pre zen to wa ne przy kła do

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenia osobowe. Og lne Warunki Ubezpieczenia Sp³aty Kredytu dla Kredytobiorc w Banku PAKIET MULTIBEZPIECZNY. Allianz ubezpieczenia od A do Z.

Ubezpieczenia osobowe. Og lne Warunki Ubezpieczenia Sp³aty Kredytu dla Kredytobiorc w Banku PAKIET MULTIBEZPIECZNY. Allianz ubezpieczenia od A do Z. Ubezpieczenia osobowe Og lne Warunki Ubezpieczenia Sp³aty Kredytu dla Kredytobiorc w Banku PAKIET MULTIBEZPIECZNY Allianz ubezpieczenia od A do Z. Spis treœci.........................................................................................................

Bardziej szczegółowo

Pod Wspólnym Dachem Numer 1 (54) Rok XVII Kwiecień 2012, ISSN

Pod Wspólnym Dachem Numer 1 (54) Rok XVII Kwiecień 2012, ISSN Rok założenia 1924 SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA ROW Pod Wspólnym Dachem Numer 1 (54) Rok XVII Kwiecień 2012, ISSN 1505-7704 Gazeta Spółdzielni Mieszkaniowej ROW w Wodzisławiu Śląskim Zaszczytne wyróżnienie

Bardziej szczegółowo

RAPORT. Kobiety w IT i TECH. womenintechsummit.pl

RAPORT. Kobiety w IT i TECH. womenintechsummit.pl RAPORT Kobiety w IT i TECH 2018 RAPORT Kobiety w IT i TECH 2018 Na świe cie trwa ci cha re wo lu cja: zmie nia się ro la ko biet w no wych tech no lo giach. Ich wpływ, do tych czas nie wiel ki, za czy

Bardziej szczegółowo

Debata o naszych wa nych sprawach

Debata o naszych wa nych sprawach Nr 3 (48) CZERWIEC 2010 Przed nami Walne Zgromadzenie Cz onków w cz ciach GSM Luiza ISSN 1640-114X Debata o naszych wa nych sprawach W spó dziel czo ci miesz ka nio wej, ja k co ro ku, przy cho dzi czas

Bardziej szczegółowo

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z PERNEM Chemia Poziom podstawowy Listopad 2010 W klu czu są pre zen to wa ne przy kła do we pra wi dło we od po wie dzi. Na le ży rów nież uznać od po wie dzi

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM JĘZYK NIEMIECKI

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM JĘZYK NIEMIECKI Miejsce na identyfikację szkoły ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM JĘZYK NIEMIECKI POZIOM ROZSZERZONY CZĘŚĆ I LISTOPAD 2010 Instrukcja dla zdającego Czas pracy 120 minut 1. Sprawdź, czy ar kusz eg za mi

Bardziej szczegółowo

250 pytań rekrutacyjnych

250 pytań rekrutacyjnych 250 pytań rekrutacyjnych które pomogą Ci zatrudnić właściwych ludzi 250 pytań rekrutacyjnych, które pomogą Ci zatrudnić właściwych ludzi Autorzy Katarzyna Chudzińska dyrektor zarządzający zasobami ludzkimi

Bardziej szczegółowo

Na uczy ciel jest oso bą wspo ma ga ją cą,

Na uczy ciel jest oso bą wspo ma ga ją cą, DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI Ratujmy kasztanowce Metoda projektu Istota metody projektów polega na tym, że grupa osób uczących się samodzielnie inicjuje, planuje i wykonuje pewne przedsięwzięcia, a następnie

Bardziej szczegółowo

Pra co wi te la ta. Zo bacz cie Pań stwo i oceń cie sa mi. Pro jek ty zre ali zo wa ne lub w trak cie re ali za cji

Pra co wi te la ta. Zo bacz cie Pań stwo i oceń cie sa mi. Pro jek ty zre ali zo wa ne lub w trak cie re ali za cji czwartek, 14 sierpnia 2014 Z życia Gminy 3 Pra co wi te la ta W cią gu mi ja ją cej ka den cji (2010 2014) wój ta Zbi gnie wa Grzy ba i rad nych Gmi ny dzię ki wspar ciu środ ków ze wnętrz nych uda ło

