Dialogowe akty mowy w modelach sztucznej inteligencji

Transkrypt

1 Dialogowe akty mowy w modelach sztucznej inteligencji O. Yaskorska 1 K. Budzynska 1 M. Kacprzak 2 1 Wydział Filozofii Chrześcijańskiej, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie 2 Wydział Informatyki, Politechnika Białostocka oraz Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

2 Wstęp Agent (Wooldridge, 2002) system informatyczny usytuowany w środowisku zdolny do podejmowania autonomicznych decyzji i realizacji akcji w sposób elastyczny System wieloagentowy środowisko, w którym agenci wchodza ze soba w złożone interakcje, często ze sprzecznymi celami musza podajmować kolektywne decyzje i akcje, żeby zrealizować cel systemu Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

3 Cechy agenta Kooperacja Koordynacja Negocjacja Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

4 Zastosowania systemów wieloagentowych badanie procesów poznawczych w grupie; modelowanie różnego rodzaju wirtualnych społeczności w celu zbadania zachowania ich członków w różnych sytuacjach; badanie podstawowych własności przysługujacym tym wspólnotom. Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

5 Język FIPA FIPA (Foundation for Intelligent Physical Agents) narzędzie informatyczne do implementacji aktów mowy w systemach wieloagentowych Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

6 Porzadek prezentacji Syntaktyka języka FIPA 1 Syntaktyka języka FIPA 2 Logika modalna SL 3 Formalizacja aktów mowy Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

7 Syntaktyka języka FIPA Kategorie parametrów wiadomości Type of communicative acts (typ aktu komunikacji) Participant in communication (uczestnik komunikacji) Content of message (zawartość wypowiedzi) Description of Content (opis zawartości wiadomości) Control conversation (kontrola konwersacji) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

8 Syntaktyka języka FIPA Type of communicative acts performative Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

9 Syntaktyka języka FIPA Participant in communication sender receiver reply-to Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

10 Syntaktyka języka FIPA Content of message content Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

11 Syntaktyka języka FIPA Description of Content language encoding ontology Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

12 Syntaktyka języka FIPA Control of conversation protocol conversation-id reply-with in-reply-to reply-by Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

13 Przykład aktu mowy Syntaktyka języka FIPA (query-if :sender (agent-identifier :name i) :receiver (set (agent-identifier :name j)) :content ((registered (server d1)(agent j))) :language prolog :reply-with r09...) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

14 Porzadek prezentacji Logika modalna SL 1 Syntaktyka języka FIPA 2 Logika modalna SL 3 Formalizacja aktów mowy Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

15 Logika modalna SL Modalna logika SL Semantic Language, SL (FIPA Communicative Act Librery, 2002) język służacy do opisu semantyki języka FIPA Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

16 Logika modalna SL Charakterystyka wykonania akcji Warunki wykonania (ang. Feasible Preconditions) Efekt wykonania (ang. Rational Effects) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

17 Składnia SL Logika modalna SL p, p 1 : formuły języka SL, oznaczajace zdania φ, ψ: schematy, za które można podstawić dowolna formułę i, j: zmienne, które oznaczaja agentów bioracych udział w komunikacji ψ oznacza, że ψ jest prawdziwe Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

18 Logika modalna SL Akcje złożne a 1, a 2 oznacza sekwencję, gdzie a 2 następuje po a 1, a 1 a 2 oznacza niedeterministyczny wybór między a 1 a a 2. Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

19 Logika modalna SL Predykaty charakretyzujace akcje wykonywane przez agenta Feasible (a,p) - a może się odbyć i jeżeli a zajdzie to p będzie prawdziwe po tej akcji, Done (a,p) - a zaszło i p było prawdziwe tuż przed akcja a, Agent (i,a) - agent i jest jedynym agentem, który kiedykolwiek wykonał (w przeszłości, teraźniejszości lub przyszłości) akcję a, Single (a) - a nie jest sekwencję akcji ale akcja pojedyncza. Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

20 Logika modalna SL Modalności, określajace stany mentalne agenta B i φ - agent i jest przekonany, że φ, U i φ - agent i nie jest pewny co do prawdziwości lub fałszywości zdania φ, ale bardziej jest skłonny przyjać, że φ jest prawdziwe niżeli jest fałszywe, C i φ - agent i chce, aby φ było zdaniem prawdziwym, I i Done (a) - agent i ma intencje, aby zaszła akcja a. Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

21 Logika modalna SL Modalności wtórne Bif i φ B i φ B i φ - formuła ta mówi o tym, że agent i wierzy że zdanie φ jest prawdziwe lub fałszywe, czyli posiada przekonanie na temat φ, Uif i φ U i φ U i φ - agent i ma niepewne przekonania na temat φ lub ma niepewne przekonania na temat φ. Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

22 Formalizacja aktów mowy Porzadek prezentacji 1 Syntaktyka języka FIPA 2 Logika modalna SL 3 Formalizacja aktów mowy Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

23 inform Formalizacja aktów mowy <i, inform (j, φ)> FP: B i φ B i (Bif j φ Uif j φ) RE: B j φ Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

24 confirm Formalizacja aktów mowy <i, confirm (j, φ) > FP: B i φ B i U j φ RE: B j φ Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

25 disconfirm Formalizacja aktów mowy <i, disconfirm (j, φ)> FP: B i φ B i (U j φ B j φ) RE: B j φ Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

26 request Formalizacja aktów mowy <i, request (j, a)> FP: B i Agent(j,a) B i I j Done(a) RE: Done(a) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

27 agree Formalizacja aktów mowy <i, agree (j, <i, act>, φ))> <i, inform (j, I i Done (<i, act>, φ))> FP: B i α B i (Bif j α UiF j α) RE: B j α gdzie: α = I i Done(<i, act>, φ) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

28 accept-proposal Formalizacja aktów mowy <i, accept-proposal (j, <i, act>, φ))> <i, inform (j, I i Done(<i, act>, φ))> FP: B i α B i (Bif j α UiF j α) RE: B j α gdzie: α = I j Done (<j, act>, φ) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

29 reject-proposal Formalizacja aktów mowy <i, reject-proposal (j, <j, act>, φ, ψ))> <i, inform (j, I i Done (<j, act>, φ) ψ)> FP: B i α B i (Bif j α UIF j α) RE: B j α gdzie: α = I i Done (j, act>, φ) ψ Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

30 query-if Formalizacja aktów mowy <i, query-if (j, φ) > <i, request (j, <j, inform-if (i, φ)>)> FP: Bif i φ Uif i φ B i I j Done (<j, inform-if (i, φ)>) RE: Done (<j, inform(i, φ)> <j, inform (i, φ)>) Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

31 Formalizacja aktów mowy Podsumowanie język FIPA jest propozycja formalizacji aktów mowy dla systemów wieloagentowych logika SL wprowadza operatory modalne B, U, C, I. operatory te wykorzystuje się do opisu warunków wykonania i efektów poszczególnych aktów mowy. Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32

32 Formalizacja aktów mowy Plany badawcze Modyfikacje specyfikacji aktów mowy w celu umożliwienia bardziej złożonych form komunikacji. zobowiazania (nie przekonania) warunki wykonania: reguły strukturalne w protokole gry dialogowej efekty racjonalne: reguły operowania na zbiorze zobowiazań w protokole gry dialogowej Budzynska,Kacprzak,Yaskorska (UKSW,PB) Dialogowe akty mowy 15 października / 32