Język w dzia laniu.akty mowy

Transkrypt

1 Język w dzia laniu. Akty mowy Uniwersytet Kardyna la Stefana Wyszyńskiego

2 1 Teoria aktów mowy Johna L. Austina 2 3

3 Pierwsza wersja teorii Johna L. Austina teoria performatywów perfomatywy wypowiedzi sprawcze, niepodlegające ocenie prawdziwościowej konstatacje wypowiedzi podlegające kryterium prawdziwości

4 Druga wersja teorii Austina trzy aspekty aktu mowy Lokucja tworzenie wyrażenia o treści wynikającej z systemu języka. Illokucja intencje mówiącego. Perlokucja rezultaty mentalne.

5 Przyk lady aktów (czynności) mowy ślub rozkaz prośba rada obietnica gratulacje przeprosiny mianowanie zaproszenie twierdzenie...

6 Warunki fortunności aktów mowy Warunki dotyczące uczestników (np. ślub, rozkaz). Warunki dotyczące procedury (np. og loszenie wyroku, zaprzysiężenie). Warunki dotyczące nastawienia uczestników (zw laszcza szczerości np. przeprosiny, kondolencje).

7 asercje dyrektywy komisywy ekspresywy deklaratywy

8 Kryteria klasyfikacji 1. Cel komunikacyjny. 2. Ukierunkowanie aktu mowy stosunek między aktem mowy a światem. 3. Stan psychiczny nadawcy wyrażony w akcie mowy.

9 Asercje przyk lady Cel prezentacja sądów. twierdzenie wnioskowanie odpowiedź na pytanie

10 Dyrektywy przyk lady Cel wp lynięcie na odbiorcę. rozkaz prośba rada

11 Komisywy przyk lady Cel podjęcie/niepodjęcie zobowiązania. obietnica odmowa przysięga

12 Ekspresywy przyk lady Cel wyrażenie stanów i ocen nadawcy. gratulacje kondolencje przeprosiny

13 Deklaratywy przyk lady Cel wywo lanie określonych stanów rzeczy w danych stosunkach spo lecznych. mianowanie og loszenie powo lanie na stanowisko

14 Akty mowy jako sk ladnik kultury etnografia mówienia Różnice między aktami mowy obecnymi w różnych kulturach. Przyk lad: offer (eksplikacja Anny Wierzbickiej): I think of something that could be good for you I say: I will cause X to happen if you say you would want me to do it I think that you may want it to happen I don t know if you want it to happen I say this because I want to cause you to know that I would cause it to happen if you said that you wanted it to happen I assume that you will say if you want it to happen.

15 Akty mowy jako sk ladnik kultury cd. Akty mowy charakterystyczne jedynie dla niektórych kultur. Przyk lad 1.: donos. Przyk lad 2.: rytualne obelgi. Przyk lad 3.: życzenia mi lego dnia.

16 Dziękuję za uwagę :) Następne spotkanie: egzamin!!! Zapraszam i życzę powodzenia!