Bardziej szczegółowo

Ogólne warunki umowy dodatkowej do ubezpieczeń uniwersalnych. Ubezpieczenie Składki

Ogólne warunki umowy dodatkowej do ubezpieczeń uniwersalnych. Ubezpieczenie Składki Ogólne warunki umowy dodatkowej do ubezpieczeń uniwersalnych Ubezpieczenie Składki OGÓL NE WA RUN KI UBEZ PIE CZE NIA SKŁAD KI US/J/3/2007 Ni niej sze ogól ne wa run ki ubez pie cze nia sto su je się wy

Bardziej szczegółowo

Otwar cie 1. Zna cze nie Otwar cie 1 ma na stę pu ją ce zna cze nia:

Otwar cie 1. Zna cze nie Otwar cie 1 ma na stę pu ją ce zna cze nia: 20 Wspólny Język 2010 Wspólny J zyk 2010 Standard Otwar cie Zna cze nie Otwar cie ma na stę pu ją ce zna cze nia: A) 5 kar w si le 12 17, B) układ 4441 z czwór ką ka ro w si le 12 17, C) układ 4 ka ra,

Bardziej szczegółowo

ISBN: 978-83-931598-0-2

ISBN: 978-83-931598-0-2 ISBN: 978-83-931598-0-2 Fundacja dla Polski ul. Narbutta 20/30 02-541 Warszawa tel. (0-22) 542 5880 fax.(0-22) 542 9890 e-mail: fdp@fdp.org.pl www.fdp.org.pl ISBN: 978-83-931598-0-2 Autorzy: Dominika

Bardziej szczegółowo

1. Zdecydowane masowanie wzdłuż ramienia: 2. Zdecydowane uciskanie całego ramienia: od nad garst ka w kie run ku ra mie nia

1. Zdecydowane masowanie wzdłuż ramienia: 2. Zdecydowane uciskanie całego ramienia: od nad garst ka w kie run ku ra mie nia masazyk_layout 1 10/9/13 2:29 PM Page 1 Ćwi cze nie Spo sób wy ko na nia Ma su je te ra peu ta lub sa mo dziec ko ko lej no każ dą rę kę od od ra mie nia w kie run ku dło ni po stro nie ze wnętrz nej ra

Bardziej szczegółowo

Środ ka mi ochro ny indywidualnej wska za ny mi w oce nie ry zy ka za wo do we go przy ob słu dze LPG są także: oku

Środ ka mi ochro ny indywidualnej wska za ny mi w oce nie ry zy ka za wo do we go przy ob słu dze LPG są także: oku BHP NA STACJACH LPG Pra cow nik, przy stę pu jąc do pra cy na sta no wi sku ope ra to ra LPG po wi nien za po znać się z oce ną ry zy - ka za wo do we go dla je go sta no wi ska oraz sto so wać odzież

Bardziej szczegółowo

2.1. Identyfikacja Interesariuszy. G4 25a

2.1. Identyfikacja Interesariuszy. G4 25a 16 17 2.1. Identyfikacja Interesariuszy Gru py In te re sa riu szy zo sta y wy bra ne w opar ciu o ana li z dzia al - no Êci ope ra cyj nej Gru py Ban ku Mil len nium. W wy ni ku pro ce su ma - po wa nia

Bardziej szczegółowo

o przetargach nieograniczonych na sprzedaż zespołów składników majątku Stoczni Gdynia SA

o przetargach nieograniczonych na sprzedaż zespołów składników majątku Stoczni Gdynia SA w po stę po wa niu kom pen sa cyj nym w STOCZ NI GDYNIA S.A., pro wa dzo nym na pod sta wie prze pi sów usta wy z dnia 19 grud nia 2008 r. o po stę po wa niu kom pen sa cyj nym w pod mio tach o szcze gól

Bardziej szczegółowo

Sztuka i komputer. Fotografia opracowana w kom pu te ro wym pro gra mie gra ficz nym.

Sztuka i komputer. Fotografia opracowana w kom pu te ro wym pro gra mie gra ficz nym. Sztuka i komputer Jak już wie cie, za po mo cą kom pu te ro wych pro gra mów gra ficz nych moż na wy ko ny wać róż ne dzie ła pla stycz ne, czy li two rzyć gra fi kę kom pu te ro wą. Ta ki ob raz moż na

Bardziej szczegółowo

PL ISSN 0209 NR INDEKSU 366862

PL ISSN 0209 NR INDEKSU 366862 Numer 16 28.4.2014 r. PL ISSN 0209 NR INDEKSU 366862 Górnicy protestują przeciw postojom FOTO: GRZEGORZ VAR BOGYA DE CSEPY Górnicy protestują przeciw postojom FOTO: GRZEGORZ VAR BOGYA DE CSEPY Gór ni cy

Bardziej szczegółowo

Liposukcja okolic po 0 2ladk w z wykorzystaniem wody water-jet (WAL).

Liposukcja okolic po 0 2ladk w z wykorzystaniem wody water-jet (WAL). 1 3chirurgia estetyczna dr n. med. Alexander Aslani, dr n. med. Felipe Schmitt S nchez, dr n. med. Ewa Siolo, dr n. med. Alexander Hamers Katedra Chirurgii Plastycznej, Estetycznej i Rekonstrukcyjnej,

Bardziej szczegółowo

Ubezpieczenie Ryzyka Śmierci lub Kalectwa wskutek Nieszczęśliwego Wypadku. Ogólne Warunki Ubezpieczenia Umowy Dodatkowej do Ubezpieczeń Uniwersalnych

Ubezpieczenie Ryzyka Śmierci lub Kalectwa wskutek Nieszczęśliwego Wypadku. Ogólne Warunki Ubezpieczenia Umowy Dodatkowej do Ubezpieczeń Uniwersalnych Ubezpieczenie Ryzyka Śmierci lub Kalectwa wskutek Nieszczęśliwego Wypadku Ogólne Warunki Ubezpieczenia Umowy Dodatkowej do Ubezpieczeń Uniwersalnych Ogólne Warunki Ubezpieczenia Ryzyka Śmierci lub Kalectwa

Bardziej szczegółowo

Opis tech nicz ny. Prze zna cze nie

Opis tech nicz ny. Prze zna cze nie Nie jed no krot nie chęć po sia da nia ko min ka w dom ku let ni sko wym wy mu sza zna le zie nie ta kie go roz wią za nia, aby by ło spraw ne i bez piecz - ne, a jak to uczy nić je śli w samym dom ku

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej. Ministerstwo Spraw Zagranicznych 2010

Rada Unii Europejskiej. Ministerstwo Spraw Zagranicznych 2010 Rada Unii Europejskiej Ministerstwo Spraw Zagranicznych 2010 1 Autorzy: Aleksander Parzych, Aureliusz Wlaź Projekt graficzny serii: Techna Studio www.techna.pl Zdjęcia na okładce i w tekście: The Audiovisual

Bardziej szczegółowo

Docieplanie domu we³n¹ mineraln¹ i uk³adanie sidingu winylowego

Docieplanie domu we³n¹ mineraln¹ i uk³adanie sidingu winylowego Docieplanie domu we³n¹ mineraln¹ i uk³adanie sidingu winylowego We³ na mi ne ral na jest to ma te ria³ ter mo izo la cyj ny w for mie p³yt, mat lub gra nu la tu. Zna ko mi cie na da je siê do do cie pla

Bardziej szczegółowo

Lublin moje miasto. (hi sto ria, kul tu ra, go spo dar ka i spo łe czeń stwo) Pro po zy cja pro jek tu in ter dy scy pli nar ne go

Lublin moje miasto. (hi sto ria, kul tu ra, go spo dar ka i spo łe czeń stwo) Pro po zy cja pro jek tu in ter dy scy pli nar ne go Lublin moje miasto Forum edukacyjne (hi sto ria, kul tu ra, go spo dar ka i spo łe czeń stwo) Pro po zy cja pro jek tu in ter dy scy pli nar ne go Ome to dzie pro jek tu sły szał chy ba każ dy z nas. Wie

Bardziej szczegółowo

Kwartalnik Polskiego Stowarzyszenia Licencjonowanych Serwisów Kluczowych

Kwartalnik Polskiego Stowarzyszenia Licencjonowanych Serwisów Kluczowych Kwartalnik Polskiego Stowarzyszenia Licencjonowanych Serwisów Kluczowych lipiec - sierpień - wrzesień 2012 r. nr 35 Poznań Od Re dak to ra W bieżącym 35. nu me rze naszego kwartalnika już okład - ka za

Bardziej szczegółowo

Źródło: Bińczycki B., Organizacja procesu rekrutacji w urzędzie administracji samorządowej na przykładzie Miasta Krakowa [w:] Doskonalenie systemów zarządzania w społeczeństwie informacyjnym, red. A. Stabryła,

Bardziej szczegółowo

Numer 1 (67) Rok XX Luty 2015, ISSN

Numer 1 (67) Rok XX Luty 2015, ISSN Numer 1 (67) Rok XX Luty 2015, ISSN 1505-7704 MI DZY 24 LU TE GO A 10 MAR CA BR. Ze bra nia osie dlo we Tak jak w la tach ubie g ych rów nie i w tym ro ku w ce lu umo li wie nia kon tak tu wszyst kim miesz

Bardziej szczegółowo

Wniosek o ubezpieczenie mienia od wszystkich ryzyk

Wniosek o ubezpieczenie mienia od wszystkich ryzyk Wniosek o ubezpieczenie mienia od wszystkich ryzyk 1. DANE UBEZPIECZAJĄCEGO WNIOSEK STANOWI INTEGRALNÀ CZĘŚĆ POLISY TYP 09802 Nr jednostka organizacyjna WYPE NIĆ GRANATOWYM LUB CZARNYM D UGOPISEM, DRUKOWANYMI

Bardziej szczegółowo

XXV Międzynarodowy SALON EDUKACYJNY

XXV Międzynarodowy SALON EDUKACYJNY XXV Międzynarodowy SALON EDUKACYJNY Salon Szkół Wyższych Idee, dla których warto się uczyć! Salon Liceów i Szkół Zawodowych salon.perspektywy.pl, salon.perspektywy.pl Mię dzy na ro do wy to największe

Bardziej szczegółowo

Ogólne warunki grupowego pracowniczego ubezpieczenia na życie GRU/P. Ogólne warunki dodatkowych ubezpieczeń grupowych

Ogólne warunki grupowego pracowniczego ubezpieczenia na życie GRU/P. Ogólne warunki dodatkowych ubezpieczeń grupowych Ogólne warunki grupowego pracowniczego ubezpieczenia na życie GRU/P Ogólne warunki dodatkowych ubezpieczeń grupowych Szanowni Państwo, Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych Klientów, zamieściliśmy

Bardziej szczegółowo

Tajemnicze koperty od pos 0 0a

Tajemnicze koperty od pos 0 0a 1 3n n n gazeta BEZP 0 9ATNA n n n gazeta BEZP 0 9ATNA n n n gazeta BEZP 0 9ATNA n n n gazeta BEZP 0 9ATNA n n n gazeta BEZP 0 9ATNA n n n gazeta BEZP 0 9ATNA n n n Co tydzie ½ 100 000 czytelnik w w ca

Bardziej szczegółowo

1 3go 0 2 0 4 specjalny. Alfabet

1 3go 0 2 0 4 specjalny. Alfabet Alfabet GRZEGORZA TURNAUA 6 7STARAM SI 0 0 TAK 0 3Y 0 3, ABY D 0 1 0 3 0 1C DO W 0 9ASNEGO CELU, NIE KRZYWDZI 0 3 INNYCH LUDZI. JEST TAKIE STARE POWIEDZENIE PRZYPISYWANE ANTONIEMU S 0 9ONIMSKIEMU: 0 3KIEDY

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Geografia Poziom podstawowy

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Geografia Poziom podstawowy KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Geografia Poziom podstawowy Listopad 2011 W ni niej szym sche ma cie oce nia nia za dań otwar tych są pre zen to wa ne przy kła do we po praw ne od.

Bardziej szczegółowo

ISSN 1233-9784 11/2012

ISSN 1233-9784 11/2012 ISSN 1233-9784 11/2012 W numerze: PrzejÊciowe wsparcie krajowe w 2013 r. Zmiana ustawy o paszach Ponad 1,5 mld zł dla przetwórstwa PłatnoÊci bezpoêrednie za 2012 r. PROW 2007-2013 dla przedsi biorców Wydawcy:

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI PrСbna Matura z OPERONEM. Biologia Poziom rozszerzony

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI PrСbna Matura z OPERONEM. Biologia Poziom rozszerzony KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI PrСbna Matura z OPERONEM Biologia Poziom rozszerzony Listopad 2011 W ni niej szym sche ma cie oce nia nia za daя otwar tych s pre zen to wa ne przy kёa do we po praw ne od

Bardziej szczegółowo

Pro to kół Zwy czaj ne go Ogól ne go Ze bra nia Pol skie go. dnia 1 wrze śnia 2010 r. w Pu ła wach. Po rzą dek ze bra nia: Prze bieg Ze bra nia:

Pro to kół Zwy czaj ne go Ogól ne go Ze bra nia Pol skie go. dnia 1 wrze śnia 2010 r. w Pu ła wach. Po rzą dek ze bra nia: Prze bieg Ze bra nia: Wiadomoœci Parazytologiczne 2010, 56(4), 355 359 Copyright 2010 Polskie Towarzystwo Parazytologiczne Pro to kół Zwy czaj ne go Ogól ne go Ze bra nia Pol skie go To wa rzy stwa Pa ra zy to lo gicz ne go,

Bardziej szczegółowo

Aspek ty or ga ni za cyj no -tech no lo gicz ne wy bra nych sys te mów kom ple ta cji

Aspek ty or ga ni za cyj no -tech no lo gicz ne wy bra nych sys te mów kom ple ta cji Mi ro sław No wak, Ja cek Za jąc In sty tut Lo gi sty ki i Ma ga zy no wa nia Aspek ty or ga ni za cyj no -tech no lo gicz ne wy bra nych sys te mów kom ple ta cji Wy daj ność sys te mów dys try bu cji

Bardziej szczegółowo

Pierw sze in no wa cyj ne wdro że nie sys te mu EPC/RFID na pol skim ryn ku

Pierw sze in no wa cyj ne wdro że nie sys te mu EPC/RFID na pol skim ryn ku Mi chał Gra bia, Grze gorz So ko łow ski, Piotr Ho łu bo wicz In sty tut Lo gi sty ki i Ma ga zy no wa nia GS1 Polska Pierw sze in no wa cyj ne wdro że nie sys te mu EPC/RFID na pol skim ryn ku Śle dząc

Bardziej szczegółowo

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM. Wiedza o społeczeństwie Poziom rozszerzony

Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM. Wiedza o społeczeństwie Poziom rozszerzony Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM Wiedza o społeczeństwie Poziom rozszerzony Listopad 2010 W klu czu są pre zen to wa ne przy kła do we pra wi dło we od po wie dzi. Na le ży rów nież

Bardziej szczegółowo

Koncepcje i strategie logistyczne

Koncepcje i strategie logistyczne Ewa Ku liń ska 1 Agniesz ka Do rn fel d 2 Za rzą dza nie ry zy kiem pro ce sów lo gi stycz nych - studium przypadku 3 Przed mio tem pu bli ka cji jest oce na ry - zy ka to wa rzy szą ce go re ali za cji

Bardziej szczegółowo

Nie pod le głość Li twy w 1990 r. sta ła się

Nie pod le głość Li twy w 1990 r. sta ła się ZE ŚWIATA Wspieranie rozwoju dziecka na Litwie Na świe cie za uwa ża się wy raź ną ten den cję do wspie ra nia roz wo ju dziec ka. Uza leż nio ne jest to jed nak od tra dy cji edu ka cyj nych, kul tu ro

Bardziej szczegółowo

CENA 7 Z (w tym 5% VAT) ISSN: NR INDEKSU 33328X Nr 9 (250) ROK XXI WRZESIE numer

CENA 7 Z (w tym 5% VAT) ISSN: NR INDEKSU 33328X Nr 9 (250) ROK XXI WRZESIE numer CENA 7 Z (w tym 5% VAT) ISSN: 1425-3917 NR INDEKSU 33328X Nr 9 (250) ROK XXI WRZESIE 2016 250. numer Miesi cznik l sk wyró niony w presti owym konkursie Marka l skie Foto. BP Tomasz ak wrze nia 2016 ro

Bardziej szczegółowo